2. 01.
Makinig mabuti sa
talakayan.
02.
Itaas ang kamay kung
magsasalita/sasagot.
04.
03.
Makiisa sa mga gawain, at
panatiliing nakasuot ang
facemask.
Huwag mahihiyang
magtanong sa
guro.
15. Nabibigay kahulugan
ang mga
komunikatibong gamit
ng wika sa lipunan.
nakapagsasagawa ng pag-
uulat at maikling dula-
dulaan sa mga halimbawa ng
komunikatibong gamit ng
wika sa lipunan.
Nakapagbibigay ng
mga halimbawa ng
mga
komunikatibong
gamit ng wika sa
lipunan.
3
1
2
Nauuri ang mga pangungusap sa
teksto batay sa gamit ng wika sa
lipunan.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23. paggamit ng mga salitang pang-teen- ager, liham-
pangkaibigan, lenggwahe ng mga bakla, propesyunal na
jargon,
palitang ritwalistik, at dayalektong rehiyunal.
34. PERSONAL
• Pagpapahayag ng personalidad at
damdamin ng isang indibidwal.
• Paglalahad ng sariling opinyon at
kuro-kuro sa paksang pinag-uusapan.
• Pagsulat ng talaarawan at journal at
pagpapahayag ng pagpapahalaga sa
anumang anyo ng panitikan.
35. Nasa anyo ito ng iba’t ibang pangungusap na
padamdam, pagmumura, paghingi ng
paumanhin, pagpapahayag ng mga pansariling
damdamin (tuwa, galit, gulat, hinanakit, pag-asa,
kagustuhan), at iba pang
pansariling pahayag.
38. HEURISTIKO
02
- ginagamit ito ng tao upang matuto at
magtamo ng mga tiyak na kaalaman
tungkol sa mundo, sa mga akademiko at/o
propesyunal na sitwasyon.
39. Ito ay ang pagbibigay o
paghahanap ng
kaalaman.
Kabilang dito ang pagtatanong,
pakikipagtalo, pagbibigay-
depinisyon,
panunuri, sarbey at pananaliksik.
40. 01
Nakapaloob din dito ang pakikinig sa radyo,
panonood ng telebisyon,
pagbabasa ng pahayagan, magasin, blog at mga aklat
kung saan nakakukuha tayo ng impormasyon.
47. GAWAIN
Nagpunta ako sa pamilihan upang mamili sa aking lulutuing Sinigang na Baboy.
Nakasalubong ko ang aking kaklase sa elementarya na si Jasmin at siya ay aking
binati.
“Magandang Umaga Jasmin! Dito ka rin pala namimili”, wika ko sa kaniya, siya ay
ngumiti at sumenyas na siya’y nagmamadali. Nagpatuloy ako sa aking pamimili.
Ang unang kong pinuntahan ay ang tinder ng karne. “Manong magkano po ang kilo
sa baboy?”, tanong ko sa matadero. “Isang daan ang isang kilo”, tugon naman
nito. “Isang kilo at kalahati po, at pakihiwa po ito ng pansinigang”, wika ko at ito
naman ay kaniyang sinunod. Sunod ay binili ko ang mga kakailanganing gulay
nang bigla akong nabunggo ng isang tila wala sa sariling dalaga at nagtanong ng
direksyon ng pinakamalapit na presinto sapagkat nanakawan daw siya. “Kumanan
ka, pagkatapos sa ikatlong tinder ng isda ang labasan na pinakamalapit sa
presinto”, tugon ko sa kaniya at kaniya naman itong ginawa. “Hay naku! Dahil sa
hirap ng buhay napakarami na tuloy ng mga kumakapit sa patalim”, komento ng
tindera ng gulay sa aking harapan kasabay ng pag-abot nito ng supot ng gulay na
aking binili. Naisip ko tuloy na sana ay magkaroon ako ng kapangyarihang ibsan
ang kahirapan ng mga tao sa mundo. Pagkauwi ay niluto ko kaagad ang sinigang,
pagkatapos ay sinimulan ang pagsulat ng maikling kwento kung saan ako ang
superhero na may kakayahang iligtas ang mga naghihirap, sa pamamagitan ng
kaniyang mahiwagang abaniko na naglalabas ng barya at pinamagatan ko itong
48. .
.
HANAY A
GAMIT NG WIKA
HANAY B
PANGUNGUSAP MULA SA TEKSTO
1. PERSONAL
2. HEURISTIK
3. INTERAKSYUNAL
4. INSTRUMENTAL
5. IMAHINATIBO
6. REGULATORI
7. IMPORMATIBO
49.
50. TAKDANG-ARALIN:
1. Pumili ng isang naibigang pelikulang Pilipino at panoorin ito.
Suriin ang nasabing pelikula nang ayon sa: nilalaman, gamit ng
mga salita sa diyalogo ng mga tauhan, at ilang sitwasyong
susuriin na iuugnay sa gamit ng wika sa lipunan. Gawin sa
pamamagitan ng kolaboratibong gawain. Magkaroon ng tatlong
pangkat ang klase para sa gawaing ito. Gayahin ang kasunod na
pormat sa sagutang papel.
Halimbawa: Be Careful with My Heart, Got to Believe, Ekstra, On The Job,
Word of the Lourd (http://lourddeveyra.blogspot.com)
51. “Ano mang wika ka bihasa mapa
tagalog o banyaga ito ay di
mahalaga ,pag-uugali ang syang
dapat maganda!
53. Sa dula-dulaang panradyo ang
salitang “kerida – querida” at
“minamahal – kinakasama ng lalaki
na hindiniya asawa”. Isang
katangian ng wika na nagsasabing
ang wika ay Daynamiko.
55. • A. Wika ang nagsisilbing tagapag-alaga at tagapag-
ingat ng mga karunungan at kaalaman.
• B. Isa sa pangunahing kahalagahan ng wika ay ang
pagiging instrumento nito sa komunikasyon.
• C. Mahalaga ang wika sa pagpapanatili
pagpapayabong , at pagpapalaganap ng kultura ng
bawat grupo ng tao.
• D. Kapag may sariling wikang ginagamit ang isang
bansa, ito ang nagiging daan upang magkawatak-
watak ang kaniyang mga mamamayan.
56. • A. Wika ang nagsisilbing tagapag-alaga at tagapag-
ingat ng mga karunungan at kaalaman.
• B. Isa sa pangunahing kahalagahan ng wika ay ang
pagiging instrumento nito sa komunikasyon.
• C. Mahalaga ang wika sa pagpapanatili
pagpapayabong , at pagpapalaganap ng kultura ng
bawat grupo ng tao.
• D. Kapag may sariling wikang ginagamit ang isang
bansa, ito ang nagiging daan upang magkawatak-
watak ang kaniyang mga mamamayan.
57. • Henry Allan Gleason
• Siya ang lingguwistikang
nagsabi na ang wika ay
masistemang balangkas ng mga
sinasalitang tunog.
58. • Alin sa mga sumusunod na katangian ng
wika ang merong sistematikong
pagkakaayos sa mga makabuluhang
tunog ng mga salita?
• A. Kabuhol ng kultura
• B. Ang wika ay arbitraryo
• C. Ang wika ay sinasalitang tunog
• D. Ang wika ay masistemang balangkas
59. • Alin sa mga sumusunod na katangian ng
wika ang merong sistematikong
pagkakaayos sa mga makabuluhang
tunog ng mga salita?
• Kabuhol ng kultura
• Ang wika ay arbitraryo
• Ang wika ay sinasalitang tunog
• Ang wika ay masistemang balangkas
60. • Disyembre 30, 1937
• Sa taong ito ipirinoklama ng Pangulong
Quezon ang Tagalog bilang batayan ng
bagong pambansang wika.
61. • Para masabing hindi fake ang news at
makatotohanan ang ibinabalita, anong dalawang
bagay ang dapat na tandaan sa pagsulat nito?
• Dapat ay mahaba ang salaysay ng manunulat sa
balitang tinatampok.
• Maging payak ang mga pangungusap na gagamitin
sa pagbuo ng kaisipan.
• Wasto ang mga pangalan ng tao, kawastuhan sa
petsa at mga pangyayari.
• Ang mga pangyayaring ilalahad dapat walang
pinapanigan at walang kinikilingan.
62. • Para masabing hindi fake ang news at
makatotohanan ang ibinabalita, anong dalawang
bagay ang dapat na tandaan sa pagsulat nito?
• Dapat ay mahaba ang salaysay ng manunulat sa
balitang tinatampok.
• Maging payak ang mga pangungusap na gagamitin
sa pagbuo ng kaisipan.
• Wasto ang mga pangalan ng tao, kawastuhan sa
petsa at mga pangyayari.
• Ang mga pangyayaring ilalahad dapat walang
pinapanigan at walang kinikilingan.
63. • Lahat ay tama maliban sa isang pahayag.
• Si Trixie ay taga – Pampanga maaaring ang
kanyang unang wikang matutunan ay Kapampangan.
• Ang nanay ni Joel ay taga-Bicol, ang ikalawang
wika niya ay Bicolano
• Kung ang mga magulang mo ay parehong Ilokano
malaki ang posibilidad na ang unang wika mo ay
Waray.
• Ang mga magulang ni Kenneth ay magaling
magsalita ng wikang Ingles, maaaring ang maging
unang wika ni Kenneth ay Ingles.
64. • Lahat ay tama maliban sa isang pahayag.
• Si Trixie ay taga – Pampanga maaaring ang
kanyang unang wikang matutunan ay Kapampangan.
• Ang nanay ni Joel ay taga-Bicol, ang ikalawang
wika niya ay Bicolano
• Kung ang mga magulang mo ay parehong Ilokano
malaki ang posibilidad na ang unang wika mo ay
Waray.
• Ang mga magulang ni Kenneth ay magaling
magsalita ng wikang Ingles, maaaring ang maging
unang wika ni Kenneth ay Ingles.
65. • Alin sa mga sumusunod na tungkulin ng wika ang
hindi kabilang sa mga tinukoy ni W.P.Robinson sa
aklat na kanyang sinulat(Language and Social
Behavior 1972) ?
• Nagbibigkis sa mga kasapi sa lipunan.
• Pagtukoy sa antas ng buhay sa lipunan.
• Nagbibigay ito ng anyo sa diwa at saloobin.
• Pagkilala sa estado ng damdamin at pagkatao,
panlipunang pagkakakilanlan at ugnayan.
66. • Alin sa mga sumusunod na tungkulin ng wika ang
hindi kabilang sa mga tinukoy ni W.P.Robinson sa
aklat na kanyang sinulat(Language and Social
Behavior 1972) ?
• Nagbibigkis sa mga kasapi sa lipunan.
• Pagtukoy sa antas ng buhay sa lipunan.
• Nagbibigay ito ng anyo sa diwa at saloobin.
• Pagkilala sa estado ng damdamin at pagkatao,
panlipunang pagkakakilanlan at ugnayan.
67. • Sa panahon ng mga katutubo, nabatid nating ang
ating mga ninuno ay nagmula sa tatlong malalaking
pangkat ng na nandayuhan sa ating bansa. Ano ang
ibinunga nito sa pag-unlad ng wika?
• Wala itong naging epekto sa kabuhayan ng mga
Pilipino
• Nahirapang makipagkalakalan ang ating mga ninuno
• Hindi nag-uusap ang ating mga ninuno.
• Walang isang wikang nanaig sa bansa.
68. • Sa panahon ng mga katutubo, nabatid nating ang
ating mga ninuno ay nagmula sa tatlong malalaking
pangkat ng na nandayuhan sa ating bansa. Ano ang
ibinunga nito sa pag-unlad ng wika?
• Wala itong naging epekto sa kabuhayan ng mga
Pilipino
• Nahirapang makipagkalakalan ang ating mga ninuno
• Hindi nag-uusap ang ating mga ninuno.
• Walang isang wikang nanaig sa bansa.
69. • Noong panahon ng mga Espanyol ay ginamit ang wikang
katutubo sa pakikipag-usap sa mga mamamayan. Ano ang
sanhi nito?
• Naniniwala ang mga Espanyol na na mas mapapalaganap nila
ang pananampalataya kung wikang nauunawaan ng mga
katutubo ang gagamitin.
• Nabatid ng mga Espanyol na mas maganda pala ang wikang
katutubo kaysa sa kanilang wika.
• Nagduda ang mga Espanyol sa kakayahan ng mga katutbong
matuto ng bagong wika.
• Nagkaroon ng kaguluhan sa pagitan ng mga Katutubo at
mga Espanyol.
70. • Noong panahon ng mga Espanyol ay ginamit ang wikang
katutubo sa pakikipag-usap sa mga mamamayan. Ano ang
sanhi nito?
• Naniniwala ang mga Espanyol na na mas mapapalaganap nila
ang pananampalataya kung wikang nauunawaan ng mga
katutubo ang gagamitin.
• Nabatid ng mga Espanyol na mas maganda pala ang wikang
katutubo kaysa sa kanilang wika.
• Nagduda ang mga Espanyol sa kakayahan ng mga katutbong
matuto ng bagong wika.
• Nagkaroon ng kaguluhan sa pagitan ng mga Katutubo at
mga Espanyol.
71. • Ano ang ibinunga ng kaisipang “isang bansa, isang
diwa”?
• Pinilit ng mga maghihimagsik na pag-aralan ang
wikang Espanyol.
• Gumawa ng batas ang mga Espanyol nag awing
wikang pambansa ang Tagalog.
• Nagkaroon ng pagkakaisa ang mga Pilipino laban
sa pang-aaklas sa mga Espanyol.
• Nabatid ng mga maghihimagsik na ang wika ay
malaking bahagi upang mapagbuklod ang mga
kababayan nila.
72. • Ano ang ibinunga ng kaisipang “isang bansa, isang
diwa”?
• Pinilit ng mga maghihimagsik na pag-aralan ang
wikang Espanyol.
• Gumawa ng batas ang mga Espanyol nag awing
wikang pambansa ang Tagalog.
• Nagkaroon ng pagkakaisa ang mga Pilipino laban
sa pang-aaklas sa mga Espanyol.
• Nabatid ng mga maghihimagsik na ang wika ay
malaking bahagi upang mapagbuklod ang mga
kababayan nila.
73. • Kagustuhan ng mga Espanyol na maging epektibo ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Ano ang ibinunga nito?
• Ang mga misyonerong Espanyol ay kumuha ng mga tagasalin
upang makipag-ugnayan sila sa mga katutubo.
• Nagtagumpay ang mga misyonerong Espanyol na
maipalaganap ang wikang Espanyol.
• Ang mga misyonerong Espanyol mismo ang nag-aral ng mga
wikang katutubo.
• Ipinaglaban ng mga misyonerong Espanyol ang paggamit ng
wikang Espanyol.
74. • Kagustuhan ng mga Espanyol na maging epektibo ang
pagpapalaganap ng Kristiyanismo. Ano ang ibinunga nito?
• Ang mga misyonerong Espanyol ay kumuha ng mga tagasalin
upang makipag-ugnayan sila sa mga katutubo.
• Nagtagumpay ang mga misyonerong Espanyol na
maipalaganap ang wikang Espanyol.
• Ang mga misyonerong Espanyol mismo ang nag-aral ng mga
wikang katutubo.
• Ipinaglaban ng mga misyonerong Espanyol ang paggamit ng
wikang Espanyol.