ผลลัพธ์โรงเรียนพัฒนาตนเอง: จากจุดเริ่มต้นสู่ความสำเร็จ โดย อุดม วงษ์สิงห์ กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา

1. ผลลัพธ์โรงเรียนพัฒนาตนเอง: จากจุดเริ่มต้นสู่ความสาเร็จ
อุดม วงษ์สิงห์
กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา
1
การดาเนินงานสอดคล้องกับวัตถุประสงค์การสร้างความเสมอภาคทางการศึกษา
ตามพระราชบัญญัติกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา มาตรา 5 (3) (5) และ (6)

2. 2
การพัฒนาคุณภาพโรงเรียนทั้งระบบ (Whole School Approach)
• การพัฒนาคุณภาพด้านการบริหารจัดการและการจัดการเรียนรู้ โดยความร่วมมือของผู้บริหาร ครู ผู้ปกครอง
และชุมชน เพื่อการพัฒนาคุณภาพนักเรียนทุกคน ด้วยมาตรการและเครื่องมือที่สาคัญมุ่งยกระดับคุณภาพการ
เรียนรู้ของนักเรียนด้วยความเสมอภาคอย่างทั่วถึงและเท่าเทียมเพื่อให้เกิดผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักเรียน
(Core Learning Outcomes)
• การวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อให้เห็นผลที่เป็นรูปธรรม เกิดโรงเรียนต้นแบบที่สามารถขยายผลในเชิงกลยุทธ์ จาก
ร้อยละ 10 ของโรงเรียนขนาดกลางจะสามารถนาไปขยายผลต่อไปได้อย่างยั่งยืนโดยการดาเนินงานของ
หน่วยงานต้นสังกัด
แนวคิดสาคัญของโครงการโรงเรียนพัฒนาตนเอง

3. 2562 2563 2564 2565 2566
636 รร.
11 เครือข่าย
จ
านวนโรงเรี
ย
นและ
เครื
อ
ข่
า
ย
ปี
ด
าเนิ
น
งาน
5 เครือข่าย
TSQP Timeline
ขบวนการขับเคลื่อนเชิงระบบเพื่อขยายผลและสร้างการ
เปลี่ยนแปลงร่วมกับหน่วยงานต้นสังกัด
กระบวนการเปลี่ยนแปลง
• ผู้บริหารปรับระบบบริหารจัดการภายในโรงเรียน
• ครูเปลี่ยนวิธีการจัดการเรียนรู้แนวใหม่
• วัฒนธรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และการใช้
สารสนเทศคุณภาพ
• ทางานที่ส่งผลต่อการเรียนรู้ของนักเรียนเป็น
สาคัญ
• ปรับเปลี่ยนวิธีวัดและประเมินผลผู้เรียน
• การทางานร่วมกับหน่วยงานต้นสังกัดและภาคี
เครือข่ายการที่กว้างขวาง
มาตรการสนับสนุนการ/เครื่องมือพัฒนา
1. School Goal
2. PLC
3. Information / Data
4. Classroom Innovation/Active Learning
5. School Networking
6. Students Support System
7. Developmental Evaluation
8. Grow Mindset
School Transformation Systems Change
2567
สนับสนุนติดตามและประเมินผล
• ผลลัพธ์การเรียนรู้ของผู้เรียน
ทั้งด้านคุณค่า ทัศนคติ ทักษะ
และความรู้ (V-A-S-K)
• เครื่องมือการพัฒนาตาม
แนวทาง Empowerment:
Online PLC & DE
• รูปแบบ/ระบบ/กลไกการ
ทางานในระดับพื้นที่

4. บทเรียนสาคัญที่ควรนาไปเรียนรู้เพื่อการพัฒนา
1. การให้ความสาคัญกับนักเรียนทุกคน ยอมรับในคุณค่าของความเป็นมนุษย์ตามแนวคิดความเสมอภาคโดยคานึงถึง
ศักยภาพของผู้เรียนตั้งแต่การออกแบบการเรียนรู้ไปถึงการประเมินผลลัพธ์การเรียนรู้
2. กระบวนการ PLC และ DE เป็นเครื่องมือที่สาคัญ ก่อให้เกิดการเปิดใจของทีมงานแต่ละระดับ และเกิดการขยาย
ผลนวัตกรรม ไปสู่โรงเรียนในพื้นที่ห่างไกล และโรงเรียนสังกัดอื่น ๆ ที่มีความพร้อม
3. นาผลการเรียนรู้ไปพัฒนานักเรียน โดยความร่วมมือของผู้บริหาร ครู กก.สถานศึกษา ผู้ปกครองและชุมชน ทาให้
พบว่าจุดเปลี่ยนของการปฏิรูปการศึกษาจาเป็นต้องให้ความสาคัญกับระบบนิเวศการเรียนรู้
4. นวัตกรรมการบริหารและการจัดการเรียนรู้ เป็นต้นแบบเพื่อการบูรณาการและก่อให้เกิดการต่อยอดและประยุกต์อย่าง
ต่อเนื่อง เกิดแนวคิดองค์กรแห่งการเรียนรู้ Learning organization และมี KM เป็น leaning platform
5. การมีส่วนร่วมจัดการศึกษา โรงเรียน กรรมการสถานศึกษา ผู้ปกครอง และชุมชน เกิดการบูรณาการการทางาน
ในระดับพื้นที่ (Area Based) ออกแบบการทางานร่วมทั้งภายในและภายนอก กสศ.
(เรียบเรียงจากการวิจัยและประเมินผลการดาเนินงานโรงเรียนพัฒนาตนเอง ปี 2565)

5. ผลลัพธ์ (Outcome)
1. ระบบการจัดการเรียนรู้และบริหารจัดการ
ภายในที่มีประสิทธิภาพ เกิดวงจรการเรียนรู้
ภายใน และได้รับการสนับสนุนจากชุมชน
และองค์การภายนอก
2. ตั้งเป้าหมาย และวางแผนการดาเนินงาน
เพื่อการพัฒนาตนเองได้ และประเมินผลการ
พัฒนาตนเองได้
โรงเรียน
3. วางแผนอย่างมีส่วนร่วมและ
ดาเนินงานได้ครบวงจร ทั้งระบบบริหาร
จัดการและจัดเรียนการสอน
ผู้บริหาร
ครู
4. ออกแบบการเรียนรู้ พัฒนานักเรียน
ให้มีทักษะในศตวรรษที่ 21 (เกิดเป็น
หลักสูตรสถานศึกษา)
นักเรียน
5. อัตราการหลุดออกจากระบบการศึกษาลดลง
เรียนต่อในระดับการศึกษาที่สูงขึ้น
6. นักเรียนเรียนรู้จนจบการศึกษาภาคบังคับด้วย
รูปแบบที่หลากหลาย และมีผลสัมฤทธิ์การเรียนรู้ที่
สูงขึ้นทุกระดับขั้น (CLOs: V-A-S-K)
7. นักเรียนใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อพัฒนาการ
เรียนรู้และประเมินตนเองได้
ระบบนิเวศทางการเรียนรู้
ผลักดันนโยบาย
9. นวัตกรรมที่เป็นองค์ความรู้ และกลไกความ
ร่วมมือ เพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงระบบการศึกษา
10. การเรียนรู้ร่วมกันของภาคีเครือข่ายและผู้ที่มี
ส่วนเกี่ยวข้องในระบบการศึกษา (บุคลากร กสศ.)
8. เกิดพื้นที่การเรียนรู้แนวใหม่ เป็นทางเลือกใน
การเรียนรู้ของผู้เรียนได้ตามเป้าหมาย
5

6. 6
มีการนาแนวคิด มาตรการ และเครื่องมือจาก TSQP ไปใช้ออกแบบและ
ประยุกต์ในการพัฒนาคุณภาพโรงเรียนขนาดเล็กและโรงเรียนในพื้นที่ห่างไกล

7. 7
มาตรการและกลไกหนุนเสริมการพัฒนาคุณภาพโรงเรียนสู่การเปลี่ยนแปลงเชิงระบบ
จากแนวคิดการหนุนให้โรงเรียนมีอิสระในการบริหารจัดการตนเอง
และสามารถประยุกต์นวัตกรรมหรือเครื่องมือ (Program) ได้เหมาะสมกับผู้เรียน
Systems Change
(การเปลี่ยนแปลงเชิงระบบและเกิดวงจรการเรียนรู้เพื่อพัฒนาร่วมกัน)
School Transformation
1. การนาต้นทุนจาก TSQP บูรณาการร่วมกับงานในพื้น (Area
Based) และแผนงานที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพนักเรียน ครู
และโรงเรียน
2. การทางานร่วมกับหน่วยงานต้นสังกัดทั้งในระดับจังหวัด/พื้นที่ และ
ส่วนกลาง โดย กสศ. หนุนเสริมกลไกที่จาเป็น
3. การ Mapping พื้นที่การทางาน ทั้งภายในและภายนอก กสศ.
4. การใช้กฎหมาย ระเบียบ หรือนโยบายที่เอื้อต่อการทางานและสร้าง
การเปลี่ยนแปลงเชิงระบบมาใช้ประโยชน์
5. การวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาและยกระดับคุณภาพการเรียนการ
สอน ทั้งในระดับชั้นเรียน โรงเรียน และระบบสนับสนุนการจัด
การศึกษา
6. การสื่อสารผลงานที่เป็นรูปธรรม และมีพื้นที่การนาเสนอเชิงกลยุทธ์
เพื่อขับเคลื่อนนโยบาย
การหนุนเสริมขบวนการขับเคลื่อนโรงเรียนพัฒนาตนเองผ่านไกเชิงกลยุทธ์
โดยเสริมพลัง (Empower) หน่วยงานในระดับพื้นที่ให้เกิดการขับเคลื่อน (Movement)

8. 8
8