Nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay.doc

Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
1
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
ĐAVON BUTTHANUVÔNG
NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO
Ở NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO
HIỆN NAY
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH: Chủ nghĩa xã hội khoa học
MÃ SỐ : 62 22 03 08

2
HÀ NỘI
Công trình được hoàn thành tại
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn khoa học:
Phản biện 1: ....................................................................
..................................................................
Phản biện 2: ....................................................................
..................................................................
Phản biện 3: ....................................................................
..................................................................
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện
họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Vào hồi...... giờ....... ngày...... tháng...... năm 2018

3
Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia và
Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài luận án
Hiện nay, xu hướng toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ
của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ hiện đại đã và đang đặt ra cho mọi quốc
gia cả thời cơ và thách thức trong tiến trình phát triển. Mỗi quốc gia có tranh thủ
được thời cơ, vượt qua được thách thức để phát triển nhanh và bền vững hay không,
điều đó tùy thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó đặc biệt là chất lượng nguồn nhân lực,
trước hết là nguồn nhân lực chất lượng cao (NNLCLC). Để đáp ứng yêu cầu này,
nhiều quốc gia đang xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực, trong đó nguồn
nhân lực chất lượng cao được xem là khâu “đột phá”.
Nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân (CHDCND) Lào đang trong thời kỳ xây
dựng và bảo vệ đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN). Sự nghiệp này có
thành công hay không phụ thuộc phần lớn vào nguồn nhân lực quốc gia. Khẳng định
điều này, Đảng Nhân dân Cách mạng (NDCM) Lào chỉ rõ: “Con người là yếu tố quyết
định cho sự phát triển và coi con người là đối tượng ưu tiên của sự nghiệp phát triển.
Việc phát triển đất nước có hiệu quả hay không, ít hay nhiều đều phụ thuộc vào yếu tố
con người”. Hiện nay, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) và hội
nhập quốc tế ở CHDCND Lào đang đi vào chiều sâu, đòi hỏi phải phát triển nhanh
nguồn nhân lực chất lượng cao vì đây là bộ phận tinh hoa nhất của nguồn nhân lực
giúp cho Lào có thể tranh thủ thời cơ, vượt qua mọi thách thức để xây dựng thành
công chủ nghĩa xã hội ở nước CHDCND Lào. Nhận thức rõ tầm quan trọng có ý
nghĩa quyết định của nguồn nhân lực chất lượng cao đối với sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ đất nước, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X (2016), Đảng Nhân dân cách
mạng Lào chỉ rõ: “Phát triển nguồn nhân lực là yếu tố hàng đầu để nâng cao lực lượng

4
sản xuất và xây dựng nền kinh tế tri thức, trong đó phát triển nguồn nhân lực chất
lượng cao trở thành yếu tố quyết định sự phát triển đất nước: tạo được nhân lực có tay
nghề cao, có kỷ luật và cần cù lao động”. Do vậy, nguồn nhân lực chất lượng cao trở
thành một trong những yếu tố then chốt, có vai trò đặc biệt trong sự nghiệp CNH,
HĐH ở nước CHDCND Lào hiện nay.
Tuy nhiên, do xuất phát điểm thấp nên hiện nay, Lào vẫn là một quốc gia nông
nghiệp lạc hậu; cơ sở vật chất - kỹ thuật cho xây dựng chủ nghĩa xã hội còn thiếu
thốn; chất lượng giáo dục và đào tạo, y tế ở nhiều nơi chưa đảm bảo; trình độ văn
hoá, dân trí và các chỉ số phát triển con người còn thấp; đời sống vật chất và tinh thần
của nhân dân Lào nhìn chung còn rất khó khăn; năng lực cạnh tranh của nền kinh tế
thấp… Tất cả những hạn chế đó xét đến cùng đều do chất lượng nguồn nhân lực của
Lào chưa đảm bảo, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao. Hiện tại, nguồn nhân
lực chất lượng cao ở Lào thiếu về số lượng, thấp về chất lượng; bất cập về cơ cấu và
phân bố. Đây là một trong những rào cản, điểm nghẽn đang cản trở quá trình phát
triển kinh tế, văn hóa, xã hội… ở Lào. Nếu không sớm xây dựng và phát triển được
nguồn nhân lực chất lượng cao thì sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở CHDCND Lào sẽ còn gặp nhiều khó
khăn. Do đó, mục tiêu phát triển đất nước thoát khỏi tình trạng kém phát triển vào
năm 2020 sẽ khó đạt được.
Với những lý do trên, tôi chọn vấn đề “Nguồn nhân lực chất lượng cao ở
nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay” làm đề tài nghiên cứu của luận
án Tiến sĩ, chuyên ngành Chủ nghĩa xã hội khoa học.
2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án
2.1. Mục đích
Trên cơ sở làm rõ lý luận và thực trạng nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước
CHDCND Lào, luận án đề xuất những quan điểm cơ bản và một số giải pháp chủ yếu
nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở Lào hiện nay.

5
2.2. Nhiệm vụ
- Phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn về nguồn nhân lực chất lượng cao, trong
đó làm rõ quan niệm về nguồn nhân lực chất lượng cao và những yếu tố tác động đến
nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước CHDCND Lào hiện nay.
- Phân tích, đánh giá thực trạng nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước
CHDCND Lào và những vấn đề đặt ra trong việc phát triển nguồn nhân lực này ở
Lào hiện nay.
- Đề xuất những quan điểm cơ bản và những giải pháp chủ yếu góp phần phát
triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước CHDCND Lào hiện nay.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận án tập trung nghiên cứu nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước
CHDCND Lào hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Giới hạn về thời gian: Đề tài nghiên cứu nguồn nhân lực chất lượng cao ở
nước CHDCND Lào từ năm 2010 đến nay.
- Giới hạn về đối tượng nguồn nhân lực chất lượng cao: Trong giới hạn của
đề tài, luận án chỉ tập trung nghiên cứu 4 bộ phận cơ bản của nguồn nhân lực chất
lượng cao ở Lào, đó là: đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý; đội ngũ trí thức; đội ngũ
công nhân kỹ thuật lành nghề và đội ngũ nông dân chất lượng cao. Bốn bộ phận này
đồng thời là lực lượng hạt nhân, cốt lõi nhất của nguồn nhân lực chất lượng cao của
nước CHDCND Lào hiện nay.
4. Cơ sở lý luận và thực tiễn, phương pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận
Luận án được triển khai trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Cay Sỏn Phôm Vi Hản và những chủ trương, quan điểm cơ bản của Đảng và chính
sách của Nhà nước Lào về con người, nguồn nhân lực, nguồn nhân lực chất lượng cao.

6
4.2. Cơ sở thực tiễn
Thực tiễn trong nước và quốc tế tác động đến nguồn nhân lực và nguồn nhân
lực chất lượng cao của Lào;
Thực trạng nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước
CHDCND Lào; kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực và nguồn nhân lực chất lượng
cao của một số nước trên thế giới.
4.3. Phương pháp nghiên cứu
- Luận án sử dụng phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử làm nền
tảng cơ sở phương pháp luận cho việc triển khai các nội dung của đề tài.
- Luận án sử dụng một số phương pháp nghiên cứu khoa học như: lôgíc - lịch
sử; phương pháp phân tích, tổng hợp; phương pháp hệ thống cấu trúc, so sánh;
phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, phương pháp điều tra xã hội học (điều
tra 4 đối tượng: đội ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý, đội ngũ trí thức, đội ngũ công nhân
kỹ thuật lành nghề và đội ngũ nông dân chất lượng cao, phân tích số liệu thống kê để
định lượng, định tính nhằm triển khai thực hiện các nhiệm vụ của luận án.
Ngoài ra luận án còn sử dụng phương pháp kế thừa, sử dụng kết quả nghiên
cứu từ các công trình khoa học trên góc độ khác nhau có liên quan đến đề tài để
nghiên cứu về nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước CHDCND Lào dưới góc độ
chính trị - xã hội.
5. Đóng góp mới của luận án
- Góp phần đưa ra quan niệm, quan điểm về nguồn nhân lực chất lượng cao ở
nước CHDCND Lào và những yếu tố tác động đến nguồn nhân lực này.
- Góp phần làm rõ thực trạng nguồn nhân lực chất lượng cao, và một số vấn đề
đặt ra đối với nguồn nhân lực này ở nước CHDCND Lào.
- Đề xuất một số giải pháp mang tính khả thi nhằm góp phần phát triển nguồn
nhân lực chất lượng cao ở nước CHDCND Lào hiện nay.
6. Ý nghĩa thực tiễn của luận án

7
- Kết quả nghiên cứu của luận án có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo
cho việc nghiên cứu, hoạch định chiến lược phát triển nguồn nhân lực nói chung,
NNLCLC nói riêng ở CHDCND Lào.
- Luận án có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho công tác nghiên cứu,
giảng dạy và học tập những vấn đề có liên quan tại nước CHDCND Lào.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận án
được kết cấu thành 4 chương, 9 tiết.
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1.1. Các công trình, nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án
1.1.1. Những công trình khoa học nước ngoài liên quan đến nguồn
nhân lực
Những công trình nghiên cứu tiêu biểu ở nước ngoài liên quan đến nguồn nhân
lực là: Cuốn sách: Phát triển nguồn nhân lực: kinh nghiệm thế giới và thực tiễn nước
ta của hai tác giả Trần Văn Tùng, Lê Ái Lâm (Viện kinh tế thế giới); cuốn sách: Gia
đình, nhà trường, xã hội với việc phát hiện, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng
và đãi ngộ người tài do Nguyễn Trọng Bảo chủ biên; cuốn sách: Nâng cao chất
lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH đất nước của tác giả Mai Quốc
Chánh; cuốn sách: Quản lý nguồn nhân lực ở Việt Nam: một số vấn đề lý luận và
thực tiễn do hai tác giả Phạm Thành Nghị, Vũ Hoàng Ngân chủ biên… Ngoài ra, có
một số bài viết tiêu biểu như: Nguồn lực con người trong quá trình công nghiệp hoá,
hiện đại hoá ở Việt Nam của tác giả Đoàn Văn Khái; Giáo dục với phát triển nguồn

8
nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tác giả Nguyễn Thị Hồng Vân;
Một số bổ sung, phát triển trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực Việt Nam của
tác giả Bùi Thị Ngọc Lan; Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực ở những quốc gia
và vùng lãnh thổ Đông Á của tác giả Phạm Thành Nghị… Trong những công trình
trên, các tác giả đã phân tích rõ vai trò to lớn của nguồn nhân lực đối với phát triển
kinh tế - xã hội ở các quốc gia. Có tác giả còn chỉ ra những kinh nghiệm của Việt
Nam cũng như một số nước trong khu vực Đông Á trong việc phát triển nguồn nhân
lực. Đó là những kinh nghiệm quý báu cho nước CHDCND Lào trong phát triển
nguồn nhân lực.
1.1.2. Những công trình nước ngoài liên quan đến nguồn nhân lực chất
lượng cao
Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là xu hướng phát triển tất yếu của
nhiều nước trên thế giới nên cũng có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề này; tiêu
biểu như: Cuốn sách Tôn trọng trí thức, tôn trọng nhân tài kế lớn trăm năm chấn
hưng đất nước của hai tác giả Thẩm Vinh Hoa - Ngô Quốc Diện (Trung Quốc); cuốn
sách: Khung mẫu mới về phát triển nguồn nhân lực: các sáng kiến của chính phủ để
phát triển kinh tế để hội nhập xã hội tại Hàn Quốc của tác giả Jang Ho Kim; cuốn
sách: Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế của tác giả Nguyễn Hữu Dũng; bài viết:
Nhân lực khoa học và công nghệ cao Việt Nam trong bối cảnh cách mạng công
nghiệp lần thứ tư của tác giả Bùi Thị Ngọc Lan; Phát triển NNLCLC qua thực tiễn
công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở một số nước của tác giả Vũ Thị Phương Mai; Đào
tạo, bồi dưỡng và sử dụng nguồn nhân lực tài năng - kinh nghiệm của thế giới của tác
giả Trần Văn Tùng… Những công trình nghiên cứu trên đã chỉ ra vai trò, thực trạng
của nguồn nhân lực chất lượng cao ở Việt Nam và một số nước trên thế giới và đưa ra
một số giải pháp phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh của cuộc

9
cách mạng công nghiệp hiện đại… Những quan điểm, giải pháp mà các tác giả đưa ra
có giá trị tham khảo đối với nội dung của luận án.
1.1.3. Những công trình khoa học liên quan đến nguồn nhân lực và nguồn
nhân lực chất lượng cao ở Lào
Những công trình nghiên cứu tiêu biểu về nguồn nhân lực và nguồn nhân lực
chất lượng cao ở Lào như bài viết: Một số vấn đề về phát triển nguồn nhân lực ở Cộng
hoà Dân chủ Nhân dân Lào của tác giả Nguyễn Hải Hữu trong Kỷ yếu hội thảo khoa
học: Việt - Lào năm 2011, bài viết: Những giải pháp góp phần thực hiện đột phá:
Phát triển tài nguyên con người nhằm thúc đẩy sự phát triển nhanh và bền vững ở
nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào của tác giả Nguyễn Đình Cử trong Kỷ yếu
hội thảo khoa học: Việt - Lào năm 2001; Luận án Tiến sĩ của tác giả Sư Lao Sô Tu
Ky: Nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội ở Lào; bài viết của tác giả Keo
Chăn Tha Vi Xay: Sự di cư tự do của lực lượng lao động, ảnh hưởng và thử thách khi
gia nhập AEC … Các công trình nghiên cứu trên đều khẳng định, chất lượng nguồn
nhân lực ở Lào khá thấp so với hầu hết các nước trong khu vực nên cần có những
chiến lược, giải pháp để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Những quan điểm
và giải pháp mà các tác giả đưa ra có ý nghĩa tham khảo khi thực hiện luận án.
1.2. Những giá trị tham khảo từ các công trình có liên quan và những nội
dung luận án cần tập trung nghiên cứu
1.2.1. Giá trị tham khảo từ các công trình có liên quan đến đề tài luận án
Thứ nhất, ở những góc độ khác nhau, những công trình được chọn tổng quan
đã làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về nguồn nhân lực chất lượng cao như khái
niệm, vai trò của nguồn nhân lực chất lượng cao trong phát triển kinh tế - xã hội; các
yếu tố cấu thành nguồn lực con người và mối quan hệ giữa nó với các nguồn lực
khác… Những vấn đề lý luận cơ bản này giúp cho tác giả luận án có thể kế thừa và
tiếp tục bổ sung, phát triển phù hợp với góc độ nghiên cứu của luận án.
Thứ hai, một số công trình đã giới thiệu, phân tích những kinh nghiệm thực

10
tiễn phát triển nguồn nhân lực của một số nước như Trung Quốc, Việt Nam, Nhật
Bản, Singapore… Những phân tích này giúp cho tác giả luận án có cái nhìn toàn diện
hơn về nhận thức của các nước trên thế giới về vị trí, vai trò của nguồn nhân lực,
đồng thời qua đó có thể tiếp thu, học tập những kinh nghiệm hay của các nước này để
vận dụng một cách sáng tạo vào quá trình phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở
Lào hiện nay.
Thứ ba, một số công trình nghiên cứu đã chỉ ra những nhiệm vụ cấp bách,
những giải pháp cơ bản để vừa phát huy vai trò của nguồn nhân lực chất lượng cao,
vừa giải quyết các vấn đề liên quan đến cơ chế, chính sách nhằm bảo đảm lợi ích và
tạo động lực thúc đẩy nguồn nhân lực này phát triển cả về số lượng và chất lượng.
Tuỳ theo góc độ, phạm vi nghiên cứu của từng tác giả mà những nội dung trên được
nhìn nhận ở phạm vi quốc gia hoặc là một vùng, một tỉnh, một khu vực cụ thể. Dù nhìn
nhận ở góc độ nào, phạm vi nào thì những kết quả trên cũng có giá trị tham khảo quan
trọng để tác giả thực hiện nội dung nghiên cứu của Luận án.
Thứ tư, những công trình nghiên cứu ở Lào đã phân tích thực trạng nguồn nhân
lực của CHDCND Lào - chỉ ra những ưu điểm, hạn chế và bài học kinh nghiệm trong
công tác đào tạo phát triển nguồn nhân lực ở nước Lào trước yêu cầu của sự nghiệp
CNH, HĐH đất nước. Từ đó các công trình này cũng đã làm rõ nguyên nhân của thực
trạng và đề xuất một hệ thống các giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực của nước
CHDCND Lào đến năm 2020, trong đó đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của giáo dục -
đào tạo trong phát triển nguồn nhân lực của Lào.
Mặc dù có khá nhiều công trình nghiên cứu về nguồn nhân lực chất lượng cao,
nhưng có thể khẳng định cho đến nay ở Lào chưa có một công trình nào nghiên cứu
hoàn chỉnh và có hệ thống về nguồn nhân lực chất lượng cao. Vì vậy, đề tài của luận
án mặc dù có kế thừa những giá trị của các công trình đi trước ở những góc độ nhất
định song không trùng lặp với các công trình đã được triển khai thực hiện và đây là
hướng nghiên cứu mới mẻ, cần thiết, có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn đối với

11
nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay.
1.2.2. Những nội dung luận án cần tập trung nghiên cứu
Thứ nhất, góp phần làm rõ thêm một số vấn đề lý luận về nguồn nhân lực chất
lượng cao như: khái niệm; các tiêu chí đánh giá chất lượng nguồn nhân lực; các bộ
phận cấu thành của nguồn nhân lực chất lượng cao ở Lào; đồng thời nhận diện các yếu
tố tác động đến nguồn nhân lực chất lượng cao của Lào theo cả hai chiều: tác động
tích cực và tiêu cực.
Thứ hai, trên cơ sở những kết quả điều tra, khảo sát của đề tài và các nguồn
tư liệu đã thu thập được, luận án đánh giá thực trạng nguồn nhân lực chất lượng cao
của CHDCND Lào hiện nay (qua nghiên cứu 04 nhóm cơ bản: đội ngũ cán bộ lãnh
đạo, quản lý; đội ngũ trí thức và các nhà khoa học; đội ngũ công nhân kỹ thuật lành
nghề; đội ngũ nông dân trình độ cao); đồng thời phân tích làm rõ những vấn đề đang
đặt ra, những bất cập của nguồn nhân lực chất lượng cao của Lào hiện nay.
Thứ ba, luận án đề xuất những quan điểm và giải pháp cơ bản nhằm đảm bảo
phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở CHDCND Lào đáp ứng yêu cầu của sự
nghiệp đổi mới và CNH, HĐH đất nước.
Chương 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NGUỒN NHÂN LỰC
CHẤT LƯỢNG CAO Ở NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO
2.1. Quan niệm về nguồn nhân lực và nguồn nhân lực chất lượng cao
2.1.1. Quan niệm về nguồn nhân lực

12
Trên cơ sở phân tích quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về con người, vai
trò của con người và một số cách tiếp cận khác nhau về nguồn nhân lực, luận án cho
rằng: nguồn nhân lực là phạm trù chỉ số dân, cơ cấu dân số và nhất là chất lượng con
người với tất cả đặc điểm và sức mạnh của nó trong sự phát triển xã hội. Theo nghĩa
đó, nguồn nhân lực của một quốc gia, dân tộc trước hết được biểu hiện ra là nguồn
lao động. Nó bao gồm không chỉ toàn bộ những người lao động thuộc các lĩnh vực
khác nhau đang có khả năng phục vụ cho xã hội, mà còn bao gồm các thế hệ nối tiếp
sẽ phục vụ cho xã hội. Nguồn nhân lực được đặc trưng bởi ba yếu tố cơ bản: số
lượng, chất lượng và cơ cấu.
2.1.2. Quan niệm về nguồn nhân lực chất lượng cao
Nguồn nhân lực chất lượng cao là bộ phận tinh hoa của nguồn nhân lực có
trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật cao; có khả năng vận dụng sáng tạo tri thức,
kỹ năng được đào tạo và những thành tựu khoa học - công nghệ hiện đại vào lao động
sản xuất nhằm đem lại năng suất, chất lượng, hiệu quả cao; đồng thời có tác phong
làm việc khoa học, tính tổ chức kỷ luật cao; có tinh thần yêu nước, lòng tự tôn dân
tộc, có ý chí tự lực, tự cường và phẩm chất đạo đức tốt; có khả năng giải quyết tối ưu
những vấn đề thực tiễn đặt ra. Do đó, NNLCLC cao chính là nguồn “tài nguyên
sống” đặc biệt quan trọng và rất cần thiết cho sự phát triển của mỗi quốc gia.
2.2. Quan điểm của Đảng Nhân dân cách mạng Lào về nguồn nhân lực
chất lượng cao; các bộ phận cấu thành và tiêu chí đánh giá nguồn nhân lực chất
lượng cao của Lào
2.2.1. Quan điểm của Đảng Nhân dân cách mạng Lào về nguồn nhân lực
chất lượng cao
Từ khi ra đời tới nay, Đảng NDCM Lào luôn chăm lo phát triển nguồn nhân
lực, nhất là trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước cũng như sự
nghiệp CNH, HĐH, vì mục tiêu dân giàu hạnh phúc, nước phồn vinh hùng mạnh, xã
hội đoàn kết hài hòa, công bằng, dân chủ, văn minh. Kế thừa và bổ sung, phát triển

13
quan điểm phát triển nguồn nhân lực từ các đại hội trước, Đại hội X (2016) đã chỉ rõ
mục tiêu tổng quát là: phấn đấu đến năm 2020 nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào
thoát khỏi sự đói nghèo, lạc hậu và cơ bản trở thành nước CNH, HĐH. Để đạt được
điều đó, Đảng đã xác định: Phát triển nguồn nhân lực là yếu tố hàng đầu để nâng cao
lực lượng sản xuất và xây dựng nền kinh tế tri thức, trong đó phát triển NNLCLC trở
thành yếu tố quyết định sự phát triển đất nước: tạo được nhân lực có tay nghề cao, có
kỷ luật và cần cù lao động. Như vậy, tại Đại hội này, phát triển NNLCLC được xem là
khâu đột phá phù hợp với hoàn cảnh và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất
nước trong bối cảnh hội nhập quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách khoa
học và công nghệ đã đạt đến trình độ công nghiệp lần thứ tư (4.0).
2.2.2. Các bộ phận cấu thành nguồn nhân lực chất lượng cao ở Cộng hòa
Dân chủ Nhân dân Lào
Ở nước CHDCND Lào, nguồn nhân lực chất lượng cao bao gồm: đội ngũ cán
bộ lãnh đạo quản lý trong hệ thống chính trị; đội ngũ trí thức và các nhà khoa học với
trình độ chuyên môn cao; đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề trình độ cao; đội ngũ
doanh nhân giỏi; những nông dân giỏi có khả năng ứng dụng những thành tựu của
khoa học - kỹ thuật, công nghệ cao vào sản xuất để đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đây
chính là bộ phận tinh túy nhất của nguồn nhân lực đang đóng vai trò to lớn đối với sự
phát triển kinh tế - xã hội của nước CHDCND Lào.
2.2.3. Các tiêu chí cơ bản đánh giá chất lượng nguồn nhân lực chất lượng
cao của Lào hiện nay
Thứ nhất, tiêu chí về thể lực. NNLCLC có sức khỏe tốt được thể hiện ở sự
nhanh nhẹn, tháo vát, sức mạnh cơ bắp dẻo dai, bền bỉ, có khả năng chịu đựng sức ép
trong công việc... Thể lực (sức khỏe) có được bên cạnh yếu tố tự nhiên là gen di
truyền còn phụ thuộc vào yếu tố liên quan đến việc chăm sóc, rèn luyện sức khỏe và
chế độ dinh dưỡng...

14
Thứ hai, tiêu chí về trí lực. Đó là trình độ học vấn; trình độ chuyên môn kỹ
thuật và kỹ năng lao động của lực lượng lao động; năng lực đổi mới sáng tạo. Ngoài
ra, lực lượng lao động này phải là những người lao động có nhân cách, có một số
phẩm chất nổi bật mà ít người có, giàu tính sáng tạo, tư duy độc đáo, sắc sảo, có khả
năng tự đổi mới để vượt lên chính mình, có khả năng dự báo và giải quyết công việc
nhanh chóng, chính xác mang lại hiệu quả cao.
Thứ ba, tiêu chí về ý thức tổ chức, kỷ luật, tác phong làm việc khoa học, hiệu
quả. Đây là một tiêu chí rất quan trọng, đặc biệt đối với Cộng hòa dân chủ nhân dân
Lào. Do xuất phát điểm thấp, công nghiệp có qui mô còn nhỏ bé, nên con người Lào
còn bị ảnh hưởng nặng bởi tâm lý thói quen của người sản xuất nhỏ tiểu nông, mà đặc
trưng là ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong công nghiệp hạn chế.
Thứ tư, tiêu chí về phẩm chất đạo đức. NNLCLC phải có phẩm chất công dân
tốt, có đạo đức nghề nghiệp và lao động đem lại năng suất, chất lượng cao hơn hẳn
nguồn nhân lực phổ thông. Ngoài ra, họ phải là lực lượng lao động có đạo đức nghề
nghiệp, đó là sự yêu nghề, say mê với công việc, có tinh thần hợp tác trong lao động,
có tính kỷ luật và có trách nhiệm cao với công việc; luôn mong muốn đóng góp tài
năng, công sức của mình vào sự nghiệp phát triển chung của đấtn nước.
2.3. Những yếu tố tác động đến nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước
Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào
2.3.1. Tác động bởi điều kiện tự nhiên, dân số, lịch sử, truyền thống văn hóa
của Lào
Về điều kiện tự nhiên. Nước CHDCND Lào nằm ở bán đảo Đông Dương, thuộc
khu vực nhiệt đới gió mùa Đông Nam Á, tổng diện tích là 236.800 km2
, có vị trí giao
thương với nhiều nước trong khu vực và quốc tế. Do kiến tạo địa lý, tài nguyên thiên
nhiên của Lào khá phong phú với hơn 4 triệu ha đất nông nghiệp, tập trung ở 4 vùng
đồng bằng lớn (Viêng Chăn, Xa Vẳn Na Khệt; Chăm Pa Sắc; Khăm Muộn). Là một
nước nông nghiệp thuần nông nên nguồn nhân lực của Lào nhìn chung chất lượng

15
còn thấp. Những năm gần đây, số lượng các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
đang ngày càng tăng, góp phần vào giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân,
đồng thời đang đặt ra yêu cầu khách quan và tạo động lực thôi thúc các nhà lãnh đạo,
quản lý các cấp cần sớm xây dựng tầm nhìn chiến lược nhằm phát triển nguồn nhân
lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho các ngành kinh tế trọng
điểm của Lào.
Về dân số của Lào. Lào có 17 tỉnh, một thủ đô (Thủ đô Viêng Chăn), gồm 146
huyện. Theo số liệu thống kê năm 2015 của Lào, dân số hiện nay là 6.492.000 người, nữ
3.237.000 người; trong đó người trong độ tuổi lao động là 3.547.852; số người thất
nghiệp là 73.270 (tỉ lệ thất nghiệp 2,1%). Hiện tại, Lào chưa chịu sức ép về tình trạng
dân số đông và già hóa dân số như nhiều quốc gia trên thế giới, song nhìn chung chất
lượng dân số còn thấp.
Về lịch sử, văn hóa, tôn giáo truyền thống của Lào. Lào là một quốc gia đa tộc
người (gồm 49 bộ tộc). Trong thời gian qua, nhất là trong quá trình giữ nước và dựng
nước, các bộ tộc Lào đã gắn bó chặt chẽ với nhau, cùng nhau đoàn kết xây dựng quốc
gia ngày càng vững mạnh, nhân dân Lào có tính cộng đồng cao. Tuy nhiên, hệ quả
của sự duy trì quá lâu cơ chế quản lý hành chính bao cấp đã tạo nên hiện tượng bảo
thủ, trì trệ, ngại đổi mới, ít chịu suy nghĩ… làm cho con người Lào có tư tưởng tự ti,
cam chịu, chấp nhận định kiến, xem đó như là sự sắp đặt tự nhiên, mà không muốn
phấn đấu vươn lên. Do ảnh hưởng của văn hóa nông nghiệp nên nhìn chung, tinh thần
kỷ luật và tác phong làm việc của người lao động Lào còn hạn chế.
2.3.2. Tác động của sự phát triển kinh tế - xã hội
Do xuất phát điểm thấp, nền kinh tế còn lạc hậu, từ cơ sở kinh tế đó tất yếu
chất lượng nguồn nhân lực của Lào hiện tại còn thấp, chưa đáp ứng kịp với đòi hỏi
của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tuy vậy, sau 30 năm đổi mới, cùng với
quá trình CNH, HĐH đất nước, chất lượng nguồn nhân lực cũng đã dần được cải
thiện tốt hơn, NNLCLC của Lào đang ngày càng phát triển về số lượng và được nâng

16
cao về chất lượng. Trình độ khoa học và công nghệ của Lào nhìn chung còn thấp và
cũng chưa được đầu tư một cách thỏa đáng nên nguồn nhân lực của Lào, nhất là lao
động làm trong lĩnh vực nông nghiệp ít có điều kiện tiếp cận với những thành tựu
khoa học - công nghệ hiện đại.
2.3.3. Tác động bởi cơ chế, chính sách và chiến lược phát triển nguồn nhân lực
và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào
Trong thời gian qua, nhận thức của Đảng và Nhà nước Lào về NNLCLC ngày
càng đầy đủ hơn. Điều đó được thể hiện rõ trong quan điểm của Đảng và Nhà nước:
coi con người là nhân tố quyết định đối với sự phát triển kinh tế nhanh và bền vững.
Cụ thể hóa quan điểm trên bằng các chiến lược, chính sách về phát triển giáo dục và
đào tạo, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân đã được Đảng và Nhà
nước ban hành. Các chính sách này đã tạo ra môi trường pháp lý cho quá trình hình
thành và phát triển nguồn nhân lực nói chung và phát triển NNLCLC nói riêng.
2.3.4. Tác động của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ hiện đại, kinh tế
tri thức và hội nhập quốc tế
Sự phát triển của cách mạng khoa học - công nghệ hiện đại, kinh tế tri thức và
hội nhập quốc tế với đặc trưng là sử dụng công nghệ cao, phát triển chủ yếu dựa vào
tri thức, làm xuất hiện một số ngành nghề mới như: công nghệ thông tin, công nghệ
sinh học, vật liệu mới, năng lượng..., đồng thời trong môi trường hội nhập, Lào cũng
phải tuân thủ những qui định chung, những “luật chơi” chung. Chính những thay đổi
này tất yếu dẫn đến những thay đổi trong cơ cấu lao động ở Lào theo hướng: tỷ trọng
lao động trong ngành nông nghiệp giảm, tỷ trọng lao động trong ngành công nghiệp,
dịch vụ, đặc biệt các ngành sản xuất và dịch vụ chủ yếu dựa vào tri thức và công nghệ
cao, dựa vào việc xử lý thông tin và sáng tạo ra thông tin tăng nhanh chóng.
Tuy nhiên, mặt trái của công nghệ, của thông tin cũng đang tác động mạnh đến
nguồn nhân lực trong đó có nguồn nhân lực chất lượng cao - đó là tâm lý trọng kỹ

17
thuật, công nghệ (lý thuyết con người kinh tế), tâm lý hướng ngoại, chỉ thấy lợi ích
kinh tế mà xem nhẹ các giá trị của truyền thống dân tộc.
Chương 3
THỰC TRẠNG NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO
Ở NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO HIỆN NAY
VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
3.1. Thực trạng nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước Cộng hòa dân chủ
nhân Lào hiện nay
3.1.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị
của Lào
- Về số lượng, độ tuổi, giới tính của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong hệ
thống chính trị.
Theo Báo cáo tổng kết về cán bộ công chức Lào của Bộ Nội vụ năm 2016, cả
nước số cán bộ công chức là 177.826 người trên tổng dân số 6.492.000 người (chiếm
tỉ lệ 2,74% dân số); trong đó có 79.662 cán bộ nữ, chiếm 44,79%. Mặc dù còn chênh
lệch so với tỉ trọng cán bộ nam trên tổng số cán bộ Lào, nhưng con số này cho thấy
sự bình đẳng tương đối về giới tính trong công chức nhà nước ở Lào. Hiện nay, cán
bộ công chức ở Lào tập trung nhiều nhất ở lứa tuổi 26-30 tuổi, chiếm 28,92%, lứa
tuổi 31-35 chiếm 18,45% trong tổng số cán bộ công chức.
- Về sự phân bố của nguồn nhân lực này trong các cấp quản lý, ngành nghề,
lĩnh vực, khu vực khác nhau
Theo số liệu của Ban tổ chức Trung ương Đảng NDCM Lào năm 2016, cán bộ
được phân bố ở các bộ, cơ quan, ban ngành cấp trung ương chiếm 16,70%; ở cấp tỉnh,

18
thành phố là 18,80%; ở huyện là 64,50%. Như vậy, số lượng cán bộ cấp huyện là
tương đối hợp lý về mặt cơ cấu vùng cán bộ. Tuy nhiên, ở cấp quản lý càng cao thì tỉ
lệ cán bộ nữ càng thấp; đối với cán bộ cấp trung ương quản lý có 2.079 người, trong
đó có 249 cán bộ nữ, chỉ chiếm 12%.
- Về chất lượng (trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức, lối
sống, trình độ lý luận chính trị, năng lực lãnh đạo quản lý).
Hiện nay, đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của Lào có trình độ học vấn từ đại
học trở lên đang làm việc trong cơ quan, ban ngành trong hệ thống chính trị, trong
các trường học trên phạm vi cả nước còn ở mức độ rất khiêm tốn. Cụ thể như sau:
Tiến sĩ là 549 người, chiếm 0,31% tổng số cán bộ công chức; thạc sĩ là 6360 người,
chiếm 0,36%; trình độ cử nhân là 47058 người, chiếm 26,46%. Tuy nhiên, con số cán
bộ viên chức có trình độ cao đẳng trở lên đạt 56,79% trên tổng số cán bộ cũng là một
dấu hiệu khả quan thể hiện những nỗ lực lớn của Đảng và Nhà nước Lào trong việc
đầu tư phát triển nguồn nhân lực, trong đó bao gồm cả NNLCLC nhằm đáp ứng ngày
càng tốt yêu cầu phát triển đất nước.
- Về hiệu quả công việc, thái độ nghề nghiệp, tác phong và sức khỏe cá nhân
của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý
Đội ngũ cán bộ lãnh đạo cấp Trung ương, cấp chiến lược của Lào thực sự là bộ
phận tinh hoa của nguồn nhân lực. Điều này được khẳng định thông qua vai trò đặc
biệt quan trọng của họ trong việc xác định mục tiêu, hoạch định đường lối, chủ trương
chính sách, chiến lược phát triển quốc gia đúng đắn và sự lãnh đạo sáng suốt của họ
cùng nhân dân các bộ tộc Lào vượt qua mọi khó khăn thử thách đưa đất nước ngày
càng phát triển phồn vinh theo định hướng xã hội chủ nghĩa, nhất là những thành tựu
mà CHDCND Lào đã đạt được sau hơn 30 năm đổi mới, CNH, HĐH đất nước.
Mặc dù số lượng còn ít, trình độ cũng chưa cao, cơ cấu còn bất cập, nhưng
nhìn chung đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của Lào làm việc tương đối hiệu
quả, các vấn đề khi phát sinh hầu hết được đội ngũ này xử lý một cách hợp lý, kịp

19
thời, hiệu quả. Đội ngũ này thường xuyên được đi tập huấn về kỹ năng nghiệp vụ và
trình độ lý luận tại Học viện Chính trị và Hành chính quốc gia Lào và ở các trường
chính trị tỉnh. Hiệu quả trong công việc của cán bộ lãnh đạo, quản lý thể hiện một
phần trong thành tựu phát triển đất nước của CHDCND Lào sau 30 năm đổi mới.
3.1.2. Thực trạng đội ngũ trí thức
- Về số lượng, độ tuổi, giới tính của đội ngũ trí thức
Theo Báo cáo của Cục Thống kê Lào, năm 2015, cả nước có 602.418 lao động
có trình độ đại học, chiếm 9,27% tổng dân số và chiếm 16,7% lực lượng lao động của
Lào, trong đó tỉ lệ nữ chỉ chiếm 16,1% trong tổng số trí thức. Tổng số người đang
được đào tạo từ trình độ đại học, cao học và tiến sĩ trong nước là 4032 người, trong
đó nữ chiếm 29,4%. Nhìn chung, số lượng trí thức hoạt động trong lĩnh nghiên cứu,
giáo dục và y tế đều gia tăng đáng kể trong những năm gần đây. Theo thống kê của Bộ
Nội vụ năm 2016, ở các Ban, Viện nghiên cứu, trí thức trẻ trong độ tuổi 26 đến 30 tuổi
chiếm 36,1%. Đây là tỉ lệ cao nhất trong các nhóm tuổi (nhóm 31-35 tuổi chiếm 19,8 %;
36 - 40 tuổi là 10,5%; 41- 45 là 6,2%; ...). Đây là một thế mạnh của Lào trong bối cảnh
nhiều nước đang phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số và thiếu hụt nghiêm trọng
nguồn lao động, bao gồm cả NNLCLC.
- Về sự phân bố của nguồn nhân lực này trong các lĩnh vực khác nhau.
Hiện nay, đội ngũ trí thức của Lào tập trung chủ yếu ở Thủ đô Viêng Chăn và các
tỉnh lớn trên phạm vi cả nước như: tỉnh Luang Pha Bang, Chăm Pa Sắc, tỉnh Sa Văn Na
Khết bởi lẽ, tất cả các học viện, viện nghiên cứu, trường đại học, cao đẳng; bệnh
viện... nơi tập trung các trí thức làm việc đều nằm ở thủ đô và các tỉnh lớn.
- Về năng lực làm việc, nghiên cứu khoa học, sáng tạo; thái độ nghề nghiệp,
phẩm chất đạo đức và sức khỏe cá nhân của đội ngũ trí thức.
Nhìn chung, đội ngũ trí thức trong hệ thống chính trị, cán bộ khoa học, giáo
dục, y tế, kỹ thuật của Lào đã được đào tạo bồi dưỡng chuyên môn, lý luận ở cả trong
nước và ngoài nước. Họ là lực lượng đang góp phần quan trọng cho sự nghiệp xây

20
dựng chủ nghĩa xã hội ở CHDCND Lào. Trong hơn 30 năm đổi mới, đội ngũ trí thức
trẻ đã tiếp nhận được những tri thức, kinh nghiệm từ các nước công nghiệp phát triển
và các nước đang phát triển trong khu vực và trên thế giới. Đây là bộ phận trí thức
năng động, có khả năng cập nhật các vấn đề hiện đại về khoa học, kỹ thuật, công
nghệ, có khả năng lớn trong việc phát triển các mối quan hệ với các nước trong khu
vực và thế giới, góp phần thúc đẩy nhanh tiến trình hội nhập quốc tế của đất nước. Vì
đa số trí thức trẻ của Lào xuất thân từ các gia đình nông dân nên họ luôn có một ý
thức gắn bó sâu sắc với nhân dân lao động, thiết tha mong muốn xây dựng đất nước
Lào thoát nghèo, vươn lên trở thành một quốc gia giàu mạnh, có thể bắt kịp với sự
phát triển của các nước có nền kinh tế phát triển trong khu vực và trên thế giới.
3.1.3. Thực trạng đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề
- Về số lượng, độ tuổi, giới tính của đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề
Theo thống kê của Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội Lào, tính đến năm 2016, số
lượng công nhân Lào khoảng 396 ngàn người, trong đó chỉ có 114.300 người đã qua
đào tạo. Có thể nhận thấy, số lượng công nhân ở Lào đã ít, số công nhân lành nghề
được đào tạo còn ít hơn, chỉ chiếm khoảng 3,8% dân số. Trong thời gian qua, do
thiếu hụt về đội ngũ công nhân lành nghề, Chính phủ Lào cũng đã nỗ lực trong việc
đào tạo nhằm nâng cao số lượng và chất lượng lao động. Tính đến năm 2016, cả nước
có 164 trung tâm đào tạo nghề cho người lao động ở cả khu vực nhà nước và khu vực
tư nhân. Năm 2016 đã đào tạo được 9,799 lao động trong lĩnh vực công nghiệp, trong
đó có 3,872 lao động nữ, 16,465 lao động trong lĩnh vực nông nghiệp, trong đó có
8,685 lao động nữ. Nhờ đó, đội ngũ công nhân kỹ thuật đã qua đào tạo của Lào
không ngừng tăng lên và ngày càng có thêm nhiều cơ hội về việc làm.
So với những lực lượng lao động khác, độ tuổi trung bình của công nhân kỹ
thuật ở Lào ngày càng được trẻ hóa. Sự gia tăng của đội ngũ công nhân trẻ tuổi đang
là một trong những lợi thế của NNLCLC ở Lào vì đội ngũ này không chỉ có sức khỏe
mà có nhiều khả năng học tập để nâng cao trình độ, tiếp thu và ứng dụng những tiến

21
bộ của khoa học - công nghệ hiện đại vào sản xuất; từ đó không ngừng nâng cao trình
độ tay nghề cũng như kỹ năng lao động của mình.
Về trình độ chuyên môn, ý thức tổ chức kỷ luật, năng lực hoạt động của đội
ngũ công nhân lành nghề. Theo kết quả điều tra của Cục Thống kê Lào, đội ngũ công
nhân lành nghề đa số có trình độ tốt nghiệp phổ thông cơ sở và trung học phổ thông,
thậm chí nhiều người đã tốt nghiệp đại học. Cụ thể, 40,6% có trình độ phổ thông cơ
sở, 44,9% trung học phổ thông và 14,5% là cử nhân; trong đó có tới 61,4% đã được
đào tạo nghề. Đây là một sự thay đổi tích cực về trình độ của đội ngũ công nhân lành
nghề của Lào trong những năm gần đây, từng bước đáp ứng nhu cầu cao của quá
trình đẩy mạnh CNH, HĐH. So với mặt bằng chung của các bộ phận nhân lực khác,
đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề ở Lào có trình độ văn hóa khá cao nên nhìn
chung, họ có ý thức kỷ luật tốt, có trách nhiệm đối với công việc và tự ý thức được
vai trò của mình đối với sự nghiệp phát triển đất nước.
- Về sự phân bố của đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề trong các ngành
nghề, lĩnh vực, khu vực khác nhau
Đội ngũ này hiện đang tập trung chủ yếu trong các doanh nghiệp nhà nước và
trong các khu công nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, chủ yếu ở các ngành công nghiệp
nhẹ, gia công chế xuất và một số ngành công nghiệp nặng hiện đang là những ngành
kinh tế thế mạnh của Lào như: thủy điện, khai khoáng, xây dựng. Trong những năm
gần đây, Chính phủ Lào đã tập trung khai thác các mỏ mới như các mỏ thiếc, kali,
vàng, bạc, đồng... với sự giúp đỡ của Trung Quốc và Triều Tiên và trong mối quan hệ
hợp tác với các nhà đầu tư khác, đặc biệt là từ Australia. Đây cũng là những ngành tập
trung khá đông lực lượng công nhân có trình độ, đã qua đào tạo về chuyên môn. Do nhu cầu
đẩy mạnh hợp tác với các nước phát triển trên thế giới, nguồn nhân lực đầu vào của các
ngành công nghiệp này thường có yêu cầu cao hơn các ngành công nghiệp khác ở Lào.
3.1.4. Thực trạng đội ngũ nông dân chất lượng cao
- Về số lượng đội ngũ nông dân chất lượng cao ở Lào

22
Theo thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lào, cho đến nay số lượng nông dân
được đào tạo có trình độ ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất trong năm 2016 là
16.465 người, trong đó có 8.685 nữ; tạo được 6,302 việc làm mới trong lĩnh vực nông
nghiệp, trong đó có 2.056 nữ, chiếm 32,6%. Tuy nhiên, đội ngũ này chưa đáp ứng
được nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của Lào trong lĩnh vực nông nghiệp. Nói cách
khác, Lào hiện đang thiếu trầm trọng đội ngũ nông dân giàu kinh nghiệm, có khả
năng ứng dụng những thành tựu của khoa học và công nghệ tiên tiến vào sản xuất.
- Về sự phân bố của nguồn lực nông dân chất lượng cao trong các lĩnh vực,
khu vực khác nhau
Nguồn lực nông dân chất lượng cao phân bố đều ở các vùng nông thôn. Các
vựa lúa nước, vựa rau, chăn nuôi gia súc được phân bố chủ yếu ở miền xuôi. Các
trang trại trồng và chế biến các cây công nghiệp như cà phê, sắn, bạch đàn,... thì phát
triển chủ yếu ở miền núi. Đặc biệt, một số lượng khá lớn nông dân Lào đang trồng
lúa nước ở các vùng miền Bắc Lào dưới sự hướng dẫn kỹ thuật của các chuyên gia
đang chuyển sang trồng các loại cây khác cho lợi nhuận cao hơn và cần ít nước hơn.
Một lĩnh vực tăng trưởng kinh tế trong những năm gần đây là trồng cao su, hầu hết ở
phía bắc gần biên giới Trung Quốc dưới sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật nhằm đạt
năng suất và chất lượng cao hơn. Do vậy, hình thành một đội ngũ nông dân được đào
tạo kỹ thuật trong lĩnh vực này.
- Về trình độ học vấn, hiệu quả công việc, phẩm chất đạo đức và sức khỏe của
đội ngũ nông dân chất lượng cao
Theo kết quả khảo sát, đội ngũ nông dân có trình độ học vấn chênh lệch tương
đối nhiều: 3,7% mù chữ; 9,2% tốt nghiệp tiểu học; 10,1% tốt nghiệp phổ thông cơ sở;
số nông dân có trình độ phổ thông trung học chiếm số đông nhất: 44%; cao đẳng,
trung cấp chiếm 7,3%; đại học chiếm tương đối nhiều 25,7%.

23
3.2. Những vấn đề đặt ra đối với nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước
Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào hiện nay
3.2.1. Số lượng và chất lượng nguồn nhân lực chất lượng cao chưa đáp ứng
với nhu cầu phát triển của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào
Theo thống kê của Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội Lào, hiện nay, NNLCLC còn
rất thiếu trong các ngành, lĩnh vực quan trọng như: chuyên gia trong các lĩnh vực nghiên
cứu hoạch định chính sách; giảng viên trong các trường đại học, cao đẳng; chuyên gia
cao cấp về kỹ thuật nông - lâm, cán bộ nghiên cứu và ứng dụng công nghệ, thương mại
quốc tế; công nghệ thông tin, tự động hóa… Bên cạnh đó, tác phong lao động của họ
chưa thể đáp ứng được yêu cầu của nền sản xuất hiện đại. Nhiều người sống không có
hoài bão, lý tưởng, không chịu học tập, trau dồi về trình độ chuyên môn, kiến thức, kỹ
năng nghề nghiệp mà sa đà vào các tệ nạn xã hội như nghiện hút, rượu chè, cờ bạc… để
rồi tự đánh mất bản thân mình và trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
3.2.2. Mâu thuẫn giữa nhu cầu phải phát triển nhanh nguồn nhân lực chất
lượng cao với tình trạng thiếu hụt các điều kiện cần thiết để phát triển nguồn nhân
lực này
Để đạt mục tiêu đến năm 2020, nước Lào thoát khỏi tình trạng kém phát triển,
cần phải có một đội ngũ nhân lực chất lượng cao đủ về số lượng, có chất lượng tốt và
cơ cấu hợp lý. Tuy vậy, trong những năm gần đây nền kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo
dục có bước phát triển nhưng nhìn chung còn nhiều yếu kém, chưa đáp ứng được
những điều kiện và môi trường cần thiết cho sự phát triển nhanh NNLCLC cả về mặt
vật chất và tinh thần.
3.2.3. Tình trạng mất cân đối trong cơ cấu và bất hợp lý trong phân bố
nguồn nhân lực chất lượng cao đang diễn ra phổ biến ở Lào
NNLCLC của nước CHDCND Lào xét dưới góc độ số lượng, chất lượng, cơ
cấu nghề nghiệp đều chưa đáp ứng được yêu cầu của quá trình CNH, HĐH. Hiện nay,

24
Lào đang chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu sản xuất, tập trung chủ yếu vào phát triển các
ngành xây dựng, dịch vụ, du lịch, các ngành đòi hỏi phải có NNLCLC. Sự phát triển
nhanh, mạnh của một số ngành công nghiệp như thủy điện, xây dựng cơ sở hạ tầng,...
cũng đang đòi hỏi phải có một lực lượng lao động chất lượng cao rất lớn. Chính vì sự
phát triển kinh tế với tốc độ nhanh trong một số lĩnh vực, nhất là các lĩnh vực mới đã
khiến cho việc cung ứng NNLCLC cho các lĩnh vực đó gặp khó khăn, hiện tại chưa
giải quyết được, gây ra sự mất cân đối trong cơ cấu nguồn nhân lực.
3.2.4. Mâu thuẫn giữa nhu cầu phát triển nhanh nguồn nhân lực chất lượng
cao với những rào cản trong tư duy, trong cơ chế, chính sách và sự cản trở của
những phong tục truyền thống lạc hậu
Mặc dù có nhiều nỗ lực trong phát triển NNLCLC nhưng chiến lược phát triển
chủ yếu theo mô hình tăng trưởng chiều rộng, chưa nhận thức rõ sự cần thiết cần phải
phát triển kinh tế theo chiều sâu; chưa tập trung vào đào tạo nguồn nhân lực cho các
lĩnh vực ngành nghề mà nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội đang cần, do đó, các chính
sách thường chỉ quan tâm đến việc huy động và sử dụng NNLCLC mà chưa chú ý
đáp ứng và giải quyết kịp thời, thỏa đáng những nhu cầu và lợi ích thiết thân cũng
như sự phát triển toàn diện của NNLCLC.
Chương 4
QUAN ĐIỂM CƠ BẢN VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM PHÁT TRIỂN
NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG CAO Ở NƯỚC CỘNG HÒA
DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO HIỆN NAY
4.1. Quan điểm cơ bản nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở
nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào hiện nay
4.1.1. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phải gắn liền với mục tiêu,
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa ở Lào

25
Theo chủ trương của Đảng NDCM Lào, phấn đấu đến năm 2020 đưa đất nước
thoát khỏi tình trạng kém phát triển, phát triển theo hướng bền vững đến năm 2030,
những mục tiêu và nhiệm vụ trên chỉ thực hiện được bằng chính sức mạnh của con
người Lào, đặc biệt là vai trò của NNLCLC với tài năng, trí tuệ và sức sáng tạo của
người lao động. Do đó, phát triển NNLCLC của Lào phải được coi là khâu đột phá có
ý nghĩa chiến lược đối với sự nghiệp CNH, HĐH theo định hướng XHCN của Lào.
4.1.2. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phải có trọng tâm, trọng
điểm và phù hợp với nhu cầu phát triển trên các lĩnh vực
Để đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước Lào, nhu cầu khách quan là phải nắm bắt, khai
thác, sử dụng các thành tựu khoa học, công nghệ hiện đại và những yếu tố của kinh tế tri
thức, tận dụng những thành quả của cách mạng công nghiệp 4.0 trong một số lĩnh vực mà
Lào có thể tiếp cận để có thể đẩy nhanh tốc độ phát triển. Do vậy, tập trung các nguồn lực
nhằm phát triển nhanh NNLCLC để kịp thời cung cấp cho nhu cầu phát triển của đất
nước, tránh tình trạng đầu tư dàn trải không hiệu quả trong việc phát triển NNLCLC.
4.1.3. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phải gắn với phát huy tiềm
năng, sức mạnh của các nguồn lực khác
Quá trình CNH, HĐH và đổi mới đất nước theo định hướng XHCN muốn thành
công cần huy động một cách hiệu quả nhiều nguồn lực như nguồn vốn; nguồn tài
nguyên thiên nhiên; khoa học và công nghệ; vị trí địa lý… kết hợp với nguồn lực con
người. Tuy nhiên, cần nhận thức rõ và quán triệt quan điểm: nguồn lực bên ngoài chỉ
là yếu tố ngoại sinh, thứ yếu. Nguồn lực con người của mỗi quốc gia với sức mạnh
của những giá trị truyền thống, lòng yêu nước, tinh thần sáng tạo, chủ động, sự tự tôn,
tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết, lạc quan, ý chí vươn lên… mới là yếu tố nội sinh
chi phối mang tính chất quyết định sự thành bại của quá trình phát triển.
4.1.4. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là trách nhiệm của cả hệ
thống chính trị

26
Để phát triển được NNLCLC đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng nhằm đáp
ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới toàn diện và sự nghiệp CNH, HĐH đất nước
trong giai đoạn hiện nay, cần xác định rõ quan điểm: phát triển NNLCLC phải là
trách nhiệm của cả hệ thống chính trị. Trong mối quan hệ chỉnh thể, có sự tác động
qua lại mật thiết của các bộ phận cùng nhau thực hiện tốt vai trò, nhiệm vụ đẩy mạnh
sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện thành công công cuộc đổi mới và sự
nghiệp đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.
4.2. Giải pháp chủ yếu nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở
nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào hiện nay
4.2.1. Nhóm giải pháp về nhận thức
- Thứ nhất, cần nâng cao nhận thức của chủ thể lãnh đạo, quản lý trong hệ
thống chính trị các cấp về tính cấp thiết phải đầu tư phát triển NNLCLC.
- Thứ hai, nâng cao nhận thức của toàn dân, toàn xã hội về vai trò của
NNLCLC đối với quá trình CNH, HĐH ở nước CHDCND Lào.
- Thứ ba, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của bản thân những người lao
động thuộc NNLCLC trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
4.2.2. Nhóm giải pháp giáo dục - đào tạo và đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong
phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao
Thứ nhất, đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục của Lào, đặc biệt là giáo
dục đại học và đào tạo nghề để phát triển NNLCLC, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao
của phát triển đất nước.
Thứ hai, cần đầu tư nguồn lực cho phát triển giáo dục và đào tạo, đặc biệt là
nguồn lực giáo viên vì đây là lực lượng nòng cốt để đào tạo NNLCLC. Ngoài ra,
cần đầu tư trang thiết bị cơ sở vật chất phục vụ công tác giáo dục và đào tạo.
Thứ ba, đẩy mạnh xã hội hóa và mở rộng hợp tác quốc tế về giáo dục - đào tạo
để phát triển nhanh NNLCLC; mở rộng hình thức đào tạo tại doanh nghiệp, liên
doanh, liên kết đào tạo nghề cho người lao động với các doanh nghiệp nước ngoài sử

27
dụng lao động Lào.
Thứ tư, xây dựng các chương trình đào tạo phù hợp với từng nhóm đối tượng
khác nhau của nguồn nhân lực chất lượng cao.
4.2.3. Nhóm giải pháp về cơ chế, chính sách tạo động lực cho nguồn nhân
lực chất lược cao phát triển
Thứ nhất, cần xây dựng chính sách tuyển dụng NNLCLC theo hướng xây dựng
và thực hiện những phương pháp tuyển dụng công khai, hợp lý, khách quan, chính xác
để tuyển dụng được lao động thực sự có trình độ, năng lực và nghề nghiệp phù hợp với
yêu cầu tuyển dụng ngay từ đầu.
Thứ hai, có chính sách sử dụng nhân lực hợp lý dựa trên cơ sở năng lực và
phân tích công việc, xây dựng định mức và các chức danh, danh hiệu để khuyến
khích người lao động.
Thứ ba, cần có chính sách tiền lương, đãi ngộ phù hợp đối với NNLCLC bằng cách
xây dựng hệ thống trả lương hợp lý, hiệu quả, phù hợp với cơ chế thị trường. Cải tiến các
chế độ bảo hiểm xã hội và tăng cường giám sát, kiểm tra, thanh tra việc thực hiện Luật
Bảo hiểm xã hội để mở rộng sự tham gia và bảo vệ lợi ích hợp pháp của người lao động.
4.2.4. Nhóm giải pháp hiện đại hóa kết cấu hạ tầng kinh tế, kỹ thuật; phát
triển y tế, chăm sóc sức khỏe và phát huy các giá trị của văn hóa truyền thống
nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực chất lượng cao
Thứ nhất, cần phát triển, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng kinh tế, kỹ thuật, đặc biệt
là hạ tầng thông tin, internet giúp NNLCLC sử dụng tối đa thông tin như là một
nguồn tài nguyên quan trọng để phát huy tiềm năng trí tuệ, nâng cao tri thức và tạo
phong cách làm việc năng động trong nền kinh tế thị trường.
Thứ hai, đẩy mạnh công tác y tế, chăm sóc sức khỏe cộng đồng để tăng cường
thể lực cho NNLCLC.
Thứ ba, xây dựng và phát huy các giá trị của văn hóa truyền thống tốt đẹp tạo
môi trường phù hợp thúc đẩy NNLCLC triển nhanh và bền vững.
KẾT LUẬN

28
Hiện nay, Lào đang tiến hành công cuộc đổi mới và đẩy mạnh sự nghiệp CNH,
HĐH đất nước, do đó việc phát triển NNLCLC có ý nghĩa vô cùng quan trọng. So với
các nước và khu vực, NNLCLC của Lào còn thiếu về số lượng, chưa đảm bảo về chất
lượng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Thực trạng đó đặt ra yêu cầu khách quan cần bổ sung bằng các chính sách với cơ chế
hợp lý và những giải pháp khả thi để phát triển nguồn lực này, từ đó góp phần thúc đẩy
kinh tế - xã hội phát triển.
Để có thể phát triển NNLCLC đủ về số lượng, đảm bảo về chất lượng, hợp lý
về cơ cấu, cần phải xây dựng được một hệ thống các giải pháp đủ mạnh, có tính khả
thi cao, tạo động lực để thúc đẩy nguồn nhân lực này phát triển; đồng thời hạn chế
những tác động tiêu cực của kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế có ảnh hưởng xấu
đến việc phát triển NNLCLC. Trong hệ thống giải pháp nhằm phát triển NNLCLC,
giải pháp về giáo dục và đào tạo là giải pháp cơ bản, mang tính đột phá có ý nghĩa
quyết định đến việc phát triển nguồn nhân lực nói chung và NNLCLC nói riêng.
Thực tiễn của các quốc gia phát triển trên thế giới và của Lào trong thời gian qua cho
thấy, giáo dục và đào tạo không chỉ có nhiệm vụ nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực,
bồi dưỡng nhân tài, phát triển NNLCLC cho đất nước, mà còn hướng tới giáo dục các
giá trị nhân văn, nhân đạo, tiến bộ xã hội, các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc,
hướng tới mục tiêu phát triển con người Lào toàn diện về đức, trí, thể, mỹ.
Để thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển NNLCLC đáp ứng yêu cầu của
sự nghiệp CNH, HĐH đất nước, cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của các
Bộ, Ban, Ngành liên quan đến việc triển khai và thực hiện các giải pháp, nhằm mục
tiêu phấn đấu đến năm 2020, Lào trở thành một nước đang phát triển và đến giữa thế
kỷ XXI, Lào trở thành một nước công nghiệp theo định hướng xã hội chủ nghĩa như
nội dung Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X (2016) của Đảng NDCM Lào
đã khẳng định.

29
DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ
1. Đavon Butthanuvông (2017), “Hợp tác Việt - Lào trong phát triển nguồn nhân
lực chất lượng cao của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào”, Tạp chí Lịch
sử Đảng, Số 2, trang 47-50.
2. Đavon Butthanuvông (2017), “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở
nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào”, Tạp chí Tuyên giáo, Số 8, Trang
28-31.
3. Đavon Butthanuvông (2017), “Các yếu tố tác động đến nguồn nhân lực chất
lượng cao ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay”, Tạp chí Lý
luận chính trị và Truyền thông, Số 11, Trang 23-26.
4. Đavon Butthanuvông (2018), “Phát triển đội ngũ công nhân kỹ thuật ở Lào
hiện nay”, Tạp chí Tuyên giáo, Số 6, Trang 53-55.
5. Đavon Butthanuvông (2018), “Vai trò của nguồn nhân lực chất lượng cao
đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào”,
Tạp chí Lý luận chính trị và Truyền thông, Số 7/2018, Trang 29-33.
6. Đavon Butthanuvông (2018), “Giáo dục và đào tạo với việc nâng cao chất
lượng nguồn lao động công nhân kỹ thuật ở Lào”, Tạp chí Cộng sản
(Chuyên đề cơ sở), Số 142 (10), Trang 87-91.

Nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay.doc

Similar to Nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay.doc (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 🥰🥰 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 🥰🥰 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤ (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Nguồn nhân lực chất lượng cao ở nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào hiện nay.doc