Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Viewers also liked
Similar to เนื้อเยื่อสัตว์
Similar to เนื้อเยื่อสัตว์ (20)
เนื้อเยื่อสัตว์
- 1. เนื้อเยื่อสัตว์ (Animal Tissue) เนื้อเยื่อ (tissue) คือกลุ่มเซลล์ ที่ร่วมกันทำำหน้ำที่เฉพำะ ซึ่ง ส่วนมำกจะประกอบด้วยกลุ่ม เซลล์ที่มีขนำด รูปร่ำง และ กำรจัดระเบียบเป็นแบบ เดียวกัน
- 3. เนื้อเยื่อบุผิว (epithelial tissue or epithelium) เป็นกลุ่มเซลล์ที่ทำำหน้ำที่ปกคลุม ป้องกันผิวของร่ำงกำย หรือบุอวัยวะ ที่มีลักษณะเป็นท่อ ทำำหน้ำที่เกี่ยวกับ กำรดูดซึม สร้ำงเซครีชั่น (secretion) และรับควำมรู้สึก
- 4. เนื้อเยื่อบุผิวมีลักษณะพิเศษ คือ ประกอบด้วย 1. เซลล์เป็นจำำนวนมำกซึ่งส่วนมำกเป็น เซลล์ชนิดเดียวกันเรียงตัวอยู่ชิดติด กัน 2. ตั้งอยู่บนเยื่อรองรับฐำน (basement membrane) ซึ่งมีส่วนประกอบเป็น โปรตีน 3. ด้ำนบนของเนื้อเยื่อบุผิวไม่ติดต่อกับ
- 5. กำรแบ่งชนิดของเนื้อเยื่อบุผิว อำศัย หลัก 2 ประกำร คือ 1. แบ่งตำมจำำนวนชั้นของเซลล์ simple epithelium ประกอบด้วยเซลล์ เรียงกันเป็นชั้นเดียว pseudostratified epithelium ประกอบด้วย เซลล์เรียงกันเป็นชั้นเดียวบนเยื่อรองรับ ฐำน แต่มีเพียงบำงเซลล์เท่ำนั้นที่สูงถึง ผิวหน้ำด้ำนบน stratified epithelium เซลล์เรียงซ้อนกัน
- 6. 2. แบ่งตำมรูปร่ำงของเซลล์ที่อยู่ชั้น บนๆ ได้แก่ รูปร่ำงแบนบำง (squamous) รูปเหลี่ยมลูกบำศก์ (cuboid) รูปแท่งทรงกระบอก (columnar)
- 7. Pseudostratified ciliated columnar Simple cuboidal Stratified columnar Stratified squamous Simple squamous Simple columnar
- 8. Simple squamous epithelium, Bowman’s capsule Simple squamous epithelium Glomerulus บริเวณ cortex ของไตมี Bowman’s capsule เป็น วงกลมหุ้ม Glomerulus ซึ่งเป็นกระจุกเส้นเลือดฝอย ที่ Bowman’s capsule เป็นเยื่อบุผิว simple squamous
- 9. Squamous epithelium, from cheek เป็นเซลล์ที่มีลักษณะแบน บำง มำก ตัวอย่ำงเช่น เยื่อบุผิวข้ำง แก้มในปำก
- 11. Stratified squamous epithelium เป็นเซลล์ซ้อนกันหลายชั้นด้วยกัน ชั้นล่างซึ่งอยู่ติดกับ Basement membrane นั้นใหญ่และแบ่งตัวอย่าง รวดเร็ว กลายเป็นเซลล์ใหม่ที่เล็กและ บางกว่าอยู่ด้านนอก เซลล์ชั้นนอกนั้น ตายและหลุดไปเรื่อยๆ ตัวอย่างเช่น เยื่อบุผิวข้างแก้มในปาก หลอดอาหาร และที่ผิวหนังของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ขี้ไคล และขี้รังแคก็คือเซลล์ผิวชั้นบนที่ ตายแล้ว และหลุดออกมา
- 12. Simple cuboidal epithelium Simple cuboidal epithelium Basement membrane บริเวณ cortex ของไต นอกจากจะเห็น Bowman’s capsule แล้ว ยังมีหลอดไตเล็ก (convoluted tubules) ขดไปขดมา ซึ่งท่อเหล่านี้เป็นเยื่อบุผิว simple cuboidal
- 13. Simple columnar epithelium, เยื่อบุผิวใน ลำาไส้ Simple columnar epithelium เซลล์มีขนาดสูงมากกว่ากว้าง มักอยู่ตามส่วน ของร่างกายที่ทำาการสร้าง secretion หรือสำาหรับดูด ของบางอย่าง เช่น อาหารที่ย่อยแล้ว เช่น เยื่อบุผิว ข้างในลำาไส้ เป็นต้น
- 14. Pseudostratified ciliated columnar, from trachea เนื้อเยื่อบุผิวในบางแห่งของร่างกาย เยื่อหุ้มเซลล์ ของเซลล์ชั้นบนสุดมีการเปลี่ยนแปลงเป็นซิเลีย เรียกว่า ciliated epithelium ซิเลียเคลื่อนไหวได้ และทำาหน้าที่เกี่ยวกับการส่งผ่านสารที่ผิวเซลล์ cilia
- 15. Simple columnar epithelium เซลล์เยื่อบุผิวบางชนิดอาจเปลี่ยนแปลงไปทำาหน้าที่ ต่างๆ เช่น สร้างเซครีชัน เรียกว่าต่อม (gland) ใน กรณีที่เซลล์เดียวสร้างเซครีชัน เรียกว่า ต่อมเซลล์ เดียว (unicellular gland) ตัวอย่างเช่น โกเบลต Globlet cell
- 18. Glandular epithelium secretes products, e.g. milk, hormones ในกรณีที่เซลล์เยื่อบุผิวอยู่ต่อกัน เป็นกลุ่มทำาหน้าที่สร้างเซครีชั่นส่งออกไป ตามท่อหรือเข้าสู่กระแสเลือดโดยตรง
- 19. Taste buds on tongue เซลล์เยื่อบุผิวบางชนิดอาจเปลี่ยนแปลงไป ทำาหน้าที่รับความรู้สึก เรียกว่า neuroepithelial cell เช่นเซลล์ที่ปุ่มรับรส Taste buds
- 21. เยื้อเยื่อเกี่ยวพัน (connective tissue) เนื้อเยื่อเกี่ยวพันเป็นเนื้อเยื่อที่พบ แทรกอยู่ระหว่างเนื้อเยื่อชนิดอื่นๆ ทำาหน้าที่พยุงและยืดเหนี่ยวให้ เนื้อเยื่อเหล่านั้นคงรูปและอยู่รวมกัน ได้ ประกอบด้วยเซลล์เรียงกันอยู่ห่างๆ อยู่ในสารระหว่างเซลล์ (matrix) ที่มี ปริมาณมาก สารระหว่างเซลล์ประกอบ
- 22. เซลล์ในเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เนื้อเยื่อเกี่ยวพันประกอบด้วยเซลล์หลาย ชนิด แต่ละชนิดทำาหน้าที่แตกต่างกันไป ได้แก่ Fibroblast เป็นเซลล์ที่ทำาหน้าที่สร้างเส้นใย ชนิดต่างๆ Adipose cell เป็นเซลล์ที่สะสมไขมัน Macrophage มีหน้าที่ทำาลายสิ่งแปลกปลอม Mast cell เป็นเซลล์ที่มีรูปร่างกลมหรือรูปรี ภายในมีแกรนูลย้อมติดสีม่วงเข้มบรรจุอยู่
- 23. plasma cell ทำาหน้าที่สร้างแอนติบอดีที่มี ความสำาคัญในระบบภูมิคุ้มกัน white blood cell or leukocytes เป็นเซลล์ที่ แทรกเข้ามาในเนื้อเยื่อเกี่ยวพันจาก เส้นเลือด ทำาหน้าที่ทำาลายสิ่งแปลกปลอมที่ เข้ามาในร่างกาย ฯลฯ
- 24. เส้นใยในเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เส้นใยในเนื้อเยื่อเกี่ยวพันมีอยู่ด้วยกัน 3 ชนิด ได้แก่ Collagen fiber มีลักษณะเป็นเส้นเหนียว แข็งแรง อยู่รวมกันเป็นมัดใหญ่ Elastic fiber เป็นเส้นใยที่มีความยืดหยุ่น มาก แตกเป็นแขนงย่อยส่งไปเชื่อมกับ แขนงของเส้นอื่น Reticular fiber มีลักษณะคล้ายเส้นใยคอล ลาเจน แต่เป็นเส้นบางกว่ากระจายอยู่ ทั่วไป เส้นใยชนิดนี้จะมองไม่เห็นถ้าย้อม ด้วยสีย้อมเนื้อเยื่อทั่วไป ต้องย้อมด้วยสี Collagen fiber
- 25. เนื้อเยื่อเกี่ยวพันอาจแบ่งออกได้ เป็นหลายชนิดตามลักษณะพิเศษ เฉพาะของเซลล์และสารระหว่าง เซลล์ เช่น 1. เนื้อเยื่อเกี่ยวพันชนิดโปร่งบาง (Loose or areolar connective tissue) 2. เนื้อเยื่อเกี่ยวพันชนิดแน่นทึบ (Dense connective tissue) 3. เนื้อเยื่อไขมัน (Adipose tissue) 4. กระดูก (Cartilage) 5. กระดูก (Bone) 6. เลือด (Blood)
- 32. กระดูกอ่อนเป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่ประกอบ ด้วยเซลล์กระดูกอ่อนที่เรียกว่า Chondrocyte ฝังตัวอยู่ใน matrix ซึ่งมีความแข็งแรงกว่า เนื้อเยื่อเกี่ยวพันแท้ มีเส้นใยชนิดต่างๆกระจายอยู่ใน matrix เซลล์กระดูกอ่อนจะอยู่ในช่องที่เรียกว่า lacunar ใน 1 lacunarอาจพบเซลล์กระดูกอยู่ 1,2,4 หรือ 8 เซลล์ได้ขึ้นอยู่กับการแบ่งตัว ของเซลล์ ในกระดูกอ่อนจะไม่มีเส้นเลือดส่งแขนงมา เลี้ยงเลย อาหารที่เซลล์กระดูกอ่อนได้รับจะ แทรกซึมเข้ามาใน matrix
- 33. Lacunar Chondrocytes Matrix Hyaline cartilage Matrix ไม่มีเส้นใยอยู่ พบอยู่ตามข้อต่อ ของกระดูกต่างๆ เยื่อกั้นจมูก (Nassal septum) หลอดลม และกระดูกอ่อนของ
- 34. Fibrocartilage Collagen fiber Chondrocytes Matrix เต็มไปด้วย collagen fiber พบตามข้อ ต่อของกระดูกสันหลัง (intervertebral disk) และข้อต่อของกระดูกอื่นๆ
- 35. กระดูก เป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันชนิดพิเศษ มีลักษณะแข็ง เพราะมีผลึกไฮดรอกซี อะพาไทต์ (hydroxyapatite) เข้ามา เสริมในสารระหว่างเซลล์ กระดูกเป็นส่วนประกอบสำาคัญของ โครงร่าง เป็นส่วนห่อหุ้มป้องกันอวัยวะ ภายใน และเป็นที่เก็บสะสมของเกลือ แคลเซียมอีกด้วย กระดูก (Bone)
- 37. กระดูกประกอบด้วย เซลล์ที่เป็นตัวสร้างเส้นใย และ matrix เซลล์กระดูกเรียกว่า osteocyte มีลักษณะที่แตก ต่างกับเซลล์กระดูกอ่อนคือมีแขนงยื่นเป็นเส้น เล็กๆออกไปรอบเซลล์ ฉะนั้น รอบๆ lacunar จึงมี ร่องให้แขนงของเซลล์แทรกตัวอยู่ด้วย เรียกว่า canaliculi กระดูกมีเส้นเลือดผ่านเข้าไปหล่อเลี้ยง โดย เซลล์กระดูกมาเรียงล้อมรอบช่องที่ทอดไปตาม ยาวของกระดูก ที่เรียกว่าช่อง Harversian canal ซึ่งภายในมีเส้นเลือดที่จะส่งอาหารผ่านไปตาม ช่อง canaliculi ไปถึงตัวเซลล์ได้ ช่อง Harversian canal หนึ่งจะต่อกับอีกช่อง หนึ่ง ทางช่องที่อยู่ตามแนวขวาง เรียกว่า
- 40. Connective tissue EpitheliumCartilage Smooth muscle ในภาพเป็นโครงสร้างของท่อลม (trachea) ซึ่งประกอบด้วยเนื้อเยื่อหลาย ชนิดประสานอยู่รวมกัน แต่ละชนิดมี ลักษณะเฉพาะ เพื่อทำาหน้าที่พิเศษได้อย่าง มีประสิทธิภาพ