дүниетану күнделікті жоспары

Екінші сынып сабақ жоспарлары
Пәннің аты
дүниетану
Уақыты: Кабинет: Мұғалім
Сабақтың атауы Адам өміріне не қажет?
Мақсаты Сабақтың мақсаты мен міндеттері:адам өміріне не қажет екенін
біледі.айналадағы дүниені көріп, байқайды.
•
Күтілетін нәтиже
Психологиялық ахуал Психологиялық дайындық
Біз балдырған баламыз,
Құстай қанат қағамыз.
Дүниені аралап,
Оқып білім аламыз.
Оқушылар шеңберде
жиналып,мұғаліммен
бірге бүгінгі сабаққа
сәттілік тілейді.
Қызығушылықты ояту
Психологиялық икем оқушылардың көңіл күйлерін жазу, сұрау:
ТАМАША! ЖАҚСЫ! ОРТАША!
Мағынаны тану
Оқушыларды жаңа сабақтың тақырыбымен ,міндетімен таныстыру.Дәптерге күнді жазу.
Адам өміріне не қажет?
Өткен тақырыптан еске түсіру.
ТАМАҚ СУ АУА
АДАМ ӨМІРІНЕ НЕ ҚАЖЕТ?
ЖАРЫҚ ЖЫЛУ
Біздің отанымыз Қазақстан.біздің жеріміз өте бай. Әр түрлі пайдалы қазбаларға
бай.Отанымыз ауылшаруашылығымен айналысады. Тау етегі шалғынды көк майсаға
оранып,түрлі жемістің хош иісі аңқиды.Қазақстанда жүзден аса ұлт өкілдері тұрады.

Сергіту сәті Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?
Ой
сергітеді,шаршағандары
басылады
Ой толғаныс Шығармашылық тапсырма:
Балалар,су бізге дос қана емес,ол- тілсіз жау.
1- топ. Суға байланысты ырым –тыйымдар:
• Суға түкірме
• Судың бетін ашық қалдырма
• Түнде суға барма
2-топ. Суға байланысты мақал-мәтелдер мен нақыл сөздер:
• Сулы жер –нулы жер
• Жылап жүріп арық тазаласаң,күліп жүріп су ішесің
• Бастау суалса-бақыт суалады
• Ағын су-өмір,тоқтау су-өлім
• Бұлақ көрсең-көзін аш
• Құлан- қырға,құндыз –суға
3-топ. Бес жолды өлең жазу
YIII.Сабақты қорытындылау
Үйге тапсырма Мазмұндау Күнделіктеріне жазып
беремін
Бағалау Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау Бағалау парақшасын
толтырады.
Кері байланыс Смайликтерді өзі
қалаған нұсқаға
жабыстырады
Пәннің аты Уақыты: Кабинет: Мұғалім
Сабақтың атауы Адам өміріне қажетті жағдайларды қайдан алады?
Мақсаты Сабақтың мақсаттары:

1) Білімділік: Адам мен табиғат қарым-қатынасы туралы түсінік
қалыптастыру, өздігінен оқу, мазмұндағы құбылыстарды түсіну, өзін
ойланту сияқты үрдістерге қосу.
2) Дамытушылық: Сөздік қорларын байыту, терең
ойлауға және еркін сөйлеуге үйрету.
Шығармашылық қабілетін дамыту.
3) Тәрбиелік: Отанды, туған жерді таныту, табиғатты қорғауға
тәрбиелеу.
Көрнекілігі:плакат, күн.
Сабақтың түрі:дәстүрлі сабақ.
Сабақтың әдіс-тәсілдері:түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелеу.
Пәнаралық байланыс:әдебиеттік оқу, қазақ тілі.
Психологиялық ахуал Амансыңба -көк аспан
Амансыңба -Алтын күн
Амансыңба -Достарым
Сендерді көрсем қуанам
Қызығушылықты ояту І Ұйымдастыру бөлімі.
ІІ Үй тапсырмасын сұрау: өткен тақырып бойынша сұрақтарға беру,
әңгімелеу, талдау жасату.
ІІІ Жаңа сабақ.
Күн-табиғаттың бір бөлшегі. Ендеше, адам жылуды күннен алады. Күн-
табиғатқа жылу, жарық сыйлайды. Күзде, жазда, көктемде жылу жерге
күннен мол тарайды. Адам, өсімдік, жанувр рақаттанып, тіршілік етеді.
Күннен келетін жылу барлық тіршілік иелнріне, соның ішінде адамдарға,
өсімдіктерге, жануарларға да қажет. Мысалы ағаштар күннен алған
жылудың артық мөлшерін денесінде сақтайды. Отынды жаққанда одан
жылу бөлінеді, оған адам тамақ пісіруге, үйді жылытуға болады. Ендеше
отын да табиғаттың заты, яғни өсімдіктер, жануарлар-бәрі-бәрі күн
сияқты табиғаттың перзенті. Адам жылуды табиғаттан алады,- деген
пікірдің бір дәлелі осы.Қыс кезінде адам өзі тұрған үйді от жағып
жылытады. Адамдар жылы қыстық киімдер киеді. Жылы киімге керекті
материалды мақтадан, аң мен малдың жүнінен, терісінен дайындайды.
Адам үйді салғанда оған кірпіш, саз, құм, тас, ағаш, шыны, т.б құрылыс
материалдарын пайдаланады. Бұл материалдар да табиғаттан алынады.
Мағынаны тану 1. Оқулықпен жұмыс. Мәтінді оқып, тапсырмалармен жұмыс жасау,
сұрақтарға жауап беру.
1) Адамның жылуды, ауаны, жарықты, суды, тағамды табиғаттан қалай
алатынын өз сөзіңмен әңгімеле.
2) Киім тігу үшін адамдар табиғаттан нені пайдаланады?
Сергіту сәті Тербеледі ағаштар,
Алдымнан жел еседі.
Ой
басылады

Кіп-кішкене ағаштар
Үп-үлкен боп өседі.
1-топ Табиғат дегенді қалай түсініесіңдер? Эссе жазу
2-топ сурет салу
Үйге тапсырма Мазмұндау Күнделіктеріне жазады
толтырады.
Сабақтың атауы Нан-тамақтың атасы
Мақсаты Нанның дастарханға келетін жолы мен оған деген еңбегі туралы
білулеріңе әрекет жасау.Еңбек адамдарын сыйлай білуге,қасиетті
тағамымыз-нанды қастерлеуге үйрету.
Міндеттер:
1. «Нан» туралы мақал-мәтел,нақыл сөздердің мағыналарын түсінуге
көмектесу.
Қызығушылықты ояту -Нан-тіршілік нәрі,нан дастарханға
оңайлықпен келмейді.
-Бүгінгі сабақта нан туралы,оның біздің
дастарханға келетіні туралы
әңгімелесеміз.Нансыз біздің таңғы асымыз
да,күнделікті тамақтануымызда,қонаққа
арналған мерекелік дастарханымыз да
жасалмайды.
Жаңа сабаққа деген
қызығушылықтары
оянып,ерекше ынтамен
кіріседі.
Мағынаны тану Нан дастарханға қалай келеді?
Тракторшы жер жыртады, бидай тұқымын себеді. Диқаншы оны

суарады. Комбайншы піскен егінді жинайды. Жүргізуші бидайды
диірменге тасиды. Диірменші ұн тартады. Ұнды нан зауытына апарады.
Наубайшы ұннан нан пісіреді. Нан дүкенге түседі. Сатушы нанды
халыққа сатады.
-Балалар, сендер нанның қандай еңбекпен келетінін көрдіңдер.
-«Нан дүкенінде» қандай нан түрлері сатылады?
-Қара нан, ақ нан, батон, тоқаш, құймақ.
-Балалар, қандай қазақтың ұлттық нан өнімдерін білесіңдер?
-Бауырсақ, шелпек, ши бауырсақ, таба нан.
-Үйде жаттап келген нан туралы мақал-мәтел, өлеңдерді айтыңдар.
Ас атасы-нан.
Нан болса, ән де болады.
Нан тамақтың атасы,
Ынтымақ-көптің батасы.
Оқулықтағы мәтінді талдау.
Сергіту сәті Көңілді күн музыкалық сергіту сәті Ой
басылады
1-топ. Бауырсақ ертегісін сахналау.
2-топ. Сурет салу
3-топ. Әңгіме құрастыру.
беремін
толтырады.

Сабақтың атауы Адам еңбегімен қадірлі
Мақсаты Білімділік
Адамдар атқаратын еңбек түрлерімен таныстыру. Адамның
айналадағы дүниемен қарым-қатынасының қозғаушы себептері
туралы түсінік қалыптастыру; оқушылардың оқығнына ой
жіберіп түсініп қабылдауын жетілдіру.
Дамытушылық:
Тәжірибелер жасау арқылы оқушы танымын кеңейтіп,
қызығушылығын ояту. Дүниетанымын кеңейту, сөздік қорын
молайту, тіл байлығын арттыру.
Тәрбиелік:
Қоршаған ортаны қорғауға үйрету арқылы экологиялық тәрбие
беру. Мамандықтың барлық түрін де қадірлеуге тәрбиелеу.
Сабақтың типі:
Оқушылардың жаңа материалды меңгеру сабағы..
Әдіс-тәсілдері:
СТО технологиясының тәсілдері, түсіндіру, сұрақ-жауап,
көрнекілік көрсету арқылы түсіндіру,жарыс, ойын.
Көрнекілік:
«Адам өміріне қажет жағдайлар» картасы.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі: а) Сәлемдесу , оқушыларды түгендеу.
ә) Сабаққа әзірлігін тексеру, оқу құралдарын дайындау.
Сабақ тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.
1. Адамдар атқаратын еңбек түрлерімен таныстыру
2. Адамның айналадағы дүниемен қарым-қатынасының қозғаушы себептері туралы түсінік
қалыптастыру;
Тақтаға ілінген тақырыптық суреттермен жұмыс.
Мамандықтар

Мағынаны тану Оқулықпен жұмыс
- Мәтінді мәнерлеп оқу.
- Дауыстап кезекпен оқыту.
- Оқушыларға мәтінді мәнерлеп , тізбектей оқыту.
Еңбек − шыдамдылық − жауаптылық − білімділік
Сергіту сәті Бір,Екі,үш
Жинап алып күш
Ой
басылады
Сұрақтар мен тапсырмалар:
1. Сенің ата−анаң қайда жұмыс істейді? Қандай қызмет
атқарады? Мысал келтір.
2. «Еңбек етсең ерінбей тояды қарның тіленбей» мағынасын
түсінесің.
3. Оқу , білім алу, ол да еңбек. Өз ойыңды дәлелде.
Мына мамандықтардың қажеттілігін дәлелде
ӨРТ СӨНДІРУШІ * ДӘРІГЕР * МҰҒАЛІМ * ЖҮРГІЗУШІ *
ҰШҚЫШ
Үйге тапсырма Дәптермен жұмыс,мазмұндау Күнделіктеріне жазып
беремін
толтырады.

Пәннің аты
Дүниетану
Уақыты: Кабинет: Мұғалім
Сабақтың атауы Сыйға -сый
Мақсаты Сыйға-сый мәтінін түсіндіру. Алма ағашын адмға теңей
отырып,оқушыларды жақсылық жасауға,бірін-бірі құрметтеуге
тәрбиелеу.
Суретпен жұмыс.
кіріседі.
Мағынаны тану Оқулықпен жұмыс.
Ағашқа күтім керек. Бағбан оны суарады,түбін қопсытады,діңін
әктейді,бөгде зақымданудан сақтайды. Сонда ған ол жеміс береді.
Ой
басылады
1-топ
«Не ексең соны орасың» дегенді қалай түсінесің?

2-топ
Адам табиғаттан не алады?
3-топ Табиғатқа құрмет және адамға құрмет дегенді қалай түсінесің?
беремін
толтырады.
Сабақтың атауы Мен және басқалар. Әдептілік.
Мақсаты 1) Білімділігі: Адамдардың бір - біріне деген қарым - қатынасы жайлы
түсіндіру, әдептілік ұғымының адамгершілік құндылығы ретінде мәтін
ашу.
2) Дамытушылығы: Оқушылардың танымдық, шығармашылық
қабілеттерін дамыту, жүйелі сөйлеуге, өз ойын еркін айтуға
дағдыландыру. Сөздегі дыбыстарды анық дыбыстап, байланыстырып
сөйлеу әрекетін жетілдіру.
3) Тәрбиелігі: Ізеттілікке, сыпайылыққа, әдептілікке, достыққа
тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ.
Әдісі: сұрақ - жауап, түсіндіру, сәйкестендіру.
Психологиялық ахуал Жақсы оқып сабақты,
Әдеп сақтау сәніміз.
Сәлем бердік сіздерге,
Басымызды иіп бәріміз.
Сөйлеу алдындағы ережені еске түсіру.
Қызығушылықты ояту «Сыйға - сый» мәтінін оқып әңгімелеу..
Сурет салып келу, жасаған жұмыстарын
көрсету.
- «Сыйға - сый» мәтінінен не білдіңдер?
- Ағашты біз өсіреміз, суарамыз, ағаш бізге
жемісін береді, ондай баланы біз не дейміз,
әдепті бала дейміз. Мына жерде бір мақал
жасырылған. «Сәлемдесу - әдептілік
бастауы» дегенді қалай түсінесіңдер? Біздің
әдептілігіміз неден басталады? Амандасудан
Сергіту сәті:
Қазақстанда қол алысады,
Италияда құшақтасады.
кіріседі.

Бразилияда иықтан соғады,
Зимбабада арқа сүйеп амандасады.
Никарагуа қол шапалақтап секіреді.
Мағынаны тану Жаңа сабақ
- Қай кезде аналарың қуанады?
- Әрине «Ана мен бес алдым» дегенде
- Жақсы оқысаң қуанады. Бұл ана мен баланың жақсы қарым - қатынасы.
Ал, баласы жағымсыз қылық жасаса, анасы ренжиді. Егер бала өзінің
жағымсыз қылығын түсінсе, анасынан кешірім сұрағаны жөн.
Оқулықпен жұмыс:
- Оқып, мазмұнын түсіндіру.
- Тізбектеп оқыту.
- Сөздік жұмыс.
- Сыйластық ережесін ұғындыру.
- Сұраққа жауап алу.
ІV. Дәптермен жұмыс.
- Оқулықтағы ережені жаздырту.
- Үлестірмелі қағазбен жұмыс.
Ой
басылады
Ойын: «Мақалдың жалғасын тап»
- Әдепті бала арлы бала,..........................
- Әдепті бала ата - анасын мақтатар,....................
- Әдептілік белгісі.......................
- Сәлем сөздің........................
Инабаттылық әдептіліктің -
Үйге тапсырма - Қандай тақырыппен таныстық?
- Нені үйрендіңдер?
Күнделіктеріне жазып
беремін
толтырады.

Сабақтың атауы Адам және айналадағы дүние
Мақсаты : Оқушыларға жаңа тақырыпты түсіндіру, талқылау арқылы,
олардың ойлау, пікірлеу, іздену қабілеттерін дамыта алатындай орта
құру.
А) Оқушылардың бір – бірімен ой – пікір алмасуына мүмкіндік беру.
Б) Оқушыларға адам, өсімдіктер, жануарлар бір – бірімен тығыз
байланысты екендігін түсіндіру.
В) Жұпта, топта бір – бірінен үйренуге дағдыландыру.
Г) Оқушылардың бойында бір – біріне деген сыйластық,
мәдениеттілік қасиеттерін қалыптастыру.
Күтілетін нәтижелер:
А) Оқушылар жаңа тақырыпты меңгеру арқылы тірі және өлі
табиғаттың өзара байланыстылығын түсінеді.
Б) Қоршаған ортаны қорғау керектігін аңғарады.
В) Жеке жұпта, топта бір – біріне сенімділік білдіріп, ұйымшыл
болып, білгендерін бір – біріне үйретеді.
Г) Топ болып жұмыс істеу барысында өзара сыйластықты үйренеді.
Бағалау: Оқушылар топтағы белсенділігі, сұрақтарға берген дұрыс
жауабы үшін бағаланады, өзіндік бағалау парағынан пайдаланады.
Көрнекті құралдар: плакаттар, өсімдіктер, үйлестірме қағаздар.
Әдістер: Сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы.
Топқа бөлу: Оқушылар геометриялық фигуралар арқылы 3 топқа
бөлінеді
Қызығушылықты ояту Айналадғы дүние және адамның онымен
қарым-қатынасы туралы білгеніңді еске
түсір.
кіріседі.

Суретпен әңгіме жүргізу.
Оқулықтағы мәтінді оқу.
-Адам айналадағы дүниемен қандай қарым-қатынас жасау керек? Мысал
келтір.
Сергіту сәті Көңілді күн музыкалық сергіту сәті Ой
басылады
1топ. «Егер мен су болсам» Бүкіл әлемге өзімнің таза суымды
беретін едім. Завод және әр түрлі кәсіпорындардан шығатын лас
суларды жоғалтып, таза судың мөлшерін көбейтер едім.
2топ. «Егер мен ауа болсам» Адамдардың денсаулығы мықты
болып, ұзақ өмір көруі үшін, ауаның ластауына жол бермей, таза
ауа болатын едім.
3топ. «Егер мен жер болсам» Адамдар үшін қызмет етер едім.
Өнімді жерлерімді өсімдіктердің саналуан түрлерін көбейткен болар
едім.
беремін
толтырады.
Күні: Пәні:Дүниетану Сынып:
Сабақтың тақырыбы: Көкжиек.Көкжиек сызығы.Тұсбағар
Мақсаты: Оқушыларды тұсбағдарды қолдана білуге,жергілікті белгілер бойынша
бағытты анықтай білуге үйрету.
Табыс критерийлері: 1.Көкжиек тұстарын ажырата алады,өз ойларын айта алады.
2.Шығармашылық тапсырмалармен жұмыстан отыра,тақырыпты түсінеді.
3.Топ арасындағы ынтымақтастыққа үйренеді.
Сабақтың әдісі:
Бағалау:
Топтықжұмыс,сұрақ-жауап,түртіп алу әдісі,
Мұғалімнің бағалауы,бағалау парағы
Ұйымдастыру кезеңі:
2 минут
Сыныпта жағымды психологиялық ахуал туғызу.
Топқа бөлу, мамандықтар бойынша,топтық ережені құру
(спикер,хатшы,басшы)

Ойтолғаныс
(6 минут)
«Автор орындығы» оқушылар өз жұмыстарын оқып,таныстырады.Ата-
аналарының мамандығы туралы әңгімелеу.
Қызығушылықты
ояту
4 минут
Жаңа сабақтың тақырыбын анықтауға арналған жұмбақ
Олжазда,қыста да.
Жер мен көктіңарасында –
Өмірбойыжүреберсең де –
Оғанжетумүмкінемес. (Көкжиек)
Жаңа тақырыпты түсіндіру (презентация,көкжиек тұстарымен таныстыру)
Оқулықпен жұмыс
6 минут
Жаңа тақырыпты түсіндіру (презентация,көкжиек тұстарымен таныстыру)
Электронды оқулық ( көкжиек тұстары, көкжиек сызығы туралы түсінік
беріледі)
Дәптермен жұмыс
6 минут
Тапсырма:
1.сұрақпен белгіленген көкжиек тұстарын қалай аталатындығын жаз.
2.Құбылнаманың суретін сал
Тренинг
2 минут
«Сырлы сезім»
Шығармашылық
жұмыс
10 минут
Топтық жұмыс
1) Тапсырма бойынша сурет салу
2) Көкжиектің негізгі және аралық тұстарын белгілеп жазу
Үйге тапсырма
2 минут
Оқулықтың 16, 17 беттерін түсініп оқу.
Өткен тақырып бойынша сұрақтар дайындап келу.
Қорытынды
Рефлексия
5 минут
Бағалау (смайликтер арқылы өздерін бағалауды тапсыру)
-Мен сабақты жақсы түсіндім –жасыл түс
-Мен сабақты түсінген сияқтымын- сары түс
-Маған сабақ түсініксіз болды- қызыл түс
Пәннің аты :Дүниетану Уақыты: Кабинет: Мұғалім
Сабақтың атауы Тұсбағар
Мақсаты 1.Білімділік:Оқушыларға жергілікті жерді тұсбағар және план арқылы
бағдарлауды үйрету,көкжиек тұстарының бағыттарын,азимуттарын
анықтау тәсілдерін меңгерту.
2.Дамытушылық: Оқушыны жайдан –күрделіге принципті
белсенділігін арттыруға,өздігінен білім алуға,сабақта алған білімдерін
өмірде пайдалана білуге және сауалдың тапсырмадағы шешімін тез
табуға дағдыландыру,бағдарлау туралы білімдерін одан әрі дамыту.
3.Тәрбиелік: сабақтың білімділік мақсаты негізінде оқушыларға
ұлттық,өнеге-тәлімдерін(үлкенді тыңдау,адамгершілік,
ұйымшылдық,тапқырлық)үйрету және табиғат сұлулығын тану,оны

аялау,қорғау,туған өлкеге деген сүйіспеншілік сезімін ояту.
Тірек білімі: Оқушылардың көкжиек,көкжиек тұстары туралы түсінігі.
Негізгі ұғымдар:бағдарлау, азимут,тұсбағар,
Қызығушылықты ояту Сұрақтарға жауап алғаннан кейін үнтаспадан Ы.Алтынсариннің «Бай мен
жарлы баласы» атты шығармасынан үзінді тыңдатып,оқушыларға
проблемалық сұрақ қоямын.
-Үсен көшті табу үшін,жергілікті жердің қандай белгілеріне сүйенді?
Оқушылар жауабы:
1.Малдың жас тезегін тауып алуы;
2.Молалы жерде ел болады;
3.Құс ұшқан жерде көл болады,көлді жерде ел болады.
Жарлы баласы Үсен өмірдегі өзінің тұрған орнын және жүру бағытын
осы белгілерге сүйеніп анықтай білген.
Мағынаны тану 1.Ендеше бағдарлау дегеніміз-көкжиек тұстарын,
бақылаушының өзінің тұрған орнын және жүру бағытын анықтау.
Бағдарлаудың екі түрі бар:
а)белгілі жерді бағдарлау;ә)белгісіз жерді бағдарлау.
Белгілі жерді бағдарлаудың еш қажеттігі жоқ,үйреншікті дағды арқылы
жүреміз.Белгісіз жерде жүру,жолды дәлме-дәл табу тұсбағар арқылы
жүргізіледі.Ол үшін тұсбағармен азимутты анықтайды.№7-слайд
Солтүстік пен белгілі бір затқа дейін жүретін жол арасындағы бұрыш
азимут деп аталады.Азимут арабша ас-сумут –жол деген мағына береді.
Азимут А әрпімен белгіленеді.
Азимутты анықтау үшін тақтаға шеңбер сызылады.№8,9,-слайдтар
Оқушылардан шеңбердің градустық шамасын сұрау.(360°)
Шеңбердің әр бөлігін 90°–тық бұрышқа тең екендігін және берілген
азимутты шеңбердің қай бөлігінен іздеу керектігін ұғындырамын
да,азимутты өлшеп көрсетемін.Яғни,275ºІV бөліктен,С-Б-тан табу,200
ºІІІ бөліктен,О-Б-тан табуға болады.
Тақтаға азимутты транспортир құралымен сызып көрсетемін.Азимут
бағыты үнемі сағат тілінің бағытына сәйкес келеді.
2.Дәптермен жұмыс.Анықтамаларды жаздырту.№10-11-слайд

Бағдарлау дегеніміз-көкжиек тұстарын, бақылаушының өзінің
тұрған орнын және жүру бағытын анықтау.
Тұсбағдар-жүретін жолды дәл анықтайтын құрал.
Азимут (арабша ас-сумут –жол) деп бақылаушы тұрған нүкте
мередианының солтүстік басынан діттеген бағытқа дейінгі аралықтағы
бұрышты айтады.
Топтарға тұсбағар беріліп,тақтадағы сурет арқылы пайдалану әдісін
көрсетемін.Сыныптың солтүстік бағытын анықтап беремін.№12-слайд
Ой
басылады
Ереже жазылған тапсырмаларды топтарға бөліп беремін.
1-топ.Ережені есіңе сақта!Азимут магнит тілінің солтүстік басынан
сағат тілінің айналу бағыты бойынша 0º-тан 360º-қа дейін есептелінеді.
№13-слайд
Сызба бойынша көкжиек тұстарының азимутын анықта:
Мысалы Аº (СШ)=90º:2=45 º
1. Аº (ОШ)=90º+?....
2. Аº(ОБ) =180 º+?...
3. Аº(СБ) =?-45 º=....

2-топ. Ережені есіңе сақта! Азимут магнит тілінің солтүстік басынан
Транспортирді пайдаланып,суреттегі заттардың бағыттарын және
азимуттарын анықта.№14-слайд
3-топ. Ережені есіңе сақта! Азимут магнит тілінің солтүстік басынан
Картада және планда арнайы бағытпен солтүстік көрстілмесе,онда
жоғарғы жағы солтүстік,төменгі жағы оңтүстік,оң жағы шығыс,сол жағы
батыс.
Қызылорда қаласының планынан біздің мектептің тұрған орнын
анықтаңдар. Тұсбағдардың көмегімен мектептен вокзал қай
бағытта,қандай азимутта орналасқанын анықта.№15-слайд
ІV.Жаңа сабақты бекіту. «Кім жылдам?» ойыны.№16-слайд
1.Ортаға 4 оқушы шығады.Ойша бетіңді солтүстікке қарат.Сонда арт
жағың.......,сол жағың.....,оң жағың....., балалардың есінде қалғанша
жаттығу жасату.
2.Жердің солтүстік полюсінің үстінде бағдар беретін қандай жұлдыз

орналасқан?№17-слайд
3.Сырдария өзенінің қай бағытта ағып жатқанын қалай білуге болады?
№18-слайд
беремін
толтырады.
Уақыты: Пәні: Дүниетану Сынып:
Сабақтың тақырыбы: Сурет және сұлба
Мақсаты: Жергілікті жердің планын құруды үйрету,масштабпен таныстыру.
Табыс критерийлері: 1.Жеке суреттерді планмен салыстырып,айырмашылығын ажырата алады.
2.Жергілікті жердің планын жасап үйренеді.
3.Планды оқып үйренеді,топографиялық диктант арқылы үйренгендерін
қортындылайды.
Сабақтың әдісі:
Бағалау:
Топтық жұмыс,сұрақ-жауап,түртіп алу әдісі,
Мұғалімнің бағалауы,бағалау парағы
Ұйымдастыру кезеңі:
2 минут
Сыныпта жағымды психологиялық ахуал туғызу. Топқа бөлу, мамандықтар
бойынша,топтық ережені құру (спикер,хатшы,басшы)
Үй тапсырмасын
тексеру 5 минут
«Қар көшкіні» әдісі ( оқушылар бір-біріне сұрақтар қояды)
-Көкжиек дегеніміз не?
-Көкжиектің тұстары қандай?
-Тұстарды бағдарлайтын құрал не?
-Көкжиек сызығы деп нені айтады?
-Құбыланама кімдерге қажет зат?
Тренинг
2 минут
«Сырлы сезім»
Қызығушылықты
ояту
4 минут
Салыстыру жұмысы, әртүрлі заттарды: текше, өшіргіш, қорап және стақанды
қараудан бастау.
Оқулықпен жұмыс
6 минут
Жаңа тақырыпты түсіндіру (презентация, сурет және жергілікті жердің
сұлбасы таныстыру)
Сурет- бір заттың қағазға не басқа бір нәрсеге (фотоға) түсірілген нақты
бейнесі.
Сұлба- заттың үстінен қарағандағы көрінісінің сызбасы.
Жергілікті жер сұлбасының шартты белгілері болатынын түсіндіру, көрсету.
Электронды оқулық ( сурет және сұлба туралы түсінік беріледі)
Дәптермен жұмыс
6 минут
Тапсырма:
1.заттардың
2.

10 минут
1 топ: Мектептің сұлбасын салу
2 топ: Өз үйлерінің сұлбасын салу
3-топ. жазу столының суретін салу
Үйге тапсырма
2 минут Өткен тақырып бойынша сұрақтар дайындап келу.
Қорытынды
Рефлексия
5 минут
Бағалау (смайликтер арқылы өздерін бағалауды тапсыру)
-Мен сабақты жақсы түсіндім –жасыл түс
-Мен сабақты түсінген сияқтымын- сары түс
-Маған сабақ түсініксіз болды- қызыл түс
Пәннің аты:дүниетану. Уақыты: Кабинет: Мұғалім
Сабақтың атауы Ауа.Ауаның қасиеттері.ауаның маңызы.
Мақсаты Мақсаты: а) Оқушыларға ауаның құрамы және қасиеттері туралы білім
қалыптастыру.
ә) Олардың ойлау дағдысын қалыптастыру, жүйелі сөйлеуге үйрету,
пәнге қызығушылығын арттыру.
б) Байқампаз болуға үйрету, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Түрі: жаңа сабақты игеру.
Әдісі: түсіндіру, топтастыру, сұрақ-жауап.
Көрнекілігі: слайдтар, сызбалар, дидактикалық материалдар
Үй тапсырмасын тексеру.
1. Табиғаттағы судың ластануы туралы айту.
2. Суға қандай зиянды қалдықтар түседі, олар ағзаларға қалай әсер етеді?
3. «Арал қасіреті » дегенді қалай түсінесің?
Қызығушылықты ояту Көрінбейтін сиқыршы »
Жер бетінде көзге көрінбейтін бір сиқыршы бар. Онымен әркім-ақ
күнделікті кездесіп отырады. Сен оны көрмейсің, бірақ маңайында
екенін сезесің. Міне, ол есікті тарс жапты. Көшемен келе жатқанда
топырақтың жұлынып түсіп, жорғалай жүргенін көресің. оны көрінбейтін
сиқыршының алып бара жатқанын сезесің. Тіпті басын шұлғып,
ырғалған шөптерді байқайсың. Сені үнемі қоршап тұрады. Сенімен бірге
жүреді.
Бар ма жоқ па оны анық білмейсің.

Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейсің.
(ауа)
Ауа туралы не білесіңдер?
Ол туралы не білгілерің келеді?
Ауа көзге көрінбейді. Біз оны көрмейміз. Бірақ айналамызда екенін
білеміз. Біз сабын көпіршіктерін ұшырғанда немесе желпуішті
желпігенде ауаның қозғалысын байқай аламыз. Ауа - физикалық дене.
Физикалық дене - заттардан тұрады. Ауа - газдардың қоспасы. Оның иісі
де, түсі де және иісі болмайды. Ол газдардың ішінде оттегі мен
көмірқышқыл газы сендерге таныс. Ағзалар тыныс алғанда оттегін
сіңіріп, көмірқышқыл газын шығарып отырады.
Мағынаны тану 1. Сытырлақ дорбаны үрлеп, ауа толтырамыз. Аузың қолымызбен
бекітеміз.
- Тез қысыла ма?
Сонда ауа деген газ, дәлірек газдардың қоспасы. 2 ғасыр бұрын ғана
ғалымдар ауаның көптеген газдардың қоспасынан тұратынын
дәлелдеген. Ауа қоспасындағы ең көп газ – яғни 78 ℅, оттегі - 21℅,
1 ℅ - көмірқышқыл газы. Дәптерлеріңді көтеріңдер, ар жағындағыны
көресіңдер ме?
- Жоқ.
Жардың ар жағындағы көрші сыныпты көре аламыз ба?
- Ал сыныптағы заттарды көре аламыз ба?
- Иә.
- Бұл ауаның қандай қасиетін көрсетеді?
- Ауа мөлдір. Бұған айналамыздағы заттарды көзге көре алатынымыз
дәлел. Таза ауаның иісі жоқ. Ауа иіссіз. Ауа серпімді, сығылады. Допты
алайық. Оны қолыммен қысамыз. Бүйірі қабысады. Бұл кезде ішіндегі
ауа сығылады. Қолымызды жіберсем, серпіліп қайта орнына келеді.
Серпіліп тұрған - ауа.
Ой - толғаныс.
1. Неліктен қыста үйлердің терезесіне екі қабат әйнек салады?
2. «Ауа таза болсын» дегенді қалай түсінесің?
3. Ауа құрамына қандай газдар кіреді?
Сергіту сәті.
Саусақпен мұрын қысайық.
Әншіге біраз ұқсайық.
Әрбір сөздің дыбысы,
Қандай екенін ұғайық.
- Сергіту сәтінде дыбыс неге дұрыс шықпады?
- Ауа аузымыз арқылы ғана шыққандықтан дыбысымыз өзгерді.
Ой
басылады
Ой толғаныс 1. Дем алу үшін ауаға қандай газ қажет?
а) азот
б) оттегі
в) көмірқышқыл газы
2. Ауаның қандай қасиеттері бар?

а) мөлдір, түссіз, иіссіз, қыздырғанда, ұлғаяды, салқындатқанда
қысылады, жылуды жай өткізеді.
б) Аспан тәрізді көгілдір, дыбыстарды өткізеді, күн сәулелерін өткізеді,
иісі жоқ.
3.Ауаның құрамына қандай заттар кіреді?
а) сутек, мыс, мырыш
б) оттегі, азот, көмірқышқыл газы.
в) хлор, фтор, йод.
4. Терезелерге жылу ұстау үшін екі қабат әйнек орнатады. Қандай қасиет
пайдаланады?
а) Қыздырғанда ауа ұлғаяды.
б) салқындатқанда ауа қысылады.
в) Ауа жылуды жай өткізеді.
беремін
толтырады.
Пәннің аты:дүниетану Уақыты: Кабинет: Мұғалім
Сабақтың атауы Ауаны ластанудан сақтау. Су. Судың қасиеттері.
Мақсаты 1. Ауаның тіршілік үшін, тірі табиғат үшін пайдасын ғылыми түрде
дәлелдеу, ауаның серпімділік, сығымдық қасиеттерін тәжірибелер жасау
арқылы көрсету.
2. Оқушылардың қоршаған орта туралы білім-біліктерін дамыту, сөйлеу
тілін, ой-өрісін, шығармашылығын дамыту.
3. Балалардың табиғатқа деген сүйіспеншіліктерін арттыра отырып, оны
қорғай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: халықаралық «Тәй-тәй» бағдарламасы бойынша
құрылған сабақ.
Әдіс-тәсілі: ой шақыру, әңгімелесу, тәжірибелер жасау, сұрақ-жауап,
орталықтарда жұмыс, орталықтан орталыққа ауысу, ой қорытындылау,
интерактивті тақтамен жұмыс, оқулықпен жұмыс, сын тұрғысынан ойлау
стратегиялары.
Пәнаралық байланыс: бейнелеу өнері, қазақ тілі, ана тілі.
Көрнекіліктер: интерактивті тақтадан табиғат көріністері, тәрбиелік мәні
бар сөздер, сызбалар, глобус, май шам, доп, шыны ыдыстар, резеңке,
шар, қолғап.

Қызығушылықты ояту ♦ Сабақ басында оқушылар жиналып, дөңгеленіп отырады.
- Балалар, қазір дүниетану сабағы. Сабаққа дайынбыз ба?
- Өткен сабақта біз қандай тақырыппен таныстық?
- «Ауа», «Ауаның қасиеті».
Ой шақыру стратегиясы
- Балалар, сендер білесіңдер ме? Жер бетінде көзге көрінбейтін бір
сиқыршы бар. Онымен сендер күнделікті кездесіп отырасыңдар. Бірақ
оны көрмейсіңдер, тек сезесіңдер. Есікті тарс жапты, терезені ашып
жіберді, ағаштың бұтағын жанап өтті. Кейде тіпті арқаңнан ептеп итеріп
жібергенін сезесіз, «дөрекіленіп» бас киіміңді де жұлып әкетеді. Егер сен
кенеттен жапырақтың жұлынып түсіп, жорғалай жөнелгенін көрсең, оны
көрінбейтін сиқыршының алып бара жатқанына сене бер. Теңселіп
тұрған егінді, басын шұлғып ырғалған шөптерді байқайсың. Мұндай
сиқыршыны көзбен көрмегенмен, оның күнделікті ісі мен мінез-құлқы
сендерге таныс. Ол үнемі сендерді қоршап тұрады.
- Бұл не? ...
- Ауа.
- Ол қайда? Оны қалай сезесіңдер? (Әңгімелесу)
- Ауаның қандай пайдасы бар? Мысалдар келтір.
- Құстар неліктен ұша алады?
- Ауа тіршілік үшін өте пайдалы. Ал ауа болмаса айнала қандай күйге
түсер еді?
- Бір уақыт мұрындарыңды қысып, дем алмаңдар. Қанша уақыт шыдай
аласың?
- Ауа тіршілік, тірі табиғат үшін өте қажет. Бізді қоршап тұрған ауа бізді
түрлі табиғи қауіптен сақтайды. Ауа болмаса, күннен түскен қызу жер
бетін күйдіріп кетер еді. Күн сәулесін ауа жан-жақты таратады.
Сондықтан да бізді күн күйдіріп кетпейді.
● Глобусты шүберекпен жабу арқылы, атмосфераны түсіндіру.
● Интерактивті тақтадан ауаның ластануы туралы фильм көрсету.
- Балалар, ауа туралы бұдан да көп мағлұмат алу үшін таңдаған орталықтарыңда жұмыс жасайсыңдар.
Бүгін біз оқу, жазу және ғылым орталықтарында жұмыс жасаймыз. Оқу орталығында ауа туралы
қосымша материалдардан оқып, білімдеріңді кеңейтесіңдер. Жазу орталығында ауа, ауаның қасиеті,
пайдасы туралы жазып, оқисыңдар. Ғылым орталығында тәжірибелер жасап, ауа туралы кең мағлұмат
аласыңдар.
- Барлығыңа бүгінгі күні сәттілік тілеймін.
● Музыка қою, балалар өздері таңдаған орталықтарға орналасады.
● Интерактивті тақтада тапсырмалар жазулы тұрады.
Оқу орталығы
Тапсырмалар:
1. Ауаның маңызын оқулықтан оқы.
2. Мәтіннен адам өміріне ауаның пайдасын тауып оқы.
3. Ауаның шаруашылықтағы маңызын тауып оқы.
4. Ауаны ластанудан сақтау үшін қандай жұмыстар жүргізіледі? Өз ойларын айту.
5. Ауа неден тұрады? Хрестоматиядан оқы. (Ақ қағазға ауаның құрамын бояп көрсету).
● Оқу орталығындағы оқушылар өздеріне берілген тапсырмалар бойынша жұмыс жасайды.

Жазу орталығы
1. Оқушылар таза ауа туралы, таза ауаны сақтау туралы эссе жазады.
2. Жазған сөйлемдерін оқиды.
3. Бірін-бірі толықтырады.
4. Ойларын ортаға салады.
Ғылым орталығы
1. Тәжірибелер жасау.
2. Кестелерді толтыру.
3. Дәлелдеу.
4. Өз ойларын ортаға салу.
1-тәжірибе: Майшамды үшке бөліп, жағып, біреуін стаканмен, екіншісін банкамен жауып, үшіншісін
ашық қалдырамын.
- Қай шырағдан бұрын сөнеді?
● Оқушылар өздері дәлелдейді.
2-тәжірибе: - Кез-келген заттың бойында не бар? Суға қант салдым. Не байқадыңдар?
● Оқушылар дәлелдейді.
3-тәжірибе: Шыны ыдысқа су құйып, стаканды төңкеру. Стаканға су кірмейді. Неліктен?
4-тәжірибе: - Доптың екі бүйірін қыссаң, қабысып ішіне кіреді. Жіберіп қалсаң, серпіліп қайтадан өз
орнына келеді. Неліктен?
5-тәжірибе: Шарды үрлеу. Ауаның пішінін салыстыру.
6-тәжірибе: Ауа толтырылған затты суға сал. - Зат бата ма? Неліктен?
♦ Ғылым орталығындағы оқушылар кестелерді толтырады.
♦ Өз ойларын ортаға салады.
♦ Орталықтағы жұмыс уақыты 15 минут.
♦ Орталықтан келесі орталыққа оқушылар сағат тілі бойынша ауысады.
♦ Интерактивті тақтадан сағат көрсетіліп, уақыт болғанда музыка ойналады.
Сергіту сәті Таза ауада демалып,
Шынығамыз жаттығып.
Айналаны қорғаймыз,
Күл-қоқыстан тазартып.
Ой
басылады
♦ Оқу орталығындағылар тапсырмалар бойынша жұмыс жасайды.
Оқиды, сурет салады. Салған суреттері тақтаға ілінеді.
♦ Ғылым орталығындағылар тәжірибелер жасайды, дәлелдейді.
♦ Жазу орталығындағылар эссе жазып, жазғандарын оқиды, ойларын
толықтырады. Ең үздік жазылған эсселер тақтаға ілінеді.
Жиын
1. Барлық оқушылар дөңгеленіп отырып, жиынға жиналады.
2. Интерактивті тақтамен жұмыс. Ауаның қасиеттерін тақтаның
көмегімен оқушыларға көрсету.
3. Сызбаларды толтыру.
4. Ой қорытындылау.
5. Топтастыру стратегиясы
Ауа

6. Тақтада жұмыс.
беремін
толтырады.
Сабақтың атауы Су
Мақсаты Мақсаты: 1. Судың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы туралы
түсінік беру. Судың ерекшелігіне, қажеттілігіне және қасиеттерімен
танысып, тәжірибе жасау арқылы еритін және ерімейтін заттардың бар
екенін білуге машықтандыру.
2. Су жайлы алған түсініктерін одан әрі
байқағыштығын, қызығушылықтырын дамыту.
3. Суды таза сақтауға, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Міндеттері: 1. Жазу, шығармашылық дағдысын қалыптастыру
2. Ойлау, есте сақтау қабілеттерін жетілдіру.
3. Өз беттерінше жұмыс жасай білуге
дағдыландыру.
4. Топта бірлесіп жұмыс жасау.
Көрнекілік: Әр топқа жазылған тапсырмалар, ережелер, табиғат
көрінісінің суреті, кесте
Психологиялық ахуал Күн шықты,
Жел тұрды
Аспанды бұлт жапты
Жаңбыр жауды.
Найзағай шарт етті.
Біз бұға қалдық.
ІІІ. Орталықтарға бөлініп отыру:
Өнер орталығы
Жазу орталығы
Шығармашылық орталығы
Қызығушылықты ояту Сұрақ - жауап.
1.- Қыста мұз үстінде сырғанақ тебесіңдер, ол
мұз қайдан пайда болды?
2 - Көктемде жер бетінде қандай өзгерістер
болады?
Көктемде жер бетінде қандай жылғалардан
жан - жаққа су ағады?
кіріседі.

3.- Ол сулар қайдан болады?
4. - Неге суды тіршілік көзі дейміз?
Орталыққа бөліну.
Орталыққа берілген тапсырманы қорытындылау. Гүлдер арқылы орталыққа бөліп отырғызу.
Ғылым орталығы (раушан гүлі)
Шығармашылық орталығы (райхан гүлі)
Өнер орталығы (бәйшешек гүлі
Жазу орталығы (қызғалдақ )
Әр орталықтың тапсырмасымен таныстырып өту.
а) Тәжірибе жасау арқылы көкөніс құрамындағы судың бар екенін дәлелде.
ә) Суда еритін және ерімейтін заттарды тәжірибе арқылы түсіндіріп көрсет.
Шығармашылық орталығы
* «Су - тіршілік көзі» тақырыбында шағын әңгіме жазу.
* Неге теңіз және мұхит суларымен өсімдіктерді суаруға, ал адамдарға ішуге болмайды? Дәлелде.
Өнер орталығы: Жұмбақтарды шешу. Жұмбақтың шешуін қатыстырып сурет сал. Топпен сурет салу.
Жазу орталығы:
Суретке қарап судың пайдасын анықтап жаз.
«Сулы жер – нулы жер» мақалдың мағынасын ашып жаз.
Орталықтарға сұрақтар:
- Мен күніне қанша су пайдаланамын?
- Су шығынын қалай азайта аламын? Бұл қаншалықты қажет?
Есіңе сақта!
Шүмекті жаппай тіс тазалауға 6 - 8 литр су жұмсайсыз.
Егер де сіз су құбыры шүмегін тіс тазалағанша жауып қойсаңыз, онда сіз 4 литр су үнемдейсіз.
Егер сіз тісіңізді күніне екі рет тазаласаңыз 8литр суды үнемдейсіз.
Сұрақ - жауап арқылы судың жағдайларын пысықтау. Сызбаны толықтыру.
- Су қандай зат? (қатты, сұйық, бу)
- Судың түсі қандай? (ақ, түссіз, мөлдір, иіссіз)
- Судың пішіні бар ма? (қандай ыдыста болса да сондай пішінді болады)
- Пайдасы бар ма? (тазалық, сусын, тіршілік көзі)
Судың пайдасы - Тазалық, сусын, тіршілік көзі
Судың күйі - Қатты, сұйық, бу
Судың көлемі – Пішінсіз, қандай ыдыста
болса да сондай
пішінде болады
Судың қасиеті - Түссіз, мөлдір, иіссіз, дәмсіз
Өтілген материалдарды пысықтау:
Орталықтардың жұмысын бекіту.
(Кестені бірлесе отырып толтырады)
Мен күніне қанша су
пайдаланамын --------------------------- Су шығынын қалай азайта аламын ------ Бұл қаншалықты қажет
а) тамақ дайындау және ыдыс жууға -
ә) кір жууға -
б) шомылу және жуынуға -
в) әжет ыдыс шаюға -
г) ылғалды үй жинауға –

Ой
басылады
Ой толғаныс Қандай сулар ішуге пайдалы?
- Судың тазалығын сақтау үшін қандай жұмыстар жүргізу керек?
Судың адам өміріне, жан - жануарларға, өсімдіктерге өте қажет екенін
білдік. Суды ластанудан сақтау әр адамның міндеті. Қоқыстарды суға
тастауға болмайды. Судың тазалығын сақтасаң, оның ішіндегі
жануарларды, өсімдіктерді сақтағаның.
беремін
толтырады.

дүниетану күнделікті жоспары

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (8)

Similar to дүниетану күнделікті жоспары

Similar to дүниетану күнделікті жоспары (20)

More from Вспомогательный образовательный сайт

More from Вспомогательный образовательный сайт (20)

дүниетану күнделікті жоспары