5. Οι γυναίκες
έτρωγαν ξεχωριστά
και μετά από τους
άνδρες
Οι δούλοι ετοίμαζαν
και σερβίριζαν το
φαγητό
Αν δεν υπήρχαν ή
δεν επαρκούσαν, το
έργο αυτό
αναλάμβαναν οι
γυναίκες και τα
παιδιά
6. Έτρωγαν με τα
χέρια καθιστοί με
χρήση χαμηλών
τραπεζιών ή πάγκων
Είχαν πήλινα πιάτα,
μαχαίρια για κοπή
κρέατος, κουτάλια
Κομμάτια ψωμιού
(απομαγδαλία) χρη-
σίμευαν για τη λήψη
τροφής και ως
πετσέτα
7. ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ ή ΕΣΤΙΑΣΙΣ
ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ : Συνάθροιση ανθρώπων
που πίνουν
ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ :
1. Δεν έπρεπε να τρώει κανείς χωρίς
μέτρο
2. Όποιος πήγαινε πρώτη φορά σε
ένα σπίτι έπρεπε να ασχοληθεί
πρώτα με την καλαισθησία του
σπιτιού και όχι να τρέξει αμέσως στο
φαγητό
8. 3.Απαγορευόταν αυστηρά στα
συμπόσια οι καλεσμένοι να είναι
πάνω από 30. Ειδικό σώμα έκανε
σχετικούς ελέγχους.
4.Ο προϊστάμενος των συμποσίων
λεγόταν «ονοματοκλήτορ».
5.Δινόταν στους καλεσμένους
κατάλογος (γραμματείδιον) των
παρασκευασμένων φαγητών.
9. Διαδικασία συμποσίου
Οι καλεσμένοι έτρωγαν ξαπλωμένοι σε
ανάκλιντρα
1ο δείπνο : πιατέλες με πουλερικά κάθε
είδους (κότες, πάπιες, χήνες, φάσσες,
τρυγόνια, πέρδικες, περιστέρια κλπ.),
κρεατικά (κατσίκι, κυνήγι), άρτοι και
πλακούντες.
Πλύσιμο χεριών – προπόσεις
διασκέδαση με μουσικούς, κυβιστρίδες,
αυλητρίδες.
16. Ψήσιμο άρτων - πλακούντων
Σε υπερυψωμένο
φούρνο από άργιλο
(ιπνός)
Σε κάρβουνα στο
έδαφος και
κάλυπταν το σκεύος
με θολωτό καπάκι
(πνιγεύς), που το
σκέπαζαν με
κάρβουνα
18. Είδη άρτου
ΑΖΥΜΑ και ΖΥΜΙΤΕΣ (μαγιά
κρασιού ή αφρόνιτρον)
ΚΡΙΘΙΝΑ, ΤΙΦΕΝΙΑ, ΚΕΧΡΙΝΑ,
ΣΕΜΙΣΑΛΙΤΕΣ,
ΧΟΝΔΡΙΤΕΣ,ΣΤΑΡΕΝΙΑ, από
ΖΕΑ ή ΟΛΥΡΑ κλπ. (είδος
αλεύρων)
19. Είδη άρτου (ανάλογα με τον
τρόπο ψησίματος και τα υλικά)
Χονδρίτης (από καλαμπόκι - στη
γάστρα)
Εσχαρίτης
Κριβανίτης (ολόασπρο ψωμί σε πλατύ
σχήμα)
Δίπυρος (παξιμάδι)
Λάγανο
Έπανθρακίδα
Τυρώντας (τυρόψωμο)
23. ΝΩΓΑΛΕΥΜΑΤΑ
(γλυκίσματα)
Αμόρες (μελιτώματα): γλυκά με μέλι
Μηλοπλακούς (κυδωνόπαστο : κυδώνι
βρασμένο σε μέλι)
Ίτριον : λεπτή πίτα με σουσάμι και μέλι
Παγάρπια : ίτρια σπασμένα και
βρασμένα με μέλι
Πέμματα : πίτες (γαλατόπιτες,
μελόπιτες)
24. Πυάνιον (σπόροι βρασμένοι σε
σιρόπι, που τρώγονταν για
πρωινό)
Σησαμίδες (σφαιρικά γλυκά
από μέλι, φρυγμένο σουσάμι
και λάδι)
Χόρια (γλυκίσματα με μέλι και
γάλα)
27. ΜΕΛΙ
Βασική γλυκαντική
ουσία, όπως και ο
συμπυκνωμένος
μούστος, τα ξερά σύκα
και οι ξεροί χουρμάδες
Πίστευαν ότι τι μέλι
ήταν ένα είδος δροσιάς
πάνω στα φύλλα, που
τη συλλέγουν μέλισσες
και άνθρωποι
28. ΑΥΓΑ
Ρουφηχτά (κατάλληλα για το βράχνιασμα)
Μελάτα
Βραστά (δύσπεπτα)
Τηγανιτά (κάκιστη τροφή)
Πνικτά (ανακατεμένα με λάδι, γάρο, κρασί και
βρασμένα μέτρια σε δοχείο μέσα σε
κατσαρόλα με νερό που βράζει)
29. ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ
Βούτυρο : το θεωρούσαν τυρί βοδιού
(βους+τυρός), μη αξιόλογο προϊόν
Γάλα
Προϊόντα από το γάλα :
1. πυός = πρωτόγαλα αγελάδας
2. χόριον = πουτίγκα από γάλα
(επιδόρπια)
3. οξύγαλα (ξινόγαλα): τρωγόταν σχέτο ή με
μέλι
30. Πήξιμο γάλακτος
Ζέσταιναν αρκετά το γάλα
Το ράντιζαν με παγωμένο
ξυδόμελο ή κρασόμελο ή με
γάλα συκιάς
Ή βύθιζαν το δοχείο με το γάλα
σε πάρα πολύ παγωμένο νερό
31. Εδέσματα από την πήξη
του γάλακτος
Πυριάτη ή πυρίεφθον : γάλα
αρμεγμένο μόλις γεννήσει ένα
ζώο. Πήζει, όταν ζεσταθεί σε
χαμηλή φωτιά.
Υποτυρίδες : γάλα που πήζει
με μέλι και στραγγίζεται, για να
φύγει ο ορός του γάλακτος
32. ΤΥΡΙΑ
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ/ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΤΥΡΙΩΝ
Ποιότητα σύστασης τυριού (μαλακό ή
σκληρό, πυκνό ή χαλαρό, κολλώδες
ή εύθρυπτο)
Γεύση (λιπαρά, γλυκά, ξινά )
33. Τυριά :ήταν συνοδευτικά ψαριών,
κύριο συστατικό πλακούντων
(πχ. τυροκόσκινον)
Χλωρά τυριά: 2/3 της τιμής των ωρίμων
ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ :
Τρομιλικός τυρός: νοστιμότατο
κατσικίσιο τυρί από την Τρομίλεια της
ΑΧΑΪΑΣ
Οπία: πιπεράτο τυρί πηγμένο με το
γάλα της συκιάς
Θηλυκά: λεπτά και πλατιά τυριά
34. ΟΙΝΟΣ
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ - ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ
Δευκαλίων─>Ορεσθεύς,βασι
λιάς Αιτωλίας─>
σκυλί Ορεσθέως ─>
κούτσουρο─>αμπέλι─>
παιδί Ορεσθέως, Φύτιος
─>Οινεύς (οίνες=αμπέλια)
Πλάτων : ΟΙΝΟΣ>ΟΙΟΝΟΥΣ,
γιατί γεμίζει το νου μας με
οίηση
37. ΑΛΛΑ ΠΟΤΑ
Αθήρα : ρόφημα από ψιλοαλεσμένη ζέα για
παιδιά
Υδρόμελι : αναψυκτικό από μέλι, κρασί και
δημητριακά
Πίνος ή βρύτος: κρίθινο κρασί
Κυκεών : από πλιγούρι κριθαριού με νερό,
βότανα, τριμμένο κατσικίσιο τυρί και κύμινο
38. Πτισάνη :αφέψημα από κριθάρι
Ποτό από χουρμαδιά
Μελίκρατον : Μέλι και γάλα
(ή νερό)
Οινόμελι : κρασί (2) και μέλι (1),
προϊόν ζύμωσης
Υδρόμηλον : ποτό από νερό
και κυδωνόμελο
39. ΕΛΙΕΣ ΚΑΙ ΛΑΔΙ
Πατρίδα της ελιάς η Αθήνα
Ελιές : σε άλμη, τσακιστές, σε άλμη με μάραθο, με
σάλτσα τυριού, με ξύδι.
Λάδι : το χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική
(μαγειρευτά, τηγανιτά, ψητά), ως καύσιμη ύλη, για
την παρασκευή αρωμάτων και σε σπονδές
41. Οι ψαράδες
«καταραμένοι»
«δολοφόνοι»
«συντεχνία πιο
καταστροφική και από τους
τραπεζίτες»
Πονηροί, άτιμοι στις
συναλλαγές τους :υψηλές
τιμές, πουλούσαν
μπαγιάτικα ψάρια βάζοντας
πάνω φρέσκα,
κόλπο με λιποθυμία
γνωστού τους, για να
βρέχουν τα ψάρια και να
φαίνονται φρέσκα
42. Είδη ψαριών : ο Αθήναιος
καταγράφει 88 είδη θαλασσινών
43. Παστά ψάρια
(παχιά ψάρια :σκουμπριά, παλαμίδες,
λακέρδες, κολιοί, μηλοκόπια κλπ.)
Διαδικασία
συντήρησης
ψαριών σε αλάτι :
Καθάριζαν και
τεμάχιζαν τα ψάρια
Τα έπλεναν, τα
έβραζαν λίγο σε
λευκό κρασί, λάδι
και σίλφιο
Καρύκευαν με
ρίγανη και αλάτι
45. Μακελλάριοι(κρεοπώλες)
Κάθε κρεοπώλης
τεμάχιζε το κρέας
με δικό του
τρόπο :σε ίσα
κομμάτια, κατά
την ανατομία του
ζώου, κατά την
παραγγελία του
πελάτη κλπ.
51. Στους θεούς πρόσφεραν μόνο τα σπλάχνα
του ζώου. Μετά τη θυσία ακολουθούσε
δείπνο, όπου έτρωγαν ψητά τα ζώα που
είχαν θυσιαστεί.
Στη Σπάρτη το δείπνο μετά τη θυσία
λεγόταν ΚΟΠΙΔΑ:
Θυσίαζαν κατσίκια και μοίραζαν το ψημένο
κρέας τους μαζί με το φυσσίκιλλο
(στρογγυλό ψωμί σα μελόπιτα)
Πρόσφεραν τυρί, κοιλιές ζώων, λουκάνικα,
επιδόρπια (ξερά σύκα, κουκιά, χλωρά
φασόλια)
52. Ακολουθούσαν
Το ΑΪΚΛΟ :συσσίτιο με προσφορά
ψωμιού και κρέατος μέσα σε καλάθι
στον καθένα
Τα ΕΠΑΪΚΛΑ : έτρωγαν τα θυσιαζόμενα
ζώα εκτός από τα νεφρά και τη χολή,
που προσφέρονταν στους θεούς
Ο NILSSON πιστεύει ότι οι αρχαίοι
Έλληνες τρώγοντας από τα
θυσιαζόμενα ζώα ίσως θεωρούσαν ότι
ενώνονταν με τους θεούς.
53. ΟΣΠΡΙΑ
Είχαν σημαντική θέση στη
διατροφή κυρίως των φτωχών
Τρώγονταν χλωρά και άψητα ή
ξερά και βραστά/ψητά
ΕΙΔΗ ΟΣΠΡΙΩΝ :
Φακή : «αμβροσία της
παγωνιάς», με ξύδι, με βολβούς
Κουκιά :βραστά ή κουκιά
(αντικρουόμενες απόψεις)
ρεβύθια : κύριο πιάτο και
επιδόρπιο (ωμά)
54. 4. Φάσηλος : μαυρομάτικα
Φασόλια, αρακάς, φακή γίνονταν
σούπα (έτνος).
Η σούπα αρακά ήταν το αγαπημένο
φαγητό του Ηρακλή
Οι φτωχοί έτρωγαν λούπινα και
βελανίδια
55. ΦΡΟΥΤΑ : φρέσκα ή ξερά ως
επιδόρπια
ΣΥΚΑ : θεωρούνταν
ευλογημένη τροφή
στην Αττική
απαγορευόταν να
εξάγονται, για να τα
απολαμβάνουν μόνο οι
κάτοικοί της
Συκοφάντες : Όσοι
κατήγγειλαν τους
παράνομους εξαγωγείς
σύκων
57. ΚΕΡΑΣΙΑ : κρύα είναι χωνευτικά,
εύχυμα, δεν παχαίνουν, ωφέλιμα
για το στομάχι
ΔΑΜΑΣΚΗΝΑ (βράβυλα ή ήλα ή
μάδρυα)
ΣΥΚΑΜΙΝΑ (μόρα) :εύχυμα, λίγο
παχυντικά, ευκολοχώνευτα,
άγουρα διώχνουν τα παράσιτα
των εντέρων
58. ΜΗΛΑ : τα φθινοπωρινά πιο
εύχυμα (είδη: πλατάνια, σητάνια,
στρουθία, κυδωνόμηλα κλπ.)
59. ΛΑΧΑΝΙΚΑ
Μαγειρεύονταν, συνόδευαν το
ψωμί και τα ψάρια
Σερβίρονταν ως σούπα, βραστά ή
πολτοποιημένα (έτνος),
καρυκευμένα με λάδι, ξύδι ή με
γάρον, τη γνωστή σάλτσα ψαριού
Αποξηραίνονταν και
συντηρούνταν για το χειμώνα
60. Είδη λαχανικών
ΚΟΡΥΦΕΣ ΦΟΙΝΙΚΑ : θρεπτικές,
δύσπεπτες, προκαλούν δίψα
ΡΕΠΑΝΙΑ
ΝΕΡΟΣΕΛΙΝΑ
ΥΔΝΑ (γεράνια)
ΒΟΛΒΟΙ :δύσπεπτοι, καθαρτικοί,
βλαβεροί για τα μάτια, αφροδισιακοί
ΑΚΑΛΥΦΗ (τσουκνίδα)
66. ΧΟΡΤΟΦΑΓΙΑ
ΧΟΡΤΟΦΑΓΙΑ : η πρακτική της μη
κατανάλωσης κρέατος ( και
ψαριών) με ή χωρίς κατανάλωση
γαλακτοκομικών προϊόντων και
υποπροϊόντων τους (λαρδί, στέαρ
κλπ)
ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ :Πυθαγόρειοι,
Κυνικοί, Ορφικοί φιλόσοφοι
67. ΟΡΦΙΚΟΙ
Απαγόρευαν κάθε αιματοχυσία
Δίδασκαν κάθαρση και αγνότητα με
χορτοφαγία και αποχή από τη
σεξουαλική πράξη
ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ
Αρνείται τη θανάτωση ζώου, γιατί,
σύμφωνα με τη θεωρία της
μετεμψύχωσης, ένα ζώο μπορεί να
είναι το καταφύγιο μιας ανθρώπινης
ψυχής.
68. ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΙ
Προτείνουν : κρίθινο άρτο, λαχανικά,
μέλι, φρέσκους ή αποξηραμένους
καρπούς, ελιές, τυρί, σκόρδα,
κρεμμύδια, κουκιά (αντικρουόμενες
απόψεις)
Προτείνουν αποφυγή κρεοφαγίας, γιατί
καταστρέφονται πνευματικές ικανότητες
και η ψυχή γεμίζει νωθρότητα,
σκληρότητα και οργή.
Ο Πυθαγόρας πρόσφερε στους θεούς
λουλούδια και ομοιώματα ζώων.
69. ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗΣ
ΚΡΕΑΤΙΚΑ
ΧΟΙΡΙΝΟ :
Γεμιστό με μικρά πουλιά, κομμάτια κρέας,
πατσά χοιρινού, κρόκους αυγού, πιπέρι.
Σφαγμένο με μικρή εγκοπή, για να
διατηρηθεί ολόκληρο, πλυμένο καλά με
νερό και κρασί, γεμισμένο με τα βρασμένα
αλατοπιπερωμένα εντόσθιά του και το
ζωμό τους, αλειμμένο το μισό με μείγμα
κριθάλευρου-λαδιού-κρασιού και ψημένο
σε μέτριο φούρνο. Το μισό έβγαινε ψητό
και το άλλο μισό βραστό.
70. ΚΑΝΔΑΥΛΟΣ :λυδικό φαγητό (βραστό
κρέας, ψίχουλα ψωμιού, φρυγικό τυρί, άνιθο
και παχύ ζωμό με πολλά καρυκεύματα)
ΚΡΕΩΚΑΚΚΑΒΟΣ : κρέας, αίμα, λίπος σε
ζωμό με μέλι
ΜΑΤΤΥΗΣ : κρέας βρασμένο σε ζωμό με
άγουρο σταφύλι, το οποίο αφαιρείται
ΜΥΜΑ : κομμάτια κρέας, σπλάχνα, έντερα,
βρασμένα σε αίμα και νερό, καρυκευμένα με
ξύδι, τυρί, σίλφιο, θρούμπι, θυμάρι,
κορρίανο, κρεμμύδι, παπαρούνα, μέλι ή
σταφίδες και σπόρους ξινής ροδιάς
71. ΥΠΟΣΦΑΓΜΑ
Ψητά κρέατα με μέλι, τυρί και
αλάτι
Αίμα βρασμένο με κρασί ή μέλι,
ξύδι, γάλα, τυρί και μυρωδικά
Αίμα, μέλι, τυρί, αλάτι, κύμινο και
ξύδι βρασμένα
Αίμα, σίλφιο, κρασί ή μέλι, ξύδι,
γάλα, τυρί και μυρωδικά
βρασμένα
72. ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ –ΟΣΠΡΙΑ
Βρόμη, βελανίδια, κεχρί : τα έκαναν αλεύρι και τα
έβραζαν με νερό ή γάλα, συνοδεύοντας τον χυλό
αυτό με μέλι
Πλιγούρι : με λάδι, αλάτι, ξύδι και άνιθο
Τράγος : βραστή χοντροκοπανισμένη όλυρα σε
νερό, έχυναν το νερό και την έτρωγαν με πετιμέζι
ή γλυκό κρασί ή κρασόμελο.
Φακοπτισάνη : φακή και κριθάρι σε μικρότερη
ποσότητα. Ταιριάζει με παστό κρέας.
Χίδρον : βρασμένα σιτάρια
Πυάνιο : σπόροι βρασμένοι σε σιρόπι
73. ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ
ΥΠΟΤΥΡΙΔΕΣ : έπηζαν τυρί με μέλι, το
στράγγιζαν και το σέρβιραν με μέλι .
ΑΥΓΑ
Ρουφηχτά
Μελάτα
Βραστά
Τηγανιτά
Πνικτά : ανακατεμένα με λάδι, γάρο και λίγο
κρασί τα έβραζαν σε δοχείο, που το έβαζαν
σε κατσαρόλα όπου έβραζε ζεστό νερό
(μπεν-μαρί)
74. ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ
Ψητά (τα έτρωγαν με λάδι, κρασί και
γάρο)
Βραστά
Τηγανιτά (με κρασί και γάρο
ανακατεμένο με λάδι και πιπέρι)
Με άσπρη σάλτσα (λάδι, άνιθο, πράσο,
αλάτι)
Με κίτρινη σάλτσα (από μουστάρδα ή
σίλφιο)
Με σάλτσα τυριού (από τυρί, λάδι,
ρίγανη)
75. ΛΑΧΑΝΙΚΑ
Τα έτρωγαν ωμά, βραστά με ξύδι,
με γάρο, με μουστάρδα, με σάλτσα
τυριών, με ξυδόμελο
Τα συντηρούσαν σε ξύδι ή τα
αποξήραιναν
76. ΣΑΛΤΣΕΣ
ΑΛΜΗ, ΟΞΑΛΜΗ, ΣΚΟΡΟΔΑΛΜΗ
ΓΑΡΟΣ :ψάρια και εντόσθια ψαριών σε
ζύμωση με αλάτι στον ήλιο. Πρόσθεταν
κρασί ή μέλι ή ξύδι ή νερό .
ΜΥΤΤΩΤΟΣ : σάλτσα ή πίτα με τυρί,
πράσο, σκόρδο, λάδι και μέλι.
ΤΥΡΙΟΥ : με λάδι, τυρί, ρίγανη
ΚΙΤΡΙΝΗ : με σίλφιο ή μουστάρδα
ΑΣΠΡΗ : με λάδι, άνιθο, πράσο, αλάτι
83. ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΡΟΦΩΝ
ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ
ΑΜΥΓΔΑΛΑ : θρεπτικά, καλύτερα τα
φρέσκα. Τα περσινά προκαλούν
πονοκέφαλο.
ΦΥΣΤΙΚΙΑ : χρήσιμα στην ευρρωστία
του συκωτιού
ΚΑΡΥΔΙΑ : χωνεύονται καλύτερα, όταν
τρώγονται με ξερά σύκα και μαζί με
απήγανο προστατεύουν από
θανατηφόρα δηλητήρια
ΚΑΣΤΑΝΑ : «οι πιο αξιόλογοι άγριοι
καρποί».
84. ΛΑΧΑΝΙΚΑ -ΦΡΟΥΤΑ
ΑΣΦΟΔΕΛΟΙ : γιατρικό για το ίκτερο
ΚΟΥΚΙΑ, ΠΕΠΟΝΙΑ : ως μάσκα για τον
καθαρισμό φακίδων, εφηλίδων
ΓΛΙΣΤΡΙΔΑ : θεραπευτικό των ευαίσθητων
δοντιών και ούλων
ΡΟΚΑ, ΒΟΛΒΟΙ : αφροδισιακές τροφές
ΜΗΛΑ : κατάλληλα για γαστρεντερικές
διαταραχές
85. ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ
Άρτος : καλύτερα τα καλοζυμωμένα,
όσα έχουν φουσκώσει πολύ και ψηθεί
σε γάστρα και όχι σε σχάρα ή στάχτη,
γιατί η στάχτη είναι βλαπτική
Πλακούντες : καλύτεροι οι
φτιαγμένοι από ρευστή ζύμη,
χειρότερες οι λαγάνες
86. ΚΡΑΣΙ : τα κόκκινα κατάλληλα για τη
δημιουργία αίματος. Η υπερβολή στη
πόση του κρασιού φέρνει παράλυση.
ΓΑΛΑ : άριστη τροφή, κυρίως εκείνο
που περιέχει πολύ ορό. Η συνεχής χρήση
του καταστρέφει δόντια και ούλα.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ : ξέπλυμα με μελόνερο και
μετά με στυφό κρασί
87. ΚΡΕΑΤΑ
ΜΥΑΛΟ : δύσπεπτο, αλλά αξιόλογη τροφή
ΣΗΚΩΤΙ : καλύτερο το συκοθρεμμένο
ΚΡΕΑΣ :η υπερβολική κατανάλωση
προκαλεί καρκίνο, ελεφαντίαση, ψώρα,
λέπρα, διόγκωση σπλήνας κλπ. Η σάρκα
των χοίρων θεωρείται η πιο θρεπτική.
ΨΑΡΙΑ : καλύτερο το μπαρμπούνι
88. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ :
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Στα συμπόσια γίνονταν διατροφικές
καταχρήσεις και όσον αφορά την ποσότητα,
που ήταν υπερβολική, και όσον αφορά την
ποιότητα, γιατί γινόταν πρόσληψη
διαφορετικών, φυτικών και ζωικών τροφών,
πράγμα που ταλαιπωρούσε τον
ανθρώπινο οργανισμό στη διαδικασία της
πέψης και αφομοίωσης των συστατικών. Γι’
αυτό και οι καλεσμένοι σε συμπόσιο με τη
λήξη του προκαλούσαν εμετό, διαδικασία
που τη θεωρούσαν κάθαρση .
89. Η διατροφή των φτωχών ήταν
ελλιπής σε πρωτεΐνες.
Η έλλειψη συσκευών ψύξης για τη
συντήρηση των τροφών, τους
οδηγούσε σε διαδικασίες
αποξήρανσης, οπότε χάνονταν
πολύτιμα συστατικά, ή σε
συντήρηση των τροφίμων με
αλάτι (πάστωμα), συστατικό
επιβλαβές για την υγεία.
90. Η συχνή χρήση γάρου, μιας σάλτσας με
πολύ αλάτι, προϊόν ζύμωσης, με κύριο
συστατικό ένα ευαίσθητο υλικό, όπως τα
ψάρια, μας κάνει επιφυλακτικούς για τη
διαιτητική αξία του παρασκευάσματος.
ΘΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Η αυξημένη κατανάλωση ψαριών
Η κατανάλωση κεκραμένου οίνου
Η ευρεία χρήση μελιού
Το ψήσιμο ή το σούβλισμα ως ο
συνηθέστερος τρόπος μαγειρέματος
κρεάτων
91. Η ευρεία χρήση λευκού κρέατος
Η χρήση καρυκευμάτων στα φαγητά με
επίγνωση των θεραπευτικών τους
ιδιοτήτων, όχι μόνο για βελτίωση της
γεύσης
Η αξιοποίηση των τοπικών
ιδιαιτεροτήτων και προϊόντων στην
παρασκευή των φαγητών με
παρουσία αξιόλογων επαγγελματιών
μαγείρων
92. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ :
ΠΡΟΤΥΠΟ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΗΜΕΡΑ;
Θα υιοθετούσαμε στη διατροφή μας την
κατανάλωση γάλακτος, τυριών, μελιού,
ξηρών καρπών, ελιών, φρούτων, φρέσκων
λαχανικών, οσπρίων, ψαριών, λευκού
κρέατος, καρυκευμάτων, άρτων από
ποικιλία αλεύρων, των αρχαίων
γλυκισμάτων και πλακούντων, του
κεκραμένου οίνου και κάποιων ποτών τα
οποία θα ήταν κατάλληλα για μικρά παιδιά.
93. ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ
ΔΙΑΤΡΟΦΗ :
ΤΟ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ ΜΑΣ
ΠΡΟΤΥΠΟ
97. ΠΡΩΙΝΟ
Α. Β.
1 φλυτζάνι γάλα 5 ελιές
(κατσικίσιο) 220 gr ίτριον
1 φλυτζάνι γιαούρτι 220gr 2 σύκα ξερά+2 καρύδια
(1%)
☺
Υποτυρίδες 180 gr
Γ.
1 φέτα (30-35gr) ψωμί ολικής
άλεσης ή συγκομιστού
άρτου ή δίπυρου άρτου
(παξιμάδι)
Ε. 2 Τηγανίτες με μέλι και σουσάμι : μπορούν να
αντικαταστήσουν την ομάδα Β και Γ.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ : από κάθε ομάδα καταναλώνεται μία επιλογή
98. ΔΕΚΑΤΙΑΝΟ
2 φρούτα ή 1 φλυτζάνι χυμός
4 καρύδια ή 6 αμύγδαλα ή 10 φυστίκια ή 6 άλλοι
(μικροί) ξηροί καρποί
Καφές ή τσάι ή άλλο αφέψημα χωρίς ζάχαρη (αν δεν
είναι δυνατό, να χρησιμοποιηθεί μέλι ή μαύρη
ζάχαρη)
99. ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ
90 gr ΟΔΗΓΙΕΣ :
κρέας/ψάρι/τυρί/αυγά Να προτιμούνται τα
3 φλυτζάνια τσαγιού βραστά και ψητά
λαχανικά φαγητά.
2 κουταλάκια γλυκού Να αποφεύγονται τα
ελαιόλαδο τηγανητά.
2 φέτες ψωμί (30-35gr) Το ελαιόλαδο να
ή 1 φλυτζάνι ρύζι προστίθεται ωμό στο
μαγειρεμένο φαγητό ή στο τέλος,
αναποφλοίωτο αφού κατεβάσουμε το
ή 1 φλυτζάνι φαγητό από τη φωτιά.
μαγειρεμένα ζυμαρικά Κάνουμε περιορισμένη
ή 2 μικρές μαγειρεμένες χρήση αλατιού.
πατάτες (200gr) Χρησιμοποιούμε
ή 1 φλυτζάνι μυρωδικά της
μαγειρεμένα όσπρια ελληνικής φύσης.
100. ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ
2 φρούτα ή 1 φλυτζάνι χυμός
Καφές ή τσάι ή άλλο αφέψημα χωρίς ζάχαρη (αν δεν
είναι δυνατό, να χρησιμοποιηθεί μέλι ή μαύρη
ζάχαρη)
101. ΒΡΑΔΙΝΟ
Α. Β.
90 gr κρέας/ψάρι/αυγά/τυρί 1 φρούτο
2 φλυτζάνια τσαγιού 1 φλυτζάνι γάλα (κατσικίσιο)
λαχανικά 1%, 220gr ή 1 φλυτζάνι
1 κουταλάκι γλυκού γιαούρτι 1%
ελαιόλαδο 1 φέτα ψωμί (βλ. Πρωινό)
1 φέτα ψωμί (βλ. Πρωινό)
ή ½ φλυτζάνι μαγειρεμένο
αναποφλοίωτο ρύζι
ή ζυμαρικά
ή 1 μικρή (100gr)πατάτα
μαγειρεμένη
ή ½ φλυτζάνι τσαγιού
μαγειρεμένα όσπρια
103. ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ
Α.
Ψητό κρέας (πουλερικό, χοιρινό)
Ματτύης (χωρίς το αίμα του ζώου, με κρέας ή ψάρι)
Μύμα (την ημέρα που θα καταναλωθεί αυτό το φαγητό θα
πρέπει να μην υπάρξει πρόσληψη λίπους από άλλη πηγή)
Ψάρι ψητό με σάλτσα κίτρινη, άσπρη ή τυριού
Μύδια, στρείδια με μολόχα ή λάπαθο
Ψάρια με κρασί, μυρωδικά χόρτα και ξύσμα τυριού
Αχινοί με οξύμελι, σέλινο και δυόσμο
Ψάρια μικρά ψητά σε πακετάκια από συκόφυλλα
Ψάρια ψητά (πχ. λαβράκια) με τα λέπια
Ψάρια ψητά με επάλειψη τυριού και λαδιού
Ψάρια βραστά με λαχανικά
Μυττωτός
Σαλιγκάρια ψητά ή με διάφορες σάλτσες
104. Β.
Βολβοί βραστοί με ξύδι και λάδι
Βολβοί στη σχάρα με τυρί, λάδι, κρεμμύδι,
σουσάμι, μέλι, σίλφιο, ξύδι
Λαχανικά ωμά (πχ. μαρούλια) ή βραστά (πχ.
κολοκύθια, λάχανο) με λάδι και ξύδι
Χόρτα άγρια βραστά με λάδι και ξύδι, σάλτσα
τυριού ή κίτρινη σάλτσα
Λαχανικά τουρσί (γογγύλια, ρέβες)
Λαχανικά σε άλμη (πχ. βλαστάρια
κάππαρης) με λάδι και ξύδι
105. Γ.
Κουκιά, αρακάς, ρεβύθια, φασόλια σούπα (έτνος)
Ρεβύθια βραστά πασπαλισμένα με τυρί
Φακοπτισάνη (φακή και κριθάρι) – ταιριάζει με
παστό χοιρινό
Φακή με ξύδι
Πτισάνη (κριθάρι, πράσο, άνιθο) – ταιριάζει με
χοιρινό
Ψωμί : χονδρίτης, εσχαρίτης, κριβανίτης, δίπυρος,
επανθρακίδα, βάκχυλος, λάγανο, αρτολάγανο,
οβελίας,Καππαδόκιος, βωλιτινός,σρεπτίκιος,
σησαμίτης, τυρώντας, φθοις κλπ.
106. ΒΡΑΔΙΝΟ
Α. Σε μικρότερες ποσότητες από τις επιλογές του
μεσημεριανού
Β. 1. φρούτο
2. γάλα, γιαούρτι, υποτυρίς, τυροκόσκινον
Γ. 1. τράγος (τραχανάς)
2. τυρόψωμο
