More Related Content
Similar to นำเสนอคุณธรรมจริยธรรม (20)
นำเสนอคุณธรรมจริยธรรม
- 4. ความหมายของคุณธรรมจริยธรรม
คุณธรรม หมายถึง สภาพคุณงามความดี
จริยธรรม หมายถึง ความประพฤติ กิริยาที่ควรปฏิบัติ
คุณธรรมและจริยธรรมมีความหมายใกล้เคียงกัน มีความสัมพันธ์กัน โดยคุณธรรมเป็น
สภาพที่พึงประสงค์ในด้านความดี ควรกระทา ความถูกต้อง ส่วนจริยธรรมเป็นการปฏิบัติ
ไปสู่สภาพที่พึงประสงค์ คุณธรรมจึงเป็นสภาพทางจิตใจที่จะโน้มนาการกระทาให้เกิดการ
ประพฤติปฏิบัติดี
ดังนั้นคุณธรรมเป็นปัจจัยที่เกื้อหนุนให้เกิดจริยธรรม และจริยธรรมเป็นผลของการมี
คุณธรรม
- 7. คุณธรรมของความเป็นคน
1. ความรู้รอบ หมายถึง การเล็งเห็น การหยั่งรู้โดยง่ายและชัดเจนว่าอะไรควร
ประพฤติ อะไรไม่ควรประพฤติ การแสวงหาความรู้
2. ความเข้มแข็ง หมายถึง การกล้าเสี่ยง การเผชิญความยากลาบาก ความเข้มแข็ง
ทางจิตใจ ทางร่างกาย
3. ความพอเพียง หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความจาเป็นที่
จะต้องมีระบบภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีพอสมควร ต่อการกระทบใด ๆ
4. ความยุติธรรม หมายถึง ความถูกต้อง ความชอบธรรม มีเหตุมีผล ตามกฎหมาย
กาหนดในขณะเดียวกัน
- 8. คุณธรรมตามหลักศาสนาศาสนา
ศาสนาพุทธ คนมีศีลธรรมหรือมีมนุษยธรรมที่เรียกได้ว่าเป็นอารยชน เป็นผู้มีธรรม 10 ข้อ เรียกว่า
กุศลธรรมบถ (ทางทากรรมดี) หรือธรรมจริยาซึ่งจัดเป็นอารยธรรมที่ครบถ้วนสมบูรณ์โดยทาให้คนเจริญขึ้น
พร้อมทั้งทางกาย ทางวาจา ทางใจ
ศาสนาคริสต์ หลักคุณธรรมจริยธรรมสาคัญของศาสนาคริสต์ คือ ความรัก ซึ่งมี 2 ลักษณะ คือความรัก
ในพระเจ้าซึ่งเป็นความรักที่แท้จริงสูงสุด และความรักในเพื่อนมนุษย์ การปฏิบัติความรักแท้จะต้องกระทา
ศาสนาอิสลาม คุณธรรมในศาสนาอิสลาม หมายถึง การที่มนุษย์เคารพภักดีต่ออัลลอฮ์เสมือนหนึ่งว่า
มองเห็นพระองค์ การมีคุณธรรมจึงหมายถึงการที่มุสลิมทุกคนจะต้องตระหนักว่าการดาเนินชีวิตของตนทุก
อิริยาบถ และทุกการกระทาของตนพึงอยู่ระหว่างการภักดี การระลึกถึงพระองค์กระทาได้หลายวิธี
- 9. คุณธรรมของการเป็นข้าราชการที่ดี
1. พึ่งตนเอง สามารถพึ่งตนเองในการทางานและการใช้ชีวิต
2. พอดี เป็นข้าราชการที่ต้องทางาน ใช้ชีวิต และวางตัวอย่างพอดี พอควร โดย
ยึดหลักความเหมาะสม สามารถปรับตัวได้ทันโลก
3. พอเพียง การทางานของข้าราชการจะต้องครอบคลุมหลักความรอบคอบ มี
เหตุผลและมีความเพียงพอทั้งในเรื่องของขอบเขตของงานและความครบถ้วน โดย
รับผิดชอบผลงานต่อสังคม
4. พอใจ ข้าราชการต้องพอใจในสถานภาพของตน และเน้นความพึงพอใจของ
ประชาชนจากผลงานของตนที่มีประสิทธิภาพ
- 10. จริยธรรมของครู
พรหมวิหาร 4
เมตตา คือ ความรัก ความปรารถนาดี มีไมตรี
กรุณา คือ ความสงสาร อยากช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นจากความทุกข์
มุทิตา คือ ความเบิกบานพลอยยินดี เมื่อเห็นผู้อื่นอยู่ดีมีสุข
อุเบกขา คือ ความมีใจเป็นกลาง มองตามความเป็นจริง
โดยวางจิตเรียบสม่าเสมอ
- 11. จริยธรรมของครู (ต่อ)
มรรค 8 คือเป็นข้อปฏิบัติอันพอดี ทางสายกลาง
1. สัมมาทิฏิิ ความเห็นที่ถูกต้อง
2. สัมมาสังกัปปะ ความคิดที่ถูกต้อง
3. สัมมาวาจา วาจาที่ถูกต้อง
4. สัมมากัมมันตะ การปฏิบัติที่ถูกต้อง
5. สัมมาอาชีวะ การหาเลี้ยงชีพที่ถูกต้อง
6. สัมมาวายามะ ความเพียรที่ถูกต้อง
7. สัมมาสติ การมีสติที่ถูกต้อง
8. สัมมาสมาธิ การมีสมาธิที่ถูกต้อง
- 12. จริยธรรมของครู (ต่อ)
ฆราวาสธรรม แปลว่า คุณสมบัติของผู้ประสบความสาเร็จในการดาเนินชีวิตทางโลก
สัจจะ แปลว่า จริง ตรง แท้ มีความซื่อสัตย์เป็นพื้นฐาน เป็นคนจริงต่อความเป็นมนุษย์
ทมะ แปลว่า ฝึกตน ข่มจิต และรักษาใจ บังคับตัวเองเพื่อลดและละกิเลส ขันติ แปลว่า
อดทน ไม่ใช่แพียงแต่อดทนกับคาพูดหรือการกระทาของผู้อื่นที่เราไม่พอใจ จาคะ แปลว่า
เสียสละ บริจาคสิ่งที่ไม่ควรมีอยู่ในตน
- 13. จริยธรรมของครู (ต่อ)
สังคหวัตถุ 4 เป็นหลักธรรมที่ให้แนวคิดเกี่ยวกับการยึดเหนี่ยวจิตใจบุคคล
ทาน หมายถึง การให้ ครูอาจารย์จะต้องให้คาแนะนาสั่งสอน ให้ความรู้และความ
เข้าใจในเรื่องต่าง ๆ
ปิยวาจา หมายถึง พูดจาด้วยน้าใจหวังดี มุ่งให้เป็นประโยชน์และเกิดผลดี ทาให้เกิด
ความเชื่อถือและเคารพนับถือ
อัตถจริยา หมายถึง การประพฤติอันเป็นประโยชน์ การขวนขวายช่วยเหลือ
กิจการสาธารณประโยชน์
สมานัตตตา หมายถึง การทาตนให้เสมอต้นเสมอปลาย ตลอดจนการวางตัวให้เหมาะ
แก่ฐานะ ภาวะ บุคคล เหตุการณ์และสิ่งแวดล้อม
- 14. จริยธรรมของครู (ต่อ)
อิทธิบาท 4 เป็นหลักธรรมที่ทาให้ทางานประสพความสาเร็จ ประกอบด้วย
ฉันทะ คือ ความพึงพอใจ ความต้องการที่จะทา ใฝ่ใจรักจะทาสิ่งนั้นอยู่เสมอ และ
ปรารถนาทาให้ได้ผลดียิ่ง ๆ ขึ้นไป
วิริยะ คือ ความเพียร ขยันหมั่นเพียรประกอบสิ่งนั้น ๆ ด้วยความพยายามเข้มแข็ง
อดทน
จิตตะ คือ ความคิดตั้งจิตรับรู้ในสิ่งที่ทาและทาสิ่งนั้นด้วยความคิด เอาจิตฝักใฝ่ไม่
ปล่อยใจให้ฟุ้งซ่านจากสิ่งที่ต้องรับผิดชอบ
วิมังสา คือ ความไตร่ตรอง หมั่นใช้ปัญญาพิจารณาใคร่ครวญตรวจตราหาเหตุผล
และมีการวางแผน ปรับปรุงงานอยู่เสมอ
- 15. จริยธรรมของครู (ต่อ)
กัลยาณมิตร คือ มิตรแท้ เพื่อนแท้
ปิโย น่ารัก
ครุ น่าเคารพ
ภาวนีโย น่าเจริญใจ
วตฺตา จ รู้จักพูดให้ได้ผล
วจนกฺขโม อดทนต่อถ้อยคา
คมฺภีรฺฺจ กถ กตฺตา แถลงเรื่องล้าลึกได้
โน จฏิาเน นิโยชเย คือ ไม่แนะนาในเรื่องเหลวไหล
- 16. จริยธรรมของครู (ต่อ)
ทศพิธราชธรรม หรือ ราชธรรม 10 คือจริยวัตร 10
1. ทาน คือ การให้
2. ศีล คือ ความประพฤติที่ดีงาม ทั้ง กาย วาจา และใจ
3. บริจาค คือ การเสียสละความสุขส่วนตนเพื่อความสุขส่วนรวม
4. ความซื่อตรง คือ การสุจริตต่อหน้าที่การงานของตน ต่อมิตรสหาย ต่อองค์กร
5. ความอ่อนโยน คือ การมีอัธยาศัยอ่อนโยน
6. ความเพียร คือ ความเพียรพยายามในการทาความสุขเพื่อส่วนรวม
7. ความไม่โกรธ คือ การไม่แสดงอาการโกรธ
8. ความไม่เบียดเบียน คือ การดาเนินชีวิตไปตามทางสายกลาง
9. ความอดทน คือการรักษาปกติภาวะของตนไว้ได้ มีความมั่นคงหนักแน่นไม่หวั่นไหว
10. ความเที่ยงธรรม คือ ความหนักแน่น ถือความถูกต้อง เที่ยงธรรมเป็นหลัก
- 17. จริยธรรมของครู (ต่อ)
ความซื่อสัตย์สุจริต อยู่ในจรรยาบรรณวิชาชีพและคุณลักษณะครูที่ดี
1. ถ่ายทอดความรู้โดยไม่ปิดบังอาพราง
2. ไม่เบียดบังแรงงานหรือนาผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตน
3. ไม่เบียดบังทรัพย์สินส่วนรวมหรือส่วนราชการไปใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตนหรือพวกพ้อง
4. ไม่อวดอ้างความสามารถเกินความจริง
5. ไม่นาหรือยอมให้นาผลงานทางวิชาการของตนไปใช้ในทางทุจริตหรือเป็นภัยต่อมนุษยชาติ
6. ใช้เวลาราชการเพื่อประโยชน์ทางราชการอย่างเต็มที่
7. ไม่ชักชวนศิษย์กระทาในสิ่งที่เสื่อมเสีย
8. เข้าสอนและเลิกสอนตามเวลาที่กาหนด
9. ไม่ประจบสอพลอผู้บังคับบัญชาเพื่อประโยชน์ส่วนตน
10. ปฏิบัติหน้าที่อย่างดีทั้งต่อหน้าและลับหลังผู้บังคับบัญชา
11. เป็นบุคคลรักษาคามั่นสัญญา
- 18. จริยธรรมของครู (ต่อ)
จิตสาธารณะ
จิตสาธารณะ (Public Mind) หรือจิตสานึกสาธารณะ (Public Consciousness) หมายถึง
การรู้จักเอาใจใส่ เป็นธุระ มีสวนร่วมในกิจกรรมหรือสถานการณ์ของส่วนรวม ที่ก่อให้เกิด
ประโยชน์ร่วมกันในสังคมด้วยความเต็มใจ โดยไม่มุ่งหวังสิ่งตอบแทน
เสียสละต่อส่วนรวม
เสียสละ ไว้ว่า ให้โดยยินยอมให้ด้วยความเต็มใจ การละความเห็นแก่ตัว การให้ปันแก่คนที่
ควรให้ด้วยกาลังกาย กาลังทรัพย์ กาลังสติปัญญา รวมทั้งการรู้จักสลัดทิ้งอารมณ์ร้ายในตนเอง
- 24. การเข้าใจความหมายและเป้าหมายที่ถูกต้อง
มานะ ในภาษาบาลี หมายถึง ความถือตัว ต้องการเด่นเหนือคนอื่น ต้องการความ
ยิ่งใหญ่ แต่คนทั่วไปจะมีความเข้าใจว่า มานะ หมายถึง ความเพียรพยายาม ความ
อดทน เช่น ลูกต้องมานะพากเพียรเรียนหนังสือจะได้เป็นใหญ่เป็นโตและร่ารวย
สันโดษ เป้าหมายของสันโดษ คือ เพื่อให้คนมีความพอใจในสิ่งที่ได้มาด้วยความ
เพียรพยายามของตนเองโดยสุจริตไม่อยากได้ในสิ่งที่ไม่ได้ทาเองหรือเป็นของคนอื่น
สันโดษจึงป้องกันความโลภและอยากได้ของของคนอื่นโดยง่ายและป้องกันการกระทา
ทุจริต
- 25. การพัฒนาคุณสมบัติของผู้มีจรรยาบรรณ
1. ผู้ที่ยึดผลลัพธ์หรืออรรถประโยชน์ หมายถึง ผู้ปฏิบัติงานโดยยึดผลลัพธ์
ของงานหรือประโยชน์สูงสุดที่จะเกิดขึ้น ทั้งต่อตนและส่วนรวมทั้งนี้เน้นที่คุณภาพ
เป็นสาคัญ
2. เป็นผู้ยึดหลักความสัมพันธ์ หมายถึง เป็นผู้มีความสัมพันธ์อันดีต่อผู้อื่นไม่
ว่าจะเป็นระดับเดียวกัน ผู้ใต้บังคับบัญชาหรือผู้บังคับบัญชา โดยเฉพาะกับ
ผู้รับบริการและประชาชน รู้จักการเคารพซึ่งกันและกัน ให้ความช่วยเหลือ
ซึ่งกันและกัน มีความสามัคคี รู้จักการทางานเป็นทีม
- 28. การพัฒนาตามขั้นตอน
1. การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมเดี่ยว ๆ ตัวอย่างการพัฒนาเกี่ยวกับอนิจจังความหมายและ
เป้าหมายของอนิจจัง หมายถึง การรู้เท่าทันคติธรรมว่าสิ่งทั้งหลายไม่เที่ยงแท้ไม่แน่นอน มีเกิดขึ้นตั้งอยู่
แล้วดับไป เป้าหมายของการเข้าใจอนิจจัง คือ การเกิดปัญญาที่จะรู้เท่าทัน และคลายความทุกข์จากสิ่ง
ที่เกิดขึ้นขั้นตอนการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมเกี่ยวกับอนิจจัง
2. การพัฒนาจริยธรรมเป็นชุด การพัฒนาจริยธรรม เป็นชุดมีขั้นตอนหลัก ดังนี้
1) วิเคราะห์เหตุการณ์ การกระทา หรือบุคคลที่เกี่ยวข้อง
2) สืบสาวหาสาเหตุที่แท้จริง
3) สร้างจริยธรรม
- 29. 5. การพัฒนาองค์ประกอบของการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม
5. การพัฒนาองค์ประกอบของการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม
1. องค์ประกอบภายนอก คือ สิ่งแวดล้อมทั้งด้านรูปธรรมและนามธรรม เป็นสภาพเศรษฐกิจ ตัว
แบบ ค่านิยมในสังคม การพัฒนาสิ่งแวดล้อมภายนอกให้เอื้อต่อการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมจึงต้องเป็น
ความร่วมมือของผู้เกี่ยวข้องหลายฝ่ายอย่างต่อเนื่องและจริงจัง
2. องค์ประกอบภายใน ปัจจัยภายในตัวบุคคลซึ่งเป็นพื้นฐานของจริยธรรม จึงต้องสร้างขึ้นให้มีใน
ตัวคน สิ่งแวดล้อมภายในที่สาคัญ
2.1 จิตสานึกในการศึกษา
2.2 แรงจูงใจ
2.3 การรู้จักคิด
