1. ΜαρίαΙορδανίδου
Στην εποχήτου τσιμέντου και της πολυκατοικίας
Εισαγωγικά: Το απόσπασμα προέρχεταιαπότομυθιστόρημα τηςΜ. Ιορδανίδου «Ηαυλή
μας» ,στοοποίο η συγγραφέαςμαςπεριγράφεισκηνέςαπότηζωή στησύγχρονη
τσιμεντούπολη. Τομυθιστόρημα είναισεμεγάλοβαθμόαυτοβιογραφικό.
Θεματικά κέντρα:- η απρόσωπηζωή στις πολυκατοικίεςτων μεγάλων αστικών κέντρων.
- Προβλήµατα απότησυγκατοίκησηπολλών οικογενειών στιςσύγχρονες
πολυκατοικίες
- Εργαζόµενεςµητέρεςµεπαιδιά - Οι δυσκολίεςστην ανατροφήκαι στη
διαπαιδαγώγησητους.
Χώρος:πολυκατοικία,ίσωςστηνΑθήνα
Χρόνος: απροσδιόριστος.( πρόκειταιμάλλον για τηδεκαετία του’70)
Περιεχόμενο:κοινωνικό.
Ενότητες- Ανάλυση
1η ενότητα («Ζούμεστηνεποχή… που κρέμεταιστον τοίχο»):ητυποποιημένηκατασκευή
των διαμερισμάτωνκαιοομοιόμορφοςτρόποςζωήςτων ενοίκων.
Στην πρώτηενότητα θίγεταιτοθέμα τηςασφυκτικήςζωής σε ένα διαμέρισμα.Τα σύγχρονα
διαμερίσματα μοιάζουν μεκλουβιά,χωρίςφως,χωρίς παράθυρα.Αυλέςδεν υπάρχουν,
μόνοακάλυπτοιχώροι, συνήθως ανήλιαγοι.Τα διαμερίσματα είναιστενάχωρακαι
απρόσωπα, βαρετά,αποπνικτικά,απωθητικά καιτελικά θλιβερά. Τα μακρόστενα
μπαλκόνια τουςπαρομοιάζονταιεύστοχα στοκείμενομεκατάστρωμα βαποριού.Τα
δωμάτια είναιτόσομικρά που μοιάζουν διάδρομοι. Ηαυλήτης μονοκατοικίας
αντικαταστάθηκεαπότα μπαλκόνια. Ηζωή σε αυτά τα ανήλιαγα,τσιμεντένιακλουβιά είναι
ασφυκτική.Δενμπορείη νοικοκυρά να φροντίσειτηδιαρρύθμισητουσπιτιούτης,αφού
όλα είναιπροσχεδιασμένα απότονεργολάβο.Ηδιακόσμησηείναιπροαποφασισμένη
συνεπώς τοπροσωπικό στοιχείοαπουσιάζει. Ηέλλειψηχώρου έκανετουςεργολάβουςνα
αξιοποιήσουνόλεςτιςγωνιές τουδιαμερίσματος.Έτσιαπότην αρχή έχει οριστείη θέσηγια
κάθεέπιπλο καιχρηστικόαντικείμενοτουσπιτιού.Τα παραδείγματα τουομοιόμορφουκαι
στενάχωρουαυτούτρόπουζωής στο κείμενο,στην πρώτηενότητα, είναιπολλά.Η
νοικοκυρά έχασετοδικαίωμα να φτιάξειτηγωνιά της.Αυτόγια τη συγγραφέα- αφηγήτρια,
που είναιΚωνσταντινοπολίτισσα,έχειιδιαίτερησημασία,αφούοιΠολίτισσεςείναι
«βασίλισσες» τουσπιτιούτους.Με ειρωνικότρόποη αφηγήτρια μαςδείχνειπως οι
άνθρωποιέχασαντηνελευθερία τους. Όπωςθα διαπιστώσουμεστησυνέχεια του
αποσπάσματος,αυτέςοιτυποποιημένεςκατοικίεςεπηρεάζουν αρνητικά τησυμπεριφορά
των ανθρώπων. Αυτήη ισοπεδωτικήοµοιοµορφία,σεσυνδυασµόκαιµετοφόβο,που
εµπνέειη ανωνυµία της συγκατοίκησηςστην πολυκατοικία,οδηγούν τουςανθρώπουςστην
αποξένωσηκαιστην εσωστρέφεια.

2. 2η ενότητα («Αλλάζουν οικαιροί…μαςχωρίζειέναςτοίχος»):Η ζωή των ενοίκων καιοι
σχέσεις μεταξύτους.
Στη δεύτερηενότητα μαςπαρουσιάζεικάποια άλλαπροβλήματα πουδημιουργούνται
απότη συμβίωση πολλών ενοίκωνστην πολυκατοικία.Στην ισοπεδωτικήομοιομορφία των
διαμερισμάτων,πουανάφερεπριν,έρχεταινα προστεθεί οφόβος,πουκάνειτους
ανθρώπουςψυχρούς(αγγλοπρεπείς).Ηανωνυμία τηςσυγκατοίκησηςοδηγείστην
αποξένωση,στηνεσωστρέφεια,στιςαπρόσωπεςσχέσεις.Χαρακτηριστικάλέειηαφηγήτρια
«έχασανοιρωμιοί τη ρωμιοσύνητους» καιεννοείπως έχασαν τιςπαραδοσιακέςαξίεςτης
φιλίας,της φιλοξενίας, τηςσυμπόνιας, τηςευγένειας,τηςαλληλεγγύης.Αυτέςτιςαρετέςη
Πολίτισσα αφηγήτρια τιςέχεισυνδυασμένεςμετηφύση τουΈλληνα.Τώρα απογοητευμένη
διαπιστώνειπως χάθηκανκαιοι άνθρωποισυμπεριφέρονταιμεεσωστρέφεια,φόβο,είναι
τυπικοί,δενανοίγουντα σπίτια καιτις καρδιέςτους,είναικαχύποπτοι,αδιάφοροι
(«ρινοκερίτις»),αντικοινωνικοί.Πολλέςφορέςδεν γνωρίζονταιμεταξύτους.
Ακόμηαναφέρεταισεάλλα χαρακτηριστικά προβλήματα τηςζωήςστις πολυκατοικίες,
όπως είναιη ενόχλησηαπότους θορύβουςκαιτις συζητήσειςτων γειτόνων.Οιτοίχοι των
διαμερισμάτωνείναιτόσολεπτοίώστεοι ένοικοιγνωρίζουν τιςφωνέςκαι τις συνήθειες
των γειτόνωντους.Έτσι συχνά η προσωπικήζωή των ενοίκων απασχολείτογείτονα,ο
οποίος άθελα τουτηνπαρακολουθείκαικατά κάποιον τρόποσυμπάσχει.
«Έχασανοι Ρωμιοί τη ρωμιοσύνη τους»
Ρωμιοσύνη: ο Ελληνισμός,η ελληνικήψυχή,το φρόνημα καιτα ιδανικά του
ελληνικούέθνουςκαιεδώο τρόποςσυμπεριφοράςτων Ελλήνων πουπερικλείειτις
παραδοσιακέςαρετέςπουαναφέρθηκαν παραπάνωδηλαδή τηφιλοξενία,την αλληλεγγύη,
τη φιλία,τηνψυχική ευγένεια,τησυμπόνια.Άλλωστεμεαυτέςτιςαρετέςμεγάλωσεόταν
ζούσε στηνΚωνσταντινούπολη,όπουοιγείτονεςγνωρίζονταν μεταξύτους,αντάλλασσαν
επισκέψειςκαιμοιράζονταν τιςχαρέςκαιτιςλύπες, είναιγεμάτεςμεεικόνες
απόβεγγέρες, γιορτές, μουσαφιριά καιτραπεζώματα» Τώρα όμωςστην Αθήνα διαπιστώνει
μια άλληκοινωνικήπραγματικότητα.Οιάνθρωποιέχουν υιοθετήσειξενικέςσυνήθειες.
Έχουν γίνειτυπικοί κι εσωστρεφείς.Δεν ανοίγουν τα σπίτια τουςκαιτις καρδιέςτους.Έτσι
στη θέσητων παραδοσιακώναξιώνέχειμπει η καχυποψία,ηαδιαφορία,οφόβος,η
αντικοινωνικότητα.
Οι ένοικοιτων πολυκατοικιώνπολλέςφορέςδεγνωρίζονται.Γιαυτόλοιπόν η
αφηγήτριακαταλήγειότιέχασανοιρωμιοίτη ρωμιοσύνητους δηλαδήτην ελληνικήτους
φυσιογνωμία,αφούαλλοτριώθηκαν απότα ξενικά πρότυπα.(αλλοτρίωση:αποξένωσητου
ανθρώπουαπότη φύση,από τονάλλοάνθρωποκαιαπότον ίδιοτου τον εαυτό).
( Η παράγραφοςστηνοποία συναντούμεαυτήτην πρόταση,είναιυποδειγματικήωςπρος
τη δομή της– θεματικήπρόταση,λεπτομέρειες,κατακλείδα).
3η ενότητα (« Από τολουτροκαμπινέ…καιησυχάσαμε»):Ηκαταπιεστικήσυμπεριφορά της
μητέραςτουδιπλανούδιαμερίσματοςκαιηέντονηαντίδρασητουπαιδιού.

3. Στην τελευταία ενότητα ηαφηγήτρια αναφέρεταισεμια οικογένεια πουζει στοδιπλανό
διαμέρισμα. Ηαφηγήτρια άθελάτηςπαρακολουθείτησχέσητης γυναίκαςτουδιπλανού
διαμερίσματοςμετημικρή της κόρη.Η εργαζόμενημητέρα συμπεριφέρεταιυστερικάστο
παιδίτης και τοπαιδί αντιδρά νευρωτικάκαιτρομαγμένα. Ημητέρα κουρασμένηαπότη
δουλειά καιαγχωμένη δενξέρειπώς να διαπαιδαγωγήσειτομικρόπαιδί,τουφέρεται
εξουσιαστικά καιαντιπαιδαγωγικά.Αντιλαμβανόμαστεπόσοπιεστικήείναιηζωή των
μεγάλωνπου ξεσπούνστα παιδιά τουςκαιδεν ξέρουν πώς να τα μεγαλώσουν.Οι
αντιδράσειςτουπαιδιούείναινευρικέςκαιδείχνουν πωςτο επηρεάζειαρνητικάαυτήη
στάσητης μητέραςτου. Η αξιοπρέπεια τουμικρούπαιδιούέχειπληγωθεί καιγια να
αμυνθείαρνείταινα φάει.Έτσιεκδικείταιγια τοξύλοκαιτην εγκατάλειψη.(ημητέρα είχε
πάειδιακοπέςμε τονπατέρα αφήνονταςτοπαιδίστηγιαγιά του) Η
αφηγήτρια παρακολουθείτησκηνήκαιπροβληματίζεται.Αντιδρά καιαρχικάεπεμβαίνει
διακριτικά καιευγενικά,συμβουλεύονταςτην μητέρα να συμπεριφέρεταιμεηρεμία στο
παιδίτης και να του δίνειπρωτοβουλίες.Η μητέρα όμωςδεν δέχθηκετην παρατήρηση.
Όταν η μητέρα απείλησενα μπατσίσειτοπαιδίη αφηγήτρια οργίστηκε. Ηδυναμικήστάση
της δείχνειάτομοσκεπτόμενο,μεευαισθησία,καλλιέργεια,πείρα καικαλοπροαίρετη
διάθεση.Πονάειγια τοπαιδίκαι εξοργίζεταιμετημητέρα,μια εργαζόμενηπουδεν
μπόρεσενα βρειτην ισορροπία ανάμεσαστουςπολλαπλούςτηςρόλους.Η γνώσηκαι
διαίσθησήτηςτην οδηγούνστοσυμπέρασμα ότι έχει πληγωθείη αξιοπρέπεια του
παιδιού, το οποίοχρησιμοποιείως άμυνα απέναντιστημητέρα τουτην άρνησητου
φαγητού.Ηαφηγήτρια γνωρίζειπροφανώςτηλειτουργία τηςπαιδικήςψυχής. O
δραματικόςενεστώταςδίνειζωντάνια στην αφήγησηκαθώς τα γεγονότα παρουσιάζονται
σαννα συμβαίνουνμπροστά στοναναγνώστη.
Η φράση« έχουν τηναξιοπρέπειά τουςτα παιδιά» σεσυνδυασμόμετο γαλλικό
ρητόσυνοψίζουντιςθέσεις της συγγραφέωςκαιαφηγήτριαςγια τα δικαιώματα καιτη
διαπαιδαγώγησητωνπαιδιών.Τα παιδιά έχουν κι αυτά δικαιώματα καιχρειάζονται σωστή
διαπαιδαγώγηση.Χρειάζονταιαγάπη,στοργή,υπομονή.
Χαρακτηρισμόςπροσώπων
Αφηγήτρια:είναιμια γυναίκα μεγάληςηλικίαςπουδεν αντέχειτην ασφυκτικήζωήστο
διαμέρισμα.Απότηναρχήτου αποσπάσματοςφαίνεταιηαπογοήτευση,ηδυσφορία της
καιαυτότο εκφράζειμετηνειρωνικήστάσητης στην πρώτηενότητα.Νοιώθει
εγκλωβισμένη,δενμπορείνα έχει τηδική της γωνιά.Ακόμηαπογοητεύεταιαπότην
ψυχρότητα,τοφόβοκαιτηναποξένωσηστιςπολυκατοικίες.Προβληματίζεταικαιαπορεί
που οι Έλληνεςέχασαντις παραδοσιακέςτουςαξίες.Παρακολουθεί,άθελατηςτιςζωές των
άλλων.Απότην παρέμβασήτηςστησκηνήτης μητέραςκαιτου παιδιού,φαίνεταιπως
νοιάζεται,είναιευαίσθητη,αξιοπρεπής,σκεπτόμενη,καλοπροαίρετηκαι
προβληματισμένη.Δεναποδέχεταιτηβία.Προβληματίζεται,αγωνιά για την τύχητου
παιδιού.Αντιδρά αρχικά ήρεμα κιέπειτα οργισμένα.(«Ναι,πραγματικάτρελάθηκα»).
Μητέρα:υστερική,βίαιη,αγχωτική,εξουσιαστική.Οσύγχρονοςτρόποςζωής,η αγχωτική
εργασία,τοπιεστικόωράριο,τηνέχουν κάνεινα μηδιαπαιδαγωγείσωστά τοπαιδί,να του
φέρεταιάσχημα.Χάνειτονέλεγχοκαιαντιδρά άσχημα.

4. Αφηγηματικά στοιχείακαι τεχνικές
Αφηγητής: η αφηγήτρια είναιομοδιηγητική, δραματοποιημένη- συμμετέχειστηδράση.
Είναιένα από τα πρόσωπα της ιστορίαςπου αφηγείται.Αυτόφαίνεταικαιαπότοπρόσωπο
στο οποίογίνεταιη αφήγηση,δηλαδήσεα΄ενικό ( πρωτοπρόσωπηαφήγησηκαιεσωτερική
εστίαση).Μιλάειγια τονεαυτότης,αυτήείναιη πρωταγωνίστρια.Άλλωστεέχειστοιχεία
αυτοβιογραφικά πουμας κάνουννα ταυτίζουμετην αφηγήτρια μετησυγγραφέα.
Αφηγηματικοί τρόποι:στο απόσπασμα εναλλάσσονταιηαφήγησημετο διάλογο καιέτσι
το κείμενογίνεταιπιοζωντανόκαιπαραστατικό.Παρατηρούμεκιένα σχόλιοτης
αφηγήτριας(«Αλλάζουνοικαιροί…τηρωμιοσύνητους»).
Σχήματαλόγου:
Παρομοίωση: «Θυμίζεικατάστρωμα βαποριού»,«μοιάζειδιάδρομος»,«Στέκεταιμπροστά
σου σανκολόνα πάγου»
Μεταφορά:«Εκείπου θα κουρνιάσει(ηνοικοκυρά)
Προσωποποίηση:«να αφουγκραστείτην ανάσα τουσπιτιούτης»
Ειρωνεία:«Εσωτερικά τα λένετώρα τα διαμερίσματα πουδεβλέπουν στο δρόμο…»,
«μπαλκόνιπουζώνει την πολυκατοικία ένα γύροκαιθυμίζεικατάστρωμα» «ηκάθε
κάμαρα…διάδρομος»,«Πωςεπιπλώνεται…τηςμόδας»,«Ηαπόσταση…στον τοίχο».Η
αφηγήτρια ειρωνεύεταιτονομοιόμορφοκαιτυποποιημένοτρόποζωήςστα σύγχρονα
διαμερίσματα,τηντυποποιημένηδιάταξητων επίπλων,που δεν αφήνουν την νοικοκυρά να
ανασάνεικαινα φτιάξειτοχώροτης.
Αξιοπρόσεκταείναικαι ταγνωμικά:«Αλλάζουν οικαιροί,αλλάζουν οιάνθρωποι»,«Έχουν
τηναξιοπρέπεια τουςτα παιδιά».
Γλώσσα: Παρατηρούμε αμεσότητα προφορικούλόγουκαιτολεξιλόγιοπου
χρησιμοποιείταιείναιαπλό, καθημερινό.Οιλέξειςείναιαπλές,καθημερινές,όχιμόνοστα
διαλογικά μέρη,αλλά καιστα αφηγηματικά.( « είναιόλομπαλκονόπορτες,την κόχητης,να
πιει το καφεδάκιτης,να μηνκουτουλήσεις,τα μούτρα,αγουροξυπνημένο,τομπικ-μπικτου
αυτοκινήτου,θα σεμπατσίσω,με τραβοκοπά,πάωνα πιάσωτην πόρτα τουςμε τις
κλωτσιές,έγινεπετσίκαι κόκαλοκλπ.» )
Συμπέρασμα-μήνυμα:« όσοπλησιάζουν οι στέγεςτων σπιτιών, τόσοαπομακρύνονταιοι
καρδιέςτωνανθρώπων».Ηζωή στις πολυκατοικίεςείναιαπάνθρωπη.Αυτόοδηγείστην
ψυχικήαπομάκρυνσητωνανθρώπων μεταξύτους,την αλλαγήστην συμπεριφοράτους,τις
απρόσωπεςσχέσεις, την αδιαφορία.
Ο σύγχρονος τρόποςζωής στις πολυκατοικίες.Οι περισσότεροιάνθρωποισήμερα
κατοικούνσεαστικά κέντρακαιμέσα σεπολυκατοικίες,οιοποίεςέφεραν μεγάλεςαλλαγές

5. στοντρόποζωής των ανθρώπωνκαιδημιούργησαν πολλά προβλήματαστιςδιαπροσωπικές
τους σχέσεις.Πρώτα πρώτα αντέστρεψαν ριζικά τηφυσιολογικήμορφήτηςσυμβίωσης.
Έτσι, αντίοι άνθρωποινα ζουνο έναςδίπλα στον άλλον, οριζόντια,συγκατοικούνοένας
πάνω απότονάλλον(κάθετα),μετέωροι,καιμέσα στα τσιμέντα.Τα περισσότερα
διαμερίσματα είναιμικρά σανκλουβιά καιπολλά από αυτά ανήλιαγα καισκοτεινά,σαν
φυλακές.Ηέννοια «γειτονιά» κοντεύεινα χαθεί, δεν υπάρχουν αυλέςούτεαλάνες,για να
παίξουντα παιδιά,καιτοφυσικό περιβάλλον έχεισχεδόν περιοριστείσεμερικέςθλιβερές
γλάστρεςστα μπαλκόνια.
Όμως το κυριότεροείναιότιοιάνθρωποι έχουν χάσει την ελευθερία τους,γιατίη
συμπεριφορά τουςκαθορίζεταιαπόκανόνεςτουςοποίουςείναιυποχρεωμένοινα τηρούν,
όπως, για παράδειγμα,στοωράριοτηςθέρμανσηςήστις ώρες κοινήςησυχίας.Ακόμα,
μέσα σε μια πολυκατοικία όλοιέχουν παράπονα:οικάτωαπότους επάνω,γιατίθορυβούν
όσοι δενέχουνπαιδιά,απότα παιδιά των άλλων εκείνοιπου δεν έχουν ζώα απόαυτούς
που έχουν.Αυτή η συσσωρευμένηδυσαρέσκεια καταλήγειστηδιαμόρφωσητυπικών,στην
καλύτερηπερίπτωση, σχέσεωνμεταξύτων γειτόνων.Καιστιςμεγάλεςπολυκατοικίεςσυχνά
δε γνωρίζειςανο συνεπιβάτηςσου,στοασανσέρ,είναιένοικοςτουκτιρίουκαιαν τον
γνωρίζεις,δεντονχαιρετάς...
ΜαρίαΙορδανίδου,Στην εποχήτου τσιμέντου και της πολυκατοικίας.Μονοκατοικία
...εναντίονπολυκατοικίας
Τα υπέρ και τα κατάμιας μονοκατοικίας
Με μια πρώτη σκέψηη μονοκατοικία δείχνεινα είναιηκαταλληλότερηεπιλογή,αφούτις
περισσότερεςφορέςσυνεπάγεταικαι άφθονοχώρογια κήπο,παιχνίδι,μπάρμπεκιου,
φυσικά...στάθμευσηκαιπολλά άλλα.Αυτέςείναιανέσειςπουμπορείνα προσφέρει
αποκλειστικά μια μονοκατοικία καιπάντα υπόπροϋποθέσεις.Άλλασημεία στα οποία
υπερέχειμια μονοκατοικία είναιτογεγονόςότιπεριβάλλεταιαπό καθαρότεροκαισίγουρα
πιο πράσινοπεριβάλλον, καθώςκαιτοότιοι γείτονεςείναισετέτοια απόσταση που
αποτρέπονταιοισυνήθειςπαρεξηγήσειςγια την απαγόρευσηήμη κατοικιδίων,την
ηχορύπανση,τηνυπερκατανάλωσηπετρελαίουκ.λπ.
Μερικά ακόμηπροτερήματα τηςζωήςσε μονοκατοικία είναιτα εξής:οιδιοκτήτηςείναιο
κύριοςτου σπιτιού καιμπορείνα διαχειριστείτουςχώρουςτου όπως ακριβώςθέλει, χωρίς
να αναγκάζεταινα συμβιβαστείκαινα έρθεισεσυμφωνία με κανέναν άλλο,όπως
συμβαίνειστιςπολυκατοικίεςόπουοι περιορισμοίστην διακόσμησητουλάχιστον των
εξωτερικώνχώρων(χρωματισμόςτοίχων,ανακαίνιση,αλλαγήτεντών κ.λπ.) εξαρτώνταιαπό
τη σύμφωνηγνώμη και...ενίοτετηντσέπηόλων των συνιδιοκτητών.
Αλλοςέναςσημαντικόςλόγοςγια τον οποίο μπορείη επιλογήτης μονοκατοικίαςνα
φαντάζεικαλύτερηλύση,είναιότισυνήθωςτο εμβαδόν τηςδεν είναιπεριορισμένο όσο
αυτότων διαμερισμάτων.Τα σπίτια μεδικότους κήπο είναισυχνά μεζονέτεςκαιμπορούν
να καλύψουνευκολότερα τιςανάγκεςμια πολυμελούςοικογένειας.

6. Ωστόσοη μονοκατοικία έχεικαικάποια σημαντικάμειονεκτήματατα οποία πρέπεινα
λαμβάνονταιυπόψηαπότονυποψήφιοιδιοκτήτηπριν φτάσειστηφάσητων συμβολαίων.
Οι ενδιαφερόμενοιπρέπει,αφούκοπάσειοενθουσιασμόςγια την απόκτησηενόςδικού
τους καιαυτόνομουσπιτιού,να υπολογίσουν μεακρίβεια τα έξτρα έξοδαπουαπαιτείη
καθημερινήλειτουργίακαισυντήρησητηςμονοκατοικίας.Διότιμπορεί το σπίτι να
θερμαίνεταιόποτεκαιόσεςώρεςεπιθυμούν -χωρίς διαφωνίεςκαιγκρίνιεςγια
υπερκατανάλωσηπετρελαίου-ωστόσοτα έξοδα για την αγορά καιτησυντήρησητων
καυστήρων,τωνboilerκ.λπ.θα επιβαρύνουν αποκλειστικά τουςίδιους.
Στηνουσία ο ιδιοκτήτηςπρέπειπαράλληλα να παίζεικαιτορόλοτου διαχειριστήτηςοικίας
του,να φροντίζειδηλαδήοίδιοςγια τη συντήρησητουσπιτιού του. Αυτόαπαιτείέξοδα για
επισκευέςπου απαιτούνταισεμεγαλύτεροβαθμόσεσπίτια πουείναιπερισσότερο
εκτεθειμένα στα καιρικάφαινόμενα.Αρκετά μεγάλοείναικαιτοκόστοςδιαμόρφωσηςκαι
συντήρησηςτουκήπου,αφούο εξωτερικόςχώροςτου σπιτιού μπορείνα αποτελείτο
κατεξοχήνσημείοχαλάρωσηςκαιαναψυχής,απαιτείόμωςπολλά έξοδα για να είναιπάντα
περιποιημένος.
Έναςακόμηπαράγονταςπουανεβάζειέμμεσα τοκοστολόγιοτουκήπου,είναιτογεγονός
ότι για λόγουςασφαλείας,αλλάκαιαισθητικούς,πρέπειμετά τοσούρουπονα είναιπάντα
φωτισμένος,ιδιαίτερα σεαραιοκατοικημένεςπεριοχές.Οφωτισμόςτων εξωτερικών χώρων
επιβαρύνεισεμεγάλοβαθμό τολογαριασμότουρεύματοςκαιαποτελείένα επιπλέον
έξοδο,πουστην πολυκατοικία είναισχεδόν ανύπαρκτο.
Τέλος,το γεγονόςότιοι μονοκατοικίεςπροσφέρουν ήσυχοπεριβάλλονμακριά απότην
κίνησηκαι τηνοχλαγωγία τωνπυκνοκατοικημένων περιοχών,εκτόςαπόπλεονεκτήματα
έχει καιμειονεκτήματα.Ηζωή σε πιο απομονωμένεςπεριοχέςμπορείνα προσφέρειηρεμία
καιαναζωογόνηση,ωστόσοδενδιευκολύνειιδιαίτερατησύγχρονηκαθημερινότητα,
αφούσε πολλά προάστια πουαναπτύσσονταιοικοδομικά δεν υπάρχουν οιυποδομέςγια
να καλύπτονταιάμεσα όλεςοιανάγκεςτων κατοίκων (καταστήματα,γυμναστήριακ.λπ.).
Τα υπέρκαι τα κατάενός διαμερίσματος
Αντίθετα,ζώνταςσεένα τυπικόδιαμέρισμα σεκάποια γειτονιά τηςΑθήναςμία οικογένεια
μπορείνα υποφέρειαπότην ηχορύπανσηκαιτην πολυκοσμία,μπορείόμως να έχει σε
απόστασηαναπνοήςαστικέςσυγκοινωνίες,σούπερ μάρκετ,εμπορικά καταστήματα,
σχολεία,πάρκα,φαρμακείακαιάλλεςτέτοιεςανέσεις πουσυχνά στερούνταιοικάτοικοι
σπιτιών σε προάστια λίγοπιο έξω απότην πόλη.Ο σημαντικότεροςλόγοςλοιπόν για τον
οποίο για πολλούςτο διαμέρισμα υπερέχειξεκάθαρααπόμία μονοκατοικία είναιτο
γεγονόςότι"τα έχουν όλα μες στα πόδια τους" καιαυτόαποτελείακράδαντοεπιχείρημα
για τα λεγόμενα "παιδιά τηςπόλης", πουδύσκολα μπορούν να συμβιβαστούν μετη χρήση
του αυτοκινήτουγια να αγοράσουνπ.χ.τσιγάρα.
Η ζωή στο διαμέρισμα για πολλούςβοηθάειτον άνθρωπονα μην αποξενώνεταικαινα
γίνεταιπιοεπικοινωνιακόςαφούμπορείνα συναναστραφείκαθημερινάμετους -σε
απόστασηαναπνοής-γείτονέςτους,κάτιπουδεν ευνοείταιστηζωή σεμονοκατοικία,αφού

7. συχνά το διάστημα πουαπέχουντα σπίτια μεταξύτουςείναιαρκετόγια να μην ευνοούνται
οι προσωπικέςεπαφές.
Βέβαια, η"μεσοτοιχία"με τους γείτονεςμπορείνα αποδειχθείδίκοπομαχαίρι, αφούδεν
είναιλίγοιοι τσακωμοίπου βιώνουν οι κάτοικοιμιαςπολυκατοικίαςλόγωτηςσυνήθους
γκρίνιαςγια τηφασαρία,τηνέλλειψη θέρμανσηςκ.λπ.
Ακόμηόμως κι ανυπάρχουνδείγματα καλήςγειτονίας,όσοιενδιαφέρονταινα αγοράσουν
ένα διαμέρισμα πρέπειπρώτα να ελέγξουν τησύστασηοριζόντιαςιδιοκτησίαςκαι
τον κανονισμότηςπολυκατοικίας για να γνωρίζουν εκτων προτέρων την αναλογία τουςσε
κοινόχρηστα,καθώςκαιτηδιαδικασία λήψηςαποφάσεων σεθέματα πουαφορούν τους
κοινόχρηστουςχώρους,ώστενα αποφευχθούν οι μετέπειτα παρεξηγήσεις.
Αλλοςέναςκίνδυνοςπεριπετειώνσεένα διαμέρισμα είναιτα πιθανά προβλήματα που
μπορούννα παρουσιαστούνστοδιαμέρισματουακριβώςαπόπάνωορόφου (π.χ.βλάβη
στα υδραυλικά,υγρασία κ.λπ.).Τιςπερισσότερεςφορέςηζημιά επεκτείνεταικαιστον κάτω
όροφο,οιεργασίεςαποκατάστασηςτων προβλημάτων είναιχρονοβόρεςκαισυχνά
αποτελούν αιτίεςπαρεξηγήσεων.
Διαμέρισμα ή μονοκατοικία λοιπόν,έχουν καιοιδύο μορφέςκατοικίαςτηθετικήκαι
αρνητικήπλευρά τους,ηαπόφασηείναιυποκειμενικήκαιδιαφέρειανάλογα μετις
απαιτήσειςκαιτις προτεραιότητεςτουκαθενός.
Πηγή: http://www.buildnet.gr/default.asp?pid=207&catid=186&artid=827
ΦΥΛΛΟΕΡΓΑΣΙΑΣ
Χρύσα Κοφίνα
14. Μ. Ιορδανίδου, Στηνεποχήτου τσιμέντου και της πολυκατοικίας
Ενότητες:
.....................................................................................................................................................
...................................................................
.....................................................................................................................................................
.....................................................................
.....................................................................................................................................................
.................................................................

8. ΒρισκόμαστεστηνΑθήνα του΄70.Η αφηγήτρια περιγράφειτον τρόποζωήςτης σε ένα
διαμέρισμα.
Η αφηγήτρια πιστεύειότιπια η νοικοκυρά δεν αγαπάειτοσπίτι της,γιατί:
οι πολυκατοικίεςείναι....................................................................................................,
τα διαμερίσματα είναι.....................................................................................................
.................................................................,αλλά καιηεπίπλωσηείναι.............................
Η αφηγήτρια λέειότιοι Έλληνεςέχασαν τηρωμιοσύνητους, δηλαδήτιςαρετέςπουτους
χαρακτήριζαν:...................................................................................................
........................................................................................Έγιναν .......................................
.....................................................................................................................................................
................................................................................................................................
Στοαπέναντιδιαμέρισμα ζειένα τραμαγμένοκαινευρικόπαιδίπουέχει μια αγχωμένη
καιεξουσιαστικήμητέρα.Ηαντιπαιδαγωγικήσυμπεριφοράτηςμητέρας,πουδεν έχει βρει
τηνισορροπία ανάμεσα στα πολλά τηςκαθήκοντα,προκαλείτιςαντιδράσειςτουπαιδιού,
το οποίοαμύνεταικαιτηνεκδικείταιγια την πληγωμένητουαξιοπρέπεια.Ηαφηγήτρια
παρεμβαίνειμεδιάθεση.......................................................
..................................................................................................................,αν καιημητέρα δεν
της αφήνειπεριθώρια.Ηαφηγήτρια φαίνεταιγυναίκαευγενική,...............
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Ο λόγοςτου κειμένουείναι...................................................................................Περιέχει
αφήγηση,διάλογοκαιαφηγηματικά σχόλια.Ηαφηγήτριαείναι.....................
..................................
Το λόγοζωντανεύειο δραματικόςενεστώτας(στηθέσηαόριστου).υπάρχουν φράσειςμε
γνωμικόπεριεχόμενο.

9. Σχήματα λόγου:
παρομοίωση:..............................................................................
μεταφορά :...............................................................................................
προσωποποίηση:..................................................................................................
ειρωνεία:............................................................................................................
Πηγή: https://sites.google.com/site/blogotexnia/extra-credit/phylloergasiassteniordanidou
ΠΗΓΕΣ:
http://www.scribd.com/doc/113348826/%CE%A3%CF%84%CE%B7%CE%BD-
%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE-%CF%84%CE%BF%CF%85-
%CF%84%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%85-
%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CF%82-
%CF%80%CE%BF%CE%BB%CF%85%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%
AF%CE%B1%CF%82
http://filologikagymnasium.blogspot.gr/2012/09/blog-post_24.html
http://blogs.sch.gr/gymkoris/2014/01/13/%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%B1-
%CE%B9%CE%BF%CF%81%CE%B4%CE%B1%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%BF%CF%85-
%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AE-
%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%84%CF%83%CE%B9%CE%BC%CE%AD/
http://alexgger.blogspot.gr/2015/01/blog-post_14.html
http://eumathein.gr/wp-content/uploads/2015/04/%CE%9A%CE%91%CE%99-
%CE%A4%CE%97%CE%A3-
%CE%A0%CE%9F%CE%9B%CE%A5%CE%9A%CE%91%CE%A4%CE%9F%CE%99%CE%9A%CE%
99%CE%91%CE%A3.pdf
Πρόσθετουλικό: http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=99355
http://karahaliou.blogspot.gr/2013/05/blog-post_12.html

10. Ένα παιδί παραπονιέταιγιατη ζωή στην πολυκατοικία
Μαμά,δεν αντέχωάλλονα ζω εδώ. Όλα είναιτόσοψεύτικα καιξένα. Μένουμεδύομήνες
εδώ, καιδενέχω γνωρίσειούτεέναν ένοικοαπότην πολυκατοικία.Και σαν να μηφτάνει
αυτό,με όληαυτή τηνενοχλητικήφασαρία δεν μπορούμενα συγκεντρωθούμε.Απότον
δρόμοόλο περνάνεαμάξιακαιμηχανάκια,καιαυτότομωρότων απόκάτω όλο κλαίει.Πού
θα πάει αυτό;Έχουμε καταντήσειόλοιξένοι.Προχθέςπουκατέβηκα κάτω,είδα δύο
μεθυσμένουςνα μπαίνουνστηνπολυκατοικία παραπατώντας,καιφοβήθηκα.Δεν ήξερα
ποιοι ήταν.Το καταλαβαίνεις;
Έπειτα,δεν μου δίνεικανείςσημασία,ούτεεσύούτεο μπαμπάς.Όλο δουλεύετεκαι
φωνάζετε,καιεγώκάθομαιεδώκλεισμένησεαυτή τη“φυλακή”Σε αυτότο σημείο
φτάσαμε.Βαρέθηκα πια καιτοσπίτι καιεσάςκαι ΟΛΑ!Καλύτερανα ζούσαμεστοχωριό!
Εκεί τουλάχιστονθα ήτανδιαφορετικάμακριά απόόληαυτήτηβαβούρα.Είχαμεκαιτην
αυλήμε τον κήπο,έπαιζα εκείμε τις φίλες μου...
( Πηγή:http://gymnasiokoimisis.blogspot.gr/)
Ερωτήσειςεπί του κειμένου:
(Πηγή:http://mariagrivakou.blogspot.gr/search/label/%CE%9A%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE
%B5%CE%BD%CE%B1%20%CE%9D%CE%B5%CE%BF%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%
BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82%20%CE%9B%CE%BF%CE%B3%CE%BF%CF%84%CE%B
5%CF%87%CE%BD%CE%AF%CE%B1%CF%82%20%CE%92'%20%20%CE%93%CF%85%CE%BC
%CE%BD%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BF%CF%85)
1. Να διακρίνετετοαπόσπασμασε δύονοηματικέςενότητεςκαινα γράψετεένα
πλαγιότιτλογια τηνκαθεμιά.
2. Σύμφωνα με τη συγγραφέα η σύγχρονη νοικοκυρά «αγαπά» τοσπίτι της; Αν όχι,
γιατίσυμβαίνειαυτό;
3. Πού οδηγείη ισοπεδωτικήομοιομορφία των σημερινών τσιμεντουπόλεων;

11. 4. «Έχασανοι Ρωμιοί τη ρωμιοσύνητους»:Τι αντιπροσωπεύειηλέξη«ρωμιοσύνη»;
5. Να εντοπίσετεμέσα στοαπόσπασμα μερικά χαρακτηριστικά προβλήματατηςζωής στις
πολυκατοικίες.
6. Ποια είναι η συμπεριφορά της εργαζόμενης μητέρας προςτοπαιδίτης; Αναζητήστε
τις αιτίεςτης «υστερικής» συμπεριφοράςτης.
7. Αν εσείςήσαστανηγειτόνισσα-μάνα και δεχόσασταν τιςυποδείξειςτης συγγραφέως
για την ανατροφήτουπαιδιούσας,πώς θα αντιδρούσατε;
8. Να σκιαγραφήσετε τηνπροσωπικότητα τηςηρωίδας-αφηγήτριας.
9. Να διακρίνετετιςαφηγηματικέςτεχνικέςτουαποσπάσματος.
10. Να σχολιάσετετηφράση«έχουν την αξιοπρέπειά τουςκαιτα παιδιά».Κατά τηγνώμη
σαςμέσα σ’αυτή τηνφράσησυνοψίζονταιοιθέσειςτης Ιορδανίδουγια τα δικαιώματακαι
τη διαπαιδαγώγησητωνπαιδιών;
11. Να αντιστοιχίσετετιςφράσειςτης Α’ΣΤΗΛΗΣ με τα σωστά σχήματα λόγου
της Β’ ΣΤΗΛΗΣ:
Α’ΣΤΗΛΗ Β’ ΣΤΗΛΗ
«Σουέβαλετηνπρίζα…τοχαμηλό τραπέζι…» Παρομοίωση
«…καιθυμίζει κατάστρωμα βαποριού» Μεταφορά
«δεβλέπουνστο δρόμοαλλά στηναυλή» Ασύνδετοσχήμα
«Έγινεπετσίκαι κόκαλο» Οπτικήεικόνα
«Αλλάζουνοικαιροί,αλλάζουνκαιοιάνθρωποι» Επανάληψη
«Σουέβαλετην πρίζα…πολυθρόνεςτηςμόδας» Αντίθεση

12. 12. Ανζείτε σε πολυκατοικία,να καταγράψετετα προβλήματα που προκύπτουν απότη
συγκατοίκησηπολλώνοικογενειών. Αν πάλι κατοικείτε σεμονοκατοικία, ποια
πλεονεκτήματα αλλά καιποια μειονεκτήματα έχειηέλλειψη συγκατοίκων;