1. ΒΑ΢ΗΛΖ΢ ΣΕΑΦΔΡΟ΢
ΓΡΑΜΠΖ΢ ΓΖΜΟ΢ΘΔΝΖ΢

2. ΕΩΝΖ Α΢ΣΔΡΟΔΗΓΩΝ
Ζιηόπαπζε
ΓΗΑ΢
ΚΡΟΝΟ΢
ΟΤΡΑΝΟ΢
ΔΡΜΖ΢
Κνκήηεο
ΑΡΖ΢
ΓΖ
ΑΦΡΟΓΗΣΖ
ΠΟ΢ΔΗΓΩΝΑ΢
ΖΛΗΟ΢

3. ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΔ΢
Ωο Ηλιακό Σύζηημα ζεσξνύκε ηνλ Ήιην θαη όια ηα αληηθείκελα πνπ ζπγθξαηνύληαη
ζε ηξνρηά γύξσ ηνπ ράξηο ζηε βαξύηεηα, πνπ ζρεκαηίζηεθαλ όια πξηλ 4,6 δηο έηε ζε
έλα γηγάληην κνξηαθό λέθνο. Σα αληηθείκελα κε ηε κεγαιύηεξε κάδα πνπ
πεξηθέξνληαη γύξσ από ηνλ Ήιην είλαη νθηώ πιαλήηεο, ησλ νπνίσλ νη ηξνρηέο είλαη
ζρεδόλ ειιεηπηηθέο θαη βξίζθνληαη πάλσ ζην επίπεδν πνπ νξίδεη ε εθιεηπηηθή. Οη
ηέζζεξηο εζώηεξνη, ν Δξκήο, εΑθξνδίηε, ε Γε θαη ν Άξεο απνηεινύλ ηνπο ιεγόκελνπο
γήηλνπο πιαλήηεο θαη απνηεινύληαη θπξίσο από πεηξώκαηα θαη κέηαιια. Οη ηέζζεξηο
εμώηεξνη πιαλήηεο νλνκάδνληαη αέξηνη γίγαληεο. Από απηνύο, νη δύν κεγαιύηεξνη,
ν Γίαο θαη ν Κξόλνο απνηεινύληαη από πδξνγόλν θαη ήιην θαη νη άιινη δύν, ν
Οπξαλόο θαη νΠνζεηδώλαο απνηεινύληαη από λεξό, ακκσλία θαη κεζάλην.
ΔΠΟΜΔΝΖ

4. ΓΖ
Ζ Γη είλαη ν πιαλήηεο ζηνλ νπνίν θαηνηθνύλ
νη άλζξσπνη, θαζώο θαη εθαηνκκύξηα
άιια είδε, θαη ν κνλαδηθόο πιαλήηεο ζηνλ
νπνίν γλσξίδνπκε όηη ππάξρεη δσή. Δίλαη ν
ηξίηνο ζε απόζηαζε πιαλήηεο από ηνλ Ήιην, ν
πέκπηνο κεγαιύηεξνο ζε κάδα από ηνπο
πιαλήηεο ηνπ ειηαθνύ ζπζηήκαηόο καο θαη ν
κεγαιύηεξνο κεηαμύ ησλ ηεζζάξσλ πιαλεηώλ
πνπ δηαζέηνπλ ζηεξεό θινηό. Ο πιαλήηεο
ζρεκαηίζηεθε πξηλ από 4,5 δηζεθαηνκκύξηα
(4,5•109) έηε, έρεη δε έλαλ θπζηθό δνξπθόξν,
ηελ ΢ειήλε.
ΔΠΟΜΔΝΟ

5. ΔΡΜΖ΢
Ο Δξκήο βξίζθεηαη ηόζν θνληά ζηνλ Ήιην ώζηε είλαη πνιύ δύζθνιν λα ηνλ
δηαθξίλνπκε θαζαξά από ηε Γε. Δπί πιένλ είλαη θαη κηθξόο, ειάρηζηα κόλν
πην κεγάινο από ηε ΢ειήλε. Ζ ειηαθή ηνπ εκέξα (από αλαηνιή ζε αλαηνιή)
δηαξθεί δηπιάζην ρξόλν (176 γήηλεο εκέξεο) απ’ όηη ην έηνο ηνπ, αλ θαη κηα
πιήξεο πεξηζηξνθή γύξσ από ηνλ άμνλά ηνπ δηαξθεί 59 γήηλεο εκέξεο ελώ
κηα πιήξεο πεξηθνξά ηνπ γύξσ από ηνλ Ήιην (κε κέζε ηαρύηεηα 48
ρηιηνκέηξσλ ην δεπηεξόιεπην) δηαξθεί κόλν 88 γήηλεο εκέξεο. ΢ε απόζηαζε
κηθξόηεξε ησλ 70 εθαηνκκπξίσλ ρηιηνκέηξσλ ν πιεζηέζηεξνο απηόο
πιαλήηεο ζηνλ Ήιην θαςαιίδεηαη ζπλερώο από ηηο αθηίλεο ηνπ. Δίλαη έλαο
ρηππεκέλνο θαη’ επαλάιεςε κηθξόο θόζκνο ηνπ νπνίνπ νη θξαηήξεο
νθείινληαη θπξίσο ζηε γεηηλίαζή ηνπ κε ηνλ Ήιην, ε ηεξάζηηα βαξύηεηα ηνπ
νπνίνπ πξνζειθύεη κηθξνύο θαη κεγάινπο δηαζηεκηθνύο βξάρνπο κε
απνηέιεζκα ν Δξκήο λα βξίζθεηαη ζπλερώο ζην ζηόραζηξν ησλ
επεξρόκελσλ εηζβνιέσλ. Ζ επηθάλεηά ηνπ θαιύπηεηαη από θξαηήξεο
αλνηγκέλνπο από κεηεσξίηεο πνπ έπεζαλ πάλσ ηνπ πξηλ από ακλεκόλεπηνπο
ρξόλνπο.
ΔΠΟΜΔΝΟ

6. ΑΦΡΟΓΗΣΖ
Ζ Αθροδίηη είλαη ν δεύηεξνο ζε απόζηαζε
από ηνλ Ήιην πιαλήηεο ηνπ Ζιηαθνύ
΢πζηήκαηνο. Δίλαη ην πην ιακπξό αληηθείκελν
ζηνλ λπθηεξηλό νπξαλό κεηά ηνλ Ήιην θαη
ηε ΢ειήλε. Ολνκάδεηαη από ην
ιαό Ασγερινός ή Αποσπερίτης. Δίλαη παξόκνηα
ζηε Γε ζε κέγεζνο, αιιά πνιύ δηαθνξεηηθή ζε
θπζηθά ραξαθηεξηζηηθά, θαζώο θαιύπηεηαη από
ππθλά λέθε δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα θαη
δηνμεηδίνπ ηνπ ζείνπ θαη
ε πίεζε θαη ζεξκνθξαζία ζηελ επηθάλεηα ηεο
είλαη πνιύ κεγαιύηεξεο από ηηο αληίζηνηρεο ηεο
Γεο
ΔΠΟΜΔΝΟ

7. ΚΡΟΝΟ΢
Ο Κρόνος είλαη ν έθηνο πιαλήηεο ζε ζρέζε κε
ηελ απόζηαζή ηνπ από ηνλ Ήιην θαη ν δεύηεξνο
κεγαιύηεξνο ηνπ Ζιηαθνύ ΢πζηήκαηνο κεηά
ηνλ Γία, κε δηάκεηξν ζηνλ ηζεκεξηλό ηνπ
120.660 ρηιηόκεηξα θαη αλήθεη ζηνπο
ιεγόκελνπο γίγαληεο αεξίσλ. Σν όλνκά ηνπ
πξνέξρεηαη από ηνλ Κξόλν ηεο αξραίαο
ειιεληθήο κπζνινγίαο θαη ζρεηίδεηαη κε ηελ
ιέμε ρξόλνο. ΢ρεδόλ ηαπηίδεηαη κε ην Ρσκατθό
ζεό Saturn, απ' όπνπ πξνέξρνληαη θαη νη άιιεο
επξσπατθέο νλνκαζίεο.
Λόγσ ηεο κεγάιεο κάδαο ηνπ Κξόλνπ θαη ηεο
κεγάιεο βαξύηεηαο, νη ζπλζήθεο πνπ
παξάγνληαη ζηνλ Κξόλν είλαη αθξαίεο. Οη
εζσηεξηθέο πηέζεηο θαη ζεξκνθξαζίεο είλαη
πέξα από νηηδήπνηε κπνξεί λα αλαπαξαρζεί
πεηξακαηηθά ζηε Γε
ΔΠΟΜΔΝΟ

8. ΚΟΜΖΣΔο
Οη κομήηες είλαη νπξάληα ζώκαηα πνπ ζε
αληίζεζε κε ηνπο απιαλείο αζηέξεο θαη
ηνπο πιαλήηεο παξνπζηάδνπλ όςε λεθειώδε
(θόκε), ελώ ε ύιε από ηελ νπνία ζπλίζηαληαη
κεξηθέο θνξέο επηκεθύλεηαη ππό κνξθή
καθξηάο νπξάο όηαλ δηέξρνληαη θνληά από
ηνλ Ήιην. Απηά ηα θαηλόκελα παξαηεξνύληαη
εμαηηίαο ηεο δξάζεο ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο
θαη ηνπ ειηαθνύ αλέκνπ ζηνλ θνκήηε. Ζ
δηάκεηξνο ηνπ ππξήλα ηνπ θνκήηε θπκαίλεηαη
από κεξηθά κέηξα κέρξη δεθάδεο ρηιηόκεηξα θαη
απνηειείηαη από ραιαξά ζπλδεδεκέλν πάγν,
ζθόλε θαη πεηξώκαηα.
ΔΠΟΜΔΝΖ

9. Κύρια Ζώνη ηων Αζηεροειδών
Ζ Κύρια Ζώνη ηων Αζηεροειδών είλαη πεξηνρή αλάκεζα ζηηο
ηξνρηέο ηνπ Άξε θαη ηνπ Γία ζηελ νπνία εληνπίδνληαη νη
πεξηζζόηεξνη αζηεξνεηδείο ηνπ ειηαθνύ ζπζηήκαηνο. Ζ δώλε
απηή εθηείλεηαη από 2,1 έσο 3,3 Α.Μ. από ηνλ Ήιην θαη
πεξηιακβάλεη εθαληνληάδεο ρηιηάδεο αζηεξνεηδείο δηαθόξσλ
ηύπσλ, ησλ νπνίσλ ην κέγεζνο πνηθίιιεη ζε πνιύ κεγάιν
βαζκό, δει. από κεξηθέο εθαηνληάδεο κέηξα (όπσο
ν Γάθηπινο) κέρξη εθαηνληάδεο ρηιηόκεηξα (όπσο
ε Παιιάο θαη ε Δζηία). Οη αζηεξνεηδείο ηεο δελ παξνπζηάδνπλ
νκνηόκνξθε θαηαλνκή αιιά ζρεκαηίδνπλ νκάδεο θαη
ζπγθεληξώζεηο αζηεξνεηδώλ κε ίδηαζηνηρεία ηξνρηάο θαζώο θαη
δηεζπαξκέλεο δώλεο κε ειάρηζηα ζώκαηα (γλσζηέο σο θελά
Kirkwood). Σν κεγαιύηεξν ζώκα ηεο δώλεο ησλ αζηεξνεηδώλ,
ε Γήκεηξα, αλαθεξύρζεθε πιαλήηεο λάλνο ην 2006 θαη
πεξηέρεη πεξίπνπ ην 1/3 ηεο ζπλνιηθήο κάδαο ηεο δώλεο.
ΔΠΟΜΔΝΟ

10. ΟΤΡΑΝΟ΢
Ο Οσρανός είλαη ν έβδνκνο ζε απόζηαζε από
ηνλ Ήιην, ν ηξίηνο κεγαιύηεξνο θαη ν ηέηαξηνο
ζε κάδα πιαλήηεο ηνπ Ζιηαθνύ ΢πζηήκαηνο.
Σν όλνκα πξνέξρεηαη από ηελ αξραία ειιεληθή
ζεόηεηα ηνπ νπξαλνύ, ν νπνίνο ήηαλ παηέξαο
ηνπ Κξόλνπ θαη παππνύο ηνπ Γία. Γελ είλαη
εύθνια νξαηόο κε γπκλό κάηη από ηε Γε, όπσο
νη άιινη πιαλήηεο, θαζώο έρεη θαηλόκελν
κέγεζνο +5,5 - +6,0, θαη απηό ζε ζπλδπαζκό κε
ηελ αξγή θίλεζή ηνπ δελ αλαγλσξίζηεθε ζηνπο
αξραίνπο ρξόλνπο σο πιαλήηεο.[9] Ο Οπίιηακ
Υέξζει αλαθνίλσζε ηελ αλαθάιπςή ηνπ ηηο 13
Μαξηίνπ 1781, επεθηείλνληαο γηα πξώηε θνξά
ζηελ ηζηνξία ηα όξηα ηνπ ειηαθνύ ζπζηήκαηνο.
Ο Οπξαλόο ήηαλ ν πξώηνο πιαλήηεο πνπ
αλαθαιύθζεθε κε ηειεζθόπην
ΔΠΟΜΔΝΖ

11. ζεηο.
ΠΟ΢ΔΗΓΩΝΑ΢
Ο Ποζειδώνας είλαη ν όγδννο, θαηά ζεηξά απόζηαζεο από ηνλ ήιην,
πιαλήηεο ηνπ Ηιηαθνύ Σπζηήκαηνο. Δελ είλαη νξαηόο κε γπκλό κάηη, ελώ
αλ παξαηεξεζεί κε ηζρπξό ηειεζθόπην κνηάδεη κε πξάζηλν δίζθν. Σηελ
αζηξνλνκία ζπκβνιίδεηαη κε ηελ ηξίαηλα
Αλαθαιπκκέλνο ζηηο 23 Σεπηεκβξίνπ 1846, ν Πνζεηδώλαο ήηαλ ν πξώηνο
πιαλήηεο πνπ βξέζεθε ζύκθσλα κε καζεκαηηθή πξόβιεςε θαη όρη από
εκπεηξηθέο παξαηεξή
ΔΠΟΜΔΝΖ

12. ΖΛΗΟ΢
Ο Ήλιος είλαη ν αζηέξαο ηνπ ειηαθνύ ζπζηήκαηνο θαη ην
ιακπξόηεξν ζώκα ηνπ νπξαλνύ. Δίλαη ζρεδόλ κηα ηέιεηα ζθαίξα κε
δηάκεηξν 1,4 εθαηνκκύξηα ρηιηόκεηξα (109 θνξέο πεξηζζόηεξν από
ηε Γε), θαη ε κάδα ηνπ (2×1030 θηιά) απνηειεί ην 99.86% ηεο κάδαο
ηνπ ειηαθνύ ζπζηήκαηνο. Ζ θσηεηλόηεηά ηνπ είλαη ηέηνηα, ώζηε
θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο εκέξαο λα κελ επηηξέπεη, ιόγσ ηεο έληνλεο
δηάρπζεο ηνπ θσηόο, ζε άιια νπξάληα ζώκαηα λα εκθαλίδνληαη (κε
εμαίξεζε ηε ΢ειήλε θαη ζπαληόηεξα ηελ Αθξνδίηε). Ο Ήιηνο είλαη
ην θνληηλόηεξν ζηε Γε άζηξν, ζε απόζηαζε 149,6 εθαηνκκπξίσλ
ρηιηνκέηξσλ (1 ΑΜ). Ο Ήιηνο είλαη έλαο θίηξηλνο αζηέξαο λάλνο
πνπ βξίζθεηαη ζηελ θύξηα αθνινπζία, κε θαζκαηηθό ηύπν G2V.
Ο θαζκαηηθόο ηύπνο G2 ππνδεηθλύεη όηη ε επηθαλεηαθή ηνπ
ζεξκνθξαζία είλαη πεξίπνπ 5.800 βαζκνί Κέιβηλ. Ο Ήιηνο
αθνινπζεί κία ηξνρηά κέζα ζηνλ Γαιαμία ζε κία απόζηαζε 25.000
κε 28.000 έηε θσηόο από ην θέληξν ηνπ, νινθιεξώλνληαο κία
πεξηθνξά ζε πεξίπνπ 226 εθαηνκκύξηα έηε (Κνζκηθό έηνο).
ΔΠΟΜΔΝΖ

13. ΓΗΑ΢
O Δίας είλαη ν
κεγαιύηεξνο πιαλήηεο ηνπ Ηιηαθνύ
Σπζηήκαηνο ζε δηαζηάζεηο θαη κάδα. Είλαη ν
πέκπηνο θαηά ζεηξά πιαλήηεο μεθηλώληαο
από ηνλ Ήιην. Σηελ Αζηξνλνκία έρεη ην
.
ζύκβνιν Είλαη έλαο γίγαληαο αεξίσλ κε
κάδα ιίγν κηθξόηεξε από ην έλα εηθνζηό ηεο
ειηαθήο, αιιά είλαη δπόκηζη θνξέο
κεγαιύηεξε ηνπ αζξνίζκαηνο ηεο κάδαο
ησλ ππόινηπσλ πιαλεηώλ ηνπ ειηαθνύ
ζπζηήκαηνο. Ο Δίαο, καδί κε ηνλ Κξόλν,
ηνλ Οπξαλό θαη ηνλ Πνζεηδώλα,
αλαθέξνληαη σο αέξηνη γίγαληεο
ΔΠΟΜΔΝΖ

14. ΖΛΗΟΠΑΤ΢Ζ
Ωο Ηλιόσφαιρα νξίδεηαη κηα ηεξάζηηα δνκή ζε
ειιεηςνεηδέο ζρήκα πνπ απνηειείηαη από
ζσκαηίδηα ηνπ Ζιηαθνύ αέξα θαη πεξηβάιεη ηνλ
Ήιην θαη ηνπο πιαλήηεο ηνπ ειηαθνύ καο
ζπζηήκαηνο. ΢ε κία πεξηνρή πνπ πνηθίιεη από
80 κε 100 AU έσο 200 AU βξίζθεηαη ε πεξηνρή
πνπ νλνκάδεηαη όριο κροσστικού
κύματος (Termination Shock). ΢ην ζεκείν απηό
ηα θνξηηζκέλα ζσκαηίδηα ηνπ ειηαθνύ αλέκνπ
επηβξαδύλνληαη ύζηεξα από ζύγθξνπζε κε ηα
ζσκαηίδηα ηνπ δηαζηξηθνύ κέζνπ θαζώο θαη
ιόγσ καγλεηηθώλ πεδίσλ. Ζ πεξηνρή πέξα από
ην όξην απηό νλνκάδεηαη ηλιοσυαιρικός
κολεός (heliosheath) θαη έρεη ζρήκα νβάι. Οη
δύν απνζηνιέο Voyager 1 θαη 2 έρνπλ πεξάζεη
ζε απηή ηελ πεξηνρή.
ΔΠΟΜΔΝΖ

15. ΑΡΖ΢
Ο Άρης είλαη ν ηέηαξηνο (4νο) ζε απόζηαζε από
ηνλ Ήιην πιαλήηεο ηνπ Ζιηαθνύ καο ΢πζηήκαηνο (Ζ/΢)
θαη αθόκε, ν δεύηεξνο πιεζηέζηεξνο ζηε Γε, θαη ν
έβδνκνο ζε κέγεζνο θαη κάδα ηνπ Ζ/΢. Λέγεηαη ζπρλά
θαη «εξπζξόο πιαλήηεο» εμαηηίαο ηνπ εξπζξνύ
ρξώκαηνο πνπ παξνπζηάδεη θαη νθείιεηαη ζην ηξηνμείδην
ηνπ ζηδήξνπ (Fe2O3) ζηελ επηθάλεηά ηνπ.[5] O Άξεο
είλαη έλαο «γήηλνο πιαλήηεο»[6] κε ιεπηή αηκόζθαηξα,
κε επηθάλεηα πνπ ζπλδπάδεη ηνπο θξαηήξεο ζύγθξνπζεο
ηεο ΢ειήλεο θαη ηα εθαίζηεηα, ηηο θνηιάδεο, ηηο εξήκνπο
θαη ηα πνιηθά παγνθαιύκκαηα ηεο Γεο. Φαίλεηαη αθόκε
λα έρεη πεξηνδηθά επαλαιακβαλόκελεο «επνρέο». Ο
Άξεο δηαζέηεη αθόκε ην Όξνο Όιπκπνο, ην ςειόηεξν
γλσζηό όξνο ζην Ζιηαθό καο ΢ύζηεκα θαη ηελ Κνηιάδα
Μαξηλέξηο, ηε κεγαιύηεξε θνηιάδα. Σν βαζύπεδν
Βνξεάιηο πνπ βξίζθεηαη ζην βόξεην εκηζθαίξην ηνπ
πιαλήηε θαιύπηεη ην 40% ηεο επηθάλεηάο ηνπ θαη
απνηειεί ην ππόιεηκκα κηαο γηγάληηαο ζύγθξνπζεο.[7][8]

16. ΣΔΛΟ΢
ΔΤΥΑΡΗ΢ΣΟΤΜΔ