Op 21 januari 2021 heb ik in het kader van de post-bachelor-opleiding over e-learning weer een virtuele klas-sessie verzorgd over activerende didactiek en leertechnologie.

1. Activerende didactiek
en leertechnologie

3. Wie wil modereren?
Vragen via de chat of
handopsteken

4. Inhoud
Beeld activerende didactiek
Opdracht
Inzet ICT vaak niet e
ff
ectief?
Drie redenen
Onderzoeksartikelen bouwstenen e
ff
ectieve didactiek als kader
Hoe kun je deze bouwstenen faciliteren met leertechnologie?
Wisselwerking didactiek en technologie
Samenvatting

5. Wat is jouw beeld bij activerende didactiek?
Houd ‘beeld’ voor de camera

7. Opdracht
Bedenk één vraag waarmee je kunt
checken of een deelnemer aan dit webinar
na a
fl
oop weet hoe h/zij een onderdeel van
de inhoud van dit webinar kan toepassen

8. Dus niet….
Noem drie redenen waarom
de inzet van ICT vaak niet
effectief is

9. Maar wel….
Beschrijf hoe je ICT kunt gebruiken
voor het centraal stellen van
realistische problemen?

10. Maar wel….
Beschrijf hoe je ICT kunt gebruiken
voor het centraal stellen van
realistische problemen?
Deze vraag mag je dus
niet meer gebruiken……

11. We gaan beginnen

12. Is de inzet van ICT wel
altijd effectief (leerzaam)?

13. Redenen volgens jullie?
menti.com, 77 21 39 9

14. Wat zegt
onderzoek?

15. Effectief…
• Mits zorgvuldige aandacht voor didactiek
• Context
• Mits zorgvuldig geïmplementeerd (o.a.
professionalisering)
• Leertechnologie maakt slecht onderwijs niet
beter

16. Reden 1: gebrekkige implementatie

17. Niet effectief omdat…
(andere redenen)

19. Opdracht break-out room sessie
• Wijs een gespreksleider aan, iemand die de
tijd bewaakt en een verslaggever/presentator
• Bespreek voorbeelden uit jouw praktijk van
een verkeerd gebruik van technologie of van
het onvoldoende benutten van didactische
eigenschappen van technologie
• Welk voorbeeld wil je delen met de groep?
• 15 minuten

20. Plenair

21. Foto: © viperagp, Depositphotos

22. Activiteiten uitvoeren, interactie
Materiaal verstrekken Gebruik LMS
Managen leren

23. We gebruiken andere
leertechnologieën om een activerende
didactiek mogelijk te maken

24. 3. Goede didactische
inbedding

25. Actief leren leidt tot betere leerresultaten,
zelfs als je denkt dat dat niet het geval is
(Deslauriers, 2019)
Actief leren: hogere scores, vaker
slagen (Freeman cs, 2014)

26. The results raise questions about the continued
use of traditional lecturing as a control in research
studies, and support active learning as the
preferred, empirically validated teaching practice in
regular classrooms. (Freeman cs, 2014)

27. David Merrill (2002), First
Principles of Instruction

28. Hoe kun je principes
van effectieve
didactiek faciliteren
mbv
leertechnologie?

29. Vijf principes
(er zijn er meer)

30. A.Laat leerstof actief verwerken
• Activerende werkvormen
• Creëren

31. Lange
termijn
geheugen
B. Voorkennis activeren
Korte termijn
geheugen
Nieuwe
kennis

32. Lange
termijn
geheugen
B. Voorkennis activeren
Korte termijn
geheugen
Nieuwe
kennis

33. C.Toetsing als leer- en
oefenstrategie

34. D. Betrek lerenden bij het oplossen
realistische taken of problemen.

35. E

36. Opdracht break-out room sessie
• Wijs een gespreksleider aan, iemand die de tijd bewaakt en
een verslaggever/presentator
• Bedenk minimaal 1 online werkvorm op basis van de vijf
genoemde didactische principes. Kahoot etc voor het
checken van het geleerde mag niet!
• Werk deze op hoofdlijnen uit in een slide of tekstdocument
• Je hebt de beschikking over een MS Teams, Of
fi
ce 365,
Microsoft Forms, Moodle, online toetstool, online video’s,
online brainstorm tools (zoals Padlet), smartphone
• 15 minuten

37. Voorbeeld
• Deelnemers bestuderen instructievideo
• Deelnemers ontwikkelen testvragen en
antwoorden
• Deelnemers leveren die via forum in
Moodle in
• Docent voert deze in toetsapplicatie in
• Deelnemers maken toetsvragen

38. Opdracht break-out room sessie
• Wijs een gespreksleider aan, iemand die de tijd bewaakt en
een verslaggever/presentator
• Bedenk minimaal 1 online werkvorm op basis van de vijf
genoemde didactische principes. Kahoot etc voor het
checken van het geleerde mag niet!
• Werk deze op hoofdlijnen uit in een slide of tekstdocument
• Je hebt de beschikking over een MS Teams, Of
fi
ce 365,
Microsoft Forms, Moodle, online toetstool, online video’s,
online brainstorm tools (zoals Padlet), smartphone
• 15 minuten

39. Plenair

40. Mijn voorbeelden

41. Gericht vragen stellen in de chat
• Peiling
• Toelichting in de chat
• Uitweiden via
microfoon
• Moderator
• Chat
• Houd vast
• Verstuur
• ******: nieuw
onderwerp

43. Video’s voor
zelfverklaren
(bijv. Insuline
injecteren)

44. Re
fl
ecteren:
re
fl
ectievloggen

45. Break-out room
opdrachten
(o.a. doel,
samenvatting,individu
ele bijdrage, planning)

46. Elevator Pitch
•Bestuderen video, artikel, inleiding

50.
(kijken sturen)
• Vragen tijdens
• Vragen na a
fl
oop
• Verwerkingsopdracht

51. Voorkennis activeren
Advance
organizer

53. Exit ticket
• Beschrijf drie dingen die je
hebt geleerd
• Beschrijf twee dingen die
je interessant vond
• Formuleer één vraag die
je nu nog hebt

54. Tijd voor een quiz
menti.com, 77 21 39 9

55. Waar gaat het om?

56. Voor welke leeractiviteiten
leertechnologie gebruiken?
• Instructie
• Voorkennis activeren
• Verwerkingsopdrachten
• Samen werken
• Formatief evalueren
• Beoordelen
• …….

57. Wat kan ik met leertechnologieën?
• Bestaande online
video’s
• Toetsfunctionaliteit
• VR
• Weblog
• Zoekfunctionaliteit
• Online opdrachten
• Peer feedback
• Webinar
• Video-optie
smartphone
• Skype
• …….

58. Samenvattend

59. Reden 1

60. Onvoldoende rekening
houden met didactische
eigenschappen
leertechnologie, verkeerd
gebruik

61. 3. Besteed aandacht aan didactische
inbedding (principes van effectieve
didactiek; Surma cs, 2019 en Merrill, 2002)

62. Diverse
toepassingsmogelijkheden

63. Let op de wisselwerking
didactiek-technologie

65. Opdracht
Bedenk één vraag waarmee je kunt
checken of een deelnemer aan dit
webinar weet hoe h/zij een
onderdeel van de inhoud van dit
webinar kan toepassen
Denk even na en gebruik de chat

67. Dank!
@wrubens
wilfred@wilfredrubens.com