ชีวิตที่พอเพียง 4635. ทำงานเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (224) ขบวนการโรงเรียนประเมินตนเอง โดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช

1. ชีวิตที่พอเพียง 4635. ทำงำนเพื่อควำมเสมอภำคทำงกำรศึกษำ (224) ขบวนกำรโรงเรียนประเมินตนเอง
วันที่ ๗ - ๘ ธันวาคม ๒๕๖๖ ผมไปร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาการประเมินผลลัพธ์การเรียนรู้สู่การใช้ประโยชน์ในชั้น
เรียน ณ The Sez Hotel Bangsaen จังหวัดชลบุรี มีคุณ Paul Collard เป็นวิทยากรหลัก ฝ่ายวิชาการมาจาก
OECD คือคุณ Mario Piacentini และ Emma Linsenmayer เสนอ PILA – Platform for
Innovative Learning Assessment ที่กาลังพัฒนาโดย OECD
หลักการคือ ใช้เทคโนโลยี ไอที (AI) ช่วยการประเมิน และช่วยตีความผลการประเมิน ลดภาระของครู เพราะมี
dashboard สรุปผลให้ครูเห็นผลของนักเรียนแต่ละคนได้เลย นักเรียนก็ทากิจกรรมเพื่อการประเมินคล้ายๆ เล่นเกม คือ
สนุก โดยครูใช้ platform ไม่ใช้ใช้ข้อสอบสาเร็จรูป จะประเมินความรู้ด้านใดบ้าง ครูกาหนดประเด็นที่ต้องการประเมิน
และออกข้อสอบเอง หรือเลือกใช้ข้อสอบจากคลังข้อสอบ ที่มีให้ใช้ร่วมกัน
คลังข้อสอบนี้มาจากครูไทยช่วยกันพัฒนา เมื่อผ่านการตรวจสอบปรับปรุงโดยผู้ทรงคุณวุฒิว่าเหมาะสมดีแล้ว ก็นาขึ้นไว้ใน
คลังข้อสอบกลาง โดยมีข้อสอบสาหรับแต่ละชั้นปี ในเบื้องต้นนี้จะเป็นของอนุบาล ๓ - ป. ๖ โดยจะเป็นการสอบหรือ
ประเมินสมรรถนะ หรือความสามารถในการใช้ความรู้ในสถานการณ์จริงหรือคล้ายจริง การประชุม ๒ วันนี้เป็นการทาความ
เข้าใจ และขอความเห็น จากครูแกนนาประมาณ ๔๐ คน ที่เลือกมาแล้วว่า เป็นครูที่มีความเหมาะสมที่จะทาหน้าที่ผู้นาการ
เปลี่ยนแปลงให้แก่ระบบการศึกษาไทย เป็นจุดเริ่มต้นของ Training for the Trainers คือท่านเหล่านี้จะไปทา
หน้าที่ถ่ายทอดความรู้ความเข้าใจและทักษะในการใช้ PILA Platform ของ OECD แก่เพื่อนครูในโรงเรียนของตน
สาหรับให้นักเรียนทาข้อสอบ (ในคอมพิวเตอร์หรือแทปเล็ต) ออนไลน์หรือออฟไลน์ แล้ว AI ประมวลผลออกมาให้เลย
สาหรับให้ครูได้รู้สมรรถนะของนักเรียนเป็นรายคน และหาทางช่วยเหลือหรือหนุนการเรียนรู้ให้เหมาะสมต่อนักเรียนแต่ละคน
นี่คือการเริ่มต้น ขบวนการครู และโรงเรียนประเมินตนเอง สาหรับใช้เป็น feedback แก่ตนเอง และแก่นักเรียน จึง
เท่ากับเป็นการพัฒนาระบบ formative assessment ขึ้นในวงการศึกษาไทย ให้เป็นปัจจัยหรือพลังสาคัญในการ
ยกระดับคุณภาพการศึกษาของประเทศ
ยกระดับคุณภาพการศึกษาของประเทศด้วยการหนุนให้ครูและโรงเรียนประเมินผลงานของตนเอง สาหรับใช้เป็นข้อมูล
ป้อนกลับสู่การเรียนรู้และพัฒนาวิธีทางานของตนเอง ตามแนวทางของการ เรียนรู้จากประสบการณ์ เน้นการใช้ Kolb’s
Experiential Learning Cycle คือหนุนให้ครูสะท้อนคิดตกผลึกหลักการจากผลการทดสอบนักเรียน ในระบบ
Thai PILA ได้
ผมบอกคุณ Paul Collard ว่า นี่คือขบวนการเดินทางไกล ๑๐ - ๑๕ ปี ที่ต้องวางแผนดาเนินการอย่างต่อเนื่องและเป็น
ขั้นตอน เป็น programme ไม่ใช่ project และต้องเป็นกิจกรรมที่ครูนา ครูทา โดยมีระบบหนุน (empower)
ครูและโรงเรียน ให้เป็นผู้พัฒนาระบบ และผู้ใช้ระบบ

2. ระบบครูและโรงเรียนประเมินตนเอง เพื่อพัฒนาตนเอง
วิจารณ์ พานิช
๑๙ ธ.ค. ๖๖
670111, OECD, Paul Collard, EEF, Thai PILA, PILA, ครูและโรงเรียนประเมินตนเอง, กสศ.,
formative assessment