Αιτιολογία Σκολίωσης Λειτουργική Οργανική Ιδιοπαθής Νευρομυϊκή Νευροπαθητική Μυοπαθητική Συγγενής Νευροϊνωμάτωση Τραυματική Νεοπλασματικές εξεργασίες Ανωμαλίες της οσφυοϊερής περιοχής(Σπονδυλόλυση Σπονδυλολίσθηση) Κ.Λ.Π.

1. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΠΚΑΣ
1η
ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ
«ΑΤΤΙΚΟΝ»
Παραμορφώσεις
της
Σπονδυλικής Στήλης
«Σκολίωση»

2. ΣΚΟΛΙΩΣΗΣΚΟΛΙΩΣΗ

3.  Σκολίωση ορίζεται ηΣκολίωση ορίζεται η
παραμόρφωση τηςπαραμόρφωση της
ΣπονδυλικήςΣπονδυλικής
Στήλης με τηνΣτήλης με την
ύπαρξη πλαγίωνύπαρξη πλαγίων
κυρτωμάτων κατάκυρτωμάτων κατά
το μετωπιαίοτο μετωπιαίο
επίπεδοεπίπεδο

4. Αιτιολογία ΣκολίωσηςΑιτιολογία Σκολίωσης
 ΛειτουργικήΛειτουργική
 ΟργανικήΟργανική
ΙδιοπαθήςΙδιοπαθής
ΝευρομυϊκήΝευρομυϊκή
ΝευροπαθητικήΝευροπαθητική
ΜυοπαθητικήΜυοπαθητική
ΣυγγενήςΣυγγενής
ΝευροϊνωμάτωσηΝευροϊνωμάτωση
ΤραυματικήΤραυματική
Νεοπλασματικές εξεργασίεςΝεοπλασματικές εξεργασίες
Ανωμαλίες της οσφυοϊερής περιοχήςΑνωμαλίες της οσφυοϊερής περιοχής
(Σπονδυλόλυση Σπονδυλολίσθηση)(Σπονδυλόλυση Σπονδυλολίσθηση)
Κ.Λ.Π.Κ.Λ.Π.

5. ΛειτουργικήΛειτουργική
σκολίωσησκολίωση
Ανταλγική σκολίωσηΑνταλγική σκολίωση
 Η λειτουργική σκολίωσηΗ λειτουργική σκολίωση
διορθώνεται ή καιδιορθώνεται ή και
υπερδιορθώνεται κατά τιςυπερδιορθώνεται κατά τις
ακτινογραφίες, σε πλάγιεςακτινογραφίες, σε πλάγιες
κάμψεις της σπονδυλικήςκάμψεις της σπονδυλικής
στήλης του πάσχοντος σεστήλης του πάσχοντος σε
ύπτια θέση ή κατά τιςύπτια θέση ή κατά τις
ακτινογραφίες που γίνονταιακτινογραφίες που γίνονται
υπό έλξηυπό έλξη
 Το σκολιωτικό κύρτωμαΤο σκολιωτικό κύρτωμα
παύει να υφίσταται επίπαύει να υφίσταται επί
άρσεως της υποκείμενηςάρσεως της υποκείμενης
αιτίαςαιτίας

6. Ανταλγική σκολίωσηΑνταλγική σκολίωση
Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκουΚήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου

7. Σκολίωση – νεοπλασματική εξεργασίαΣκολίωση – νεοπλασματική εξεργασία
(0στεοιδές οστέωμα)(0στεοιδές οστέωμα)
Τ12
Τ12

8. ΣκολίωσηΣκολίωση
Σπονδυλόλυση - ΣπονδυλολίσθησηΣπονδυλόλυση - Σπονδυλολίσθηση
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.

9. ΟργανικήΟργανική
σκολίωσησκολίωση

10. ΝευροινωμάτωσηΝευροινωμάτωση

11. ΣκολίωσηΣκολίωση
συνεπείασυνεπεία
ιστικώνιστικών
διαταραχώνδιαταραχών
((Marfan syndrome)Marfan syndrome)
Defecting geneDefecting gene
coding for fibrilincoding for fibrilin
• Fibrus dysplaciaFibrus dysplacia
(bone collagen abnormality)(bone collagen abnormality)
• Muscle disordersMuscle disorders
(Duchene musclear distrophy)(Duchene musclear distrophy)
• Soft tissue collagen disorderSoft tissue collagen disorder
(Marfan syndrome)(Marfan syndrome)

12. Σκολίωση νευροπαθητικήΣκολίωση νευροπαθητική
(ανωτέρου κινητικού νευρώνα)(ανωτέρου κινητικού νευρώνα)
ΣυριγγομυελίαΣυριγγομυελία

13. Σκολίωση νευροπαθητικήΣκολίωση νευροπαθητική

14. Συγγενής ΣκολίωσηΣυγγενής Σκολίωση

15. Συγγενής σκολίωσηΣυγγενής σκολίωση
ανωμαλίες σχηματισμούανωμαλίες σχηματισμού
των σπονδύλωντων σπονδύλων

16. ανωμαλίες διαχωρισμούανωμαλίες διαχωρισμού
των σπονδύλωντων σπονδύλων

17. ΑντιμετώπισηΑντιμετώπιση

18. ΝευροινωμάτωσηΝευροινωμάτωση

19. Σκολίωση νευροπαθητικήΣκολίωση νευροπαθητική
(ανωτέρου κινητικού νευρώνα)(ανωτέρου κινητικού νευρώνα)
ΣυριγγομυελίαΣυριγγομυελία

21. ΝευροπαθητικήΝευροπαθητική
σκολίωσησκολίωση

22. ΣκολίωσηΣκολίωση
συγγενούς αιτιολογίαςσυγγενούς αιτιολογίας

23. Πρόσθια : ΑφαίρεσηΠρόσθια : Αφαίρεση
μεσοσπονδυλίων δίσκωνμεσοσπονδυλίων δίσκων
Οπίσθια : ΔιόρθωσηΟπίσθια : Διόρθωση
και σταθεροποίησηκαι σταθεροποίηση

24. ΣκολίωσηΣκολίωση
συγγενούς αιτιολογίαςσυγγενούς αιτιολογίας
Προσθία και οπισθίαΠροσθία και οπισθία
διόρθωση καιδιόρθωση και
σταθεροποίσησταθεροποίση

25. Ιδιοπαθής ΣκολίωσηΙδιοπαθής Σκολίωση

26. Σύγχρονες απόψεις πάνω στην
αιτιοπαθολογία της ιδιοπαθούς
σκολίωσης
ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ΣΚΟΛΙΩΣΗ
1. Δομικά στοιχεία της σπονδυλικής στήλης
• Παρασπονδυλικοί μύες
• Σύνδεσμοι και τένοντες
• Σπόνδυλοι
2. Ενδοκρινικό σύστημα
3. Ισορροπία θέσης
4. Γενετικοί παράγοντες
5. Νευρολογικές ανωμαλίες εγκεφάλου – Κ.Ν.Σ.
6. Κ.Λ.Π.

27. Ανωμαλίες στην ανάπτυξη τωνΑνωμαλίες στην ανάπτυξη των
σπονδύλωνσπονδύλων
(θωρακική λόρδωση – υποκύφωση)(θωρακική λόρδωση – υποκύφωση)

28.  Γενετικοί παράγοντεςΓενετικοί παράγοντες
((polygenic inheritance pattern)polygenic inheritance pattern)

29. Κύφωση
Σκολίωση
Αδέλφια

30.  Is the labyrinthine dysfunction a causativeIs the labyrinthine dysfunction a causative
factor in idiopathic scoliosis?factor in idiopathic scoliosis?
– Kapetanos G. et al,Kapetanos G. et al,
Stud Health Technol Inform 2002;91:7-9Stud Health Technol Inform 2002;91:7-9
No correlation was found between the convexity of
the curvature and the direction of nystagmus in
posture tests. There were no significant differences
between left – and right – beating nystagmus.

31.  Idiopathic scoliosis: a transcranial magneticIdiopathic scoliosis: a transcranial magnetic
stimulation studystimulation study
– Kapetanos G. et al,Kapetanos G. et al,
J. Musculo skelet Neuronal Interact 2007;155-60J. Musculo skelet Neuronal Interact 2007;155-60
The present TMS data do not support the concept of a
generalized brain assymetry in IS. In lower limbs, a trend
towards increased asymetries in side to side differences of
CMCT and cortical latencies was detected probably
representing subclnical involvement of the corticospinal tracts
secondary to mechanical compression. Finally, it is concluded
that non-decussation of the pyramidal tracts is not involved in
the pathogenesis of IS

32. ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

33. ΥπερελαστικότηταΥπερελαστικότητα
αρθρώσεωναρθρώσεων

35. ΥΒΟΣ
Adam’s test
(δοκιμασία κάμψης)

36. ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟΣ
ΕΛΕΓΧΟΣ
θωρακικό (Θ7 – Ο1) (δ)

38. ΣυνηθέστεροιΣυνηθέστεροι
τύποι σκολίωσηςτύποι σκολίωσης

39. Δεξιό θωρακικόΔεξιό θωρακικό
κορυφαίος σπόνδυλος 8κορυφαίος σπόνδυλος 8οςος
99οςος
1010οςος

40. Θωρακοσφυϊκό κύρτωμαΘωρακοσφυϊκό κύρτωμα
κορυφαίος σπόνδυλος 12κορυφαίος σπόνδυλος 12οςος
Θωρακικός ή 1Θωρακικός ή 1οςος
οσφυϊκόςοσφυϊκός

41. ΟσφυϊκόΟσφυϊκό
κορυφαίος σπόνδυλος 2κορυφαίος σπόνδυλος 2οςος
οσφυϊκόςοσφυϊκός

42. Διπλό οργανικόΔιπλό οργανικό
κορυφαίος σπόνδυλος 8κορυφαίος σπόνδυλος 8οςος
θωρακικός και 2θωρακικός και 2οςος
οσφυϊκόςοσφυϊκός

43. Μέτρηση σκολιωτικού
κυρτώματος κατά την
μέθοδο Cobb

44. ΣημείοΣημείο RisserRisser

45. ΣΚΟΛΙΩΣΗ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

46. Treatment of curves Treatment of torsion
2D 3D

47. Προγνωστικοί παράγοντες εξέλιξηςΠρογνωστικοί παράγοντες εξέλιξης
της ιδιοπαθούς σκολίωσηςτης ιδιοπαθούς σκολίωσης

48. Νηπιακή σκολίωσηΝηπιακή σκολίωση
Σημείο Mehta, 1972
Διαφορά πλευροσπονδυλικής γωνίας

49. Διαφορά πλευροσπονδυλικής γωνίαςΔιαφορά πλευροσπονδυλικής γωνίας
(σημείο(σημείο MECHTA)MECHTA)
> 20> 20oo
<<

50. Κύρτωμα
Μέγεθος
κυρτώματος

51. (Σημείο Risser )
Επιδείνωση
/
Ηλικία
Επιδείνωση
/
Βιολογική
ωριμότητα

52. Κύρτωμα / ηλικία
Risser / ηλικία

53. Παράγοντες πουΠαράγοντες που
επηρεάζουν την εξέλιξηεπηρεάζουν την εξέλιξη
 Μεγαλύτερη τάση επιδείνωσηςΜεγαλύτερη τάση επιδείνωσης
εμφανίζουν:εμφανίζουν:
– Διπλές καμπύλεςΔιπλές καμπύλες
– Ασθενείς σε νεαρότερη ηλικία κατά τηΑσθενείς σε νεαρότερη ηλικία κατά τη
διάγνωσηδιάγνωση
– Τα κορίτσια πριν την εμμηναρχήΤα κορίτσια πριν την εμμηναρχή
– Ο μικρότερος βαθμόςΟ μικρότερος βαθμός RisserRisser
– Τα κορίτσια > αγόριαΤα κορίτσια > αγόρια
10 : 110 : 1

54. ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΗ
ΗΛΙΚΙΑ
?

55. ΑνεπαρκήςΑνεπαρκής
παρακολούθηση καιπαρακολούθηση και
έγκαιρος αντιμετώπισηέγκαιρος αντιμετώπιση

57. ΚΗΔΕΜΟΝΕΣ
Milwaukee
Boston
Stagnara
Chenneau
Michel
Lyonese
etc
ΙδιοπαθήςΙδιοπαθής
εφηβικήεφηβική
σκολίωσησκολίωση
< 40< 40οο

58. Ενδείξεις συντηρητικήςΕνδείξεις συντηρητικής
αντιμετώπισης με κηδεμόνααντιμετώπισης με κηδεμόνα
 Επιδείνωση του κυρτώματοςΕπιδείνωση του κυρτώματος
2525οο
 3030οο
 Risser 1 - 2 - 3Risser 1 - 2 - 3
 Μέγιστο μέγεθος κυρτώματοςΜέγιστο μέγεθος κυρτώματος
< 45< 45οο

59. Ενδείξεις χειρουργικής θεραπείαςΕνδείξεις χειρουργικής θεραπείας
 Μέγεθος κυρτώματοςΜέγεθος κυρτώματος
 Παραμόρφωση τουΠαραμόρφωση του
σώματοςσώματος
 Παράγοντες επιδείνωσηςΠαράγοντες επιδείνωσης
του κυρτώματοςτου κυρτώματος
 Σκελετική ωριμότηταΣκελετική ωριμότητα
 Τύπος κυρτώματοςΤύπος κυρτώματος

61. ΔιεγχειρητικόςΔιεγχειρητικός
νευροφυσιολογικός έλεγχοςνευροφυσιολογικός έλεγχος

62. Πρόσθιες προσπελάσειςΠρόσθιες προσπελάσεις

63. Πρόσθια προσπέλασηΠρόσθια προσπέλαση
μικρός αριθμόςμικρός αριθμός
σπονδυλοδεμένωνσπονδυλοδεμένων
επιπέδωνεπιπέδων

64. ΟπίσθιεςΟπίσθιες
προσπελάσειπροσπελάσει
ςς

66. Οπίσθια διόρθωσηΟπίσθια διόρθωση
Μεγαλύτερος αριθμός σπονδυλοδεμένων επιπέδων
 Ε. Βαρ.Ε. Βαρ.
ΘΘ –– 13+013+0
ΘΘ1100 – Ο– Ο33 (Δ) 45(Δ) 45οο
 King IVKing IV

67. Πλευροπλαστική

68.  Συνδυασμός πρόσθιας καιΣυνδυασμός πρόσθιας και
οπίσθιας προσπέλασης σεοπίσθιας προσπέλασης σε
άτομα με ιδιοπαθήάτομα με ιδιοπαθή
σκολίωση:σκολίωση:
– Μεγάλα κυρτώματα > 75Μεγάλα κυρτώματα > 75οο
– Δύσκαμπτα (διόρθωση σεΔύσκαμπτα (διόρθωση σε
κάμψη < 50κάμψη < 50οο
))
– Κίνδυνος μετεγχειρητικήςΚίνδυνος μετεγχειρητικής
παραμόρφωσηςπαραμόρφωσης
((Crankshaft)Crankshaft)

69. Συνδυασμός πρόσθιας – οπίσθιαςΣυνδυασμός πρόσθιας – οπίσθιας
προσπέλασηςπροσπέλασης

70. ΣκολίωσηΣκολίωση
ενήλικοςενήλικος

71. Φυσική εξέλιξηΦυσική εξέλιξη
ιδιοπαθούς εφηβικήςιδιοπαθούς εφηβικής
σκολιώσεως μετά τηνσκολιώσεως μετά την
σκελετική ωρίμανσησκελετική ωρίμανση

73. ΕξέλιξηΕξέλιξη
ΕφηβικήςΕφηβικής
ΙδιοπαθούςΙδιοπαθούς
ΣκολίωσηςΣκολίωσης

75. Σκολίωση ενήλικοςΣκολίωση ενήλικος
((de-novo)de-novo)
F 42
03-05-73

76. ΣκολίωσηΣκολίωση
ενήλικοςενήλικος
οψίμουοψίμου
ενάρξεωςενάρξεως

78. Σκολίωση - ΚύφωσηΣκολίωση - Κύφωση

79. Προβλήματα σκολίωσηςΠροβλήματα σκολίωσης
ενήλικοςενήλικος
 ΠαραμόρφωσηΠαραμόρφωση
 ΠόνοςΠόνος
 ΝευρολογικέςΝευρολογικές
διαταραχέςδιαταραχές

80. Παραμόρφωση
•Σκολίωση
•Κύφωση

81. • Πόνος

84. ΑστάθειαΑστάθεια

86. Νευρολογικές διαταραχές

88. Σκολίωση ενήλικος
Αντιμετώπιση

89. Συντηρητική
αντιμετώπιση

90. Συντηρητική αντιμετώπιση
1. Ενήλικες χωρίς ενδείξεις για
χειρουργική θεραπεία
α. Μέτριος πόνος
β. Πόνος σε άτομα εξαιρετικά
προχωρημένης ηλικίας
γ. Απροσδιόριστος πηγή – αιτία πόνου
2. Καρδιο-αναπνευστική ανεπάρκεια
3. Σοβαρά ψυχολογικά – κοινωνικά
προβλήματα

91. Συντηρητική αντιμετώπιση
1. Αντιφλεγμονώδη –
αναλγητικά
2. Φυσιοθεραπεία
3. Τοπικές εγχύσεις
φαρμάκων
4. Γενικές οδηγίες
Τοπικές εγχύσεις
α. αναισθητικά
β. κορτικοστεροειδή
γ. μη στεροειδή
αντιφλεγμονώδη

92. Σκοποί της χειρουργικής αντιμετώπισης
I. Μείωση του πόνου
II. Διόρθωση της σπονδυλικής
παραμόρφωσης
III.Αντιμετώπιση της νευρολογικής
διαταραχής

93. Απλές ακτινογραφίεςΑπλές ακτινογραφίες

94. Μείωση οσφυϊκής λόρδωσηςΜείωση οσφυϊκής λόρδωσης

95. ΔυναμικέςΔυναμικές ακτινογραφίεςακτινογραφίες

96. ΜυελογραφίαΜυελογραφία

97. ΔισκογράφημαΔισκογράφημα

98. Οπίσθια προσπέλασηΟπίσθια προσπέλαση

99. Οπισθία αποσυμπίεσηΟπισθία αποσυμπίεση
και σταθεροποίησηκαι σταθεροποίηση

102. Προσθία προσπέλαση

103. Πρόσθια – οπίσθιαΠρόσθια – οπίσθια
διόρθωση καιδιόρθωση και

105. ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα
 Καλύτερη γνώσηΚαλύτερη γνώση
αιτιολογικών παραγόντωναιτιολογικών παραγόντων
 Πληρέστερη ακτινολογικήΠληρέστερη ακτινολογική
διερεύνησηδιερεύνηση
 ΟρθοπαιδικοίΟρθοπαιδικοί
θερμοπλαστικοί κηδεμόνεςθερμοπλαστικοί κηδεμόνες
 ΔιεγχειρητικήΔιεγχειρητική
νευροφυσιολογικήνευροφυσιολογική
παρακολούθησηπαρακολούθηση
 Πληρέστερος τεχνολογικόςΠληρέστερος τεχνολογικός
εξοπλισμός για διόρθωσηεξοπλισμός για διόρθωση
των παραμορφώσεωντων παραμορφώσεων

106. ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα
 Νέες χειρουργικές τεχνικές –Νέες χειρουργικές τεχνικές –
προσπελάσειςπροσπελάσεις
 Καλύτερη γνώση του τύπουΚαλύτερη γνώση του τύπου
των κυρτωμάτων πουτων κυρτωμάτων που
επιτρέπει τον περιορισμό τωνεπιτρέπει τον περιορισμό των
σπονδυλοδεμένων επιπέδωνσπονδυλοδεμένων επιπέδων
 Οστικά μοσχεύματα καιΟστικά μοσχεύματα και
βιολογικοί παράγοντες πουβιολογικοί παράγοντες που
προάγουν την σπονδυλοδεσίαπροάγουν την σπονδυλοδεσία
 Ειδικευμένη χειρουργικήΕιδικευμένη χειρουργική
ομάδαομάδα
 Ευαισθητοποίηση τουΕυαισθητοποίηση του
κοινωνικού συνόλουκοινωνικού συνόλου