1. Στρίγκλα και καλλονή, Λιλής Ζωγράφου
ΑΝΑΛΥΣΗΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Θεματικά κέντρα:
1. Κατοικίδια ζώα,η ενοχήκαι ο πόνοςαπό την απώλειά τους
2. καθήκοντουανθρώπουη προστασία όλων των ζώων
Ενότητεςτου κειμένου - Πλαγιότιτλοι
α) Ενότ. 1η
(«Μιαστρίγκλα…ερημιά»):Ενοχέςγια το θάνατοτης Νίνας.
Στηνπρώτη ενότητα δίνονταιμεγλαφυρό,σπαρακτικότρόποοιενοχέςαλλά καιοι
προβληματισμοίτηςηρωίδαςγια την αιτία του θανάτουτουμικρούζώου.Η αφηγήτρια
πιστεύειακράδαντα ότιησκυλίτσα τηςαυτοκτόνησε,αρνούμενηνα φάει.Πρόκειταιγια
μια πράξηεκδίκησηςγια να τιμωρηθείη αφηγήτρια πουτην εγκατέλειψεγια λίγεςημέρες.
Η υπερβολήστη σκέψηκαιτηνέκφρασητηςηρωίδαςείναιεμφανήςκαιμαρτυρά την
μεγάληαγάπηπροςτο ζωάκιτης.( «Έτσι σαν ένα μεγάλομαχαίρι...ένα τόσοδα ζωάκι»).
Αποκτά στοχαστικήδιάθεσησχετικά μετοσυναισθηματικόδέσιμοανθρώπων –ζώων ( «
Μην παραξενεύεσαι,ένα σκυλίαποδέχεταιό,τιαγάπηδιαθέτεις...τρυπώνουν μέσα σου
καισε χαϊδεύουνσανόλα τα χέρια που σε εγκαταλείψανε»).Βέβαια, έχειπαρατηρηθείη
εμφάνισηκατάθλιψηςκαιστα ζώα όταν αποχωρίζονταιτοαφεντικότους, γεγονόςπουίσως
μετριάζειτηνυπερβολήστα λόγια τηςαφηγήτριας.
β) Ενότ. 2η
(«Εκείνη μεγάλωνε…δενέχειπουληθεί»):Η γνωριμία με τη Νίνα έντεκα
χρόνιαπριν στο Παρίσι .
Λόγωτης δικτατορίαςστηνΕλλάδα,ηαφηγήτρια βρίσκεταιαυτοεξόριστηστοΠαρίσι,μόνη
, βιώνονταςτα δυσάρεστα συναισθήματα πουγεννά ηέλλειψηεπικοινωνίας,
συντροφικότηταςκαιοικογενειακήςθαλπωρής.Αυτά ακριβώςτα συναισθήματα την
οδηγούνστηναπόφαση να αποκτήσειένα ζωάκι. Μπήκεσ’ ένα κατάστημα ζώων καιείδε
ένα μικρόσκυλάκιπου της άρεσεκαιήθελενα το αγοράσει,αλλά δεν είχεαρκετά χρήματα.
Οι Γάλλοιφίλοι της τησυμβούλεψαν να περιμένεινα περάσουν τα Χριστούγεννα για να
μειωθεί η τιμή του. Μέχρι τηναπόκτησητουζώου, περνά απόδιάφορεςψυχολογικές
μεταπτώσειςκαισυναισθηματικέςδιακυμάνσεις.Στενοχωριέταιεπειδήδεδιαθέτειαρκετά
χρήματα για να το αγοράσει,αγωνιά καιάγχεται μήπως το αποκτήσεικάποιοςάλλοςκαι
ανακουφίζεταιγια λίγο,όταντοβλέπειπάλιστο κατάστημα.
γ)Ενότ.3η
(«Την παραμονή…μετρόγιατο σπίτι»):Το άγχοςτης αφηγήτριας,οι συχνέςτης
επισκέψειςστο κατάστημακαι η απόκτησητης Νίνας .
2. Η ηρωίδα περνά το στάδιοτου άγχους και της αγωνίαςμέχρινα το αγοράσειεπιτέλουςκαι
να νιώσει τηναπόλυτηχαρά.Τελικά την επόμενητων Χριστουγέννων απέκτησε τοσκυλάκι
στη μισή τιμή καιαπό τότεέζησανμαζίγια έντεκα χρόνια.
δ) Ενότ. 4η
(«Αυτό ήταν… μεταμορφωθεί»):Η ζωή με τη Νίνα .
Σ’αυτήτηνενότητα παρουσιάζονταιμελεπτομέρειεςτα χαρακτηριστικάτηςΝίναςαλλά
καιο δύστροποςχαρακτήραςτης.Ήταν ένα μικρόσωμοσκυλάκι,μελευκότρίχωμα,
πανέμορφοαλλά μεπολλέςιδιοτροπίες.Θύμιζεστρίγκλα γυναίκα ( έτσιπροέκυψεο
τίτλος). Δηλαδήείχε συμπεριφορά περιφρονητικήκαθώςπροτιμούσετοπουπουλένιοτης
μαξιλάρικαιαρνιότανπεισματικάνα περπατήσειστουςκακοτράχαλουςδρόμουςτου
χωριού, θυμίζονταςαριστοκράτισσα.Στιςσχέσειςτης με τουςανθρώπουςήταν απόμακρη
ως καιεπιθετικήαφούδενπλησίαζεκανέναν παρά μόνοτησυγγραφέα.Ήθελενα είναι
στηναγκαλιά τηςκαικουραζόταν όταν περπατούσεπολύ.Είναιφανερόλοιπόν το
συναισθηματικόδέσιμότουςτοοποίοτονίζεταικαιστην περιγραφήτουμελαγχολικού
βλέμματοςτηςΝίναςόταντηνάφηνεγια λίγοη ιδιοκτήτριά της.Πράγματιτα σκυλιά είναι
ζώα που έχουν ανάγκηαπόσυντροφικότητα καιείναιπλήρωςεξαρτημένα απότον
ιδιοκτήτητους.Καθώςδεν διαθέτουν λόγο,τα μάτια τουςεκφράζουν κάθεσυναίσθημα.
Είναιπολύ έντονοαυτότοβλέμμα,γι’αυτόείναισχεδόν αδύνατονα τουςαντισταθεί
κανείς.
ε) Ενότ. 5η
( « Λένεοι υποκριτές,οι φαύλοι...Ίσως λέω!»Η ανιδιοτελήςαγάπηαπό ένα
σκύλο
Στηντελευταία ενότητα ησυγγραφέαςδιατυπώνειτιςσκέψεις τηςγια την ανιδιοτελή
αγάπητωνζώων προςτον άνθρωπο.Επίσηςθα εκφράσειέναν αντίλογοαπέναντισ’αυτούς
που κατακρίνουνόσουςφροντίζουν τα ζώα καιτα επιλέγουν ως συγκάτοικουςενώγύρω
μας υπάρχουνπολλά παιδιά πουέχουν ανάγκηκαιαυτά θα έπρεπενα λαμβάνουν τέτοια
περιποίησηκαιθαλπωρή.Οι απόψειςτης βέβαια για την ελεημοσύνη,είναιπρωτότυπες
καιταυτόχρονα διχάζουντουςαναγνώστες:Υποστηρίζειλοιπόν ότιηελεημοσύνηείναιμία
εγωιστικήπράξηαφούόποιοςπροβαίνεισ’αυτήν προσμένειανταλλάγματα, κυρίωςτην
προσωπικήπροβολήκαι αναγνώριση.Αντίθετα ηαφοσίωσησεένα ζώο δεν είναι
υποκριτικήκαικυρίως είναιανυστερόβουληγιατίοφιλόζωοςδεν περιμένειαπότο ζωάκι
παρά μόνοαγάπη.
Πρόσωπατου κειμένου:Είναιη αφηγήτρια και ηΝίνα.Αναφέρονταιο ιδιοκτήτηςτου
καταστήματος,οιΓάλλοιφίλοιτης αφηγήτριαςκαιτοπλήθος στουςδρόμουςτου Παρισιού.
Τίτλος: Φανερώνεικάποια χαρακτηριστικά τηςΝίνας
Λογοτεχνικόείδος: Είναι ένα διήγημα
Ποιοι μιλούν στην αφήγηση: α) Η κύρια φωνήείναιτης αφηγήτριαςβ) Ακούγεταιηφωνή
του ιδιοκτήτητουκαταστήματος γ) Υπάρχουν οιφωνές των ανώνυμων
Γάλλωνδ) Ακούγονταιοιφωνέςτων Γάλλων φίλων της αφηγήτριας.
Χρόνος: Υπάρχουνδύο επίπεδα χρόνου,τοπαρόν καιτο παρελθόν.
Η αφήγησηξεκινά απότοτέλοςτης ιστορίας(τοθάνατοτηςΝίνας),καιμετην τεχνικήτης
αναδρομής(φλαςμπακ) και μεταφέρεταιέντεκα χρόνιαπίσω,όταν ηαφηγήτρια συνάντησε
για πρώτη φορά τηΝίνα.
Τόπος: Αρχικά η ιστορία εκτυλίσσεταιστοΠαρίσικαιέπειτα σ’ ένα χωριό της Ελλάδας
3. Τεχνικές αφήγησης:
α) Αφήγηση: Χρησιμοποιείταιγια την παρουσίασητων γεγονότων τηςιστορίας,όπωςο
θάνατοςτηςΝίνας,ηγνωριμία τους,οι επισκέψειςστοκατάστημα,ηαπόκτησητουζώου
κ.ά.) Η αφήγησηείναιπρωτοπρόσωπη(μίμηση).
β) Περιγραφή: Χρησιμοποιείταιστην παρουσίασητηςΝίνας,τηςβιτρίναςτου
καταστήματος,τουχωριού,τωνσυναισθημάτων τηςαφηγήτριαςκ.ά.
γ) Διάλογος:Υπάρχει ανάμεσα στηναφηγήτριακαιστον ιδιοκτήτητουκαταστήματος.
Η χρήση β΄προσώπουστηναρχήκαι στοτέλος τουδιηγήματοςδεν είναιδιάλογος,αλλά
εξωτερικευμένοςμονόλογος(σαν να υπάρχειέναςφανταστικόςσυνομιλητής)
δ) Μονόλογος:(«Να ‘ναιάνοιξη…τοσοδούλικοζωάκι;»)
ε) Σχόλια: Υπάρχειστα σημεία όπου η αφηγήτρια αναφέρειτιςσκέψειςτηςσχετικά με την
αγάπηπου δίνεικαιπαίρνεικανείςαπόένα ζώο («Μην παραξενεύεσαι…σ’
εγκαταλείψανε»)
Σχήματαλόγου
Μεταφορές:« σουκοβότανη ανάσα»,« οκόσμος σκοτείνιασε»,« να μουανταποδώσειτο
σπαραγμότης»,« ένα βογκητόβγήκεαπότην καρδιά μου...απόδάκρυα»,«ουρανός
γεμάτοςδώρα»,« καινα μία τώρα καρφωμένη»,« όλητην αγάπηπουοι άνθρωποιγύρω
σου προσπερνούν»,« απελπισμένοπρόσωπόμου»,« σκηνοθετημένοπαραμύθι»,«
στρογγυλά μπαλάκια κουρνιασμένα»,« καρφώθηκαν στα δικά μου»,« μεγάλες
κουβαρίστρεςμαλλί»,«οιτιμέςτους πέφτουν κατακόρυφα»,« μηχαλάσειτ’όνειρο»,« μας
χώριζανδύο μεριές»,« κόλλησα τομούτρομου», «αγιάτρευταπαράφορη»,« πέτρωνε
καταμεσήςτουμονοπατιού»,« μάτια γεμάτααπόγνωση»,« τα μάτια τουσκύλου...σε
τυραννούν»,« υποκύψωστοβλέμμα της»,« στερηθήκαμετην πιοτέλεια μορφήαγάπης»,
κλπ. Παρομοιώσεις:«σανένα μεγάλομαχαίρι»,« σαν όλα τα χέρια»,« σαν
μαρμαρωμένη»,«σανσυννεφάκια»,« ‘οπωςτα ανθρώπινα βρέφη»,« σαν λιγωμένη».
Προσωποποιήσεις:«καιαρνήθηκενα φάει»,« αυτοκτόνησε»,« τα μάτια τουτρυπώνουν
μέσα του καισε χαϊδεύουν»,« τηςπατρίδαςτης»,« μας διαλέγουν καιτα ζώα».
Υπερβολή:« τόσοόμορφηπου σου κοβόταν ηανάσα»,« πέθανεγια να μετιμωρήσει»,«
χάνειςτο νόημα της ζωής»,«όλα τα χέρια που σ’ εγκαταλείψανε»,« καταρράκτεςχαράς»,«
ο κόσμοςσκοτείνιασεστιςεννιά τοπρωί», « αμέτρητα ξερόκλαδα»,« σετυραννούν πιο
πολύ καιαπό ενόςπαιδιού»,« που ορφανέψαμε». Εικόνες:οθάνατοςτηςΝίνας,το
γιορτινόΠαρίσι,ηπεριγραφήτης συμπεριφοράςτης, ηεπίσκεψηστοχωριό, κλπ.
Γλώσσα: Είναιαπλή καικατανοητή.
Ύφος αφήγησης:
Ζωηρό, άμεσο, παραστατικό,νοσταλγικό,μελαγχολικό, μεέντονησυναισθηματικήφόρτιση
καιπολλά σχήματα λόγουτο οποία το καθιστούν γλαφυρό.
Πιο αναλυτικάγια τη συγγραφέα – αφηγήτρια:
Η αφηγήτρια ζούσεστοΠαρίσιαυτοεξόριστη,μόνη,έχονταςάσχημηψυχολογική
διάθεση.ΕίναιΧριστούγεννα και μακριά απότην οικογένειά της,ηανάγκητηςγια
επικοινωνία καισυντροφικότητα,είναιμεγάλη.Μπήκεσ’ ένα κατάστημα ζώων καιείδεένα
μικρόσκυλάκιπου της άρεσεκαιήθελενα το αγοράσει,αλλά δεν είχεαρκετά χρήματα.Οι
Γάλλοιφίλοι τηςτη συμβούλεψαννα περιμένεινα τοαγοράσειμετά τα Χριστούγεννα για
να πέσει η τιμή του. Μέχρι τηναπόκτησητουζώου: περνά απόδιάφορεςψυχολογικές
μεταπτώσεις,συναισθηματικέςδιακυμάνσεις.Νιώθειστενοχώρια επειδήδεν μπορείνα την
αγοράσει,αγωνίακαιάγχοςμήπωςκαι την αγοράσεικάποιοςάλλος,παροδικήανακούφιση
4. όταντηνβρίσκειπάλιστο κατάστημα,πάλιάγχοςκαιαγωνία καιστοτέλοςχαρά όταν
επιτέλουςτηναγοράζει.Τελικάτηνεπόμενητων Χριστουγέννων αγόρασετοσκυλάκιστη
μισή τιμή καιαπό τότεέζησανμαζί για έντεκα χρόνια.Τοζώο ήταν πανέμορφοκαι
καλομαθημένο.Ανταπέδιδετηναγάπηκαιτην αφοσίωσητηςιδιοκτήτριάςτου,ηοποία το
άφησεμόνοτου μια φορά για πέντεημέρεςκαι αυτόπέθανε.Αυτή ένιωσεενοχέςκαι
έντονοτοαίσθημα της απώλειαςαπότο θάνατοτου,τύψειςκαιλύπη, θλίψηκαι
απόγνωση,γιατίνόμιζεότιευθύνεταιη ίδια για το θάνατότουμικρούζώου.
Η σχέση της με τη σκυλίτσα:πολύστενή,ήταν πάντα μαζί,γι’αυτόη απώλειά της είναι
σημαντική.Όταναναφέρεταιηαφηγήτρια στησκυλίτσα έχειέντονα νοσταλγικήδιάθεση,
αναπολείτιςόμορφεςστιγμέςπου περνούσαν μαζίκαισχεδιάζειτοπορτρέτοτης
σκυλίτσας( μεέντονα αριστοκρατικόαέρα,δεν τηςάρεσεηεξοχή,όμορφηαλλά στριμμένη
καιδύσκολη,«στρίγγλα»)
Χαρακτηρισμόςαφηγήτριας:
Καλλιεργημένηκαιευαίσθητη(αγαπάτα ζώα,δένεταιμετησκυλίτσα),μεέντονα φιλοζωικά
αισθήματα,κάνειπολλέςστοχαστικέςπαρεκβάσειςσχετικά μετην αγάπητουανθρώπουμε
τα ζώα ( τόσοστην αρχή«Μην παραξενεύεσαι.......σ’ εγκαταλείψανε»αλλά και στοτέλος
«Λένεοι........ίσωςλέω»),νιώθειανιδιοτελήαγάπηγια τοζώο.
Απόψειςγια τη σχέση ανθρώπου–ζώων:
Τα ζώα εκφράζουντα συναισθήματατους μετο βλέμμα,η αγάπηπροςτα ζώα έχει μεγάλη
αξία,γιατίείναιαγάπηπουδενπεριμένει ανταπόκρισηείναιανιδιοτελής,μαςγεμίζει
εσωτερικήπληρότητα,είναιαγνήενώη ελεημοσύνηπροςτουςφτωχούς έχει διάθεση
επίδειξης( σύμφωνα με τησυγγραφέα).
Ερωτήσεις
1.Παρουσιάστεσύντομα τοπεριεχόμενοτουδιηγήματος.
2.Χωρίστετο κείμενοσεενότητες καιδώστεέναν τίτλοστην καθεμία.
3. Εξηγήστεγιατίη αφηγήτρια νιώθειένοχη.
4.Γιατί αποκαλείτηνσκυλίτσα « στρίγγλα»;Βρείτετα αντίστοιχα χωρία στοκείμενο.
5.Συγκρίνετετοδιήγημα μετο απόσπασμα απότοποίημα της Μυρτιώτισσας από το
σχολικόβιβλίο.
6.Χαρακτηρίστετηναφηγήτρια μεβάσητοκείμενοκαιτις απόψειςτης.
7.Ποια στάδια περνά ησυμπεριφορά καιηδιάθεσητηςαφηγήτριαςμέχριτην απόκτηση
της σκυλίτσας;
8. Σχολιάστετο ύφοςτης αφήγησης.
9. Εντοπίστεσχήματα λόγουστο κείμενο.
10. Ποιος είναιο τύπος τουαφηγητή
Πηγή: Κείμενα ΝεοελληνικήςΛογοτεχνίαςΑ’γυμνασίου-βιβλίοεκπαιδευτικού.
5. Πηγή: 7ο
ΓΥΜΝΑΣΙΟΚΑΒΑΛΑΣ ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΗΘΕΟΔΩΡΑΚΟΓΛΟΥ
Πηγή: Πυλαρινός, Θ.,Χατζηδημητρίου,Σ.&Βαρελάς,Λ. ΚείμεναΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας
Α΄Γυμνασίου. Αθήνα:ΟργανισμόςΕκδόσεωςΔιδακτικών Βιβλίων.
Πηγή: http://kapidou.blogspot.gr/2013/12/blog-post_5.html
-Για όλα τασκυλάκια πουομόρφυναν και ομορφαίνουν τη ζωή μας με την παρουσία
τους. Για τον Dali, την Doly, τονBono, τον Gus,τη Βίκυ, τον Άρη , τον Οδυσσέα,τη Swiffer,
τον Fox,τον Rocky. Πίσω απόαυτά τα σκυλάκια, υπάρχειπάντοτεέναςυπέροχος
ιδιοκτήτης.