Đề tài: Quản lí dự án đầu tư xây dựng đê điều tỉnh Nam Định, HAY

Luận văn Thạc sĩ Chuyên ngành KTTNTN và MT
Học viên cao học: Hoàng Đình Tuấn Lớp CH 18KT21
1
LỜI CẢM ƠN
Tác giải xin trân trọng cảm ơn các thầy cô Trường Đại học Thủy lợi;
đặc biệt là các cán bộ, giảng viên khoa Kinh tế và Quản lý, phòng Đào tạo đại
học và sau đại học đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tác giả hoàn thành bản
luận văn này. Đặc biệt tác giả xin trân trọng cảm ơn thầy giáo hướng dẫn - TS
Nguyễn Quang Cường đã hết lòng ủng hộ và hướng dẫn tác giả hoàn thành
luận văn.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn các thầy cô trong hội đồng khoa học đã
đóng góp những ý kiến và lời khuyên quý giá cho bản luận văn.
Tác giả cũng xin trân trọng cảm ơn các Lãnh đạo và đồng nghiệp trong
Ban quản lý dự án xây dựng Nông nghiệp & PTNT Nam Định nơi tác giả
công tác, Chi Cục Quản lý đê điều và Phòng chống lụt bão tỉnh Nam Định,
phòng Quản lý xây dựng công trình thuộc Sở Nông nghiệp & PTNT Nam
Định đã quan tâm tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ, giúp đỡ tác giả trong việc thu
thập thông tin, tài liệu trong quá trình thực hiện luận văn.
Xin cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã thường xuyên chia sẻ khó
khăn và động viên tác giả trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu để có thể
hoàn thành luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn./.
Hà Nội, tháng 02 năm 2012
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Hoàng Đình Tuấn

2
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các thông
tin, tài liệu trích dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Kết quả nêu
trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công
trình nào trước đây.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Hoàng Đình Tuấn

3
MỤC LỤC
Trang
PHẦN MỞ ĐẦU:…………………………………………………….. 7
1. Tính cấp thiết của đề tài: .................................................................. 7
2. Mục đích của đề tài:.......................................................................... 8
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:................................................... 8
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu:...................................... 9
. ngh a khoa học và thực tiễn của đề tài:......................................... 9
6. Dự kiến kết quả đạt được:................................................................. 10
7. Nội dung của luận văn:..................................................................... 10
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG
CÔNG TRÌNH………………………………………………………. 11
1.1. KHÁI NIỆM VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG
CÔNG TRÌNH..................................................................................... 11
1.1.1. Khái niệm về đầu tư và dự án đầu tư......................................... 11
1.1.2. Phân loại dự án đầu tư............................................................... 16
1.1.3. Nội dung của dự án đầu tư ........................................................ 18
1.1.4. Các giai đoạn của dự án đầu tư ................................................ 22
1.1.5. Các yêu cầu của dự án đầu tư.................................................... 24
1.2. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG........................................ 25
1.2.1. Khái niệm, vai trò, mục tiêu của quản lý dự án........................ 25
1.2.2. Bản chất, nội dung của quản lý dự án đầu tư xây dựng............ 29
1.2.3. Các giai đoạn quản lý dự án đầu tư xây dựng theo quy định.......... 35
1.2.4. Phương pháp quản lý dự án đầu tư xây dựng........................... 37
1.2.5. Các bên tham gia quản lý dự án đầu tư xây dựng ở nước ta.... 38
1.3. T V N ĐỀ T NG C NG TÁC QUẢN L CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ
XÂY DỰNG Đ Đ ỀU Ở NƯ C T .............................................. 42

4
1.3.1. Khái quát về quá trình hình thành và vai trò phòng chống thiên tai của
hệ thống đê điều ở nước ta..................................................... 42
1.3.2. Hiện trạng đầu tư xây dựng hệ thống đê điều ở nước ta......... 43
1.3.3. Đặc điểm của các dự án đầu tư xây dựng đê điều ở nước ta... 45
ết luận chương 1………………………………………………..... 48
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẦU
TƯ XÂY DỰNG C NG T NH Đ Đ ỀU T N ĐỊA BÀN TỈNH NAM
ĐỊNH T NG TH G N V QU …………………………. 50
2.1. GI I THIỆU KHÁI QUÁT VỀ TỈNH N ĐỊNH......................... 50
2.2. HIỆN TRẠNG HỆ TH NG Đ Đ ỀU TỈNH N ĐỊNH ………. 51
2.2.1. Tuyến đê sông từ cấp đến cấp III…………………………. 52
2.2.2. Đê sông cấp IV ……………………………………………. 52
2.2.3. Tuyến đê biển ………………………………………………. 53
2.2.4. Những thiệt hại do sự cố đê điều gây ra tại Nam Định…….. 53
2.3. T NH H NH ĐẦU TƯ XÂY DỰNG Đ Đ ỀU Ở N ĐỊNH T NG TH
G N GẦN ĐÂY........................................................................... 54
2.4. PHÂN T CH THỰC T ẠNG C NG TÁC QUẢN L CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ
XÂY DỰNG Đ Đ ỀU T N ĐỊ ÀN TỈNH N ĐỊNH T NG TH
G N V QU ............................................................................. 62
2.4.1. Các mô hình quản l dự án đầu tư xây dựng công trình........ 62
2.4.2. Những kết quả đạt được trong công tác quản l dự án........... 62
2.4.3. Những tồn tại cần kh c phục trong công tác quản lý dự án... 64
ết luận chương 2............................................................................ 74
CHƯƠNG 3. ĐỀ XU T M T S GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
C NG TÁC QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÁC CÔNG
T NH Đ Đ ỀU TỈNH N ĐỊNH............................................ 76
3.1. ĐỊNH HƯ NG ĐẦU TƯ XÂY DỰNG, QUẢN LÝ HỆ TH NG Đ Đ ỀU
TỈNH N ĐỊNH TRONG TH I GIAN T I.............................. 76

5
3.2. ĐỀ XU T M T S GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ C NG TÁC
QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CÁC C NG T NH Đ Đ ỀU
TỈNH N ĐỊNH............................................................................. 78
3.2.1. Các nguyên t c đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý dự án... 79
3.2.2. Những giải pháp cơ bản.......................................................... 70
3.2.3. Những giải pháp hỗ trợ:.......................................................... 93
ết luận chương 3............................................................................ 100
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................... 101
1. Kết luận........................................................................................ 101
2. Kiến nghị .................................................................................... 102
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................ 103

6
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
Trang
Hình 1.1: Mục tiêu tổng thể của một dự án đầu tư................................... 29
Hình 1.2: Các nội dung quản l dự án đầu tư xây dựng........................... 34
Hình 2.1: Bản đồ hành chính tỉnh Nam Định........................................... 50
Hình 2.2. Hình ảnh tuyến đê biển Hải Hậu Nam Định............................ 55
Hình 3.1: Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải thị sát đê điều Nam Định, 2011... 76
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Trang
ảng 2.1. ảng tổng hợp tình hình thực hiện các dự án xây dựng đê điều đã
hoàn thành của tỉnh Nam Định............................................................ 56
ảng 2.2. ảng tổng hợp tình hình thực hiện các dự án xây dựng đê điều đang
thực hiện của tỉnh Nam Định.............................................................. 58

7
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Nam Định là tỉnh đồng bằng ven biển Đông, toàn Tỉnh có 663 km đê,
trong đó: Đê cấp đến cấp III dài 365 km (gồm 91 km đê biển và 274 km đê
sông); đê sông dưới cấp III dài 298 km. Các trận bão, áp thấp nhiệt đới, gió
mùa đông b c và lũ trên sông thường xuyên đe dọa đến an toàn hệ thống đê
điều của Tỉnh. Ví dụ, cơn bão số 7 năm 200 , gió mạnh, sóng lớn kết hợp với
nước biển dâng đã tàn phá nặng nề hệ thống đê biển của tỉnh, gây nhiều thiệt
hại nghiêm trọng về kinh tế và môi trường. Những thiên tai kể trên kết hợp
với những yếu tố bất lợi do biến đổi khí hậu, do nước biển dâng, đang là mối
lo thường trực trong công tác quản l đê điều và phòng chống lũ bão của tỉnh.
Để trợ giúp các tỉnh từng bước nâng cấp hệ thống đê điều, Chính phủ
đã có: chương trình đầu tư củng cố, bảo vệ và nâng cấp đê biển hiện có tại
các tỉnh từ Quảng Ninh đến Quảng Nam và chương trình nâng cấo hệ thống
đê sông, trong đó tỉnh Nam Định là một trong các tỉnh được đầu tư, với mục
tiêu cụ thể như sau:
* Chương trình đê biển: Chủ động phòng, chống lụt bão, nước biển
dâng, hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra; tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã
hội ở các địa phương, góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng vùng ven biển.
Kết hợp giữa nhiệm vụ ngăn mặn, giữ ngọt, chống lụt, bão, lũ một cách ch c
ch n, lâu dài với yêu cầu phục vụ khai thác tối đa tiềm năng ven biển, chuyển
đổi cơ cấu sản xuất, tạo việc làm, tăng thu nhập, góp phần xóa đói, giảm
nghèo. Về lâu dài: xây dựng hệ thống đê điều kiên cố, bảo đảm an toàn
phòng, chống lụt bão, lũ.
* Chương trình đê sông: là củng cố, nâng cấp các tuyến đê nhằm đảm
bảo an toàn chống lũ thiết kế và phấn đấu chống được lũ cao hơn. Củng cố,

8
nâng cấp các tuyến đê theo quy hoạch phòng, chống lũ và đê điều của các hệ
thống sông, bao gồm: tôn cao, mở rộng đủ cao độ, mặt c t thiết kế; xử lý dứt
điểm những trọng điểm xung yếu về nền đê, thân đê; cải tạo mặt đê, cơ đê
thành mặt đường giao thông phục vụ dân sinh kinh tế; sửa chữa, xây dựng
mới các cống dưới đê; đồng thời đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất nhằm
tăng cường cho công tác quản l đê.
Nam Định đã và đang khẩn chương triển khai thực hiện các dự án nâng
cấp hệ thống đê sông, đê biển, nhằm sớm đạt mục tiêu đã được Chính phủ đề
ra. Từng bước đảm bảo an toàn trong công tác phòng chống lũ bão, góp phần
thúc đẩy phát triển kinh tế, an sinh xã hội của địa phương, an ninh biên giới
biển.
Tuy nhiên với một khối lượng công việc lớn và vô cùng quan trọng như
vậy, để hoàn thành và đáp ứng được mục tiêu của chương trình đề ra, thì
ngoài việc huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên, thì cần phải
có những giải pháp cụ thể, mạnh m và hiệu quả hơn nữa trong công tác quản
l các dự án đầu tư xây dựng các công trình đê điều trên địa bàn của Tỉnh. Từ
những l do trên tác giả chọn đề tài “Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu
quả ản lý dự đầ ư xây dự rì h đê điều tỉnh
Nam Đị h” làm luận văn tốt nghiệp cho mình.
2. Mục đích của đề tài:
Từ những luận cứ khoa học về dự án về quản l dự án và những phân
tích hệ thống, đầy đủ, biện chứng về thực trạng hoạt động quản l dự án tại
địa phương, Luận văn được thực hiện nhằm mục đích đề xuất một số giải
pháp nâng cao hiệu quả công tác quản l dự án đầu tư xây dựng các công
trình đê điều trên địa bàn tỉnh Nam định, góp phần hoàn thành chiến lược
Quốc gia về phòng chống và giảm nh thiên tai trong điều kiện biến đổi khí
hậu và mực nước biển dâng.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

9
Đối tượng nghiện cứu của đề tài là các dự án đầu tư xây dựng công
trình đê điều gồm cả đê sông và đê biển), cụ thể hơn là các giải pháp tăng
cường hiệu quả của công tác quản l các dự án đầu tư xây dựng các loại hình
công trình này.
Phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu các dự án đầu tư xây
dựng công trình đê điều, sử dụng vốn ngân sách, trên địa bàn tỉnh Nam Định
trong thời gian qua, và tầm nhìn tới năm 2020.
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, tác giả luận văn đã dựa trên cách tiếp
cận cơ sở l luận về khoa học quản l dự án và những quy định hiện hành của
hệ thống văn bản pháp luật trong l nh vực này. Đồng thời luận văn cũng sử
dụng ph p phân tích duy vật biện chứng để phân tích, đề xuất các giải pháp
mục tiêu.
Luận văn đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp với đối
tượng và nội dung nghiên cứu trong điều kiện Việt Nam, đó là: Phương pháp
điều tra, khảo sát thực tế; Phương pháp thống kê; Phương pháp phân tích, so
sánh; và một số phương pháp kết hợp khác
. ngh a hoa h c và th c ti n của đề tài
ngh a khoa học của đề tài: Đã hệ thống và hoàn thiện cơ sở l luận về
quản l dự án đầu tư xây dựng công trình và đề xuất được các giải pháp có cơ
sở khoa học, có tính ứng dụng trong việc nâng cao hiệu quả công tác quản l
các dự án đầu tư cho loại hình công trình quan trọng quốc gia - công trình đê
điều. ết quả nghiên cứu có thể được dùng làm tài liệu tham khảo cho việc
nghiên cứu và giảng dạy môn học Quản l dự án ở các trường Đại học.
ngh a thực tiễn của đề tài: Những phân tích đánh giá và đề xuất của
đề tài là tài liệu tham khảo và gợi quan trọng cho công tác quản l nhà nước

10
về dự án đầu tư xây dựng các công trình đê điều trên địa bàn tỉnh Nam Định
nói riêng và của các tỉnh có đê sông, đê biển nói chung.
6. D kiến kết quả đạt được
- Luận văn hệ thống hóa và hoàn thiện nâng cao cơ sở l luận về công
tác quản l dự án đầu tư xây dựng nói chung, công tác quản l dự án đầu tư
xây dựng công trình đê điều nói riêng;
- Phân tích và đánh giá một cách toàn diện, đầy đủ, khách quan thực
tiễn công tác quản l các dự án đầu tư xây dựng các công trình đê điều trên
địa bàn tỉnh Nam Định trong thời gian qua. Ghi nhận những thành tựu và chỉ
r những mặt còn hạn chế trong công tác này, đặc biệt là về phương diện tính
hiệu quả của công tác quản l dự án.
- Đề xuất một số giải pháp có cơ sở khoa học, có tính khả thi cao và
phù hợp với điều kiện thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý dự
án đầu tư xây dựng các công trình đê điều tỉnh Nam Định, tầm nhìn tới năm
2020.
7. Nội dung của luận văn:
Ngoài phần mở đầu, ết luận và kiến nghị, Luận văn được cấu trúc từ 3
chương chính:
Chương 1: Tổng quan về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình
Chương 2: Thực trạng công tác quản lý các dự án đầu tư xây dựng công
trình đê điều trên địa bàn tỉnh Nam Định trong thời gian vừa qua
Chương 3: Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý dự
án đầu tư xây dựng các công trình đê điều tỉnh Nam Định

11
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ
XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH
1.1. KHÁI NIỆM VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ VÀ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG
CÔNG TRÌNH
1.1.1. Khái niệm về đầu tư và d án đầu tư
1.1.1.1. Khái niệm về hoạ độ đầ ư
Đầu tư là hoạt động kinh tế của con người, hoạt động đầu tư là việc huy
động các nguồn lực (nhân lực, vật lực, tài lực, đất đai, vốn) ở hiện tại, thực
hiện một dự án cụ thể, với mong muốn trong tương lai s thu được hiệu quả
(lợi ích) mong muốn. Như vậy, trong hoạt động đầu tư, nhà đầu tư phải chấp
nhận sự hy sinh tiêu dùng ở hiện tại, để tập trung tiền bạc, vốn cho việc thực
hiện một hoạt động sản xuất kinh doanh để hy vọng trong tương lai s kiếm
được nhiều tiền lợi ích hơn, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nhiều hơn. Tùy theo
giác độ nghiên cứu khác nhau, đầu tư có thể được phân ra như sau:
1. Theo chủ thể đầu tư:
Theo cách phân loại này đầu tư được chia thành đầu tư Nhà nước và
đầu tư của các thành phần kinh tế khác. Đầu tư Nhà nước là đầu tư mà Nhà
nước là người bỏ vốn nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội trong từng
thời kỳ phát triển. Đầu tư của các thành phần kinh tế khác là đầu tư mà chủ
đầu tư thuộc các thành phần kinh tế khác theo quy định của pháp luật hiện
hành.
2. Theo mức độ tham gia quản lý dự án của chủ đầu tư:
Theo mức độ tham gia quản lý của chủ đầu tư vào đối tượng mà họ bỏ
vốn, theo cách phan loại này, đầu tư được chia thành 2 loại sau:
- Đầu tư trực tiếp: là hình thức đầu tư mà người bỏ vốn và người sử
dụng vốn cùng là một chủ thể.

12
- Đầu tư gián tiếp: là đầu tư mà người bỏ vốn và người sử dụng vốn
không phải là một. Loại đầu tư này còn được coi là đầu tư tài chính, đầu tư
chứng khoán, với phương thức này, người bỏ vốn không trực tiếp tham gia
quản lý kinh doanh.
3. Theo tính chất đầu tư thì đầu tư được chia thành:
- Đầu tư mới: Đây là hình thức đưa toàn bộ vốn đầu tư xây dựng một
công trình mới hoàn toàn.
- Đầu tư mở rộng: là hình thức đầu tư nhằm mở rộng công trình cũ
đang hoạt động để nâng cao công suất của công trình cũ.
- Đầu tư sửa chữa, cải tạo: là việc đầu tư nhằm khôi phục năng lực của
công trình đang hoạt động.
- Đầu tư cho vay (tín dụng): đây là hình thức dưới dạng cho vay tài
chính kiếm lời qua lãi suất tiền cho vay, hình thức này phổ biến nhất là hoạt
động của các ngân hàng thương mại.
4. Theo nội dung kinh tế của đầu tư:
- Đầu tư vào nguồn nhân lực: Là việc đầu tư cho lực lượng lao động
nhằm mục đích tăng về lượng và chất. Gồm các hình thức đào tạo dài hạn,
ng n hạn, cấp chứng chỉ,...
- Đầu tư vào tài sản lưu động: nhằm bảo đảm sự hoạt động liên tục của
quá trình sản xuất kinh doanh trong từng chu kỳ sản xuất;
- Đầu tư xây dựng cơ bản: là việc đầu tư nhằm tạo mới hoặc nâng cao
mức độ hiện đại tài sản cố định thông qua việc xây dựng mới nhà xưởng, các
công trình hạ tầng, đầu tư cho công nghệ, và máy móc thiết bị,…
5. Theo thời gian đầu tư:
Theo thời gian đầu tư, có thể phân ra: Đầu tư ng n hạn dưới 3 năm);
đầu tư trung hạn (từ 3 đến năm); đầu tư dài hạn (thời gian lớn hơn năm).

13
6. Theo lĩnh vực đầu tư:
Theo l nh vực đầu tư: đầu tư cho nghiên cứu khoa học, đầu tư cho sản
xuất, đầu tư cho quản lý, đầu tư cho kinh doanh,…
1.1.1.2. Khái niệm về dự án và dự đầ ư
1. Dự án:
Tổ chức quốc tế về tiêu chuẩn ISO 9000:2000 đã đưa ra định ngh a về dự
án như sau:
Dự án là một quá trình đơn nhất, gồm một tập hợp các hoạt động có
phối hợp và được kiểm soát, có thời hạn bắt đầu và kết thúc, được tiến hành
để đạt được một mục tiêu phù hợp với các yêu cầu quy định, bao gồm cả các
ràng buộc về thời gian, chi phí và nguồn lực.
Có thể hiểu dự án là một quá trình gồm các công tác, nhiệm vụ có liên
quan đến nhau, được thực hiện nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra trong điều
kiện ràng buộc về ngân sách, nguồn lực và thời gian.
2. Dự án đầu tư:
Trên thực tế, có nhiều khái niệm khác nhau của nhiều học giả về dự án
đầu tư, nhưng những khái niệm thường xuyên được sử dụng khi nghiên cứu
về dự án đầu tư là những khái niệm sau đây:
- Dự án đầu tư là việc sử dụng hiệu quả đầu vào để thu được đầu tư vì
mục đích cụ thể;
- Dự án đầu tư là tổng thể các Biện pháp nhằm sử dụng các nguồn lực
tài nguyên hữu hạn để đem lại lợi ích thực cho xã hội càng nhiều càng tốt;
- Dự án đầu tư là tổng thể các hoạt động dự kiến với các nguồn lực và
chi phí cần thiết, được bố trí theo một kế hoạch chặt ch với lịch thời gian và
địa điểm xác định để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những đối tượng nhất
định nhằm thực hiện những mục tiêu kinh tế - xã hội nhất định;

14
- Dự án là tổng thể những chính sách, hoạt động về chi phí liên quan
với nhau được thiết kế nhằm đạt được những mục tiêu nhất định trong một
thời gian nhất định;
- Dự án đầu tư là tập hợp những đề xuất về việc bỏ vốn để tạo mới, mở
rộng hoặc cải tạo những đối tượng nhất định nhằm đạt được sự tăng trưởng về
số lượng, cải tiến hoặc nâng cao chất lượng của sản phẩm hay dịch vụ nào đó
trong một khoảng thời gian xác định.
Về mặt hình thức, dự án đầu tư là một hồ sơ tài liệu trình bày một cách
chi tiết, có hệ thống các hoạt động và chi phí theo một kế hoạch nhằm đạt
được những kết quả và thực hiện những mục tiêu xác định trong tương lai.
Về mặt quản lý, dự án đầu tư là một công cụ quản lý việc sử dụng vốn,
vật tư, lao động và các nguồn lực để tạo ra các kết quả tài chính, kinh tế, xã
hội trong một thời gian nhất định;
Về mặt nội dung, dự án đầu tư là tổng thể các hoạt động và chi phí cần
thiết, được bố trí theo một kế hoạch định sẵn với lịch thời gian và địa điểm
xác lập để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định,
nhằm đạt được những mục tiêu nhất định trong tương lai.
Một dự án đầu tư bao thường bao gồm các yếu tố cơ bản sau:
- Thời gian và địa điểm thực hiện các hoạt động của dự án;
- Các nguồn vốn đầu tư để tạo nên vốn đầu tư của dự án;
- Các sản phẩm và dịch vụ được tạo ra của dự án.
- Các mục tiêu của dự án, đó là những kết quả và lợi ích mà dự án đem
lại cho nhà đầu tư và cho xã hội;
- Các hoạt động gồm các biện pháp về tổ chức, kinh tế, kỹ thuật,… để
thực hiện mục tiêu của dự án;
- Các nguồn lực cần thiết để thực hiện các hoạt động của dự án và chi
phí về các nguồn lực đó.

15
Qua những khái niệm nêu trên có thể thấy rằng, một dự án đầu tư
không phải dừng lại là một một ý tưởng hay phác thảo, mà nó có tính cụ thể
và mục tiêu xác định. Dự án không phải là một nghiên cứu trừu tượng hay
ứng dụng lặp lại, mà nó s phải tạo nên một thực tế mới mà trước đó chưa
từng tồn tại.
3. Dự án đầu tư xây dựngcông trình:
Thực tế hiện nay, chúng ta thường rất hay gặp thuật ngữ Dự án đầu tư
xây dựng công trình. Dự án đầu tư xây dựng công trình được hiểu là các dự
án đầu tư có liên quan tới hoạt động xây dựng cơ bản như xây dựng nhà cửa,
đường sá, cầu cống, công trình cơ sở hạ tầng kỹ thuật,... X t theo quan điểm
động, có thể hiểu dự án đầu tư xây dựng công trình là một quá trình thực hiện
các nhiệm vụ từ tưởng đầu tư xây dựng công trình thành hiện thực trong sự
ràng buộc về kết quả, thời gian và chi phí đã xác định trong hồ sơ dự án. Dự
án đầu tư xây dựng công trình luôn được thực hiện trong những điều kiện
không có nhiều rủi ro.
Như vậy, xét về mặt hình thức Dự án đầu tư xây dựng công trình là tập
hợp các hồ sơ và bản v thiết kế kiến trúc, thiết kế kỹ thuật và tổ chức thi
công công trình xây dựng và các tài liệu liên quan khác xác định chất lượng
công trình cần đạt được, tổng mức đầu tư của dự án và thời gian thực hiện dự
án, hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường của dự án,...
Theo định ngh a của Luật Xây dựng Việt Nam 2003) thì: “Dự án đầu
tư xây dựng công trình là tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để
xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục
đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch
vụ trong một thời hạn nhất định. Dự án đầu tư xây dựng công trình bao gồm
phần thuyết minh và phần thiết kế cơ sở”. Cũng cần hiểu rõ thêm khái niệm
“Dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn nhà nước” là dự án có thành phần vốn
nhà nước tham gia chiếm từ 30% tổng mức đầu tư của dự án trở lên và được

16
xác định tại quyết định phê duyệt dự án. Trong đó, vốn nhà nước bao gồm
vốn ngân sách nhà nước, vốn tín dụng do Nhà nước bảo lãnh, vốn tín dụng
đầu tư phát triển của Nhà nước, vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà
nước và các vốn khác do Nhà nước quản lý.
1.1.2. Phân loại d án đầu tư
Có nhiều cách phân loại dự án đầu tư, tùy theo mục đích nghiên cứu
khác nhau, nhưng về cơ bản dự án đầu tư được phân loại theo các tiêu chí sau:
1.1.2.1. Theo quy mô và tính chất của dự án
Nghị định 12/2009/NĐ-CP của Chính phủ ngày 10/2/2009 về Quản lý
dự án đầu tư xây dựng công trình quy định: Theo quy mô và tính chất, dự án
đầu tư được chia làm 3 nhóm: dự án nhóm A, dự án nhóm B, dự án nhóm C
tuỳ theo tầm quan trọng và quy mô của dự án. Dự án trọng điểm quốc gia do
Quốc hội xem xét, quyết định về chủ trương đầu tư. Đối với dự án đầu tư xây
dựng công trình thủy lợi, là dự án nhóm A khi tổng mức đầu tư trên 1000 tỷ
đồng, là dự án nhóm B khi tổng mức đầu tư từ 50 tỷ đến 1000 tỷ đồng và là
dự án nhóm C khi tổng mức đầu tư dưới 50 tỷ đồng.
1.1.2.2. Theo ơ ấu tái sản xuất
Theo cơ cấu tái sản xuất dự án đầu tư được phân thành dự án đầu tư
theo chiều rộng và dự án đầu tư theo chiều sâu. Trong đó, đầu tư chiều rộng
thường đòi hỏi lượng vốn đầu tư lớn, thời gian thực hiện đầu tư và hoạt động
để thu hồi đủ vốn lâu, tính chất kỹ thuật phức tạp, mức độ mạo hiểm cao. Còn
đầu tư theo chiều sâu thường đòi hỏi lượng vốn đầu tư ít hơn, thời gian thực
hiện đầu tư không lâu, độ mạo hiểm thấp hơn so với đầu tư theo chiều rộng.
1.1.2.3. Theo cấp độ nghiên cứu
Theo tiêu chí này người ta phân dự án đầu tư làm hai loại: Dự án tiền
khả thi và dự án khả thi.
1. Dự án tiền khả thi (Lập báo cáo đầu tư):

17
Trong dự án tiền khả thi, nội dung của dự án còn ở mức sơ bộ, chưa chi
tiết, chưa đề cập tới tác động của các yếu tố bất định và chưa đi vào phân tích
từng năm mà chỉ chọn một năm làm đại diện để nghiên cứu. Do đó kết quả
nghiên cứu mới chỉ được tính sơ bộ, mức độ chính xác chưa cao. Dự án tiền
khả thi chỉ được lập cho những dự án có quy mô đầu tư lớn, giải pháp đầu tư
phức tạp và thời gian đầu tư dài, không thể đạt ngay tính khả thi mà phải qua
nghiên cứu sơ bộ, lập dự án sơ bộ. Vì nghiên cứu khả thi là công việc tốn kém
về tiền bạc, thời gian. Khi có kết luận về nghiên cứu tiền khả thi có hiệu quả
mới b t tay nghiên cứu khả thi. Đối với dự án có quy mô đầu tư nhỏ, giải
pháp đầu tư không phức tạp, có triển vọng rõ ràng có thể bỏ qua bước lập dự
án tiền khả thi và ngay dự án khả thi.
2. Dự án khả thi (Lập dự án đầu tư):
Dự án khả thi là dự án có mức độ chi tiết và cụ thể hơn dự án tiền khả
thi, các giải pháp có căn cứ và mang tính hợp lý, có thể thực hiện được và khả
năng mang lại kết quả vững ch c. Vì ở giai đoạn nghiên cứu khả thi các vấn
đề (nội dung) của dự án được xem xét ở trạng thái động theo tình hình từng
năm trong suốt cả đời dự án. Do đó mọi yếu tố không ổn định đều được đề
cập đến. Vì vậy, các kết quả nghiên cứu một cách chi tiết và đạt độ chính xác
cao hơn, tuy nhiên chi phí để lập dự án cũng lớn hơn bước nghiên cứu tiền
khả thi.
1.1.2.4. Theo lĩ h vực hoạ động trong xã hội
Theo l nh vực hoạt động trong xã hội dự án đầu tư được phân chia
thành dự án đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, dự án đầu tư phát triển
khoa học kỹ thuật, dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng,... hoạt động của các
dự án đầu tư này có quan hệ tương hỗ với nhau. Ví dụ, các dự án đầu tư phát
triển khoa học kỹ thuật và cơ sở hạ tầng tạo điều kiện cho các dự án đầu tư
phát triển sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao; còn các dự án đầu tư phát

18
triển sản xuất kinh doanh đến lượt mình lại tạo tiềm lực cho các dự án đầu tư
phát triển khoa học kỹ thuật, cơ sở hạ tầng và các dự án đầu tư khác.
1.1.2.5. Phân loại theo nguồn vốn
Theo nguồn vốn đầu tư, dự án đầu tư được phân chia thành dự án đầu
tư có vốn huy động trong nước, dự án đầu tư có vốn huy động từ nước ngoài
(vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp).
Việc phân loại này cho thấy tình hình huy động vốn từ mỗi nguồn, vai
trò của mỗi nguồn vốn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của từng ngành,
từng địa phương và toàn bộ nền kinh tế cũng như có các giải pháp thích hợp
đối với việc quản lý các dự án đối với từng nguồn vốn huy động.
1.1.2.6. Phân loại dự đầ ư heo vùng lãnh thổ
Cách phân loại này cho thấy tình hình đầu tư liên quốc gia, dự án quốc
gia, của từng tỉnh, từng vùng kinh tế và ảnh hưởng của đầu tư đối với tình
hình phát triển kinh tế - xã hội ở từng địa phương.
1.1.3. Nội dung của d án đầu tư
Nội dung dự án đầu tư xây dựng công trình gồm hai phần: phần thuyết
minh và phần thiết kế cơ sở.
1.1.3.1. Phần thuyết minh của dự án
Phần thuyết minh dự án đầu tư xây dựng công trình được lập tuỳ theo loại
dự án đầu tư xây dựng công trình, trước hết thể hiện được mục tiêu và sự cần
thiết phải đầu tư thông qua việc đánh giá nhu cầu thị trường, tình hình tiêu thụ
sản phẩm đối với dự án sản xuất, tác động xã hội đối với địa phương, khu vực
thực hiện dự án. Thuyết minh dự án phải chỉ r các đặc điểm của dự án như
hình thức đầu tư, địa điểm xây dựng, nhu cầu sử dụng đất, điều kiện cung cấp
nguyên liệu, nhiên liệu, các yếu tố đầu vào khác... Sau khi chứng minh mục
tiêu và sự cần thiết phải đầu tư của dự án, dự án đầu tư xây dựng công trình
phải mô tả đặc điểm của công trình xây dựng như quy mô, diện tích xây dựng,

19
các công trình, hạng mục công trình thuộc dự án, phân tích lựa chọn phương
án kỹ thuật, công nghệ và công suất. Đồng thời, đưa ra được các giải pháp
thực hiện trong các giai đoạn của dự án từ phương án giải phóng mặt bằng, tái
định cư, phương án hỗ trợ xây dựng hạ tầng kỹ thuật, phương án thiết kế kiến
trúc công trình,... trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư đến phương án khai thác dự
án, sử dụng lao động, phân đoạn thực hiện, tiến độ thi công và hình thức quản
lý dự án trong giai đoạn thực hiện dự án.
Một phần quan trọng không thể thiếu trong lập dự án đầu tư xây dựng
công trình đó là đánh giá tác động môi trường, các giải pháp phòng cháy,
chữa cháy, yêu cầu an ninh quốc phòng. Phần cuối của thuyết minh dự án đầu
tư xây dựng công trình là xác định tổng mức đầu tư của dự án, khả năng thu
xếp vốn, cung cấp vốn theo tiến độ thực hiện dự án, phương án hoàn trả vốn
và phân tích đánh giá hiệu quả kinh tế tài chính, kinh tế - xã hội của dự án.
1.1.3.2. Phần thiết kế ơ sở
Thiết kế cơ sở của dự án đầu tư xây dựng công trình là bước đầu tiên
trong thiết kế xây dựng công trình. Theo Điều 16, Nghị định số 12/2009/NĐ-
CP ngày 10/02/2009, thiết kế xây dựng công trình gồm 3 bước: thiết kế cơ sở,
thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản v thi công. Tùy theo quy mô, tính chất của
công trình cụ thể việc thiết kế xây dựng công trình có thể thực hiện một bước,
hai bước hoặc ba bước. Đối với những công trình chỉ lập báo cáo kinh tế kỹ
thuật chỉ yêu cầu thiết kế một bước, các bước: thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật
và thiết kế bản v thi công được gộp thành một bước gọi là thiết kế bản v thi
công. Thiết kế hai bước bao gồm thiết kế cơ sở và thiết kế bản v thi công.
Trường hợp này, bước thiết kế kỹ thuật và bước thiết kế bản v thi công được
gộp thành một bước và gọi là bước thiết kế bản v thi công. Thiết kế hai bước
và ba bước được áp dụng với công trình quy định phải lập dự án. Việc thực
hiện thiết kế ba bước do người quyết định đầu tư quyết định. Thiết kế ba bước
bao gồm bước thiết kế cơ sở, bước thiết kế kỹ thuật và bước thiết kế bản v

20
thi công. Tuỳ theo mức độ phức tạp của công trình, việc thực hiện thiết kế ba
bước do người quyết định đầu tư quyết định. Thiết kế cơ sở được thực hiện
trong giai đoạn lập dự án đầu tư xây dựng công trình trên cơ sở phương án
thiết kế đã được chọn, bảo đảm thể hiện được các thông số kỹ thuật chủ yếu
phù hợp với các quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng,...
Nội dung thiết kế cơ sở bao gồm phần thuyết minh và phần bản v . Phần
thuyết minh thiết kế cơ sở giới thiệu tóm t t địa điểm xây dựng, phương án
thiết kế, tổng mặt bằng xây dựng, vị trí quy mô các hạng mục công trình,...
đưa ra các phương án công nghệ, phương án kiến trúc, phương án kết cấu
chính, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, phương án bảo vệ, giảm thiểu tác động môi
trường, phòng cháy, chữa cháy,... Phần bản v bao gồm bản v tổng thể mặt
bằng công trình, sơ đồ công nghệ dây chuyền công nghệ,...
Theo Điều 14, Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 10/02/2009, dự án đầu
tư xây dựng công trình có thể được điều chỉnh khi xuất hiện một trong bốn
yếu tố sau: Thứ nhất, dự án đầu tư bị ảnh hưởng bởi thiên tai như động đất,
bão, lũ, lụt, sóng thần, địch họa, hoặc các sự kiện bất khả kháng khác,... Thứ
hai, xuất hiện các yếu tố đem lại hiệu quả cao hơn cho dự án. Thứ ba, quy
hoạch xây dựng thay đổi trực tiếp ảnh hưởng đến địa điểm, quy mô, tính chất,
mục tiêu của dự án. Thứ tư, do biến động bất thường của giá nguyên liệu,
nhiên liệu, vật liệu, tỷ giá hối đoái đối với phần vốn có sử dụng ngoại tệ hoặc
do Nhà nước ban hành các chế độ, chính sách mới có quy định được thay đổi
mặt bằng giá đầu tư xây dựng công trình. hi điều chỉnh dự án làm thay đổi
địa điểm, quy mô, mục tiêu dự án hoặc vượt tổng mức đầu tư đã được phê
duyệt thì chủ đầu tư phải báo cáo người quyết định đầu tư quyết định. Trường
hợp điều chỉnh dự án không làm thay đổi địa điểm, quy mô, mục tiêu và
không vượt tổng mức đầu tư thì chủ đầu tư được phép tự điều chỉnh dự án.
Những nội dung thay đổi phải được thẩm định lại.

21
Trước khi phê duyệt dự án đầu tư người có thẩm quyền quyết định đầu tư
phải tổ chức thẩm định dự án đầu tư và chỉ được quyết định đầu tư khi đã có
kết quả thẩm định dự án. Kết quả thẩm định dự án là cơ sở để người quyết
định đầu tư đưa ra những quyết định chính xác, khách quan, lựa chọn dự án
thực sự có hiệu quả, loại bỏ những dự án xấu. Thẩm định dự án đầu tư xây
dựng công trình là quá trình xem xét các yếu tố đảm bảo tính hiệu quả của dự
án như sự cần thiết phải đầu tư, các yếu tố đầu vào của dự án, quy mô, công
suất, công nghệ, thời gian tiến độ thực hiện dự án; phân tích tài chính, tổng
mức đầu tư, hiệu quả kinh tế xã hội của dự án. Bên cạnh đó, thẩm định dự án
còn xem xét các yếu tố đảm bảo tính khả thi của dự án, bao gồm: sự phù hợp
với quy hoạch, nhu cầu sử dụng đất, tài nguyên, khả năng giải phóng mặt
bằng, khả năng huy động vốn đáp ứng tiến độ của dự án, kinh nghiệm quản lý
của chủ đầu tư, khả năng hoàn trả vốn vay, giải pháp phòng cháy, chữa cháy,
ảnh hưởng của dự án đến môi trường, an ninh quốc phòng... Về phần thiết kế
cơ sở của Dự án đầu tư, thẩm định dự án xem xét sự phù hợp của thiết kế cơ
sở với quy hoạch chi tiết xây dựng hoặc tổng mặt bằng được phê duyệt, sự
phù hợp của việc kết nối với cơ sở hạ tầng kỹ thuật của khu vực, sự hợp lý
của các phương án công nghệ. Mặt khác, thẩm định dự án còn kiểm tra việc
áp dụng các quy chuẩn tiêu chuẩn về xây dựng, tiêu chuẩn về môi trường và
phòng cháy, chữa cháy. Đồng thời, kiểm tra năng lực hoạt động của tổ chức
tư vấn, cá nhân lập thiết kế cơ sở.
Như vậy, trước khi đầu tư xây dựng công trình chủ đầu tư phải tổ chức lập
dự án đầu tư hoặc lập Báo cáo kinh tế kỹ thuật. Chủ đầu tư có quyền tự thực
hiện hoặc thuê tư vấn lập dự án đầu tư khi không có đủ năng lực. Dự án đầu
tư xây dựng thể hiện được mục tiêu, sự cần thiết phải đầu tư, các đặc điểm
của dự án như địa điểm xây dựng, quy mô kích thước công trình,... các giải
pháp thực hiện, các phương án thiết kế, phương án công nghệ, tiến độ thi
công, tổng mức đầu tư, khả năng cấp vốn theo tiến độ, tác động của dự án đến
môi trường an ninh, quốc phòng, cũng như kinh tế xã hội địa phương,...

22
Người có thẩm quyền quyết định đầu tư tiến hành tổ chức thẩm định dự án
sau khi chủ đầu tư trình dự án đầu tư, và dựa vào kết quả thẩm định để đưa ra
quyết định phê duyệt dự án đầu tư. Công tác lập dự án đầu tư, thẩm định dự
án và quyết định đầu tư đòi hỏi phải khách quan, trung thực để đảm bảo
nguồn vốn của xã hội nói chung và nguồn vốn Nhà nước được sử dụng đúng
chỗ, đúng mục đích, đạt hiệu quả cao, tránh thất thoát lãng phí.
1.1.4. Các giai đoạn của d án đầu tư
Theo cách thông thường và theo cách phân kỳ của quy định pháp luật
hiện hành, vòng đời của một dự án đầu tư được chia ra làm 3 giai đoạn khác
nhau trong, đó là: chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư và vận hành các kết quả
đầu tư. Tuy nhiên, x t theo quá trình, thì từ khi hình thành ý tưởng đến khi kết
thúc dự án của quản lý dự án, thông thường một dự án đầu tư xây dựng công
trình phải trải qua các giai đoạn sau:
1.1.4.1. X định dự án (Định nghĩa dự án)
Xác định dự án là giai đoạn đầu tiên trong vòng đời dự án, trong giai
đoạn này, chủ đầu tư và nhà quản lý dự án có nhiệm vụ phát hiện những l nh
vực có tiềm năng để đầu tư, trên cơ sở đó hình thành sơ bộ các đồ đầu tư.
Việc xác định, phân tích và lựa chọn các đồ dự án có ảnh hưởng
quyết định tới quá trình chuẩn bị và thực hiện dự án. Dự án có thể thất bại
hoặc không đạt được kết quả mong muốn cho dù việc thực hiện và chuẩn bị
dự án tốt đến đâu, nếu như đồ ban đầu đã m c những sai lầm, ngộ nhận.
1.1.4.2. Phân tích và lập dự án
Đây là giai đoạn nghiên cứu chi tiết những tưởng đầu tư đã được đề
xuất trên các phương diện: kỹ thuật, tổ chức - quản lý, thể chế xã hội, thương
mại, tài chính, kinh tế. Nội dung chủ yếu của giai đoạn phân tích và lập dự án
là nghiên cứu một cách toàn diện tính khả thi của dự án. Tùy theo quy mô,
tính chất, cấp độ của dự án mà trong giai đoạn này có thể gồm 2 bước: nghiên

23
cứu tiền khả thi và nghiên cứu khả thi. Các dự án lớn và quan trọng thường
phải thông qua hai bước này, còn các dự án nhỏ và không quan trọng thì trong
giai đoạn này chỉ cần thực hiện bước nghiên cứu khả thi. Chuẩn bị tốt và phân
tích kỹ lưỡng s làm giảm những khó khăn và chi phí trong giai đoạn thực
hiện đầu tư.
1.1.4.3. Thẩm định và phê duyệt dự án
Đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, giai đoạn Thẩm
định và phê duyệt dự án được thực hiện với sự tham gia của các cơ quan nhà
nước chuyên ngành, các tổ chức tài chính và các thành phần tham gia dự án.
Mục đích của việc thẩm định và phê duyệt dự án là nhằm xác minh, thẩm tra
lại toàn bộ kết luận đã được đưa ra trong quá trình chuẩn bị và phân tích dự
án, trên cơ sở đó chấp nhận hay bác bỏ dự án. Dự án s được phê duyệt và
đưa vào thực hiện nếu nó được thẩm định xác nhận là có hiệu quả và có tính
khả thi. Ngược lại, thì tùy theo mức độ đạt được, dự án có thể được sửa đổi
cho thỏa đánh hay buộc phải làm lại cho đến khi được chấp nhận.
1.1.4.4. Triển khai thực hiện dự án
Triển khai thực hiện dự án là giai đoạn b t đầu triển khai vốn và các
nguồn lực vào để thực hiện dự án đã được phê duyệt đến khi dự án chấm dứt
hoạt động. Thực hiện dự án là kết quả của một quá trình chuẩn bị và phân tích
kỹ lưỡng, song thực tế rất ít khi được tiến hành đúng như hoạch định. Nhiều
dự án không đảm bảo được tiến độ thời gian và chi phí dự kiến, thậm chí một
số dự án phải thay đổi thiết kế ban đầu do giải pháp kỹ thuật không thích hợp.
Thường có nhiều khó khăn, biến động, rủi ro thường xảy ra trong giai đoạn
thực hiện dự án, vì thế, giai đoạn này đòi hỏi các nhà quản lý dự án phải hết
sức linh hoạt, nhậy bén, thường xuyên giám sát, đánh giá quá trình thực hiện
để phát hiện kịp thời những khó khăn, tình huống để đưa ra các biện pháp giải
quyết, xử lý thích hợp, đôi khi phải quyết định điều chỉnh lại các mục tiêu và
phương tiện.

24
1.1.4.5. Nghiệm thu tổng kết và giải thể dự án
Giai đoạn nghiệm thu tổng kết và giải thể dự án tiến hành sau khi thực
hiện dự án đầu tư xây dựng công trình nhằm: (1) Làm rõ những thành công và
thất bại trong toàn bộ quá trình triển khai thực hiện dự án, qua đó rút ra những
kinh nghiệm và bài học cho quản lý các dự án khác trong tương lai; (2) Kết
thúc và giải thể dự án và giải quyết việc phân chia sử dụng kết quả của dự án,
những phương tiện mà dự án còn để lại và bố trí lại công việc cho các thành
viên tham gia dự án.
1.1.5. Các yêu cầu của d án đầu tư
Một dự án đầu tư được xem là đảm bảo tính khả thi khi nó đáp ứng các
yêu cầu cơ bản sau:
Tính khoa học: Để đạt được tính khoa học của một dự án đầu tư đòi hỏi
những người tham gia soạn thảo, lập dự án phải tuân thủ một trình tự nghiên
cứu tỉ mỉ, thận trọng, chính xác từng nội dung của dự án, đặc biệt là nội dung
về tài chính và công nghệ kỹ thuật và môi trường. Cần có sự tham gia tư vấn
của các cơ quan chuyên môn về dịch vụ đầu tư trong quá trình soạn thảo, lập
dự án.
Tính thực tiễn: Để một dự án lập ra đảm bảo tính thực tiễn, các nội
dung của dự án phải được nghiên cứu và xác định trên cơ sở xem xét, phân
tích, đánh giá đúng mức các điều kiện và hoàn cảnh cụ thể liên quan trực tiếp
và gián tiếp tới hoạt động đầu tư, những cơ hội thách thức, những thuận lợi
khó khăn và cả những rủi ro có thể gặp phải trong tương lai thực hiện dự án.
Tính pháp lý: Một dự án cần có cơ sở pháp lý vững ch c, có ngh a là
các nội dung thực hiện của dự án phù hợp với chính sách và luật pháp của
Nhà nước. Điều này đòi hỏi những người lập dự án cần phải nghiên cứu kỹ

25
chủ trương, chính sách của Nhà nước và các văn bản pháp quy hiện hành liên
quan tới hoạt động và quản lý đầu tư.
Tính thống nhất: Để đảm bảo tính thống nhất, các dự án được phải tuân
thủ các quy định chung của các cơ quan chức năng về hoạt động đầu tư, kể cả
các quy định về thủ tục đầu tư. Đối với các dự án quốc tế thì chúng còn phải
tuân thủ những quy định chung mang tính quốc tế.
1.2. QUẢN LÝ DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG
1.2.1. Khái niệm, vai trò, mục tiêu của quản lý d án
1.2.1.1. Khái niệm về quản lý dự án
Thực tế hiện nay còn có nhiều quan điểm về khái niệm quản lý dự án, tác
giả luận văn xin nêu một số khái niệm quản lý dự án hiện được sử dụng nhiều
nhất:
- Quản lý dự án là một quá trình gồm các khâu: lập kế hoạch, điều phối
thời gian, nguồn lực và giám sát quá trình phát triển của dự án, nhằm
đảm bảo cho dự án hoàn thành đúng thời hạn, trong phạm vi ngân sách
quy định và đạt được các yêu cầu đã định về kỹ thuật và chất lượng sản
phẩm dịch vụ bằng những phương pháp và điều kiện tốt nhất cho phép;
- Quản lý dự án là một l nh vực hoạt động vừa mang tính nghệ thuật lại
vừa mang tính khoa học trong việc phối hợp các yếu tố như con người,
thiết bị, vật tư, tiền bạc, trong khuôn khổ tiến độ để hoàn thành một dự
án cụ thể đúng thời hạn trong phạm vi chi phí đã được duyệt;
- Quản lý dự án là việc điều phối và tổ chức các bên khác nhau tham gia
vào một dự án nhằm hoàn thành dự án đó theo những hạn chế được áp
đặt bởi chất lượng, thời gian và chi phí
- Quản lý dự án đầu tư là sự tác động của chủ đầu tư và các chủ thể có

26
liên quan khác đến quá trình lập dự án đầu tư và thực hiện dự án đầu tư
bằng ủy nhiệm hoặc ký kết hợp đồng với các đơn vị thực hiện thông
qua sử dụng các công cụ và kỹ thuật quản lý và mô hình tổ chức không
có tính tập trung cao, mềm dẻo, linh hoạt để dự án được thực hiện trong
những ràng buộc về chi phí, thời gian và các nguồn lực.
Tóm lại, Quản lý dự án là sự vận dụng lý luận, phương pháp, quan
điểm có tính hệ thống để tiến hành quản lý có hiệu quả toàn bộ công việc liên
quan tới dự án dưới sự ràng buộc về nguồn lực có hạn. Để thực hiện mục tiêu
dự án, các nhà đầu tư phải lên kế hoạch tổ chức, chỉ đạo, phối hợp, điều hành,
giám sát, khống chế và đánh giá toàn bộ quá trình từ lúc b t đầu đến lúc kết
thúc dự án. Quản lý dự án được thực hiện trong tất cả các giai đoạn khác nhau
của chu trình dự án.
Quản lý dự án bao gồm các công việc: (1) Định ra mục tiêu của dự án;
(2) Xác định các nguồn lực cần huy động (nguyên liệu, nhân lực, vật lực,
thông tin,...); (3) Đánh giá các rủi ro có thể xảy ra, đề xuất các biện pháp quản
lý rủi ro; (4) Tổ chức nhân lực tham gia và phối hợp các hoạt động của họ; (5)
Giám sát dự án, thông báo cho cấp có thẩm quyền quyết định những thông tin
về tiến trình thực hiện dự án và tất cả những gì có thể dẫn tới sự thay đổi mục
tiêu hoặc chương trình dự án.
Như vậy có thể thấy rằng, quản l dự án không thể chỉ đơn thuần là
thực hiện một khối công việc đã được hoạch định sẵn, mà nhiều khi chính lại
là việc hình thành lên khối lượng công việc đó. Điều này có ngh a là không
thể quan niệm đơn giản quản l dự án chỉ là theo d i thực hiện dự án. Để thực
hiện mục tiêu đề ra một cách hiệu quả, các nhà quản l dự án phải có khả
năng vận dụng các l luận, công cụ, phương pháp khoa học vào quá trình
quản l . Quản l dự án luôn đòi hỏi các nhà quản l phải có năng lực ứng xử

27
và giải quyết các vấn đề nảy sinh từ các mối quan hệ, vì thế có thể nói rằng
quản l dự án là một hoạt động nghệ thuật trong ứng xử và quan hệ.
Cũng cần phải nhấn mạnh rằng, quản l dự án đầu tư khác biệt so với
quản l sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, do dự án có những đặc điểm
mang tính đặc thù so với sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp như: ục tiêu
cần đạt được của dự án đã được xác định trước trong sự ràng buộc về thời
gian và chi phí nguồn lực để thực hiện mục tiêu ấy; thời điểm b t đầu và thời
điểm kết thúc của dự án đã được xác định cụ thể; địa điểm thực hiện dự án đã
được lựa chọn;...
1.2.1.2. Vai trò của quản lý dự án
Quản lý dự án có vai trò hết sức quan trọng trong sự thành công của dự
án, nói một cách khác, thành công của dự án chính là thước đo kết quả hoạt
động quản lý dự án. Chính vì thế, có thể thấy được vai trò của hoạt động quản
lý dự án như sau:
- Tạo ra sự liên kết tất cả các hoạt động, công việc của dự án một cách
trình tự và hợp lý;
- Tổ chức và tạo ra sự hợp tác chặt ch giữa các thành viên trên cơ sở chỉ
rõ trách nhiệm của các thành viên tham gia dự án, vì thế, quản lý dự án
góp phần sử dụng một cách có hiệu quả các nguồn lực của dự án;
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên hệ thường xuyên, g n bó giữa
nhóm quản lý dự án với chủ đầu tư (khách hàng) và các nhà cung cấp
đầu vào cho dự án người bán hàng);
- Quản lý dự án bảo đảm phát hiện sớm và giải quyết nhanh chóng những
khó khăn, vướng m c nảy sinh trong quá trình triển khai thực hiện dự
án để kịp thời xử l , điều chỉnh;
- Bảo đảm hoàn thành dự án đúng theo kế hoạch tiến độ;
- Góp phần tạo ra sản phẩm và dịch vụ xây dựng có đảm bảo chất lượng.

28
1.2.1.3. Mục tiêu của quản lý dự án
ột dự án có thể được xem như một hệ thống gồm 3 yếu tố, mục tiêu
của quản l dự án là quản l 3 yếu tố cơ bản này để đạt được mục tiêu tổng
thể của dự án. Trong quản l dự án cần chú tới đặc điểm của việc quản l
các mục tiêu này như sau:
1. Kết quả cuối cùng cần đạt được (chất lượng của dự án):
ỗi dự án luôn hàm chứa một hay nhiều mục tiêu cần đạt được như
mục tiêu kỹ thuật công nghệ, mục tiêu kinh tế tài chính, mục tiêu kinh tế xã
hội, mục tiêu môi trường,..Tùy theo loại dự án khác nhau, mà mục tiêu được
đặt ra ở các cấp độ khác nhau.
2. Nguồn lực cần sử dụng (Nhân lực, vật lực, tiền vốn, đất đai, tài lực,...)
Trong bước lập dự án, mỗi dự án đều dự trù chi phí nguồn lực huy
động cho dự án và các dự tính này đã được thẩm định, phê duyệt. Thực tế
triển khai do những biến cố rủi ro làm cho chi phí, nguồn lực thực tế thường
có xu hướng và nguy cơ vượt quá dự tính ban đầu dẫn đến việc phải điều
chỉnh, thay đổi lại mục tiêu so với dự kiến ban đầu,...đây là những khó khăn
cho việc quản l mục tiêu dự án.
3. Thời gian:
ột dự án có quy mô bất kỳ, khi triển khai đều đòi hỏi phải có một thời
gian nhất định và thường bị khống chế do nhiều l do cạnh tranh thị phần,
giành cơ hội,...). Ngay trong từng giai đoạn của vòng đời dự án cũng có
khống chế về thời gian thực hiện. Thông thường, vòng đời một dự án chia ra 3
thời kỳ: hởi đầu, triển khai và kết thúc. Trong thực tế, giai đoạn khởi đầu và
thời kỳ kết thúc dự án thường được tiến hành với tốc độ chậm hơn so với thời
kỳ triển khai thậm chí có dự án không triển khai được, hay bị bỏ dở trong quá
trình triển khai không đi đến thời kỳ kết thúc, hoặc k o dài...
Một dự án được thực hiện mà đạt được kết quả cuối cùng như dự kiến:
Trong một khoảng thời gian khống chế; với một nguồn lực đã xác định thì dự

29
án được xem là đã hoàn thành “mục tiêu tổng thể”. Tuy nhiên, trên thực tế
“mục tiêu tổng thể” thường rất khó, thậm chí không thể nào đạt được, và do
đó trong quản l dự án người ta thường phải tìm cách kết hợp dung hòa 3
phương diện chính của một dự án bằng cách lựa chọn và thực hiện phương án
kinh tế nhất theo từng trường hợp cụ thể. Có thể xem mục tiêu tổng thể của
một dự án cũng chính là mục tiêu tổng thể của quản l dự án, bởi vì mục đích
của quản l dự án chính là dẫn d t dự án đến thành công. a yếu tố cơ bản:
Thời gian, chi phí và kết quả là những mục tiêu cơ bản của quản l dự án và
giữa chúng có mối liên quan chặt ch với nhau. ự kết hợp 3 yếu tố này tạo
thành mục tiêu tổng thể của quản l dự án có thể mô tả mục tiêu quản l dự
án như ở hình 1.1).
Hình 1.1: Mục tiêu tổng thể của một d án đầu tư
1.2.2. Bản chất, nội dung của quản lý d án đầu tư xây d ng
1.2.2.1. Bản chất của quản lý dự án đầ ư xây dựng
Kết quả (K)
Thời gian (T)
Chi phí (C)
Mục tiêu tổng
thể (K,T,C)

30
Để tạo ra được những công trình cơ sở hạ tầng kỹ thuật như nhà cửa,
công trình giao thông, thủy lợi,... ngành xây dựng đòi hỏi phải có những
nguồn lực như: vốn, đất đai, nhân lực, tài lực, nguyên vật liệu, máy móc trang
thiết bị,... Quản lý dự án đầu tư xây dựng chính là quản lý các hoạt động cung
cấp và phối hợp các nguồn lực này với nhau để tạo ra sản phẩm xây dựng theo
mục tiêu mà xã hội đặt ra đối với ngành xây dựng.
Đối với một dự án thông thường, thì công tác quản lý dự án thường tập
trung ở khía cạnh về tài chính là chủ yếu, ngh a là là làm sao cho một đồng
vốn bỏ ra trong quá trình triển khai dự án s sinh lời đúng mục tiêu nhà đầu tư
và đúng quy định pháp luật hiện hành. Còn đối với một dự án đầu tư xây
dựng, công tác quản lý dự án rất phức tạp, các công việc trong quản lý liên
quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: Các tiêu chuẩn về kết cấu
móng; tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy; tiêu chuẩn về cung cấp điện; tiêu
chuẩn về ánh sáng công trình,... để đạt được các tiêu chuẩn này có nhiều cách
khác nhau như lựa chọn chủng loại vật liệu, biện pháp thi công khác nhau. Do
vậy, công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng ở đây phải vừa đảm bảo công
trình xây dựng vừa đạt được các tiêu chuẩn quy định, đảm bảo chất lượng
theo yêu cầu của khách hàng mà lại sử dụng chi phí tiết kiệm nhất.
Ngoài ra dự án đầu tư xây dựng còn có đặc thù riêng, đó là việc thiết kế
các bản v thiết kế, chất lượng, mỹ thuật công trình,... có ảnh hưởng quyết
định đến giá thành, phương pháp, tiến độ thi công xây dựng của công trình.
Nếu bản v không hợp lý, có sai sót thì khi thi công s gặp nhiều khó khăn,
không thể tự quyết định thay đổi hay sửa chữa được mà buộc phải dừng thi
công để chờ xử lý thiết kế bổ sung theo đúng quy trình, gây chậm tiến độ thi
công của dự án và làm phát sinh khối lượng, tăng chi phí, dẫn tới tăng tổng
mức đầu tư của dự án so với giá trị được phê duyệt ban đầu. Đây chính là
những yếu khó lường trước trong các dự án đầu tư xây dựng, và cũng là khác
biệt nhất của dự án xây dựng với các dự án khác.

31
Điều mà các nhà quản lý dự án mong đợi là làm sao với các nguồn lực
có hạn mà vẫn cho ra được sản phẩm xây dựng có chất lượng. Và vì vậy, công
việc của các nhà quản lý là lên kế hoạch để phối kết hợp các nguồn lực: thời
gian, tiền vốn, nhân lực, vật tư, đất đai, tài lực, kỹ thuật để tạo ra sản phẩm
xây dựng cuối cùng đạt chất lượng, đáp ứng mục tiêu tổng thể của dự án. Sản
phẩm cuối cùng của hoạt động xây dựng là thước đo thành quả của công tác
quản lý dự án. Nếu sản phẩm tốt thì công tác quản l đạt yêu cầu và ngược lại.
Như chúng ta đã biết, đặc điểm của hoạt động xây dựng, là có những
yếu tố biến đổi khó nhận thấy được nảy sinh trong quá trình thực thi dự án
như các thủ tục pháp lý, khảo sát địa chất, giá cả thị trường,.... vì thế, để quá
trình thực hiện dự án đạt được kết quả tốt nhất, thì việc thực hiện, kiểm tra,
giám sát luôn phải bám sát vào kế hoạch đã được hoạch định. Nếu trong quá
trình thực hiện, phát hiện thấy có chỗ chưa đúng với kế hoạch, thì phải có
phương án xử l , điều chỉnh kịp thời. Có như vậy những mục tiêu của dự án
mới có thể đạt được như mong muốn.
Quản lý có hiệu quả các dự án đầu tư xây dựng có một vai trò hết sức
quan trọng, quản lý dự án tốt s tránh được những lãng phí về nguồn lực, tiết
kiệm được thời gian, sơm đưa công trình vào sử dụng và đem lại hiệu quả to
lớn về mặt xã hội. Việc phải nghiên cứu để tìm ra những biện pháp nâng cao
hiệu quả trong quản lý dự án xây dựng là một đòi hỏi thực sự mang tính quan
trọng và cấp thiết, nhất là trong điều kiện đất nước ta đang đẩy mạnh việc xây
dựng và phát triển các cơ sở hạ tầng phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước.
1.2.2.2. Nội dung của quản lý dự đầ ư xây dựng
Quản lý dự án là việc giám sát, chỉ đạo, điều phối, tổ chức, lên kế
hoạch đối với các giai đoạn của vòng đời dự án, để nhằm đạt được các mục
tiêu về giá thành, mục tiêu thời gian, mục tiêu chất lượng. Nói một cách khác,

32
nội dung tổng quát và cơ bản của quản lý dự án đầu tư xây dựng là quản lý
chi phí, thời gian và chất lượng. Tuy nhiên, khoa học quản lý, còn phân chia
quản lý dự án thành 9 l nh vực quản lý (Quản lý theo công việc), cụ thể như
sau:
1. Quản lý phạm vi dự án
Quản lý phạm vi dự án là việc tiến hành khống chế đối với nội dung
công việc của dự án nhằm thực hiện mục tiêu dự án. Nó bao gồm việc phân
chia phạm vi, quy hoạch phạm vi, điều chỉnh phạm vi dự án,…Thông thường,
quản l được phạm vi thì cũng đồng ngh a với việc quản l được các nội dung
liên quan khác của quản lý dự án.
2. Quản lý chi phí dự án
Quản lý chi phí dự án là quá trình quản lý chi phí, giá thành dự án
nhằm đảm bảo hoàn thành dự án mà chi phí không vượt quá mức trù bị ban
đầu. Nó bao gồm việc bố trí nguồn lực, dự tính giá thành và khống chế chi
phí. Quản lý chi phí là nội dung quản lý quan trọng nhất của quản lý dự án.
Quản lý chi phí dự án đầu tư xây dựng công trình là một quá trình quản lý
chính xác dần.
3. Quản lý thời gian dự án
Quản lý thời gian dự án là quá trình quản lý mang tính hệ thống nhằm
đảm bảo ch c ch n hoàn thành dự án theo đúng thời gian đề ra. Nó bao gồm
các công việc như xác định hoạt động cụ thể, s p xếp trình tự hoạt động, bố trí
thời gian, khống chế thời gian và tiến độ dự án. Thông thường quản lý thời
gian có liên quan chặt ch đến quản lý chi phí của dự án, nó thể hiện ở việc
ảnh hưởng đến các chi phí phát sinh trong quá trình xây dựng cũng như ảnh
hưởng đến cơ hội thu lợi nhuận khi bán hàng đúng thời cơ.

33
4. Quản lý chất lượng dự án
Quản lý chất lượng dự án là quá trình quản lý có hệ thống việc thực
hiện dự án nhằm đảm bảo đáp ứng được yêu cầu về chất lượng mà khách
hàng đặt ra. Nó bao gồm việc quy hoạch chất lượng, khống chế chất lượng và
đảm bảo chất lượng,…Quản lý chất lượng chính là nhằm thỏa mãn nhu cầu
của khách hàng trong xây dựng.
5. Quản lý nguồn nhân lực của dự án
Quản lý dự án, thực chất suy cho cùng chính là quản l con người, quản
lý nguồn nhân lực. Do vậy cần có phương pháp quản lý mang tính hệ thống
nhằm đảm bảo phát huy hết năng lực, tính tích cực, sáng tạo của mỗi nguời
trong dự án và tận dụng nó một cách có hiệu quả nhất. Quản lý nguồn nhân
lực gồm các việc như quy hoạch tổ chức, tuyển chọn nhân viên, xây dựng đội
ngũ, xây dựng các ban quản lý dự án để điều hành dự án có hiệu quả.
6. Quản lý việc trao đổi thông tin dự án
Trong quản lý nói chung, quản lý dự án nói riêng, việc trao đổi thông là
yếu tố cần thiết cho việc đưa ra các quyết định của quá trình quản lý. Quản lý
trao đổi thông tin dự án là biện pháp quản lý mang tính hệ thống nhằm đảm
bảo việc truyền đạt, thu thập, trao đổi một cách hợp lý các tin tức cần thiết
cho việc thực hiện dự án.
7. Quản lý việc mua bán của dự án
Một dự án xây dựng bất kỳ, đều cần phải sử dụng các vật tư kỹ thuật từ
bên ngoài. Quản lý việc mua bán của dự án là biện pháp quản lý mang tính hệ
thống nhằm sử dụng những hàng hóa, vật liệu, máy móc trang thiết bị thu mua
được từ bên ngoài tổ chức thực hiện dự án. Nó bao gồm việc lên kế hoạch thu
mua, lựa chọn việc thu mua và trưng thu các nguồn vật liệu.

34
Hình 1.2: Các nội dung quản lý d án đầu tư xây d ng
8. Quản lý rủi ro của dự án
Khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng chúng ta luôn phải đối mặt với
những yếu tố bất định, mà phần nhiều là những yếu tố rủi ro không lường
trước được. Quản lý rủi ro là biện pháp quản lý mang tính hệ thống nhằm tận
dụng tối đa những nhân tố có lợi không xác định và giảm thiểu tối đa những
nhân tố bất lợi không xác định cho dự án. Nó bao gồm việc nhận dạng, phân
loại rủi ro, cân nh c, tính toán rủi ro, đề ra những biện pháp khống chế, giảm
thiểu rủi ro.
9. Quản lý việc giao nhận dự án
Một số dự án sau khi thực hiện hoàn thành dự án, hợp đồng cũng kết
thúc cùng với sự chuyển giao kết quả. Dự án mới bước vào giai đoạn đầu vận
hành sản xuất nên khách hàng người tiếp nhận hay còn gọi người ủy quyền
dự án) có thể thiếu nhân lực quản lý kinh doanh hoặc chưa n m vững được
tính năng, kỹ thuật của dự án, vì thế cần có sự hỗ trợ của đơn vị thi công dự
án, giúp đơn vị tiếp nhận dự án giải quyết vấn đề này, từ đó mà xuất hiện
khâu quản lý việc giao - nhận dự án. Quản lý việc giao - nhận dự án cần có sự
QUẢN LÝ
DỰ ÁN
Quản lý
Chất lượng
Quản lý
Phạm vi
Quản lý
Chi phí
Quản lý
Thời gian
Quản lý
Rủi ro
Quản lý
Thông tin
Quản lý
Nhân lực
Quản lý
Mua bán
Qu¶n lý
giao nhËn

35
tham gia của đơn vị thi công dự án và đơn vị tiếp nhận dự án, tức là cần có sự
phối hợp chặt ch giữa hai bên giao và nhận, như vậy mới tránh được tình
trạng dự án tốt nhưng hiệu quả k m, đầu tư cao nhưng lợi nhuận thấp.
1.2.3. Các giai đoạn quản lý d án đầu tư xây d ng theo quy định
Theo quy định hiện hành ở Việt Nam, trình tự quản l đầu tư xây dựng
công trình được chia thành 3 giai đoạn chính, và trong mỗi giai đoạn có thể lại
có những công việc phân biệt.
- Giai đoạn chuẩn bị đầu tư
- Giai đoạn thực hiện đầu tư
- Giai đoạn kết thúc xây dựng đưa dự án vào khai thác sử dụng
- Giai đoạn chuẩn bị đầu tư: Là giai đoạn đầu của dự án, trong giai đoạn
này chủ đầu tư lập báo cáo đầu tư Đối với các dự án quan trọng quốc gia),
lập dự án đầu tư, hoặc lập báo cáo kinh tế kỹ thuật và trình người quyết định
đầu tư thẩm định, phê duyệt. iêng đối với các công trình nhà ở riêng lẻ của
dân, chủ đầu tư không phải lập dự án đầu tư hay báo cáo kinh tế kỹ thuật, tất
cả các dự án đầu tư xây dựng công trình còn lại chủ đầu tư phải căn cứ vào
quy mô, tính chất của các công trình đó để lập dự án đầu tư hoặc lập báo cáo
kinh tế kỹ thuật. Theo Điều 13, Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày
10/02/2009, những công trình không phải lập dự án đầu tư chỉ cần lập báo cáo
kinh tế kỹ thuật xây dựng công trình là những công trình xây dựng cho mục
đích tôn giáo, công trình xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp có tổng mức đầu tư
dưới 15 tỷ đồng. Về bản chất, lập dự án đầu tư xây dựng công trình hay lập
báo cáo kinh tế kỹ thuật đều nhằm mục đích: chứng minh cho người quyết
định đầu tư thấy được sự cần thiết phải đầu tư, mục tiêu, hiệu quả của dự án
đầu tư; làm cơ sở cho người bỏ vốn hay người cho vay vốn) xem xét hiệu
quả dự án và khả năng hoàn trả vốn. Đồng thời làm cơ sở cho các cơ quan
quản l nhà nước xem xét sự phù hợp của dự án đối với quy hoạch phát triển

36
kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển ngành và quy hoạch xây dựng; đánh giá
tác động của dự án tới môi trường, kinh tế xã hội địa phương, mức độ an toàn
đối với cộng đồng,...
Do tính chất của các dự án quan trọng quốc gia, nên theo Điều 5, Nghị
định 12/2009/NĐ-CP ngày 10/02/2009 quy định: trước khi lập dự án đầu tư xây
dựng công trình chủ đầu tư phải lập áo cáo đầu tư xây dựng công trình, trình
Quốc hội xem xét, quyết định về chủ trương đầu tư. áo cáo đầu tư xây dựng
công trình thể hiện sự cần thiết phải đầu tư xây dựng công trình, các điều kiện
thuận lợi và khó khăn khi thực hiện dự án. Đồng thời báo cáo đầu tư còn đưa
ra dự kiến về quy mô đầu tư công suất, diện tích xây dựng); các hạng mục
công trình thuộc dự án; dự kiến về địa điểm xây dựng công trình và nhu cầu
sử dụng đất. Bên cạnh đó là các phân tích, lựa chọn sơ bộ về công nghệ, thông
số kỹ thuật; các điều kiện cung cấp vật tư thiết bị, nguyên vật liệu..., và đưa ra
phương án giải phóng mặt bằng, tái định cư, các ảnh hưởng của dự án đối với môi
trường, sinh thái; an ninh, quốc phòng, phương án phòng, chống cháy nổ. Về
nguồn vốn đầu tư, áo cáo đầu tư phải xác định sơ bộ tổng mức đầu tư, thời
hạn thực hiện dự án, phương án huy động vốn theo tiến độ và hiệu quả kinh tế
- xã hội của dự án...
- Giai đoạn thực hiện đầu tư xây dựng công trình: Sau khi có quyết định
phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình, dự án chuyển sang giai đoạn
thực hiện đầu tư. Trong giai đoạn này, chủ đầu tư tổ chức lập, thẩm định, phê
duyệt thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản v thi công, dự toán công trình. Lập và
đánh giá hồ sơ mời thầu, lựa chọn nhà thầu, đàm phán k kết hợp đồng, giám
sát thi công xây dựng, giám sát l p đặt thiết bị, quản lý tiến độ, chất lượng thi
công xây dựng công trình...
- Giai đoạn kết thúc dự án đầu tư xây dựng: là giai đoạn chủ đầu tư tổ
chức nghiệm thu, kiểm định chất lượng, chạy thử, bàn giao công trình đưa vào

37
sử dụng và thanh toán, quyết toán hợp đồng; thanh toán, quyết toán vốn đầu
tư xây dựng công trình.
1.2.4. Phương pháp quản lý d án đầu tư xây d ng
Phương pháp quản lý dự án là cách thức để đạt được mục tiêu của quá
trình quản lý. Trong quản lý dự án nói chung, quản lý dự án đầu tư xây dựng
nói riêng, người ta thường vận dụng các phương pháp quản l sau đây:
1.2.4.1. Phươ ph p hà h hí h
Phương pháp hành chính là phương pháp được sử dụng đầu tiên và
trước hết trong quản lý cả l nh vực xã hội và kinh tế của mọi nước. Đây là
cách thức tác động trực tiếp của chủ thể quản l đến đối tượng quản lý bằng
những văn bản, chỉ thị, những quy định về tổ chức. Ưu điểm của phương pháp
này là góp phần giải quyết trực tiếp và nhanh chóng những vấn đề cụ thể,
nhưng phương pháp này cũng có nhược điểm, đó là dễ dẫn đến tình trạng
quan liêu máy móc, bộ máy hành chính cồng kềnh, bao cấp và độc đoán.
Phương pháp hành chính trong quản l được thể hiện ở hai mặt:
- Mặt t nh thể hiện ở những tác động có tính ổn định về mặt tổ chức
thông qua việc thể chế hoá tổ chức (gồm cơ cấu tổ chức và chức năng quản
lý) và tiêu chuẩn hoá tổ chức định mức và tiêu chuẩn tổ chức).
- Mặt động của phương pháp là sự tác động thông qua quá trình điều
khiển tức thời khi xuất hiện và các vấn đề cần giải quyết trong quá trình quản
lý dự án.
1.2.4.2. Phươ ph p i o dục
Phương pháp giáo dục là phương pháp ít tốn kém về kinh tế nhất,
nhưng lại mang lại hiệu quả to lớn và lâu dài. Nội dung của các phương pháp
giáo dục bao gồm giáo dục về thái độ lao động, ý thức kỷ luật, tinh thần trách
nhiệm, khuyến khích phát huy sáng kiến, thực hiện các biện pháp kích thích
sự say mê hăng hái lao động, giáo dục về tâm lý tình cảm lao động, về giữ gìn

38
uy tín. Các vấn đề này đặc biệt quan trọng trong l nh vực đầu tư do những đặc
điểm của hoạt động đầu tư xây dựng là hoạt động vất vả, di động, căng thẳng,
nguy hiểm, khó khăn,... luôn đòi hỏi tính tự giác trong lao động cao để đảm
bảo chất lượng công trình
1.2.4.3. Phươ ph p ki h ế
Phương pháp kinh tế là phương pháp sử dụng sự tác động của chủ thể
quản l vào đối tượng quản lý bằng các chính sách và đòn bẩy kinh tế như
tiền lương, tiền thưởng, tiền phạt, giá cả, lợi nhuận, tín dụng, thuế,... Khác với
phương pháp hành chính dựa vào mệnh lệnh, phương pháp kinh tế thông qua
các chính sách và đòn bẩy kinh tế để hướng dẫn, kích thích, động viên và điều
chỉnh các hành vi của những đối tượng tham gia quá trình thực hiện đầu tư
theo mục tiêu nhất định của nền kinh tế xã hội. Như vậy, phương pháp kinh tế
trong quản l đầu tư chủ yếu dựa vào lợi ích kinh tế của đối tượng tham gia
vào quá trình đầu tư với sự kết hợp hài hoà lợi ích của Nhà nước, xã hội với
lợi ích của tập thể và cá nhân người lao động trong l nh vực đầu tư.
1.2.4.4. Phươ ph p kết hợp
Phương pháp kết hợp là phương pháp vận dụng tổng hợp các phương
pháp quản l trên đây trong quản lý dự án đầu tư xây dựng cho mềm dẻo, phù
hợp với từng đối tượng, từng trường hợp và từng công việc của quản lý dự án.
Việc áp dụng phương pháp tổng hợp s cho phép nâng cao hiệu quả của quản
lý trong quản lý dự án đầu tư.
1.2.5. Các bên tham gia quản lý d án đầu tư xây d ng ở nước ta
Ở Việt Nam cùng với sự phát triển các mục tiêu quản lý dự án đầu tư
xây dựng (5 mục tiêu: Chi phí; thời gian; chất lượng; an toàn; môi trường), thì
các bên tham gia vào quản lý dự án cũng phát triển và tăng theo. Thời kỳ đầu
có sự tham gia của Nhà nước, chủ đầu tư và nhà thầu, sau đó phát triển thêm
các chủ thể khác như nhà thầu tư vấn, nhà thầu thiết kế và thậm chí nhiều dự

39
án còn có sự giám sát của nhân dân, bên cho vay vốn và gần đây còn có sự
tham gia của các nhà bảo hiểm để bảo hiểm cho người và công trình xây
dựng.
1.2.5.1. Quả lý hà ước về xây dựng
Ở nước ta quản l nhà nước về xây dựng được quy định như sau: Chính
phủ thống nhất quản l nhà nước về xây dựng trong phạm vi cả nước; Bộ Xây
dựng chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện thống nhất quản lý nhà
nước về xây dựng; Các bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi nhiệm vụ và
quyền hạn của mình phối hợp với Bộ Xây dựng để thực hiện quản lý nhà
nước về xây dựng; Uỷ ban nhân dân các cấp có trách nhiệm thực hiện quản lý
nhà nước về xây dựng trên địa bàn theo phân cấp của Chính phủ.
1. Nội dung quản lý nhà nước về xây dựng
Quản l nhà nước về xây dựng bao gồm các nội dung: Xây dựng và chỉ
đạo thực hiện chiến lược, kế hoạch phát triển và các hoạt động xây dựng; Ban
hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng; Ban
hành quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng; Quản lý chất lượng, lưu trữ hồ cơ công
trình xây dựng; Cấp, thu hồi các loại giấy phép trong hoạt động xây dựng;
Hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại tố cáo và xử lý vi phạm
trong hoạt động xây dựng; Tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghệ trong
hoạt động xây dựng; Đào tạo nguồn lực cho hoạt động xây dựng; Hợp tác
quốc tế trong l nh vực hoạt động xây dựng.
Tuỳ theo trình độ phát triển của nền kinh tế đất nước, trình độ dân trí,
đặc điểm của địa phương, mà mỗi một tỉnh, thành phố có những cách quản lý
và mức độ quản lý khác nhau. Tuy nhiên có một điểm chung là việc quản lý
nhà nước về xây dựng đều tập trung vào hai nội dung chính như sau:
a. Nội dung quản lý thứ nhất: Quản l con người

40
Con người ở đây là các cá nhân, các tổ chức tham gia hoạt động xây
dựng, để quản l được con người, người ta phân chia các công trình xây dựng
thành các loại công trình khác nhau như xây dựng dân dụng, xây dựng công
nghiệp... trong công trình đó lại phân chia ra các loại công việc xây dựng như:
khảo sát, thiết kế, thi công, tư vấn,...và đề ra những điều kiện, những tiêu
chuẩn cho cá nhân, các tổ chức, muốn làm công việc đó, công trình đó. Chỉ
khi nào đạt được các yêu cầu ghi trong quy định thì các cá nhân, các tổ chức
mới được cấp giấy phép (chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề, giấy
chứng nhận đăng k hành nghề, giấy chứng nhận năng lực chuyên môn chứng
chỉ đào tạo nghiệp vụ...). Và chỉ khi nào có đủ các giấy tờ theo yêu cầu thì các
cá nhân hoặc tổ chức hoạt động xây dựng được coi là hợp pháp. Nhà nước
quy định cho các cơ quan chức năng được phép cấp lại loại giấy này.
b. Nội dung quản lý thứ hai: Quản lý sản phẩm trong hoạt động xây dựng
Sản phẩm trong hoạt động xây dựng rất đa dạng vì vậy người ta chia quá
trình tạo ra sản phẩm xây dựng thành 3 giai đoạn để tiện cho việc quản lý.
Như vậy với 2 nội dung quản lý này s có hai loại giấy là công cụ để
quản lý xây dựng:
- Đối với con người: Giấy phép hành nghề (Builder's Licences).
- Đối với công trình xây dựng: Giấy chứng nhận công trình được phép sử
dụng (Occupency Permits).
2. Thanh tra xây dựng
Thanh tra xây dựng là thanh tra chuyên ngành về xây dựng có các nhiệm
vụ quyền hạn và trách nhiệm sau đây: Thanh tra việc thực hiện pháp luật về
xây dựng; Phát hiện, ngăn chặn và xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ
quan nhà nước có thẩm quyền xử lý các vi phạm pháp luật về xây dựng. Xác
minh, kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo
về xây dựng.
1.2.5.2. Quản lý của xã hội về xây dựng

41
Tham gia quản lý xã hội về xây dựng bao gồm các chủ thể sau:
1. Chủ đầu tư xây dựng công trình
Chủ đầu tư xây dựng công trình là người sở hữu vốn hoặc là người được
giao quản lý và sử dụng vốn để đầu tư xây dựng công trình. Đa số các dự án
chủ đầu tư đồng nhất với chủ sở hữu và chủ sở dụng như: trụ sở cơ quan,
khách sạn, trường học.... Tuy nhiên cũng có nhiều dự án chủ đầu tư chỉ là
người quản lý dự án, còn người sử dụng lại là người khác đó là các công trình
công cộng do Nhà nước đầu tư. Hiện nay trong nền kinh tế thị trường, rất
nhiều dự án xây dựng công trình, chủ đầu tư và chủ sử dụng là hai chủ thể
khác nhau.
2. Nhà thầu tư vấn thiết kế
Nhà thầu tư vấn thiết kế có thể là cá nhân hoặc tổ chức có giấy phép
hành nghề và có đăng k kinh doanh theo Luật doanh nghiệp. Nhà thầu tư vấn
thiết kế được phân thành 2 hạng: Nhà thầu tư vấn thiết kế hạng 1 và hạng 2.
3. Nhà thầu xây dựng
Nhà thầu xây dựng có 2 loại là nhà thầu chính (hoặc tổng thầu) và nhà
thầu phụ. Nhà thầu xây dựng chịu trách nhiệm tổ chức thi công công trình
trong phạm vi gói thầu đã trúng thầu hoặc được chỉ định thầu trên cơ sở hợp
đồng xây dựng được ký kết giữa chủ đầu tư hoặc tổng thầu) và nhà thầu xây
dựng. Năng lực các nhà thầu xây dựng cũng được phân thành 2 hạng theo loại
công trình: Nhà thầy xây dựng hạng 1 và nhà thầu xây dựng hạng 2
4. Nhà thầu tư vấn quản lý dự án
Nhà thầu tư vấn quản lý dự án là nhà thầu ký kết hợp đồng với chủ đầu
tư và được quyền đại diện cho chủ đầu tư quản l điều hành một số khâu hoặc
toàn bộ các công việc của dự án. Năng lực của nhà thầu tư vấn quản lý dự án
cũng được chia thành 2 hạng: Tổ chức tư vấn quản lý dự án hạng 1 và tổ chức
tư vấn quản lý dự án hạng 1
5. Tư vấn giám sát thi công xây dựng

42
Tư vấn giám sát là tư vấn cùng kết hợp với nhà thầu xây dựng kiểm
soát được chất lượng thi công cũng như kiểm soát được khối lượng, tiến độ…
để có thể khống chế được nó với dung sai cho phép. Ngoài nhiệm vụ giám sát,
tư vấn giám sát còn giúp chủ đầu tư phát hiện những sai sót hay sự chưa phù
hợp của thiết kế để sửa chữa lại cho phù hợp và cùng với chủ đầu tư tham gia
nghiệm thu công trình, đề xuất với chủ đầu tư tổ chức kiểm định lại chất
lượng bộ phận công trình, hạng mục công trình hoặc toàn bộ công trình xây
dựng khi có nghi ngờ về chất lượng xây dựng. Năng lực của tổ chức tư vấn
giám sát thi công xây dựng được phân thành 2 hạng theo loại công trình: Tư
vấn giám sát thi công xây dựng hạng 1 và tư vấn giám sát thi công xây dựng
hạng 2
6. Nhân dân
Pháp luật cho ph p nhân dân được tham gia vào quá trình quản lý dự
án. Đây là một chủ thể đặc biệt mang tính xã hội. Nhân dân tham gia vì trách
nhiệm công dân và quyền tự do, dân chủ của mình, không có hợp đồng và
không có tiền. Đây là một đặc điểm riêng của Việt Nam trong quản lý dự án.
Khi phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm chất lượng trong
quá trình xây dựng, thì nhân dân có quyền và có trách nhiệm phản ánh kịp
thời bằng văn bản với chủ đầu tư, ủy ban nhân dân nơi triển khai xây dựng dự
án hoặc với cơ quan quản l nhà nước có thẩm quyền về quản lý xây dựng.
1.3. M T V N ĐỀ T ONG C NG TÁC UẢN CÁC DỰ ÁN ĐẦU
TƯ XÂY DỰNG Đ ĐIỀU Ở NƯ C TA
1.3.1. Khái quát về quá trình hình thành và vai trò phòng chống thiên tai
của hệ thống đê điều ở nước ta
Đối mặt với điều kiện thiên nhiên kh c nghiệt người Việt đã sớm phải
xây dựng những công trình bờ bao trị thuỷ, tuy vậy, nhưng phải tới thế kỷ IX

43
mới có công trình đê kiên cố đầu tiên là đê bao thành Đại La với chiều dài
8.500 m, cao 6m.
Cho đến nay, chúng ta đã xây dựng được hệ thống đê có chiều dài
13.200 km, trong đó đê sông 10.600km, 3000km đê biển và gần 23000km bờ
bao ngăn lũ ở đồng bằng sông Cửu Long. Hệ thống đê điều, đặc biệt hệ thống
đê sông Hồng và sông Thái Bình, có vị trí sống còn trong việc bảo vệ dân sinh
và sản xuất. Ngày nay, sau khi có hồ Hoà Bình với dung tích phòng lũ 4,9 tỷ
m3
thì hệ thống đê sông Hồng có thể chống lũ với mức nước 13,3m tại Hà
Nội. Riêng đê Hà Nội có thể chống được mực nước 13,6m. Hệ thống đê sông
Thái Bình có thể chịu được mức nước lũ 7,21m tại Phả Lại.
Ngoài việc củng cố nâng cấp hệ thống đê sông, hệ thống đê biển B c Bộ
và B c Trung Bộ tính từ Quảng Ninh đến Quảng Nam Đà Nẵng cũng đã nâng
cấp, chống đỡ mực nước biển dâng tương ứng với bão cấp 9. Tính đến nay
các tuyến đê biển, chống được thuỷ triều ở mức +3,5m. Hệ thống đê bao, bờ
ngăn lũ ở đồng bằng sông Cửu Long chủ yếu bảo vệ lúa hè thu, chống lũ đầu
mùa tháng 8, được kiểm nghiệm qua nhiều năm đã bảo đảm cho chống ngập
cho vùng Đồng Tháp ười, Tứ Giác Long Xuyên, Tây Sông Hậu từ một vụ
lúa nổi trở thành sản xuất 2 vụ đông - xuân, hè - thu. Phòng chống lụt bão,
giảm nh thiên tai, nâng mức an toàn kỹ thuật của đê sông Hồng, sông Thái
ình và đê vùng c khu 4 cũ chống đỡ an toàn với lũ lịch sử đã xảy ra.
Hệ thống đê điều có vị trí, vai trò quan trọng trong việc phòng chống lũ
lụt, ngăn xâm nhập mặn, đảm bảo an toàn cho toàn cho đời sống và sản xuất
của cộng đồng, góp phần phát triển bền vững kinh tế – xã hội tại các địa
phương. Các công trình đê điều ngoài nhiệm vụ phòng chống lũ, ngăn mặn,
giữ ngọt phục vụ tưới tiêu còn kết hợp làm đường giao thông và trong một số
trường hợp còn làm nơi cứu hộ cứu nạn sơ tán tránh ngập lụt.
1.3.2. Hiện trạng đầu tư xây d ng hệ thống đê điều ở nước ta

Đề tài: Quản lí dự án đầu tư xây dựng đê điều tỉnh Nam Định, HAY

Đề tài: Quản lí dự án đầu tư xây dựng đê điều tỉnh Nam Định, HAY

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (19)

Similar to Đề tài: Quản lí dự án đầu tư xây dựng đê điều tỉnh Nam Định, HAY

Similar to Đề tài: Quản lí dự án đầu tư xây dựng đê điều tỉnh Nam Định, HAY (20)

More from Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864

More from Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Đề tài: Quản lí dự án đầu tư xây dựng đê điều tỉnh Nam Định, HAY