πολιτισμός βυζαντιου

1. Μαρία Καμίδη
Εργασία στην Ιστορία

2. 1. Η καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο
α) Οικογενειακή ζωή
 Γάμος κορίτσια κάτω των 12
• Απαγόρευση γάμου αγόρια κάτω των 14
• Με την τέλεση αρραβώνα συμβόλαιο για την
προίκα της νύφης
• Γαμήλιο γλέντι μόνο με συγγενείς και φίλους του
γαμπρού
• Υπήρχε δυνατότητα διαζυγίου

3.  Η θέση της γυναίκας
• Περιορισμένη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή
• Κυρίαρχος ρόλος στην οικογενειακή ζωή
• Έξοδοι Καλυμμένο πρόσωπο
Οι πλούσιες με συνοδεία δούλου
Απαγόρευση συμμετοχής σε δημόσιες
τελετές
• Μετά τον 11ο αι: Ελεύθερη πρόσβαση στα κοινά και
την παιδία

4. Παιδί
• Φροντίδα: Όλη η οικογένεια
• Μητέρα: Καθησύχαση παιδιού με παραμύθια
αφηγήσεις από
Αγία Γραφή
• Αντιμετώπιση από το νόμο με συμπάθεια
• Πρώτα χρόνια κοντά στην οικογένεια
• Πρώτη μορφή εκπαίδευσης στο σχολείο

5. β) Το σχολείο
 Βυζαντινό Εκπαιδευτικό Σύστημα
• Συνέχιση ελληνιστικής παράδοση
• Δύο κύκλοι σπουδών Γραμματιστή
Γραμματικού
1ος κύκλος: Από 7 χρονών
2ος κύκλος: Από 12 χρονών
Βασικά μαθήματα: Ανάγνωση, Γραφή, Γραμματική,
Ρητορική, Φιλοσοφία, Αριθμητική, Γεωμετρία,
Αστρονομία, Μουσική.

6. β) Το σχολείο
• Είδη σχολείων: Δωρεάν σχολεία ορφανά
Κοσμικά σχολεία
Εκκλησιαστικά σχολεία
Γενικά σχολεία Καταβολή
διδάκτρων από
μαθητές
• Πανεπιστήμιο Μόνο αυτοί με οικονομική
ευχαίρια

7. γ) Η ασθένεια, η ιατρική, και η κοινωνική περίθαλψη,
ο θάνατος
• Οργάνωση ιατρικών υπηρεσιών: Νοσοκομεία
Πτωχοκομεία
Ορφανοτροφεία
• Ανάλογος αριθμός γιατρών-πληθυσμού
• Ανταγωνισμός ιατρικής-μαγείας

8. δ) Η κατοικία
Πλούσιοι
• Κεντρική αίθουσα υποδοχή
• 2όροφοι
• Ξύλινες/Πέτρινες κολώνες
• Δωμάτια: Τζάκι, Κουζίνα, Εικονοστάσιο, Λουτρό

9. Η κατοικία

10. Η κατοικία

11. Η κατοικία

12.  Φτωχοί και χωρικοί
• Άθλιες κατοικίες χωρίς ανέσεις
• Μικρά σπίτια
• Ένας στεγασμένος χώρος, διαιρεμένος στα δύο
• Εξαίρεση: Ευκατάστατοι χωρικοί
Μεγαλοκτηματίες
• Ευκατάστατοι: Διώροφα σπίτια 1ος όροφος:
κοτέτσι/στάβλος
2ος όροφος:
υπνοδωμάτια
• Μεγαλοκτηματίες: Πολυτελείς επαύλεις μακριά από χωριά

13. ε) Ενδυμασία και μόδα
 Μέσος άντρας
• Μακριοί χιτώνες
• Δερμάτινες μπότες/Ανατολίτικα παπούτσια
 Χωρικοί
• Χιτώνες χωρίς μανίκια
• Βράκες ως τον αστράγαλο
• Παπούτσια ανοιχτά στη φτέρνα/Ξυπόλυτοι

14.  Γυναίκες
• Μανδύας Μακριά μανίκια
Καλυμμένο κεφάλι
• Φροντίδα μαλλιών και προσώπου
• Πλούσιες: Πολυτελή ενδύματα

15. στ) Ψυχαγωγία
 Εκδηλώσεις Ιεροτελεστίες
Βασικοί τρόποι ψυχαγωγίας Θρησκευτικές γιορτές
Λαϊκές γιορτές
Κοινωνικές γιορτές
• Ιππόδρομος: Αρματοδρομίες, Θεατρικές παραστάσεις
• Απόκριες: Μεταμφίεση ανθρώπων, Παρέλαση
• Νέα σελήνη: Φωτιές στους δρόμους

16.  Επαρχία
• Συνηθισμένες εκδηλώσεις: Ετήσια πανηγύρια
Μάγοι Θαυματοποιοί
Θεραπευτές

17. ζ) Μοναχισμός
 Αρχή του μοναχισμού
• Οι άνθρωποι ονομάστηκαν Μοναχοί /Ερημίτες/
Ασκητές Νηστεία
• Δοκιμασίες όπως Συνεχή προσευχή
Αϋπνία

18.  Ανάπτυξη του μοναχισμού
• Αίγυπτος 4ος αι: 2 κλασικές μορφές
1.Μοναχική 2.Κοινοβιακή
Άγιος Αντώνιος Παχώμιος
• Εξάπλωση μοναχισμού σε:1) Εγγύς Ανατολή
2) Χριστιανικός κόσμος

19.  Ακμή του μοναχισμού
• Αύξηση μοναστηριών μετά την αναστήλωση των
εικόνων σε Όλυμπο Βιθυνίας
Καππαδοκία
• Άγιο Όρος: Σημαντικότερο μοναστικό κέντρο
• Ανάπτυξη σε μοναστική πολιτεία από
Βασίλειος Α’ Ιωάννης Τζιμισκής
Νικηφόρος Φωκάς

20. 2. Βυζαντινή Γραμματεία
α) Θρησκευτική ποίηση
Δύο είδη
Λειτουργική
Μη Λειτουργική
β)Θεολογική Γραμματεία
1) Αγιολογία
2) Μυστικισμός
3) Ησυχασμός

21. γ)Λόγια κοσμική γραμματεία
• Ελληνική Ανθολογία 4.000 επιγράμματα
• Βασικότερα είδη Ιστοριογραφία
Χρονογραφία
Ακριτικά τραγούδια
• Διάσωση κλασσικών γραμμάτων
• 9ος αι: Χρήση μικρογράμματος γραφής

22. δ) Εκπρόσωποι κλασικών γραμμάτων
• Φώτιος: πρωταρχικός ρόλος σε
Διάδοση αρχαίας
Πνευματική αίσθηση ελληνικής κληρονομιάς
της εποχής του
• Αρέθας: Αρχιεπίσκοπος Καισαρείας

23. Φώτιος Αρέθας

24. Λογοτεχνία και φιλοσοφία
Απομάκρυνση από
αρχαία θρησκεία
Περιορισμοί
στην
ενασχόληση με
τη φιλοσοφία
Ανεξάρτητη
φιλοσοφία
από θεολογική
σκέψη

25. 3. Επιστήμη και Τεχνολογία
α) Αρχές επιστημικών τεχνών
• Έντονος θρησκευτικός χαρακτήρα
Παύση ανάπτυξης φυσικών επιστημών
• Ίδρυση ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων:
1) Πατριαρχική Ακαδημία 5ος αι
2) Πανεπιστήμιο της Μαγμαύρας 9ος αι
3) Νομική σχολή 11ος αι
• Ανάδειξη αξιόλογων Γιατρών, Αστρονόμων,
Μαθηματικών

27. β) Τεχνολογία
 Στρατιωτικοί σκοποί
• Υγρό πυρ
• Οπτικός τηλέγραφος
 Ναυτικοί σκοποί
• Πολεμικό πλοίο Εμπορικό πλοίο
Αρχικά με μία σειρά Μήκος 21μ., Μονοκάταρτο ή
κουπιών, μετά με δύο πλάτος 7μ., δικάταρτο με
χωρητικότητα τριγωνικά πανιά
50 τόνων και μονό πηδάλιο

28. Τεχνολογία
Υγρό πυρ Οπτικός τηλέγραφος

29. 4. Εικαστικές τέχνες και μουσική
α) Αρχιτεκτονική
• Αρχιτεκτονικοί ρυθμοί
Βασιλική με Ο ρυθμός του
τρούλο σταυροειδούς με τρούλο
Αγιορείτικος Οκταγωνικός
Πεντάτρουλος

30. • Διακόσμηση εσωτερικών χώρων
Τοιχογραφίες Φορητές Έργα
εικόνες ξυλογλυπτικής
Ανάγλυφες παραστάσεις
Ψηφιδωτά

31. β) Γλυπτική και ζωγραφική
• Κυριότερες μορφές έκφρασης
Τοιχογραφίες Ψηφιδωτά

32. β) Γλυπτική και ζωγραφική
• Κυριότερες μορφές έκφρασης
Τοιχογραφίες Ψηφιδωτά

33. • Εκκλησία κατά της γλυπτικής
• Τυπικό σχήμα στην εικονογράφηση
Μιχαήλ και
Γαβριήλ
Εικονογράφηση Άγγελοι και Αψίδα του
του Παντοκράτορα προφήτες Ιερού ή της
στην κορυφή Θεοτόκου

34. γ) Μικρογραφία, Μικροτεχνία, Μικρογλυπτική,
Νομισματική
• Μικρογραφίες: Τα χειρόγραφα με εικόνες
• Έργα μικροτεχνίας και μικρογλυπτικής
Ξύλο
Πολύτιμα Ελεφαντόδοντο
Μέταλλα Σμάλτος

35. δ) Μουσική
• Απλότητα στη λειτουργική ποίηση και μουσική
• Επικράτηση του Χριστιανισμού
Σύνθετες μορφές των ύμνων

36. • Δημιουργοί λειτουργικών ποιημάτων
Ποιητές Μελωδοί
• Εκκλησιαστική μουσική
Μονοφωνική Πολυφωνική
• Αλφαβητική σημειογραφία
• Ανάπτυξη θρησκευτικής μουσικής
Ανάπτυξη κοσμικής μουσικής

37. ΤΕΛΟΣ