Anne Coetsier, vzw Zorg-Saam Zusters Kindsheid Jesu

1. Vivo Trefdag voor arbeidsbemiddelaars, 5 okt 2017
Anne Coetsier
Beleidsmedewerker Personeel en Organisatie
Vzw Zorg-Saam

2.  Anne Coetsier
 Beleidsverantwoordelijke
Personeel en Organisatie
 Vzw Zorg-Saam ZKJ

3. - 1 vzw
- Centrale Unit
- 13 WZC’s
- Oost-Vl
- Antw
- Limburg
- Bijna 2.000 medewerkers
- 650 vrijwilligers
- Middelen :
60 % overheid,
40 % privé
- Activiteiten : Ouderenzorg :
Toegewijd om de beste zorg te
verstrekken

4. 1. Imago ouderenzorg
2. Aantrekkelijke tewerkstelling
3. Aanbod in ouderenzorg
4. Evolutie ouderenzorg
5. Kansen voor Kansengroepen ?
6. Conclusies

6.  Wassen en plassen
 Hoge werkdruk
 Te weinig personeel
 Zwaar werk
 Werken in ouderzorg is niet sexy
 Geringe maatschappelijke waardering

8. 1. Imago ouderenzorg
2. Aantrekkelijke tewerkstelling
3. Aanbod in ouderenzorg
4. Evolutie ouderenzorg
5. Kansen voor kansengroepen ?
6. Conclusies

9. Qua statuut :
 Volwaardige jobs / verloning
 Correct mbt sociale wetgeving
 Werkzekerheid
 Mogelijkheden in jobtime
 Soepele verlofregeling

10.  Het kunnen opbouwen van een langdurige
hulpbiedende relatie met ouderen.
 Rijkdom van andere mensen te ontmoeten:
◦ Werken in teamverband
◦ Logistieke functies
◦ Woonsituatie
 Rijkdom van iets nuttigs te kunnen doen voor
de zwaar zorgbehoevende hoogbejaarde
medemens in uw omgeving.

11. 1. Imago ouderenzorg
2. Aantrekkelijke tewerkstelling
3. Aanbod in ouderenzorg
4. Evolutie ouderenzorg
5. Kansen voor kansengroepen ?
6. Conclusies

12.  Thuiszorg
 AW : Assistentiewoningen (= service flats)
 DVC: Dagverzorgingscentrum
 CVK: Kort verblijf
 WZC: Vast verblijf

13.  Een woonzorgcentrum is wellicht beter bekend onder de
vroegere naam rusthuis. Als in een woonzorgcentrum ook
speciale plaatsen zijn voor zwaar zorgbehoevende ouderen,
spreken we van een rust- en verzorgingstehuis (RVT).
 Een woonzorgcentrum biedt permanente opvang.
 De bewoner van een woonzorgcentrum heeft een eigen kamer.
Daarnaast zijn er in het woonzorgcentrum gemeenschappelijke
ruimtes, waar hij de andere bewoners kan ontmoeten en samen
aan activiteiten kan deelnemen. Uiteraard kan de bewoner het
woonzorgcentrum in- en uitgaan wanneer deze dat zelf wil, en
kunnen familieleden of vrienden bij u langskomen wanneer u dat
wilt. U bent er immers thuis.
 Een woonzorgcentrum biedt de bewoner ook de verzorging en
ondersteuning die deze vraagt. Dat gaat van huishoudelijke hulp
en hulp bij dagdagelijkse taken tot (lichaams)verzorging en
verpleging.

14.  Een DVC biedt opvang en verzorging overdag. Het centrum
neemt dus tijdelijk de opvang en zorg over van de mensen
die normaal thuis voor u zorgen (mantelzorgers of
thuisverplegers).
 U kan een of meerdere dagen of uren per week naar een
DVC gaan. Het personeel in het centrum zal u helpen bij
het wassen en de verzorging, u wordt er verpleegd, het
centrum organiseert activatie-, revalidatie- en
ontspanningsactiviteiten en u vindt er sociale contacten.
 U kan in een DVC een warme maaltijd eten. Het DVC biedt
ook vervoer aan van en naar het centrum tot bij u huis. Zo
bieden de centra een oplossing voor als u thuis wilt blijven
wonen, maar er niet elke dag iemand bij u langs kan
komen voor verzorging of andere ondersteuning.

15.  Een centrum voor kortverblijf biedt tijdelijk verzorging en
opvang aan ouderen. Als oudere verblijft u er dag en nacht
of alleen ‘s nachts. U kunt er verblijven voor een periode
van maximaal 60 opeenvolgende dagen en maximaal 90
dagen per jaar.
 De dienstverlening is er grotendeels hetzelfde als in het
woonzorgcentrum: u krijgt er de nodige verzorging (zoals
verpleegkundige en hygiënische zorg), gezins- en
huishoudelijke hulp, revalidatie, activering,
ontspanningsactiviteiten en sociale contacten met de
andere CVK- en woonzorgcentrumbewoners.
 Zo is het centrum voor kortverblijf een tussenschakel
tussen thuis blijven wonen met thuisverzorging en een
permanent verblijf in een assistentiewoning of
woonzorgcentrum

16.  In een serviceflatgebouw of groep van
assistentiewoningen huurt u een individuele flat
waar u zelfstandig woont. Zo’n flat heeft
minstens een leefruimte, keuken, slaapkamer,
toilet en badkamer. De woning is aangepast en
veilig: er zijn nauwelijks trappen, er is een
oproepsysteem om hulp in te roepen …
 U kunt er, als u dat wil, ook een beroep doen op
gemeenschappelijke diensten, zoals poetshulp,
warme maaltijden of thuisverpleging. Er zijn
ook gemeenschappelijke ruimtes waar u de
andere bewoners kunt ontmoeten

17. 1. Imago ouderenzorg
2. Aantrekkelijke tewerkstelling
3. Aanbod in ouderenzorg
4. Evolutie ouderenzorg
5. Kansen voor Kansengroepen ?
6. Conclusies

18. Kantelende bevolkingspiramide 2010 - 2060:
 Bevolking van 10,80 milj naar 12,66 milj
 Levensverwachting + 7 jaar: 85,3 en 90,9
 65 + van 1,86 milj. naar 3,33 milj.
 Verzilvering verdubbeling van de 80+ Tegen
2020 is er een toename van 161.684
 5% ouderen waarvan voornamelijk (80%)
zwaar zorgbehoevenden worden residentieel
opgenomen. ( verpleeghuis)

19.  Van basiszorg: wassen en plassen
 Naar professionele, gespecialiseerde & complexe zorg
 Van zorg aan bed
 Naar genormaliseerd wonen met zorg
 Van uitsluitend intra muros
 Naar geïntegreerd in regio & gediversifieerd aanbod
 Van rust
 Naar palliatieve zorg (= intensieve zorg)
!

20.  Men zet in op zo lang
mogelijk thuis :
- Uitbouw thuishulp
- technische
hulpmiddelen
- premie’s voor wie
familie helpt
- dagcentra en tijdelijke
opvang.

21.  Wachtlijsten: tekorten in aanbodzijde
 Krapte op de arbeidsmarkt van
verpleegkundigen, zorgkundigen, huisartsen
 Economische crisis: druk op budget
 Vroeger alleen met mantelzorg en nu met
professionele thuiszorg ( beide partners gaan
uit werken)

22. 1. Imago ouderenzorg
2. Aantrekkelijke tewerkstelling
3. Aanbod in ouderenzorg
4. Evolutie ouderenzorg
5. Kansen voor kansengroepen ?
6. Conclusies

23.  Ja ! (vb WZC Liedekerke : 9 %)
 Zowel in zorg als facilitaire diensten
 Voorwaarden :
◦ Voor zorg : diploma, minimum zorgkundige
◦ Voor alle functies : taal : beleid/pictogrammen
◦ Voor alle functies : attitude
 Ikv projecten of met hulp van commerciële
organisaties
 Origine : Turken, Maghrebijnen, Afrikanen
Oost-Europeanen,…

24.  Troeven :
◦ Invullen knelpuntvacatures
◦ Grote bewonersgerichtheid
◦ Spiegelfunctie
◦ Loyauteit
◦ Wervingskanaal
 Uitdagingen :
◦ Verlofregelingen : afspr : vb 2x/loopbaan lang
◦ Begeleiding op de werkvloer : all en collega’s, lg
◦ Bereidheid bewoners : bespreekbaar

26.  Diversiteitsgedachte: informele acties
◦ Samenwerking/uitwisseling met asielcentra
in Eeklo : uitwisselingsproject
◦ Bedrijfsblad
◦ Jaarthema : waardering
Diversiteitsgedachte: formele acties
◦ Opgenomen in strategienota
◦ Non-discr beginsel in arbeidsreglement

27.  Sector en organisatie met hoge gemiddelde
anciënniteit
 Instroom : geen leeftijdsvoorwaarden
 Preventieve maatregelen:
◦ Aandacht voor ergonomie
◦ Aandacht voor extra opl : automatisatie, PC, …
◦ Aandacht voor welzijn op het werk
 Vb bevraging
 Opleiding omgaan met stress en werkbelasting
 Beperkte mate van flexibiliteit : work-life balance

28.  Retentie : veel inspanningen :
◦ trajecten op maat
 fysieke problematiek : vb chronische rugpijn
 mentale problematiek : vb druk op HVP (zorg, leiding geven
en innovatieve projecten)
Andere jobinvulling : inhoudelijk of qua jobtime
◦ voorwaarden
 Bereidheid bij werkgever, werknemer en collega’s
 Veel voorbereiding en opvolging
 Binnen grenzen van draagkracht van team en oganisatie
◦ Stimulansen vanuit overheid
 Mogelijkheden van progressieve tewerkstelling
 Nieuwe regelgeving ivm reïntegratie ism arbeidsgeneesheer

29.  In facilitaire diensten :
◦ Keuken
◦ onderhoud
◦ technische dienst
 Kanalen:
◦ Buso scholen
◦ Lokale contacten
◦ OCMW : art 60
◦ Vrijwilligerswerking
 Opm :
 werk steeds complexer
 Outsourcing : bedreiging
 Iedereen is “zorg” !

30.  Individuele cases van
◦ Medewerkers id keuken met autisme
◦ Doofstomme zorgkundige (moeilijk)
◦ Mensen met mentale achterstand in onderhoud
◦ HVP komt terug na herseninfarct, nu vormingsverantwoordelijke
 Bereidheid is er, waar mogelijk
◦ Vanuit maatschappelijke verantwoordelijkheid
◦ Vanuit missie als zorg organisatie
 Veel ondersteuning nodig
◦ Vop premie
◦ Stagebegeleiding, jobcoaching, …
◦ Doventolk
◦ Begeleiding van externen vb UCBO
◦ …

31.  Individuele cases van
◦ Alternatief gestraften
◦ werkstraffen
 Afgelijnd :
◦ Vooral in de keuken
◦ Minder contacten met bewoners
◦ Vraag naar uittreksel uit het strafregister (bewijs van
goed gedrag en zede)
 Veel ondersteuning nodig
◦ Huizen van justitie
◦ Begeleiding van derden
◦ Veel gesprekken vooraf

32.  Veel cases
◦ Zorgkundige Verpleegkundige
◦ Logistiek mw Zorgkundige
◦ Zorgkundige Diensthoofd onderhoud
◦ Onderhoud Logistiek
 Kader
◦ Beetje ad hoc : initiatief aan mw
≠gestructureerd loopbaanbeleid
◦ Wel gefaciliteerd door wg
◦ Soms ikv gesubsidieerde projecten: vb project 600
◦ Schaalgrootte, referentenwerking, projectwerking

33. 1. Imago ouderenzorg
2. Aantrekkelijke tewerkstelling
3. Aanbod in ouderenzorg
4. Evolutie ouderenzorg
5. Kansen voor kansengroepen ?
6. Conclusies

34. ◦ Toekomst : complexe zorg ?
◦ Overheid beknibbelt op middelen: vb diversiteitsplannen
◦ Toch nog wat ad hoc : afh van regio, goodwill directie,
vroegere ervaringen
◦ Ondersteuning nodig van intermediairen
◦ Inloop-statuten belangrijk : stages, vakantiejob,
vrijwilligers
◦ Persoonlijk netwerk : via via
◦ Duurzaam personeelsbeleid
◦ Belangrijkste succesfactor : arbeidsattitude

35.  Vriendelijkheid;
 Beleefdheid;
 Dienstbaarheid;
 Eerlijkheid;
 Stressbestendigheid;
 Stiptheid;
 Doorzettingsvermogen;
 Collegialiteit;

36.  Bewonersgericht
 Beroepsgeheim respecteren;
 De privacy van bewoners respecteren;
 Flexibel zijn;
 Open staan voor groei en vernieuwing;
 Interesse in belevingswereld van bewoners;
 Respect betonen voor alle andere personen;

37. Bedankt !
Vragen ?