Quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.doc

Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM
DƯƠNG TRẦN BÌNH
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở
TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI THÀNH PHỐ HỒ
CHÍ MINH TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI CĂN
BẢN VÀ TOÀN DIỆN GIÁO DỤC
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
HÀ NỘI

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM
DƯƠNG TRẦN BÌNH
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG
TIỂU HỌC TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI CĂN BẢN VÀ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
MÃSỐ:62.14.01.14
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA
HỌC: 1. GS.TS Nguyễn Thị Mỹ
Lộc 2. GS.TS Lê Phương Nga
HÀ NỘI

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục “Quản lý hoạt
động dạy học ở trường tiểu học tại Thành phố Hồ Chí Minh trong bối
cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục” là công trình do chính tôi
nghiên cứu và thực hiện. Các thông tin, số liệu được sử dụng, kết quả
nghiên cứu trong luận án này hoàn toàn trung thực, chính xác, có xuất xứ
rõ ràng và chưa từng được công bố.
Tác giả luận án
Dương Trần Bình

ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án được hoàn thành tại Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, dưới
sự hướng dẫn khoa học nghiêm túc, sự giúp đỡ tận tình, trách nhiệm cao của
GS.TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc và GS.TS. Lê Phương Nga.
Trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu, lãnh đạo Viện Khoa học
Giáo dục Việt Nam, cán bộ, giảng viên Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam,
Trung tâm Đào tạo và Bồi dưỡng của Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đã
dành cho tác giả những điều kiện hết sức thuận lợi; nhiều nhà khoa học đã
nhiệt tình đóng góp những ý kiến quý báu giúp tác giả nâng cao trình độ và
hoàn thiện luận án.
Tác giả cũng nhận được động viên, đóng góp ý kiến của các nhà khoa
học ngoài cơ sở đào tạo như: Trường Đại học sư phạm Hà Nội, Học viện
Quản lý Giáo dục, Trường Đại học Giáo dục…
Tác giả xin chân thành cảm ơn lãnh đạo, chuyên viên phụ trách văn xã
các quận (huyện); lãnh đạo, cán bộ, giáo viên thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo,
Phòng Giáo dục và Đào tạo các quận, huyện, các trường tiểu học trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo những điều kiện thuận lợi nhất giúp cho tác
giả có cơ hội phấn đấu trong công tác cũng như trong sự nghiệp nghiên cứu
khoa học của mình.
Tác giả cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất với gia đình, bạn bè đã
giúp đỡ trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu để thực hiện bản luận án này.
Tác giả luận án
Dương Trần Bình

iii
MỤC LỤC
TRANG
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC CÁC BẢNG THỐNG KÊ ix
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ xi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT xii
MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục đích nghiên cứu 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3
4. Phạm vi nghiên cứu 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu 4
6. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết khoa học 4
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 4
8. Đóng góp mới của luận án 7
9. Luận điểm cần bảo vệ 8
10. Cấu trúc, bố cục của luận án 8
Chương 1: Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý về quản lý hoạt động
dạy học ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới căn bản và
toàn diện giáo dục tiểu học Việt Nam 9
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 9
1.1.1. Các nghiên cứu về hoạt động dạy học ở tiểu học 9
1.1.2. Các nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học ở tiểu học 16
1.2. Những khái niệm cơ bản 20
1.2.1. Quản lý 20
1.2.2. Hoạt động dạy học 26

iv
1.2.3. Quản lý hoạt động dạy học 29
1.3. Hoạt động dạy học ở cấp tiểu học 31
1.3.1. Vị trí, vai trò, nhiệm vụ và quyền hạn của nhà trường tiểu học 31
1.3.2. Đặc trưng hoạt động dạy học ở cấp tiểu học 33
1.3.2.1. Đặc trưng của học sinh tiểu học 33
1.3.2.2. Mục tiêu hoạt động dạy học tiểu học 35
1.3.2.3. Nội dung hoạt động dạy học tiểu học 36
1.3.2.4. Đặc điểm hoạt động dạy học tiểu học 37
1.4. Yêu cầu hoạt động dạy học ở cấp tiểu học trong bối cảnh đổi
mới căn bản và toàn diện giáo dục 39
1.4.1. Mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện đối với hoạt động dạy
học ở cấp tiểu học 40
1.4.2. Nội dung đổi mới căn bản và toàn diện đối với hoạt động dạy
học ở cấp tiểu học 40
1.5. Quản lý hoạt động dạy học ở tiểu học theo tiếp cận sư phạm
tương tác trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục 41
1.5.1. Tiếp cận sư phạm tương tác trong quản lý hoạt động dạy học
ở trường tiểu học 41
1.5.2. Nội dung quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học theo
tiếp cận sư phạm tương tác 43
1.5.2.1. Quản lý hoạt động dạy 44
1.5.2.2. Quản lý hoạt động học 47
1.5.2.3. Quản lý môi trường dạy học 49
1.5.2.4. Mối quan hệ tương tác giữa ba thành tố cơ bản quản lý hoạt
động dạy, quản lý hoạt động học và quản lý môi trường dạy học ở
trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục 52
1.6. Kết luận chương 1 58
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu

v
học tại TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện
giáo dục 60
2.1. Khái quát về nghiên cứu thực trạng 60
2.1.1. Mục đích nghiên cứu 60
2.1.2. Nội dung nghiên cứu 60
2.1.3. Địa bàn nghiên cứu 60
2.1.4. Đối tượng nghiên cứu 60
2.1.5. Phương pháp nghiên cứu 61
2.2. Kết quả nghiên cứu thực tiễn 61
2.2.1. Khái quát chung về đặc điểm địa lý tự nhiên và kinh tế - văn
hóa- xã hội - giáo dục TPHCM 61
2.2.2. Khái quát chung về phát triển giáo dục tiểu học tại TPHCM 65
2.2.3. Thực trạng hoạt động dạy học ở trường tiểu học tại TPHCM
trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục 67
2.2.3.1. Thực trạng quy mô phát triển lớp và học sinh 67
2.2.3.2. Thực trạng hoạt động dạy 68
2.2.3.3. Thực trạng hoạt động học 71
2.2.3.4. Thực trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy và học 75
2.2.4. Thực trạng về quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học tại
TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục 78
2.2.4.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý 78
2.2.4.2. Quản lý hoạt động dạy 78
2.2.4.3. Quản lý hoạt động học 90
2.2.4.4. Quản lý môi trường dạy học 95
2.2.5. Đánh giá chung 97
2.2.5.1. Những mặt mạnh 97

vi
2.2.5.2. Những mặt hạn chế 98
2.2.5.3. Nguyên nhân của những thành công và những hạn chế trong
công tác quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học tại TPHCM
trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục 100
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu
học tại TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện
giáo dục 104
3.1. Những định hướng phát triển giáo dục tiểu học của TPHCM
trong những năm tới 104
3.1.1. Phương hướng chung 105
3.1.2. Nhiệm vụ trọng tâm 105
3.2. Nguyên tắc cơ bản của việc đề xuất biện pháp 107
3.2.1. Đảm bảo tính mục tiêu, toàn diện 107
3.2.2. Đảm bảo tính thực tiễn 108
3.2.3. Đảm bảo tính khả thi, hiệu quả 108
3.2.4. Đảm bảo tính khoa học, đồng bộ 109
3.2.5. Đảm bảo tính hệ thống, kế thừa và phát triển 109
3.3. Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học tại
3.3.1. Biện pháp chung: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL các
cấp và GV về công tác quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học
tại TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục 110
3.3.2. Nhóm biện pháp quản lý hoạt động DẠY ở trường tiểu học tại
3.3.2.1. Biện pháp 1: Đổi mới việc quản lý xây dựng và thực hiện kế
hoạch dạy học 113

vii
3.3.2.2. Biện pháp 2: Hoàn thiện việc quản lý thực hiện đổi mới
phương pháp dạy học theo quan điểm sư phạm tương tác 116
3.3.2.3. Biện pháp 3: Tăng cường việc quản lý triển khai quan điểm
sư phạm tương tác vào trong hoạt động dạy học của giáo viên 119
3.3.2.4. Biện pháp 4: Đổi mới việc quản lý sử dụng, bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên 123
3.3.2.5. Biện pháp 5: Đổi mới việc quản lý kiểm tra, đánh giá giáo
126
viên
3.3.3. Nhóm biện pháp quản lý hoạt động HỌC ở trường tiểu học tại
3.3.3.1. Biện pháp 6: Tăng cường việc quản lý triển khai học tập
theo quan điểm sư phạm tương tác cho học sinh 130
3.3.3.2. Biện pháp 7: Quản lý việc hình thành kĩ năng tự học cho
132
học sinh
3.3.3.3. Biện pháp 8: Đổi mới việc quản lý kiểm tra, đánh giá kết 136
quả học tập của học sinh theo mục tiêu phát triển năng lực
3.3.4. Nhóm biện pháp quản lý MÔI TRƯỜNG DẠY HỌC ở
trường tiểu học tại TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn
140
diện giáo dục
3.3.4.1. Biện pháp 9: Tăng cường quản lý môi trường dạy học bên
trong 140
3.3.4.2. Biện pháp 10: Nâng cao hiệu quả quản lý môi trường bên
ngoài nhà trường 143
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp 146
3.5. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp
quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học tại TPHCM trong bối
cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục 147
3.6. Thử nghiệm một số biện pháp đã đề xuất 153

viii
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 165
1. Kết luận 165
2. Khuyến nghị 166
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 169
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 170
PHỤ LỤC 177

ix
DANH MỤC CÁC BẢNG
Danh mục bảng Trang
Bảng 1.1: Phân phối chương trình cấp tiểu học 37
Bảng 2.1: Mạng lưới trường, lớp và quy mô phát triển 65
Bảng 2.2: Đội ngũ giáo viên 65
Bảng 2.3: Kết quả chất lượng giáo dục cuối năm 65
Bảng 2.4: Kết quả khảo sát thực tế 67
Bảng 2.5: Kết quả khảo sát đội ngũ giáo viên năm học 2014-2015 68
Bảng 2.6: Kết quả khảo sát thực trạng kết quả đổi mới phương pháp
dạy học 69
Bảng 2.7: Kết quả khảo sát thực trạng đổi mới kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập của học sinh 70
Bảng 2.8: Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn 71
Bảng 2.9: Kết quả đánh giá phẩm chất học sinh năm học 2014 - 2015 71
Bảng 2.10: Kết quả đánh giá năng lực học sinh năm học 2014 - 2015 72
Bảng 2.11: Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động học các
môn học 73
Bảng 2.12: Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động dạy học 1
buổi/ngày 74
Bảng 2.13: Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động dạy học 2
buổi/ngày 75
Bảng 2.14: Kết quả khảo sát cơ sở vật chất năm học 2014 -2015 75
Bảng 2.15: Thống kê tiến độ xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc
gia 77
Bảng 2.16: Kết quả khảo sát thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý 78
Bảng 2.17: Kết quả đánh giá việc quản lý xây dựng và thực hiện kế
hoạch dạy học của các cấp quản lý (Phòng, trường) 79
Bảng 2.18: Kết quả đánh giá việc quản lý đổi mới phương pháp dạy
học của cán bộ quản lý cấp Phòng và cấp trường 81
Bảng 2.19: Kết quả đánh giá việc quản lý soạn bài lên lớp của giáo
viên 82

x
Bảng 2.20: Kết quả đánh giá cán bộ quản lý cấp Phòng và cấp trường
quản lý giờ lên lớp của giáo viên 84
Bảng 2.21: Kết quả đánh giá thực trạng quản lý phân công giảng dạy
cho giáo viên của cán bộ quản lý nhà trường 87
Bảng 2.22: Kết quả đánh giá thực trạng quản lý việc bồi dưỡng giáo
viên của cán bộ quản lý cấp Phòng và cấp trường 88
quản lý việc kiểm tra, đánh giá giáo viên 89
Bảng 2.24: Kết quả đánh giá thực trạng triển khai học tập theo quan
điểm sư phạm tương tác cho học sinh trong nhà trường 91
Bảng 2.25: Kết quả đánh giá thực trạng quản lý hoạt động tự học của
học sinh 92
quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh 93
Bảng 2.27: Kết quả đánh giá thực trạng quản lý môi trường dạy học
bên trong 95
Bảng 2.28: Kết quả đánh giá thực trạng quản lý môi trường bên ngoài
nhà trường 96
Bảng 3.1: Kết quả khảo nghiệm nhóm biện pháp chung 148
Bảng 3.2: Kết quả khảo nghiệm nhóm biện pháp quản lý hoạt động
dạy ở trường tiểu học tại TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và
148
toàn diện giáo dục
Bảng 3.3: Kết quả khảo nghiệm nhóm biện pháp quản lý hoạt động
học ở trường tiểu học tại TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và 150
toàn diện giáo dục
Bảng 3.4: Kết quả khảo nghiệm nhóm biện pháp quản lý môi trường
dạy học ở trường tiểu học tại TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản 151
và toàn diện giáo dục
Bảng 3.5. Kết quả thử nghiệm biện pháp 2 159
Bảng 3.6. Kết quả thử nghiệm biện pháp 4 161

xi
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Danh mục sơ đồ, biểu đồ Trang
Sơ đồ 1.1: Mối quan hệ giữa các thành tố cấu trúc của hoạt 28
động dạy học
Biểu đồ 2.1: So sánh tỉ lệ giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn 69
Sơ đồ 3.1: Mối quan hệ giữa các BP đã đề xuất 146
Biểu đồ 3.1: Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả 152
thi của các BP
Biểu đồ 3.2. Kết quả thử nghiệm các biện pháp quản lý hoạt 162
động dạy học ở trường tiểu học tại TPHCM trong bối cảnh
đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục

xii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
VIẾT TẮT VIẾT ĐẦY ĐỦ
BGH Ban Giám hiệu
BP Biện pháp
CB-GV-NV Cán bộ - Giáo viên - Nhân viên
CBQL Cán bộ quản lý
CMHS Cha mẹ học sinh
CSVC Cơ sở vật chất
DH Dạy học
ĐT Đào tạo
GD Giáo dục
GV Giáo viên
HS Học sinh
PHHS Phụ huynh học sinh
PP Phương pháp
QL Quản lý
SGK Sách giáo khoa
TBDH Thiết bị dạy học
TCM Tổ chuyên môn
TH Tiểu học
THCS Trung học cơ sở
THCN Trung học chuyên nghiệp
THPT Trung học phổ thông
TPHCM Thành phố Hồ Chí Minh
UBND Ủy ban nhân dân
XHCN Xã hội Chủ nghĩa

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Đảng và Nhà nước ta xác định “Nguồn lực quan trọng nhất để công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là con người”. Nhấn mạnh vai trò nguồn lực
con người cũng có nghĩa là nhấn mạnh vai trò của GD và ĐT, GD có một vai
trò đặc biệt quan trọng, tác động đến toàn hệ thống xã hội, góp phần cơ bản cho
phát triển xã hội, tạo ra sự phát triển con người, nhân tố quyết định cho mọi
nhân tố khác. Vì vậy, Nhà nước ta xác định “GD là quốc sách hàng đầu, là sự
nghiệp của Đảng và toàn dân”. Vấn đề đổi mới tư duy GD nói chung và GD
trong nền kinh tế tri thức nói riêng là một vấn đề khá mới mẻ đối với nước ta.
Trong bối cảnh hiện nay, các nước trên thế giới đều nhận thức được vai trò và
vị trí hàng đầu của GD, đều phải đổi mới hoạt động DH nhằm nâng cao chất
lượng DH đáp ứng yêu cầu phát triển GD. Đổi mới tư duy GD cần được thấu
suốt từ mọi cấp, mọi ngành, từ lãnh đạo, CBQL, đội ngũ GV, HS đến đông đảo
tầng lớp nhân dân, nhằm phát huy trí tuệ, khơi dậy tiềm năng, truyền thống hiếu
học và sức mạnh sáng tạo của toàn dân trong sự nghiệp đổi mới đất nước, chấn
hưng nền GD nước nhà. Đổi mới tư duy GD chỉ có ý nghĩa khi những tư tưởng
mới được thể hiện cụ thể trong thực tiễn hoạt động GD.
Đổi mới phải bảo đảm tính hệ thống, tầm nhìn dài hạn, phù hợp với từng
loại đối tượng và cấp học; các giải pháp phải đồng bộ, khả thi, có trọng tâm,
trọng điểm, lộ trình, bước đi phù hợp. Chuyển mạnh quá trình GD từ chủ yếu
trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất HS. Học đi
đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; GD nhà trường kết hợp với GD gia đình
và GD xã hội. Phát triển GD và ĐT phải gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã
hội, bảo vệ Tổ quốc; với tiến bộ khoa học và công nghệ; phù hợp quy luật
khách quan. Đổi mới hệ thống GD theo hướng mở, linh hoạt, liên thông giữa
các bậc học, trình độ và giữa các phương thức GD, ĐT. Chuẩn hóa, hiện đại
hóa GD và ĐT. Chủ động phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt tiêu cực của cơ
chế thị trường, bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa trong phát triển GD và

2
ĐT. Phát triển hài hòa, hỗ trợ giữa GD công lập và ngoài công lập, giữa các
vùng, miền. Ưu tiên đầu tư phát triển GD và ĐT đối với các vùng đặc biệt khó
khăn, vùng dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa và các đối
tượng chính sách. Thực hiện dân chủ hóa, xã hội hóa GD và ĐT. Chủ động,
tích cực hội nhập quốc tế để phát triển GD và ĐT.
1.2. Trên thực tế, hoạt động DH ở các bậc học nói chung, hoạt động DH
ở TH nói riêng vẫn còn nhiều bất cập đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất
lượng DH ở các trường TH.
Việc nâng cao chất lượng GD ở các trường TH phụ thuộc vào nội dung
chương trình, SGK, các điều kiện CSVC của nhà trường… và đặc biệt phụ
thuộc vào hoạt động dạy của GV, hoạt động học của HS và môi trường DH.
Bên cạnh đó, ở các trường TH, năng lực tự học, tự phục vụ bản thân và
đặc biệt kĩ năng giải quyết vấn đề của HS các trường TH chưa đạt yêu cầu...
GD ở các trường TH dù đã có nhiều cố gắng song vẫn còn nặng về lý thuyết,
chưa coi trọng việc thực hành và ứng dụng thực tế.
Hoạt động DH và QL hoạt động DH ở trường TH có nhiều bất cập trước
yêu cầu đổi mới GD hiện nay, chưa theo sát từng đối tượng HS; GV vẫn còn
làm thay cho HS, trong giờ học còn đọc giảng nhiều, ít cho HS được bộc lộ
điều mà mình biết, HS chưa tự chiếm lĩnh tri thức, chưa phát huy được tính tích
cực học tập của HS, chưa chú trọng GD đạo đức cho HS, chưa thực hiện tốt
việc GD toàn diện, chưa có sự quan tâm đúng mức hay những quy định cụ thể
cho việc phát triển đội ngũ như bồi dưỡng bắt buộc những kĩ năng mềm cho
GV, việc tổ chức kiểm tra, đánh giá ở một số trường TH chưa thật sự nghiêm
túc, kế hoạch cho sự phát triển GD chưa lâu dài, đồng thời công tác QL và các
điều kiện bảo đảm chất lượng GD TH cũng chưa theo kịp yêu cầu đổi mới.
Như vậy, có thể nói công tác QL hoạt động DH ở trường TH chưa đáp
ứng được nhu cầu học tập của HS, chưa đáp ứng được sự phát triển của xã hội,
chất lượng DH chưa toàn diện, sự phối hợp các lực lượng GD chưa đồng bộ.

3
1.3. Để hoạt động DH ở trường TH đáp ứng được mục tiêu đổi mới căn
bản và toàn diện của GD cần có những nghiên cứu cơ bản có hệ thống về hoạt
động DH ở TH cũng như công tác QL hoạt động này. Đổi mới căn bản và toàn
diện GD TH là chuyển từ hoạt động DH lấy kiến thức (lý thuyết) làm trọng tâm
sang hoạt động DH với mục tiêu hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất
HS.
Việc nghiên cứu BP QL hoạt động DH ở trường TH trong bối cảnh đổi
mới căn bản và toàn diện GD có ý nghĩa to lớn về mặt lý luận và thực tiễn.
Từ những lý do trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài luận án: “QL
hoạt động DH ở trường TH tại TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và
toàn diện GD”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn hoạt động DH và QL hoạt
động DH ở các trường TH trên địa bàn TPHCM, đề xuất các BP QL hoạt động
DH ở trường TH trên địa bàn TPHCM tập trung vào chuyển từ QL hoạt động
DH lấy kiến thức sang hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực HS thông
qua tiếp cận sư phạm tương tác đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện
GD TH.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động DH ở trường TH.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: QL hoạt động DH ở trường TH trong bối
cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD.
4. Phạm vi nghiên cứu
4.1. Giới hạn nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu về công tác QL hoạt
động DH với 2 cấp QL: cấp trường; cấp Phòng GD và ĐT.
4.2. Giới hạn về địa bàn khảo sát: Đề tài tập trung nghiên cứu, tìm hiểu
công tác QL hoạt động DH ở trường TH thuộc 12 quận, huyện trên địa bàn
TPHCM.

4
4.3. Giới hạn về thời gian: Đề tài dự kiến nghiên cứu công tác QL hoạt
động DH ở trường TH trong năm học 2013-2014; 2014-2015; 2015-2016.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý của QL hoạt động DH ở
trường TH trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD.
5.2. Khảo sát thực trạng về công tác QL hoạt động DH ở một số trường
TH trên địa bàn TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD.
5.3. Đề xuất và thử nghiệm các BP QL hoạt động DH ở trường TH trên
địa bàn TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD.
6. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết khoa học
6.1. Câu hỏi nghiên cứu
Hoạt động DH ở bậc TH tại TPHCM đang đặt ra những vấn đề gì cần đổi
mới căn bản và toàn diện?
Bằng cách tiếp cận nào và những BP QL nào có thể đổi mới căn bản và
toàn diện DH ở bậc TH?
Những yếu tố nào quyết định tới thành công của sự đổi mới đó?
6.2. Giả thuyết khoa học
Để chuyển đổi thành công từ hoạt động DH lấy kiến thức làm trọng tâm
sang phát triển năng lực của HS, nhà QL có những quan điểm mới phù hợp và
có hệ thống: chuyển đổi nhận thức của CBQL và GV; cập nhật cho GV kiến
thức và kĩ năng DH theo định hướng hình thành năng lực; mọi hoạt động của
nhà trường, đặc biệt là tổ chức hoạt động DH được QL theo quan điểm lấy
năng lực của HS làm trung tâm (từ phát triển chương trình đến xây dựng môi
trường DH và triển khai các khâu của quá trình DH đều xoay quanh trục năng
lực của HS) thì việc QL hoạt động DH ở trường TH sẽ đáp ứng được mục tiêu
đổi mới căn bản và toàn diện GD.
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận
Đề tài được nghiên cứu dựa trên cơ sở quan điểm tiếp cận sau:

5
7.1.1. Tiếp cận hệ thống
Đề tài xem xét, nghiên cứu vấn đề QL hoạt động DH trong tổng thể các
cấp QL của hệ thống GD quốc dân và hoạt động DH ở trường TH là một chỉnh
thể với nhiều khía cạnh trong cơ cấu QL nhà trường.
7.1.2. Tiếp cận phát triển
Đối tượng HS TH là những cá thể đang phát triển nhanh về thể chất,
nhân cách đang hình thành và tiềm tàng khả năng phát triển. Điều quan trọng là
nhà trường cần có chiến lược khơi dậy và phát triển đầy đủ những tiềm năng
đó.
Sự phát triển của khoa học GD, khoa học sư phạm, khoa học QL và của
khoa học công nghệ nói chung đòi hỏi các nghiên cứu trong lĩnh vực QL GD
nói chung và QL hoạt động DH ở trường TH nói riêng cũng phải tiếp cận theo
quan điểm phát triển.
7.1.3. Tiếp cận hoạt động
Tiếp cận hoạt động là sự vận dụng lý thuyết hoạt động vào việc nghiên
cứu đối tượng đang được xem xét. Với quan điểm này, thực chất của QL hoạt
động DH ở trường TH trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện của GD là
khả năng triển khai QL hoạt động dạy và học với các hành động cụ thể theo
một trật tự lô-gíc của tiến trình vận động quá trình QL hoạt động DH.
7.1.4. Tiếp cận sư phạm tương tác
Tiếp cận sư phạm tương tác là cách tiếp cận hoạt động DH, trong đó
nhấn mạnh các mối quan hệ biện chứng giữa ba nhân tố: người học, người dạy
và môi trường trong hoạt động GD. Với quan điểm này, tác giả xem QL hoạt
động DH ở trường TH trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện của GD là
chuyển từ QL hoạt động DH lấy kiến thức (lý thuyết) làm trọng tâm sang QL
hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất cho HS.
7.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể
7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

6
Tham khảo, nghiên cứu tài liệu, văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước
định hướng cho việc nghiên cứu và xây dựng cơ sở khoa học của đề tài. Tìm
hiểu và nghiên cứu một số tài liệu, tác phẩm, công trình nghiên cứu trong và
ngoài nước về: khoa học QL và QL hoạt động DH liên quan đến lĩnh vực
nghiên cứu nhằm phát triển thành cơ sở lý luận của đề tài.
Trên cơ sở phân tích, tổng hợp, so sánh các tài liệu và công trình nghiên
cứu lý luận, thực tiễn của các nhà khoa học, xây dựng hệ thống cơ sở lý luận
của đề tài và hình thành nhận thức đúng đắn về vai trò, vị trí, tầm quan trọng
của công tác QL hoạt động DH ở TH trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn
diện GD.
7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn và tổng kết kinh nghiệm
7.2.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu
Xây dựng bộ phiếu thăm dò ý kiến với các nội dung về thực trạng hoạt
động DH, thực trạng công tác QL hoạt động DH và thử nghiệm về tính khả thi,
tính cấp thiết của các BP QL hoạt động DH ở trường TH. Tiến hành khảo sát ý
kiến các đối tượng là CBQL cấp Phòng và cấp trường; tổ trưởng TCM, GV TH,
PHHS, HS đối với hoạt động DH trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện
GD.
7.2.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Trao đổi trực tiếp với một số CBQL Phòng GD và ĐT, Hiệu trưởng, Phó
Hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn và GV TH, PHHS, HS để tìm hiểu hoạt
động DH và công tác QL hoạt động DH; các yếu tố ảnh hưởng đến công tác QL
hoạt động DH ở trường TH trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD.
7.2.2.3. Phương pháp thử nghiệm
Áp dụng một số BP vào quy trình QL hoạt động DH trong bối cảnh đổi
mới căn bản và toàn diện GD ở một số trường TH trên địa bàn TPHCM.
Đánh giá, so sánh kết quả QL hoạt động DH của trường tại thời điểm
trước và sau khi tiến hành thử nghiệm nhằm khẳng định tính khả thi và tác
dụng những BP đã được đề xuất để đưa ra áp dụng đại trà.

7
7.2.2.4. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia
Trong quá trình nghiên cứu, tiến hành xin ý kiến chuyên gia về tính cấp thiết
và tính khả thi của các BP đề xuất về công tác QL hoạt động DH ở trường TH trong
bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD trước khi thử nghiệm một số BP.
Sau mỗi giai đoạn nghiên cứu, tổng hợp và gửi sản phẩm nghiên cứu sơ
bộ đến một số nhà khoa học thuộc lĩnh vực QL GD nhằm thu thập, tham khảo ý
kiến chuyên gia về kết quả nghiên cứu và các BP QL hoạt động DH ở trường
TH trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD.
7.2.2.5. Phương pháp phân tích sản phẩm thực tiễn
Tổ chức phân tích một số bản kế hoạch năm học, báo cáo tổng kết năm học,
hồ sơ tài liệu QL, phương tiện, đồ dùng DH, … của CBQL và GV các trường TH
tại TPHCM để thu thập thông tin thực tiễn có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
7.2.3. Các phương pháp xử lý số liệu thống kê toán học
Phân tích và đánh giá kết quả thực trạng thông qua xử lý số liệu thu thập
được bằng phần mềm SPSS for windows version 18.0 (đánh giá frequency, %,
mean, Std deviation, … dựa vào bảng phân bố tần suất; sử dụng các PP kiểm
định tham số để đánh giá sự khác biệt của một vài tham số).
8. Đóng góp mới của luận án
8.1. Về lý luận
Đề tài hệ thống hóa và xây dựng một số vấn đề lý luận về hoạt động DH
và QL hoạt động DH ở trường TH.
Xác định nguyên tắc, nội dung, hình thức QL hoạt động DH, cùng các
yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động DH ở trường TH để thực hiện thành công đổi
mới căn bản và toàn diện GD.
8.2. Về thực tiễn
Đề tài làm rõ thực trạng hoạt động DH và QL hoạt động DH, tìm ra các
bất cập của nó so với yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện GD. Từ đó, làm cơ
sở cho việc đề xuất các BP QL hoạt động DH ở trường TH trong bối cảnh đổi
mới căn bản và toàn diện GD.

8
9. Luận điểm bảo vệ
9.1. QL hoạt động DH ở trường TH trong bối cảnh đổi mới căn bản và
toàn diện GD tập trung trọng tâm chuyển từ QL hoạt động DH lấy kiến thức (lý
thuyết) sang QL hoạt động DH với mục tiêu hình thành và phát triển năng lực,
phẩm chất HS là quan điểm phù hợp, khoa học. Vì vậy, cần chỉ rõ những yêu
cầu cụ thể của quan điểm này đối với hoạt động DH ở TH và QL hoạt động DH
ở TH thì quan điểm đổi mới căn bản và toàn diện GD bậc TH mới trở thành
hiện thực.
9.2. Thực tế công tác QL hoạt động DH ở trường TH trên địa bàn
TPHCM còn nhiều bất cập so với các yêu cầu đổi mới.
9.3. Các BP QL hoạt động DH ở trường TH trong bối cảnh đổi mới căn
bản và toàn diện GD được đề xuất bao quát toàn diện các yếu tố cấu thành hoạt
động DH bao gồm: hoạt động dạy - hoạt động học - môi trường DH.
10. Cấu trúc, bố cục của luận án
Ngoài phần Mở đầu, Mục lục, Bảng viết tắt và Danh mục các bảng - biểu
đồ, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận án gồm 3 chương sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý về QL hoạt động DH ở trường
TH trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD TH Việt Nam.
Chương 2: Thực trạng QL hoạt động DH ở trường TH tại TPHCM trong
bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD.
Chương 3: BP QL hoạt động DH ở trường TH tại TPHCM trong bối
cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD.

60
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở
TRƯỜNG TIỂU HỌC TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI CĂN BẢN VÀ TOÀN
DIỆN GIÁO DỤC
2.1. Khái quát về nghiên cứu thực trạng
2.1.1. Mục đích nghiên cứu
Mô tả thực trạng hoạt động DH cấp TH và QL hoạt động DH cấp TH ở
TPHCM; tìm ra những khác biệt, hạn chế của hoạt động DH và QL hoạt động
DH ở các trường TH trước yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện GD làm cơ sở
thực tiễn đề xuất hệ thống BP QL phù hợp với mục tiêu phát triển GD TH của
TPHCM.
2.1.2. Nội dung nghiên cứu
Thực trạng DH cấp TH và thực trạng QL hoạt động DH ở trường TH ở
TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện GD; các yếu tố ảnh
hưởng đến hiệu quả QL hoạt động DH ở trường TH trong bối cảnh đổi mới căn
bản và toàn diện GD.
2.1.3. Địa bàn nghiên cứu
STT Quận
Tên trường STT
Quận
Tên trường
(huyện) (huyện)
1 Quận 1
Nguyễn Bỉnh Khiêm
7 Gò Vấp
Nguyễn Thượng Hiền
Nguyễn Thái Bình Hoàng Văn Thụ
2 Quận 3
Trương Quyền
8 Thủ Đức
Lương Thế Vinh
Lương Định Của Bình Triệu
3 Quận 4
Nguyễn Văn Trỗi
9 Tân Bình
Đống Đa
Bạch Đằng Trần Quốc Tuấn
4 Quận 9
Phú Hữu
10 Tân Phú
Tân Sơn Nhì
Hiệp Phú Phan Chu Trinh
5 Quận 12
Kim Đồng
11 Hóc Môn
Nguyễn An Ninh
Quới Xuân Thới Tam
6 Bình Thạnh
Hà Huy Tập
12 Bình Chánh
Tân Quý Tây
Bình Quới Tây 1 Tân Kiên
2.1.4. Đối tượng nghiên cứu
GV
CBQL
Cấp trường Cấp Phòng
HS

PHHS

61
300 216 108 480 120
2.1.5. Phương pháp nghiên cứu
Dùng phiếu hỏi; tiến hành phỏng vấn; quan sát giờ dạy, hoạt động GD,
nghiên cứu các sản phẩm của GV - HS; dùng nguồn số liệu thứ cấp qua báo cáo
của các trường, các Phòng GD-ĐT, Sở GD-ĐT.
2.2. Kết quả nghiên cứu thực tiễn
2.2.1. Khái quát chung về đặc điểm địa lý tự nhiên và kinh tế - văn
hóa- xã hội - giáo dục TPHCM
2.2.1.1. Đặc điểm địa lý tự nhiên
TPHCM có tọa độ 10°10' - 10°38' Bắc và 106°22' - 106°54' Đông, phía
Bắc giáp tỉnh Bình Dương, Tây Bắc giáp tỉnh Tây Ninh, Đông và Đông Bắc
giáp tỉnh Đồng Nai, Đông Nam giáp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Tây và Tây Nam
giáp tỉnh Long An và Tiền Giang. Nằm ở miền Nam Việt Nam, TPHCM cách
Hà Nội 1.730 km theo đường bộ, trung tâm thành phố cách bờ biển Đông 50
km theo đường chim bay. Với vị trí tâm điểm của khu vực Đông Nam Á,
TPHCM là một đầu mối giao thông quan trọng về cả đường bộ, đường thủy và
đường không, nối liền các tỉnh trong vùng và còn là một cửa ngõ quốc tế.
Nằm trong vùng chuyển tiếp giữa miền Đông Nam Bộ và đồng bằng
sông Cửu Long, địa hình thành phố thấp dần từ Bắc xuống Nam và từ Tây sang
Đông. Vùng cao nằm ở phía Bắc - Đông Bắc và một phần Tây Bắc, trung bình
10 đến 25 mét. Xen kẽ có một số gò đồi, cao nhất lên tới 32 mét như đồi Long
Bình ở quận 9. Ngược lại, vùng trũng nằm ở phía Nam - Tây Nam và Ðông
Nam thành phố, có độ cao trung bình trên dưới 1 mét, nơi thấp nhất 0,5 mét.
Các khu vực trung tâm, một phần các quận Thủ Đức, quận 2, toàn bộ huyện
Hóc Môn và quận 12 có độ cao trung bình, khoảng 5 tới 10 mét.
2.2.1.2. Đặc điểm kinh tế
TPHCM giữ vai trò đầu tàu kinh tế của cả Việt Nam. Thành phố chiếm
0,6% diện tích và 8,34% dân số của Việt Nam nhưng chiếm tới 20,2% tổng sản
phẩm, 27,9% giá trị sản xuất công nghiệp và 34,9% dự án nước ngoài [96].

62
Nền kinh tế của TPHCM đa dạng về lĩnh vực, từ khai thác mỏ, thủy sản,
nông nghiệp, công nghiệp chế biến, xây dựng đến du lịch, tài chính... Cơ cấu
kinh tế của thành phố, khu vực nhà nước chiếm 33,3%, ngoài quốc doanh
chiếm 44,6%, phần còn lại là khu vực có vốn đầu tư nước ngoài. Về các ngành
kinh tế, dịch vụ chiếm tỉ trọng cao nhất: 51,1%. Phần còn lại, công nghiệp và
xây dựng chiếm 47,7%, nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản chỉ chiếm 1,2%
[96].
Về thương mại, TPHCM có một hệ thống trung tâm mua sắm, siêu thị,
chợ đa dạng. Chợ Bến Thành là biểu tượng về giao lưu thương mại từ xa xưa
của thành phố, hiện nay vẫn giữ một vai trò quan trọng. Những thập niên gần
đây, nhiều trung tâm thương mại hiện đại xuất hiện như Saigon Trade Centre,
Diamond Plaza, Vincom Plaza... Mức tiêu thụ của TPHCM cũng cao hơn nhiều
so với các tỉnh khác của Việt Nam và gấp 1,5 lần thủ đô Hà Nội.
Tuy vậy, nền kinh tế của TPHCM vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn.
Toàn thành phố chỉ có 10% cơ sở công nghiệp có trình độ công nghệ hiện đại.
Cơ sở hạ tầng của thành phố quá tải, chỉ giá tiêu dùng cao, tệ nạn xã hội, hành
chính phức tạp... cũng gây khó khăn cho nền kinh tế.
2.2.1.3. Đặc điểm văn hóa - xã hội
TPHCM là nơi hội tụ nhiều dòng chảy văn hóa, là cơ cấu kiến trúc Việt-
Hoa - Châu Âu. Trên 300 năm trước, Bến Nghé - Sài Gòn xưa là nơi tiếp nhận
các nguồn lưu dân từ Trung, Bắc đến lập nghiệp, rồi các di dân người Hoa vào
định cư ở Biên Hòa, Mỹ Tho cùng hội tụ với dân cư bản địa. Sau đó, Sài Gòn
trở thành một trong những trung tâm của cả nước đón nhận những ảnh hưởng
của văn hóa Pháp, Mỹ qua các giai đoạn thăng trầm của đất nước. Tính giao
thoa hội tụ của những người cần cù vượt khó, hội tụ tài năng và sức lực cả nước
đã biến Sài Gòn thành một phức thể văn hóa.
Với vai trò vị trí là một Trung tâm Văn hóa của cả nước, thành phố có kế
hoạch thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ văn hóa - xã hội theo hướng phát triển
đô thị hiện đại, giàu bản sắc dân tộc, 24 quận (huyện) của Thành phố đã hoàn

63
thành cơ bản chương trình xóa đói giảm nghèo, tiếp tục thực hiện chương trình
nhà ở cho công nhân lao động và người có thu nhập thấp. Để trở thành Thành
phố văn minh, các phong trào chống các tệ nạn xã hội mà nổi bật là chương
trình ba giảm đã được toàn dân thành phố tham gia. Thành phố đã đề ra kế
hoạch theo một lộ trình rõ rệt để giải quyết đồng bộ các tệ nạn xã hội: đẩy
mạnh phong trào xây dựng đời sống văn hóa cơ sở; đổi mới phương thức trong
hoạt động tuyên truyền cổ động, triển lãm quảng cáo; tiếp tục phát triển hệ
thống Bảo tàng, Thư viện, Trung tâm Văn hóa...; tăng cường QL Nhà nước,
cương quyết lập lại trật tự kỷ cương trong các hoạt động văn hóa, tạo môi
trường văn hóa xã hội lành mạnh.
2.2.1.4. Đặc điểm giáo dục
Về mặt hành chính, Sở GD-ĐT TPHCM chỉ QL các cơ sở GD từ bậc
mầm non tới phổ thông. Các trường đại học, cao đẳng phần lớn thuộc Bộ GD-
ĐT Việt Nam. Trong năm học 2014-2015, toàn thành phố có 939 cơ sở giáo
dục mầm non (428 công lập; 511 ngoài công lập (dân lập, tư thục)), 514 trường
TH (464 công lập, 50 ngoài công lập), 264 trường THCS (258 công lập, 6
ngoài công lập), 192 trường THPT (104 công lập, 88 ngoài công lập) và 46
trường THCS, THPT; 21 trường TH-THCS-THPT. Ngoài ra, TPHCM còn có
334 trung tâm xóa mù chữ, 675 trung tâm tin học, ngoại ngữ và 20 cơ sở GD
đặc biệt. Tổng cộng 1.877 cơ sở GD của thành phố có 1.251 cơ sở công lập,
còn lại là các cơ sở dân lập, tư thục [95].
GD bậc đại học, trên địa bàn thành phố có 66 trường, đa số do Bộ GD-
ĐT QL, trong đó chỉ có 3 trường đại học công lập (Trường Đại học Sài Gòn,
Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Học viện cán bộ TPHCM) do
thành phố QL [95].
Trong những năm gần đây thực hiện Nghị quyết 40 của Quốc hội về đổi
mới chương trình GD và thực hiện Nghị quyết 06-NQ/TU ngày 25/2/2002 của
Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM về phát triển sự nghiệp GD giai đoạn 2011-
2020, GD-ĐT TPHCM có những bước chuyển biến tích cực. Tổng kết năm học

64
từ 2011-2015 được UBND TPHCM đánh giá là hoàn thành tốt nhiệm vụ năm
học, kết quả chất lượng GD toàn diện được nâng cao. Ngành học Mầm non và
TH được quan tâm, chăm sóc tốt hơn, hầu hết các trường Mầm non và TH có tổ
chức ăn bán trú. Tỉ lệ HS hoàn thành chương trình bậc TH đạt 100%, tổ chức
xét tốt nghiệp THCS theo quy chế xét tuyển mới của Bộ GD-ĐT kết quả đạt
99,6%. Kết quả thi tuyển sinh vào THPT hệ công lập đạt 70,8%. Có 4.065 HS
THCS, THPT đạt HS giỏi cấp Thành phố (1.836 HS THCS, 2.229 HS THPT)
và 130 HS đạt HS giỏi cấp Quốc gia (130 HS THPT) [95]. Trang TBDH được
bổ sung thường xuyên, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng GD. Đạt chuẩn
quốc gia về công tác xóa mù chữ, phổ cập Mầm non trẻ 5 tuổi, phổ cập GD TH
đúng độ tuổi, phổ cập THCS và phổ cập bậc Trung học.
Đội ngũ CBQL và GV nhìn chung đủ về số lượng, tương đối đảm bảo về
chất lượng, 100% CBQL đạt chuẩn và trên chuẩn về trình độ chuyên môn, đã
được bồi dưỡng về nghiệp vụ QL GD.
Công tác phát triển Đảng trong ngành GD rất được quan tâm, đây là lực
lượng nòng cốt trong các nhà trường. Toàn ngành GD-ĐT thành phố có tỉ lệ
đảng viên ngày một tăng, đạt 10,4% tổng số CB, GV.
Toàn thành phố có 185/1.877 trường phổ thông đạt chuẩn Quốc gia (mức
1 là 174 trường; mức 2 là 11 trường), các trung tâm học tập cộng đồng, phong
trào khuyến học được phát triển mạnh ở các phường, xã, các thôn, tổ dân phố,
các dòng họ; công tác xã hội hóa GD được đẩy mạnh.
Những thành tích ngành GD-ĐT TPHCM đạt được trong những năm qua
là cơ bản. Tuy nhiên, bên cạnh những thành công vẫn còn bộc lộ những hạn chế
đó là:
Việc đổi mới PPDH chưa thật mạnh mẽ. Trang TBDH còn thiếu hoặc
chưa đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật. Chất lượng hoạt động DH còn có sự
chênh lệch giữa các vùng trong thành phố (nội thành, ngoại thành).
Công tác QL còn nhiều bất cập. Nề nếp, kỷ cương ở một vài trường chưa
tốt.

65
CSVC chưa đáp ứng yêu cầu, vẫn còn có trường có phòng học cấp 4,
phòng học bộ môn loại 1 quá thiếu, hiệu quả sử dụng chưa cao. Trường đạt
chuẩn Quốc gia mức 2 chỉ có 11 trường, các trường đã đạt chuẩn Quốc gia tiếp
tục hoàn thiện các tiêu chuẩn còn chậm.
Công tác xã hội hóa GD chưa đều, chưa mạnh, khai thác các nguồn lực
cho GD còn nhiều hạn chế.
2.2.2. Khái quát chung về phát triển giáo dục tiểu học tại TPHCM
2.2.2.1. Mạng lưới trường, lớp và quy mô phát triển
Bảng 2.1: Mạng lưới trường, lớp và quy mô phát triển
Tổng số trường Số lớp Số HS
Tổng Công DL, Quốc Tổng
Bán Bán
trú, 1 buổi Tổng số trú, 1 buổi
số lập TT tế số
2 buổi 2 buổi
514 464 47 3 14070 9021 5049 556270 371779 184491
(90,3%) (9,1%) (0,6%) (64,1%) (35,9%) (66,8%) (33,2%)
(Nguồn báo cáo tổng kết năm học 2014 - 2015 của Sở GD-ĐT TPHCM)
2.2.2.2. Đội ngũ giáo viên
Bảng 2.2: Đội ngũ giáo viên
Số GV Trình độ
Phẩm chất chính Chuyên môn, Chuẩn nghề nghiệp
trị nghiệp vụ GV TH
Tổng Nữ Đạt Trên Tốt Khá TB Tốt Khá TB Xuất Khá TB
số chuẩn chuẩn sắc
18996 17533 18990 18269 18078 918 0 11587 6078 1331 11587 6078 1331
92,3% 99,7% 96,1% 95,2% 4,8% 0% 61% 32% 7% 61% 32% 7%
2.2.2.3. Chất lượng dạy và học
Thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả đổi mới chương trình GD phổ thông.
TPHCM được đánh giá là đơn vị có chất lượng cao về kết quả bồi dưỡng GV,
tổ chức các chuyên đề và hội giảng; nhiều HS tham dự và đạt giải cao trong
Hội thi Violympic Toán, Tiếng Anh qua mạng Intrenet, Giải Toán bằng Tiếng
Anh, An toàn Giao thông, Tài năng Tin học, Ý tưởng trẻ thơ, Robotics, Nét vẽ
xanh… cấp Thành phố và quốc gia.
Bảng 2.3: Kết quả chất lượng giáo dục cuối năm
Tổng số HS Phẩm chất Năng lực

66
Đạt %
Chưa
% Đạt %
Chưa
%
đạt đạt
556270 555831 99,92% 439 0,08% 555359 99,84% 911 0,16%
Tổng số HS
Khen thưởng Hoàn thành CT KT lại Bỏ học
SL % SL % SL % SL %
556270 426955 76,76% 552978 99,46% 3292 0,54% 74 0,01%
2.2.2.4. Cơ sở vật chất, trang thiết bị
Tính đến tháng 5/2015, các trường TH trên địa bàn thành phố có 11.545
phòng học (trong đó có 2.373 phòng học cấp bốn) cho 14.070 lớp, trung bình
0,82 phòng/ lớp.
Trang TB phục vụ chương trình tương đối đồng bộ ở các khối lớp.
Các trang TB khác (Bàn, ghế, đàn, máy chiếu, ti vi, đầu VCD...) đảm
bảo yêu cầu tối thiểu cho việc dạy và học.
SGK và tài liệu khác:
100% HS có đủ SGK.
100% GV có đủ SGK, sách GV và tài liệu tham khảo.
100% trường có đủ các loại báo chí, tạp chí: Nhân dân, GD thời đại,
Tiền phong, Thiếu niên tiền phong, Văn tuổi thơ, Toán tuổi thơ…
54/514 trường TH đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1, trong đó có 5/514
trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 2.
2.2.2.5. Công tác quản lý
Theo báo cáo năm học 2014-2015, Sở GD-ĐT TPHCM có 10 CBQL
phụ trách GD TH, 24 Phòng GD-ĐT quận (huyện) thuộc TPHCM có 125
CBQL phụ trách GD TH, 1.399 CBQL giữ chức vụ Hiệu trưởng và Phó Hiệu
trưởng ở 514 trường TH, trong đó có 514 Hiệu trưởng và 885 Phó Hiệu trưởng.
CBQL đạt chuẩn trình độ từ CĐSP trở lên là 1.349/1.399 (tỉ lệ 96,42%), trong
đó đạt trình độ trên đại học là 186/1.399 (tỉ lệ 13,29%). Phần lớn CBQL được
bồi dưỡng nghiệp vụ QL GD và được ĐT trình độ Trung cấp chính trị.

67
Công tác QL được đánh giá là thực hiện nghiêm túc, trong đó tập trung
vào các khâu: thực hiện phân phối chương trình, chế độ kiểm tra, đánh giá HS.
Đánh giá chung của Sở GD-ĐT TPHCM đối với bậc TH năm học 2014 -
2015: Hệ thống quy mô trường lớp ổn định và phát triển; có nhiều BP duy trì
và giữ vững số lượng HS; chất lượng đội ngũ được nâng lên theo đúng kế
hoạch; chất lượng GD được nâng cao; CSVC ngày càng được hoàn thiện.
Bên cạnh những thành công đó, GD TH của thành phố còn bộc lộ những
tồn tại:
Số GV nhìn chung là đủ song chất lượng GV chưa đồng đều. GV Âm
nhạc, Mĩ thuật, Thể dục, Tin học, Ngoại ngữ ở một số trường vẫn còn thiếu.
Chất lượng học tập của HS chưa cao, chưa phản ánh đúng thực chất kết
quả học tập, vẫn còn có tình trạng đánh giá chất lượng học tập của HS cao hơn
thực tế ở một số GV và nhà trường.
CSVC chưa đủ, chưa đồng bộ, còn lạc hậu so với yêu cầu, còn thiếu
phòng chức năng, thư viện, phòng đồ dùng DH. Những trường được đầu tư một
số phòng chức năng thì kế hoạch sử dụng khai thác hiệu quả chưa cao.
2.2.3. Thực trạng hoạt động dạy học ở trường tiểu học tại TPHCM
trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục
2.2.3.1. Thực trạng quy mô phát triển lớp và học sinh
Bảng 2.4: Kết quả khảo sát thực tế
Khối 1 Khối 2 Khối 3 Khối 4 Khối 5 Tổng
Trường Số Số Số Số Số Số Số Số Số Số Số Số
lớp HS lớp HS lớp HS lớp HS lớp HS lớp HS
Trần Khánh Dư 4 137 4 100 4 101 3 92 4 136 19 566
Nguyễn Thái Bình 5 197 5 204 4 166 4 136 4 152 22 855
Trương Quyền 6 274 6 262 6 268 6 275 6 305 30 1384
Trần Quốc Thảo 5 201 5 241 4 215 4 211 4 201 22 1069
Lý Nhơn 4 155 4 132 4 147 5 177 4 136 21 747
Bạch Đằng 5 181 5 151 4 120 3 120 4 137 21 709
Phú Hữu 4 176 4 138 3 124 3 110 3 124 17 672
Hiệp Phú 10 452 12 528 7 321 5 217 5 197 39 1715
Kim Đồng 14 690 11 520 12 537 10 454 9 432 56 2633
Quới Xuân 8 384 7 279 7 281 6 219 5 221 33 1384
Hà Huy Tập 8 361 8 357 8 322 8 343 8 304 40 1687
Nguyễn Bá Ngọc 6 220 6 215 6 220 5 201 5 207 28 1063

68
Nguyễn Thượng Hiền 10 427 12 561 11 550 10 482 11 485 54 2505
Hoàng Văn Thụ 7 329 7 333 7 303 6 316 5 328 32 1609
Lương Thế Vinh 9 407 10 440 44 417 11 431 10 370 84 2065
Bình Triệu 13 541 12 541 9 431 8 366 7 350 49 2229
Đống Đa 5 172 5 183 5 177 5 178 5 172 25 882
Trần Quốc Tuấn 7 331 8 376 7 328 7 332 8 348 37 1715
Tân Sơn Nhì 6 210 6 215 6 213 6 208 6 208 30 1054
Phan Chu Trinh 12 630 17 882 19 867 16 748 14 687 78 3814
Nguyễn An Ninh 8 423 9 482 8 430 8 423 8 371 41 2129
Thới Tam 7 330 7 292 7 336 7 359 8 395 36 1712
Tân Quý Tây 6 247 6 212 6 240 6 229 6 220 30 1148
Tân Kiên 14 553 13 499 11 421 10 381 10 375 58 2229
TỔNG CỘNG 902 37575
(Nguồn báo cáo tổng kết của 24 trường TH năm học 2014 - 2015)
Qua bảng khảo sát cho thấy số HS của 24 trường là 37.575 em. Số lớp là
902. Bình quân HS trên lớp ở các trường không đồng đều.
2.2.3.2. Thực trạng hoạt động dạy
a. Thực trạng đội ngũ giáo viên
Bảng 2.5: Kết quả khảo sát đội ngũ GV năm học 2014 - 2015
So với yêu cầu
Giới tính
Xếp loại chuyên Trình độ chuyên
Đoàn thể
Tổng biên chế môn môn
Tên trường
số ĐH, Cao TH
Thiếu Thừa Nam Nữ Tốt Khá Đảng Đoàn
SĐH đẳng SP
Trần Khánh Dư 32 1 0 7 25 24 8 29 3 0 5 4
Nguyễn Thái Bình 31 1 0 6 25 23 8 20 8 3 4 8
Trương Quyền 42 2 0 8 34 29 12 33 5 4 9 12
Trần Quốc Thảo 32 1 0 7 25 23 9 20 10 2 7 14
Lý Nhơn 26 0 0 7 19 19 5 18 5 3 3 5
Bạch Đằng 25 1 0 23 2 17 7 20 4 1 4 6
Phú Hữu 24 0 0 3 21 20 4 18 5 1 3 8
Hiệp Phú 56 2 0 5 51 43 12 48 5 3 8 14
Kim Đồng 69 0 1 9 60 41 25 49 15 5 7 19
Quới Xuân 45 0 1 7 38 30 13 23 19 3 6 10
Hà Huy Tập 46 1 0 3 43 32 13 29 16 1 5 11
Nguyễn Bá Ngọc 40 1 0 5 35 27 11 30 9 1 7 5
Nguyễn Thượng Hiền 73 2 0 6 67 58 15 67 4 2 16 10
Hoàng Văn Thụ 42 1 0 5 37 28 13 34 7 1 7 11
Lương Thế Vinh 55 2 0 3 52 39 15 48 5 2 5 12
Bình Triệu 57 1 0 7 50 46 9 45 10 2 4 13
Đống Đa 42 0 0 4 38 28 13 37 5 0 7 11
Trần Quốc Tuấn 47 0 1 3 44 32 15 43 3 1 6 14
Tân Sơn Nhì 45 1 0 3 42 29 16 41 3 1 5 10
Phan Chu Trinh 91 2 0 22 69 56 31 75 11 5 4 11
Nguyễn An Ninh 51 1 0 5 46 31 17 40 7 4 5 13
Thới Tam 45 2 0 4 41 30 12 35 9 1 4 9
Tân Quý Tây 40 1 0 7 33 21 16 9 30 1 3 7
Tân Kiên 71 1 0 10 61 38 28 34 35 2 6 12
Tổng cộng 1127 24 3 169 958 764 327 845 233 49 140 249
(Nguồn báo cáo tổng kết năm học 2014 - 2015 của 24 trường TH)

69
Nhìn vào bảng có thể thấy GV TH tỉ lệ nữ chiếm phần lớn 958/1.127
(85%). Xếp loại chuyên môn theo tiêu chí của các Phòng GD-ĐT 24 quận
(huyện) có 764/1.127 (67,8%) GV xếp loại tốt, 327/1.127 GV xếp loại khá
(29%), 36/1.127 GV xếp loại trung bình (3,2%), không có GV xếp loại yếu,
kém; 100% GV của các trường đều đạt chuẩn và trên chuẩn. Tỉ lệ GV lớn tuổi
khá cao. Tỉ lệ GV tham gia các tổ chức chính trị: đảng viên 140/1.127 người
chiếm 12,4%.
20,6 22,6
% %
Trên chuẩn
Đạt chuẩn
Trên chuẩn
Đạt chuẩn
79,4% 77,4
Toàn thành phố
%
24 trường khảo sát
Biểu đồ 2.1: So sánh tỉ lệ GV đạt chuẩn và trên chuẩn
b. Thực trạng đổi mới phương pháp dạy học
Bằng PP “nghiên cứu sản phẩm hoạt động GD” về kết quả đánh giá việc
đổi mới PPDH của GV tại các trường TH trên địa bàn TPHCM, căn cứ vào kết
quả nhận xét, phân tích, đánh giá, xếp loại tiết dạy của 6.148 phiếu dự giờ của
CBQL cấp Phòng, Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng và tổ trưởng chuyên môn
thuộc 80/514 trường TH của TPHCM đối với người được dự giờ (GV), tác giả
ghi nhận số liệu đánh giá chất lượng tiết dạy được xếp loại như sau:
Bảng 2.6. Kết quả thống kê thực trạng kết quả đổi mới PPDH
TT
Nội dung khảo sát Số lượng Tỉ lệ
(Thống kê phiếu dự giờ của tiết dạy) (6.148 phiếu) (%)
1 Tiết dạy xếp loại Tốt 4207 68,4
2 Tiết dạy xếp loại Khá 1592 25,9
3 Tiết dạy xếp loại Trung bình 345 5,6
4 Tiết dạy xếp loại Chưa đạt 4 0,1
(Nguồn phiếu đánh giá, xếp loại tiết dạy của GV)
Thực trạng về cách ghi nhận xét trên sản phẩm các phiếu dự giờ, tác giả
đã nghiên cứu thấy rằng: đa số các phiếu dự giờ thể hiện diễn biến hoạt động

70
của tiết dạy, có nhận xét đánh giá ưu điểm, hạn chế của từng hoạt động DH và
đánh giá đúng với nhận xét theo định hướng đổi mới PPDH. Tuy nhiên cũng
còn phiếu dự giờ đánh giá mâu thuẫn với xếp loại, ưu điểm và hạn chế chưa cụ
thể, rõ ràng đúng tinh thần đánh giá tiết dạy theo hướng đổi mới PPDH nên
việc góp ý xây dựng tiết dạy sau dự giờ chưa mang tính thuyết phục cao đối với
người được dự giờ.
c. Thực trạng đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
Để đánh giá thực trạng đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
HS cấp TH, tác giả tiến hành nghiên cứu khảo sát bằng các phiếu điều tra nhận
xét, đánh giá thực trạng mức độ đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
HS, đối với 24 trường TH của 12 đơn vị quận (huyện) trực thuộc TPHCM. Đối
tượng khảo sát là CBQL cấp Phòng, trường (Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, tổ
trưởng chuyên môn). Kết quả khảo sát được ghi nhận như sau:
Bảng 2.7: Kết quả khảo sát thực trạng đổi mới kiểm tra,
đánh giá kết quả học tập của HS
T Nội dung khảo sát
Mức độ đánh giá (283 GV)
T
Tốt Tỉ lệ Khá Tỉ lệ TB
Tỉ Chưa Tỉ
lệ tốt lệ
1 GV đánh giá bằng nhận xét 143 50,5 66 23,3 46 16,3 28 9,9
2 GV đánh giá bằng điểm số 147 51,9 69 24,3 47 16,6 20 7,2
3 GV đánh giá thường xuyên 151 53,4 69 24,4 51 18,0 12 4,2
4 GV đánh giá định kỳ 151 53,4 59 20,9 60 21,2 13 4,5
5 HS tự đánh giá 101 35,7 79 27,9 61 21,6 42 14,8
6 HS đánh giá bạn trong lớp 92 32,5 70 24,7 68 20,1 53 18,7
7 TCM đánh giá chất lượng DH 98 34,6 70 24,7 68 20,1 47 16,6
8
CBQL cấp Phòng và cấp trường đánh
110 38,9 62 22,0 65 22,9 46 16,2
giá chất lượng DH
Kết quả khảo sát thực trạng cho thấy rằng, thực hiện đánh giá thường
xuyên và đánh giá định kỳ được GV quan tâm và thực hiện đạt tỉ lệ cao nhất.
GV có nhiều kĩ năng đánh giá bằng điểm số hơn đánh giá bằng nhận xét.
Việc thực hiện đánh giá định kì (cuối kì) và đánh giá chất lượng qua khảo sát
theo mục đích công việc cũng được CBQL cấp Phòng và cấp trường quan tâm:
các phiếu khảo sát nhận xét, đánh giá kết quả đạt mức khá cao, tiếp đến tỉ lệ
TCM quan tâm đánh giá chất lượng DH của tổ.

71
HS chưa được quan tâm nề nếp tự đánh giá trong học tập và việc đánh
giá bằng nhận xét chưa đạt hiệu quả như mong muốn ở cấp TH trong bối cảnh
đổi mới căn bản và toàn diện GD hiện nay.
d. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn
Bảng 2.8: Thực trạng hoạt động TCM
Mức độ đánh giá (120 Tổ trưởng TCM)
TT Nội dung thực hiện Tốt Khá
Trung
Chưa tốt
bình
SL % SL % SL % SL %
1 Thực hiện sự chỉ đạo của nhà trường 80 66,7 15 12,5 25 20,8 0 0
2 Sinh hoạt tổ - nhóm chuyên môn 48 40,0 30 25,0 34 28,3 8 6,7
3 Thực hiện đổi mới PPDH 62 51,7 19 15,8 30 25,0 9 7,5
4 Thực hiện nội dung chương trình 61 50,8 30 25,0 21 17,5 8 6,7
5 Kiểm tra, đánh giá HS 67 55,8 15 12,5 31 25,9 7 5,8
Qua bảng 2.8, kết quả cho thấy: Tổ trưởng thực hiện nghiêm túc sự chỉ
đạo của nhà trường, đạt tỉ lệ 66,7% đã làm tốt. Tổ trưởng chỉ đạo thực hiện đổi
mới PPDH, thực hiện nội dung chương trình, kiểm tra, đánh giá HS đạt tỉ lệ
trên 50% đã làm tốt.
Sinh hoạt tổ - nhóm chuyên môn đánh giá ở mức thấp, thực trạng cho thấy
việc sinh hoạt chuyên môn được duy trì đều đặn, nhưng vì cuộc họp thường
phải thông báo nhiều thông tin, nên hoạt động mang nhiều tính hành chính,
kém hiệu quả.
Tóm lại, các tổ trưởng chuyên môn đã nhận thức được vai trò QL tổ, đã
xây dựng được chương trình hoạt động chung của tổ. TCM đã tham mưu cho
CBQL trong việc phân công giảng dạy và tham gia QL thực hiện quy chế, tổ
chức phong trào thi đua trong tổ và trong trường.
Chất lượng sinh hoạt TCM đạt kết quả chưa cao, vì còn dùng nhiều thời
gian cho sự vụ, thời gian bàn bạc về nội dung chuyên môn ít, việc trao đổi kinh
nghiệm gần như không có. Việc chỉ đạo ở tổ về cải tiến PPDH, phong trào viết
sáng kiến kinh nghiệm, báo cáo chuyên đề còn yếu.
2.2.3.3. Thực trạng hoạt động học
a. Thực trạng chất lượng giáo dục, kết quả học tập
Bảng 2.9: Kết quả đánh giá phẩm chất học sinh năm học 2014 - 2015

72
STT Tổng số HS Quận (huyện)
Phẩm chất
Đạt % Chưa đạt %
1 Trần Khánh Dư
Quận 1
565 99,95 1 0,05
2 Nguyễn Thái Bình 854 99,89 1 0,11
3 Trương Quyền
Quận 3
1382 99,85 2 0,15
4 Trần Quốc Thảo 1067 99,84 2 0,16
5 Lý Nhơn
Quận 4
746 99,91 1 0,09
6 Bạch Đằng 708 99,87 1 0,13
7 Phú Hữu
Quận 9
672 100 0 0
8 Hiệp Phú 1714 99,99 1 0,01
9 Kim Đồng
Quận 12
2633 100 0 0
10 Quới Xuân 1384 100 0 0
11 Hà Huy Tập
Bình Thạnh
1687 100 0 0
12 Nguyễn Bá Ngọc 1062 99,91 1 0,09
13 Nguyễn Thượng Hiền
Gò Vấp
2505 100 0 0
14 Hoàng Văn Thụ 1609 100 0 0
15 Lương Thế Vinh
Thủ Đức
2064 99,95 1 0,05
16 Bình Triệu 2227 99,91 2 0,09
17 Đống Đa
Tân Bình
882 100 0 0
18 Trần Quốc Tuấn 1715 100 0 0
19 Tân Sơn Nhì
Tân Phú
1054 100 0 0
20 Phan Chu Trinh 3813 99,97 1 0,03
21 Nguyễn An Ninh
Hóc Môn
2129 100 0 0
22 Thới Tam 1712 100 0 0
23 Tân Quý Tây
Bình Chánh
1147 99,91 1 0,09
24 Tân Kiên 2227 99,91 2 0,09
TỔNG CỘNG 37558 99,95 17 0,05
(Nguồn báo cáo tổng kết của 24 trường TH năm học 2014- 2015)
Bảng 2.10: Kết quả đánh giá năng lực học sinh năm học 2014 - 2015
STT Tổng số HS Quận (huyện)
Năng lực
Đạt % Chưa đạt %
1 Trần Khánh Dư
Quận 1
565 99,95 1 0,05
2 Nguyễn Thái Bình 854 99,89 1 0,11
3 Trương Quyền
Quận 3
1381 99,78 3 0,22
4 Trần Quốc Thảo 1067 99,84 2 0,16
5 Lý Nhơn
Quận 4
744 99,59 3 0,41
6 Bạch Đằng 706 99,57 3 0,43
7 Phú Hữu
Quận 9
671 99,85 1 0,15
8 Hiệp Phú 1712 99,82 3 0,18
9 Kim Đồng
Quận 12
2630 99,88 3 0,12
10 Quới Xuân 1380 99,71 4 0,29
11 Hà Huy Tập
Bình Thạnh
1680 99,58 7 0,42
12 Nguyễn Bá Ngọc 1056 99,34 7 0,66
13 Nguyễn Thượng Hiền
Gò Vấp
2499 99,76 6 0,24
14 Hoàng Văn Thụ 1602 99,56 7 0,44
15 Lương Thế Vinh
Thủ Đức
2058 99,66 7 0,34
16 Bình Triệu 2220 99,59 9 0,41
17 Đống Đa
Tân Bình
880 99,77 2 0,23
18 Trần Quốc Tuấn 1710 99,70 5 0,30
19 Tân Sơn Nhì
Tân Phú
1050 99,62 4 0,38
20 Phan Chu Trinh 3811 99,92 3 0,08
21 Nguyễn An Ninh
Hóc Môn
2124 99,76 5 0,24
22 Thới Tam 1701 99,35 11 0,65

73
23 Tân Quý Tây
Bình Chánh
1140 99,30 8 0,70
24 Tân Kiên 2219 99,55 10 0,45
TỔNG CỘNG 37460 99,69 115 0,31
(Nguồn báo cáo tổng kết năm học 2014 - 2015 của 24 trường TH)
Qua bảng 2.9 và bảng 2.10 cho thấy kết quả đánh giá phẩm chất, năng
lực của HS của 24 trường đạt tỉ lệ cao: phẩm chất (99,95% HS đạt; 0,05% HS
không đạt); năng lực (99,69% HS đạt; 0,31% HS không đạt).
Bảng 2.11: Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động học các môn học
T Nội dung khảo sát
Mức độ đánh giá (240 GV)
Tỉ Tỉ Tỉ Chưa
T (các môn học) Tốt Khá TB Tỉ lệ
lệ lệ lệ tốt
1 Môn Tiếng Việt 190 79,2 18 7,5 20 8,3 12 5
2 Môn Toán 192 80 18 7,5 14 5,8 16 6,7
3 Môn Đạo đức 118 49,2 32 13,3 40 16,7 50 20,8
4 Môn Tự nhiên và Xã hội (Khoa, Sử - Địa) 141 58,8 38 15,8 32 13,3 29 12,1
5
Môn Nghệ thuật (Kĩ thuật, Mĩ thuật, Âm
136 56,7 35 14,6 39 16,2 30 12,5
nhạc)
6 Môn Thể dục 125 52,1 39 16,2 35 14,6 41 17,1
7 Môn Tự chọn (Tiếng Anh và Tin học) 107 44,6 48 20,0 35 14,6 50 20,8
Đối với 2 môn cơ bản trọng tâm của TH là Tiếng Việt và Toán được
nhiều người đánh giá cho rằng việc đảm bảo dạy đủ, đúng chuẩn kiến thức, kĩ
năng cơ bản đạt tỉ lệ cao nhất (thứ nhất và nhì). Lần lượt kế tiếp là các môn
Nghệ thuật, Thể dục, Tự nhiên và Xã hội. Tỉ lệ đánh giá mức tốt thấp nhất là
môn Đạo đức và các môn tự chọn.
Môn Tiếng Việt và Toán được nhiều người quan tâm thực hiện tốt vì đây
là 2 môn trọng yếu quyết định chất lượng hoạt động học bằng điểm số với thời
lượng số tiết mỗi môn hàng tuần cao nhất trong chương trình DH TH.
Đáng quan tâm nhất hiện nay là hoạt động học môn Đạo đức và các môn
Tự chọn cấp TH. Kĩ năng hình thành hành vi, thói quen đạo đức từ cấp TH
được hình thành qua nội dung bài học đạo đức của HS chưa được HS quan tâm
và có chiều hướng chưa phù hợp với thực tế đời sống hàng ngày của các em.
Dẫn đến HS chưa yêu thích môn học này, học đối phó, chưa áp dụng vào thực
tế dẫn đến hoạt động DH các môn này chưa đạt yêu cầu cao nhưng trên sổ sách,
hồ sơ đánh giá thì vẫn đạt yêu cầu.

74
Riêng các môn tự chọn cấp TH được quan tâm giảng dạy tại các trường
có tổ chức học 2 buổi/ngày. Nhưng đây là các môn khuyến khích do PHHS
đăng kí học cho con em mình nên PHHS chưa quan tâm đúng mức.
Qua kết quả học tập của HS ở các trường thể hiện sự không đồng đều; có
sự chênh lệch nhau rất nhiều về tỉ lệ đánh giá năng lực, đánh giá các môn học
và các hoạt động GD. Có trường đạt chuẩn quốc gia sớm hơn so với trường
mới đạt chuẩn nhưng chất lượng không cao hơn. Nguyên nhân ở đây có thể
nhiều nhưng cơ bản vẫn là do ý thức HS, truyền thống gia đình và địa phương.
Tuy nhiên, cũng có thể do việc đánh giá của GV giữa các trường đối với HS có
thể khác nhau trong nhận thức.
b. Thực trạng tổ chức hoạt động dạy học 1 buổi/ngày
Để đánh giá thực trạng tổ chức hoạt động DH 1 buổi/ngày cấp TH, tác
giả tiến hành nghiên cứu khảo sát bằng các phiếu điều tra tại 24 trường TH của
12 đơn vị quận (huyện) trực thuộc TPHCM. Đối tượng khảo sát là CBQL cấp
Phòng, trường (Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn). Kết quả
khảo sát được ghi nhận như sau:
Bảng 2.12: Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động DH 1 buổi/ngày
Mức độ đánh giá (283 trường)
TT Nội dung khảo sát
Tốt Tỉ lệ Khá
Tỉ
TB Tỉ lệ
Chưa Tỉ
lệ tốt lệ
1
Thực hiện thời khóa biểu đủ tối đa 5
170 60,1 65 23,0 40 14,1 8 2,8
tiết/buổi
2 Thực hiện DH đủ tối thiểu 5 buổi/tuần 177 62,5 48 17,0 51 18,0 7 2,5
3 Hoạt động GD ngoài giờ lên lớp 78 27,6 48 17,0 40 14,1 117 41,3
Kết quả khảo sát việc tổ chức hoạt động DH 1 buổi/ngày cho thấy rằng
các trường rất quan tâm thực hiện đúng quy định việc tổ chức thực hiện thời
khóa biểu tối đa 5 tiết/buổi và tối thiểu 5 buổi/tuần theo đúng quy định của Bộ
GD-ĐT. Tuy nhiên, thực hiện nội dung “hoạt động ngoài giờ lên lớp - 4
tiết/tháng” còn bị lạm dụng để tổ chức hoạt động DH hay làm hoạt động khác,
chưa đảm bảo theo quy định.
c. Thực trạng tổ chức hoạt động dạy học 2 buổi/ngày

75
Để đánh giá thực trạng tổ chức hoạt động DH 2 buổi/ngày cấp TH, tác
giả tiến hành nghiên cứu khảo sát bằng các phiếu điều tra đối với 24 trường
TH của 12 đơn vị quận (huyện) trực thuộc TPHCM. Đối tượng khảo sát là
CBQL cấp Phòng, trường (Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên
môn). Kết quả khảo sát được ghi nhận như sau:
Bảng 2.13: Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động DH 2 buổi/ngày
Mức độ đánh giá (283 trường)
TT Nội dung khảo sát
Tốt Tỉ lệ Khá
Tỉ
TB Tỉ lệ
Chưa
Tỉ lệ
lệ tốt
1
Thực hiện thời khóa biểu đủ tối đa 7
173 61,1 40 14,1 64 22,6 6 2,2
tiết/ngày
2 HS được tự học có hướng dẫn của GV 153 54,1 59 20,8 60 21,2 11 3,9
3 Bồi dưỡng HS năng khiếu 69 24,4 81 28,6 89 31,5 44 15,5
4 DH các môn học tự chọn 117 41,3 53 18,7 60 21,2 53 18,8
5 Các hoạt động GD ngoài giờ lên lớp 61 21,6 74 26,2 96 33,9 52 18,3
Kết quả khảo sát thực hiện tổ chức hoạt động DH 2 buổi/ngày, về thực
hiện thời khóa biểu tối đa 7 tiết/ngày được hầu hết các trường thực hiện đúng
quy định, đạt kết quả khảo sát cao nhất. Về việc tổ chức cho HS tự học có
hướng dẫn của GV được đánh giá hiệu quả tốt, xếp thứ hai.
Các chỉ số về việc tổ chức bồi dưỡng HS năng khiếu, tổ chức hoạt động
DH tự chọn, tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp ở buổi thứ hai trong ngày
được đánh giá chưa cao.
2.2.3.4. Thực trạng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động dạy
và học
Trong số 24 trường được khảo sát có 3 trường được xây dựng mới,
khang trang, thoáng mát, xanh, sạch đẹp. Tuy nhiên, vẫn có trường còn phòng
học cấp bốn, diện tích sân chơi chưa đạt yêu cầu chung, phòng chức năng chưa
đầy đủ nếu có cũng chỉ là đủ về số lượng, không đảm bảo quy định chung của
Bộ GD&ĐT.
Bảng 2.14: Kết quả khảo sát cơ sở vật chất năm học 2014 -2015
Số phòng học hiện
Đồ dùng DH (bộ/ lớp) Điểm
có
Tên trường trường
Kiên Cấp Tổng Lớp 1 Lớp Lớp Lớp Lớp
lẻ
cố bốn số 2 3 4 5
Trần Khánh Dư 19 0 19 4 4 4 3 4 0

76
Nguyễn Thái Bình 22 0 22 5 5 4 4 4 0
Trương Quyền 30 0 30 6 6 6 6 6 0
Trần Quốc Thảo 22 0 22 5 5 4 4 4 0
Lý Nhơn 18 0 18 4 4 4 5 4 0
Bạch Đằng 0 21 21 5 5 4 3 4 1
Phú Hữu 0 17 17 4 4 3 3 3 0
Hiệp Phú 0 39 39 10 12 7 5 5 1
Kim Đồng 33 0 33 14 11 12 10 9 0
Quới Xuân 28 0 28 8 7 7 6 5 0
Hà Huy Tập 27 0 27 8 8 8 8 8 0
Nguyễn Bá Ngọc 28 0 28 6 6 6 5 5 1
Nguyễn Thượng Hiền 50 0 50 10 12 11 10 11 0
Hoàng Văn Thụ 23 0 23 7 7 7 6 5 0
Lương Thế Vinh 0 51 51 9 10 44 11 10 0
Bình Triệu 0 38 38 13 12 9 8 7 0
Đống Đa 0 25 25 5 5 5 5 5 0
Trần Quốc Tuấn 0 30 30 7 8 7 7 8 0
Tân Sơn Nhì 30 0 30 6 6 6 6 6 0
Phan Chu Trinh 45 0 45 12 17 19 16 14 0
Nguyễn An Ninh 12 31 43 8 9 8 8 8 0
Thới Tam 31 7 38 7 7 7 7 8 0
Tân Quý Tây 0 21 21 6 6 6 6 6 0
Tân Kiên 43 5 48 14 13 11 10 10 0
Tổng cộng 461 285 746 183 189 209 162 159 3
Qua thống kê dễ dàng nhận thấy 24 trường được khảo sát có CSVC phục
vụ dạy và học so với bình quân chung của thành phố như sau:
Phòng học kiên cố có 461 phòng đạt 61,8% (cao hơn so với bình quân
chung của thành phố là 4,1%). Phòng học cấp bốn có 285 phòng đạt 38,2%
(thấp hơn so với bình quân chung của thành phố là 6,3%). Số trường có điểm lẻ
là 3 đạt 12,5% (thấp hơn so với bình quân chung của thành phố 2,1%).
Số trang TB khác phục vụ việc dạy và học đảm bảo tỉ lệ chung của các
trường TH trong thành phố.
Tuy nhiên, thực tế rất nhiều bộ TB chưa đảm bảo tính khoa học, không
đồng bộ, hoặc GV chưa biết sử dụng do đó TB này không được phát huy trong
quá trình dạy và học ở các nhà trường trong thành phố.
Cấp TH trong 10 năm gần đây, quy mô trường, lớp, HS tăng dần. Số
trường tăng gần 10%; số lớp tăng 18,6%; số HS tăng 25,5%. Nguyên nhân là
do dân nhập cư từ các địa phương trong cả nước tập trung về thành phố làm ăn,
sinh sống, trong đó có độ tuổi cấp TH. Số GV tăng 10,9%. Việc tăng đơn vị
trường sẽ kéo theo việc tăng thêm biên chế bộ máy hành chính nhỏ lẻ của các
đơn vị trường TH để đáp ứng trường TH đủ quy mô số lớp cho toàn cấp và

77
thuận lợi trong việc tổ chức hoạt động DH có chất lượng hơn. Đồng thời, việc
tăng tỉ lệ GV dạy các môn chuyên biệt, tự chọn năng khiếu là điều kiện để nâng
cao chất lượng DH TH.
Cấp TH hiện có số HS khá đông, trung bình toàn thành phố là 41 HS/lớp;
Tỉ lệ GV/lớp dần được nâng cao từ 1,2 GV/lớp mà hiện nay đạt 1,35 GV/lớp; tỉ
lệ HS/GV khá lý tưởng trung bình từ 31 HS/GV; tỉ lệ lớp/phòng học từ 1,22
lớp/phòng là điều kiện thuận lớp để tổ chức học 2 buổi/ngày để nâng cao chất
lượng GD toàn diện cho HS.
Đội ngũ CB, GV cấp TH sau 5 năm tăng 1,24 lần, trình độ ĐT tỉ lệ đạt
chuẩn hóa trở lên (trung cấp sư phạm) 2 năm gần đây đã đạt 100%, tỉ lệ trên
chuẩn (Cao đẳng, Đại học,…), hiện nay đạt 93,5% (tăng gần 20% so với 5 năm
trước). Trình độ ĐT của đội ngũ cấp TH cao thể hiện sự phấn đấu quyết tâm
không ngừng học tập của CB, GV toàn cấp TH. Đây là điều kiện cơ bản để
nâng cao tay nghề và là điều kiện tiên quyết cho việc nâng cao chất lượng GD
TH trong thời gian tới.
Tổng số phòng học TH trong 10 năm qua tăng dần lên (vì lí do khách
quan là số lớp và số HS tăng - tăng tỉ lệ dân số tự nhiên). Số phòng học cấp 3
(kiên cố) đã tăng dần tốc độ theo thời gian: sau 5 năm tăng 14% số phòng học;
sau 5 năm tiếp theo lại tăng 15% số phòng học; vậy sau 10 năm tăng 30% số
phòng học để có tỉ lệ phòng kiên cố hiện nay là 74,4% (năm học 2014-2015).
Cũng tương tự, ta thấy số phòng cấp 4 giảm sau 10 năm chỉ có dưới 20% số
phòng; còn phòng tạm thời giảm mạnh nhất từ 8,3% xuống còn 0,4% số phòng.
Cấp TH toàn thành phố hiện có 54/514 đơn vị (10,5%) trường đạt chuẩn
quốc gia.
Bảng 2.15: Thống kê tiến độ xây dựng trường TH đạt chuẩn quốc gia
Năm học 2004-2005 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015
Tổng số trường 417 482 489 507 514
Số trường CQG 9 36 45 51 54
Tỉ lệ 2,2 7,5 9,2 10,0 10,5
(Nguồn: Sở GD-ĐT TPHCM)

78
Theo bảng thống kê ta thấy, sau 6 năm (từ năm học 2004-2005 đến năm
học 2011-2012) thì tỉ lệ trường TH đạt chuẩn quốc gia giai đoạn này đã tăng
gấp ba, tức đạt 7,5% (năm học 2011-2012). Tiếp tục 3 năm sau đó tỉ lệ lại tăng
gấp đôi ở giai đoạn kế tiếp (3 năm) là 3,0% (năm học 2014-2015). Điều đó thể
hiện sự phấn đấu xây dựng trường TH đạt chuẩn quốc gia là một nỗ lực lớn của
các cấp QL GD mà trực tiếp là tập thể CB, GV, NV mỗi nhà trường nhằm
hướng các trường đến một môi trường dạy và học lý tưởng, có chất lượng cao
và bền vững.
2.2.4. Thực trạng về quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học tại
TPHCM trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục
Để đánh giá đúng thực chất việc QL hoạt động DH ở các trường TH tại
TPHCM, cũng như để nghiên cứu đề tài này, tác giả đã trưng cầu ý kiến đánh
giá của 108 CBQL Phòng GD-ĐT 24 quận (huyện), 168 Hiệu trưởng, Phó Hiệu
trưởng (Lãnh đạo nhà trường), 48 tổ trưởng chuyên môn và 300 GV của 24
trường TH, 8 lãnh đạo, chuyên viên văn phòng UBND quận (huyện) phụ trách
công tác văn xã, với các nội dung cụ thể:
2.2.4.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý
Bảng 2.16: Kết quả khảo sát thực trạng đội ngũ CBQL
Giới tính Trình độ Tuổi đời Nghiệp vụ Tuổi nghề (năm)
CBQL các Tổng QL
cấp số Nam Nữ ĐH, CĐ THSP Dưới Trên Đã Chưa Trên 10- Dưới
SĐH 45 45 học học 15 15 10
Phòng 108 53 55 95 11 2 49 59 91 17 67 23 18
Trường 216 58 158 169 47 0 129 87 161 55 128 63 25
Đội ngũ CBQL cấp Phòng tuổi nghề phần lớn trên 15 năm trở lên, thâm
niên QL chủ yếu nằm ở nhóm 10 năm trở lên; thâm niên QL cao nhất là 26
năm. Đội ngũ Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng tuổi nghề phần lớn trên 15 năm trở
lên, thâm niên QL chủ yếu nằm ở nhóm 10 năm trở lên; thâm niên QL cao nhất
là 28 năm. Chuyên môn của Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng đều đạt trên
chuẩn. Qua thống kê cho thấy phần lớn CBQL có tuổi đời còn tương đối trẻ,
thâm niên QL chưa nhiều. CBQL có tinh thần trách nhiệm hoàn thành tốt
nhiệm vụ được giao, đạt các danh hiệu thi đua các cấp.

79
2.2.4.2. Quản lý hoạt động dạy
a. Quản lý việc xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học
Xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch DH của mỗi GV trong nhà
trường là cơ sở để các cấp QL kiểm tra, đánh giá, xác định việc hoàn thành và
mức độ hoàn thành công việc của GV. Tuy nhiên, để đạt được chất lượng và
yêu cầu của mục tiêu GD trong nhà trường, các cấp QL phải quan tâm và chỉ
đạo để GV trong nhà trường nhận thức đầy đủ mục đích, nội dung, phân phối
chương trình của từng môn, từng lớp. Từ đó, xây dựng kế hoạch DH phù hợp
với công tác giảng dạy của mình.
Tổ trưởng chuyên môn xây dựng kế hoạch hoạt động của TCM và hỗ trợ
BGH nhà trường kiểm tra kế hoạch cá nhân của các thành viên trong tổ. Kế
hoạch phải được BGH nhà trường phê duyệt. Việc thực hiện kế hoạch DH
được các cấp QL theo dõi và đánh giá, điều chỉnh kịp thời.
Các cấp QL cũng xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch QL của
mình, bên cạnh kế hoạch chung của Phòng, trường đã được nhất trí thông qua
và quyết tâm thực hiện. Việc xây dựng và thực hiện kế hoạch DH của CBQL
cấp Phòng và cấp trường, ảnh hưởng rất lớn đến công tác QL việc xây dựng và
thực hiện kế hoạch DH của tất cả cá nhân, của các tổ, nhóm chuyên môn trong
các trường. Kế hoạch DH của các cấp QL là những BP QL, những yêu cầu cần
đạt được của công tác QL nói chung và của công tác QL xây dựng và thực hiện
kế hoạch DH nói riêng của Phòng, trường phục vụ hoạt động DH.
Thực trạng việc QL công tác xây dựng và thực hiện kế hoạch DH phục
vụ hoạt động DH tại các trường TH trên địa bàn TPHCM, được các cấp QL
thực hiện như thế nào? Tác giả đã khảo sát và thu được kết quả như sau:
Bảng 2.17: Kết quả đánh giá việc QL xây dựng và thực hiện kế hoạch DH
của các cấp QL (Phòng, trường) (%)
Tự nhận xét của CBQL Đánh giá của tổ trưởng và GV
Không Không
Mức độ thực hiện Kết quả thực hiện
TT Nội dung Thường Không Không
thường thực Thường
xuyên xuyên hiện xuyên thường thực Tốt Khá TB Yếu
xuyên hiện

80
Giúp GV nắm vững
1 phân phối chương 100 0 0 91 7 2 81 14 5 0
trình theo quy định
2
Chỉ đạo các TCM
100 0 90 6 4 82 17 1 0
xây dựng kế hoạch 0
Chỉ đạo xây dựng kế
3 hoạch giảng dạy của 100 0 89 8 3 83 16 1 0
GV 0
Chỉ đạo GV xây
dựng kế hoạch
4 giảng dạy phần kiến 92 8 0 72 23 5 69 22 9 0
thức tự chọn, mở
rộng
Quy định số lượng,
5 chất lượng hồ sơ 90,1 9,9 0 75 17 8 79 18 3 0
chuyên môn
6
Xây dựng và công
100 0 0 89 6 5 84 13 3 0
bố kế hoạch chung
7
Duyệt và kiểm tra
100 0 0 82 13 5 84 14 2 0
các kế hoạch
Số liệu trên cho thấy, CBQL cấp Phòng và cấp trường đã QL việc xây
dựng và thực hiện kế hoạch DH ở mức độ thường xuyên là rất cao; Các nội
dung 1, 2, 3, 6, 7 là 100%. Trong khi đó ở nội dung này, GV và tổ trưởng lại
đánh giá việc thực hiện thường xuyên thấp hơn (91%; 90%; 89%; 89%; 82%),
kết quả đạt được là 81%; 82%; 83%; 84%; 84% (theo thứ tự của nội dung). Nội
dung 4 và 5 chưa được quan tâm đúng mức mặc dù tự nhận xét của CBQL cấp
Phòng và cấp trường là 92%; 90,1%, nhưng đánh giá của GV và tổ trưởng ở
mức độ thường xuyên là 72%; 75%, kết quả tốt đạt 69%; 79%. Nội dung 4 có
9% GV và tổ trưởng đánh giá mức độ thực hiện là trung bình, kết quả thực hiện
được đánh giá ở mức khá còn cao (từ 13% đến 22%), ở nội dung từ 1 đến 7 đều
có kết quả này.
Sự chênh lệch giữa tự đánh giá của CBQL cấp Phòng và cấp trường với
GV và tổ trưởng qua số liệu trên phản ánh mức độ thường xuyên và không
thường xuyên của các nội dung, có nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân chủ
yếu là BP QL của các cấp QL về xây dựng và thực hiện kế hoạch DH vẫn còn
những vướng mắc cần tháo gỡ để có sự thống nhất giữa xây dựng và thực hiện,
giữa chủ thể QL (CBQL cấp Phòng và cấp trường) và đối tượng QL (GV và
các tổ trưởng) ở các trường.

81
b. Quản lý đổi mới phương pháp giảng dạy theo quan điểm sư phạm
tương tác
Đổi mới PPDH trong các nhà trường hiện nay là vấn đề trọng tâm của
đổi mới chương trình và SGK. Đây là hoạt động diễn ra trong suốt quá trình
DH của mỗi người làm công tác GD. Đổi mới PPDH luôn được đặt trong mối
quan hệ thống nhất với các thành tố của quá trình DH nói riêng và quá trình GD
nói chung. Trong các trường TH trên địa bàn TPHCM, việc tổ chức và QL hoạt
động này cũng diễn ra theo tinh thần trên. Tác giả đã tiến hành khảo sát và thu
được kết quả sau:
Bảng 2.18: Kết quả đánh giá việc QL đổi mới PPDH của CBQL cấp Phòng và
cấp trường (%)
Không Không
thường thực Thường
xuyên xuyên hiện xuyên thường thực Tốt Khá TB Yếu
xuyên hiện
Tổ chức cho GV nghiên
1 cứu và quán triệt yêu cầu 91,3 8,7 0 82 18 0 77 19 4 0
đổi mới PPDH
2
Tổ chức thảo luận về đổi
83,6 16,4 0 79 20 1 66 30 4 0
mới PPDH
Tổ chức soạn bài và giảng
3 bài mẫu theo yêu cầu đổi 91,3 8,7 0 82 18 0 82 16 2 0
mới PPDH ở các môn học
4
Rút kinh nghiệm về bài
91,3 8,7 0 76 24 0 81 19 0 0
soạn, giờ dạy của GV
5
Quy định về thực hiện đổi
91,3 8,7 0 73 13 14 76 19 5 0
mới PPDH
6
Kiểm tra, đánh giá việc
91,3 8,7 0 82 11 7 82 18 0 0
thực hiện của GV
Các nội dung 1, 3, 4, 5, 6 được CBQL cấp Phòng và cấp trường đánh giá
rất cao (91,3% - 193/ 212 người). Đối với GV, việc đánh giá theo 6 nội dung
trên có sự khác nhau. CBQL đánh giá trên 90% là thường xuyên nhưng GV và
tổ trưởng có tới 18% ở nội dung 1; 20% ở nội dung 2; 18% ở nội dung 3; 24%
ở nội dung 4 là đánh giá việc QL không thường xuyên.
Kết quả thực hiện giữa các BP cũng có sự khác nhau. Tỉ lệ GV đánh giá
kết quả thực hiện tốt, cao nhất là 82% (BP 3, 6). Tỉ lệ các BP còn lại là 77%;

82
66%; 81%, 76%. Tỉ lệ GV, tổ trưởng đánh giá về kết quả khá còn chiếm nhiều
như: nội dung 2 là 30%, các nội dung khác từ 16% đến 19%.
Những vấn đề trên đã phản ánh đúng thực trạng công tác QL đổi mới
PPDH trong các trường TH trên địa bàn TPHCM. Sự nhận thức của GV và
CBQL cấp Phòng và cấp trường về hoạt động này rất cao. Công tác bồi dưỡng,
tập huấn đã thực hiện đầy đủ... Tuy nhiên, thực hiện thường xuyên trong giảng
dạy ở nhà trường còn nhiều vấn đề cần khắc phục như: sử dụng các TBDH,
việc DH theo nhóm và DH cá thể nhằm phát huy tính tích cực trong học tập của
HS, qua đó phát triển phẩm chất và năng lực HS, chất lượng một số tiết giảng
dạy theo PP mới chưa đem lại kết quả rõ ràng...
c. Quản lý triển khai quan điểm sư phạm tương tác vào trong hoạt động
dạy học của giáo viên
QL triển khai quan điểm sư phạm tương tác vào trong hoạt động DH của
GV thể hiện cụ thể qua việc chuẩn bị bài, soạn bài và lên lớp. Việc chuẩn bị
bài, soạn bài và lên lớp là nhiệm vụ trung tâm của GV trong DH. Để QL được
hoạt động này, đòi hỏi CBQL cấp Phòng và cấp trường phải có những BP QL
cụ thể và khoa học.
* Quản lý triển khai quan điểm sư phạm tương tác vào trong hoạt động
dạy học của giáo viên thông qua việc soạn bài lên lớp
Chuẩn bị bài và soạn bài lên lớp là hoạt động của GV được tiến hành ở
nhà. QL hoạt động này cần có những BP cụ thể, phù hợp như: kiểm tra giáo án
đột xuất, định kỳ, duyệt giáo án giảng dạy trước một tuần,... Để đánh giá thực
trạng công tác QL này ở các trường TH trên địa bàn TPHCM tác giả đã tiến
hành khảo sát theo bảng 2.19 dưới đây.
Bảng 2.19: Kết quả đánh giá việc QL soạn bài lên lớp của GV(%)
Không Không
xuyên thường thực Thường thường thực Tốt Khá TB Yếu
xuyên hiện xuyên xuyên hiện
Tổ chức hướng dẫn,
1 chỉ đạo thực hiện 100 0 0 90 9 1 82 18 0 0
các văn bản, quy

83
chế chuyên môn
Yêu cầu soạn bài
đúng PPCT và đổi
2
mới PPDH nhằm
100 0 0 87 7 6 74 20 6 0
phát triển phẩm
chất, năng lực cho
HS
Bài soạn đúng yêu
3
cầu về kiến thức,
91,3 8,7 0 83 17 0 80 20 0 0
phân phối thời
gian...
Chuẩn bị đủ các yêu
4 cầu về TB, phương 91,3 8,7 0 83 17 0 85 15 0 0
tiện phục vụ bài dạy
Kiểm tra bài soạn
5 thường xuyên và 100 0 0 90 10 0 85 14 1 0
định kỳ
6
Đánh giá và điều
91,3 8,7 0 87 11 2 84 14 2 0
chỉnh kịp thời
Số liệu trên cho thấy, các chỉ số tự đánh giá của CBQL đều rất cao (từ
91,3% đến 100%). Tự đánh giá của CBQL cấp Phòng và cấp trường và đánh
giá của GV và tổ trưởng có sự chênh lệch ở tất cả các nội dung đều từ 10% đến
12%. Ngay trong tự nhận xét, đánh giá cũng có sự chênh lệch ở nội dung 3, 4
và 6 mức độ thường xuyên là 91,3% và không thường xuyên là 8,7%. Đánh giá
của GV về mức độ thực hiện các nội dung trong QL soạn bài lên lớp giữa mức
độ thường xuyên là 90%; 87%; 83%; 83%; 90%; 87% và không thường xuyên
là 9%; 7%; 17%; 17%; 10%; 11% (theo thứ tự các nội dung). Nội dung 2 có
6% đánh giá là không thực hiện.
Kết quả thực hiện được đánh giá cao ở mức độ tốt và khá (từ 75% đến
85% tốt; 14% đến 20% khá), nội dung 2, 5, 6 có mức độ đánh giá trung bình.
Mức độ đánh giá về các BP trên phản ánh có thể khách quan. Tuy nhiên, một
số người làm công tác QL vẫn chưa thấy hết được tầm quan trọng của các BP.
Do vậy, có những BP không thường xuyên thực hiện, không được quan tâm
đúng mức, nhất là việc chuẩn bị các TB giảng dạy.
Điều này nói lên QL chất lượng bài soạn của GV còn nhiều vấn đề chưa
đạt yêu cầu, đồng thời việc QL của các cấp QL chưa chặt chẽ, thiếu kiểm tra,
giám sát, giúp đỡ GV nên chất lượng chưa đạt yêu cầu như mong muốn. Hạn
chế việc QL soạn bài của GV là việc chưa thấy xuất hiện nhiều bài soạn có ứng
dụng các kĩ thuật - PPDH tích cực vào các hoạt động; phần hoạt động của trò

Quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.doc

Quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.doc

Similar to Quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.doc (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 👍👍 Liên hệ Zalo/Tele: 0917.193.864

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 👍👍 Liên hệ Zalo/Tele: 0917.193.864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục.doc