SlideShare a Scribd company logo
Ilang SulIranIn
     Tungkol Sa
InTelekTwalISaSyon
      ng FIlIpIno


  nI BonIFacIo p.
     SIBayan
pagpaplano ng wIka
         (language plannIng)
Ang pagkuha ng isang asignatura o subject sa Language
  Planning ang magpapakilala sa isang mag-aaral ng mga
  huwarang teorya at praktikal na pagkaunawa sa ilang bagay

•   Pagpapasya o pagpili ng wika
•   Paglinang at pagpapaunlad ng wika
•   Patakaran ng pagbabalangkas ng wika
•   Pagpoprograma ng wika
•   Pagsasagawa o implementasyon ng wika
•   Pagpapahalaga ng wika
ang pagpapalIT ng ISang
            wIka
Mga dahilan ng pagtutol ng mga Cebuano sa pagpapalit ng
 wikang Filipino sa wikang Ingles:

• Binigyang-diin ng vice-mayor ng Cebu ang bagay na ito
  nang sabihin niya sa isang kapulungan kamakailan sa De La
  Salle University na “ang mgaTagalog ay nagpupumilit na
  isungalngal ang wikang Tagalog sa aming lalamunan” (ram
  Tagalog down our throats).

• Nararamdaman nila na sila’y nanganganib dahil hindi sila
  handang magsalita at magsulat sa Filipino.
TaTlong Uri ng larangan ng
           Wika
 (Three Types of langUage
         Domains)
• (i) di mahalagang larangan ng wika
   (non-controlling domain of language)

• (ii) medyo mahalagang larangan
   (semi-controlling domain)

• (iii) mahalagang larangan ng wika
   (controlling domain of language)
ang Di mahalagang
  larangan ng Wika ay
maaaring Di nakasUlaT aT
  maaaring gamiTin sa
   kahiT anong Wika.
• Halimbawa, ang larangan ng tahanan at ang
  larangan ng lingua franca.
ang meDyo mahalagang
    larangan ay ang mga
  larangan kUng saan ang
     pagsUsUlaT ay hinDi
         sapiliTan.
• Halimbawa ng medyo mahalagang larangan ay
  ang relihiyon at ang libangan (entertainment)
Ang mAhAhAlAgAng lArAngAn
    Ay Ang lArAngAn nA
nAngAngAilAngAn ng mAbuti At
wAstong pAgbAsA At pAgsulAt
Ang mga mahahalagang larangan:
  – (i) edukasyon (lalo na ang hayskul at ang
    pamantasan);
  – (ii) pamahalaan;
  – (iii) pagbabatas;
  – (iv) hukuman;
  – (v) agham at teknolohiya;
  – (vi) negosyo, pangkalakalan at industriya
Ang ibig sAbihin ng
 register Ay Ang tAnging
pAggAmit ng wikA sA isAng
  lArAngAn o bAhAging-
        lArAngAn.
• Halimbawa, alam nating lahat na kung hindi
  tayo doktor, hindi natin maiintindihan ang
  register ng medisina na nakasulat sa Ingles.
kAtAngiAn ng
mAhAhAlAgAng lArAngAn ng
         wikA
  Pag-aralan at gamitin.
  Specialized at learned.
  Ang kaalaman sa mahalagang larangan ay
     precise language o tiyak, tumpak, ganap na salita
     iniipon (cumulative).
     mabilis. Ang kasalukuyang karunungan ay nasa
      bagong mga aklat, pangkasalukuyang journals at
      pananaliksik na papel (research papers). Ito ay hind
      makukuha sa Filipino.
Ang BAhAgi o PAPel (Role)
      ng ingles sA
 intelektwAlisAsyon ng
        FiliPino
• Sapat na ang wikang Filipino pero ang tagapagtaguyod ng
  Filipino ay dapat magaling sa Ingles dahil ang wikang Ingles
  lamang ang paraan kung paano maiintelektwalisa ang
  Filipino.
• Kaunti lamang ang kaalaman, kung mayroon man, sa
  syensyang panlipunan, agham at teknolohya, matematika,
  medisina, batas, atbp., sa wikang Filipino.
ilAng suliRAnin
     tungkol sA
intelektwAlisAsyon
      ng FiliPino


  ni BoniFAcio P.
     siBAyAn

More Related Content

What's hot

Yunit 2 kasaysayan ng wikang filipino
Yunit 2  kasaysayan ng wikang filipinoYunit 2  kasaysayan ng wikang filipino
Yunit 2 kasaysayan ng wikang filipino
Rita Mae Odrada
 
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wikapanghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
Ginalyn Red
 
Probisyong Pangwika sa Konstitusyon
Probisyong Pangwika sa KonstitusyonProbisyong Pangwika sa Konstitusyon
Probisyong Pangwika sa Konstitusyon
JAM122494
 
Konstitusyonal na batayan ng wikang pambansa
Konstitusyonal na batayan ng wikang pambansaKonstitusyonal na batayan ng wikang pambansa
Konstitusyonal na batayan ng wikang pambansa
Mj Aspa
 
Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipinoMga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
TEACHER JHAJHA
 
TUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON : Barayti at Register ng Wika
TUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON : Barayti at Register ng WikaTUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON : Barayti at Register ng Wika
TUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON : Barayti at Register ng Wika
Emmanuel Calimag
 
Ortograpiyang pilipino
Ortograpiyang pilipinoOrtograpiyang pilipino
Ortograpiyang pilipino
Lui Mennard Santos
 
Kulturang Popular.pptx
Kulturang Popular.pptxKulturang Popular.pptx
Kulturang Popular.pptx
LorenzJoyImperial2
 
Fil 3a
Fil 3aFil 3a
Ang Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng KurikulumAng Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng Kurikulum
Charmaine Madrona
 
Pagsasaling Wika - Filipino 3
Pagsasaling Wika - Filipino 3Pagsasaling Wika - Filipino 3
Pagsasaling Wika - Filipino 3
Jenny Reyes
 
Ang Filipino Bilang Wikang Pambansa
Ang Filipino Bilang Wikang PambansaAng Filipino Bilang Wikang Pambansa
Ang Filipino Bilang Wikang Pambansa
Jewel del Mundo
 
Pagsasalin ng Tula
Pagsasalin ng TulaPagsasalin ng Tula
Pagsasalin ng Tula
Eldrian Louie Manuyag
 
Paghahambing ng Pagsasaling Ingles-Filipino alinsunod sa simulain at batayan
Paghahambing ng Pagsasaling Ingles-Filipino alinsunod sa simulain at batayanPaghahambing ng Pagsasaling Ingles-Filipino alinsunod sa simulain at batayan
Paghahambing ng Pagsasaling Ingles-Filipino alinsunod sa simulain at batayan
michael saudan
 
Pagsasaling wika
Pagsasaling wikaPagsasaling wika
Pagsasaling wikaAllan Ortiz
 
ANTAS NG WIKA
ANTAS NG WIKAANTAS NG WIKA
ANTAS NG WIKA
Reina Feb Cernal
 
Ang linggwistika at ang guro
Ang linggwistika at ang guroAng linggwistika at ang guro
Ang linggwistika at ang guro
RosalynDelaCruz5
 
Maikling Kasaysayan ng Panitikang Pilipino
Maikling Kasaysayan ng Panitikang PilipinoMaikling Kasaysayan ng Panitikang Pilipino
Maikling Kasaysayan ng Panitikang Pilipino
Marlene Panaglima
 
wikang pambansa
wikang pambansawikang pambansa
wikang pambansa
Jewel del Mundo
 

What's hot (20)

Yunit 2 kasaysayan ng wikang filipino
Yunit 2  kasaysayan ng wikang filipinoYunit 2  kasaysayan ng wikang filipino
Yunit 2 kasaysayan ng wikang filipino
 
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wikapanghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
panghihiram ng mga katawagang pang-agham:pagsasaling-wika
 
Probisyong Pangwika sa Konstitusyon
Probisyong Pangwika sa KonstitusyonProbisyong Pangwika sa Konstitusyon
Probisyong Pangwika sa Konstitusyon
 
Konstitusyonal na batayan ng wikang pambansa
Konstitusyonal na batayan ng wikang pambansaKonstitusyonal na batayan ng wikang pambansa
Konstitusyonal na batayan ng wikang pambansa
 
Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipinoMga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
Mga teorya sa pagkatuturo at pagkatuto ng wika sa filipino
 
TUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON : Barayti at Register ng Wika
TUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON : Barayti at Register ng WikaTUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON : Barayti at Register ng Wika
TUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON : Barayti at Register ng Wika
 
Ortograpiyang pilipino
Ortograpiyang pilipinoOrtograpiyang pilipino
Ortograpiyang pilipino
 
Kulturang Popular.pptx
Kulturang Popular.pptxKulturang Popular.pptx
Kulturang Popular.pptx
 
Fil 3a
Fil 3aFil 3a
Fil 3a
 
Ang Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng KurikulumAng Paglinang ng Kurikulum
Ang Paglinang ng Kurikulum
 
Fil1 prelim-1
Fil1 prelim-1Fil1 prelim-1
Fil1 prelim-1
 
Pagsasaling Wika - Filipino 3
Pagsasaling Wika - Filipino 3Pagsasaling Wika - Filipino 3
Pagsasaling Wika - Filipino 3
 
Ang Filipino Bilang Wikang Pambansa
Ang Filipino Bilang Wikang PambansaAng Filipino Bilang Wikang Pambansa
Ang Filipino Bilang Wikang Pambansa
 
Pagsasalin ng Tula
Pagsasalin ng TulaPagsasalin ng Tula
Pagsasalin ng Tula
 
Paghahambing ng Pagsasaling Ingles-Filipino alinsunod sa simulain at batayan
Paghahambing ng Pagsasaling Ingles-Filipino alinsunod sa simulain at batayanPaghahambing ng Pagsasaling Ingles-Filipino alinsunod sa simulain at batayan
Paghahambing ng Pagsasaling Ingles-Filipino alinsunod sa simulain at batayan
 
Pagsasaling wika
Pagsasaling wikaPagsasaling wika
Pagsasaling wika
 
ANTAS NG WIKA
ANTAS NG WIKAANTAS NG WIKA
ANTAS NG WIKA
 
Ang linggwistika at ang guro
Ang linggwistika at ang guroAng linggwistika at ang guro
Ang linggwistika at ang guro
 
Maikling Kasaysayan ng Panitikang Pilipino
Maikling Kasaysayan ng Panitikang PilipinoMaikling Kasaysayan ng Panitikang Pilipino
Maikling Kasaysayan ng Panitikang Pilipino
 
wikang pambansa
wikang pambansawikang pambansa
wikang pambansa
 

Viewers also liked

THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHONTHESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
Mi L
 
THESIS (Pananaliksik) Tagalog
THESIS (Pananaliksik) TagalogTHESIS (Pananaliksik) Tagalog
THESIS (Pananaliksik) Tagalog
hm alumia
 
Research paper in filipino
Research paper in filipinoResearch paper in filipino
Research paper in filipino
SFYC
 
Kabanata i v pananaliksik
Kabanata i   v pananaliksikKabanata i   v pananaliksik
Kabanata i v pananaliksik
A. D.
 
Time-elApSe heTerogeneiTy meASuremenT in Two SedimenTAry roCkS: impliCATionS ...
Time-elApSe heTerogeneiTy meASuremenT in Two SedimenTAry roCkS: impliCATionS ...Time-elApSe heTerogeneiTy meASuremenT in Two SedimenTAry roCkS: impliCATionS ...
Time-elApSe heTerogeneiTy meASuremenT in Two SedimenTAry roCkS: impliCATionS ...Ali Osman Öncel
 
Thesis PPT - Girase J. R.
Thesis PPT - Girase J. R.Thesis PPT - Girase J. R.
Thesis PPT - Girase J. R.
gopigirase
 
Synchrotron
SynchrotronSynchrotron
Synchrotron
vidwan pandey
 
Mga diskursong-ekspositori-at-argyumentatibo
Mga diskursong-ekspositori-at-argyumentatiboMga diskursong-ekspositori-at-argyumentatibo
Mga diskursong-ekspositori-at-argyumentatibo
Mai Nicole Olaguer
 
Modyul 3 pagsusuri sa akda batay sa mga teoryang humanismo / marxismo
Modyul 3 pagsusuri sa akda batay sa mga teoryang humanismo / marxismoModyul 3 pagsusuri sa akda batay sa mga teoryang humanismo / marxismo
Modyul 3 pagsusuri sa akda batay sa mga teoryang humanismo / marxismo
Allan Ortiz
 
Modyul 2 pagsusuri ng akda batay sa teoryang romantisismo
Modyul 2 pagsusuri ng akda batay sa teoryang romantisismoModyul 2 pagsusuri ng akda batay sa teoryang romantisismo
Modyul 2 pagsusuri ng akda batay sa teoryang romantisismo
dionesioable
 
Banghay walang panginoon
Banghay walang panginoonBanghay walang panginoon
Banghay walang panginoonNylram Airomlav
 
Pagwawasto at Pag-uulo ng Balita, Sipi, o Kopya Mila pagwawasto
Pagwawasto at Pag-uulo ng Balita, Sipi, o Kopya Mila pagwawastoPagwawasto at Pag-uulo ng Balita, Sipi, o Kopya Mila pagwawasto
Pagwawasto at Pag-uulo ng Balita, Sipi, o Kopya Mila pagwawasto
Mila Saclauso
 
Maikling Kuwento
Maikling KuwentoMaikling Kuwento
Maikling Kuwento
menchu lacsamana
 
Mga Tungkulin, Barayti, at Rehistro ng Wika
Mga Tungkulin, Barayti, at Rehistro ng WikaMga Tungkulin, Barayti, at Rehistro ng Wika
Mga Tungkulin, Barayti, at Rehistro ng Wikarojo rojo
 
Similarities and Differences between Japan and Philippine Cultures
Similarities and Differences between Japan and Philippine CulturesSimilarities and Differences between Japan and Philippine Cultures
Similarities and Differences between Japan and Philippine Culturesanimation0118
 
Filipino 3 Learner's Manual 3rd Quarter
Filipino 3 Learner's Manual 3rd  QuarterFilipino 3 Learner's Manual 3rd  Quarter
Filipino 3 Learner's Manual 3rd QuarterEDITHA HONRADEZ
 

Viewers also liked (20)

THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHONTHESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
 
THESIS (Pananaliksik) Tagalog
THESIS (Pananaliksik) TagalogTHESIS (Pananaliksik) Tagalog
THESIS (Pananaliksik) Tagalog
 
Research paper in filipino
Research paper in filipinoResearch paper in filipino
Research paper in filipino
 
Kabanata i v pananaliksik
Kabanata i   v pananaliksikKabanata i   v pananaliksik
Kabanata i v pananaliksik
 
Time-elApSe heTerogeneiTy meASuremenT in Two SedimenTAry roCkS: impliCATionS ...
Time-elApSe heTerogeneiTy meASuremenT in Two SedimenTAry roCkS: impliCATionS ...Time-elApSe heTerogeneiTy meASuremenT in Two SedimenTAry roCkS: impliCATionS ...
Time-elApSe heTerogeneiTy meASuremenT in Two SedimenTAry roCkS: impliCATionS ...
 
OFW
OFWOFW
OFW
 
Isip tao ni jose villa panganiban
Isip tao ni jose villa panganibanIsip tao ni jose villa panganiban
Isip tao ni jose villa panganiban
 
Thesis PPT - Girase J. R.
Thesis PPT - Girase J. R.Thesis PPT - Girase J. R.
Thesis PPT - Girase J. R.
 
Synchrotron
SynchrotronSynchrotron
Synchrotron
 
Mga diskursong-ekspositori-at-argyumentatibo
Mga diskursong-ekspositori-at-argyumentatiboMga diskursong-ekspositori-at-argyumentatibo
Mga diskursong-ekspositori-at-argyumentatibo
 
Modyul 3 pagsusuri sa akda batay sa mga teoryang humanismo / marxismo
Modyul 3 pagsusuri sa akda batay sa mga teoryang humanismo / marxismoModyul 3 pagsusuri sa akda batay sa mga teoryang humanismo / marxismo
Modyul 3 pagsusuri sa akda batay sa mga teoryang humanismo / marxismo
 
Modyul 2 pagsusuri ng akda batay sa teoryang romantisismo
Modyul 2 pagsusuri ng akda batay sa teoryang romantisismoModyul 2 pagsusuri ng akda batay sa teoryang romantisismo
Modyul 2 pagsusuri ng akda batay sa teoryang romantisismo
 
Varayti
VaraytiVarayti
Varayti
 
Paggalang sa matatanda
Paggalang sa matatandaPaggalang sa matatanda
Paggalang sa matatanda
 
Banghay walang panginoon
Banghay walang panginoonBanghay walang panginoon
Banghay walang panginoon
 
Pagwawasto at Pag-uulo ng Balita, Sipi, o Kopya Mila pagwawasto
Pagwawasto at Pag-uulo ng Balita, Sipi, o Kopya Mila pagwawastoPagwawasto at Pag-uulo ng Balita, Sipi, o Kopya Mila pagwawasto
Pagwawasto at Pag-uulo ng Balita, Sipi, o Kopya Mila pagwawasto
 
Maikling Kuwento
Maikling KuwentoMaikling Kuwento
Maikling Kuwento
 
Mga Tungkulin, Barayti, at Rehistro ng Wika
Mga Tungkulin, Barayti, at Rehistro ng WikaMga Tungkulin, Barayti, at Rehistro ng Wika
Mga Tungkulin, Barayti, at Rehistro ng Wika
 
Similarities and Differences between Japan and Philippine Cultures
Similarities and Differences between Japan and Philippine CulturesSimilarities and Differences between Japan and Philippine Cultures
Similarities and Differences between Japan and Philippine Cultures
 
Filipino 3 Learner's Manual 3rd Quarter
Filipino 3 Learner's Manual 3rd  QuarterFilipino 3 Learner's Manual 3rd  Quarter
Filipino 3 Learner's Manual 3rd Quarter
 

Similar to Ilang suliranin tungkol sa intelektwalisasyon ng filipino

ANG-WALANG-KAMATAYANG-ISYU-NG-WIKA-AT-EDUKASYON-SA-PILIPINAS-HULYO-17-2021.pptx
ANG-WALANG-KAMATAYANG-ISYU-NG-WIKA-AT-EDUKASYON-SA-PILIPINAS-HULYO-17-2021.pptxANG-WALANG-KAMATAYANG-ISYU-NG-WIKA-AT-EDUKASYON-SA-PILIPINAS-HULYO-17-2021.pptx
ANG-WALANG-KAMATAYANG-ISYU-NG-WIKA-AT-EDUKASYON-SA-PILIPINAS-HULYO-17-2021.pptx
DindoArambalaOjeda
 
GE 5 - YUNIT 1: ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSA
GE 5 - YUNIT 1: ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSAGE 5 - YUNIT 1: ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSA
GE 5 - YUNIT 1: ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSA
Samar State university
 
Presentation69.pptx
Presentation69.pptxPresentation69.pptx
Presentation69.pptx
BrentLanuza
 
American Times .pptx
American Times .pptxAmerican Times .pptx
American Times .pptx
ReychelLuna
 
Monolingguwalismo, bilingguwalismo, at multilingguwalismo
Monolingguwalismo, bilingguwalismo, at multilingguwalismoMonolingguwalismo, bilingguwalismo, at multilingguwalismo
Monolingguwalismo, bilingguwalismo, at multilingguwalismo
chxlabastilla
 
Pangwika Sa Pilipinas
Pangwika Sa PilipinasPangwika Sa Pilipinas
Pangwika Sa Pilipinas
SabucorJoshua
 
Kritikal-na-Konsiderasyon-sa-Pagbuo-ng-Saliksik mga isyung panggramatika sa p...
Kritikal-na-Konsiderasyon-sa-Pagbuo-ng-Saliksik mga isyung panggramatika sa p...Kritikal-na-Konsiderasyon-sa-Pagbuo-ng-Saliksik mga isyung panggramatika sa p...
Kritikal-na-Konsiderasyon-sa-Pagbuo-ng-Saliksik mga isyung panggramatika sa p...
MARIA KATRINA MACAPAZ
 
komunikasyon at pananaliksik sa kultura at wikang filipino
komunikasyon at pananaliksik sa kultura at wikang filipinokomunikasyon at pananaliksik sa kultura at wikang filipino
komunikasyon at pananaliksik sa kultura at wikang filipino
WIKA
 
monolingguwalismobilingguwalismoatmultilingguwalismo-170702062944 (1).pptx
monolingguwalismobilingguwalismoatmultilingguwalismo-170702062944 (1).pptxmonolingguwalismobilingguwalismoatmultilingguwalismo-170702062944 (1).pptx
monolingguwalismobilingguwalismoatmultilingguwalismo-170702062944 (1).pptx
ferdinandsanbuenaven
 
ARALIN 2 FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA.pdf
ARALIN 2 FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA.pdfARALIN 2 FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA.pdf
ARALIN 2 FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA.pdf
CherryPasaquian
 
Komunikasyon_(1).pdf
Komunikasyon_(1).pdfKomunikasyon_(1).pdf
Komunikasyon_(1).pdf
CHELCEECENARIO
 
Komunikasyon.pdf
Komunikasyon.pdfKomunikasyon.pdf
Komunikasyon.pdf
LydieMoraNazar
 
G1-komunikasyon.pdf
G1-komunikasyon.pdfG1-komunikasyon.pdf
G1-komunikasyon.pdf
TayronMelos
 
pananaw sikolohikal
pananaw sikolohikalpananaw sikolohikal
pananaw sikolohikal
JammMatucan
 
Introdusyon sa Pag-aaral ng Wika
Introdusyon sa Pag-aaral ng WikaIntrodusyon sa Pag-aaral ng Wika
Introdusyon sa Pag-aaral ng Wika
JerlieMaePanes
 
Sitwasyong_pangwika.pptx
Sitwasyong_pangwika.pptxSitwasyong_pangwika.pptx
Sitwasyong_pangwika.pptx
JudyDatulCuaresma
 
Sitwasyong pangwika
Sitwasyong pangwikaSitwasyong pangwika
Sitwasyong pangwika
Emma Sarah
 
Pagsasaling wika, ph d filipino ramcee moreno tolentino mag aaral
Pagsasaling wika, ph d filipino ramcee moreno tolentino mag aaralPagsasaling wika, ph d filipino ramcee moreno tolentino mag aaral
Pagsasaling wika, ph d filipino ramcee moreno tolentino mag aaral
RamceeTolentino1
 
Kom at pan Q2 W4.pptx
Kom at pan Q2 W4.pptxKom at pan Q2 W4.pptx
Kom at pan Q2 W4.pptx
MenandroSingson
 

Similar to Ilang suliranin tungkol sa intelektwalisasyon ng filipino (20)

ANG-WALANG-KAMATAYANG-ISYU-NG-WIKA-AT-EDUKASYON-SA-PILIPINAS-HULYO-17-2021.pptx
ANG-WALANG-KAMATAYANG-ISYU-NG-WIKA-AT-EDUKASYON-SA-PILIPINAS-HULYO-17-2021.pptxANG-WALANG-KAMATAYANG-ISYU-NG-WIKA-AT-EDUKASYON-SA-PILIPINAS-HULYO-17-2021.pptx
ANG-WALANG-KAMATAYANG-ISYU-NG-WIKA-AT-EDUKASYON-SA-PILIPINAS-HULYO-17-2021.pptx
 
GE 5 - YUNIT 1: ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSA
GE 5 - YUNIT 1: ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSAGE 5 - YUNIT 1: ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSA
GE 5 - YUNIT 1: ANG PAGTATAGUYOD NG WIKANG PAMBANSA
 
Presentation69.pptx
Presentation69.pptxPresentation69.pptx
Presentation69.pptx
 
American Times .pptx
American Times .pptxAmerican Times .pptx
American Times .pptx
 
Monolingguwalismo, bilingguwalismo, at multilingguwalismo
Monolingguwalismo, bilingguwalismo, at multilingguwalismoMonolingguwalismo, bilingguwalismo, at multilingguwalismo
Monolingguwalismo, bilingguwalismo, at multilingguwalismo
 
ARALIN 4.pptx
ARALIN 4.pptxARALIN 4.pptx
ARALIN 4.pptx
 
Pangwika Sa Pilipinas
Pangwika Sa PilipinasPangwika Sa Pilipinas
Pangwika Sa Pilipinas
 
Kritikal-na-Konsiderasyon-sa-Pagbuo-ng-Saliksik mga isyung panggramatika sa p...
Kritikal-na-Konsiderasyon-sa-Pagbuo-ng-Saliksik mga isyung panggramatika sa p...Kritikal-na-Konsiderasyon-sa-Pagbuo-ng-Saliksik mga isyung panggramatika sa p...
Kritikal-na-Konsiderasyon-sa-Pagbuo-ng-Saliksik mga isyung panggramatika sa p...
 
komunikasyon at pananaliksik sa kultura at wikang filipino
komunikasyon at pananaliksik sa kultura at wikang filipinokomunikasyon at pananaliksik sa kultura at wikang filipino
komunikasyon at pananaliksik sa kultura at wikang filipino
 
monolingguwalismobilingguwalismoatmultilingguwalismo-170702062944 (1).pptx
monolingguwalismobilingguwalismoatmultilingguwalismo-170702062944 (1).pptxmonolingguwalismobilingguwalismoatmultilingguwalismo-170702062944 (1).pptx
monolingguwalismobilingguwalismoatmultilingguwalismo-170702062944 (1).pptx
 
ARALIN 2 FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA.pdf
ARALIN 2 FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA.pdfARALIN 2 FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA.pdf
ARALIN 2 FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA.pdf
 
Komunikasyon_(1).pdf
Komunikasyon_(1).pdfKomunikasyon_(1).pdf
Komunikasyon_(1).pdf
 
Komunikasyon.pdf
Komunikasyon.pdfKomunikasyon.pdf
Komunikasyon.pdf
 
G1-komunikasyon.pdf
G1-komunikasyon.pdfG1-komunikasyon.pdf
G1-komunikasyon.pdf
 
pananaw sikolohikal
pananaw sikolohikalpananaw sikolohikal
pananaw sikolohikal
 
Introdusyon sa Pag-aaral ng Wika
Introdusyon sa Pag-aaral ng WikaIntrodusyon sa Pag-aaral ng Wika
Introdusyon sa Pag-aaral ng Wika
 
Sitwasyong_pangwika.pptx
Sitwasyong_pangwika.pptxSitwasyong_pangwika.pptx
Sitwasyong_pangwika.pptx
 
Sitwasyong pangwika
Sitwasyong pangwikaSitwasyong pangwika
Sitwasyong pangwika
 
Pagsasaling wika, ph d filipino ramcee moreno tolentino mag aaral
Pagsasaling wika, ph d filipino ramcee moreno tolentino mag aaralPagsasaling wika, ph d filipino ramcee moreno tolentino mag aaral
Pagsasaling wika, ph d filipino ramcee moreno tolentino mag aaral
 
Kom at pan Q2 W4.pptx
Kom at pan Q2 W4.pptxKom at pan Q2 W4.pptx
Kom at pan Q2 W4.pptx
 

More from animation0118

Ethics, Ethnography, Archeology
Ethics, Ethnography, ArcheologyEthics, Ethnography, Archeology
Ethics, Ethnography, Archeology
animation0118
 
Evolution, Primatology, Human Ancestry, Physical variation
Evolution, Primatology, Human Ancestry, Physical variationEvolution, Primatology, Human Ancestry, Physical variation
Evolution, Primatology, Human Ancestry, Physical variation
animation0118
 
Q & A
Q & AQ & A
Liberalism and Marxism
Liberalism and MarxismLiberalism and Marxism
Liberalism and Marxism
animation0118
 
Baptism and Confirmation
Baptism and ConfirmationBaptism and Confirmation
Baptism and Confirmationanimation0118
 
Singapore & Philippines
Singapore & PhilippinesSingapore & Philippines
Singapore & Philippinesanimation0118
 
Application of PH Level
Application of PH LevelApplication of PH Level
Application of PH Levelanimation0118
 
Noli Me Tangere Kabanata15-16
Noli Me Tangere Kabanata15-16Noli Me Tangere Kabanata15-16
Noli Me Tangere Kabanata15-16animation0118
 
Introduction to Global Society
Introduction to Global SocietyIntroduction to Global Society
Introduction to Global Society
animation0118
 
World War
World WarWorld War
World War
animation0118
 
Realism
RealismRealism
Realism
animation0118
 
Globalization
GlobalizationGlobalization
Globalization
animation0118
 
Anthropology
AnthropologyAnthropology
Anthropology
animation0118
 

More from animation0118 (16)

Ethics, Ethnography, Archeology
Ethics, Ethnography, ArcheologyEthics, Ethnography, Archeology
Ethics, Ethnography, Archeology
 
Evolution, Primatology, Human Ancestry, Physical variation
Evolution, Primatology, Human Ancestry, Physical variationEvolution, Primatology, Human Ancestry, Physical variation
Evolution, Primatology, Human Ancestry, Physical variation
 
Q & A
Q & AQ & A
Q & A
 
Liberalism and Marxism
Liberalism and MarxismLiberalism and Marxism
Liberalism and Marxism
 
Baptism and Confirmation
Baptism and ConfirmationBaptism and Confirmation
Baptism and Confirmation
 
Sacraments
SacramentsSacraments
Sacraments
 
Singapore & Philippines
Singapore & PhilippinesSingapore & Philippines
Singapore & Philippines
 
Application of PH Level
Application of PH LevelApplication of PH Level
Application of PH Level
 
Noli Me Tangere Kabanata15-16
Noli Me Tangere Kabanata15-16Noli Me Tangere Kabanata15-16
Noli Me Tangere Kabanata15-16
 
Introduction to Global Society
Introduction to Global SocietyIntroduction to Global Society
Introduction to Global Society
 
World War
World WarWorld War
World War
 
Realism
RealismRealism
Realism
 
Globalization
GlobalizationGlobalization
Globalization
 
Sea-Floor Spreading
Sea-Floor SpreadingSea-Floor Spreading
Sea-Floor Spreading
 
Four Stroke Cycle
Four Stroke CycleFour Stroke Cycle
Four Stroke Cycle
 
Anthropology
AnthropologyAnthropology
Anthropology
 

Ilang suliranin tungkol sa intelektwalisasyon ng filipino

  • 1. Ilang SulIranIn Tungkol Sa InTelekTwalISaSyon ng FIlIpIno nI BonIFacIo p. SIBayan
  • 2. pagpaplano ng wIka (language plannIng) Ang pagkuha ng isang asignatura o subject sa Language Planning ang magpapakilala sa isang mag-aaral ng mga huwarang teorya at praktikal na pagkaunawa sa ilang bagay • Pagpapasya o pagpili ng wika • Paglinang at pagpapaunlad ng wika • Patakaran ng pagbabalangkas ng wika • Pagpoprograma ng wika • Pagsasagawa o implementasyon ng wika • Pagpapahalaga ng wika
  • 3. ang pagpapalIT ng ISang wIka Mga dahilan ng pagtutol ng mga Cebuano sa pagpapalit ng wikang Filipino sa wikang Ingles: • Binigyang-diin ng vice-mayor ng Cebu ang bagay na ito nang sabihin niya sa isang kapulungan kamakailan sa De La Salle University na “ang mgaTagalog ay nagpupumilit na isungalngal ang wikang Tagalog sa aming lalamunan” (ram Tagalog down our throats). • Nararamdaman nila na sila’y nanganganib dahil hindi sila handang magsalita at magsulat sa Filipino.
  • 4. TaTlong Uri ng larangan ng Wika (Three Types of langUage Domains) • (i) di mahalagang larangan ng wika (non-controlling domain of language) • (ii) medyo mahalagang larangan (semi-controlling domain) • (iii) mahalagang larangan ng wika (controlling domain of language)
  • 5. ang Di mahalagang larangan ng Wika ay maaaring Di nakasUlaT aT maaaring gamiTin sa kahiT anong Wika. • Halimbawa, ang larangan ng tahanan at ang larangan ng lingua franca.
  • 6. ang meDyo mahalagang larangan ay ang mga larangan kUng saan ang pagsUsUlaT ay hinDi sapiliTan. • Halimbawa ng medyo mahalagang larangan ay ang relihiyon at ang libangan (entertainment)
  • 7. Ang mAhAhAlAgAng lArAngAn Ay Ang lArAngAn nA nAngAngAilAngAn ng mAbuti At wAstong pAgbAsA At pAgsulAt Ang mga mahahalagang larangan: – (i) edukasyon (lalo na ang hayskul at ang pamantasan); – (ii) pamahalaan; – (iii) pagbabatas; – (iv) hukuman; – (v) agham at teknolohiya; – (vi) negosyo, pangkalakalan at industriya
  • 8. Ang ibig sAbihin ng register Ay Ang tAnging pAggAmit ng wikA sA isAng lArAngAn o bAhAging- lArAngAn. • Halimbawa, alam nating lahat na kung hindi tayo doktor, hindi natin maiintindihan ang register ng medisina na nakasulat sa Ingles.
  • 9. kAtAngiAn ng mAhAhAlAgAng lArAngAn ng wikA  Pag-aralan at gamitin.  Specialized at learned.  Ang kaalaman sa mahalagang larangan ay  precise language o tiyak, tumpak, ganap na salita  iniipon (cumulative).  mabilis. Ang kasalukuyang karunungan ay nasa bagong mga aklat, pangkasalukuyang journals at pananaliksik na papel (research papers). Ito ay hind makukuha sa Filipino.
  • 10. Ang BAhAgi o PAPel (Role) ng ingles sA intelektwAlisAsyon ng FiliPino • Sapat na ang wikang Filipino pero ang tagapagtaguyod ng Filipino ay dapat magaling sa Ingles dahil ang wikang Ingles lamang ang paraan kung paano maiintelektwalisa ang Filipino. • Kaunti lamang ang kaalaman, kung mayroon man, sa syensyang panlipunan, agham at teknolohya, matematika, medisina, batas, atbp., sa wikang Filipino.
  • 11. ilAng suliRAnin tungkol sA intelektwAlisAsyon ng FiliPino ni BoniFAcio P. siBAyAn