Perkongsian mengenai sembelihan mengikut syara'. Disusun untuk pengisian program praktikal sembelihan.

1. SEMBELIHAN
MENGIKUT SYARA’

2. Istilah Sembelihan
• Al-Zakah : Mengalirkan darah dengan memutuskan urat leher pada
haiwan sembelihan. (Ibnu ‘Arabi, 2007)
: Mengeluarkan ruh haiwan dengan cara yang disyariatkan untuk
menjadikan dagingnya halal bagi orang Islam. (M. Taqiyyu al-
Uthmani, 1997)
• Al-’Aqr : Pada haiwan yang tidak mampu dikuasai disertai dengan niat
untuk menyembelihnya dengan nama Allah. Haiwan yang
diburu, liar atau terperangkap.

3. Makna Sembelihan
• Menghilangkan nyawa binatang yang halal dimakan dengan menggunakan
benda yang tajam selain kuku, gigi dan tulang dengan tujuan memakan
dagingnya.
• Semua binatang yang halal dimakan hendaklah disembelih terlebih dahulu
sebelum dimakan kecuali ikan dan belalang (tidak perlu disembelih).

4. Hukum Sembelihan
• Hukum sembelihan adalah wajib kecuali ikan dan belalang.
• Semua daging haiwan yang halal adalah haram dimakan kecuali dengan
penyembelihan yang mengikut syara’.
• Daging haiwan yang halal tidak disembelih mengikut syara’, ia akan menjadi
bangkai dan haram memakan bangkai haiwan. Kecuali hidupan laut dan
belalang.

5. Bentuk Sembelihan
1. Sembelihan idhtirariyyah (terpaksa):
Sembelihan ke atas haiwan yang tidak mampu dikuasai atau tidak mampu
disembelih di leher. Contoh: kijang liar atau lembu yang jatuh, terperangkap
dalam perigi.
2. Sembelihan ikhtiyariyyah (pilihan):
Sembelihan ke atas haiwan yang jinak atau mampu dikuasai. Terbahagi kepada
dua jenis iaitu al-Nahr dan al-Zabh.

6. Sembelihan idhtirariyyah

7. Dua Bentuk Ikhtiyariyyah
• 1) Al-Nahr :
Sembelihan dengan memotong di anggota badan bahagian paling bawah leher
haiwan berdekatan dengan dada dengan memutuskan halkum, mari’ dan
wajdain. Biasa dilakukan pada haiwan berdiri dengan satu kakinya diikat.
Contoh: Unta.

8. Al-Nahr

9. Dua Jenis Ikhtiyariyyah
• 2) Al-Zabh :
Sembelihan dengan memotong di anggota badan bahagian paling atas leher
berdekatan dengan kepala dengan memutuskan halkum, mari’ dan wajdain.
Contoh: Lembu, kambing dan ayam.

10. Al-Zabh

11. Menghalalkan daging haiwan

12. Jenis Sembelihan
1. Sembelihan biasa (sembelihan harian)
2. Sembelihan wajib dam (dalam ibadah haji)
3. Sembelihan wajib nazar (janji melakukan ibadah)
4. Sembelihan sunat qurban (hari tasyrik musim haji)
5. Sembelihan sunat aqiqah (kelahiran anak)

13. Dalil Sembelihan
• حُ رمَتۡ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةُ وَٱلدَّمُ وَلَحۡمُ ٱلۡخِّنزِّ يرِّ وَمَآ أُهِّلَّ لِّغَيۡرِّ ٱللََِّّّ بِّهۦِّ وَ ٱلۡمُنۡخَنِّقَةُ وَٱلۡمَوۡ قُوذَةُ
وَٱلۡمُتَرَدِّ يَةُ وَٱلنَّطِّيحَةُ وَمَآ أَكَلَ ٱلسَّبُعُ إِّلََّّا مَا ذَكَّيۡتُمۡ
• Maksudnya:
“Diharamkan kepada kamu (memakan) bangkai (binatang yang tidak disembelih), dan darah
(yang keluar mengalir), dan daging babi (termasuk semuanya), dan binatang-binatang yang
disembelih kerana yang lain daripada Allah, dan yang mati tercekik, dan yang mati dipukul,
dan yang mati jatuh dari tempat yang tinggi, dan yang mati ditanduk, dan yang mati dimakan
binatang buas, kecuali yang sempat kamu sembelih (sebelum habis nyawanya)”
(Surah Al-Ma’idah 5:3)

14. Syarat-syarat Sah Sembelihan
• Penyembelih adalah orang Islam
• Hendaklah dengan niat sembelihan.
• Putus halkum (saluran pernafasan) dan urat mari’ (saluran makanan)
• Alat sembelihan terdiri daripada benda tajam kecuali kuku, gigi dan tulang.
• Haiwan yang halal dimakan.
• Haiwan itu masih hidup.
• Haiwan mati dengan sekali sembelihan saja.
• Tujuan sembelihan kerana Allah bukan dengan tujuan yang lain.
• Tidak dalam ihram haji atau umrah bagi binatang buruan.

15. Rukun Sembelihan
1. Penyembelih (Islam, ahli kitab, berakal, tidak dalam ihram)
2. Haiwan yang disembelih (Haiwan darat yang halal)
3. Alat sembelihan (tajam dan boleh melukakan serta bukan daripada gigi,
tulang atau kuku)
4. Tempat yang disembelih (memutuskan halkum dan mari’, atau mana-mana
bahagian)

16. Sunat Sembelihan
• Membaca “Bismillah Allahu Akbar” semasa menyembelih
• Menghadapkan haiwan ke arah kiblat.
• Dibaringkan binatang itu diatas rusuk kirinya.
• Menggunakan pisau yang benar-benar tajam supaya kurang sakitnya.
• Memutuskan pembuluh darah (wajdain) di kiri dan kanan leher supaya haiwan segera mati.
• Menyembelih dengan segera, pantas dan cepat.
• Tidak sehingga terputus leher haiwan.
• Tidak dilapah kulit haiwan kecuali setelah ia benar-benar mati.

17. Makruh Sembelihan
• Alat sembelihan diasah di hadapan mata haiwan yang hendak disembelih
• Menyembelih sehingga terputus leher haiwan
• Membiarkan haiwan-haiwan yang telah disembelih berlumuran darah di
hadapan haiwan lain yang belum disembelih
• Menggunakan pisau yang tumpul sehingga menyakitkan haiwan

18. Beri Perhatian!
1. Setelah melakukan sembelihan pertama, pasti terdapat darah yang berbaki
di pisau sembelihan. Darah merupakan najis. Maka, pisau hendaklah
dibersihkan terlebih dahulu setaip kali memulakan sembelihan ke atas
haiwan lain.
2. Berada dalam jarak yang sesuai agar darah tidak terperecik pada baju.
3. Berada dalam jarak yang selamat agar pisau sembelihan tidak mencederakan
sesiapa dan haiwan yang telah disembelih dapat diletakkan di tempat yang
sesuai.

19. Sembelihan Ayam

20. Tempat Sembelihan

21. Tempat Sembelihan

22. Contoh praktikal sembelihan ayam

23. Contoh praktikal sembelihan ayam

24. Ayam yang sempurna sembelihan

25. Ayam yang tidak sempurna sembelihan (bangkai)

26. Ayam yang tidak sempurna sembelihan (bangkai)

28. Kesimpulan
• Amalan sembelihan merupakan salah satu bentuk ibadah dan bukti perhambaan
seorang manusia kepada Allah.
• Kita hendaklah mengelokkan sembelihan agar tidak menzalimi haiwan.
• Haiwan yang halal, disembelih dengan sempurna, memenuhi sunat sembelihan
menjadikan daging haiwan halal dan baik. Itulah yang diperintahkan oleh Allah
kepada manusia.
• Firman Allah: “Dan makanlah makanan yang halal lagi baik dari apa yang
telah kami rezekikan kepadamu dan bertaqwalah kepada Allah dan kamu
beriman kepada-Nya”

29. Sekian…
Disediakan oleh:
Hamizan bin Abdul Karim
Bandar Baru Bangi,
19 Dzulhijjah 1435H.