ομαδοποιημένες όλες οι λεξιλογικές ασκήσεις της Τράπεζας Θεμάτων του Ι.Ε.Π. από την ενότητα Γ' 75, των "Ιστοριών" του Θουκυδίδη στα Αρχαία Ελληνικά της Α' Λυκείου
1. ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ «ΙΣΤΟΡΙΩΝ»: Γ’ 75 | Τράπεζα Θεμάτων
1
i] §§ 1-4
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α’ στήλης με την αντώνυμή της στη Β’ στήλη (δύο λέξεις της Β’
στήλης περισσεύουν):
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
β) πιθανός, ελλιπής, πομπός, κατάληψη, προσποίηση: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της
νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
α) επιμύθιο, κάθισμα, εκπομπή, αδιανόητος, ανθυγιεινός: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις
της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγέ-
νεια.
β) : Να γράψετε από μία ομόρ-
ριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις πα-
ραπάνω λέξεις του κειμένου.
Να γράψετε από ένα ομόρριζο ουσιαστικό (Β’ στήλη) και επίθετο (Γ’ στήλη) (απλό ή σύνθετο)
της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμιά από τις λέξεις της Α’ στήλης.
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ Γ’ ΣΤΗΛΗ
λέξεις ουσιαστικά επίθετα
ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΟΙ Α’ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ «Ιστοριών» | Γ’ 75
Τράπεζα Θεμάτων – Λεξιλογικές ασκήσεις
2. ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ «ΙΣΤΟΡΙΩΝ»: Γ’ 75 | Τράπεζα Θεμάτων
2
Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α’ στήλης με την ομόρριζή της στη Β’ στήλη (δύο λέξεις της Β’
στήλης περισσεύουν):
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
α) διάλειμμα
β) ανάστημα
γ) σύγκριση
δ) κατάληψη
ε) περίλυπος
στ) γένος
ζ) ομοσπονδία
α) : Να κατατάξετε τις παραπάνω ομόρριζες
προς τους ρηματικούς τύπους και λέξεις της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στην
κατάλληλη στήλη, ανάλογα με το τι σημαίνει η καθεμία.
ενέργεια ή κατάσταση πρόσωπο που ενεργεί αποτέλεσμα ενέργειας
β) : Να γράψετε για καθεμία από τις
παραπάνω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
α) : Να γράψετε από μία ομόρριζη
λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπά-
νω λέξεις του κειμένου.
β) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους ένα ομόρριζο ουσιαστικό (απλό ή
σύνθετο) της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:
ρηματικοί τύποι κατάληξη ομόρριζα ουσιαστικά
-
-
-
-
-
: Να γράψετε στη νέα ελληνική γλώσσα πέντε σύνθετα ουσιαστικά ή επίθετα ομόρριζα με
τη λέξη και να σχηματίσετε με καθένα από αυτά μια πρόταση.
α) Να σχηματίσετε για καθεμία από τις λέξεις της Α’ στήλης ένα παράγωγο επίθετο (Γ’ στήλη)
της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη που δίνεται στη Β’ στήλη.
3. ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ «ΙΣΤΟΡΙΩΝ»: Γ’ 75 | Τράπεζα Θεμάτων
3
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ Γ’ ΣΤΗΛΗ
λέξεις καταλήξεις παράγωγο επίθετο
-
-
-
-
-
β) νόηση, ανισότητα, πομπός, κατοικία, προσποίηση: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της
νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α’ στήλης με τη σημασία της στη Β’ στήλη (δύο στοιχεία της Β’
στήλης περισσεύουν
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
α) συμφωνώ, συναινώ
β) παρηγορώ, καθησυχάζω
γ) φοβούμαι
δ) παραδίδω
ε) συμφωνία, συνθήκη
στ) φανέρωση
ζ) δικαιολογία
β) : Να γράψετε από μία ο-
μόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις
παραπάνω λέξεις του κειμένου.
α) : Να συνδέσετε τις παραπάνω
λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου ε τις οποίες έχουν ετυμολογική
συγγένεια.
β) : Να αναλύσετε τις παραπάνω
σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.
ii] §§ 2- 5
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α’ στήλης με την ομόρριζή της στη Β’ στήλη (δύο λέξεις της Β’
στήλης περισσεύουν):
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
α) διάλειμμα
β) ανάστημα
γ) ένοπλος
δ) κατάληψη
4. ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ «ΙΣΤΟΡΙΩΝ»: Γ’ 75 | Τράπεζα Θεμάτων
4
ε) περίλυπος
στ) γένος
ζ) πιστός
β) Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με λέξεις (απλές ή σύνθετες) της νέας
ελληνικής γλώσσας, ομόρριζες των ρημάτων που δίνονται σε παρένθεση.
Κέρασε όλους τους φίλους για την..................στις εξετάσεις. ( ).
Παρά την επιχειρηματολογία του, δεν ήταν ιδιαίτερα.................. , γι' αυτό και η πρότασή του
απορρίφθηκε ( ).
Η ...........................του δράστη προκάλεσε ανακούφιση στους κατοίκους της περιοχής, όπου
γίνονταν οι κλοπές ( ).
Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ............... στη δημόσια ζωή της χώρας (
).
Δεν ήταν συνεπής στην .....................των υποσχέσεών του προς τους γονείς του ( ).
α) : Να κατατάξετε τις παραπάνω ομόρριζες
προς τους ρηματικούς τύπους και λέξεις της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στην
κατάλληλη στήλη, ανάλογα με το τι σημαίνει η καθεμία.
ενέργεια ή κατάσταση πρόσωπο που ενεργεί αποτέλεσμα ενέργειας
β) : Να γράψετε για καθεμία από τις παραπά-
νω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
α) : Να γράψετε από μία
ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις
παραπάνω λέξεις του κειμένου.
β) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α’ στήλης με την αντώνυμή της στη Β’ στήλη (δύο λέξεις της Β’
στήλης περισσεύουν):
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
5. ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ «ΙΣΤΟΡΙΩΝ»: Γ’ 75 | Τράπεζα Θεμάτων
5
Να γράψετε από ένα ομόρριζο ουσιαστικό (Β’ στήλη) και επίθετο (Γ’ στήλη) (απλό ή σύνθετο)
της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμιά από τις λέξεις της Α’ στήλης.
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ Γ’ ΣΤΗΛΗ
λέξεις ουσιαστικά επίθετα
πιθανός, ελλιπής, πομπός, κατάληψη, φθαρτός: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας
ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
α) επιμύθιο, κάθισμα, εκπομπή, αδιανόητος, ανθυγιεινός:Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις
της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγέ-
νεια.
β) : Να γράψετε από μία ομόρ-
ριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις πα-
ραπάνω λέξεις του κειμένου.
α) : Να γράψετε στη νέα ελληνική γλώσσα πέντε σύνθετα ουσιαστικά ή επίθετα ομόρριζα
με τη λέξη .
β) αποστάτης, πρόφαση, προστάτης, απιστία, ικέτης: Να σχηματίστε από μία πρόταση στη νέα
ελληνική γλώσσα με καθεμία από τις παραπάνω λέξεις.
α) : Να γράψετε πέντε λέξεις, απλές ή σύνθετες, της νέας ελληνικής γλώσσας με το θέμα
της λέξης που σας δίνεται.
β) νόηση, ανισότητα, πομπός, κατοικία, συγχώρηση: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της
νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη-φράση της Α’ στήλης με τη σημασία τους στη Β’ στήλη (δύο στοι-
χεία της Β’ στήλης περισσεύουν):
Α’ ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
α) συμφωνώ, συναινώ
β) παρηγορώ, καθησυχάζω
γ) φοβούμαι
δ) εκεί (στο νησί)
ε) φανέρωση
στ) δικαιολογία
ζ) παραδίδω
6. ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ «ΙΣΤΟΡΙΩΝ»: Γ’ 75 | Τράπεζα Θεμάτων
6
β) : Να γράψετε από μία ομόρριζη
λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπά-
νω λέξεις του κειμένου,
α) ναυτικός, δημότης, μελλοντικός, εμπιστοσύνη, αποπομπή: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέ-
ξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική
συγγένεια.
β) : Να αναλύσετε τις
παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Θάνος Σταυρόπουλος – φιλόλογος, MSc.
thanosstavropoulos@yahoo.gr