1. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 20 – 39
Α] Ερωτήσεις εισαγωγής
1. Από πού προήλθε το δράμα και ποιες αρχαιότερες θρησκευτικές εκδηλώσεις είχαν δραμα- τικό χαρακτήρα;
2. Τι είναι το δράμα και ποια στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό από προγενέστερες μορ- φές ποίησης;
3. Ποια είναι, κατά τον Αριστοτέλη, η σχέση της τραγωδίας με τον διθύραμβο;
4. Ποια είναι η έννοια του τραγικού στην τραγωδία;
5. α) Τι γνωρίζετε για τον προαγώνα; β) Ποια ήταν η σχέση του αθηναϊκού κοινού με το θέα- τρο και ποια η συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια των παραστάσεων; Πώς προέκυψε η αρχιτεκτονική μορφή του αρχαίου θεάτρου και ποια είναι τα βασικά μέ- ρη του (ονομαστικά);
6. Να αναφέρετε ονομαστικά τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας και να παρουσιάσετε αναλυ- τικά τρία από αυτά.
7. Να εντοπίσετε στο παρακάτω κείμενο δύο ανακρίβειες και στη θέση τους να γράψετε το σωστό.
8. Τα κατά ποιόν μέρη της τραγωδίας είναι ο πρόλογος, ο μύθος, το ήθος, η διάνοια, το μέλος και η όψη. Τα θέματα των τραγικών μύθων οι ποιητές τα αντλούσαν μόνο από τη ζωή του Διονύσου, επειδή οι τραγωδίες παριστάνονταν σε διονυσιακές γιορτές. Να αναφερθείτε αναλυτικά στο λυρικό μέρος της τραγωδίας.
9. Τι προσωποποιούσε ο θεός Διόνυσος και ποιες σχετικές αντιλήψεις είχαν οι λατρευτές του;
10. Να παρουσιάσετε τις γνωστές απόψεις για τη σημασία της λέξης τραγωδία. Ποια ήταν η επίδραση της χρήσης προσωπείου στην υποκριτική κατά την αρχαία παρά- σταση;
11. Σε ποιο χώρο διεξάγονταν οι δραματικοί αγώνες στην αρχαία Αθήνα; Nα περιγράψετε τα στάδια διαμόρφωσής του.
12. Ποιες καινοτομίες εισήγαγε ο Σοφοκλής στη διδασκαλία της τραγωδίας;
13. Για ποιο λόγο οι αρχαίοι αποκαλούσαν τον Σοφοκλή μέλιτταν;
14. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία της γλώσσας του Σοφοκλή;
15. Ποια είναι η παρουσία των θεών στο έργο του Σοφοκλή και τι αντιπροσωπεύουν;
16. Από ποιο σημείο του μύθου των Λαβδακιδών αρχίζει η τραγωδία του Σοφοκλή Αντιγόνη; Πώς εκπληρώνεται η κατάρα του Οιδίποδα στην περίπτωση των δύο γιων του, του Ετεο- κλή και του Πολυνείκη;
17. Να εντοπίσετε στο παρακάτω κείμενο δύο ανακρίβειες και στη θέση τους να γράψετε το σωστό.
Στην εξέλιξη του διθυράμβου σημαντικός ήταν ο ρόλος του Αρίωνα. Στην Κόρινθο, την πατρίδα του, διαμόρφωσε καλλιτεχνικά τον διθύραμβο, συνθέτοντας τους στίχους και τη μουσική. Θεωρείται ο ευρετής του τραγικού τρόπου, γιατί απομάκρυνε τον διθύραμβο από τον Διόνυσο και τις διονυσιακές γιορτές.
Αρχαία Ελληνική Γραμματεία Β’ Λυκείου
Σοφοκλή «Αντιγόνη» | Τράπεζα Θεμάτων
στίχοι 20 – 39
2. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 20 – 39
Β] Λεξιλογικές ασκήσεις
α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσια- στικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:
ρηματικοί τύποι
κατάληξη
ομόρριζα ουσιαστι- κά
β) δηλαδή, χρήσιμος, ημιθανής, είδηση, αναπόδεικτος: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
Να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό (Β΄ στήλη) και επίθετο (Γ΄ στήλη), απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις λέξεις της Α΄ στήλης.
Α’ ΣΤΗΛΗ
Β’ ΣΤΗΛΗ
Γ’ ΣΤΗΛΗ
λέξεις
ουσιαστικά
επίθετα
: Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις, α- πλές ή σύνθετες, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέ- ξεις του κειμένου.
: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου μία συνώνυμη λέξη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
α) Να σημειώσετε στον παρακάτω πίνακα με Χ πέντε λέξεις, απλές ή σύνθετες, που είναι ομόρ- ριζες με το ρήμα
φανερός
φάντασμα
περίφημος
φήμη
φάσμα
φατρία
αντίφαση
φατρία
αφασία
άφαντος
3. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 20 – 39
β) : Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α΄ στήλης με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):
Α’ στήλη
Β’ στήλη
1.
α) πράττω
2.
β) λέγω
3.
γ) ἀποδιδράσκω
4.
δ) ἐμφαίνω
5.
ε) περιφρονῶ
στ) νεκρός
ζ) δέχομαι
β) Να συνδέσετε τις λέξεις της Α΄ στήλης με τη λέξη της Β΄ στήλης με την οποία έχουν ετυμολο- γική συγγένεια. (Δύο λέξεις της Α΄ στήλης περισσεύουν).
Α’ στήλη
Β’ στήλη
1. δράμα
2. δραστήριος
α)
3. δραπέτης
4. δείγμα
5. ενδεικτικός
β)
6. δηκτικός
7. ένδειξη
α) Να συνδέσετε κάθε λέξη της Α΄ στήλης με την αντώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):
Α’ στήλη
Β’ στήλη
1.
α) ἀγενής
2.
β) ἀσαφής
3.
γ) ἀγνοῶ
4.
δ) ἀτιμάζω
5.
ε) τίμιον
στ) προτιμῶ
ζ) ἄτιμον
β) σχέση, λογικός, αδήλωτος, φήμη, επικός: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελλη- νικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.
4. ΣΟΦΟΚΛΗ «ΑΝΤΙΓΟΝΗ» | τράπεζα θεμάτων: στίχοι 20 – 39
α) Να σχηματίσετε για καθεμία από τις λέξεις της Α’ στήλης ένα παράγωγο επίθετο της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη που δίνεται στη Β’ στήλη.
Επίθετα παράγωγα από ονόματα
Α’ στήλη
Β’ στήλη
Γ’ στήλη
όνομα
κατάληξη
παράγωγο επίθε- το
-ός
-αιος
-ιμος
-ιος
-ικός
β) : Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.
Α’ στήλη
Β’ στήλη
1.
α) γρήγορα
2.
β) νεκρός
3.
γ) πάνω
4.
δ) κατά τρόπο οικτρό
5.
ε) γη
στ) κάτω
ζ) αθάνατος
: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.
α) : Να κατατάξετε τις παραπάνω ετυμολογι- κά συγγενείς προς τους ρηματικούς τύπους του κειμένου κηρύξαντα και χρησθείς λέξεις της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στην κατάλληλη στήλη, ανάλογα με το τι σημαίνει η καθεμία.
ενέργεια ή κατάσταση
πρόσωπο που ενεργεί
αποτέλεσμα ενέργειας
β) : Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
Να συνδέσετε τις λέξεις της Α στήλης με τη λέξη της Β στήλης με την οποία έχουν ετυμολογική συγγένεια (δύο λέξεις της Α στήλης περισσεύουν).
Α’ στήλη
Β’ στήλη
1. δράμα
2. δραστήριος
α)