SlideShare a Scribd company logo
Inihanda ni:
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO,MATF
Father Saturnino Urios University
Butuan City
MGA PARES
MINIMAL
“Siyáng lagging-lungti ang lumiligalig sa katawan
ng payapang paghihinyay, upang igiit; Laging may
lugar ang isang lagging-lungting lungsod sa hangal
na teklado ng lagás na tadyang.”
— Lungting Lungsod Lunggati,
Rio Alma, 2013
Ang pares ng salita na magkaiba ng kahulugan ngunit magkatulad na
magkatulad sa bigkas maliban sa isang ponema sa magkatulad na posisyon o
kaligiran ay tinatawag na pares minimal. Karaniwang ginagamit ang pares minimal
sa pagpapakita ng pagkakaiba ng mga tunog ng magkakahawig ngunit
magkakaibang ponema. Kung gagamiting halimbawa ang mga ponemang /p/ at /b/
ng Filipino, makikitang ang dalawang ponemang ito ay magkatulad sa punto ng
artikulasyon sapagkat kapwa labial o panlabi. Magkatulad din ang mga ito sa
paraan ng artikulasyon sapagkat kapwa istap o pasara. Ngunit ang /p/ ay
binibigkas nang walang tinig samantalang ang /b/ ay mayroon. Dahil sa
pagkakaibang ito, ang kahulugan ng isang salita ay nababago sa sandaling ang isa
ay ipalit sa isa. Ang salitang “pala” [shovel], halimbawa, ay magbabago ng
kahulugan sa sandaling ang /p/ ay palitan ng /b/ - “bala” [bullet]
ANG PARES MINIMAL
Pansinin na ang mga ponemang /p/ at /b/ ay nasa
magkatulad na kaligiran – pala:bala. Nasa magkatulad na
kaligiran ang /p/ at /b/ sapagkat magkatulad ang kanilang
kinalalagayan – kapwa nasa pusissyong inisyal: na kung aalisin ang
/p/ at /b/ sa mga salitang pala at bala, ang matitira ay
dalawang anyong magkatulad – ala at ala. Ano ang ibig sabihin
nito? Magkatulad ang kaligiran ng /p/ at /b/. Sa ganitong
kalagayan ay masasabing natin na ang pagkakaiba sa kahulugan
ng pala at bala ay dahil sa mga ponemang /p/ at /b/ at hindi dahil
sa alin man tunog sa dalawang salita. Kung gayon, ang /p/ at /b/
ay masabingmagkaibang ponema sa Pilipino sapagkat kapag
inilagay sa magkatulad na kaligiran na tulad nga ng pala at bala,
nagiging magkaiba ang kahulugan ng dalawang salita.
Mesa (table) – Misa (Mass)
Tela (cloth) – Tila (it seems)
Yari (made of) – Wari (perhaps)
Sipag (industrious) – Hipag (In-laws)
Tula (poem) – Dula (play/drama)
Butas (hole) – Botas (boots)Halimbawa:
Tingnan naman natin ang halimbawa ng pares ng salita na pala:alab.
Nasa magkatulad na kaligiran ba ang /p/ at /b/? Wala, sapagkat ang /p/ ay nasa
pusisyong inisyal ng salita samantalang ang /b/ naman ay nasa pusisyong inisyal
ng salita samantalang ang /b/ naman ay nasa pusisyong pinal. Samaktwid, hindi
magagamit ang pala:alab na halimbawa upang ipakita na ang /p/ at /b/ ay
magkaibang ponema.
Sa halimbawa naming kape:kafe ay nasa magkatulad na kaligiran ang /p/ at /f/.
Ngunit hindi natin nasasabing magkaibang ponema ang mga ito sapagkat hindi
nakapagpapabago ang mga ito sa kahulugan ng salita. Magkatulad ang kahulugan ng
kape at kafe. Samaktuwid, ang /f/ ay hindi pa maituturing na ponema sa Filipino. Sa
Ingles ay malinaw na magkaibang ponema ang /p/ at /f/, tulad ng makikita sa mga
pares minimal na pin:fin, pan:fan, past:fast, at iba pa. *************
MGA SANGGUNIAN:
AklatAklat
Montera, Godfrey
G. 2013.
Komunikasyon sa
Akademikong
Filipino. Likha
Publications: Cebu
City
Aklat
Zamora, Nina
Christina et al.
Komunikasyon sa
Akademikong Filipino.
Mutya Publishing,
Inc.: Malabon City
Santiago, Alfonso O.
1979. Panimulang
Linggwistika. Rex Book
Store: Quezon City
Aklat
Santiago, Alfonso O. at
Tiangco, Norma G.2003.
Makabagong Balarilang
Filipino.Rex Book Store:
Manila City.
01
02 03
04
MARAMING
SALAMAT!
LIKE AND FOLLOW

More Related Content

What's hot

Mga Istruktura ng Wikang Filipino
Mga Istruktura ng Wikang FilipinoMga Istruktura ng Wikang Filipino
Mga Istruktura ng Wikang Filipinoeijrem
 
MORPOLOHIYA
MORPOLOHIYAMORPOLOHIYA
MORPOLOHIYA
clauds0809
 
Ponoloji, Morpoloji, Leksikal
Ponoloji, Morpoloji, LeksikalPonoloji, Morpoloji, Leksikal
Ponoloji, Morpoloji, Leksikal
CarloPMarasigan
 
Ang ponolohiya o palatunugan
Ang ponolohiya o palatunuganAng ponolohiya o palatunugan
Ang ponolohiya o palatunugan
Mariz Balasoto
 
Morpolohiya at pagbabagong morpoponemiko
Morpolohiya at pagbabagong morpoponemikoMorpolohiya at pagbabagong morpoponemiko
Morpolohiya at pagbabagong morpoponemiko
cayyy
 
PONEMIKA-KABANATA-IV-FLT-102.pptx
PONEMIKA-KABANATA-IV-FLT-102.pptxPONEMIKA-KABANATA-IV-FLT-102.pptx
PONEMIKA-KABANATA-IV-FLT-102.pptx
CarolBenedicto1
 
Alomorp ng morpema
Alomorp ng morpemaAlomorp ng morpema
Alomorp ng morpema
Makati Science High School
 
Mga Prinsipal na Sangkap sa Pananalita
Mga Prinsipal na Sangkap sa PananalitaMga Prinsipal na Sangkap sa Pananalita
Mga Prinsipal na Sangkap sa Pananalita
Maechelle Anne Estomata
 
Morpema
MorpemaMorpema
Morpema
Reina Mikee
 
Sintaks
SintaksSintaks
Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010
Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010
Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010
MamWamar_SHS Teacher/College Instructor at ESTI
 
Introduksyon sa pag aaral ng wika (mga yugto sa pagkatuto ng wika)
Introduksyon sa pag aaral ng wika (mga yugto sa pagkatuto ng wika)Introduksyon sa pag aaral ng wika (mga yugto sa pagkatuto ng wika)
Introduksyon sa pag aaral ng wika (mga yugto sa pagkatuto ng wika)Antonnie Glorie Redilla
 
Sumisibol na gramatika sa Filipino
Sumisibol na gramatika sa FilipinoSumisibol na gramatika sa Filipino
Sumisibol na gramatika sa Filipino
Menard Fabella
 
rehistro ng wika
rehistro ng wika rehistro ng wika
rehistro ng wika
benjie olazo
 
Ortograpiyang filipino
Ortograpiyang filipinoOrtograpiyang filipino
Ortograpiyang filipino
shekainalea
 
Ang Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng KurikulumAng Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng Kurikulum
Charmaine Madrona
 

What's hot (20)

Mga Istruktura ng Wikang Filipino
Mga Istruktura ng Wikang FilipinoMga Istruktura ng Wikang Filipino
Mga Istruktura ng Wikang Filipino
 
MORPOLOHIYA
MORPOLOHIYAMORPOLOHIYA
MORPOLOHIYA
 
Ponoloji, Morpoloji, Leksikal
Ponoloji, Morpoloji, LeksikalPonoloji, Morpoloji, Leksikal
Ponoloji, Morpoloji, Leksikal
 
Ang ponolohiya o palatunugan
Ang ponolohiya o palatunuganAng ponolohiya o palatunugan
Ang ponolohiya o palatunugan
 
Morpolohiya at pagbabagong morpoponemiko
Morpolohiya at pagbabagong morpoponemikoMorpolohiya at pagbabagong morpoponemiko
Morpolohiya at pagbabagong morpoponemiko
 
Varayti ng wika
Varayti ng wikaVarayti ng wika
Varayti ng wika
 
PONEMIKA-KABANATA-IV-FLT-102.pptx
PONEMIKA-KABANATA-IV-FLT-102.pptxPONEMIKA-KABANATA-IV-FLT-102.pptx
PONEMIKA-KABANATA-IV-FLT-102.pptx
 
Alomorp ng morpema
Alomorp ng morpemaAlomorp ng morpema
Alomorp ng morpema
 
Mga Prinsipal na Sangkap sa Pananalita
Mga Prinsipal na Sangkap sa PananalitaMga Prinsipal na Sangkap sa Pananalita
Mga Prinsipal na Sangkap sa Pananalita
 
Ponolohiya
PonolohiyaPonolohiya
Ponolohiya
 
Morpema
MorpemaMorpema
Morpema
 
Sintaks
SintaksSintaks
Sintaks
 
Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010
Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010
Ang kurikulum ng edukasyong sekondari ng 2010
 
Introduksyon sa pag aaral ng wika (mga yugto sa pagkatuto ng wika)
Introduksyon sa pag aaral ng wika (mga yugto sa pagkatuto ng wika)Introduksyon sa pag aaral ng wika (mga yugto sa pagkatuto ng wika)
Introduksyon sa pag aaral ng wika (mga yugto sa pagkatuto ng wika)
 
Sumisibol na gramatika sa Filipino
Sumisibol na gramatika sa FilipinoSumisibol na gramatika sa Filipino
Sumisibol na gramatika sa Filipino
 
Kasaysayan ng linggwistika (1)
Kasaysayan ng linggwistika (1)Kasaysayan ng linggwistika (1)
Kasaysayan ng linggwistika (1)
 
Morpolohiya
MorpolohiyaMorpolohiya
Morpolohiya
 
rehistro ng wika
rehistro ng wika rehistro ng wika
rehistro ng wika
 
Ortograpiyang filipino
Ortograpiyang filipinoOrtograpiyang filipino
Ortograpiyang filipino
 
Ang Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng KurikulumAng Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng Kurikulum
 

Similar to MGA PARES MINIMAL NG WIKANG FILIPINO

Diptonggo
DiptonggoDiptonggo
Diptonggo
janehbasto
 
ponemang suprasegmental,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
ponemang suprasegmental,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,ponemang suprasegmental,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
ponemang suprasegmental,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
janemorimonte2
 
Ponolohiya.pptx
Ponolohiya.pptxPonolohiya.pptx
Ponolohiya.pptx
aldrinorpilla1
 
Modyul 6.pptx
Modyul 6.pptxModyul 6.pptx
Modyul 6.pptx
LouieJayGallevo1
 
Wikang tuali ifugao
Wikang tuali ifugaoWikang tuali ifugao
Wikang tuali ifugao
Grasya Hilario
 
Asimilasyon
AsimilasyonAsimilasyon
Asimilasyon
Allan Ortiz
 
Lesson k12 english
Lesson k12 englishLesson k12 english
Lesson k12 english
Adik Libro
 
ANG PONEMIKA
ANG PONEMIKAANG PONEMIKA
PALAGITLINGAN
PALAGITLINGAN PALAGITLINGAN
Ponolohiya (FIL 101)
Ponolohiya (FIL 101)Ponolohiya (FIL 101)
Ponolohiya (FIL 101)
NeilStephen19
 
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.pptKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
ELLAMAYDECENA2
 
KP_Aralin 4.pptx
KP_Aralin 4.pptxKP_Aralin 4.pptx
KP_Aralin 4.pptx
MelodyGraceDacuba
 
MODYUL-2EnWF.pdf
MODYUL-2EnWF.pdfMODYUL-2EnWF.pdf
MODYUL-2EnWF.pdf
LynJoy3
 
625157523-PALABIGKASAN.pptx
625157523-PALABIGKASAN.pptx625157523-PALABIGKASAN.pptx
625157523-PALABIGKASAN.pptx
SarahJaneBagay1
 
Ponema 110207003034-phpapp01
Ponema 110207003034-phpapp01Ponema 110207003034-phpapp01
Ponema 110207003034-phpapp01Noemi Morales
 
fil9.pptx
fil9.pptxfil9.pptx
KABANATA 2 Gramar at Lingguwistika.ppt
KABANATA 2 Gramar at Lingguwistika.pptKABANATA 2 Gramar at Lingguwistika.ppt
KABANATA 2 Gramar at Lingguwistika.ppt
YollySamontezaCargad
 
Istruktura ng wikang filipino
Istruktura ng wikang filipinoIstruktura ng wikang filipino
Istruktura ng wikang filipino
Manuel Daria
 
Mga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Mga Heograpikong Barayti sa PilipinasMga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Mga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Edlyn Nacional
 
Mga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Mga Heograpikong Barayti sa PilipinasMga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Mga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
EdlynNacional3
 

Similar to MGA PARES MINIMAL NG WIKANG FILIPINO (20)

Diptonggo
DiptonggoDiptonggo
Diptonggo
 
ponemang suprasegmental,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
ponemang suprasegmental,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,ponemang suprasegmental,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
ponemang suprasegmental,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
 
Ponolohiya.pptx
Ponolohiya.pptxPonolohiya.pptx
Ponolohiya.pptx
 
Modyul 6.pptx
Modyul 6.pptxModyul 6.pptx
Modyul 6.pptx
 
Wikang tuali ifugao
Wikang tuali ifugaoWikang tuali ifugao
Wikang tuali ifugao
 
Asimilasyon
AsimilasyonAsimilasyon
Asimilasyon
 
Lesson k12 english
Lesson k12 englishLesson k12 english
Lesson k12 english
 
ANG PONEMIKA
ANG PONEMIKAANG PONEMIKA
ANG PONEMIKA
 
PALAGITLINGAN
PALAGITLINGAN PALAGITLINGAN
PALAGITLINGAN
 
Ponolohiya (FIL 101)
Ponolohiya (FIL 101)Ponolohiya (FIL 101)
Ponolohiya (FIL 101)
 
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.pptKOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINOponolohiya-ppt.ppt
 
KP_Aralin 4.pptx
KP_Aralin 4.pptxKP_Aralin 4.pptx
KP_Aralin 4.pptx
 
MODYUL-2EnWF.pdf
MODYUL-2EnWF.pdfMODYUL-2EnWF.pdf
MODYUL-2EnWF.pdf
 
625157523-PALABIGKASAN.pptx
625157523-PALABIGKASAN.pptx625157523-PALABIGKASAN.pptx
625157523-PALABIGKASAN.pptx
 
Ponema 110207003034-phpapp01
Ponema 110207003034-phpapp01Ponema 110207003034-phpapp01
Ponema 110207003034-phpapp01
 
fil9.pptx
fil9.pptxfil9.pptx
fil9.pptx
 
KABANATA 2 Gramar at Lingguwistika.ppt
KABANATA 2 Gramar at Lingguwistika.pptKABANATA 2 Gramar at Lingguwistika.ppt
KABANATA 2 Gramar at Lingguwistika.ppt
 
Istruktura ng wikang filipino
Istruktura ng wikang filipinoIstruktura ng wikang filipino
Istruktura ng wikang filipino
 
Mga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Mga Heograpikong Barayti sa PilipinasMga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Mga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
 
Mga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Mga Heograpikong Barayti sa PilipinasMga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
Mga Heograpikong Barayti sa Pilipinas
 

More from DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT

LEKSIKOGRAPIYA.pdf
LEKSIKOGRAPIYA.pdfLEKSIKOGRAPIYA.pdf
SEMANTIKA.pdf
SEMANTIKA.pdfSEMANTIKA.pdf
ANG SIMUNO AT PANAGURI.pdf
ANG SIMUNO AT PANAGURI.pdfANG SIMUNO AT PANAGURI.pdf
ANG SIMUNO AT PANAGURI.pdf
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
BAHAGI NG PANALITA.pdf
BAHAGI NG PANALITA.pdfBAHAGI NG PANALITA.pdf
BAHAGI NG PANALITA.pdf
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
KAYARIAN NG SALITA.pdf
KAYARIAN NG SALITA.pdfKAYARIAN NG SALITA.pdf
KAYARIAN NG SALITA.pdf
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
ANG PAGBABAGONG MORPOPONEMIKO.pdf
ANG PAGBABAGONG MORPOPONEMIKO.pdfANG PAGBABAGONG MORPOPONEMIKO.pdf
ANG PAGBABAGONG MORPOPONEMIKO.pdf
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
MGA ANYO AT URI NG MOPEMA.pdf
MGA ANYO AT URI NG MOPEMA.pdfMGA ANYO AT URI NG MOPEMA.pdf
MGA ANYO AT URI NG MOPEMA.pdf
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
MGA ALOMORP NG MORPEMA.pdf
MGA ALOMORP NG MORPEMA.pdfMGA ALOMORP NG MORPEMA.pdf
MGA ALOMORP NG MORPEMA.pdf
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
DISTRIBUSYON NG MGA MORPEMA.pdf
DISTRIBUSYON NG MGA MORPEMA.pdfDISTRIBUSYON NG MGA MORPEMA.pdf
DISTRIBUSYON NG MGA MORPEMA.pdf
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
MORPOLOHIYA.pdf
MORPOLOHIYA.pdfMORPOLOHIYA.pdf
MGA SALITANG HIRAM SA INGLES
MGA SALITANG HIRAM SA INGLESMGA SALITANG HIRAM SA INGLES
MGA SALITANG HIRAM SA INGLES
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
PALAPANTIGAN
PALAPANTIGAN PALAPANTIGAN
ANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIK
ANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIKANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIK
ANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIK
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
ANG ALPABETONG FILIPINO: PAHAPYAW NA KASAYSAYAN
ANG ALPABETONG FILIPINO: PAHAPYAW NA KASAYSAYANANG ALPABETONG FILIPINO: PAHAPYAW NA KASAYSAYAN
ANG ALPABETONG FILIPINO: PAHAPYAW NA KASAYSAYAN
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
Balangkas ng mga aralin para sa midterm
Balangkas ng mga aralin para sa midtermBalangkas ng mga aralin para sa midterm
Balangkas ng mga aralin para sa midterm
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
PATNUBAY SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYON
PATNUBAY SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYONPATNUBAY SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYON
PATNUBAY SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYON
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
MGA DAHILAN BAKIT MAHALAGA ANG KOMUNIKASYON
MGA DAHILAN BAKIT MAHALAGA ANG KOMUNIKASYONMGA DAHILAN BAKIT MAHALAGA ANG KOMUNIKASYON
MGA DAHILAN BAKIT MAHALAGA ANG KOMUNIKASYON
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
MGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAKIKIPAGKOMUNIKSYON
MGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAKIKIPAGKOMUNIKSYONMGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAKIKIPAGKOMUNIKSYON
MGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAKIKIPAGKOMUNIKSYON
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
MGA LAYUNIN NG KOMUNIKASYON
MGA LAYUNIN NG KOMUNIKASYONMGA LAYUNIN NG KOMUNIKASYON
MGA LAYUNIN NG KOMUNIKASYON
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 
Balangkas ng mga Aralin para sa Balarila ng Wikang Filipino
Balangkas ng mga Aralin para sa Balarila ng Wikang FilipinoBalangkas ng mga Aralin para sa Balarila ng Wikang Filipino
Balangkas ng mga Aralin para sa Balarila ng Wikang Filipino
DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT
 

More from DONNA G. DELGADO-OLIVERIO, MATF, LPT (20)

LEKSIKOGRAPIYA.pdf
LEKSIKOGRAPIYA.pdfLEKSIKOGRAPIYA.pdf
LEKSIKOGRAPIYA.pdf
 
SEMANTIKA.pdf
SEMANTIKA.pdfSEMANTIKA.pdf
SEMANTIKA.pdf
 
ANG SIMUNO AT PANAGURI.pdf
ANG SIMUNO AT PANAGURI.pdfANG SIMUNO AT PANAGURI.pdf
ANG SIMUNO AT PANAGURI.pdf
 
BAHAGI NG PANALITA.pdf
BAHAGI NG PANALITA.pdfBAHAGI NG PANALITA.pdf
BAHAGI NG PANALITA.pdf
 
KAYARIAN NG SALITA.pdf
KAYARIAN NG SALITA.pdfKAYARIAN NG SALITA.pdf
KAYARIAN NG SALITA.pdf
 
ANG PAGBABAGONG MORPOPONEMIKO.pdf
ANG PAGBABAGONG MORPOPONEMIKO.pdfANG PAGBABAGONG MORPOPONEMIKO.pdf
ANG PAGBABAGONG MORPOPONEMIKO.pdf
 
MGA ANYO AT URI NG MOPEMA.pdf
MGA ANYO AT URI NG MOPEMA.pdfMGA ANYO AT URI NG MOPEMA.pdf
MGA ANYO AT URI NG MOPEMA.pdf
 
MGA ALOMORP NG MORPEMA.pdf
MGA ALOMORP NG MORPEMA.pdfMGA ALOMORP NG MORPEMA.pdf
MGA ALOMORP NG MORPEMA.pdf
 
DISTRIBUSYON NG MGA MORPEMA.pdf
DISTRIBUSYON NG MGA MORPEMA.pdfDISTRIBUSYON NG MGA MORPEMA.pdf
DISTRIBUSYON NG MGA MORPEMA.pdf
 
MORPOLOHIYA.pdf
MORPOLOHIYA.pdfMORPOLOHIYA.pdf
MORPOLOHIYA.pdf
 
MGA SALITANG HIRAM SA INGLES
MGA SALITANG HIRAM SA INGLESMGA SALITANG HIRAM SA INGLES
MGA SALITANG HIRAM SA INGLES
 
PALAPANTIGAN
PALAPANTIGAN PALAPANTIGAN
PALAPANTIGAN
 
ANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIK
ANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIKANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIK
ANG PALABAYBAYANG FILIPINO: PAPANTIG AT PATITIK
 
ANG ALPABETONG FILIPINO: PAHAPYAW NA KASAYSAYAN
ANG ALPABETONG FILIPINO: PAHAPYAW NA KASAYSAYANANG ALPABETONG FILIPINO: PAHAPYAW NA KASAYSAYAN
ANG ALPABETONG FILIPINO: PAHAPYAW NA KASAYSAYAN
 
Balangkas ng mga aralin para sa midterm
Balangkas ng mga aralin para sa midtermBalangkas ng mga aralin para sa midterm
Balangkas ng mga aralin para sa midterm
 
PATNUBAY SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYON
PATNUBAY SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYONPATNUBAY SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYON
PATNUBAY SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYON
 
MGA DAHILAN BAKIT MAHALAGA ANG KOMUNIKASYON
MGA DAHILAN BAKIT MAHALAGA ANG KOMUNIKASYONMGA DAHILAN BAKIT MAHALAGA ANG KOMUNIKASYON
MGA DAHILAN BAKIT MAHALAGA ANG KOMUNIKASYON
 
MGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAKIKIPAGKOMUNIKSYON
MGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAKIKIPAGKOMUNIKSYONMGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAKIKIPAGKOMUNIKSYON
MGA DAPAT ISAALANG-ALANG SA PAKIKIPAGKOMUNIKSYON
 
MGA LAYUNIN NG KOMUNIKASYON
MGA LAYUNIN NG KOMUNIKASYONMGA LAYUNIN NG KOMUNIKASYON
MGA LAYUNIN NG KOMUNIKASYON
 
Balangkas ng mga Aralin para sa Balarila ng Wikang Filipino
Balangkas ng mga Aralin para sa Balarila ng Wikang FilipinoBalangkas ng mga Aralin para sa Balarila ng Wikang Filipino
Balangkas ng mga Aralin para sa Balarila ng Wikang Filipino
 

MGA PARES MINIMAL NG WIKANG FILIPINO

  • 1. Inihanda ni: DONNA G. DELGADO-OLIVERIO,MATF Father Saturnino Urios University Butuan City MGA PARES MINIMAL
  • 2. “Siyáng lagging-lungti ang lumiligalig sa katawan ng payapang paghihinyay, upang igiit; Laging may lugar ang isang lagging-lungting lungsod sa hangal na teklado ng lagás na tadyang.” — Lungting Lungsod Lunggati, Rio Alma, 2013
  • 3. Ang pares ng salita na magkaiba ng kahulugan ngunit magkatulad na magkatulad sa bigkas maliban sa isang ponema sa magkatulad na posisyon o kaligiran ay tinatawag na pares minimal. Karaniwang ginagamit ang pares minimal sa pagpapakita ng pagkakaiba ng mga tunog ng magkakahawig ngunit magkakaibang ponema. Kung gagamiting halimbawa ang mga ponemang /p/ at /b/ ng Filipino, makikitang ang dalawang ponemang ito ay magkatulad sa punto ng artikulasyon sapagkat kapwa labial o panlabi. Magkatulad din ang mga ito sa paraan ng artikulasyon sapagkat kapwa istap o pasara. Ngunit ang /p/ ay binibigkas nang walang tinig samantalang ang /b/ ay mayroon. Dahil sa pagkakaibang ito, ang kahulugan ng isang salita ay nababago sa sandaling ang isa ay ipalit sa isa. Ang salitang “pala” [shovel], halimbawa, ay magbabago ng kahulugan sa sandaling ang /p/ ay palitan ng /b/ - “bala” [bullet] ANG PARES MINIMAL
  • 4. Pansinin na ang mga ponemang /p/ at /b/ ay nasa magkatulad na kaligiran – pala:bala. Nasa magkatulad na kaligiran ang /p/ at /b/ sapagkat magkatulad ang kanilang kinalalagayan – kapwa nasa pusissyong inisyal: na kung aalisin ang /p/ at /b/ sa mga salitang pala at bala, ang matitira ay dalawang anyong magkatulad – ala at ala. Ano ang ibig sabihin nito? Magkatulad ang kaligiran ng /p/ at /b/. Sa ganitong kalagayan ay masasabing natin na ang pagkakaiba sa kahulugan ng pala at bala ay dahil sa mga ponemang /p/ at /b/ at hindi dahil sa alin man tunog sa dalawang salita. Kung gayon, ang /p/ at /b/ ay masabingmagkaibang ponema sa Pilipino sapagkat kapag inilagay sa magkatulad na kaligiran na tulad nga ng pala at bala, nagiging magkaiba ang kahulugan ng dalawang salita.
  • 5. Mesa (table) – Misa (Mass) Tela (cloth) – Tila (it seems) Yari (made of) – Wari (perhaps) Sipag (industrious) – Hipag (In-laws) Tula (poem) – Dula (play/drama) Butas (hole) – Botas (boots)Halimbawa:
  • 6. Tingnan naman natin ang halimbawa ng pares ng salita na pala:alab. Nasa magkatulad na kaligiran ba ang /p/ at /b/? Wala, sapagkat ang /p/ ay nasa pusisyong inisyal ng salita samantalang ang /b/ naman ay nasa pusisyong inisyal ng salita samantalang ang /b/ naman ay nasa pusisyong pinal. Samaktwid, hindi magagamit ang pala:alab na halimbawa upang ipakita na ang /p/ at /b/ ay magkaibang ponema. Sa halimbawa naming kape:kafe ay nasa magkatulad na kaligiran ang /p/ at /f/. Ngunit hindi natin nasasabing magkaibang ponema ang mga ito sapagkat hindi nakapagpapabago ang mga ito sa kahulugan ng salita. Magkatulad ang kahulugan ng kape at kafe. Samaktuwid, ang /f/ ay hindi pa maituturing na ponema sa Filipino. Sa Ingles ay malinaw na magkaibang ponema ang /p/ at /f/, tulad ng makikita sa mga pares minimal na pin:fin, pan:fan, past:fast, at iba pa. *************
  • 7. MGA SANGGUNIAN: AklatAklat Montera, Godfrey G. 2013. Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Likha Publications: Cebu City Aklat Zamora, Nina Christina et al. Komunikasyon sa Akademikong Filipino. Mutya Publishing, Inc.: Malabon City Santiago, Alfonso O. 1979. Panimulang Linggwistika. Rex Book Store: Quezon City Aklat Santiago, Alfonso O. at Tiangco, Norma G.2003. Makabagong Balarilang Filipino.Rex Book Store: Manila City. 01 02 03 04