Gabay sa Angkop na Pagbasa

1. Metakognitibong Pagbasa
Tungo sa Mapanuring Pagbasa
at Mambabasa
Ni Lawrence F. Cobrador

2. Tatlong teorya, pananaw o kalakaran ang umiiral
sa larangan ng literasi o pagkatuto kaugnay sa
pagbasa:
 1. Tradisyunal na pananaw- kung saan matatagpuan na sa
teksto ang lahat ng ideya, impormasyon at kahulugan para sa
mambabasa. Nagreresulta ito sa isang pasibong pagbasa,
kung saan ang mababasa ay nagiging pasibong tagatasa na
nakatuon lamang sa mga salita at estruktura ng teksto.
Kaugnay ito ng bottom-up na paraan ni Patrick Gough
(1972).

3.  2. Pananaw na kognitibo- kung saan may interaksiyon ang mambabasa
sa teksto. Bumubuo rin siya ng hipotesis o haka-haka, tinatanggap o hindi
tinatanggap ang mga ideya o pahayag sa teksto, nagbibigay
interpretasyon sa mga datos, kumukuha ng impormasyong kaugnay ng
datos sa teksto mula sa mga dating kaalaman, nabasa, nakita, napanood at
narinig. Ang pananaw na ito ay kaugnay ng top-down na paraan
(Goodman 1990), Sikolingguwistikong Modelo ng Teorya ng Iskema
(Brumelhart 2004) at Konstruktibong Pag-unawa (Dole 2004).
at estratehiya sa pagbasa ang katangian ng pananaw na ito.

4.  Metakognitibong Pananaw- (Klein et al. 2004)- Pangunahing katangian
nito ang pag-iisip kung ano ang ginagawa habang nagbabasa.
estratehiya at teksto ang gabay ng pananaw na ito. Kumbaga,
nakukumpleto dito ang kulang na katangian ng tradisyunal (teksto
lamang) at kognitibo (kaalaman at estratehiya lamang). Ito ay kaugnay
Transactional Reader-Response Theory (W.Iser at Rosenblatt), kung saan
ang mambabasa ang lumilikha ng kahulugan sa teksto mula sa mga
kaalaman at karanasan. Sa teoryang ito, may nabubuong interaksiyon sa
pagitan ng teksto at mambabasa. Kaugnay rin ito ng pinagsamang
pagbasang analitikal (teksto bilang teksto) at kritikal (Teksto sa Konteksto)
na siyang bumubuo sa mapanuring pagbasa. Interaksiyon ng kaalaman,
estratehiya at teksto ang metakognitibong pagbasa.

5. Proseso ng Metakognitibong Pagbasa
 1. estratehiya
 2. hanapin at tukuyin ang paksang pangungusap
 3. Linawin, bigyang-tuon at balik-balikan ang layunin ng may-akda habang
binabasa ang teksto
 4. Piliin, busisiin at basahing mabuti ang mga detalye o ebidensiya
 5. Suriin ang paraan ng pagkakasulat
 6. Alamin ang gamit na wika
 7. Gumawa ng tuloy-tuloy na prediksiyon
 8. Pagsikapang gawan ng buod ang binasang teksto
 9. Gumawa ng ebalwasyon o kongklusyon batay sa mga tinukoy sa teksto

6. Mga Responsibilidad at Gawain ng
Mapanuring Mambabasa
 Bago gumawa ng obserbasyon at reaksiyon sa teksto, masusi itong
binabasa at hindi pahapyaw lamang.
 Bukas ang isip sa mga ideyang ipinahahayag ng may-akda o ng teksto.
 Tumatanggap ng mga bagong ideya at iniuugnay ito sa sarili niyang ideya.
 Bumubuo ng sariling ideya at hindi nakikisakay lamang sa ideya ng iba.
 Maalam, nagsasaliksik at naghahanap ng paraan upang maunawaan ang
teksto at paksa mula sa mga libro, panayam, internet, obserbasyon at iba
pa.
 Gumagamit ng wikang rumerespeto sa anomang palagay sa binasang
akda.

7. Mga Responsibilidad at Gawain ng
Mapanuring Mambabasa
 Nakatutulong ang pagsusuri upang makabahagi sa pagpapaunlad ng
kaalaman.
 Nakagagawa ng pagbubuod o sintesis ng mahahalagang punto o ideya
mula sa teksto.
 Sinusuri ang teksto mula sa iba’t ibang lente at hindi mula sa iisang
pananaw lamang.
 Nabibigyang-pagpapahalaga at pagtatasa ang mga ideya sa teksto.