1. Mulleres e homes no espazo
público, doméstico e
privado
Desigualdades no reparto de
responsabilidades domésticas e familiares
Dobre xornada
Conciliación, corresponsabilidade, políticas
do tempo
Xestión do tempo para a promoción e
Mar F. Cendón
desenvolvemento da carreira profesional
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
2. Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
3. Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
4. Por que sucede?
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
6. Conciliación
A expresión conciliación da vida
laboral e familiar fai referencia á
necesidade de facer compatible
o traballo remunerado co
traballo doméstico e as
responsabilidades familiares.
+ dispoñibilidade de tempo libre
para o desenvolvemento persoal
individual polo que o correcto
sería falar de conciliación da
vida persoal, familiar e laboral.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
7. Estratexias máis rendibles
O traballo a tempo parcial,
a axuda da rede familiar,
a axuda doméstica remunerada,
o reparto de responsabilidades entre as
persoas que habitan o fogar,
vivir cerca do traballo ou do colexio das
fillas e fillos,
o horario de traballo e
os servizos que ofrecen os centros
escolares.
(Fonte: Enquisa de usos do tempo)
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
8. Fonte: INE Enquisa de emprego do tempo, 2009-2010 (últimos datos
publicados).
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
9. Algúns datos:
Durante o primeiro
semestre de 2009 un
total de 135.432 pais
gozaron do permiso
de paternidade de 15
días que establece a
LOIEMH.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
10. Algúns datos:
De xaneiro a xuño de 2009, a nivel
estatal, a Seguridade Social xestionou
172.709 prestacións de maternidade.
Deste total, 169.942 gozáronos
integramente as nais e 2.767 foron
compartidas cos pais, é dicir,
transcurridas as seis semanas de
descanso cede as 10 restantes ao pai.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
12. Universidade de Vigo
Lei do estatuto dos
traballadores
Estatuto básico do empregado
público
II Convenio colectivo de PAS
II Convenio colectivo de PDI
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
13. Corresponsabilidade
É a distribución equilibrada no
seno do fogar das tarefas
domésticas, o coidado das persoas
dependentes, os espazos de
educación e traballo, permitindo a
todas as persoas que comparten
ese núcleo o libre e pleno
desenvolvemento de opcións e
intereses, mellorando a saúde
física e psíquica das mulleres e
contribuíndo a alcanzar unha
situación de igualdade real e
efectiva entre ambos sexos.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
14. Corresponsabilidade
O reparto de tarefas no espazo
doméstico é unha das estratexias
fundamentais para reequilibrar a
participación de homes e mulleres
na esfera do privado e o público.
É necesario un cambio de
mentalidade de mulleres e homes
e unha implicación directa e
profunda dos homes, xa que sen a
súa participación responsable, non
existe reparto equitativo de
responsabilidades e tarefas. Ilustración de Marcio Abreu
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
15. Decálogo para os homes europeos
(www.all-together.org)
Máis tempo para compartir coa túa parella
Aumentará o teu benestar persoal e social
Mellorará a complicidade coa túa parella
Gozarás e coñecerás mellor as túas crianzas
Aprende novas competencias e habilidades
Comparte a carga de ser sostedor da familia
Sé independente coñecendo por ti mesmo como
compaxinar o coidado das/os nenas/os e as
tarefas domésticas
Aprende como coidarte mellor a ti mesmo
aprendendo a coidar a túa familia
Asume as túas responsabilidades e sé coherente
cos teus valores de igualdade
Convírtete nun bo exemplo: pon o teu gran de area
na construción dunha sociedade máis xusta
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
16. «Hai moita
tiranía
disfrazada de
protección»
Crystal Catherine Eastman ( 1881 – 1928)
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
17. Políticas do tempo
Nacen a finais de 1980 ao
carón da iniciativa «Le
donne cambiano il tempo»
impulsada polas mulleres
do Partido Comunista
italiano.
Curto desenvolvemento.
Implementación desigual.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
18. Políticas do tempo
O seu obxectivo é lograr unha
distribución máis equitativa do
tempo, que supere o esquema
tradicional de xerarquización
establecido pola división sexual do
traballo en torno ás dicotomías
produción/reproducción,
público/privado,
masculino/feminino, e que tome en
conta as necesidades de mulleres e
homes ao longo de todo o ciclo vital.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
19. Políticas do tempo
Poñen o foco de atención nas
necesidades de todas as
persoas (independentemente
da súa relación co mercado
laboral) e, especialmente, nas
demandas das mulleres, pero
tamén de nenos e nenas,
poboación maior e outras
persoas en situación de
desvantaxe.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
20. Políticas do tempo
Son participativas, porque activan procesos
de debate, de negociación e de acordo
entre as necesidades persoais e as
esixencias colectivas e actúan
transversalmente en todos os aspectos da
vida cotiá, mesturando distintos ámbitos e
diferentes formas de declinar as vivencias
dos diversos grupos sociais.
Polo seu carácter trasversal e a relevancia
que outorgan ao diálogo social,
convértense en elementos clave para
avanzar cara a unha «nova forma de
gobernabilidade».
Buscan o consenso social e impulsan a
sensibilización a través de procesos de
debate e negociación.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
21. Políticas do tempo
Reclaman unha nova organización
social e económica baseada nun
renovado pacto social que promova
o equilibrio entre homes e mulleres
en todos os ámbitos da vida.
Cuestionan unha ordenación temporal
fundamentada na centralidade do
traballo retribuído.
Reivindican o dereito de todas as
persoas de facer uso da súa
capacidade para decidir e negociar
sobre o seu propio tempo
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
22. Algúns exemplos...
Semana de 35 horas en Francia (Lei
Aubry)
Modelo finlandés 6+6
Medidas Work & Life Balance no Reino
Unido
As bases para a regulación dos bancos
de tempo e os plans de
programación do tempo da cidade
da Lei galega 2/2007, do 28 de
marzo, do traballo en igualdade das
mulleres
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
23. Potencialidades
Igualdade e equidade na distribución social do
tempo diario como obxectivos
Centralidade dos coidados
Promoven redes de intercambio e de reciprocidade
Perspectiva multidimensional do tempo
Carácter transversal
Interrelación entre o local e o global
Fomentan o diálogo social e os procesos de debate
entre os diversos ámbitos
Impulsan o desenvolvemento de novas redes
europeas
Conformanse como unha nova forma de gobernabi-
lidade democrática
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
24. Xestión do tempo
A nosa forma de ocupar o
tempo está condicionada por
diversos factores culturais,
sociais e económicos.
As necesidades de cada muller
son distintas en relación á
xestión do tempo persoal,
pero existe unha
problemática común a todas
as mulleres ao redor de
como organizamos o noso
tempo e a valoración que
temos do mesmo.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
25. Pirámide de Maslow (A Theory of Human Motivation, 1943)
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
26. Teoría das necesidades humanas de Manfred Max Neef
SER TER FACER ESTAR
Subsistencia
Protección
Afecto
Entendemento
Participación
Ocio
Creación
Identidade
Liberdade
As necesidades interrelacionanse e interactúan entre si
nun movemento incesante
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
27. En resumo...
As necesidades humanas son de bens e
servizos pero tamén de afectos e
relacións xurdindo un conflito entre a
dimensión obxectiva que satisfacemos na
esfera pública e a dimensión subxectiva
vinculada a aspectos afectivo-emocionais,
moitos deles imposibles de mercantilizar
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
28. Xestión do tempo: tempo e xénero
A falta de tempo preséntase como
un obstáculo para a realización
persoal que está nesgado polo
xénero.
O tempo requirido para a atención
e control das responsabilidades
familiares non está integrado
nin computado nas estruturas
socio-laborais. É un tempo
«invisible», normalmente
considerado tempo de ocio ou
persoal.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
29. Implicacións
As mulleres gozamos de
menor tempo de ocio,
menor tempo dedicado
a nós, menos tempo
para a formación e un
maior desgaste físico e
psíquico pola escasa
compensación persoal.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
30. Obxectivos do uso social do tempo con perspectiva de
xénero
1. Educar a nenas e nenos, persoas novas e adultas
para que comportan, en condicións de
igualdade, as responsablidades e tarefas do
ámbito doméstico cambiando roles e
estereotipos de xénero.
2. Capacitar os homes en tarefas domésticas e de
coidados.
3. Visibilizar as achegas do traballo que se realiza
no ámbito doméstico.
4. Potenciar unha conciliación corresponsable
entre a vida persoal, familiar e laboral de
mulleres e homes. Eurodiputada Licia Ronzulli
5. Adecuar e crear servizos públicos socio-
comunitarios co fin de facilitar a conciliación.
6. Deseñar, organizar e xestionar o noso entorno
(cidade, vila, barrio, aldea) para mellorar a
accesibilidade e o goce
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
31. Algunas chaves para facelo de xeito individual
Eficacia: priorizar tarefas, ordenalas
sacarlles o máximo partido e
xestionar os nosos propios ladróns
de tempo.
Estrés: Identificar, previr e xestionar.
Conciliación e
corresponsablidade
Proactividade: non ir a remolque
do tempo (PPP)
Crear e potenciasr espazos onde o
tempo se xestione de xeito
flexible.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
32. E para facelo como mulleres?
Analizar a influencia do rol de
xénero na ocupación do tempo.
Ser consicientes dos efectos dunha
inadecuada administración do
tempo.
Evidenciar o grao de satisfacción
persoal na ocupación do tempo.
Elaborar unha planificación factible
e satisfactoria do tempo propio.
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
33. Accións da Universidade de Vigo
Eixo 4. Relacións sociais e condicións de
traballo nun contorno de igualdade
Obxectivo operativo 1: Velar pola aplicación do
principio de igualdade de oportunidades e de
trato nos procesos de selección, acceso,
promoción e desenvolvemento profesional
-Elaborar informes de impacto de xénero
-Analizar as carreiras profesionais para
detectar discriminacións ou
desigualdades
-Analizar os permisos para detectar o seu
impacto nas traxectorias laborais e as
súas posibles repercusións
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional
34. Accións da Universidade de Vigo
Eixo 4. Relacións sociais e condicións de
traballo nun contorno de igualdade
Obxectivo operativo 4: Facilitar a conciliación
da vida persoal, profesional e familiar
-Publicar unha guía sobre os dereitos e
posibilidades para conciliar
-Coñecer as necesidades de conciliación
e as demandas do persoal
-Elaborar e aprobar un plan de
conciliación
-Promover e reforzar servizos de apoio
Políticas públicas de igualdade de oportunidades entre homes e mulleres e promoción profesional