1. Η ΟΥΡΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΚΟΥ ΦΥΛΛΟ 5ο1
Τα νέα μας
Με αφορμή τα μαθήματα της
γλώσσας στο κεφάλαιο για την διατροφή
και την αναφορά που υπάρχει εκεί για
τον «γάρο» μια . . . αρχαία νοστιμιά
κάναμε μια έρευνα για τις διατροφικές
συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων. Ότι
πληροφορίες ανακαλύψαμε και ότι
μάθαμε θα το μοιραστούμε μαζί σας στο
σημερινό φύλλο της εφημερίδας μας.
Η διατροφή των
αρχαίων Ελλήνων
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι
αρχαίοι Έλληνες, είχαν "για παντοτινό
σύντροφό τους τη φτώχεια". Έτσι η
πλειονότητα των Ελλήνων ήταν
ιδιαίτερα λιτοδίαιτοι.
Οι αρχαίοι με την ανατολή του
ήλιου ξεκινούσαν τις καθημερινές τους
ασχολίες. Πριν ξεκινήσουν για τις
δουλειές τους, έτρωγαν κάτι λιτό. Αυτό
το πρώτο γεύμα λεγόταν ακράτισμα,
ήταν ψωμί βουτηγμένο σε λίγο ανέρωτο
κρασί και έπιναν τον "κυκεώνα", ένα
ρόφημα από βρασμένο κριθάρι
αρωματισμένο με μέντα ή θυμάρι. Προς
το μεσημέρι έπαιρναν ένα απλό και
γρήγορο γεύμα, το άριστον, που
αποτελούνταν από ψωμί, κατσικίσιο
τυρί, σκόρδο ή κρεμμύδι. Το απόγευμα
έτρωγαν κάτι στα γρήγορα, το
εσπέρισμα. Το κανονικό γεύμα, το
έπαιρναν στο τέλος της μέρας και
λεγόταν δείπνον.
Στα σπίτια των χωρικών το δείπνο
περιλάμβανε κριθαρένιο χυλό και ψωμί από
κριθάρι, τη μάζα. Σπανιότερα υπήρχαν
λαχανικά, κίσσες και τχίχλες, πουλιά που τα
παγίδευαν στους αγρούς.
Στα σπίτια των πλουσίων, το δείπνο
περιλάμβανε, κάποια δημητριακά και
σιταρένιο ψωμί, τον άρτο, καθώς και ψάρια
ή λουκάνικα , τυρί, κουλούρες και
ραπανάκια. Συχνά, τελείωναν το δείπνο με
επιδόρπιο, τα "τραγήματα", φρούτα φρέσκα
ή ξηρά ή γλυκά με μέλι.
Σ’ όλη την Ελλάδα οι άνθρωποι είχαν
λίγο-πολύ τις ίδιες διατροφικές συνήθειες.
Φασόλια, φακές, κουκιά υπάρχουν σε κάθε
κουζίνα. Απαραίτητο υλικό για την
δημιουργία λαχταριστών εδεσμάτων το
λάδι. Επίσης το γάλα αποτελεί σταθερή
διατροφική συνήθεια. Τυρί, σκόρδα,
κρεμμύδια, κοχλιοί, σαλιγκάρια, μικρά
πουλιά (τσίχλες, σπίνοι), σούπες, ζωμός από
μπιζέλια συνθέτουν το πορτρέτο της
καθημερινής και αναγκαίας βρώσης.
Όσον αφορά το κρέας, το έτρωγαν μόνο σε
έκτακτες περιστάσεις, συνήθως σε δημόσια
γιορτή, όταν προσφερόταν κάποια θυσία
στους θεούς, καθώς ήταν ακριβό. Έτρωγαν
όμως πουλερικά, κοτόπουλα και χήνες,
καθώς και κυνήγι, λαγούς, πέρδικες,
αγριοπερίστερα, ορτύκια, τρυγόνια και
κοτσύφια.
Έτρεφαν μεγάλη εκτίμηση στο ψάρι ,
που αποτελούσε μια από τις βασικές τροφές
κυρίως στους κλασσικούς χρόνους.
Το κρασί ήταν ένα ακόμα βασικό
στοιχείο της καθημερινότητας των
Ελλήνων. Το έπιναν όμως νερωμένο και
ανάλογα με την ώρα της ημέρας έβαζαν την
ανάλογη ποσότητα νερού. Όσο πλησίαζε η
νύχτα, τόσο λιγότερο νερό έβαζαν.
Εφημερίδα των μαθητών του
Στ4 τμήματος του 2ου
Δ.Σ Πανοράματος
Φύλλο 5ο Τρίτη 5/11/2013

2. Η ΟΥΡΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΚΟΥ ΦΥΛΛΟ 5ο2
Τα συμπόσια ήταν μια άλλη αγαπημένη
συνήθεια των αρχαίων Ελλήνων.
Ξεκίναγαν συνήθως στις δέκα το πρωί
και τέλειωναν με τη δύση του ηλίου.
Στο αρχαιοελληνικό τραπέζι δεν
υπήρχαν πολλά γνωστά μας τρόφιμα,
χωρίς όμως αυτό να υστερεί σε σχέση με
το σημερινό, το αντίθετο μάλιστα! Οι
πρόγονοί μας έτρωγαν καλά! Μάλιστα
είναι οι πρώτοι που κατέγραψαν από
πολύ νωρίς (5ο
αι.) , τους τρόπους
παρασκευής των φαγητών.
Βασικοί κανόνες περί
γαστρονομικής τέχνης του Αρχέστρατου
ήταν:
*Αγνά υλικά για την παρασκευή
φαγητού.
*Αρμονία των υλικών μεταξύ τους.
*Όχι στα καυτερά υλικά. γιατί
καλύπτουν και δεν αναδεικνύουν τις
επιμέρους γεύσεις.
*Ελαφρές σάλτσες. Βοηθούν στην
απόλαυση του ουρανίσκου.
*Καρύκευμα με μέτρο έτσι ώστε να
υπάρχει αρμονία των γεύσεων και των
αρωμάτων του φαγητού.
Οίνος ή κρασί;
Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν
περήφανοι για το κρασί, καθώς
θεωρούσαν πως όσοι έπιναν οτιδήποτε
άλλο ήταν βάρβαροι. Το κρασί τους
ήταν πολύ γλυκό και δυνατό και
συνήθως περιείχε κομμάτια από
σταφύλια και κληματόφυλλα, γι αυτό το
στράγγιζαν καλά και το ανακάτευαν με
νερό πριν το πιούν (το ανακάτεμα αυτό
λεγόταν κράσις, λέξη από την οποία
προέρχεται και η λέξη κρασί).
ΟΙ ΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΥΣΕΙΣ
ΠΛΑΘΟΥΝ ΛΕΞΕΙΣ, ΦΡΑΣΕΙΣ
ΚΑΙ ΝΟΗΜΑΤΑ
Συκοφάντης: Η λέξη γεννήθηκε στην
Αθήνα επί Σόλωνα (γύρω στο 594 π.Χ.). Τα
σύκα (οι ισχάδες) αποτελούσαν τόσο
αναγκαίο έδεσμα για τη διατροφή των
Αθηναίων ώστε ο Σόλων απαγόρευσε την
εξαγωγή τους. Οι καταγγέλλοντες (έναντι
αμοιβής) των παραβατών εμπόρων
ονομάσθηκαν συκοφάντες .Τότε: Ο
καταγγέλων τους παραβάτες-εξαγωγείς
σύκων. Σήμερα: Αυτός που κατηγορεί
κάποιον κακόβουλα και με ψεύτικα
στοιχεία.
Κυκεών: Σήμαινε το πρωινό ρόφημα.
Ένα μείγμα νερού, κρασιού, μελιού,
τριμμένου τυριού και κριθάλευρου.
Τότε: Ρόφημα με αναμειγμένα διάφορα
υλικά (νερό, μέλι, κρασί, τυρί,
κριθάλευρο).Σήμερα: Χάος, ετερόκλητη
πολυμορφία.
Γάρος: Η αγάπη των αρχαίων Ελλήνων
για τα ψάρια ήταν δεδομένη. Έτσι
δημιούργησαν μια ψαρόσαλτσα με το όνομα
«γάρος» και την πρόσθεταν σε διάφορα
φαγητά. Τότε: Ψαρόσαλτσα Σήμερα:
Αναμειγμένο νερό και αλάτι χρήσιμο για τη
συντήρηση των τροφών.
Μάζα: Το ψωμί από κριθάρι για τον
λαό. O άρτος ήταν το σταρένιο ψωμί.
Τότε: Κριθαρένιο ψωμί. Σήμερα:
Ανεξέλεγκτη ομάδα ανθρώπων, ποσότητα
ύλης.
Κρατήρας το δοχείο στο οποίο γινόταν η
κράση του οίνου

3. Η ΟΥΡΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΚΟΥ ΦΥΛΛΟ 5ο3
Λογοτεχνική σελίδα
Ευγένιος Τριβιζάς
Ο Ευγένιος Τριβιζάς γεννήθηκε
στην Αθήνα το 1946. Χαρακτηριζόταν
από την παιδική του ηλικία για τον
αυθορμητισμό του, την ευγένεια, την
επιμέλεια και την φαντασία του. Σαν
συγγραφέας χαρακτηρίζεται από την
πρωτοτυπία και την μεγάλη φαντασία.
Σπούδασε νομικά
και οικονομικά και είναι καθηγητής
εγκληματολογίας στην Αγγλία. Διδάσκει
στο Πανεπιστήμιο του Reading, όπου
διατελεί Ομότιμος Καθηγητής, και σε
άλλα πανεπιστήμια.
Με τη λογοτεχνία ο Ευγένιος
Τριβιζάς έχει ασχοληθεί από τα παιδικά
του χρόνια. Είναι γνωστός ως
συγγραφέας βιβλίων για παιδιά από
τεσσάρων χρονών και πάνω. Έχει γράψει
γύρω στα 150 βιβλία που είναι:
μυθιστορήματα, παραμύθια, θεατρικά
έργα, αλφαβητάρια, διηγήματα, κόμικς,
εκπαιδευτικά βιβλία και έχει
συνεργαστεί με παιδικά περιοδικά.
Από τα πιο γνωστά του έργα είναι
η Φρουτοπία, Νησί των πυροτεχνημάτων,
Τα μικρά Λυκάκια, η Δόνα Τερηδόνα, Ο
Ιγνάτιος και η Γάτα, η Φρικαντέλα, η
μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα και το
θεατρικό έργο Το όνειρο του Σκιάχτρου.
Βιβλία του Ευγένιου Τριβιζά έχουν
μεταδοθεί από το BBC, έχουν
περιληφθεί στα αναγνωστικά ελληνικών
και αμερικανικών σχολείων και έχουν
μεταφραστεί στα αγγλικά γερμανικά,
ισπανικά, ολλανδικά, σουηδικά,
ιαπωνικά και πολλές άλλες γλώσσες.
Στην Αμερική, η βιβλιοθήκη του
Πανεπιστημίου της Μινεσότα της
Μινεάπολης αποφάσισε να συγκεντρώσει το
σύνολο των λογοτεχνικών βιβλίων του
Ευγένιου Τριβιζά, μελέτες για το έργο του,
χειρόγραφα και άλλο υλικό σε μια ειδική
ερευνητική συλλογή. Η έκθεση των πρώτων
αποκτημάτων της συλλογής έγινε στο
Πανεπιστήμιο της Μινεσότα το Μάιο του
2000, όπου ο Ευγένιος Τριβιζάς ο ίδιος ήταν
παρών.
Του έχουν απονεμηθεί, πολλά βραβεία
όπως από την Ακαδημία Αθηνών, την
Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών, τον Κύκλο
του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, την
Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά
(Ανθή Τσιάρα - Βάια Χατζησυμεών - Ιωάννα Σταυρίδου)
Το γέλιο φέρνει
ευτυχία!
Η μαμά χτυπάει την πόρτα του δωματίου
του γιου της. Αυτός όμως δεν έχει καμία
όρεξη να ανοίξει...
- Ποιος είναι;
- Η μαμά σου. Άνοιξε την
πόρτα αμέσως . . .
- Παρακαλώ δώσε
password.
- Άνοιξε την πόρτα
διαφορετικά θα κόψω το
internet.
- Password accepted.
Η σκέψη της εβδομάδας
Αν θέλεις να σε σέβονται
δείξε τους με την
συμπεριφορά σου ότι αξίζεις
τον σεβασμό τους

4. Η ΟΥΡΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΚΟΥ ΦΥΛΛΟ 5ο4
Σπαζοκεφαλιά
Παραβάσεις
Ο καθηγητής Σοφός, ο οποίος είχε
αρχίσει να γερνάει, γινόταν όλο και πιο
αφηρημένος.
Κάποια μέρα
ενώ πήγαινε να
δώσει μία
διάλεξη, πέρασε
με κόκκινο και
μπήκε αντίθετα
σ' ένα
μονόδρομο.
Κάποιος αστυνομικός είδε όλη τη
σκηνή, αλλά δεν έκανε τίποτα. Γιατί ο
καθηγητής δεν είχε καμία συνέπεια;
Αθλητικά
τα νέα των ομάδων μας
Με δεύτερη νίκη
πέρασε ο ΠΑΟΚ στην
επόμενη φάση των
«16» του κυπέλου
Ελλάδος
Ο Ηρακλής μαζί
με την ισοπαλία
2-2 που πήρε
από την Ξάνθη
πήρε και το
εισιτήριο για
την επόμενη
φάση του κυπέλλου Ελλάδας.
Ο Άρης δεν κατάφερε
να νικήσει τον
Ολυμπιακό Βόλου
έμεινε στο 0-0 με
αποτέλεσμα να
αποκλειστεί από τους
"16" του Κυπέλλου
Νόστιμοι παραδοσιακοί
λουκουμάδες
Υλικά:
250γρ αλεύρι για όλες τις χρήσεις
2 κ.γλ. μαγιά ξηρή
Λίγο αλάτι
Χλιαρό νερό όσο πάρει
Μέλι, σουσάμι, πραλίνα
Λάδι για το τηγάνισμα
Εκτέλεση:
Ανακατεύουμε σε ένα μπωλ το αλεύρι,
το νερό, την μαγιά και το αλάτι. Αφήνουμε
το μείγμα περίπου μισή ώρα καλυμμένο με
μια πετσέτα, σε ζεστό μέρος, μέχρι να
φουσκώσει.
Αφού φουσκώσει βάζουμε το λάδι σε
ένα τηγάνι ή κατσαρόλα να κάψει.
Παίρνουμε κουταλιές από το μείγμα μας και
ρίχνουμε στο τηγάν. Αφού πάρουν χρώμα,
βγάζουμε τους λουκουμάδες από το τηγάνι
με μια τρυπητή κουτάλα και τους
τοποθετούμε σε μια πιατέλα αφού πρώτα
έχουμε τοποθετήσει χαρτί κουζίνας.
Σερβίρονται με μέλι και σουσάμι ή με
πραλίνα.