More Related Content
Similar to Мөнхзул - Телемаркетинг (20)
Мөнхзул - Телемаркетинг
- 1. ХМТС
Телемаркетинг
Илтгэлийн зорилго:
Хувьсан өөрчлөгдөж байдаг маркетингийн орчинд хэрэгжүүлж буй маркетингийн
гол зарчмууд нь хэрэглэгчдийн хэрэгцээ шаардлагыг мэдэрч, тэдэнтэй байнгын
харилцаа холбоотой байж, тэдэнд тохирсон хувьчилсан үйлчилгээ үзүүлэх чиг
хандлагад шилжиж байгаа өнөө үед Монголын харилцаа холбооны салбарын
хүрээнд дээрх зарчмуудыг хэрэгжүүлж шууд маркетинг, түүний нэг арга хэрэгсэл
болох Телемаркетингийн онолын судалгаа хийж, Монгол дахь хөгжлийн түвшинг
тодорхойлж,
Телемаркетингийн
хөгжлийн
түлхүүр
хүчин
зүйл,
түүнийг
эрчимжүүлэн судлах арга зам, чиглэлийг тогтоох зорилгоор судалгааны ажлыг
хийж
гүйцэтгэснээр
харилцаа
холбооны
салбарт
Телемаркетинг
ашиглан
борлуулалтыг өсгөх боломжтой эсэхэд хариулт өгөх юм.
Судалгааны ажлын үндэслэл, шаардлага, нөхцөл байдал
Хэрэглэгчид ямагт илүү чанартай, хэрэглээндээ тохирсон үйлчилгээг хүсэн
хүлээж, хэрэглэгчдийн хувьд сонголт хийхэд хангалттай мэдээ мэдээллийг авах эх
үүсвэрүүд бий болсоор байгаа өнөө үед бизнесийн байгууллагууд шууд
маркетингийн арга хэрэгслийг үйл ажилгаандаа ашиглах шаардлага гарч байна.
Телефон утасны хөгжил нь бизнес маркетингийн салбарт шинээр орж ирэн,
уламжлалт арга хэрэгслийг өөрчилж, цаг хугацаа, газар зүйн бүс нутгаас үл
хамааран, маркетингийн үйл ажиллагаа нэвтрүүлэн, үр дүнтэй маркетингийн
хэрэгсэл болохыг нотлон харуулсан байна.
Телемаркетинг нь уламжлалт маркетингтaй харьцуулахад хэрэглэгчдийн
хувьд хамгийн тохиромжтой, компаний хувьд сурталчилгааны үр дүнгээ бодитоор
тооцож, хэрэглэгчтэйгээ байнгын холбоотой ажиллах боломжийг олгож байна.
Телемаркетингийн хэрэглээ нь Монголын бизнесийн зах зээлд дөнгөж эхлэл
төдий байгаа бөгөөд энэ чиглэлээр судалгааны ажлууд бараг хийгдээгүй гэж хэлж
болно.
Сүүлийн жилүүдэд Телемаркетингийн дэд бүтэц болох харилцаа холбооны
салбар хурдацтай хөгжиж байгаа нь маркетингийн шинэ хэлбэрийг Монголын
бизнесийн байгууллагуудад олгож байгаа нь телемаркетингийг хөгжүүлэх таатай
нөхцөлийг бүрдүүлж байна.
Page 1
- 2. ХМТС
Телемаркетинг
Шууд маркетинг, түүний зарчмууд
Шууд маркетинг нь хэрэглэгчид болон бизнесийн байгууллага хоорондын
харилцааны аль алийг нь хамардаг, бүтээгдэхүүн үйлчилгээг маркетингийн
зуучлагчийн оролцоогүйгээр шууд сурталчилгааны аргуудыг ашиглан хэрэгдэгчдэд
хүргэх арга зам юм. Шууд Маркетингийн Холбоо (Direct Marketing Assoncion)-оос шууд
маркетингийг “Сурталчилгааны нэг болон түүнээс дээш арга хэрэгслийг ашигладаг,
тодорхой хэмжээний хариу үйлдэл, үр дүн гаргахад чиглэсэн маркетингийн
интерактив систем” гэж тодорхойлсон байдаг. “Direct Marketing” сэтгүүлийг эрхлэн
гаргагч, сэтгүүлч Pete Hoke энэ тодорхойлолт дээр нэмж “Шууд маркетингт
мэдээллийн сан, түүн дэх хэрэглэгчийн мэдээлэл тогтмол цуглуулагдаж байх
хэрэгтэй” гэсэн санааг оруулсан байна.
Шууд маркетингийн бүрэлдэхүүн хэсгүүд
Бүрэлдэхүүн
1. Интерактив
2. Хариу хандалт
3. Арилжаа
4. Үр дүнгийн
тодорхойлолтоор
5. Мэдээллийн сан
Тодорхойлолт
Зорилтот хэрэглэгчид болон маркетрүүдын хооронд мэдээлэл
солилцох байнгын харилцааг үүсгэх бөгөөд үр ашиг нь тодорхой
бус, дүрст сурталчилгаатай харьцуулахад хэрэглэгчдэдээ илүү
хувьчисан байдлаар зөвлөмж өгдөг.
Хэрэглэгчийн захиалгыг биелүүлэх зорилгоор хариу үйлдэл үзүүлэх
механизм. Хариу үйлдэл үзүүлэх болон үзүүлэхгүй байхын
ялгаатай талыг харьцуулсан саналыг гаргадаг.
Арилжаанд байршлын хүчин зүйлс нөлөөлөхгүй бөгөөд худалдан
авагч захиалгыг дурын цагт хийж бараа бүтээгдэхүүнийг
захиалагчийн гэрт хүргэж өгөх боломжтой.
Шууд маркетингийн стратегийн гол давуу тал нь хариу хандалтыг
нарийн тодорхой гаргах боломжтой байдаг. Маркетер нь мэдээлэл
харилцаанд зориулсан зардал болон түүний үр дүнд орсон орлогыг
тооцоолон гаргаж болно. Зарим талаар шууд маркетингын
хурдацтай өсөлтийн нэг шалтгаан нь үр дүн тодорхой байдагтай
холбоотой гэж үзэх нь бий
Мэдээллийн сан дахь хэрэглэгчийн нэр,хаяг,утасны дугаар,хүн ам
зүйн болон сэтгэл зүйн хүчин зүйлсийн талаарх мэдээлэлд
тулгуурлан маркетерүүд үнэ цэнтэй боломжит зах зээл болох
хэрэглэгчдэдээ тусгайлан хандах боломжтой болно.
Page 2
- 3. ХМТС
Телемаркетинг
Зураг 1. Шууд маркетингийн үйл ажиллагааны зарчим
Өгөдлийн сан
Маркетер
Хариу хандалт
Хариу үйлдэл
Үйлчилгээ үзүүлэх
Зорилгот
хэрэглэгч
Маркетер нь шууд замаар зорилтот хэрэглэгчиддээ, үйл ажиллагаа (захиалга авах,
санал авах) хэмжигдэхүйц байхаар төлөвлөж, сурталчилгааг ихэнхдээ хувьчилсан
хэлбэрээр явуулан шууд хариу авах харилцааг үүсгэдэг. Хэрэглэгчээс өгсөн хариу,
санал хүсэлт нь байгууллагын мэдээлэлийн баазад хадгалагдаж, ирээдүйд хийх
маркетингийн үйл ажиллагаанд хэрэглэгддэг.
Шууд маркетингийн зорилтот зах зээлдээ хүргэгдэхээр төлөвлөх хэрэгтэй ба шууд
маркетингийн материал нь тухайн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг сонирхож буй зорилтот
зах зээлд чиглэгдэж байдаг тул тэдэнд хэрэгцээтэй мэдээлэл болж чаддаг. Шууд
маркетингийг ашиглахад маркетерийн санал, стратегийг өрсөлдөгч тал мэдэх
боломж бага байдаг.
Шууд маркетингийн давуу тал болон онцлог
Зорилтот зах зээл ба зах зээлийн хэсэгчлэл
Шууд маркетингийн гол давуу тал нь хэрэглэгчдийн хэрэглээний хэтийн төлвийг
гаргах замаар зорилтот болон боломжит зах зээлээ нарийвчлан тодорхойлох
боломжтой байдаг. Боломжит зах зээлийг олж тодорхойлох гэдэг нь далд нуугдаж
буй боломжит хэрэглэгчдийн төлөв байдлын талаарх мэдээллийг мэдээллийн санд
цуглуулах арга замаар тодорхойлогдоно.
Сурталчилгааг зорилтот хэрэглэгчдэд шууд хүргэх
Page 3
- 4. ХМТС
Телемаркетинг
Шууд хандах нь үүргийн худалдаагаар дамжих үе шатыг хэрэглэлгүй шууд
хэрэглэгчиддээ ханддаг учраас худалдааны мэдээлэл харилцааны маш үр дүнтэй
арга замын арга юм. Dell компаний санхүүгийн амжилтын нууц нь компьютерыг
худалдаалахдаа шууд хандах аргыг нэвтрүүлсэнд оршиж байгаа юм. Түүнчлэн
зарим төрлийн борлуулалтын үр дүнг үзүүлэх гол элемент болох хэрэглэгчийн
хувийн харилцах хаяг хангалттай биш байгаа ч веб гэх мэт интерактив мэдээллийн
шинэ хэлбэрүүдийг ашиглан энэ асуудлыг шийдвэрлэх боломжтой болж байна.
Мэдээллийн сан
Компьютерийн хэрэглээний өсөлт, мэдээллийн сангийн хөгжилтэй холбоотойгоор
сурталчилгаа зохион байгуулагчид тодорхой бараа бүтээгдхүүний хувьд зах зээлдээ
зөвхөн хоѐр талыг холбосон мэдээллийн харилцааг ашиглах болсон. Энэ нь яг
тохирсон зорилтот зах зээлдээ хандах орчин үеийн шилдэг арга бөгөөд учир нь
сурталчилгааг зохион байгуулагчдад хэрэглэгчид мэдээллийг шууд ойлгох, гол
хэрэглэгчиддээ шууд хандах боломж олгоно.
Шууд маркетингийн үйл ажиллагаа явуулагч мэргэжлийн агентлагууд
Шууд маркетингийн үйл ажиллагаа нь бараа бүтээгдэхүүнээ сурталчлах захиалга
өгөх компани, сурталчилгааг хэрэгжүүлэх мэргэжлийн агентлаг буюу дуудлагын төв,
сурталчилгааг
хүлээн
явагдана.Компани
авч,
бараа
худалдан
авалт
бүтээгдэхүүнээ
хийх
хэрэглэгчдийн
сурталчлах захиалгыг
агентлаг буюу Call center-т өгнө.
Зураг 2. Шууд маркетингийн үйл ажиллагааны цикл
Page 4
хооронд
мэргэжлийн
- 5. ХМТС
Телемаркетинг
Stan Rapp Шууд Маркетинг Холбооны оролцохдоо Одоо үеийн худалдан авагчид
гэрээсээ утасныхаа товчлуурыг даран, кредит картаараа түргэн шуурхай гүйлгээ
хийж худалдан авалт хийх боллоо” гэж хэлж байжээ.
Шууд маркетингийн арга хэрэгслүүд
Шууд хандах маркетингид мэдээллийн олон төрлийн хэрэгслүүд ашиглагдаж байна.
Үүнд жирийн олон нийтэд ханддаг сурталчилгааны бүх төрлүүд хэрэглэгдэж
болохоос гадна телефон утас, шуудан илгээмж гэх мэт уламжлалт сурталчилгаанд
ашиглагддаггүй бусад хэсгүүдийг ч мөн ашигладаг юм. Зарим сурталчилгааны
хэсгүүдийг хамтатган хэрэглэх нь бий. Тухайлбал шуудангаар санал илгээсний
дараагаар утсаар эргэж хандах гэх мэт. Шууд маркетингид хүргэж буй мэдээллийн
нөхцөлөөсөө шалтгаалан сурталчилгааны ялгаатай хэсгүүд ашиглагдаж байна.
Зураг 3. Шууд маркетинг
Телемаркетинг: Телемаркетинг нь ажилтны борлуулалтын болон харилцааны ур
чадвар дээр тулгуурлан, телефон утас, мэдээллийн системийг хослуулан хэрэглэж,
одоогийн болон ирээдүйн хэрэглэгчтэйгээ холбогдон, сурталчилгаа явуулж,
борлуулалтын орлогоо нэмэгдүүлэх нэг арга хэлбэр юм. 2003 онд Америкын зах зээлд
телемаркетингээр 315,3 тэрбум долларын борлуулалт хийгдсэн ба DМА-аас жил
бүрийн өсөлтийг 8 хувь болж, 2007 онд борлуулалтын хэмжээ 435,4 тэрбум долларт
хүрнэ гэж тодорхойлжээ. Судлаач миний бие шууд маркетингийн онолын судалгаа,
түүнийг хэрэгжүүлэх арга хэрэгсэлүүдтэй танилцаж, эдгээрээс шууд маркетингийн
телемаркетингийн аргыг сонгон авч, гүнзгийрүүлэн судаллаа. Телемаркетингийн аргыг
сонгон авсан шалтгаан нь:
Page 5
- 6. ХМТС
Телемаркетинг
Шууд маркетингийн бусад арга хэрэгслүүдтэй харьцуулахад Монголд хөгжих
боломж нь илүү,
Телемаркетинг, түүний зарчмууд
Телефон утас маркетингийн хэрэгсэл болох нь
Боб Стоун “Телемаркетинг бол утсан холбоо дээр суурилсан маш нарийн
бүтэцтэй систем бөгөөд тухайн компани одоогийн болон боломжит хэрэглэгчийг
судлан нягт холбоо тогтоосноор борлуулалт болон бизнесийн ашиг орлогийг
нэмэгдүүлдэг" гэж хэлжээ. Телемаркетинг нь маркетингийн цоо шинэ систем
бөгөөд маш сайн зохион байгуулалт хийсний дагуу хэрэглэгчид хувьчилсан
үйлчилгээг хүргэх боломжтой.
Зураг4. Телемаркетинг бүрэлдэхүүн
Телемаркетингийн давуу болон сул талууд
Телемаркетингийн давуу талууд:
Компьютер болон электрон технологийн давуу талд үндэслэн зохион бүтээгдсэн
утсан
холбоог
ашиглан
борлуулалтын
технологийн
N1
хэрэгсэл
болох
телемаркетингийг зохион бүтээснээр гайхалтай үр дүнд хүрчээ. Телемаркетинг нь дараах
боломжийг олгодог.
Цаг хугацаанд хэмнэлттэй. Бизнесийн маркетингид цаг хугацааг маш нарийн
Page 6
- 7. ХМТС
Телемаркетинг
зохион байгуулан тооцоолсноор борлуулалт хийх боломжит цагийг ихэсгэдэг ба
борлуулалтын ажилтан боломжит худалдан авагчид бараа үйлчилгээг сурталчлах
өдрийн цагийн хуваарийг эхлэх мөчөөс дуусах мөч хүртэл нарийн тооцсоноор
амжилттай борлуулалт хийн борлуулалт бодитоор нэмэгдүүлж, зардлыг багасгах
боломжтой болдог.
Хямд үнэ. Газар зүйн байршлаас үл хамааран хэрэглэгчийн мэдээллийн
баазад тулгуурлан хямд зардлаар ашигтай харилцагчыг олох, шинэ зах зээлд бараа
бүтээгдэхүүнээ сурталчлах боломжтой. Мөн борлуулалтын ажилтны хувьд утсаар
бараа бүтээгдэхүүн сурталчлах нь маш уян хатан боломжит арга барилын нэгд
тооцогддог учраас утсаар хэрэглэгчийн талаар мэдээлэл авахын тулд хэрэглэгчтэй
харилцах цагийг маш сайн тооцоолж бараа бүтээгдхүүний үнэ тариф торуулж болох
өөрчлөлт, боломжийг нэгтгэн шалгадаг.
Асуудлыг түргэн хугацаанд шийдвэрлэх. Хэрэглэгчид утсаар бүтээгдхүүн
үйлчилгээг сурталчлахдаа бүх мэдээллийг системтэй, энгийн тодорхой байдлаар
тайлбарлан, бүрэн ойлголтыг өгч чадаагүй тохиолдолд нэн даруй залруулах
боломжтой.
Төлбөрийг шууд хийдэг. Борлуулалтын бусад системтэй харьцуулахад үр
дүн нь богино хугацаанд илэрдэг ба хэрэглэгчийн захиалгыг авч нэгтгэснээр төлбөрийг
шууд хийх боломжтой.
Хамрах хүрээ өргөн. Телемаркетингийн гол зорилго нь бүтээгдэхүүн
үйлчилгээгээ шинэ хэрэглэгчид сурталчилан тэдэнтэй илүү үр дүнтэй найдвартай
харилцаа тогтоож бараа бүтээгдэхүүнийг борлуулж дуусах, газар зүйн байршлаас
үл хамааран хүрч үйлчлэх явдал юм.
Хэрэглэгчтэй тогтоох харилцаа. Хэрэглэгч заавал үйлчилгээний танхимд ирж
цаг заваа үрэлгүйгээр харилцаа тогтоох болон нүүр нүүрээ харалцан харьцдаггүй
ч байнгын шударга харилцаа тогтоох, болон outbound-н талаар илүү ойлголт мэдээлэлтэй
болдог.
Цаг агаараас хамаарахгүй. Бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хүргэхэд цаг агаарын
байдлаас шалтгаалан ямар нэгэн саатал гардаггүйгээрээ ач холбогдолтой.
Page 7
- 8. ХМТС
Телемаркетинг
Хямд зардлаар ажилтан сургах боломжтой. Борлуулалтын ажилтан
зайлшгүй өндөр үнэтэй сургалтанд хамрагдаж, асар их ажлын туршлага
хуримтлуулах шаардлагагүй
бөгөөд
энэ
талаарх
мэдлэг
туршлагыг
үйл
ажиллагааны явцад хуримтлуулдаг. Тиймээс телемаркетинг хийхэд цөөн тооны
чадварлаг ажилтан шаардагддаг ба бараа тээвэрлэх, савлах, сурталчлан
танилцуулахад туслах ажилтнууд шаардлагагүй.
Хөрвөх чадвар. Телемаркетингд ашиглах үйл ажиллагааны үзүүлэлтүүд нь
хувирч өөрчлөгддөггүй ба борлуулалт хийх, судалгаа хийх, хямдрал урамшуулал
зарлах, тусгай хөнгөлөлт урамшуулал үзүүлэх, цаг хугацааг тохирох, бараа
бүтээгдхүүний чанараараа манлайлах, дамжуулан худалдах, данс шалгах гэх мэт
байнгын үйл ажиллагааны хэлбэрээр үргэлжилдэг.
Хялбар байдлаар эхлэн хийх боломжтой. Одоогийн болон боломжит
хэрэглэгчийн мэдээлэлд тулгуурлан, техник төхөөрөмж ашиглан телемаркетингийг
хялбар байдлаар хийх боломжтой.
Телемаркетингийн сул талууд
Хэрэглэгчдийг залхаадаг. Хүмүүсийн хувьд телемаркетингийн имидж муу ба
дуудлагад дургүй байдаг.
Бусад арга хэрэгсэлтэй хамт явдаг учраас бодит өсөлтийн хэмжээг шууд
тогтоох боломжгүй.
Үр ашигтай байх эсэх нь өндөр түвшинд сургагдсан операторуудын ур
чадвараас шалтгаалдаг.
Уян хатан биш. Тухайн нэг борлуулалтанд чиглэдэг учраас борлуулалтын
бусад боломжуудыг алддаг.
Их хэмжээний дуудлага. Дуудлага хийхэд гарах зардал өндөр.
МОНГОЛЫН ТЕЛЕМАРКЕТИНГИЙН ХӨГЖЛИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ ЭМПИРИК
СУДАЛГАА
Төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгаас их зээлийн эдийн засаг руу Монгол улс нь
1990-онд шилжин орсон билээ. Зах зээлийн харилцаат эдийн засагтай болсон цагаас
эхлэн бизнесийн удирдлагын ухаан тэр дундаа маркетингийн шинжлэх ухааныг
Page 8
- 9. ХМТС
Телемаркетинг
онолын түвшинд болон бизнесийн практикт судалж шинжилж, ашиглаж хэрэглэж
эхэлсэн билээ. Проффесор Д.Дагвадоржийн судалгаанаас үзэхэд мэдээлэл
харилцаа холбооны салбарын хөгжилд тулгуурлан Монголын маркетингийн хөгжлийг
сайжруулах,
түүн
дотроос
телемаркетингийн
хөгжлийг
эрчимжүүлэх
онол,
практикийн судалгаа шинжилгээг явуулах шаардлага зүй ѐсоор урган гарч байгаа
юм.
Монгол улсын Харилцаа холбооны зах зээлийн өнөөгийн байдал
Монгол улсын нийгэм, эдийн засгийн өнөөгийн хөгжилд мэдээлэл, харилцаа холбооны
салбар тэргүүлэх чиглэлийн үүрэг гүйцэтгэж, сүүлийн арав гаруй жилд зах зээлийн энэ
салбарт нийтдээ 2006 оны байдлаар 34 нэр төрлийн үйлчилгээ эрхэлдэг 300 гаруй аж ахуйн
нэгж, байгууллага үйл ажиллагаагаа явуулж байгаагийн 2.9 хувь нь төрийн өмчит
үйлдвэрийн газар, 97.1 хувь нь хувийн хэвшлийн байгууллагууд эзэлж байна.
Суурин телефон
2
Үүрэн телефон
3
Утасгүй суурин телефон
Интернэт телефон
Интернэт
Шуудан
5
10
24
39
Кабелийн телевиз
60
FM радио
80
Телевиз
70
Тусгай дугаарын үйлчилгээ
145
Бусад
116
Суурин телефон холбоо
Монгол улсад 2005 оны байдлаар суурин холбооны үйлчилгээ үзүүлэгч хоѐр /
МЦХ, УБТЗХНН/ компани үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Утасгүй суурин
телефон холбооны үйлчилгээ эрхлэгч 2004 онд 2 байсан бол 2006 онд 5 болж
нэмэгдлээ. Монголын нийт хүн амын суурин телефон холбооны 100 хүнд ноогдох
Page 9
- 10. ХМТС
Телемаркетинг
телефон цэгийн нягтрал 2002 онд 5 хүн байсан бол 2006 онд 6 хүн болж, харин
суурин телефон холбооных 2006 онд 4 хүн байна.
МЦХ
УБТЗХНН
150,000
147,627
144,575
136,259
мянган хэрэглэгч
126,589
8,109
2002
9,361
8,390
2003
10,026
2004
2005
11,083
2006
Утасгүй суурин телефон хэрэглэгчдийн тоо
Мобиком ХХК
Скайтел ХХК
МЦХ ХК
мянган хэрэгэлэгч
22,000
13,000
13,900
13,100
10,000
8,000
7,000
2003
2004
13,400
2005
8,800
2006
Үүрэн холбоо
Монгол улсад 2004 оны байдлаар GSM системийн нэг / Мобиком ХХК /, CDMA
системийн нэг / Скайтел ХХК / компани үйл ажиллагаагаа явуулж байсан бол
2005 онд шинээр үүрэн телефон холбооны гуравдагч
оператор CSM
системийн үйлчилгээ үзүүлэгч / Юнител ХХК / хоѐрдогч компани үйл
ажиллагаагаа явуулж эхлээд нэг сарын дотор буюу 2006 оны эхний хагас
жилийн байдлаар 17000 хэрэглэгч, 2006 оны 12 сар хүртэл 37000 хэрэглэгчтэй
болжээ.Монголын нийт хүн амын 100 хүнд ногдох үүрэн телефон холбооны
нягтрал 2002 онд 9 хүн байсан бол 2006 онд 31 хүн болж нэмэгдсэн байна.
Үүрэн телефон холбооны хэрэглэгчдийн тооны өсөлтийг дараах зургаар
харуулав.
Page
10
- 11. ХМТС
Телемаркетинг
Мобиком ХХК
Скайтел ХХК
Юнител ХХК
мянган хэрэглэгч
620,000
460,000
360,000
240,000
190,000
145,000
61,000
35,000
2002
2003
81,000
91,000
37,900
2004
2005
2006
Тусгай дугаарын үйлчилгээ
2006 оны 01 сарын 03–ны байдлаар харилцаа холбооны зохицуулах хороонд
бүртгэлтэй Улаанбаатар 93, орон нутагт 36 мэдээлэл, лавлагааны үйл ажиллагаа
явуулдаг нйит 129 тусгай дугаар бүртгэгдсэн нь Монголд телемаркетингийн
хэрэгцээ, хэрэглээ байгааг харуулж байна. Тусгай дугаар ашиглаж мэдээлэл,
лавлагааны үйлчилгээ эрхлэгчдийн үйл ажиллагааг зохицуулахтай холбоотой
зохицуулалтуудыг харилцаа холбооны зохицуулах газраас гаргасан байна.Үүнд:
Мэдээлэл, лавлагааны үйлчилгээний зориулалттай тусгай дугааруудын
сарын дундаж ачааллын доод босгыг 0,15 Эрланг /цагаар, үйлчилгээний нэг минутын
тарифын дээд хязгаарыг 350 төгрөгөөс хэтрэхгүй байхаар тогтоосон.
Мэдээлэл, лавлагааны үйлчилгээний зориулалттай тусгай дугаарыг өөрийн
сүлжээнд үүсгэж тарифыг тогтоохдоо эхний минутаас эхлэн 30 секундын
шатлалтайгаар тооцдог.
Мэдээлэл,
лавлагааны
үйлчилгээний
зориулалттай
тусгай
дугаарын
ачааллын сар бүрийн судалгааг сүлжээ бүхий үйлчлэгч дээр гаргуулж хяналт тавьж
ажиллаж байна.
Page
11
- 12. ХМТС
Телемаркетинг
Мөн сүлжээ эзэмшигч тусгай дугаар эзэмшигчдийн үйлчилгээтэй холбогдон гарах
зардлын тооцоо, судалгаанд үндэслэн орлого хуваарилах хувь нь сүлжээ
эзэмшигчдэд 40 хувь, тусгай дугаар эзэмшигчэд 60 хувь байх нь үндэслэлтэй
Харилцаа холбооны салбарт телемаркетингийн хэрэгжүүлэхээр сонгосон
шалтгаан
Бизнесийн
байгууллагууд
телемаркетинг
ашиглан
борлуулалтын
орлогоо
ынэмэгдүүлэх боломж байгааг онолын болон бусад орнуудын шууд маркетингийн
үйл ажиллагаанд хийсэн судалгаагаар харагдаж байна. Судлаач миний бие дээрх
судалгаанууддаа үндэслэн, телемаркетингийн хөгжлийг цааш нь нарийвчлан
судлах зорилгоор судалгааны объектоор Харилцаа холбооны салбарын үүрэн
телефоны секторыг сонгон авлаа. Уг секторыг сонгон авахдаа дараах хүчин
зүйлүүдийг шалгуур болгосон юм.
Телемаркетингийн үндсэн дэд бүтэц нь телефон утас учраас харилцаа
холбооны салбарт үйл ажиллагаа эрхэлж буй байгууллагын хувьд өөрийн
сүлжээнд тулгуурлан телемаркетинг хийх боломж бусад салбараас илүү
Зардлын хувьд өөрийн сүлжээнд тулгуурлан хйигдэж байгаа учраас телефон
яриа хийхтэй холбогдон шууд зардал гарахгүй.
Page
12
- 13. ХМТС
Телемаркетинг
Үүрэн телефон хэрэглэгчдийн хувийн мэдээллийн бүртгэл болон тухайн
компаний
үйлдвэрлэж
байгаа
бүтээгдэхүүний
хэрэглээний
талаарх
мэдээллийн базтай .
Мэдээллийн базын чанар сайн учраас зорилтот хэрэглэгчийг тодорхойлж,
зөвхөн тусгайлсан сегментэд телетаркетинг хийхэд үр дүн гарагх магадлал
өндөр
Борлуулж буй бүтээгдэхүүний хувьд үл мэдрэгдэх шинж чанартай, хүргэлтийн
хугацаа, зардлыг хэмнэх боломжтой.
Үүрэн телефон холбооны салбарын телемаркетингийн өнөөгийн нөхцөл байдлыг
тодорхойлохдоо Мобиком Корпараци дээр дараах судалгаануудыг судлаач миний
бие хийлээ.
Телемаркетинг болон уламжлалт маркетингийн сурталчилгааны зардал
болон шинж чанарт хийсэн харьцуулалт
Мобиком Корпорацийн хувьд бүтээгдэхүүн үйлчилгээг сурталчлах зардлыг уламжлалт
болон телемаркетингийн сурталчилаа гэсэн төрлөөр харьцуулалтыг хийлээ.
Телемаркетингаар хийгдэх сурталчилгааны зардал
1өдрийн
Ажилтан
хөлс
3
1өдөрт
ярих
хүн
өдрийн
тоо
телефон
зардал
Хөшүүрэг
Сурталчилсан
хүний тоо
25
10
0
Урамшуулал
750
14000
Нийт зардал 420 000 төгрөг + урамшууллын зардал (шууд бус зардал)
Телевизийн сувгаар хийгдэх сурталчилгааны зардал
Судалгаа
явуулах
хувилбар
1
секунты
н тариф
Дундаж
хугацаа
Өдөрт
явах
давталты
н тоо
Page
13
Сурталчилса
н хүний тоо
Өдрий
н тоо
Нийт зардал
- 14. ХМТС
Телемаркетинг
Кино
дундуур
явах
Бусад
цагуудад
1500 төг
900 төг
30 секунд
30 секунд
4 удаа
4 удаа
10 удаа
тодорхойлох
боломжгүй
1 800 000
1
10 удаа
080
000
Телевизийн сурталчилгаа: Үнэ тариф өндөр учраас мэдээлэл хүргэх хугацаа
хязгаарлагдмал, мэдээллийн агуулга маш товч учраас марктерын хэлэх гэсэн
санаа хэрэглэгчдэд бүрэн утгаараа хүрч чаддаггүй, харин компаний брэндийг
өсгөхөд чиглэгдсэн байдаг
Телемаркетингийн сурталчилгаа:
o Тусгайлан сонгосон шалгуураар зорилтот хэрэглэгчээ сонгон, зөвхөн тэдэнд
дэлгэрэнгүй мэдээлэл хүргэн, хариу үйлдэл авдаг.
o Телемаркетингийн сурталчилгаа нь борлуулалтыг идэвхжүүлэхээс гадна
хэрэглэгчид хувьчилсан үйлчилгээ үзүүлдэг учраас хэрэглэгчийн сэтгэл
ханамжийг давхар нэмэгдүүлдэг байна
Дүгнэлт
Шууд маркетингийн талаарх онолын судалгаа, монголын телемаркетингийн
хөгжлийн түвшинг тодорхойлох эмпирик судалгаа явуулсны үр дүнд миний бие
монголын телемаркетингийн хөгжлийн түвшинг дараах байдлаар тодорхойлж
байна. Ингэхдээ эерэг буюу телемаркетингийн хөгжилд түлхэц болж буй хүчин зүйл
болон сөрөг буюу телемаркетингийн хөгжилд гарч буй саад бэрхшээл болж буй
хүчин зүйлсийг тус тусад нь дүгнэн авч үзсэн болно. Эхлээд телемаркетингийн
хөгжилд гарч буй эерэг дүгнэлтүүдийг авч үзье.
1. Телемаркетингийн хөгжлийн дэд бүтэц бүрэлдэн тогтсон. Телемаркетингийн
хөгжлийн гол дэд бүтэц болох харилцаа холбоо Монгол улсад эрчимтэй хөгжиж
байна. Үүнд үүрэн телефон хэрэглэгчдийн тооны өсөлт, хөдөө орон нутагт телефон
ашиглаж байгаа хэрэглэгчид болон хамрах хүрээ өдрөөс өдөрт тэлж Мобиком 101 ,
Скайтал 60 гаруй хот суурин газарт сүлжээгээ оруулсан нь телемаркетинг явуулах
зах зээл бүрэлдэн тогтсон гэдгийг илэрхийлж байна.
Page
14
- 15. ХМТС
Телемаркетинг
2. Телемаркетингийн үйл ажиллагаа явуулагч байгууллагуудын тоо өссөн.
Мэдээлэл, лавлагааны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй комïаниудын тоо
Улаанбаатарт 92, орон нутагт 36 хүрсэн нь өнөөдөр хэрэглээ бий болж, үйлчлүүлдэг
хэрэглэгчид бий болсон нь телемаркетинг хөгжих хандлагатай болсон байна.
3. Телемаркетингд
байгууллагууд
анхаарлаа
хандуулж
байна.
Томоохон
байгууллагуудын захирал, маркетингийн мэргэжилтнүүд маркетингийн зах зээлд
амжилт олох хөшүүрэг гэдгийг гүнзгий мэдэрч, телемаркетингийн явуулах нэгжийг
бий болгож, энэ чиглэлд хөрөнгө оруулалт хийж эхэлсэн нь телемаркетинг бүрэн
утгаараа хөгжих боломжтой байна. Үнэ төлбөргүй дугаар 4 болсон байна.
4. Телефон утасны үнийг бууруулах талаар арга хэмжээ авч эхлээд байна.
Харилцаа холбооны салбарт үйл ажиллагаа явуулагч комïаниуд үнэ тарифаа
буулгах арга хэмжээг авч эхлээд байна. 2005 оны сүүлийн хагаст Мобиком ХХК
тарифаа 25%-р бууруулсан байна.
5. Бүтээгдхүүний нэр төрөл нэмэгдэж, өрсөлдөгчид ихээр гарч ирж байна.
Дээрх эерэг дүгнэлтүүдээс гадна телемаркетингийн хөгжилд тохиолдож буй сөрөг
дүгнэлтүүдийг авч үзье.
1.
Хэрэглэгчдийн хувьд телемаркетингийн сурталчилгааг хүлээн авах чадвар
бүрэлдэн тогтоогүй. Телемаркетингийн сурталчилгаа нь хэрэглэгчдийн хувьд
шинэлэг байгаа учраас шууд хүлээн авч чадахгүй үл итгэх, ойлгохгүй өнгөрөх
зэрэг байдал ихээр ажиглагдаж байна.
2.
Телемаркетингийн ïрактик байхгүй байна. Телемаркетингийн талаар онолын
болон ïрактик эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажлууд үгүйлэгдэж
байна.
Ерөнхийдөө
улсын
бизнесийн
ïрактик
нь
түрүүлж
хөгждөг
ч
манай
телемаркетингийн судалгааны ажлууд нь хэтэрхий оройтож хийгдэхээс гадна
ïрактикт учирч буй асуудлуудыг бүрэн хамарч чадахгүй байна.
3.
Мэргэшсэн
боловсон
хүчин
байхгүй.
Ихэнх
байгууллага
мэргэшсэн
маркетингийн мэргэжилтнээр дутмаг, удирдлагууд нь энэ талаарх сүүлийн
үеийн сургалт, судалгааны ажилд хамрагдаагүй.
Page
15
- 16. ХМТС
4.
Телемаркетинг
Техник технологийн хөгжил муу. Байгуулагуудад телемаркетингийн чиглэлээр
дагнасан мэргэжилтэн, техник технологи байхгүй.
5.
Телефон утасны зардал өндөр. Тусгай дугаарууд, үүрэн телефон утас руу
холбогдох тариф өндөр байгаа нь телемаркетингийн зардлыг өсгөж, энэ
талаар сурталчилгаа хийх байгууллагууд ховор байна.
6.
Төлбөр тооцооны систем хараахан хөгжөөгүй. Энэ нь шууд борлуулалт хийх
боломжгүй байгаа нь телемаркетингийн сурталчилгааны үр дүнг бууруулж,
телемаркетинг бүрэн утгаараа хэрэгжих боломжгүй байна.
7.
Телемаркетингийн талаар ямар нэгэн хуулийн зохицуулалт байхгүй. Үүнээс
шалтгаалж луйвардах, хууль бус үйл ажиллагаа явуулах сөрөг үр дагаврыг
гаргаж байна.
Дээрх бүгдээс дүгнэн хэлэхэд телемаркетингийн эхлэл манай улсын хувьд
тавигдсан ба цаашид хөгжих хандлагатай байна.
Монголын телемаркетингийн хөгжлийг эрчимжүүлэх арга замууд:
Телемаркетингийн
хөгжлийн өнөөгийн түвшинг тодорхойлох явцад судлаачдын
зүгээс телемаркетингийн хөгжлийг эрчимжүүлхийн тулд дараах арга хэмжээнүүдийг
авах нь зүйтэй гэж үзэж байна.
Дуудлагын төв байгуулах: томоохон байгууллагууд өөрийн дотоод бүтцэд
ажиллуулж буй лавлах утасны үйлчилгээг үзүүлж, стандартад нийцүүлсэн
Дуудлагын
төв
байгуулах.
Ингэсннэр
харилцагчтайгаа
холбоо
тогтоох,
мэддээлэл солилцоог бий болгосноор комïаниа хэрэглэгчээ мэдээллэр хангах,
сургах боломжийг олгосноор борлуулалтыг нэмэгдүүлэх шинэ боломж нээгдэнэ.
Тусгай дугааруудын үйл ажиллагааг өргөжүүлэх: Тусгай дугаар зөвхөн
хэрэглэгчийн лаьлагаанд хариу өгөөд зогсохгүй бизнесийн байгууллагуудтай
хамтран , тэдний бараа бүтээгдхүүнийг сурталчилж, хамтын ажиллагааг бий
болгох, үнэ тарифыг бууруулах хэрэгтэй.
Боловсон хүчин бэлтгэх: телемаркетингийн үр дүн бэлтгэгдсэн боловсон хүчнээс
ихээхэн хамааралтай учраас тэднийг харилцаа, маркетинг, борлуулалтын арга
техникт сургах шаардлагатай байна. Мөн телемаркетинг удирдан зохион
Page
16
- 17. ХМТС
Телемаркетинг
байгуулах маркетингийн боловсон хүчнийг бэлтгэхэд ихээхэн анхаарч, их дээд
сургуулийн сургалтын хөтөлбөрт телемаркетингийн
тухай онол, ïрактикийн
мэдээлэл оруулах хэрэгтэй.
Програм хангамж ашиглах: Телемаркетинг хийхэд зориулагдсан
програм
хангамжийг Монголд ашиглаж эхлэх. Энэ нь хүний нөөцтэй холбогдсон зардал
болон үйл ажиллагааг автоматжуулдаг учраас програм хангамжийн хэрэглээ нь
манай улсын телемаркетингийн хөгжлийн хурдасгуур болох юм.
Утсан холбоо болон компьютерын технологийн хөгжлийг хурдасгах:
Хууль эрх зүйн зохицуулалтыг хийх: Хувь хүний мэдээлэл ашиглах, хэрэглэгч рүү
ярихад баримтлах зарчим гээд шаардлагатай хуулийн зохицуулалтуудыг гаргах
хэрэгтэй байна.
Гэрээсээ ажиллах нөхцлийг бүрдүүлэх: Техник технолгийн хөгжил дээр суурилан
алсын зайнаас ажиллах ажлын байрыг шинээр бий болгох, ингэснээр
хөдөлмөрийн хөлсний зардал болон оффисийн түрээсийн зардал багасаж, энэ
нь сурталчилгааны зардлыг бууруулахад нөлөө үзүүлнэ.
Ном зүй
Монгол хэл дээрх ном, сурах бичиг, материалууд:
1. Д.Дагвадорж "Монголын маркетингийн хөгжил, төлөвшил, орчин үе"
2. Харилцаа Холбооны зохицуулах хорооны тогтоол, шийдвэрүүд
3. Мэдээлэл Харилцаа Холбооны салбарын баримт бичгүүд 2005 он
4. Монгол Судалгаа ХХК "Мобиком Корпорацийн үүрэн телецон холбооны
үйлчилгээний хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийн судалгаа" 2005 он
5. С.Түвшинзаяа " Маркетингийн Удирдлага" 2003 он
Page
17
