O espazo protexido abrangre os últimos 20 km de percorrido do río, desde a ponte romana de San Xurxo de Sacos (Cerdedo-Cotobade) á ponte do ferrocarril de Lérez (Pontevedra).
Outras partes do curso do Lérez están protexidas formando parte dos espazos Serra do Cando e Serra do Candán.
As augas do Lérez teñen unha gran riqueza biolóxica e as súas ribeiras conservan unha vexetación de gran interese.
CONCELLOS: Campo Lameiro, Cerdedo-Cotobade e Pontevedra.
Situado na desembocadura dos ríos Miñor e da Groba, entre as puntas Lourido e Santa Marta. Inclúe as marismas da parte final do esteiro e a frecha da praia de Ladeira ou Sabarís.
Este pequeno espazo, ben abrigado e de augas tranquilas e mornas, está condicionado pola dinámica das mareas que o anegan e o deixan ao descuberto periodicamente.
CONCELLOS: Baiona e Nigrán
O espazo protexido inclúe unha faixa litoral desde a praia da Mourisca (na ría de Pontevedra) ata a punta Niño do Corvo, na enseada de Aldán, o espazo mariño que a limita e a península do Cabo Udra.
Destaca pola xeoloxía, as súas paisaxes e a flora e fauna mariñas.
CONCELLOS: Bueu e Cangas (Pontevedra)
Inclúe a ría de Ribadeo, o curso do Río Eo desde Santalla, na Ribeira de Piquín, ata a desembocadura e os seus afluentes Rodil, Turia e Trabada, así como un pequeno tramo do Ramalledo.
É unha área con importantes valores ecolóxicos onde podemos atopar varias zonas diferenciadas cos seus ecosistemas específicos: a costa rochosa de mar aberto fora da ría de Ribadeo, a ría, o esteiro e o río.
LiIC Río Landro e Souto da Retorta de Chavínmonadela
Inclúe os tramos medio e baixo do curso do río Landro, desde Ourol ata Viveiro e o seu afluente Bravos, en territorio dos concellos de Ourol e Viveiro (Lugo)
Abrangue o curso do río Miño desde o Caneiro de Santalla, aguas abaixo da cidade de Lugo, ata a localidade de Leboriz, e o río Neira, desde a súa confluencia co Miño ata a Ponte de Neira.
CONCELLOS: Guntín, Lugo, O Corgo, O Páramo.
Inclúe o curso do río Támega desde o seu nacemento en Albergaría (Laza) ata a fronteira con Portugal, parte do curso dos seus afluentes Trez, Vilaza e Ábedes, así como as veigas de Laza e Castrelo do Val, os humidais da Bagoeira e algunhas áreas de ribeira.
O maior interese deste espazo reside no curso fluvial e nas veigas e gándaras que se forman arredor dos ríos onde hai unha variada flora e fauna acuáticas.
Situado na desembocadura dos ríos Miñor e da Groba, entre as puntas Lourido e Santa Marta. Inclúe as marismas da parte final do esteiro e a frecha da praia de Ladeira ou Sabarís.
Este pequeno espazo, ben abrigado e de augas tranquilas e mornas, está condicionado pola dinámica das mareas que o anegan e o deixan ao descuberto periodicamente.
CONCELLOS: Baiona e Nigrán
O espazo protexido inclúe unha faixa litoral desde a praia da Mourisca (na ría de Pontevedra) ata a punta Niño do Corvo, na enseada de Aldán, o espazo mariño que a limita e a península do Cabo Udra.
Destaca pola xeoloxía, as súas paisaxes e a flora e fauna mariñas.
CONCELLOS: Bueu e Cangas (Pontevedra)
Inclúe a ría de Ribadeo, o curso do Río Eo desde Santalla, na Ribeira de Piquín, ata a desembocadura e os seus afluentes Rodil, Turia e Trabada, así como un pequeno tramo do Ramalledo.
É unha área con importantes valores ecolóxicos onde podemos atopar varias zonas diferenciadas cos seus ecosistemas específicos: a costa rochosa de mar aberto fora da ría de Ribadeo, a ría, o esteiro e o río.
LiIC Río Landro e Souto da Retorta de Chavínmonadela
Inclúe os tramos medio e baixo do curso do río Landro, desde Ourol ata Viveiro e o seu afluente Bravos, en territorio dos concellos de Ourol e Viveiro (Lugo)
Abrangue o curso do río Miño desde o Caneiro de Santalla, aguas abaixo da cidade de Lugo, ata a localidade de Leboriz, e o río Neira, desde a súa confluencia co Miño ata a Ponte de Neira.
CONCELLOS: Guntín, Lugo, O Corgo, O Páramo.
Inclúe o curso do río Támega desde o seu nacemento en Albergaría (Laza) ata a fronteira con Portugal, parte do curso dos seus afluentes Trez, Vilaza e Ábedes, así como as veigas de Laza e Castrelo do Val, os humidais da Bagoeira e algunhas áreas de ribeira.
O maior interese deste espazo reside no curso fluvial e nas veigas e gándaras que se forman arredor dos ríos onde hai unha variada flora e fauna acuáticas.
A lagoa de Sobrado (concello de Sobrado) é unha masa de auga de orixe artificial de pouca fondura (1,5 m de media) froito da construción dun dique para a contención, almacenamento e aproveitamento de augas de varios regatos (Rodelo, Fontevirtú…) que forman parte das fontes do río Tambre. Ten poucas variacións estacionais.
Despois de cinco séculos aparece perfectamente naturalizada e forma un ecosistema acuático de grande importancia a nivel botánico e faunístico. Constitúe o arranque do corredor ecolóxico que forma o río Tambre e serve de conexión coa bacía do río Mandeo, que nace a pouca distancia.
Inclúe os tramos medio e baixo do curso do río Ouro desde Frexulfe (O Valadouro) ata a desembocadura na ría de Fazouro. Os ecosistemas máis interesantes deste espazo son os bosques de ribeira ao longo de todo o curso do río, as marismas e os areais da desembocadura.
O espazo protexido ocupa o fondo da Ría de Vigo, ata o estreito de Rande: as augas interiores da enseada, a liña costeira e o terreo limítrofe coas saíñas de Vilaboa no esteiro do río Tuimil.
CONCELLOS: Redondela, Soutomaior, Pontevedra, Moaña e Vilaboa.
O concello de Cambados atópase á beira da ría de Arousa, no centro da comarca do Salnés. Ten 17 km de litoral (sen contar as illas) e a súa maior parte está no esteiro do Umia (espazo con varias figuras de protección). É unha costa abrigada e recortada que alterna areais, rochedos, pequenas praias e esteiros; de augas calmas e de pouca profundidade e grandes áreas que quedan en seco coa marea baixa, que acollen ricos bancos marisqueiros.
É unha ría curta e ampla, que se abre entre as puntas do Seixo Branco e Herminia, cunha separación de 4 km, e unha lonxitude total de 14 km, dos que case a metade corresponden á chamada ría do Burgo formada polo esteiro do Mero, que está separada da parte máis ancha pola frecha de Santa Cristina.
CONCELLOS: Cabana de Bergantiños, Ponteceso, Coristanco e Carballo.
O espazo protexido Inclúe o curso do río Anllóns desde Carballo ata a desembocadura en Ponteceso e os seus afluentes Balsa e Rosende. O esteiro forma parte do LIC “Costa da Morte”.
Os ecosistemas presentes neste espazo son o río, os bosques de ribeira e o esteiro.
Hai unha proposta de ampliación pendente de aprobar que inclúe parte do río Rosende e o seu afluente Grande, e a Braña Rubia coa Lagoa de Alcaián.
Neste espazo está incluída a parte oriental da ría do Barqueiro, a zona exterior da ría de Viveiro e a costa ata a punta de Morás (San Cibrao). Inclúe tamén as illas Coelleira, Ansarón, Os Farallóns e numerosos illotes (Gaveira, Area, Os Netos, Insua da Cal...).
Concellos: Cervo, O Vicedo, Viveiro e Xove (Lugo).
P N COMPLEXO DUNAR DE CORRUBEDO E LAGOAS DE CARREGAL E VIXÁNmonadela
CONCELLOS: Ribeira (A Coruña)
Formado por un areal de 4 km de lonxitude limitado por cantís rochosos nos seus extremos; a marisma do Carregal, a lagoa de Vixán e un amplo sistema de dunas móbiles e fixas. Un espazo dun grande interese paisaxístico, ecolóxico e histórico-etnográfico.
O concello de Oleiros ten unha liña litoral de case 40 km. Unha parte na ría do Burgo, outra na ría da Coruña, unha terceira mirando ao mar aberto e outra na boca da ría de Betanzos. Parte está protexida no LIC/ZEC e Monumento Natural “Costa de Dexo e Seixo Branco”
CONCELLOS: Carnota e Muros
Espazo litoral marítimo-terrestre que alterna zonas rochosas e areosas, situado entre o Monte Louro e o porto Cubelo, na punta dos Remedios.
Está formado polo Monte Louro, a lagoa e marismas do mesmo nome, as praias de Area Maior, Lariño e Raposeiros, os illotes dos Forcados e o espazo mariño próximo.
O espazo Ortigueira-Mera inclúe a parte interior da ría de Ortigueira, desde a punta do Castro da Moura (Cariño) ata punta do Tallo (Ortigueira), o curso do río Mera ata Soutochao e o rego de Soutochao (cos seus afluentes Pradovello e Canteira), e algunhas áreas de bosque das súas beiras.
CONCELLOS: Cariño, Ortigueira, Cerdido, As Pontes de García Rodríguez, As Somozas.
A ría de Camariñas está situada no centro da costa da morte, nos concellos de Camariñas, Vimianzo e Muxía. Ábrese entre o Cabo Vilán, ao norte, e a Punta da Barca, ao sur. O principal río é o Grande que desemboca na Ponte do Porto e serve de linde entre as comarcas Terra de Soneira e Fisterra. No seu interior ábrese o seo da Basa, na desembocadura do rego de Trasteiro. Acolle un importante patrimonio natural e cultural. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC “Costa da Morte”.
O espazo inclúe a serra de Monte Maior e as cabeceiras de varios pequenos ríos afluentes do Landro ou que van directamente ao Cantábrico, en terreos de Viveiro e Xove (Lugo)
Os ecosistemas máis interesantes son as turbeiras que acollen unha rica flora e fauna específicas,.
Inclúe o curso medio e baixo do río Masma, os seus afluentes Valiñadares, Fraga Vella ou Figueiras e Batán, a ría de Foz, e a costa ata a desembocadura do rego da Laguela, nos concellos de Foz, Barreiros, Lourenzá e Mondoñedo.
No espazo atópanse varios ecosistemas ben definidos: cantís, areais, marismas, río e bosques de ribeira.
Dumbría, un concello maiormente de interior que estende o seu territorio polas alturas que separan os ríos Xallas e Castro e polos montes de Buxantes, ten un pequeno tramo de costa na contorna do Ézaro, na desembocadura do río Xallas. Non son máis que 2 km, pero acolle uns fermosos areais e un lugar espectacular, dos máis coñecidos de Galiza, a fervenza, de máis de 40 m de altura, pola que o río Xallas cae ao mar.
CONCELLOS: Tordoia, Ordes, Mesía, Trazo, Oroso, Frades, Santiago de Compostela e O Pino.
Este espazo protexe parte do curso do río Tambre (entre os afluentes Sionlla e Maruzo) e parte do curso dos seus afluentes: Lengüelle (cos seus afluentes Mercurín e Cabron), Samo, Maruzo (co seu afluente o Gaiteiro), Mera, Cabeceiro e Sionlla.
O espazo protexido abrangue parte do curso do río Louro, desde A Rocha (O Porriño) ata Ricamonde (Tui) e as zonas húmidas limítrofes.
CONCELLOS: O Porriño, Salceda de Caselas e Tui
A lagoa de Sobrado (concello de Sobrado) é unha masa de auga de orixe artificial de pouca fondura (1,5 m de media) froito da construción dun dique para a contención, almacenamento e aproveitamento de augas de varios regatos (Rodelo, Fontevirtú…) que forman parte das fontes do río Tambre. Ten poucas variacións estacionais.
Despois de cinco séculos aparece perfectamente naturalizada e forma un ecosistema acuático de grande importancia a nivel botánico e faunístico. Constitúe o arranque do corredor ecolóxico que forma o río Tambre e serve de conexión coa bacía do río Mandeo, que nace a pouca distancia.
Inclúe os tramos medio e baixo do curso do río Ouro desde Frexulfe (O Valadouro) ata a desembocadura na ría de Fazouro. Os ecosistemas máis interesantes deste espazo son os bosques de ribeira ao longo de todo o curso do río, as marismas e os areais da desembocadura.
O espazo protexido ocupa o fondo da Ría de Vigo, ata o estreito de Rande: as augas interiores da enseada, a liña costeira e o terreo limítrofe coas saíñas de Vilaboa no esteiro do río Tuimil.
CONCELLOS: Redondela, Soutomaior, Pontevedra, Moaña e Vilaboa.
O concello de Cambados atópase á beira da ría de Arousa, no centro da comarca do Salnés. Ten 17 km de litoral (sen contar as illas) e a súa maior parte está no esteiro do Umia (espazo con varias figuras de protección). É unha costa abrigada e recortada que alterna areais, rochedos, pequenas praias e esteiros; de augas calmas e de pouca profundidade e grandes áreas que quedan en seco coa marea baixa, que acollen ricos bancos marisqueiros.
É unha ría curta e ampla, que se abre entre as puntas do Seixo Branco e Herminia, cunha separación de 4 km, e unha lonxitude total de 14 km, dos que case a metade corresponden á chamada ría do Burgo formada polo esteiro do Mero, que está separada da parte máis ancha pola frecha de Santa Cristina.
CONCELLOS: Cabana de Bergantiños, Ponteceso, Coristanco e Carballo.
O espazo protexido Inclúe o curso do río Anllóns desde Carballo ata a desembocadura en Ponteceso e os seus afluentes Balsa e Rosende. O esteiro forma parte do LIC “Costa da Morte”.
Os ecosistemas presentes neste espazo son o río, os bosques de ribeira e o esteiro.
Hai unha proposta de ampliación pendente de aprobar que inclúe parte do río Rosende e o seu afluente Grande, e a Braña Rubia coa Lagoa de Alcaián.
Neste espazo está incluída a parte oriental da ría do Barqueiro, a zona exterior da ría de Viveiro e a costa ata a punta de Morás (San Cibrao). Inclúe tamén as illas Coelleira, Ansarón, Os Farallóns e numerosos illotes (Gaveira, Area, Os Netos, Insua da Cal...).
Concellos: Cervo, O Vicedo, Viveiro e Xove (Lugo).
P N COMPLEXO DUNAR DE CORRUBEDO E LAGOAS DE CARREGAL E VIXÁNmonadela
CONCELLOS: Ribeira (A Coruña)
Formado por un areal de 4 km de lonxitude limitado por cantís rochosos nos seus extremos; a marisma do Carregal, a lagoa de Vixán e un amplo sistema de dunas móbiles e fixas. Un espazo dun grande interese paisaxístico, ecolóxico e histórico-etnográfico.
O concello de Oleiros ten unha liña litoral de case 40 km. Unha parte na ría do Burgo, outra na ría da Coruña, unha terceira mirando ao mar aberto e outra na boca da ría de Betanzos. Parte está protexida no LIC/ZEC e Monumento Natural “Costa de Dexo e Seixo Branco”
CONCELLOS: Carnota e Muros
Espazo litoral marítimo-terrestre que alterna zonas rochosas e areosas, situado entre o Monte Louro e o porto Cubelo, na punta dos Remedios.
Está formado polo Monte Louro, a lagoa e marismas do mesmo nome, as praias de Area Maior, Lariño e Raposeiros, os illotes dos Forcados e o espazo mariño próximo.
O espazo Ortigueira-Mera inclúe a parte interior da ría de Ortigueira, desde a punta do Castro da Moura (Cariño) ata punta do Tallo (Ortigueira), o curso do río Mera ata Soutochao e o rego de Soutochao (cos seus afluentes Pradovello e Canteira), e algunhas áreas de bosque das súas beiras.
CONCELLOS: Cariño, Ortigueira, Cerdido, As Pontes de García Rodríguez, As Somozas.
A ría de Camariñas está situada no centro da costa da morte, nos concellos de Camariñas, Vimianzo e Muxía. Ábrese entre o Cabo Vilán, ao norte, e a Punta da Barca, ao sur. O principal río é o Grande que desemboca na Ponte do Porto e serve de linde entre as comarcas Terra de Soneira e Fisterra. No seu interior ábrese o seo da Basa, na desembocadura do rego de Trasteiro. Acolle un importante patrimonio natural e cultural. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC “Costa da Morte”.
O espazo inclúe a serra de Monte Maior e as cabeceiras de varios pequenos ríos afluentes do Landro ou que van directamente ao Cantábrico, en terreos de Viveiro e Xove (Lugo)
Os ecosistemas máis interesantes son as turbeiras que acollen unha rica flora e fauna específicas,.
Inclúe o curso medio e baixo do río Masma, os seus afluentes Valiñadares, Fraga Vella ou Figueiras e Batán, a ría de Foz, e a costa ata a desembocadura do rego da Laguela, nos concellos de Foz, Barreiros, Lourenzá e Mondoñedo.
No espazo atópanse varios ecosistemas ben definidos: cantís, areais, marismas, río e bosques de ribeira.
Dumbría, un concello maiormente de interior que estende o seu territorio polas alturas que separan os ríos Xallas e Castro e polos montes de Buxantes, ten un pequeno tramo de costa na contorna do Ézaro, na desembocadura do río Xallas. Non son máis que 2 km, pero acolle uns fermosos areais e un lugar espectacular, dos máis coñecidos de Galiza, a fervenza, de máis de 40 m de altura, pola que o río Xallas cae ao mar.
CONCELLOS: Tordoia, Ordes, Mesía, Trazo, Oroso, Frades, Santiago de Compostela e O Pino.
Este espazo protexe parte do curso do río Tambre (entre os afluentes Sionlla e Maruzo) e parte do curso dos seus afluentes: Lengüelle (cos seus afluentes Mercurín e Cabron), Samo, Maruzo (co seu afluente o Gaiteiro), Mera, Cabeceiro e Sionlla.
O espazo protexido abrangue parte do curso do río Louro, desde A Rocha (O Porriño) ata Ricamonde (Tui) e as zonas húmidas limítrofes.
CONCELLOS: O Porriño, Salceda de Caselas e Tui
É un espazo repartido en dúas zonas nos vales dos ríos Rodil e do Bidueiro, ambolosdous afluentes do Eo que forman profundos vales nos que se conservan fragas atlánticas de grande naturalidade. En terreos dos concellos de A Fonsagrada, A Pontenova e Ribeira de Piquín.
CONCELLOS: A Golada, Lalín e Vila de Cruces.
O espazo protexido ocupa o curso baixo do río Arnego, dedes o encoro de Portodemouros ata a Ponte de Vilariño, parate do seu afluente Abellás (ata A Ponte da Veiga) e os bosques limítrofes.
As especiais características climáticas da zona, con influencias mediterráneas, propician o desenvolvemento das sobreiras que forman os bosques desta especie máis grandes e mellor conservados de Galiza, principal motivo da protección deste espazo.
Power point interesante sobre distintos ecosistemas galegos tanto naturais como antrópicoscon magníficas fotografías e debuxos feito por Adela Leiro e Mon Daporta
O espazo protexido comprende unha grande parte da Serra do Cando, coñecida tamén como Monte Seixo, e os cursos altos dos ríos Lérez (desde Cerdedo ata o Candán) e Verdugo.
Os ecosistemas de maior valor son as turbeiras dos cumes, os bosques de ribeira e as carballeiras do río Verdugo e os seus afluentes.
CONCELLOS: Cerdedo-Cotobade, Forcarei e A Lama (Pontevedra) e Beariz (Ourense).
A costa comprendida entre a Punta de Mera e Torella é un espazo de mar aberto que separa as rías da Coruña e Betanzos-Ares. Un espazo de enormes valores paisaxísticos e ecolóxicos.
Un litoral dun enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico, protexido nos LICs/ZECs "Río Ouro" e "Ría de Foz-Masma", e como Lugar de Interese Xeolóxico Internacional
Un percorrido polos principais humidais e lagoas da Terra Cha, dentro da Reserva da Biosfera "Terras do Miño"
Complexo húmido da Terra Cha: un conxunto de ecosistemas de grande valor ecolóxico. Podemos atopar humidais en Cospeito (lagoa de Cospeito, Abelleiras, Seixas, Carballosa, Ramiro e As Lamas), Castro de Rei (Veiga de Pumar, Caque ou Bardancos e Castro), Begonte (Riocaldo e Pedroso, O Ollo, Denune e Fontefría), Vilalba (Codesido, Fabás e Reboredo), Guitiriz (Brañas do Barreiro e Poza Grande) e Rábade (O Rei).
O concello de Meaño ten un pequeno tramo de litoral (1,4 km), na parroquia de Dena, que fai parte do Seo do Umia (espazo protexido), na ría da Arousa. Esténdese entre o rego do Francón, compartido co concello de Cambados, e a desembocadura do rego Trilleiro, linde co concello de Sanxenxo.
O elemento máis destacado é o río da Chanca e o esteiro da súa desembocadura.
O concello de Carballo forma da parte da Costa da Morte, unha costa exposta aberta ao océano e moi diversa, na que se alternan grandes areais e marismas, enseadas cabos, illas... con zonas baixas e elevados cantís. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Vimianzo está situado, na súa maior parte, no núcleo do Val de Soneira -o val do río Grande-. Conta con dous pequenos tramos de litoral, na costa ao mar aberto e no interior da Ría de Camariñas. Está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
A ría de Corme e Laxe está situada na Costa da Morte. Ábrese entre as puntas do Roncudo (ao norte) e Laxe (ao sur), na saída ao mar do río Anllóns. Nesta ría pódense distinguir dúas áreas diferenciadas: o interior, formado polo esteiro do Anllóns, protexido da forza do mar por unha barra de area de 2 km; e o resto do espazo, máis aberto, rochoso e recortado con algunhas zonas abrigadas nas que hai praias. As vilas máis importantes son Corme, Ponteceso e Laxe. Está protexida no LIC/ZEC “Río Anllóns” e “Costa da Morte” e na ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Ponteceso está situado na marxe dereita da ría de Corme e Laxe e na costa de mar aberto, entre as puntas do Roncudo e Queimada. Os principais núcleos de poboación son Ponteceso e Corme. Acolle áreas de grande valor paisaxístico e biolóxico asociados ás costas e ao río. Está protexida nos LICs/ZECs “Costa da Morte” e “Río Anllóns” e na ZEPA “Espazo Mariño da Costa da Morte”.
O concello de Laxe está situado no corazón da Costa da Morte, entre a ría de Corme e Laxe e o litoral de mar aberto. Ten unha costa moi diversa na que se alternan grandes areais e marismas, ría, enseadas, cabos, illotes, furnas... con tramos expostos e protexidos, zonas baixas e elevados cantís. É dun grande interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte” e na Paisaxe Protexida “Penedos de Traba e Pasarela”.
O concello de Camariñas está situado no centro da Costa da Morte. Ten unha parte de costa moi exposta polo norte e o oeste e outra parte protexida, dentro da ría, polo sur. Acolle importantes áreas de interese paisaxístico, xeolóxico, ecolóxico e cultural. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”,no Sitio Natural de Interese Nacional “Cabo Vilán” e no Lugar de Interese Xeolóxico “Praia do Trece”.
CABANA DE BERGANTIÑOS está situado no fondo e na banda sur da ría de Corme e Laxe, onde ten un amplo tramo de litoral, en parte protexido nos LICs/ZECs “Río Anllóns” e “Costa da Morte”.
O concello de Malpica de Bergantiños forma parte do tramo de litoral coñecido como Costa da Morte, unha sucesión de cantís abruptos entre os que se atopan algunhas praias e que inclúe as illas Sisargas.
Acolle importantes valores naturais e culturais. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Arteixo atópase na fachada atlántica, no comezo do tramo de costa coñecido como “A Costa da Morte”. Nos seus 19 km de costa atópanse cantís de distintas alturas, esteiros, coídos e extensos areais. É unha costa dun grande valor ecolóxico, paisaxístico e xeolóxico, cunha importante actividade industrial e turística. Unha parte está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de A Laracha ten unha única parroquia que da ao mar, Caión. Está situada na Costa da Morte e ten un litoral que alterna cantís e areais de grande valor paisaxístico e biolóxico.
O concello da Coruña ten unha costa moi recortada e variada, parte na ría, onde se atopa o porto da cidade, e parte en mar aberto onde se suceden cantís e fermosas praias como as de Orzán e Riazor.
Proposto en 2011 como Lugar de importancia comunitaria (LIC) e Zona especial de conservación (ZEC).
Inclúe o tramo final do río Baxoi desde Ponte Baxoi ata a punta Redonda e unha pequena parte da frecha que forma a praia Grande de Miño. Os ecosistemas de maior interese son o esteiro, as dunas e un pequeno bosque de ribeira.
Rías da Costa Átártabra nos concellos de Ares, Fene, Cabanas, Pontedeume, Miño, Paderne, Sada e Oleiros. Ábrense entre as puntas Coitelada (Ares) e Torrella (Oleiros). Pódense considerar dúas rías que comparten unha boca común, aínda que cada unha delas ten as súas propias características.
O concello de Pontedeume está situado na banda sur da ría de Ares e unha pequena parte na de Betanzos. A costa esténdese desde a desembocadura do Eume ata a praia de Andaío.
O litoral está marcado por un relevo que, a non ser na vila e no esteiro, logo acada os 50 m de altitude e está moi próximo ou por enriba dos 20 m en case toda a liña de costa.
O concello de Paderne está situado na marxe dereita da ría de Betanzos. A liña costeira vai desde o esteiro do Mandeo ata o do Lambre e alterna pequenas áreas de rochas e cantís de pouca altura con extensos areais protexidos.
2. O espazo protexido abrangre os últimos 20 km de percorrido do río, desde a
ponte romana de San Xurxo de Sacos (Cerdedo-Cotobade) á ponte do ferrocarril
de Lérez (Pontevedra).
Outras partes do curso do Lérez están protexidas formando parte dos espazos
Serra do Cando e Serra do Candán.
As augas do Lérez teñen unha gran riqueza biolóxica e as súas ribeiras conservan
unha vexetación de gran interese.
3. SITUACIÓN: Tramo baixo do río
Lérez ata a súa desembocadura na
ría de Pontevedra. Localidades de
referencia: Pontevedra, A Lagoa-
Campo Lameiro.
SUPERFICIE: 150 ha
CONCELLOS: Campo Lameiro,
Cerdedo-Cotobade e Pontevedra
VALORES NATURAIS: bosques de
ribeira, flora e fauna, etnografía
4. PROTECCIÓN
•LIC (Lugar de Interese Comunitario) 29 de decembro de 2004
•ZEC (Zona Especial de Conservación), 31 de marzo de 2014.
6. XEOLOXÍA/RELEVO
O percorrido do río vai bastante encaixado e so se remansa en pequena zonas
perto da desembocadura. Hai varias illas, zonas de rápidos, canóns e praias
fluviais de areas ou de coios.
As rochas dominantes son os granitos
7.
8. RÍO LÉREZ
Nace na Serra do Candán, nas abas do San Bento, na parroquia de Acibeiro, e
descende con fortes pendentes encaixándose e abríndose repetidas veces ao
longo dos seus cursos alto e medio, para discorrer lentamente no seu curso
baixo. Remata na ría de Pontevedra despois de 57 km de percorrido.
Na espazo protexido drena os concellos de Campo Lameiro, Cerdedo-Cotobade e
Pontevedra.
AFLUENTES POLA DEREITA: Calvos, Maneses, Gargalláns, Acevedo e Fontáns (Verducido).
AFLUENTES POLA ESQUERDA: Cutián, Valdeguía, Troita, Tenorio e Almofrei.
9. O Lérez en San Xurxo de Sacos, no comezo do espazo protexido
26. RÍO ALMOFREI
Éo afluente máis importante do Lérez. Nace na Serra do Cando, e despois de percorre 26 km
por un trazado encaixado e accidentado xúntase co Lérez en Ponte Bora.
37. Salón do Lérez en Pontevedra, no remate do espazo protexido.
Os salóns son puntos do curso baixo do río nos que a canle se
ensancha e, grazas á influencia da marea, as augas se remansan.
38. O mosteiro de San Bieito espéllase nun salón do Lérez
39. O río Lérez entrando na cidade de Pontevedra.
Praia fluvial e pontes do tren, no remate do espazo protexido
41. TIPOS DE HÁBITATS DO ANEXO I
DA DIRECTIVA 92/43/CEE
-Esteiros
-Ríos dos pisos basal a montano con vexetación
de Ranunculion fluitantis e de Callitricho-
Batrachion
-Queirogais secos europeos
-Zonas subestépicas de gramíneas e anuais
do Thero-Brachypodietea
-Prados con molinias sobre substratos
calcáreos, turbosos ou arxilo-limosos (Molinion
caeruleae)
-Megaforbios eutrofos hidrófilos das orlas de
chaira e dos pisos montano a alpino
-Prados pobres de sega de baixa altitude
(Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis)
-Encostas rochosas silíceas con vexetación
casmofítica
-Rochedos silíceos con vexetación pioneira
do Sedo-Scleranthion ou do Sedo albi-
Veronicion dillenii
-Bosques aluviais de Alnus glutinosa e Fraxinus
excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae, Salicion
albae)
-Carballeiras galaico-portugueses con Quercus
robur e Quercus pyrenaica
42. FLORA
Nos bosques do Lérez atópanse amieiras, salgueiros, freixos, sabugueiros,
sanguiños, carballos e na parte do curso baixo eucaliptos.
45. A humidade e a sombra dos bosques de ribeira favorecen
o desenvolvementos de brións e fentos.
46. Nas augas remansadas hai espadanas, lirios, oucas, lentellas de auga, bricios,
espigas de auga, Myriophylum, pe de boi... e nas beiras fentos (dentabrú, fento
macho, fento femia, Blechnum...), herba salgueira, lúpulo, hedras, valdeba, silva,
salgueiriño, amarelle, menta de auga, violeta, reina, adelfiña, molinia...
As algas móvense ao ritmo que lles marca a corrente.
47. O pé de boi (Oenanthe aquatica) é unha das plantas máis comúns
nas zonas húmidas e soleadas (beiras de correntes, lameiros...).
54. FAUNA
Nas augas do Lérez hai troita, salmón, escalo, anguía, reo e na zona de influencia
das mareas, muxes. Ademais podemos atopar un grande número de insectos,
anfibios…
A vexetación das beiras acolle, sobre todo, aves de bosque e serve de refuxio a
mamíferos, réptiles e invertebrados.
Calopterix haemorrhoidalis
Calopterix virgo, macho. Cabaliños do demo,
libeliñas, gaiteiros... están sempre presentes na
beira da auga, dentro da que se desenvolven
antes de acadaren a fase adulta.
66. HISTORIA-PATRIMONIO CULTURAL
-As beiras do río Lérez foron habitadas desde tempos moi antigos. Por toda a
zona podemos atopar castros, mámoas, petróglifos... e diferentes mostras do
aproveitamento do río noutros tempos: muíños, atrancos, balnearios, fontes... e
obras relacionadas coa comunicación como pontes, pontellas, portos e pasais.
67. Balneario ou Fonte do Lérez
(Monteporreiro, Pontevedra): fundado por
Casimiro Gómez en 1904 e actualmente
abandoada. As augas abrollan a carón do
río e empregáronse en bebida para
problemas do aparato dixestivo.
68. Fonte do
antigo
balneario
Nas proximidades do balneario houbo, a
comezos do século XX, unha empresa
que embotellaba augas dos mananciais
medicinais que abrollan a carón do río
co nome de “Augas do Lérez”.
70. Ponte do Almofrei en Bora, unha ponte antiga e con historia, porque nela foi onde os
veciños da contorna derrotaron aos franceses no 1809.
71. Ponte Nova (século XVIII). En San Xurxo de Sacos, entre os lugares
de Fentans e O Outeiro. Aquí comeza o espazo protexido.
72. Mimosas na beira do río
PROBLEMAS
-Vertidos urbanos
-Especies invasoras
-Presas e outras obras na canle do río
73. O Lérez en Gargallóns
PUNTOS DE INTERESE
CAMPO LAMEIRO
-Refuxio de Pesca
-Praias fluviais
-Área de lecer de Lodeiro
-Gargallóns
74. O Lérez en Calvelo
CERDEDO-COTOBADE
-Ponte romana de San Xurxo de Sacos
-Portamirón
-Praia fluvial “O Canal” en Calvelo
75. Unha ruta indicada permite percorrer o río Lérez ata Bora
PONTEVEDRA
-Praia fluvial “O Canal” en Filgueira
-Encoro e presa de Bora
-Ponte medieval sobre o río Almofrei
-Pontes colgantes entre Mourente e Lérez
-Restos do balneario
-Salóns do Lérez (entre Lérez e Monteporreiro)
76. Montaxe: Adela Leiro, Mon Daporta
Debuxos: Mon Daporta
actualizado en agosto de 2017