"Το μνήμα της μάνας» Α.Καρκαβίτσας -ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Συμμετοχή σε μαθητικό συνέδριο

1. 4Ο Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων
Συμμετοχή των τμημάτων Α1 –Α2 στο
μαθητικό συνέδριο με θέμα:
« Η παιδαγωγική αξιοποίηση της Τέχνης
στη διδασκαλία»

2. «Το μνήμα της μάνας»
Ανδρέας Καρκαβίτσας
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΜΗΜΑΤΩΝ Α1-Α2
«Το πρόσωπο της μάνας στην τέχνη»

3. «Το μνήμα της μάνας»
• Το ακόλουθο διήγημα του Ανδρέα Καρκαβίτσα έχει κεντρικό θέμα την αυτοθυσία
μιας γαϊδουρίτσας.
• Η μητρική στοργή για το πουλάρι της που κινδύνευε έγινε αιτία να χάσει η ίδια τη
ζωή της.
• O συγγραφέας αξιοποιεί λογοτεχνικά ένα συμβάν από το βασίλειο των ζώων για
να προβληματίσει και να καλλιεργήσει την ευαισθησία των αναγνωστών του.
• Παράλληλα, δημιουργεί ένα εξωπραγματικό σκηνικό όπου τα ζώα μιλούν και
επικοινωνούν μεταξύ τους, ώστε να γνωρίσουμε, σε δεύτερο επίπεδο, τις
ιδιότητές τους.

4. • Σε λίγο μαζεύτηκαν γύρω από το έλατο. Η γαϊδουρίτσα ζούσε ακόμη, μα
το αίμα έτρεχε από τις πληγές. Αγκομαχούσε τόσο θλιβερά, που ράγιζε
του καθενός την καρδιά. Μόλις είδε τον Αράπη να σέρνει το λύκο,
χάιδεψε με το κεφάλι της το πουλαράκι, έριξε μια ματιά ευχαριστημένη
στο σκύλο και ξεψύχησε. Το πουλαράκι δεν είχε πάθει τίποτα, μα
δύσκολα κατόρθωσαν να το βγάλουν αποκεί. Τόσο ήταν τρομαγμένο.
• Κάποιος είπε με συγκίνηση:
• «Τέτοια μάνα δεν πρέπει να τη φάνε τα κοράκια κι οι αλεπούδες. Λέω
να τη θάψομε».
• Όλοι το δέχτηκαν, έσκαψαν ένα λάκκο και την έθαψαν εκεί.
• Από τότε το μέρος εκείνο έμεινε να λέγεται «Το μνήμα της μάνας».

5. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ
•Το λογοτεχνικό κείμενο συγκίνησε
τους μαθητές και προτάθηκε ως
καλλιτεχνικό αντικείμενο, έργο του
λόγου με στόχο να μεταφέρει
μηνύματα και συναισθήματα.

6. ΟΜΑΔΕΣ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ/ΤΩΝ
•ΣΤΟΧΟΙ

7. Οι μαθητές εμπνέονται και δημιουργούν!!!
• Συνεργασία
• Δημιουργία
• Γνώση
• Έρευνα
• Χαρά
• Έμπνευση
• Αγάπη για την τέχνη
• Απελευθέρωση φαντασίας

8. Έμπνευση από τις σκηνές-περιγραφές του κειμένου

9. «Σ’ ένα βουνό οι δύο λύκοι την ώρα που σκοτείνιαζε απάντησαν μια αλεπού.
Ήταν βιαστική, μα κοντοστάθηκε και τους κοίταξε. Την κοίταξαν κι εκείνοι φιλικά, σαν
να της έλεγαν πως είναι ξένοι και δεν ξέρουν πού έχει καλό κυνήγι»

11. «Έξαφνα βλέπει τη γαϊδουρίτσα του Τσιρίμπαση με
το πουλαράκι της. Ήταν ξεχασμένη σε κάποιο
ψήλωμα»

14. «O λύκος στο μεταξύ είχε καιρό να φύγει.
Κατάλαβε πως καθώς ήταν κουρασμένος δύσκολα
θα γλίτωνε από τα δόντια του Αράπη. Πήρε λοιπόν
τον κατήφορο. Μα κι ο σκύλος τον πήρε από κοντά
«και τον έριξε στο δρόμο του χωριού.

15. Η μάνα στο ζωικό βασίλειο!

18. Η ΜΗΤΕΡΑ στην ποίηση!

19. • Γιώργος Ιωάννου, «Σαν τη μητέρα, αλήθεια»
Πηγαίνει αργά στο σινεμά, μάλιστα στον εξώστη.
Σ’ έργα κατά προτίμηση, βουβά και θαμπωμένα.
Κι εκεί – μέσα στους τόσους εξευτελισμούς –
η μόνη του χαρά να βλέπει τις γυναίκες της γενιάς γύρω απ’ το τριάντα.
Με κείνα τα βαθιά καπέλα, με τις σειρές τα περιδέραια, τα μάτια, τα κοντά μαλλιά∙
με τις ψιλές γλυκιές φωνές, με τις κινήσεις τους τις μητρικές.
Σαν τη μητέρα, αλήθεια∙ σαν τη μάνα του των πρώτων παιδικών του χρόνων…
Τότε που τον φωνάζανε μοναχογιό.

23. Στέλιος Σπεράντσας "Η μανούλα"
Ποιός την κούνια μας κουνάει,
όταν είμαστε μικράκια;
Ποιός χαμογελά στο πλάι
και γλυκά μας λέει λογάκια
και τον ύπνο προσκαλεί;
Η μαμά μας η καλή!
Τα μαλλιά μας ποιός χτενίζει;
Ποιός μας καμαρώνει, αλήθεια;
Ποιός παιχνίδια μας χαρίζει;
Ποιός μας λέει τα παραμύθια
στη φωτίτσα μας σιμά;
Η γλυκιά μας η μαμά!
Κι όταν κάποτε ένα στόμα
κάτι με θυμό μας λέει,
κι όταν παρακούμε ακόμα,
ποιός πονεί και σιγοκλαίει
κι έχει πίκρα στην καρδιά;
Πάντα η μάννα μας, παιδιά!

24. ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ «Της μητέρας μου »
Μητέρα μου· παιδί σου ἐμὲ πιστὸ
μὲ ἀφήνει ἡ κάθε μέρα ποὺ διαβαίνει.
Σὲ μὲ τὸ πρόσωπό σου εἰκονιστὸ
καὶ μέσα μου ἡ ψυχή σου φωληασμένη.
Δὲ σ᾿ ἔνοιωσα πρὶν νὰ σὲ χωριστῶ
μὰ ἡ θύμησή σου ἀκέρηα ποὺ μοῦ μένει,
μοῦ δείχνει ἐμένα, ἐκεῖ νὰ ἐξιλαστῶ
γιὰ πάντα θλιβερὴ μετανοιωμένη.
Πιστὸ παιδί σου. Τὴ μαρτυρικὴ
ζωή σου ζωή μου νὰ τὴ νοιώσω
Μητέρα μου καλή, πονετική.
Καὶ στὸν κρυφὸ καημό σου, νὰ μὴ δοῦν
τὸ πόνο σου ὅσοι ἀγάπαγες, νὰ δώσω
καὶ γὼ τὰ σπλάχνα μου – ἄνθη νὰ μαδοῦν …

25. Νικηφόρος Βρεττάκος "Μάνα και Γιος"
Στης ιστορίας το διάσελο όρθιος ο γιος πολέμαγε
κι η μάνα κράταε τα βουνά, όρθιος να στέκει ο γιος της,
μπρούντζος, χιόνι και σύννεφο. Κι αχολόγαγε η Πίνδος
σαν να 'χε ο Διόνυσος γιορτή. Τα φαράγγια κατέβαζαν
τραγούδια κι αναπήδαγαν τα έλατα και χορεύαν
οι πέτρες. Κι όλα φώναζαν: "Ίτε παίδες Ελλήνων ..."
Φωτεινές σπάθες οι ψυχές σταύρωναν στον ορίζοντα,
ποτάμια πισωδρόμιζαν, τάφοι μετακινιόνταν.
Κι οι μάνες τα κοφτά γκρεμνά σαν Παναγιές τ' ανέβαιναν
Με τη ευκή στον ώμο τους κατά το γιο παγαίναν
και τις αεροτραμπάλιζε ο άνεμος φορτωμένες
κι έλυνε τα τσεμπέρια τους κι έπαιρνε τα μαλλιά τους
κι έδερνε τα φουστάνια τους και τις σπαθοκοπούσε,
μ' αυτές αντροπατάγανε, ψηλά, πέτρα την πέτρα,
κι ανηφορίζαν στη γραμμή, όσο που μες στα σύννεφα
χάνονταν ορθομέτωπες η μια πίσω απ' την άλλη.

26. Άγγελος Βλάχος «Η καρδιά της μάνας»
• Ένα παιδί, μοναχοπαίδι, αγόρι,
• αγάπησε μιας μάγισσας την κόρη.
• - Δεν αγαπώ εγώ, του λέει, παιδιά,
• μ’ αν θέλεις να σου δώσω το φιλί μου,
• της μάνας σου να φέρεις την καρδιά
• να ρίξω να τη φάει το σκυλί μου.
• Τρέχει ο νιος, τη μάνα του σκοτώνει
• και την καρδιά τραβάει και ξεριζώνει.
• Και τρέχει να την πάει, μα σκοντάφτει
• και πέφτει ο νιος κατάχαμα με δαύτη.
• Κυλάει ο νιος και η καρδιά κυλάει
• και την ακούει να κλαίει και να μιλάει.
• Μιλάει η μάνα στο παιδί και λέει:
• - Εχτύπησες, αγόρι μου; και κλαίει!
Πάμπλο Πικάσο - Μητέρα και παιδί

28. Η ΜΑΝΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Νίκος Καζαντζάκης «Αναφορά στον Γκρέκο»
Ποτέ δεν είχα δει τη μητέρα μου να γελάει· χαμογελούσε μόνο, και τα βαθουλά
μαύρα μάτια της κοίταζαν τους ανθρώπους γεμάτα υπομονή και καλοσύνη.
Πηγαινόρχουνταν σαν πνέμα αγαθό μέσα στο σπίτι, κι όλα τα πρόφταινε
ανέκοπα κι αθόρυβα, σαν να’ χαν τα χέρια της μιαν καλοπροαίρετη μαγική
δύναμη, που κυβερνούσε με καλοσύνη την καθημερινήν ανάγκη. Μπορεί και να’
ναι η νεράιδα, συλλογιζόμουν κοιτάζοντάς την σιωπηλά, η νεράιδα που λεν τα
παραμύθια, και κινούσε στο παιδικό μυαλό μου η φαντασία να δουλεύει: μια
νύχτα ο πατέρας μου, περνώντας από τον ποταμό, την είδε να χορεύει στο
φεγγάρι, χίμηξε, της άρπαξε το κεφαλομάντιλο, κι από τότε την έφερε σπίτι και
την έκαμε γυναίκα του. Κι ολημέρα τώρα πάει κι έρχεται η μάνα μέσα στο σπίτι
και ψάχνει να βρεί το κεφαλομάντιλο, να το ρίξει στα μαλλιά της, να γίνει πάλι
νεράιδα και να φύγει.

29. Δ.ΣΩΤΗΡΙΟΥ «ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ»
Η μητέρα του ήταν μια τρυφερή,ευαίσθητη και υπομονετική γυναίκα.Στο σπίτι
υπήρχαν δυο εξουσίες που υπολόγιζαν όλοι:του Θεού και του πατέρα.Στον άντρα της
δεν αντιμιλούσε ούτε του εναντιωνόταν ποτέ.Μόνο μια φορά τόλμησε όταν τον είδε να
δέρνει με μανία το παιδί τους,το Μανώλη,επειδή έδωσε ένα νόμισμα στη μαϊμού ενός
πλανόδιου γύφτου αντί να αγοράσει αλάτι.Εκείνη τη φορά η μητέρα προσπάθησε να
συγκρατήσει τον άντρα της,για να μη σκοτώσει το παιδί.Πρόκειται για μια γυναικεία
μορφή χαρακτηριστική της εποχής της. Διακρίνεται,όπως και άλλες γυναίκες της
εποχής,για την εργατικότητα και τη νοικοκυροσύνη της.Ήταν άξια, προκομμένη και
εργατική γυναίκα.Την έβλεπαν σαν το σκεπασμένο ήλιο,που τον μαντεύεις,μα οι
αχτίδες του δεν φτάνουν ίσαμε σένα να σε ζεστάνουνε.Ποτέ της δεν έβρισκε καιρό να
χαϊδέψει τα παιδιά και να τα πάρει στα γόνατά της και να τους πει ένα παραμύθι.Ο
Μανώλης τη θυμάται να δουλεύει πάντα ασταμάτητα,προσπαθώντας να προλάβει όλες
τις δουλειές μέσα στο σπίτι αλλά και στα χωράφια.Ξυπνούσε πολύ πρωί για να
ετοιμάσει το φαγητό,να φροντίσει το μωρό στην κούνια,να πλύνει και να φροντίσει το
καθημερινό νοικοκυριό του σπιτιού.

30. ΑΛΛΑ ΒΙΒΛΙΑ…Ευκαιρία για διάβασμα!!!
 «ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ», Νταβίντ Γκρόσμαν, (Καστανιώτης)
«ΣΥΓΧΩΡΕΣΗ», Σώτη Τριανταφύλλου, (Πατάκης)
 ΠΕΡΙ ΤΥΦΛΟΤΗΤΑΣ, Ζοζέ Σαραμάγκου, (Καστανιώτης)
«Η ΑΝΑΣΑ ΤΟΥΣ ΠΙΣΩ ΜΑΣ», Περιχάν Μαγκντέν, (Μελάνι)
«ΜΑΜΑ», Μαργαρίτα Καραπάνου, (Ωκεανίδα)
 «ΣΑΝ ΤΗ ΒΡΟΧΗ ΠΡΙΝ ΠΕΣΕΙ», Τζόναθαν Κόου, (Πόλις)
«Η ΜΑΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ», Ίρβιν Γιάλομ, ( Άγρα)

32. Η ΜΗΤΕΡΑ ΣΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

33. Albert Edelfelt

34. Γ. ΙΑΚΩΒΙΔΗΣ
«Μητρική στοργή»

35. Gustan Klimt

36. Van Gogh

37. Πάμπλο Πικάσο - Μητέρα και παιδί

38. Πάμπλο Πικάσο - Μητέρα και παιδί

39. Κωνσταντίνος
Ιατράς
Μητέρα και κόρη

46. Σύνθεση εργασιών-παρουσίαση!!

47. Τμήματα
Α1-Α2
2017

48. • <iframe width="800" height="533"
src="http://www.kizoa.com/embed-139582909-8540854o2l1"
frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

49. Η αλήθεια είναι άσχημη. Και έχουμε την τέχνη για
να μη μας σκοτώσει η αλήθεια.
Φρήντριχ Νίτσε, 1844-1900, Γερμανός φιλόσοφος