1. LİPOPOLİSAKKARİD İNDÜKTE SEPSİS RAT
MODELİNDE ERKEN DÖNEM TANIDA
İSKEMİK MODİFİYE ALBUMİN
PAMPAL HK, KARA İ, GÖÇÜN FPU, ZERMAN A,
EMMEZ G, KOCABIYIK M, KÜÇÜK H, KATI İ
2. • Sepsis; hemodiamik, metabolik ve inflamatuar dengesizlik ile karakterize
kompleks bir durumdur
• Şiddetli sepsis ve septik şok, hospitalize edilen hastalarda önemli bir
mortalite ve morbidite nedenidir
• ABD’de her yıl bir milyon kişiyi etkileyen sepsisin, Avrupa ve Kuzey
Amerika’da mortalitesi erişkin hastalarda %28-50 arasında değişir
3. • Sepsisin tanısında CRP, prokalsitonin, interlokin-6, lipopolysaccharide
binding protein (LBP) gibi pek çok biyomarker kullanılmaktadır
• Septik şokta bozulan doku perfüzyonunun takibinde santral venöz oksijen
saturasyonu ve doku laktik asidozu değerli bilgiler vermektedir
• Yeni gelişmelere rağmen sepsiste mortalite oranları halen yüksek olup tanı
ve tedavide yeni yollar bulunması gerekmektedir
4. • İnsan serum albumini 66500 molekül ağırlığında ve 585 amino asitten
oluşur
• Albumin iskemik dokudan geçtiği zaman serbest radikallerin etkisi ile
amino terminalinde geçiş metallerinin bağlama kapasitesi azalır ve
değişmiş bu albumin İskemik Modifiye Albumin (İMA) olarak isimlendirilir
• İskemik şartlarda İMA’nın kobalt bağlanma kabiliyeti azalmıştır
• İMA, yaygın olarak myokard iskemisinde olmakla beraber pek çok
hastalıkta çalışılmıştır
5. • Şiddetli sepsis ve septik şokta dolaşım ve mikrosirkülasyon bozulur. Total
olarak doku perfüzyonu ve oksijenizasyonunda yetersizlik meydana gelir
• Organ ve dokuların perfüzyonunu iyileştirmek, doku hipoksi ve iskemisini
geri çevirmek için erken tanı ile şoktan kurtulmak anahtar konumundadır
6. • Literatürde daha önce çalışılmamış şiddetli sepsis ve septik
şokun erken döneminde meydana gelen doku perfüzyon
bozukluğunda oluşan hipoksi ve iskemide İMA’nın tanısal
değerini araştırmak…
AMAÇ…
7. • Gazi Üniversitesi, Deney Hayvanları Yerel Etik Kurulu’ndan onay alındıktan
sonra (27.03.2014/66332047-604.01.02-8654), Gazi Üniversitesi Deneysel
Araştırmalar Merkezi’nde (GÜDAM) bu çalışma yapıldı
• 250-300 gr ağırlığında 18 adet Wistar Albino, erişkin erkek rat
• Tüm ratlar ortam şartlarına uyum açısından çalışma öncesinde 1 hafta
süreyle yeterli gıda ve su ile beslenerek günlük yaşam siklusları (21±2 °C
sıcaklık, uygun nem, 12-12 saat ışık-karanlık siklusu) izlendi
• Ratlar, Kontrol Grubu (KG, n=6), sepsis/septik şok grubu (SG, n=6) ve
sepsis/septik şok+sıvı/noradrenalin grubu (SSNG, n=6) olarak üç gruba
ayrıldı
METOD…
8. • Anestezi sağlamak amacı ile tüm ratlara intraperitoneal ketamin
hidroklorid ve xylazine verildi
• Anestezi indüksiyonu sonrasında tüm ratlara ekstremitelerden EKG
monitörizasyonu yapıldı
• Deney süresince ratlar 36,5°C olacak şekilde pad ile ısıtıldı
• Kuyruk veni (24 G intraket) kanülasyonu yapılarak 0. dakika kan
örneklemeleri yapıldı
9. • Daha sonra ratlara trakeostomi açılarak (18 G intraket) mekanik ventilatöre
bağlandı (Ventilator Inspira Asv, Harvard Aparatus, USA)
• Sağ femoral arter polietilen kateter (PE-50) ile kanülüze edildikten sonra
kan basıncı ölçümü, kalp atım monitorizasyonu, kan gazı ve biyokimyasal
tetkikler için gerekli kan örneklemeleri amacıyla kullanıldı
• Arteriyel basınçlar ve kalp atım hızı deney süresince bir veri kayıt sistemi
(BIOPAC Systems) kullanılarak kaydedildi
10. • Kuyruk veninden 0. dakika kanı (1,5 ml) alındıktan hemen sonra 1,5 ml
saline verildi.
• 120 ve 240. dakikalarda kan örnekleri femoral arterden alınarak ratlar
sakrifiye edildi.
Kontrol Grubu (KG)
11. • Kuyruk veninden 0. dakika kanı (1,5 ml) alındıktan hemen sonra septik
şok modeli oluşturmak için intravenöz 15 mg/kg dozda Lipo-polisakkarid
(Lipopolysaccharides from Escherichia coli 0111:B4 purified by phenol
extracion, 25 mg. Novagentek laboratuar ürünleri ve teknolojileri San. ve
Tic. Ltd. Şti.) verildi.
• 120 ve 240. dakikalarda femoral arterden kan örnekleri alınarak ratlar
sacrifiye edildi.
Sepsis/septik şok Grubu (SG)
12. • Kuyruk veninden 0. dakika kanı (1,5 ml) alındıktan hemen sonra septik şok
modeli oluşturmak için intravenöz 15 mg/kg dozda Lipo-polisakkarid
verildi.
• Deney süresince ortalama kan basıncı 65 mm Hg altına düşmeyecek şekilde
sıvı puşeleri (saline, 10 ml/kg/15 dakikada) ile müdahale edildi
• Sıvı puşelerinin yeterli olmadığı durumlarda noradrenalin 0,5-6 µgr/kg/dk
infüzyon olarak eklendi
• 120 ve 240. dakikalarda kan örnekleri femoral arterden alınarak ratlar
sakrifiye edildi
Sepsis/septik şok ve Sıvı/Noradrenalin Grubu (SSNG)
13. • Bar-Or ve arkadaşlarının kullandığı hızlı ve kalorimetrik analiz yöntemi ile
İMA değerleri ölçüldü ve absorbance ünit olarak sonuçlar kaydedildi
• Kan gazları insulin enjektöründe 0,5 cc kan örneği alındıktan hemen sonra
çalışıldı
14. • SPSS v.17 (SPSS Inc., Chicago, IL, USA) kullanıldı
• Biyokimyasal ve hemodinamik parametrelerin gruplar arasında
karşılaştırılmasında Mann-Whitney U Testi,
• Grup içinde başlangıç değerlerine göre değişimlerin değerlendirilmesi için
Friedman testi kullanıldı
İstatistiksel Analiz
15. • Her üç grup ratların ağırlıklarında istatistiksel anlamlı bir fark yoktu.
• Tüm gruplarda 0. dakika KAH, OAB, İMA ve kan gazı laktik asit değerleri
benzerdi
• KG’da başlangıç değerlerine göre 120 ve 240.dakikalarda KAH, OAB, İMA ve
kan gazı laktik asit değerleri anlamlı değişiklik göstermedi
Bulgular
16. • SG ve SSNG’da başlangıç değerlerine göre 120 ve 240.dakikalarda OAB
değerleri istatistiksel anlamlı düşüş gösterdi (p<0,05)
• Aynı zamanda SG’da bu düşüş SSNG grubuna göre daha anlamlı saptandı
(p<0,05)
• SSNA grubunda 120 ve 240. dakika İMA ve laktik asit değerleri KG göre
anlamlı daha yüksek, SG grubunda ise hem KG hem SSNA grubuna göre
anlamlı daha yüksek tespit edildi (p<0,05)
19. • İdeal sepsis belirtecinden beklenen kolay ölçülebilmesi, yüksek spesifite ve
sensitiviteye sahip olması, hastalığın seyrini ve tedaviye cevabı
gösterebilmesi ve maliyetinin düşük olmasıdır
• Bir derlemede sepsisin tanı ve tedavi takibinde kullanılabilen 178 tane
biyobelirteç gözden geçirilmiştir
• Bu belirteçlerin spesifite ve sensiviteleri düşük olup çoğunlukla C-Reaktif
Protein, Prokalsitonin gibi markerler tercih edilmektedir
• Bu nedenle ideal biyobelirteç arayışları devam etmektedir
20. • İskemi ve oksidatif stres durumlarında kullanılan bir biyobelirteç olan İMA;
serbest radikal üretimi, hipoksi, asidoz ve iskemi reperfüzyon
durumlarında yükselmektedir
• Myokardiyal iskemi, mezenter iskemi, pulmoner emboli, serebro vasküler
olay gibi durumlarda artış gösterdiği birçok çalışmada gösterilmiştir
21. • LPS’ler gram negatif bakteri duvarının ana komponentidir ve enfeksiyon
hastalıklarının ana sebebidir
• Hayvan çalışmalarında LPS verildikten 15 dakika sonra ratların OAB'larında
düşüş başladığı ve hipotansif şok özelliği gösterdikleri bildirilmektedir
• Bizim çalışmamızda intravenöz olarak LPS verildikten yaklaşık 20-30 dakika
sonra hipotansiyon ortaya çıkmıştır
22. • Septik şokta mikrosirkülasyon bozuluğu ve doku hipoksisi oluşur.
• Çalışmamızda septik şok ile gelişen doku oksijenasyon bozukluğuna bağlı
olarak İMA düzeyleri anlamlı yükseliş göstermiştir. Bu yükselişler laktik asit
düzeyleri için de benzer trend göstermektedir
• Çalışmamızda sıvı ve vazopressor desteği ile septik şok tablosunun
ilerlemesi sınırlanmış ve bu düzelme İMA ve laktik asit düzeylerine anlamlı
bir şekilde yansımıştır
23. • Çalışmamızda intravenöz lipoplisakkarid ile indükte rat modelinde şiddetli
sepsis ve septik şok erken döneminde İMA değerlerinin anlamlı yükseldiğini
tespit ettik
• Septik şokta rehberlerdeki hedeflere ilave olarak doku perfüzyon ve
oksijenasyonun durumunu takip etmek için İMA’nın kullanılabileceği
kanaatindeyiz