í-ü3 -+
- 2. Соёлыг хэн бүтээж байна соёлын түвшин ямар
байна гэдгээс хамааран социологичид ардын
соёл , нийтийн соёл ,шилмэл соёл гэсэн 3
хэлбэрээр ялган үзсэн байдаг.
- 3. Ардын соёл бол хамгийн эртний төлөөлөл мөн
бөгөөд түүнээс хожим нь соёлын бусад хэлбэр
үүссэн гэдэг. Ардын соёлын онцлог нь шашин
хийгээд домгийн төсөөлөлтэй нягт холбоотой
байдаг. Ардын соёлд шидэт домог, домог хууч,
хууц үг, тууль , үлгэр, дуу, бүжиг зэргийг
оруулж болно.
Ардын соёлын элемэнтийг гүйцэтгэх
бүрэлдэхүүний байдалаар нь:
- 4. • Ардын соёлын элемэнтийг гүйцэтгэх
бүрэлдэхүүний байдалаар нь
• Ганцаарчилсан буюу үлгэр хэлэх домог ярих
• Бүлгийн буюу туйль хайлах дуу дуулах бүжиг
бүжиглэх
• Нийтийн буюу багт наадам галын наадам
зэрэгзохион байгуулаг гэж ялган үзэж болно
- 7. Нийтийн соёл нь олон улсын болон үндэсний
хэмжээний чанартай байж болно. Нийтийн соёл
нь нас оршин суугаа газар болон боловсорол
түвшингээс үл хамааран бүх хүнд хүртээмжтэй
маш олон хэрэглэгчтэй боловч тэдний хэрэгцээг
багахан хугцаанд хангаад ач холбогдолоо алдаж
болно.
- 11. Нийтийн соёл , ардын соёл , шилмэл соёлоос уран
сайхны үнэлэмжээрээ доогуур байдаг.
• Нийтийн соёл нь ардын соёлтой харицангуй ойр
дөт боловч зарим талаар яалгаатай
• Нийтийн соёл ихэвчлэн зохиогчтой байх бөгөөд
зохиогч нь ,шан хөлс хүртдэг
• Радио ,телевиз,сонин, сэтгүүл, интернет , зэрэг
олон нийтийн хэрэгсэлээр хүмүүст илүү хүрдэг
• Ардын соёлыг бодвол түүнийг тээгч
хэрэглэгчээсээ харицангуй өндөр боловсрол
шаарддаг байна
- 13. Элитийн соёлын онолд тэгш эрхийг үгүйсгэж
аливаа нийгэмд тэргүүлэгч хүч хайж нийгийн
дэвшил хангана гэж үздэг .шилмэл соёлын
төлөөлөгчид нь нийгмийн бусад хүрээлэлээс
зохих утгаар ангид байж тэдгээртэй ихэмсэгээр
харьцан аж төрөх нөхцөл тодорхой хэв маш
чухалчлан үздэг хэсэг хүмүүсийн хүрээлэл юм.
Элитийн соёлыг хэрэглэгчид нь утга зохиол
судлаач, шүүмжлэгч , музей үзэсгэлэнгийн
хорхойтон , театр судлаач, зураач, зохиолч ,
хөгжимчид гэсэн нийгмийн өндөр боловсролтой
хэсэг байдаг. Элитийн соёлын уриа нь “ Урлаг
бол урлагийн төлөө байх ёстой ”
- 16. Дэд соёл гэдэг нь нийгмийн тодорхой бүлгийг
бусдаас ялгаж буй итгэл үнэмшил , билэгдэл,зан
үйлийн хэв загвар, үнэт зүйлсийн цогц
юм.Нийгмийн анги давхраа , угсаа гарал, шашин
, оршин суух нутаг зэрэг хүчин зүйлийн
нөлөөгөөр дэд соёл бүрэлдэнэ . Дэд соёл нь
ерөнхийдөө бол биеэ даасан шинжтэй байдаг
бөгөөд өөр хоорондоо ялгаатай соёлууд юм.
- 17. Залуучуудын соёл нь дэд соёлын нэгэн хэсэг мөн .
Энэ нь залуу хүмүүсийн өсөлтийн онцлог болон
нийгэм эдийн засгийн нөхцөл байдалаар
тодорхойлогдох сэтгэл зүйн юм . Залуучуудын
соёл бол нийгэмшилийн үйл явцын нэг үр
дагавар бөгөөд түүний нийгэм сэтгэл зүйн үндэс
нь залуу хүмүүс өөрийгөө мэдэрүүлэх
илэрхийлэх эрмэлзэлд оршино.
