SlideShare a Scribd company logo
МӨНГӨНИЙ ЗАХ ЗЭЭЛ
/ MONEY MARKET/
1. Мөнгө,түүний үүрэг, хэлбэр
2. Мөнгөний нийлүүлэлт
3. Мөнгөний эрэлт
4. Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр
1. Мөнгө,түүний үүрэг,хэлбэр
Мөнгө нь аливаа ажил гүйлгээнд ашиглаж болох
санхүүгийн актив юм.
Тухайн улсын эдийн засагт дараах гурван үүргийг
гүйцэтгэж байгаа бүх зүйлсийг мөнгө гэж ойлгоно.
Үүнд:
1.Өртгийн хэмжүүр
2.Гүйлгээний хэрэгсэл
3.Хуримтлалын хэрэгсэл
Өртгийн хэмжүүр.
Мөнгө нь зориулалт, шинж чанар, хэлбэр
дүрсээрээ ялгаатай бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хооронд
нь харьцуулах боломж олгодогоороо өртгийн
хэмжүүр болдог.
Улс орны хэмжээнд байгаа бүх бүтээгдэхүүн,
үйлчилгээг нэг хэмжүүрт оруулахдаа мөнгөөр
илэрхийлдэг.
Энэ нь мөнгө өртгийн хэмжүүр болж байгаагийн нэг
илэрэл юм.
Гүйлгээний хэрэгсэл.
Мөнгө нь төлбөрийн чадвартай байдаг, энэ
утгаараа гүйлгээний хэрэгслийн үүргийг гүйцэтгэдэг.
Нөгөө талаас мөнгө нь бүх нийтээрээ хүлээн
зөвшөөрсөн онцгой төрлийн хэрэгсэл учраас тухайн
эдийн засагт явагдаж байгаа бүх арилжаа солилцоо
нь мөнгөний тусламжтайгаар явагддаг.
Хуримтлалын хэрэгсэл.
Мөнгө нь хамгийн сайн хөрвөх чадвартай байдаг,
энэ утгаараа хуримтлалын хэрэгслийн үүргийг
гүйцэтгэдэг.
Өөрөөр хэлбэл, мөнгө нь бүх төрлийн
бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээр солигдох чадвартай
учраас эдийн засгийн субъектүүд мөнгөөр
хуримтлал хийдэг.
Үүнээс гадна эдийн засгийн субъектүүд
мөнгөнөөс бусад хэлбэрээр тухайлбал, төрөл
бүрийн үнэт цааснууд болон үл хөдлөх хөрөнгө
хэлбэрээр хуримтлал хийдэг.
Хэрэв мөнгөний нэг үүрэг нь доголдвол нөгөө
хоёр үүргээ гүйцэтгэж чадахгүй болдог. Иймээс
хамтад нь авч үзэх шаардлагатай.
Эрт дээр үеэс өнөөг хүртэл мөнгөний дараах
гурван хэлбэр оршсоор байна.
Үүнд:
1.Эд бараан мөнгө
2.Бэлэн мөнгө
3. Бэлэн бус мөнгө
Эд бараан мөнгө.
Өөрөөр хэлбэл, ямар нэгэн бараа мөнгөний үүргийг
гүйцэтгэж байна гэсэн үг.
Одоогийн бидний хэрэглэж байгаа мөнгө үүсч бий
болохоос өмнө эдийн засгийн субъектүүд арилжаа
наймаа хийхдээ барааг бараагаар худалдан солилцдог
байжээ.
Энэ солилцоог эдийн засагт бартерийн худалдаа
гэж нэрлэдэг.
Бэлэн мөнгө.
Бэлэн мөнгө нь цаасан ба зоосон мөнгөнөөс
бүрдэнэ.
Цаасан ба зоосон мөнгө нь Төв банкны өрийн
бичиг бөгөөд тухайн улсын хэмжээнд арилжаа
солилцооны хэрэгсэл болгон ашиглахыг хуулиар
баталгаажуулж өгдөг.
Мөн цаасан ба зоосон мөнгийг хэвлэх зардал нь
маш бага бөгөөд өөрөөр хэлбэл, хэвлэх зардал болон
худалдан авах чадварын хооронд ямар нэгэн хамаарал
байх ёсгүй.
Бэлэн бус мөнгө.
Бэлэн бус мөнгө нь шууд утгаараа гүйлгээний
хэрэгсэл болдоггүй боловч ямар нэгэн алдагдал,
эрсдэлгүйгээр бэлэн мөнгө болгох боломжтой
санхүүгийн бусад актив юм.
Тухайлбал, хадгаламжууд, төрөл бүрийн картууд гэх
мэт.
Санхүүгийн зах зээл өндөр хөгжсөн улс орнуудад
ихэнх төлбөр, тооцоо нь бэлэн бус хэлбэрээр хийгддэг.
Бэлэн бус хэлбэрээр төлбөр, тооцоо хийх нь
дараах хэд хэдэн давуу талтай. Үүнд:
• Их хэмжээний мөнгө авч явах шаардлагагүй
• Эрсдэл, аюул багатай
• Хүүгийн орлого өгч байдаг
2.Мөнгөний нийлүүлэлт
Мөнгөний нийлүүлэлт нь тухайн улсын хэмжээнд
мөнгөний үүргийг гүйцэтгэж байгаа бүх төрлийн
активын нийлбэрээр тодорхойлогдоно.
Мөнгийг хөрвөх чадвараар нь дараах агрегатуудад
ангилдаг.
 М0
 М1
 М2
М0 нь банкнаас гадуур гүйлгээнд байгаа бэлэн
мөнгөөр тодорхойлогдоно.
М1 = M0 + Харилцах дансны мөнгө + Хугацаагүй
хадгаламж
М2 = M1 + Хугацаатай хадгаламж + Бүх төрлийн
валютын хадгаламж
Монгол улсын хувьд хөрөнгийн зах зээлийн
хөгжил сул байдагтай холбоотойгоор М3, М4-ийг
тооцдоггүй учраас мөнгөний нийлүүлэлтийг М2-оор
тодорхойлдог.
Аль ч улсын хувьд мөнгөний тоо хэмжээг
оновчтой тодорхойлох асуудал чухал байдаг.
Өөрөөр хэлбэл, мөнгөний нийт хэмжээ нь эдийн
засагт хэрхэн нөлөөлөх вэ? гэдгийг судалдаг.
Үүнийг мөнгөний тооны онолын тэгшитгэлийг
ашиглан тайлбарладаг. / И.Фишер /
M – Нийт мөнгөний хэмжээ буюу М2
V – Мөнгөний эргэлтийн хурд
P – Үнийн ерөнхий түвшин
Y – Нийт бүтээгдэхүүн ,үйлчилгээ тоо хэмжээ
(P ∙Y) - Нэрлэсэн ДНБ
M V P Y
  
Энэхүү тэгшитгэлийг мөнгөний тооны онолын
тэгшитгэл гэж нэрлэдэг.
Мөнгөний тооны онолын тэгшитгэл нь
тухайн хугацаанд эдийн засагт үйлдвэрлэгдэж буй
эцсийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний өртөг (P ∙Y)
нь нийт мөнгөний тоо хэмжээг мөнгөний
эргэлтийн хурдаар үржүүлсэнтэй (M∙V) тэнцүү
гэдгийг харуулна.
Мөнгөний нийлүүлэлтийг тухайн улсын төв
банкнаас зохицуулдаг.
Мөнгөний нийлүүлэлт хүүгийн түвшнээс
хамаардаггүй бөгөөд графикт босоо тэнхлэгт
хүүгийн түвшинг авбал босоо тэнхлэгтэй
параллелиар дүрслэгдэнэ.
Мөнгөний нийлүүлэлт
r 2
B
A
r 1
M s
r
M s
Тухайн улсын Төв банк мөнгөний тооны онолын
тэгшитгэлийн тэнцвэрийг хангахаар мөнгөний
нийлүүлэлтийг зохицуулахыг зорьдог.
Иймээс мөнгөний нийлүүлэлт нь хүүгийн
түвшнээс хамаарахгүй, харин хүүгийн түвшнийг
тодорхойлдог
3.Мөнгөний эрэлт
Мөнгөний эрэлтийг энгийнээр тодорхойлбол эдийн
засгийн субьектүүдэд зайлшгүй шаардлагатай байгаа
нийт мөнгөний хэмжээ юм.
Мөнгөний гүйцэтгэх үүргүүдтэй холбоотойгоор
мөнгөний эрэлтийг дараах байдлаар ангилдаг.
Үүнд:
1.Арилжаа солилцооны эрэлт
2.Ашиг хонжооны эрэлт
Арилжаа солилцооны эрэлт.
Мөнгө гүйлгээний хэрэгслийн үүрэг гүйцэтгэж
байдагтай холбоотойгоор мөнгөний арилжаа
солилцооны эрэлт үүснэ.
Өөрөөр хэлбэл, мөнгөний арилжааны эрэлт үүсч
байна гэдэг нь бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний эрэлт
үүсч байгаагийн илрэл юм.
Mөнгөний арилжааны эрэлт нь бүтээгдэхүүн,
үйлчилгээний эрэлтээс шууд хамаарна.
Арилжаа солилцооны эрэлтийг мөнгөний тооны
онолын тэгшитгэлээс тодорхойлж болно.
C
P Y
M V P Y MD
V

    
1
k
V

C C
P Y
MD MD k P Y
V

    
- Mөнгөний арилжаа солилцооны эрэлт
гэвэл мөнгөний арилжаа солилцооны
эрэлтийн тэгшитгэл нь дараах хэлбэртэй
болно.
𝑀𝐷𝐶
Дээрх тэгшитгэлээс харвал хэрэв үнийн ерөнхий
түвшин өсвөл мөнгөний арилжаа эрэлт өснө.
Нөгөө талаас үйлдвэрлэл өссөнөөр мөнгөний
арилжааны эрэлт мөн өснө.
Ашиг хонжооны эрэлт.
Мөнгө хуримтлалын хэрэгслийн үүрэг
гүйцэтгэдэгтэй холбоотойгоор мөнгөний ашиг
хонжооны эрэлт үүсдэг.
Эдийн засгийн субьектүүд мөнгө болон бусад
санхүүгийн активаар хуримтлал хийдэг.
Ашиг хонжооны эрэлт нь хүүгийн түвшнээс урвуу
хамаарна.
Учир нь хүүгийн түвшин өндөр байхын хэрээр
эдийн засгийн субьектүүдийн гар дээр байгаа
мөнгөний алдагдсан боломжийн өртөг ихэсдэг.
Иймээс хүүгийн түвшин өндөр байхад гар дээр байх
бэлэн мөнгөний хэмжээ багасдаг.
Бусад хүчин зүйл тогтмол байхад мөнгөний ашиг
хонжооны эрэлт болон хүүгийн түвшний/хүү гэдгийн
цаана зээлийн хүү, хадгаламжийн хүү, бондын хүүгийн
аль алийг нь ойлгоно/ хоорондох хамаарлыг
томьёолбол:
Нийт мөнгөний эрэлт нь арилжаа солилцоо болон
ашиг хонжооны мөнгөний эрэлтийн нийлбэрээр
тодорхойлогдоно.
( )
P
P
P
r MD
MD f r
r MD
 
 
 
t C P
MD MD MD
 
total
MD
Profit
MD
- Нийт мөнгөний эрэлт
- Мөнгөний ашиг хонжооны эрэлт
- Мөнгөний арилжаа солилцооны
эрэлт
Commerce
MD
Бусад хүчин зүйл тогтмол байхад мөнгөний
эрэлтийг хүүгийн түвшнээс хамааруулан графикт
дүрсэлбэл дараах хэлбэртэй байна. / Зураг 2. /
Доорх зургийн хувьд нь мөнгөний эрэлтийн урвуу
функцийн график дүрслэл буюу мөнгөний эрэлтийн
муруй юм.
( )
r f MD

1 2 1 2
2 1 2 1
r r MD MD
r r MD MD
    
    
Мөнгөний эрэлт
Мөнгөний эрэлтэд хүүгийн түвшин нөлөөлөхөөс
гадна хүүгийн бус хүчин зүйлс болох нэрлэсэн ДНБ
нөлөөлнө.
Нэрлэсэн ДНБ (P ∙ Y) өссөнөөр нэг талаас эдийн
засгийн субьектүүдийн эцсийн хэрэглээндээ зарцуулах
зардал өсөх тул мөнгөний эрэлт өснө.
Ингэснээр мөнгөний эрэлтийн муруй баруун дээш
параллелиар шилжилт хийнэ. Эсрэг тохиолдолд
мөнгөний эрэлтийн муруй зүүн доош параллелиар
шилжинэ.
4. Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр
Мөнгөний нийлүүлэлт болон эрэлтийг нэгтгэснээр
мөнгөний зах зээлийн тэнцвэрийг тодорхойлох
боломжтой.
Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэрийг авч үзснээр
тэнцвэрт хүүгийн түвшин болон мөнгөний хэмжээг
тодорхойлж болно.
Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэрийг графикт дүрсэлбэл
дараах байдалтай байна
.
r =f(M d )
M * =M d =M s
E *
M s
r*
M d , M s
r
Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр
Мөнгөний эрэлт, нийлүүлэлтийн тэнцвэрээр
мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр тодорхойлогдоно.
Графикт дүрсэлснээр мөнгөний эрэлтийн муруй ба
мөнгөний нийлүүлэлтийн муруйн огтлолцлоор
мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр болох E* цэг
тодорхойлогдоно.
E* тэнцвэрийн хувьд тэнцвэрт хүүгийн түвшин r* ба
тэнцвэрт мөнгөний тоо хэмжээ M*-оор
тодорхойлогдоно.
Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр нь мөнгөний
эрэлт, нийлүүлэлтийн хүүгийн бус хүчин зүйлээс
хамааран нэг төлвөөс нөгөө төлөвт шилжих бөгөөд
ингэснээр мөнгөний зах зээлийн тэнцвэрт хүүгийн
түвшин болон мөнгөний нийлүүлэлтийн хэмжээ
өөрчлөгдөнө.
Мөнгөний эрэлтийн өөрчлөлт.
Бусад хүчин зүйл тогтмол байхад нэрлэсэн ДНБ
өссөнөөр мөнгөний арилжаа солилцооны эрэлт өсөх
ба өөрөөр хэлбэл, нийт мөнгөний эрэлт өснө.
Мөнгөний эрэлт өссөнөөр мөнгөний эрэлтийн
муруй баруун дээш параллелиар шилжинэ./Зураг 4/
r 1 =f(M d )
E 1
*
r
M d , M s
r *
M s
E *
M * =M d =M s
r =f(M d )
𝒓𝟏
∗
Графикт нийт мөнгөний эрэлтийн муруй баруун
дээш параллелиар шилжсэнээр мөнгөний зах зээлийн
тэнцвэр E* цэгээс E1
∗
цэгт шилжих бөгөөд үүний үр
дүнд тэнцвэрт хүүгийн түвшин 𝑟∗
→ 𝑟1
∗
болж өснө.
Харин тэнцвэрт мөнгөний хэмжээ тогтмол байна
Бусад хүчин зүйл тогтмол байхад нэрлэсэн ДНБ
буурснаар мөнгөний арилжаа солилцооны эрэлт
буурах ба өөрөөр хэлбэл, нийт мөнгөний эрэлт
буурна .
Мөнгөний эрэлт буурснаар мөнгөний эрэлтийн
муруй зүүн доош параллелиар шилжинэ.
Үүний үр дүнд тэнцвэрт хүүгийн түвшин буурна.
Мөнгөний нийлүүлэлтийн өөрчлөлт.
Мөнгөний нийлүүлэлтийг тухайн улсын Төв
банкнаас зохицуулж байдаг.
Мөнгөний эрэлт тогтмол байхад мөнгөний
нийлүүлэлтийг нэмэгдүүлсэнээр мөнгөний
нийлүүлэлтийн муруй баруун тийш парраллелиар
шилжинэ.
Үүний дүнд тэнцвэрт хүүгийн түвшин r1 → r2
болж буурна.
Мөнгөний эрэлт тогтмол байхад мөнгөний
нийлүүлэлтийг буурууласнаар мөнгөний
нийлүүлэлтийн муруй зүүн тийш парраллелиар
шилжинэ.
Үүний дүнд тэнцвэрт хүүгийн түвшин r1 → r3 болж
өснө.
r
М
r2
r1
r3
E1
E2
E3
M1
𝑆
M2
𝑆
M3
𝑆
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА

More Related Content

What's hot

FOREIGN EXCHANGE MARKET AND EXCHANGE RATE
FOREIGN EXCHANGE MARKET AND EXCHANGE RATEFOREIGN EXCHANGE MARKET AND EXCHANGE RATE
FOREIGN EXCHANGE MARKET AND EXCHANGE RATE
Sundar B N
 
FORIEGN EXCHANGE MARKET.UAF
FORIEGN EXCHANGE MARKET.UAFFORIEGN EXCHANGE MARKET.UAF
FORIEGN EXCHANGE MARKET.UAF
Ayesha Iftikhar
 
Introduction to Foreign Exchange
Introduction to Foreign ExchangeIntroduction to Foreign Exchange
Introduction to Foreign Exchange
ICAB
 
The demand for and supply of money
The demand for and supply of moneyThe demand for and supply of money
The demand for and supply of money
Nayan Vaghela
 
Foreign exchange
Foreign exchangeForeign exchange
Foreign exchange
Umair Aslam
 
Foreign exchange market
Foreign exchange marketForeign exchange market
Foreign exchange market
shreyasisen
 
Demand for Money
Demand for MoneyDemand for Money
Demand for Money
Imran Nordin
 
Foreign exchange market
Foreign exchange marketForeign exchange market
Foreign exchange market
Simran Kaur
 
International monetary regimes
International monetary regimesInternational monetary regimes
International monetary regimes
Wai Mar Soe
 
Money supply
Money supplyMoney supply
Money supply
R K Dwivedi
 
the foreign exchange market
the foreign exchange marketthe foreign exchange market
the foreign exchange market
kainlovely30
 
4. supply & demand of money
4. supply & demand of money4. supply & demand of money
4. supply & demand of money
santumane
 
big mac index Project
big mac index Projectbig mac index Project
big mac index Project
kartikganga
 
The money supply and inflation ppt @ bec doms
The money supply and inflation ppt @ bec domsThe money supply and inflation ppt @ bec doms
The money supply and inflation ppt @ bec doms
Babasab Patil
 
Monetary policy institutions
Monetary policy institutionsMonetary policy institutions
Monetary policy institutionsjramuguis
 
Friedmans theory of demand
Friedmans theory of demandFriedmans theory of demand
Friedmans theory of demand
MuskanDhawan7
 
Fundamentals of foreign exchange market
Fundamentals of foreign exchange marketFundamentals of foreign exchange market
Fundamentals of foreign exchange market
Maksudul Huq Chowdhury
 

What's hot (20)

FOREIGN EXCHANGE MARKET AND EXCHANGE RATE
FOREIGN EXCHANGE MARKET AND EXCHANGE RATEFOREIGN EXCHANGE MARKET AND EXCHANGE RATE
FOREIGN EXCHANGE MARKET AND EXCHANGE RATE
 
FORIEGN EXCHANGE MARKET.UAF
FORIEGN EXCHANGE MARKET.UAFFORIEGN EXCHANGE MARKET.UAF
FORIEGN EXCHANGE MARKET.UAF
 
Introduction to Foreign Exchange
Introduction to Foreign ExchangeIntroduction to Foreign Exchange
Introduction to Foreign Exchange
 
The demand for and supply of money
The demand for and supply of moneyThe demand for and supply of money
The demand for and supply of money
 
Foreign exchange
Foreign exchangeForeign exchange
Foreign exchange
 
Foreign exchange market
Foreign exchange marketForeign exchange market
Foreign exchange market
 
Demand for Money
Demand for MoneyDemand for Money
Demand for Money
 
Foreign exchange market
Foreign exchange marketForeign exchange market
Foreign exchange market
 
International monetary regimes
International monetary regimesInternational monetary regimes
International monetary regimes
 
Money supply
Money supplyMoney supply
Money supply
 
the foreign exchange market
the foreign exchange marketthe foreign exchange market
the foreign exchange market
 
4. supply & demand of money
4. supply & demand of money4. supply & demand of money
4. supply & demand of money
 
big mac index Project
big mac index Projectbig mac index Project
big mac index Project
 
The money supply and inflation ppt @ bec doms
The money supply and inflation ppt @ bec domsThe money supply and inflation ppt @ bec doms
The money supply and inflation ppt @ bec doms
 
foreign exchange
foreign exchangeforeign exchange
foreign exchange
 
4 money view
4 money view4 money view
4 money view
 
Velocity of money
Velocity of moneyVelocity of money
Velocity of money
 
Monetary policy institutions
Monetary policy institutionsMonetary policy institutions
Monetary policy institutions
 
Friedmans theory of demand
Friedmans theory of demandFriedmans theory of demand
Friedmans theory of demand
 
Fundamentals of foreign exchange market
Fundamentals of foreign exchange marketFundamentals of foreign exchange market
Fundamentals of foreign exchange market
 

Similar to Macrol12. 2020 2021

Money Supply and Its Determinants (1).docx
Money Supply and Its Determinants (1).docxMoney Supply and Its Determinants (1).docx
Money Supply and Its Determinants (1).docx
Murshedul Arafin
 
Moneyn capital
Moneyn capitalMoneyn capital
Moneyn capitalAli Kamran
 
research on framework of money market equlibrium
research on framework of money market equlibriumresearch on framework of money market equlibrium
research on framework of money market equlibrium
tiararose773
 
Monetary Systems
Monetary SystemsMonetary Systems
Monetary SystemsAleeza Baig
 
Foreign Exchange Rate System notes .pptx
Foreign Exchange Rate System notes .pptxForeign Exchange Rate System notes .pptx
Foreign Exchange Rate System notes .pptx
ran17april2001
 
7 question
7 question7 question
7 question
Оля Раку
 
Nani quantitative theory of money
Nani quantitative theory of moneyNani quantitative theory of money
Nani quantitative theory of moneyVikram g b
 
project of foreign exchange market
 project of foreign exchange market project of foreign exchange market
project of foreign exchange market
Dhwani Patel
 
Economic project on foreign exchange for m.com part 1
Economic project on foreign exchange for m.com part 1 Economic project on foreign exchange for m.com part 1
Economic project on foreign exchange for m.com part 1
Anjali Modi
 
The money supply and inflation ppt @ bec doms
The money supply and inflation ppt @ bec domsThe money supply and inflation ppt @ bec doms
The money supply and inflation ppt @ bec doms
Babasab Patil
 
Money, the Price Level, and Inflation
Money, the Price Level, and InflationMoney, the Price Level, and Inflation
Money, the Price Level, and Inflation
Selman Kaymaz
 
Foreign Exchange Management.pptx
Foreign Exchange Management.pptxForeign Exchange Management.pptx
Foreign Exchange Management.pptx
ShetuBiswas3
 
Exchange mechanism
Exchange mechanismExchange mechanism
Exchange mechanism
Neeraj Rana
 
Forreign Exchange Market
Forreign Exchange MarketForreign Exchange Market
Forreign Exchange Market
Rajeev Sinha
 
Monetary Economics-Quantity Theory of Money
Monetary Economics-Quantity Theory of MoneyMonetary Economics-Quantity Theory of Money
Monetary Economics-Quantity Theory of Money
Saradha Shyam
 
Endogenous money within sraffian framework and its implication for SME in Ar...
Endogenous money within sraffian framework and its  implication for SME in Ar...Endogenous money within sraffian framework and its  implication for SME in Ar...
Endogenous money within sraffian framework and its implication for SME in Ar...
Grupo de Economia Política IE-UFRJ
 
Understanding the Foreign Exchange Market
Understanding the Foreign Exchange MarketUnderstanding the Foreign Exchange Market
Understanding the Foreign Exchange Market
GOLDY SINGH
 
Chapter 12 inflation
Chapter 12 inflationChapter 12 inflation
Chapter 12 inflation
Deden As-Syafei
 
Foreign exchange management
Foreign exchange managementForeign exchange management
Foreign exchange managementChandini Ammu
 
Monetary model of exchange rates
Monetary model of exchange ratesMonetary model of exchange rates
Monetary model of exchange rates
Asusena Tártaros
 

Similar to Macrol12. 2020 2021 (20)

Money Supply and Its Determinants (1).docx
Money Supply and Its Determinants (1).docxMoney Supply and Its Determinants (1).docx
Money Supply and Its Determinants (1).docx
 
Moneyn capital
Moneyn capitalMoneyn capital
Moneyn capital
 
research on framework of money market equlibrium
research on framework of money market equlibriumresearch on framework of money market equlibrium
research on framework of money market equlibrium
 
Monetary Systems
Monetary SystemsMonetary Systems
Monetary Systems
 
Foreign Exchange Rate System notes .pptx
Foreign Exchange Rate System notes .pptxForeign Exchange Rate System notes .pptx
Foreign Exchange Rate System notes .pptx
 
7 question
7 question7 question
7 question
 
Nani quantitative theory of money
Nani quantitative theory of moneyNani quantitative theory of money
Nani quantitative theory of money
 
project of foreign exchange market
 project of foreign exchange market project of foreign exchange market
project of foreign exchange market
 
Economic project on foreign exchange for m.com part 1
Economic project on foreign exchange for m.com part 1 Economic project on foreign exchange for m.com part 1
Economic project on foreign exchange for m.com part 1
 
The money supply and inflation ppt @ bec doms
The money supply and inflation ppt @ bec domsThe money supply and inflation ppt @ bec doms
The money supply and inflation ppt @ bec doms
 
Money, the Price Level, and Inflation
Money, the Price Level, and InflationMoney, the Price Level, and Inflation
Money, the Price Level, and Inflation
 
Foreign Exchange Management.pptx
Foreign Exchange Management.pptxForeign Exchange Management.pptx
Foreign Exchange Management.pptx
 
Exchange mechanism
Exchange mechanismExchange mechanism
Exchange mechanism
 
Forreign Exchange Market
Forreign Exchange MarketForreign Exchange Market
Forreign Exchange Market
 
Monetary Economics-Quantity Theory of Money
Monetary Economics-Quantity Theory of MoneyMonetary Economics-Quantity Theory of Money
Monetary Economics-Quantity Theory of Money
 
Endogenous money within sraffian framework and its implication for SME in Ar...
Endogenous money within sraffian framework and its  implication for SME in Ar...Endogenous money within sraffian framework and its  implication for SME in Ar...
Endogenous money within sraffian framework and its implication for SME in Ar...
 
Understanding the Foreign Exchange Market
Understanding the Foreign Exchange MarketUnderstanding the Foreign Exchange Market
Understanding the Foreign Exchange Market
 
Chapter 12 inflation
Chapter 12 inflationChapter 12 inflation
Chapter 12 inflation
 
Foreign exchange management
Foreign exchange managementForeign exchange management
Foreign exchange management
 
Monetary model of exchange rates
Monetary model of exchange ratesMonetary model of exchange rates
Monetary model of exchange rates
 

More from ssuserca5598

MICRO L6.2022 -2023 on.pdf
MICRO L6.2022 -2023 on.pdfMICRO L6.2022 -2023 on.pdf
MICRO L6.2022 -2023 on.pdf
ssuserca5598
 
MICRO L5.2022-2023on.pdf
MICRO L5.2022-2023on.pdfMICRO L5.2022-2023on.pdf
MICRO L5.2022-2023on.pdf
ssuserca5598
 
MICRO L4.2022 -2023on.pdf
MICRO L4.2022 -2023on.pdfMICRO L4.2022 -2023on.pdf
MICRO L4.2022 -2023on.pdf
ssuserca5598
 
Seminar14.pdf
Seminar14.pdfSeminar14.pdf
Seminar14.pdf
ssuserca5598
 
Seminar 13.pdf
Seminar 13.pdfSeminar 13.pdf
Seminar 13.pdf
ssuserca5598
 
MIE.S3.2022 -2023.pdf
MIE.S3.2022 -2023.pdfMIE.S3.2022 -2023.pdf
MIE.S3.2022 -2023.pdf
ssuserca5598
 
MIE.S2 2022-2023on.pdf
MIE.S2 2022-2023on.pdfMIE.S2 2022-2023on.pdf
MIE.S2 2022-2023on.pdf
ssuserca5598
 
MIE.S1.2022-2023on.pdf
MIE.S1.2022-2023on.pdfMIE.S1.2022-2023on.pdf
MIE.S1.2022-2023on.pdf
ssuserca5598
 
MICRO L3.2022-2023.pdf
MICRO L3.2022-2023.pdfMICRO L3.2022-2023.pdf
MICRO L3.2022-2023.pdf
ssuserca5598
 
MICRO L2.2022-2023 on.pdf
MICRO L2.2022-2023 on.pdfMICRO L2.2022-2023 on.pdf
MICRO L2.2022-2023 on.pdf
ssuserca5598
 
MICRO L1.2022 -2023 on.pdf
MICRO L1.2022 -2023 on.pdfMICRO L1.2022 -2023 on.pdf
MICRO L1.2022 -2023 on.pdf
ssuserca5598
 
Unelgee.pdf
Unelgee.pdfUnelgee.pdf
Unelgee.pdf
ssuserca5598
 
Lecture 19.2022- 2023.pdf
Lecture 19.2022- 2023.pdfLecture 19.2022- 2023.pdf
Lecture 19.2022- 2023.pdf
ssuserca5598
 
Lecture 18.2022 - 2023.pdf
Lecture 18.2022 - 2023.pdfLecture 18.2022 - 2023.pdf
Lecture 18.2022 - 2023.pdf
ssuserca5598
 
lecture17.2022-2023.pdf
lecture17.2022-2023.pdflecture17.2022-2023.pdf
lecture17.2022-2023.pdf
ssuserca5598
 
Seminar 12.pdf
Seminar 12.pdfSeminar 12.pdf
Seminar 12.pdf
ssuserca5598
 
Seminar 11.pdf
Seminar 11.pdfSeminar 11.pdf
Seminar 11.pdf
ssuserca5598
 
lecture17.2022-2023.pdf
lecture17.2022-2023.pdflecture17.2022-2023.pdf
lecture17.2022-2023.pdf
ssuserca5598
 
lecture15.2022- 2023.pdf
lecture15.2022- 2023.pdflecture15.2022- 2023.pdf
lecture15.2022- 2023.pdf
ssuserca5598
 
seminar10.pdf
seminar10.pdfseminar10.pdf
seminar10.pdf
ssuserca5598
 

More from ssuserca5598 (20)

MICRO L6.2022 -2023 on.pdf
MICRO L6.2022 -2023 on.pdfMICRO L6.2022 -2023 on.pdf
MICRO L6.2022 -2023 on.pdf
 
MICRO L5.2022-2023on.pdf
MICRO L5.2022-2023on.pdfMICRO L5.2022-2023on.pdf
MICRO L5.2022-2023on.pdf
 
MICRO L4.2022 -2023on.pdf
MICRO L4.2022 -2023on.pdfMICRO L4.2022 -2023on.pdf
MICRO L4.2022 -2023on.pdf
 
Seminar14.pdf
Seminar14.pdfSeminar14.pdf
Seminar14.pdf
 
Seminar 13.pdf
Seminar 13.pdfSeminar 13.pdf
Seminar 13.pdf
 
MIE.S3.2022 -2023.pdf
MIE.S3.2022 -2023.pdfMIE.S3.2022 -2023.pdf
MIE.S3.2022 -2023.pdf
 
MIE.S2 2022-2023on.pdf
MIE.S2 2022-2023on.pdfMIE.S2 2022-2023on.pdf
MIE.S2 2022-2023on.pdf
 
MIE.S1.2022-2023on.pdf
MIE.S1.2022-2023on.pdfMIE.S1.2022-2023on.pdf
MIE.S1.2022-2023on.pdf
 
MICRO L3.2022-2023.pdf
MICRO L3.2022-2023.pdfMICRO L3.2022-2023.pdf
MICRO L3.2022-2023.pdf
 
MICRO L2.2022-2023 on.pdf
MICRO L2.2022-2023 on.pdfMICRO L2.2022-2023 on.pdf
MICRO L2.2022-2023 on.pdf
 
MICRO L1.2022 -2023 on.pdf
MICRO L1.2022 -2023 on.pdfMICRO L1.2022 -2023 on.pdf
MICRO L1.2022 -2023 on.pdf
 
Unelgee.pdf
Unelgee.pdfUnelgee.pdf
Unelgee.pdf
 
Lecture 19.2022- 2023.pdf
Lecture 19.2022- 2023.pdfLecture 19.2022- 2023.pdf
Lecture 19.2022- 2023.pdf
 
Lecture 18.2022 - 2023.pdf
Lecture 18.2022 - 2023.pdfLecture 18.2022 - 2023.pdf
Lecture 18.2022 - 2023.pdf
 
lecture17.2022-2023.pdf
lecture17.2022-2023.pdflecture17.2022-2023.pdf
lecture17.2022-2023.pdf
 
Seminar 12.pdf
Seminar 12.pdfSeminar 12.pdf
Seminar 12.pdf
 
Seminar 11.pdf
Seminar 11.pdfSeminar 11.pdf
Seminar 11.pdf
 
lecture17.2022-2023.pdf
lecture17.2022-2023.pdflecture17.2022-2023.pdf
lecture17.2022-2023.pdf
 
lecture15.2022- 2023.pdf
lecture15.2022- 2023.pdflecture15.2022- 2023.pdf
lecture15.2022- 2023.pdf
 
seminar10.pdf
seminar10.pdfseminar10.pdf
seminar10.pdf
 

Recently uploaded

How to Make a Field invisible in Odoo 17
How to Make a Field invisible in Odoo 17How to Make a Field invisible in Odoo 17
How to Make a Field invisible in Odoo 17
Celine George
 
Synthetic Fiber Construction in lab .pptx
Synthetic Fiber Construction in lab .pptxSynthetic Fiber Construction in lab .pptx
Synthetic Fiber Construction in lab .pptx
Pavel ( NSTU)
 
Unit 2- Research Aptitude (UGC NET Paper I).pdf
Unit 2- Research Aptitude (UGC NET Paper I).pdfUnit 2- Research Aptitude (UGC NET Paper I).pdf
Unit 2- Research Aptitude (UGC NET Paper I).pdf
Thiyagu K
 
The Art Pastor's Guide to Sabbath | Steve Thomason
The Art Pastor's Guide to Sabbath | Steve ThomasonThe Art Pastor's Guide to Sabbath | Steve Thomason
The Art Pastor's Guide to Sabbath | Steve Thomason
Steve Thomason
 
Supporting (UKRI) OA monographs at Salford.pptx
Supporting (UKRI) OA monographs at Salford.pptxSupporting (UKRI) OA monographs at Salford.pptx
Supporting (UKRI) OA monographs at Salford.pptx
Jisc
 
Chapter 3 - Islamic Banking Products and Services.pptx
Chapter 3 - Islamic Banking Products and Services.pptxChapter 3 - Islamic Banking Products and Services.pptx
Chapter 3 - Islamic Banking Products and Services.pptx
Mohd Adib Abd Muin, Senior Lecturer at Universiti Utara Malaysia
 
Introduction to Quality Improvement Essentials
Introduction to Quality Improvement EssentialsIntroduction to Quality Improvement Essentials
Introduction to Quality Improvement Essentials
Excellence Foundation for South Sudan
 
The approach at University of Liverpool.pptx
The approach at University of Liverpool.pptxThe approach at University of Liverpool.pptx
The approach at University of Liverpool.pptx
Jisc
 
Basic phrases for greeting and assisting costumers
Basic phrases for greeting and assisting costumersBasic phrases for greeting and assisting costumers
Basic phrases for greeting and assisting costumers
PedroFerreira53928
 
TESDA TM1 REVIEWER FOR NATIONAL ASSESSMENT WRITTEN AND ORAL QUESTIONS WITH A...
TESDA TM1 REVIEWER  FOR NATIONAL ASSESSMENT WRITTEN AND ORAL QUESTIONS WITH A...TESDA TM1 REVIEWER  FOR NATIONAL ASSESSMENT WRITTEN AND ORAL QUESTIONS WITH A...
TESDA TM1 REVIEWER FOR NATIONAL ASSESSMENT WRITTEN AND ORAL QUESTIONS WITH A...
EugeneSaldivar
 
GIÁO ÁN DẠY THÊM (KẾ HOẠCH BÀI BUỔI 2) - TIẾNG ANH 8 GLOBAL SUCCESS (2 CỘT) N...
GIÁO ÁN DẠY THÊM (KẾ HOẠCH BÀI BUỔI 2) - TIẾNG ANH 8 GLOBAL SUCCESS (2 CỘT) N...GIÁO ÁN DẠY THÊM (KẾ HOẠCH BÀI BUỔI 2) - TIẾNG ANH 8 GLOBAL SUCCESS (2 CỘT) N...
GIÁO ÁN DẠY THÊM (KẾ HOẠCH BÀI BUỔI 2) - TIẾNG ANH 8 GLOBAL SUCCESS (2 CỘT) N...
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Polish students' mobility in the Czech Republic
Polish students' mobility in the Czech RepublicPolish students' mobility in the Czech Republic
Polish students' mobility in the Czech Republic
Anna Sz.
 
1.4 modern child centered education - mahatma gandhi-2.pptx
1.4 modern child centered education - mahatma gandhi-2.pptx1.4 modern child centered education - mahatma gandhi-2.pptx
1.4 modern child centered education - mahatma gandhi-2.pptx
JosvitaDsouza2
 
Template Jadual Bertugas Kelas (Boleh Edit)
Template Jadual Bertugas Kelas (Boleh Edit)Template Jadual Bertugas Kelas (Boleh Edit)
Template Jadual Bertugas Kelas (Boleh Edit)
rosedainty
 
Overview on Edible Vaccine: Pros & Cons with Mechanism
Overview on Edible Vaccine: Pros & Cons with MechanismOverview on Edible Vaccine: Pros & Cons with Mechanism
Overview on Edible Vaccine: Pros & Cons with Mechanism
DeeptiGupta154
 
Instructions for Submissions thorugh G- Classroom.pptx
Instructions for Submissions thorugh G- Classroom.pptxInstructions for Submissions thorugh G- Classroom.pptx
Instructions for Submissions thorugh G- Classroom.pptx
Jheel Barad
 
CLASS 11 CBSE B.St Project AIDS TO TRADE - INSURANCE
CLASS 11 CBSE B.St Project AIDS TO TRADE - INSURANCECLASS 11 CBSE B.St Project AIDS TO TRADE - INSURANCE
CLASS 11 CBSE B.St Project AIDS TO TRADE - INSURANCE
BhavyaRajput3
 
special B.ed 2nd year old paper_20240531.pdf
special B.ed 2nd year old paper_20240531.pdfspecial B.ed 2nd year old paper_20240531.pdf
special B.ed 2nd year old paper_20240531.pdf
Special education needs
 
Additional Benefits for Employee Website.pdf
Additional Benefits for Employee Website.pdfAdditional Benefits for Employee Website.pdf
Additional Benefits for Employee Website.pdf
joachimlavalley1
 
Students, digital devices and success - Andreas Schleicher - 27 May 2024..pptx
Students, digital devices and success - Andreas Schleicher - 27 May 2024..pptxStudents, digital devices and success - Andreas Schleicher - 27 May 2024..pptx
Students, digital devices and success - Andreas Schleicher - 27 May 2024..pptx
EduSkills OECD
 

Recently uploaded (20)

How to Make a Field invisible in Odoo 17
How to Make a Field invisible in Odoo 17How to Make a Field invisible in Odoo 17
How to Make a Field invisible in Odoo 17
 
Synthetic Fiber Construction in lab .pptx
Synthetic Fiber Construction in lab .pptxSynthetic Fiber Construction in lab .pptx
Synthetic Fiber Construction in lab .pptx
 
Unit 2- Research Aptitude (UGC NET Paper I).pdf
Unit 2- Research Aptitude (UGC NET Paper I).pdfUnit 2- Research Aptitude (UGC NET Paper I).pdf
Unit 2- Research Aptitude (UGC NET Paper I).pdf
 
The Art Pastor's Guide to Sabbath | Steve Thomason
The Art Pastor's Guide to Sabbath | Steve ThomasonThe Art Pastor's Guide to Sabbath | Steve Thomason
The Art Pastor's Guide to Sabbath | Steve Thomason
 
Supporting (UKRI) OA monographs at Salford.pptx
Supporting (UKRI) OA monographs at Salford.pptxSupporting (UKRI) OA monographs at Salford.pptx
Supporting (UKRI) OA monographs at Salford.pptx
 
Chapter 3 - Islamic Banking Products and Services.pptx
Chapter 3 - Islamic Banking Products and Services.pptxChapter 3 - Islamic Banking Products and Services.pptx
Chapter 3 - Islamic Banking Products and Services.pptx
 
Introduction to Quality Improvement Essentials
Introduction to Quality Improvement EssentialsIntroduction to Quality Improvement Essentials
Introduction to Quality Improvement Essentials
 
The approach at University of Liverpool.pptx
The approach at University of Liverpool.pptxThe approach at University of Liverpool.pptx
The approach at University of Liverpool.pptx
 
Basic phrases for greeting and assisting costumers
Basic phrases for greeting and assisting costumersBasic phrases for greeting and assisting costumers
Basic phrases for greeting and assisting costumers
 
TESDA TM1 REVIEWER FOR NATIONAL ASSESSMENT WRITTEN AND ORAL QUESTIONS WITH A...
TESDA TM1 REVIEWER  FOR NATIONAL ASSESSMENT WRITTEN AND ORAL QUESTIONS WITH A...TESDA TM1 REVIEWER  FOR NATIONAL ASSESSMENT WRITTEN AND ORAL QUESTIONS WITH A...
TESDA TM1 REVIEWER FOR NATIONAL ASSESSMENT WRITTEN AND ORAL QUESTIONS WITH A...
 
GIÁO ÁN DẠY THÊM (KẾ HOẠCH BÀI BUỔI 2) - TIẾNG ANH 8 GLOBAL SUCCESS (2 CỘT) N...
GIÁO ÁN DẠY THÊM (KẾ HOẠCH BÀI BUỔI 2) - TIẾNG ANH 8 GLOBAL SUCCESS (2 CỘT) N...GIÁO ÁN DẠY THÊM (KẾ HOẠCH BÀI BUỔI 2) - TIẾNG ANH 8 GLOBAL SUCCESS (2 CỘT) N...
GIÁO ÁN DẠY THÊM (KẾ HOẠCH BÀI BUỔI 2) - TIẾNG ANH 8 GLOBAL SUCCESS (2 CỘT) N...
 
Polish students' mobility in the Czech Republic
Polish students' mobility in the Czech RepublicPolish students' mobility in the Czech Republic
Polish students' mobility in the Czech Republic
 
1.4 modern child centered education - mahatma gandhi-2.pptx
1.4 modern child centered education - mahatma gandhi-2.pptx1.4 modern child centered education - mahatma gandhi-2.pptx
1.4 modern child centered education - mahatma gandhi-2.pptx
 
Template Jadual Bertugas Kelas (Boleh Edit)
Template Jadual Bertugas Kelas (Boleh Edit)Template Jadual Bertugas Kelas (Boleh Edit)
Template Jadual Bertugas Kelas (Boleh Edit)
 
Overview on Edible Vaccine: Pros & Cons with Mechanism
Overview on Edible Vaccine: Pros & Cons with MechanismOverview on Edible Vaccine: Pros & Cons with Mechanism
Overview on Edible Vaccine: Pros & Cons with Mechanism
 
Instructions for Submissions thorugh G- Classroom.pptx
Instructions for Submissions thorugh G- Classroom.pptxInstructions for Submissions thorugh G- Classroom.pptx
Instructions for Submissions thorugh G- Classroom.pptx
 
CLASS 11 CBSE B.St Project AIDS TO TRADE - INSURANCE
CLASS 11 CBSE B.St Project AIDS TO TRADE - INSURANCECLASS 11 CBSE B.St Project AIDS TO TRADE - INSURANCE
CLASS 11 CBSE B.St Project AIDS TO TRADE - INSURANCE
 
special B.ed 2nd year old paper_20240531.pdf
special B.ed 2nd year old paper_20240531.pdfspecial B.ed 2nd year old paper_20240531.pdf
special B.ed 2nd year old paper_20240531.pdf
 
Additional Benefits for Employee Website.pdf
Additional Benefits for Employee Website.pdfAdditional Benefits for Employee Website.pdf
Additional Benefits for Employee Website.pdf
 
Students, digital devices and success - Andreas Schleicher - 27 May 2024..pptx
Students, digital devices and success - Andreas Schleicher - 27 May 2024..pptxStudents, digital devices and success - Andreas Schleicher - 27 May 2024..pptx
Students, digital devices and success - Andreas Schleicher - 27 May 2024..pptx
 

Macrol12. 2020 2021

  • 1. МӨНГӨНИЙ ЗАХ ЗЭЭЛ / MONEY MARKET/ 1. Мөнгө,түүний үүрэг, хэлбэр 2. Мөнгөний нийлүүлэлт 3. Мөнгөний эрэлт 4. Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр
  • 2.
  • 3. 1. Мөнгө,түүний үүрэг,хэлбэр Мөнгө нь аливаа ажил гүйлгээнд ашиглаж болох санхүүгийн актив юм. Тухайн улсын эдийн засагт дараах гурван үүргийг гүйцэтгэж байгаа бүх зүйлсийг мөнгө гэж ойлгоно. Үүнд: 1.Өртгийн хэмжүүр 2.Гүйлгээний хэрэгсэл 3.Хуримтлалын хэрэгсэл
  • 4.
  • 5. Өртгийн хэмжүүр. Мөнгө нь зориулалт, шинж чанар, хэлбэр дүрсээрээ ялгаатай бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хооронд нь харьцуулах боломж олгодогоороо өртгийн хэмжүүр болдог. Улс орны хэмжээнд байгаа бүх бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг нэг хэмжүүрт оруулахдаа мөнгөөр илэрхийлдэг. Энэ нь мөнгө өртгийн хэмжүүр болж байгаагийн нэг илэрэл юм.
  • 6. Гүйлгээний хэрэгсэл. Мөнгө нь төлбөрийн чадвартай байдаг, энэ утгаараа гүйлгээний хэрэгслийн үүргийг гүйцэтгэдэг. Нөгөө талаас мөнгө нь бүх нийтээрээ хүлээн зөвшөөрсөн онцгой төрлийн хэрэгсэл учраас тухайн эдийн засагт явагдаж байгаа бүх арилжаа солилцоо нь мөнгөний тусламжтайгаар явагддаг.
  • 7. Хуримтлалын хэрэгсэл. Мөнгө нь хамгийн сайн хөрвөх чадвартай байдаг, энэ утгаараа хуримтлалын хэрэгслийн үүргийг гүйцэтгэдэг. Өөрөөр хэлбэл, мөнгө нь бүх төрлийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээр солигдох чадвартай учраас эдийн засгийн субъектүүд мөнгөөр хуримтлал хийдэг.
  • 8. Үүнээс гадна эдийн засгийн субъектүүд мөнгөнөөс бусад хэлбэрээр тухайлбал, төрөл бүрийн үнэт цааснууд болон үл хөдлөх хөрөнгө хэлбэрээр хуримтлал хийдэг. Хэрэв мөнгөний нэг үүрэг нь доголдвол нөгөө хоёр үүргээ гүйцэтгэж чадахгүй болдог. Иймээс хамтад нь авч үзэх шаардлагатай.
  • 9.
  • 10. Эрт дээр үеэс өнөөг хүртэл мөнгөний дараах гурван хэлбэр оршсоор байна. Үүнд: 1.Эд бараан мөнгө 2.Бэлэн мөнгө 3. Бэлэн бус мөнгө Эд бараан мөнгө. Өөрөөр хэлбэл, ямар нэгэн бараа мөнгөний үүргийг гүйцэтгэж байна гэсэн үг.
  • 11. Одоогийн бидний хэрэглэж байгаа мөнгө үүсч бий болохоос өмнө эдийн засгийн субъектүүд арилжаа наймаа хийхдээ барааг бараагаар худалдан солилцдог байжээ. Энэ солилцоог эдийн засагт бартерийн худалдаа гэж нэрлэдэг. Бэлэн мөнгө. Бэлэн мөнгө нь цаасан ба зоосон мөнгөнөөс бүрдэнэ.
  • 12. Цаасан ба зоосон мөнгө нь Төв банкны өрийн бичиг бөгөөд тухайн улсын хэмжээнд арилжаа солилцооны хэрэгсэл болгон ашиглахыг хуулиар баталгаажуулж өгдөг. Мөн цаасан ба зоосон мөнгийг хэвлэх зардал нь маш бага бөгөөд өөрөөр хэлбэл, хэвлэх зардал болон худалдан авах чадварын хооронд ямар нэгэн хамаарал байх ёсгүй.
  • 13. Бэлэн бус мөнгө. Бэлэн бус мөнгө нь шууд утгаараа гүйлгээний хэрэгсэл болдоггүй боловч ямар нэгэн алдагдал, эрсдэлгүйгээр бэлэн мөнгө болгох боломжтой санхүүгийн бусад актив юм. Тухайлбал, хадгаламжууд, төрөл бүрийн картууд гэх мэт.
  • 14. Санхүүгийн зах зээл өндөр хөгжсөн улс орнуудад ихэнх төлбөр, тооцоо нь бэлэн бус хэлбэрээр хийгддэг. Бэлэн бус хэлбэрээр төлбөр, тооцоо хийх нь дараах хэд хэдэн давуу талтай. Үүнд: • Их хэмжээний мөнгө авч явах шаардлагагүй • Эрсдэл, аюул багатай • Хүүгийн орлого өгч байдаг
  • 15. 2.Мөнгөний нийлүүлэлт Мөнгөний нийлүүлэлт нь тухайн улсын хэмжээнд мөнгөний үүргийг гүйцэтгэж байгаа бүх төрлийн активын нийлбэрээр тодорхойлогдоно. Мөнгийг хөрвөх чадвараар нь дараах агрегатуудад ангилдаг.  М0  М1  М2
  • 16. М0 нь банкнаас гадуур гүйлгээнд байгаа бэлэн мөнгөөр тодорхойлогдоно. М1 = M0 + Харилцах дансны мөнгө + Хугацаагүй хадгаламж М2 = M1 + Хугацаатай хадгаламж + Бүх төрлийн валютын хадгаламж
  • 17.
  • 18. Монгол улсын хувьд хөрөнгийн зах зээлийн хөгжил сул байдагтай холбоотойгоор М3, М4-ийг тооцдоггүй учраас мөнгөний нийлүүлэлтийг М2-оор тодорхойлдог. Аль ч улсын хувьд мөнгөний тоо хэмжээг оновчтой тодорхойлох асуудал чухал байдаг. Өөрөөр хэлбэл, мөнгөний нийт хэмжээ нь эдийн засагт хэрхэн нөлөөлөх вэ? гэдгийг судалдаг.
  • 19. Үүнийг мөнгөний тооны онолын тэгшитгэлийг ашиглан тайлбарладаг. / И.Фишер / M – Нийт мөнгөний хэмжээ буюу М2 V – Мөнгөний эргэлтийн хурд P – Үнийн ерөнхий түвшин Y – Нийт бүтээгдэхүүн ,үйлчилгээ тоо хэмжээ (P ∙Y) - Нэрлэсэн ДНБ M V P Y   
  • 20. Энэхүү тэгшитгэлийг мөнгөний тооны онолын тэгшитгэл гэж нэрлэдэг. Мөнгөний тооны онолын тэгшитгэл нь тухайн хугацаанд эдийн засагт үйлдвэрлэгдэж буй эцсийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний өртөг (P ∙Y) нь нийт мөнгөний тоо хэмжээг мөнгөний эргэлтийн хурдаар үржүүлсэнтэй (M∙V) тэнцүү гэдгийг харуулна.
  • 21. Мөнгөний нийлүүлэлтийг тухайн улсын төв банкнаас зохицуулдаг. Мөнгөний нийлүүлэлт хүүгийн түвшнээс хамаардаггүй бөгөөд графикт босоо тэнхлэгт хүүгийн түвшинг авбал босоо тэнхлэгтэй параллелиар дүрслэгдэнэ.
  • 23.
  • 24. Тухайн улсын Төв банк мөнгөний тооны онолын тэгшитгэлийн тэнцвэрийг хангахаар мөнгөний нийлүүлэлтийг зохицуулахыг зорьдог. Иймээс мөнгөний нийлүүлэлт нь хүүгийн түвшнээс хамаарахгүй, харин хүүгийн түвшнийг тодорхойлдог
  • 25.
  • 26.
  • 27. 3.Мөнгөний эрэлт Мөнгөний эрэлтийг энгийнээр тодорхойлбол эдийн засгийн субьектүүдэд зайлшгүй шаардлагатай байгаа нийт мөнгөний хэмжээ юм. Мөнгөний гүйцэтгэх үүргүүдтэй холбоотойгоор мөнгөний эрэлтийг дараах байдлаар ангилдаг. Үүнд: 1.Арилжаа солилцооны эрэлт 2.Ашиг хонжооны эрэлт
  • 28. Арилжаа солилцооны эрэлт. Мөнгө гүйлгээний хэрэгслийн үүрэг гүйцэтгэж байдагтай холбоотойгоор мөнгөний арилжаа солилцооны эрэлт үүснэ. Өөрөөр хэлбэл, мөнгөний арилжааны эрэлт үүсч байна гэдэг нь бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний эрэлт үүсч байгаагийн илрэл юм.
  • 29.
  • 30. Mөнгөний арилжааны эрэлт нь бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний эрэлтээс шууд хамаарна. Арилжаа солилцооны эрэлтийг мөнгөний тооны онолын тэгшитгэлээс тодорхойлж болно. C P Y M V P Y MD V      
  • 31. 1 k V  C C P Y MD MD k P Y V       - Mөнгөний арилжаа солилцооны эрэлт гэвэл мөнгөний арилжаа солилцооны эрэлтийн тэгшитгэл нь дараах хэлбэртэй болно. 𝑀𝐷𝐶
  • 32. Дээрх тэгшитгэлээс харвал хэрэв үнийн ерөнхий түвшин өсвөл мөнгөний арилжаа эрэлт өснө. Нөгөө талаас үйлдвэрлэл өссөнөөр мөнгөний арилжааны эрэлт мөн өснө. Ашиг хонжооны эрэлт. Мөнгө хуримтлалын хэрэгслийн үүрэг гүйцэтгэдэгтэй холбоотойгоор мөнгөний ашиг хонжооны эрэлт үүсдэг.
  • 33. Эдийн засгийн субьектүүд мөнгө болон бусад санхүүгийн активаар хуримтлал хийдэг. Ашиг хонжооны эрэлт нь хүүгийн түвшнээс урвуу хамаарна. Учир нь хүүгийн түвшин өндөр байхын хэрээр эдийн засгийн субьектүүдийн гар дээр байгаа мөнгөний алдагдсан боломжийн өртөг ихэсдэг.
  • 34. Иймээс хүүгийн түвшин өндөр байхад гар дээр байх бэлэн мөнгөний хэмжээ багасдаг. Бусад хүчин зүйл тогтмол байхад мөнгөний ашиг хонжооны эрэлт болон хүүгийн түвшний/хүү гэдгийн цаана зээлийн хүү, хадгаламжийн хүү, бондын хүүгийн аль алийг нь ойлгоно/ хоорондох хамаарлыг томьёолбол:
  • 35.
  • 36.
  • 37.
  • 38. Нийт мөнгөний эрэлт нь арилжаа солилцоо болон ашиг хонжооны мөнгөний эрэлтийн нийлбэрээр тодорхойлогдоно. ( ) P P P r MD MD f r r MD       t C P MD MD MD  
  • 39. total MD Profit MD - Нийт мөнгөний эрэлт - Мөнгөний ашиг хонжооны эрэлт - Мөнгөний арилжаа солилцооны эрэлт Commerce MD
  • 40. Бусад хүчин зүйл тогтмол байхад мөнгөний эрэлтийг хүүгийн түвшнээс хамааруулан графикт дүрсэлбэл дараах хэлбэртэй байна. / Зураг 2. / Доорх зургийн хувьд нь мөнгөний эрэлтийн урвуу функцийн график дүрслэл буюу мөнгөний эрэлтийн муруй юм. ( ) r f MD 
  • 41. 1 2 1 2 2 1 2 1 r r MD MD r r MD MD           Мөнгөний эрэлт
  • 42. Мөнгөний эрэлтэд хүүгийн түвшин нөлөөлөхөөс гадна хүүгийн бус хүчин зүйлс болох нэрлэсэн ДНБ нөлөөлнө. Нэрлэсэн ДНБ (P ∙ Y) өссөнөөр нэг талаас эдийн засгийн субьектүүдийн эцсийн хэрэглээндээ зарцуулах зардал өсөх тул мөнгөний эрэлт өснө. Ингэснээр мөнгөний эрэлтийн муруй баруун дээш параллелиар шилжилт хийнэ. Эсрэг тохиолдолд мөнгөний эрэлтийн муруй зүүн доош параллелиар шилжинэ.
  • 43.
  • 44. 4. Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр Мөнгөний нийлүүлэлт болон эрэлтийг нэгтгэснээр мөнгөний зах зээлийн тэнцвэрийг тодорхойлох боломжтой. Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэрийг авч үзснээр тэнцвэрт хүүгийн түвшин болон мөнгөний хэмжээг тодорхойлж болно. Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэрийг графикт дүрсэлбэл дараах байдалтай байна
  • 45. . r =f(M d ) M * =M d =M s E * M s r* M d , M s r Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр
  • 46.
  • 47.
  • 48.
  • 49. Мөнгөний эрэлт, нийлүүлэлтийн тэнцвэрээр мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр тодорхойлогдоно. Графикт дүрсэлснээр мөнгөний эрэлтийн муруй ба мөнгөний нийлүүлэлтийн муруйн огтлолцлоор мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр болох E* цэг тодорхойлогдоно. E* тэнцвэрийн хувьд тэнцвэрт хүүгийн түвшин r* ба тэнцвэрт мөнгөний тоо хэмжээ M*-оор тодорхойлогдоно.
  • 50. Мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр нь мөнгөний эрэлт, нийлүүлэлтийн хүүгийн бус хүчин зүйлээс хамааран нэг төлвөөс нөгөө төлөвт шилжих бөгөөд ингэснээр мөнгөний зах зээлийн тэнцвэрт хүүгийн түвшин болон мөнгөний нийлүүлэлтийн хэмжээ өөрчлөгдөнө.
  • 51. Мөнгөний эрэлтийн өөрчлөлт. Бусад хүчин зүйл тогтмол байхад нэрлэсэн ДНБ өссөнөөр мөнгөний арилжаа солилцооны эрэлт өсөх ба өөрөөр хэлбэл, нийт мөнгөний эрэлт өснө. Мөнгөний эрэлт өссөнөөр мөнгөний эрэлтийн муруй баруун дээш параллелиар шилжинэ./Зураг 4/
  • 52. r 1 =f(M d ) E 1 * r M d , M s r * M s E * M * =M d =M s r =f(M d ) 𝒓𝟏 ∗
  • 53.
  • 54. Графикт нийт мөнгөний эрэлтийн муруй баруун дээш параллелиар шилжсэнээр мөнгөний зах зээлийн тэнцвэр E* цэгээс E1 ∗ цэгт шилжих бөгөөд үүний үр дүнд тэнцвэрт хүүгийн түвшин 𝑟∗ → 𝑟1 ∗ болж өснө. Харин тэнцвэрт мөнгөний хэмжээ тогтмол байна
  • 55. Бусад хүчин зүйл тогтмол байхад нэрлэсэн ДНБ буурснаар мөнгөний арилжаа солилцооны эрэлт буурах ба өөрөөр хэлбэл, нийт мөнгөний эрэлт буурна . Мөнгөний эрэлт буурснаар мөнгөний эрэлтийн муруй зүүн доош параллелиар шилжинэ. Үүний үр дүнд тэнцвэрт хүүгийн түвшин буурна.
  • 56. Мөнгөний нийлүүлэлтийн өөрчлөлт. Мөнгөний нийлүүлэлтийг тухайн улсын Төв банкнаас зохицуулж байдаг. Мөнгөний эрэлт тогтмол байхад мөнгөний нийлүүлэлтийг нэмэгдүүлсэнээр мөнгөний нийлүүлэлтийн муруй баруун тийш парраллелиар шилжинэ. Үүний дүнд тэнцвэрт хүүгийн түвшин r1 → r2 болж буурна.
  • 57. Мөнгөний эрэлт тогтмол байхад мөнгөний нийлүүлэлтийг буурууласнаар мөнгөний нийлүүлэлтийн муруй зүүн тийш парраллелиар шилжинэ. Үүний дүнд тэнцвэрт хүүгийн түвшин r1 → r3 болж өснө.
  • 59.
  • 60.