1. ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΔΟΥΒΑ
ΤΜΗΜΑ Β3
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ
ΤΩΝ ΙΚΑΡΙΩΤΩΝ
ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΩΝ
ΕΛΛΗΝΩΝ

3. Πριν γίνει διάσημο ως μία από τις «μπλε ζώνες» - μια
περιοχή όπου οι άνθρωποι τείνουν να ζουν ασυνήθιστα
μεγάλη και υγιή ζωή - το νησί της Ικαρίας ήταν άγνωστο για
πολλούς ξένους. Τα τελευταία χρόνια, η Ικαρία προσελκύει
το ενδιαφέρον επιστημόνων, αλλά και δημοσιογράφων,
που θέλουν να λύσουν το «μυστήριο» της μακροζωίας των
κατοίκων της.

4. Πολλοί κάτοικοι έχουν ηλικία 100 ετών και άνω! Η διατροφή,
φυσικά παίζει έναν μεγάλο ρόλο στην μακροβιότητα
των Ικαριωτών. Η μεσογειακή διατροφή που ακολουθούν έχει
συνδεθεί με χαμηλότερα ποσοστά εκδήλωσης καρκίνου,
παχυσαρκίας, της νόσου Alzheimer , και -πιο πρόσφατα- της
καρδιακής νόσου.

5. Αν και δεν μπορούμε να ζήσουμε απ’ όλες τις απόψεις, όπως οι
κάτοικοι της Ικαρίας, μπορούμε να ακολουθήσουμε ορισμένες
από τις διατροφικές τους συνήθειες που συμβάλλουν στη
μακροζωία τους. Ο ακρογωνιαίος λίθος της μεσογειακής
διατροφής είναι η έμφαση στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
Για παράδειγμα, οι Ικαριώτες τρώνε τακτικά πατάτες, χόρτα,
ελιές και λαχανικά εποχής που φυτρώνουν στους κήπους τους.

6. Βότανα
Τα άγρια βότανα χρησιμοποιούνται παραδοσιακά από τους
Ικαριώτες για τσάι. Το τοπικό «τσάι του βουνού»
φτιάχνεται από αποξηραμένα βότανα που ευδοκιμούν στο
νησί και το οποίο απολαμβάνουν οι Ικαριώτες σαν
«ένα κοκτέιλ στο τέλος της μέρας». Τα βότανα που
χρησιμοποιούν είναι η άγρια μαντζουράνα, το φασκόμηλο, το
φλισκούνι, το δεντρολίβανο και ένα ποτό που το φτιάχνουν
βράζοντας πικραλίδες και προσθέτοντας και λίγο λεμόνι.

7. Κατσικίσιο γάλα
Τα περισσότερα γαλακτοκομικά προϊόντα που
καταναλώνουν οι κάτοικοι της Ικαρίας παράγονται από
κατσικίσιο γάλα. Πίνουν δε αρκετό κατσικίσιο γάλα.
Το πρωινό είναι κατσικίσιο γάλα, τσάι του βουνού ή καφές,
μέλι και ψωμί.
Το βραδινό είναι ψωμί και κατσικίσιο γάλα.

8. Τα αγριοκάτσικα της Ικαρίας, ή αλλιώς Ρασκά, είναι λευκά ή
μαύρα κατσίκια ελευθέρας βοσκής, μέτριου ύψους. Το κρέας
του θεωρείται πολύ νόστιμο, με λίγο λίπος. Τα συναντάμε
κυρίως στις ορεινές περιοχές του νησιού. Είναι το
δημοφιλέστερο φαγητό στα πανηγύρια και καταναλώνεται
βραστό ή ψητό. Αποτέλεσε, σημαντική τροφή επιβίωσης των
κατοίκων, κατά τους δύσκολους αιώνες της πειρατείας. Τα
παλιά χρόνια, οι κάτοικοι φιάχνανε και τον Καριώτικο
παστουρμά, ένα είδος παστού κατσικίσιου κρέατος, που το
κρεμούσαν τον Αύγουστο στον αέρα για να συντηρηθεί.
ρασκά = ορεσκά,
ορεσίβια

9. Καθούρα
Η Καθούρα ή Καθουρίτσα (η
μικρή), αποτελεί το πιο
διαδεδομένο τυρί στο νησί.
Είναι άσπρο, κατσικίσιο
τυρί, γνωστό ήδη από τον
17ο αιώνα. Φιάχνεται από
κατσικίσιο γάλα, από ντόπια
κατσίκια ελευθέρας βοσκής.
Συνήθως, είναι ανάλατη,
ωστόσο, υπάρχουν και
ποικιλίες πιο αλμυρές και
πικάντικες.

10. Κολοκάσι
Η γλυκοπατάτα της Ικαρίας! Είναι
ένα σπάνιο φυτό, που στην
Ελλάδα, συναντάται μόνο στην
Ικαρία. Ιστορικά, θεωρείται ότι το
κολοκάσι βοήθησε σημαντικά
στην επιβίωση των ντόπιων από
την πείνα, κατά τη διάρκεια του Β΄
Παγκόσμιου Πολέμου. Έχει
μεγάλη διατροφική αξία. Έχει
υψηλά επίπεδα φρουκτόζης, που
το καθιστούν μια ελκυστική
εναλλακτική λύση για σακχαρόζη
για τους διαβητικούς. Στην
Ικαριώτικη κουζίνα, οι ντόπιοι το
σερβίρουν κυρίως σαν σαλάτα.

11. Καϊσιά
Τα φρούτα, έχουν μια ιδιαίτερη θέση στη μεσογειακή
διατροφή και στην Ικαριακή κουζίνα. Σημαντική θέση
κατέχουν τα καΐσια. Είναι ένας τύπος βερίκοκου, από το οποίο
τρώγεται μέχρι και το κουκούτσι «και το κουκούτσι
αμύγδαλο", όπως χαρακτηριστικά λένε στην Ικαρία. Έχει
αντικαρκινικές ιδιότητες. Σήμερα, όμως η παραγωγή του είναι
μικρή και συνήθως καταναλώνεται σαν γλυκό του κουταλιού.

12. Γλυκά κουταλιού
Τα γλυκά κουταλιού
έχουν ιδιαίτερη θέση στη
διατροφή της Ικαρίας. Με
πιο γνωστό το
τριαντάφυλλο της Ικαρίας
με την ιδιαίτερη γεύση
και την οσμή του
τριαντάφυλλου

13. .
Κρασί
Το σταφύλι Φωκιανός, δίνει κόκκινο
κρασί, ονομαστό «Πράμνειος
Οίνος», μαύρο και βαρύ από άποψη
αλκοολικών βαθμών, γνωστό από την
εποχή του Ομήρου 850 π.Χ., άρρηκτα
συνδεδεμένο με τους μύθους και την
λατρεία του Διόνυσου.
Την μαγική δύναμη του κρασιού
γεύονταν οι ήρωες της Ιλιάδας, όταν
ετοιμάζονταν για μάχες, πίνοντας
“Κυκεών”, ένα ιδιαίτερο μαγικό
κοκτέιλ, φτιαγμένο από πράμνειο
οίνο, τυρί ντόπιο και κριθαράλευρο.
Το κοκτέιλ αυτό, είχε την ιδιότητα να
γιατρεύει και να δίνει δύναμη στους
πολεμιστές.

14. Το Καρυώτικο κρασί
προϊόν μιας πανάρχαιας συνταγής που φυλάχτηκε
και διασώθηκε σε πιθάρια χωμένα στη γη.

15. Σούφικο
Το πιο διαδεδομένο φαγητό
είναι το «σούφικο», όπου τα
γεννήματα του Καριώτικου
περιβολιού, συνυπάρχουν σε
διάφορες εκδοχές μελιτζάνες
κολοκύθια, κρεμμύδια,
πατάτες, ντομάτες.
Οι νοικοκυρές μάζευαν τα
τελευταία λαχανικά του
καλοκαιριού και επειδή αυτά
ήταν λίγα τα μαγείρευαν όλα
μαζί για να βγάλουν το
φαγητό της ημέρας!
Σερβίρεται με τυρί
καθούρα και λίγο έξτρα
πιπέρι φρεσκοτριμμένο

16. Αφού ψήθηκε το φαγητό,
σκέφτηκε να δοκιμάσει.
Καθώς έτρωγε άρχιζε να
μονολογεί "Σου 'φήκω, δε
σου 'φήκω" (να σου
αφήσω ή να μην σου
αφήσω;) και έτσι
προέκυψε το σουφικό.
Η ιστορία του Σουφικό
Λένε ότι πριν από χρόνια, μια γυναίκα από την Ικαρία δεν
είχε προλάβει να ετοιμάσει φαγητό για τον άνδρα της.
Σκέφτηκε να του κάνει κάτι εύκολο και γρήγορο και
κατέβηκε στο κήπο, έκοψε όσα λαχανικά βρήκε μπροστά
της και αφού τα καθάρισε και τα έκοψε, τα έβαλε όλα
μέσα στο τηγάνι.

17. Ένα ακόμα δυνατό σημείο της
Ικαρίας, είναι τα παραδοσιακά
πανηγύρια της. Τα πανηγύρια
ξεκινούν το μεσημέρι και
τελειώνουν συνήθως την άλλη
μέρα, με αρκετό φαγητό στη
λαδόκολλα ή βραστό, σαλάτες,
ζυμωτό ψωμί. Στον προαύλιο
χώρο της εκκλησίας άφθονος
ο «Πράμνειος Οίνος» ρέει από
το σιφούνι, οι νότες χορεύουν.
Όταν χτυπάει στο τραπέζι το
ποτήρι λίγο πριν από το «στην
υγειά μας», ο χορός ξεκινά
και ο Ικαριώτικος καλά κρατεί.
Τα πανηγύρια

18. Τελειώνοντας η διατροφική παράδοση στην Ικαρία
συνδυάζει το γευστικό αποτέλεσμα, με την υψηλή
διατροφική αξία που χαρίζουν απόλαυση, υγεία και
μακροζωία.
Τα μυστικά της Ικαριώτικης κουζίνας
• τα μοναδικής ποιότητας προϊόντα της Ικαριακής γης,
με κυρίαρχα τα βότανα, το ελαιόλαδο, το τυρί και
το κατσίκι
• το διάσημο δυνατό κόκκινο κρασί
• η οικογένεια και οι φίλοι που μαζεύονται γύρω από
το τραπέζι και μοιράζονται ένα γεύμα
Ανακαλύψτε ένα-ένα τα μυστικά της καριώτικης
κουζίνας και εντάξτε τα στην καθημερινής σας
διατροφή. Τότε όλη η Νικαριά στο πιάτο σας!