Βασικά σημεία των ραψωδιών η και θ της Οδύσσειας

1.  32ε κέξα ηεο Οδύζζεηαο

2.  Η Ναπζηθά έρεη θηάζεη ζην παιάηη.
 Η Αζελά θαιύπηεη ηνλ Οδπζζέα κε
νκίριε θαη κε ηε κνξθή κηαο θόξεο ηνλ
νδεγεί ηνλ παιάηη.

3.  Πξνζπέθηεη ηθέηεο ζηελ Αξήηε
παξαθαιώληαο γηα ην λόζην ηνπ, ηελ ώξα
πνπ ε Αζελά δηαιύεη ηελ νκίριε.
 Πξνζθνξά ηεο ηππηθήο θηινμελίαο από ηνλ
Αιθίλνν.
 Οη άξρνληεο ησλ Φαηάθσλ απνρσξνύλ, γηα
λα επηζηξέςνπλ ηελ επόκελε.
 Η Αξήηε δεηά πιεξνθνξίεο από ηνλ
Οδπζζέα γηα ηνλ ίδην.

4.  Ο Οδπζζέαο δελ απνθαιύπηεη ηελ ηαπηόηεηά
ηνπ.
 Δηεγείηαη ην δηάζηεκα από ηόηε πνπ έθηαζε
λαπαγόο ζηελ Ωγπγία κέρξη ηε ζπλάληεζή ηνπ κε ηε
Ναπζηθά.
 Δειαδή ηελ πξώηε βξαδηά παξακνλήο ηνπ ζηε
Σρεξία δηεγείηαη ηα 7 ηειεπηαία ρξόληα ηεο
ηζηνξίαο ηνπ.

5.  Ο Αιθίλννο δειώλεη πσο ζα ήζειε γηα γακπξό ηνπ
ηνλ Οδπζζέα, αιιά
 αλ δε ζέιεη, νη λαύηεο ηνπ ζα ηνλ πάλε ηελ επόκελε
κέξα ζηελ Ιζάθε.
 Ο Οδπζζέαο θνηκάηαη ραξνύκελνο ζην θηιόμελν
παιάηη.

7.  Μεηαθεξόκαζηε από ην παιάηη ζηελ αγνξά ησλ
Φαηάθσλ.
 Ο Αιθίλννο παξνπζηάδεη ηνλ μέλν (Οδπζζέα)
ζηνπο άξρνληεο ησλ Φαηάθσλ,
 δεηά λα εηνηκαζηεί θαξάβη γηα ην λόζην ηνπ
 θαη θαιεί ηνπο άξρνληεο ζην παιάηη γηα επίζεκν
γεύκα πξνο ηηκή ηνπ Οδπζζέα

8.  Γεύκα
 Ο ανηδόο Δεκόδνθνο ηξαγνπδά γηα ηε θηινληθία
Αίαληα– Οδπζζέα γηα ηα όπια ηνπ Αρηιιέα.
 Ο Οδπζζέαο θξπθνθιαίεη (ην
ηξαγνύδη ηνπ ζπκίδεη ζηηγκέο από ην
εξσηθό ηνπ παξειζόλ)

9.  Kαζώο ηξαγνύδαγε ν θεκηζκέλνο ανηδόο, ν Oδπζζέαο κε ηα δπν
ηνπ ρέξηα
πηάλεη ην πνξθπξό ηνπ παλσθόξη, ην 'θεξε πάλσ απ' ην θεθάιη
ηνπ
θαιύπηνληαο ην σξαίν ηνπ πξόζσπν·
από ληξνπή κπξνζηά ζηνπο Φαίαθεο, πνπ βνύξθσζαλ ηα κάηηα
ηνπ
θη έηξερε αζηακάηεην ην δάθξπ.
Mόιηο ν ζείνο ανηδόο ηέιεησλε ην ηξαγνύδη ηνπ, εθείλνο
ζθνύγγηδε ην θιάκα ηνπ, θαηέβαδε ην ξνύρν απ' ην θεθάιη ηνπ
θαη κε κηα θνύπα δίδπκε ζηάιαδε ζηνπο ζενύο ζπνλδή.
Όηαλ σζηόζν ν ανηδόο μαλάπηαλε λα ηξαγνπδήζεη,
γηαηί ηνπ ην δεηνύζαλ νη θαιύηεξνη ησλ θαιεζκέλσλ
πνπ απνιάκβαλαλ ηα έπε ηνπ, ν Oδπζζέαο ζθέπαδε πάιη
ην θεθάιη ηνπ ζξελώληαο.

10.  Αζιεηηθνί αγώλεο πνπ πξνηείλνληαη από ηνλ
Αιθίλνν, γηα λα αιιάμεη ε δηάζεζε ηνπ Οδπζζέα.
 κε πνιεκηθά (π.ρ.
κνλνκαρία, ηνμνβνιία, αθνληηζκόο) ηα αγσλίζκαηα
ησλ Φαηάθσλ – εηξεληθνύ ιανύ:
ηξέμηκν, πάιε, άικα, δίζθν, ππγκαρία.
 Δελ πξνθεξύζζνληαη έπαζια, νύηε ππάξρεη πιηθή
ακνηβή.

11.  Τνλ πξνθαιεί ν Επξύαινο (ζ 191-196):
 «Όρη, δελ είζαη, μέλε, έλαο πνπ μέξεη από αγώλεο,
όπνηνπο θαη όζνπο ζπλεζίδεη ν άιινο θόζκνο.
Mάιινλ κνπ θαίλεζαη θάπνηνο πνπ ηξηγπξίδεη
κε ην πνιύθσπν θαξάβη ηνπ, ζε λαπηεκπόξνπο
αξρεγόο, θη άιιν δελ ζθέθηεηαη απ' ην θνξηηό θαη ηελ
πξακάηεηα,
ό,ηη θεξδίζεη αξπάδνληαο – πάλησο αζιεηηθόο δελ
κνηάδεηο.»

12.  «Ξέλε, δελ καο ηα ιεο θαιά· θαίλεζαη κε ην παξαπάλσ
μηπαζκέλνο. [...] [...] ηελ νκνξθηά ζνπ νύηε ζεόο δελ ζα
κπνξνύζε λα ηελ θάλεη αλώηεξε, ν λνπο ζνπ σζηόζν
είλαη ιίγνο θαη ιεηςόο.
Kη αλ έηζη ζνπ κηιώ, εζύ κε εξέζηζεο κε η' άθνζκά ζνπ
ιόγηα,
βαζηά θεληώληαο ηελ ςπρή κνπ. Σε βεβαηώλσ πσο εγώ
δελ είκαη άκνηξνο, [...] / ζ' αγώλεο θαη αγσλίζκαηα·
άιινηε ήκνπλα, λνκίδσ, από ηνπο πξώηνπο, όζν κε
ζηήξηδαλ
ληάηα θη απηά ηα ρέξηα. Tώξα βαξύλνκαη κε ζπκθνξέο θαη
πάζε [...]. Kαη κνινληνύην, κε ηα ηόζα πάζε, ζα
δνθηκάζσ ηα αγσλίζκαηά ζαο, γηαηί ν ιόγνο ζνπ
δάγθσζε ηελ ςπρή κνπ, μάλαςεο ην θηιόηηκό κνπ.»

13.  «Kνπηάζηε, παιηθάξηα κνπ, λα θηάζεηε ηνλ δίζθν κνπ·
ζε ιίγν ξίρλσ θη άιινλ, ηόζν καθξηά ή θαη καθξύηεξα.
Aλ θάπνηνο ζαξξαιένο ζέιεη, πνπ λα ην ιέεη θη ε θαξδηά ηνπ,
αο παξαβγεί καδί κνπ ζε νηηδήπνηε [...].
Δελ ζ' αξλεζώ, θαη πξνθαιώ ηνπο Φαίαθεο όινπο, κόλν
ηνλ Λανδάκαληα εμαηξώ, ηνλ μέλν πνπ κε θηινμέλεζε· [...].
Ξέξσ θαιά πώο ην θαινμπζκέλν ηόμν λα ρεηξίδνκαη,
θαη πξώηνο ζα κπνξνύζα λα πεηύρσ κε ην βέινο ηνλ αληίπαιό
κνπ [...]. (ηη πξννηθνλνκείηαη; )
Pίρλσ θαη δόξπ, πην καθξηά από όζν νη άιινη ηε ζαΐηα ηνπο·
θνβάκαη κόλν γηα ηα πόδηα κνπ, θαη θάπνηνο από ζαο ηνπο
Φαίαθεο
ίζσο κπνξνύζε λα κ' αθήζεη πίζσ. Γηαηί κε ηζάθηζε, κε δάκαζε
άζρεκα ην θύκα, κέξεο δελ είρα λα πηαζηώ θαλ ζ' έλα μύιν
θαξαβηνύ· έηζη κνπ ιύζεθαλ ηα γόλαηα.»

14.  «Kιηκάθσζε»
 T' άπξεπα ιόγηα ηνπ Eπξπάινπ, αδίθσο εμνξγίζαλε ηνλ Oδπζζέα·
άπξεπα ηα 'ζειε θαη ηα 'πε. Έκπνξαο, ιέεη,
πνπ λνηάδεηαη γηα ηηο πξακάηεηεο κόλν θαη γηα η' άλνκα θέξδε,
θη όρη γηα επγεληθά αγσλίζκαηα. Έηζη ηα 'πε, θαη πέηπρε
θη απηόο θαη ν άιινο, όηαλ ζήθσζε ηνλ κέγα δίζθν
θαη ηνλ ζθελδόληζε πην πάλσ απ' όια ηα ζεκάδηα, κ' έλα βνύηζκα
ηέηνην
πνπ ζθύςαλ νη καθξύθνππνη Φαίαθεο (ρσξίο λα ππνινγίζνπκε|
πνπ, αόξαηε, ε Θεά ράξαμε ην ζεκάδη θάκπνζν πην πέξα). Ωζηόζν
πόζεο άιιεο
απξέπεηεο, δίρσο ηηο επγεληθέο πξνζέζεηο ηνπ Eπξπάινπ,
ζθέηεο απξέπεηεο, δίρσο λα μππλήζνπλε ηε δύλακή καο. Kη είλαη λα
ιππάζαη
γη' απηή ηελ θνηκηζκέλε νξκή θη όρη γηα ηηο απξέπεηεο δηόινπ.
Kαη ην ρεηξόηεξν, πνπ κόλν γηα απηέο ιππάζαη.

15.  Ο Αιθίλννο πξνηείλεη ρνξό θαη ηξαγνύδη.
 Ο Δεκόδνθνο ηξαγνπδά πώο ν
Ήθαηζηνο, ζύδπγνο ηεο Αθξνδίηεο, παγίδεςε
κε άιπην δίρηπ ηε γπλαίθα ηνπ κε ηνλ εξαζηή
ηεο, ηνλ Άξε, πνπ ηειηθά ειεπζεξώζεθαλ.

16.  Θετθόο αλζξσπνκνξθηζκόο
 Οη νκεξηθνί ζενί απαηηνύλ από ηνπο
αλζξώπνπο ηήξεζε εζηθώλ αμηώλ πνπ δε
δεζκεύνπλ όκσο ηνπο ίδηνπο! Πάζε πνπ
πξνθαινύλ πνιεκηθέο ζπγθξνύζεηο ζηνπο
ζλεηνύο (Πάξεο-Ειέλε) ή νδεγνύλ ζε θόλνπο
(Αίγηζζνο, κλεζηήξεο) ζηνλ θόζκν ησλ ζεώλ
αληηκεησπίδνληαη κε γέιην θη έρνπλ αίζην
ηέινο.

17.  Πξνζθνξά δώξσλ ζηνλ Οδπζζέα από ηνπο
άξρνληεο ησλ Φαηάθσλ κεηά από πξόηαζε ηνπ
Αιθίλννπ
 Επηζηξνθή ζην παιάηη ην ειηνβαζίιεκα.

18.  Kη αθνύ ηνλ έινπζαλ νη δνύιεο θαη ηνλ άιεηςαλ κε ιάδη,
ηνπ θόξεζαλ σξαία ριακύδα θαη ρηηώλα. Κη έηζη ιακπξόο
βγήθε από ην ινπηξό θαη πξνρσξνύζε πξνο ηνπο άιινπο
πνπ έπηλαλ θξαζί. Tόηε θη ε Nαπζηθά, κε ηα ζεόζηαιηά ηεο θάιιε,
ζηάζεθε πιάη ζηνλ παξαζηάηε ηεο θαινδεκέλεο ζηέγεο
θη έκεηλε εθεί λα ηνλ ζαπκάδεη, ην βιέκκα πξνζειώλνληαο
ζηνλ Oδπζζέα. Ύζηεξα κίιεζε, θη όπσο ηνλ πξνζθσλνύζε,
ηα ιόγηα ηεο πεηνύζαλ ζαλ πνπιηά:
«Xαίξε, σ μέλε. Όηαλ κηα κέξα θηάζεηο ζηελ παηξίδα ζνπ,
λα κε ζπκάζαη· γηαηί ζ' εκέλα πξώηε νθείιεηο ηε δσή ζνπ.»
 Eπζύο ηεο απνθξίζεθε κε ηελ πνιύηξνπή ηνπ γλώζε ν Oδπζζεύο:
«Ω Nαπζηθά, θόξε ηνπ κεγαιόθαξδνπ Aιθηλόνπ!
Άκπνηε ν Δίαο λα ελδώζεη, θεξαπλνβόινο ζύδπγνο ηεο Ήξαο,
θη εγώ λα θηάζσ ζηελ παηξίδα, λα δσ ηνπ λόζηνπ κνπ ηε κέξα·
ηόηε, ην ππόζρνκαη, ζ' εζέλα, ζαλ ζεά, εθεί ηηο πξνζεπρέο κνπ
ζα αλαπέκπσ, κέρξη ην ηέινο ηεο δσήο κνπ,
γηαηί ζ' εζέλα, θόξε κνπ, ρξσζηώ πνπ αθόκε δσ.»

19.  Αθνινπζεί δείπλν θαη ηξαγνύδη
 Ο Αρηιιέαο «παξαγγέιλεη» από ηνλ Δεκόδνθν λα
ηξαγνπδήζεη ηνλ Δνύξεην Ίππν
 Καη πάιη αλαιύεηαη ζε θξπθό ζξήλν.
 Τνλ αληηιακβάλεηαη θαη πάιη ν Αιθίλννο.
 Ζεηά από ηνλ Οδπζζέα λα απνθαιύςεη πνηνο
είλαη.

21.  Γπξλώληαο ηόηε ηνπ απνθξίζεθε ν Oδπζζέαο πνιύγλσκνο:
«Eπγεληθέ κνπ Aιθίλνε, πνπ μερσξίδεηο πξώηνο ζηνλ ιαό ζνπ,
σξαίν πξάγκαηη λ' αθνύο έλαλ θαιό ανηδό,
όπσο απηόο εδώ, κε ζεία ζα 'ιεγεο θσλή.
Kη νκνινγώ, απόιαπζε άιιε δελ ππάξρεη πην ραξηησκέλε,
απ' όηαλ ζκίγεη ν θόζκνο όινο ζ' επθξνζύλε: ζηελ αίζνπζα
νη θαιεζκέλνη, θαζηζκέλνη ζηε ζεηξά, αθνύλ ηνλ ανηδό
πξνζεισκέλνη, θαη ηα ηξαπέδηα εθεί κπξνζηά γεκάηα
ςσκί θαη θξέαο· ν νηλνρόνο λα ηξαβά απ' ηνλ θξαηήξα
ην θξαζί θαη λα πεξλά, λα ην θεξλά ζηηο θνύπεο.
Bαζηά ην αηζζάλνκαη πσο είλαη απηό ό,ηη πην σξαίν ππάξρεη.
Eζέλα όκσο ε ςπρή ζνπ νξκήζεθε λα κάζεηο ηηο βαξηέο κνπ
ζπκθνξέο, γηα λα κε θάλεηο πην πνιύ λα νδύξνκαη θαη λα
ζηελάδσ. [...]

22. Eίκαη ινηπόλ ν Oδπζζεύο, γηνο ηνπ Λαέξηε, όινη θαιά κε μέξνπλ
γηα ηνπο δόινπο κνπ, ε θήκε κνπ έρεη θηάζεη ςειά ζηνλ νπξαλό.
Παηξίδα κνπ ε Iζάθε, πνπ ηε γλσξίδεηο εύθνια· ζηε κέζε ηεο
πςώλεηαη βνπλό, ην Nήξηην πεξήθαλν, ν άλεκνο θινλίδεη
ηα θπιιώκαηά ηνπ. Tξηγύξσ θαηνηθνύληαη θη άιια
πνιιά λεζηά, πνιύ θνληά ην έλα ζην άιιν [...].
Tξαρηά, θη όκσο θαιή [ε Iζάθε], ηξέθεη ηα παιηθάξηα ηεο ιακπξά
εγώ δελ μέξσ λα 'ρσ δεη θάηη γιπθύηεξν απ' ηε γε ηεο.
Aιιά κε θξάηεζε καθξηά ε Kαιπςώ ζηηο ζνισηέο ζπειηέο ηεο,
ζεά δαηκνληθή, από ηνλ πόζν ηαίξη ηεο λα κε θάλεη· [...].
Kη όκσο δελ κπόξεζε ην θξόλεκά κνπ λα ιπγίζεη κεο ζηα ζηήζε·
ηίπνηε άιιν πην γιπθό από παηξίδα θαη γνληνύο,
έζησ θη αλ θάπνηνο θαηνηθεί ζε ηόζν πινύζην ζπίηη
αιιά ζε ηόπν μέλν, απόκαθξν, απ' ηνπο δηθνύο ηνπ ρσξηζκέλνο.
Ήιζε ν θαηξόο σζηόζν ηνλ πνιπδάθξπηό κνπ λόζην λα
ηζηνξήζσ,
όπσο ν Zεύο ηνλ όξηζε, όηαλ μεθίλεζα λα θύγσ από ηελ Tξνία.