SlideShare a Scribd company logo
1 of 35
KABANATA I
                                           PANIMULA


       Ang kababaihan at kalalakihan ay sadyang ginawa ng Diyos, makikita natin ito sa banal
na kasulatan, ang Bibliya. Ang tao ay ginawa ng Diyos at hinati sa dalawang katauhan ang babae
at lalaki. Ang unang nuno ng mga tao ay pinaniniwalaan na sina Eva at Adan. Katulad nga ng
sinasabi nila ang babae ay para sa lalaki, at ang lalaki ay para sa babae.

       Nagsimula ang paghihiwalay ng kalalakihan sa kababaihan noong unang pangkat ng mga
kababaihan sa mataas na paaralan ng San Andres noong taong 2006. Ayon sa aming
nakapanayam na si Ginang Encarnacion Delos Reyes, simula pa lamang noong una ay
napagpasyahan na ng mga nakakataas lalo na ni Msgr. Manny Gabriel na paghiwalayin ang mga
kababaihan at kalalakihan sa mataas na paaralan. Ito ay dahil nangangamba sila sa mga bagay na
masamang maidudulot nito kung pananatilihing magkasama ang mga babae at mga lalaki sa
iisang silid-aralan. Nangangamba sila na kapag pinagsama sa iisang silid ang mga estudyante ay
magkaroon ng tinatawag na “girl & boy relationship”, mas mawawala ang pokus ng mga mag-
aaral sa klase, mahihiya ang mga bata sa pagtatalastasan, at marami pang iba. Inisip nila na mas
marami ang masamang maidudulot nito kaysa sa pagsasama-sama ng magkakaparehas na
kasarian. Ayon naman kay Ginoong Jeffrey Bernido, isang mag-aaral na nakapagtapos ng pag-
aaral sa San Andres, hindi daw naging madali sa kanila ang pakikisalamuha sa mga kababaihan,
ganoon rin daw ang mga nakapagtapos na babae sa San Andres nahirapan sila noong una sa
pakikisalamuha sa mga lalaki.

       Sa pag-aaral na ito, nais namin malaman ang saloobin ng mga mag-aaral sa tuntuning
inumpisahan simula ng magkaroon ng babae sa mataas na paaralan. Malalaman natin kung
mabuti nga ba ang ibununga nito. Malalaman din natin ang iba‟t-ibang epekto nito sa mga
kabataan. Malalaman natin kung nakakabuti ba ang tuntuning ito o hindi.




                                                                                              1
Lokal na Pag-aaral




Ang Kasaysayan

       Si Rev. Joseph Van Runckelen, isang Paring Belgian, miyembro ng CICM na mas kilala
sa tawag na Congregation of the Immaculate Heart of Mary Missionaries na naging Kura Paroko
ng Simbahan ng San Andres noong Oktubre 1915, ang nagtatag ng Paaralan ng San Andres
noong ika-27 ng Hunyo taong 1917. Ang pondo ay nagmula sa mga donasyon ng mga taong
mula sa Belgium kung saan ito ay nakatulong sa pagpapagawa ng Paaralang Elementarya na
itinayo sa kasalukuyang lokasyon ng St. Paul College of Parañaque.

       Noong taong 1932, naitatag ni Fr. Joseph Van Runckelen ang Departamento ng Mataas
na Paaralan. Dahil kay Rev. Adolf Cansse, CICM at Kura Paruko ng Simbahan ng San Andres,
naipagpatuloy ang pagiging co-educational ng paaralan hanggang sa paglunsad ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig. Ang paaralan ay nagbukas sa taong 1945-1946 na tanging unang baitang


                                                                                         2
lamang sa mataas na paaralan at eksklusibo lamang para sa mga kalalakihan. Ang Paaralan ng St.
Paul‟s College na para sa kakabaihan ang nag-udyok upang maging eksklusibo sa mga
kalalakihan ang Paaralan ng San Andres.

       Pagkatapos ng pamumuno ni Rev. Fr. Joseph Van Runckelen bilang direktor, pinalitan
siya ni Rev. Fr. Antonio Van Overveld na nanungkulan mula 1934 hanggang 1937 bago ang
pamumuno ni Rev. Fr. Adolf Cansse na nanungkulan naman mula 1937 hanggang 1952. Si Rev.
Fr. Louis Thys, CICM at Kura Paruko ng Simbahan ng San Andres, ay nanungkulang bilang
direktor ng paaralan mula 1952 hanggang 1977.

       Noong taong 1969, si Rev. Fr. Paul Faulton, CICM- isang paring Belgian na naging
punong-guro sa Mataas na Paaralan ng San Andres mula 1964 hanggang 1966, ay naging Asst.
Director noong 1977 nang hirangin siya bilang Kura Paruko ng Simbahan ng San Andres at
naging direktor ng paaralan hanggang 1994.

       Si Rev. Fr. Francis Gevaert ang huling paring CICM na pansamantalang na namuno
bilang direktor ng Paaralan ng San Andres mula 1991 hanggang 1993 dahil sa pagpapalit ng
Paaralan ng San Andres mula Religious Order to Diocesan noong taong 1994.

       Si Fr. Romerico A. Prieto ang unang naging Diocesan Parish Priest of SAPP at
pansamantalang namuno bilang direktor ng Paaralan ng San Andres na sinundan ni Msgr.
Manuel Sebastian na naging pansamantalang direktor din mula 1995 hanggang 1996. Noong
taong 1996, si Msgr. Bayani G. Valenzuela ay naging Kura Paruko ng Simbahan ng San Andres
at naging direktor ng paaralan mula 1996 hanggang 2004. Sa pamumuno niya marami ang
nabago at naipatayo sa Paaralan ng San Andres ang ilan sa mga ito ay ang Instructional Media
Center, Computer Rooms, Physics and Chemistry Laboratories, Home Economics Room, SAS
Audio-Visual Room, Multi Purpose Hall, at Gym.

       Noong taong 1999, nagkaroon ng Pre-School Department ang Paaralan ng San Andres sa
tulong nina Msgr. Bayani G. Valenzuela at Ginang Gertrudes F. Bautista na naging Punong-Guro
din ng departamentong ito. Sa taon ding ito naibalik ang pagiging co-educational ng paaralan.
Nag-umpisa ito sa Departamento ng Pre-School noong Panunurang Taon 1999-2000 pagkatapos
ay sa Departamento ng Elementarya noong Panunurang Taon 2000-2001 at naipagpatuloy pa sa
Departamento ng Mataas na Paaralan noong Panunurang Taon 2006-2007.

                                                                                            3
Ang taong 2003 ang nagsilbing umpisa ng kapanganakan ng Diocese of Parañaque na
kasama si Bishop Jesse E. Mercado, D.D, ang unang naging Obispo ng diocese na ito. Sa
Panunurang Taon 2004-2005, malugod na binati ng komunidad ng San Andres ang bagong Kura
Paroko at Direktor ng Paaralan ng San Andres na si Msgr. Manny G. Gabriel. Ito ay sa
pamamagitan ng kanyang kadalubhasaan na isaayos ang pag-unlad ng paaralan, isang bagong
direksyon ang ibinigay sa Paaralan ng San Andres: sa pamamagitan ng pagninilay, partisipasyon,
pagtalakay at pagsusuri ng komunidad ng SAS.




                                                                                            4
Batayang Konseptwal



  Concept 1:                    Concept 2:               Concept 3:                Concept 4:
SIKOLOHIKAL                     SOSYAL                  EMOSYONAL                INTELEKWAL




                                             SALOOBIN




                                      PAGHIHIWALAY NG
                                       KABABAIHAN SA
                                        KALALAKIHAN


          Sa batayang konseptwal na ito pinapakita ang paghihiwalay ng kababaihan sa
   kalalakihan. Isinasaad dito ang mga saloobin ng mga estudyante batay sa pang-sikolohikal,
   sosyal, emosyonal at intelekwal.

          Kukunin namin ang mga saloobin ng mga estudyante kung paano nakakaapekto sa mga
   mag-aaral ang kanilang pagkakahiwalay sa isa‟t-isa sa konseptong pang-sikolohikal, sosyal,
   emosyonal at intelekwal.



                                                                                                5
Theory of Diagram

       Ayon kay Herbert Blumer, isang Amerikanong sosyolohista, ang opinyon o saloobin sa
isang bagay, pangyayari, o suliranin ay tinatalakay ng maraming tao. Ito ay maaaring
komunidad, medya, iba‟t-ibang tao o grupo ng tao. Para sa kanya, ang opinyon ng karamihan ang
makakasagot sa isang suliranin.

       Ayon naman kay Jurgen Habermas, sa kanyang “Public Sphere”, ang isang suliranin o
isyu ay kinakailangang pag-usapan ng maraming tao, maging debate man ito o sariling opinyon
lang sa isang bagay. Ito rin ay kalimitang ginagamit ng mga namumuno upang malaman ang ibig
ng kanilang nasasakupan at para masolusyunan ang isang problema.

       Ito ang napili naming mga teorya sapagkat tulad ng sabi nila, sa aming pananaliksik
kinakailangan namin ang saloobin ng maraming estudyante at mga guro upang malaman ang
dahilan kung bakit pinaghiwalay ang mga kababaihan at kalalakihan sa Mataas na Antas ng San
Andres. Ito rin ay aming napili dahil konektado siya sa nais namin malaman ito ay para makuha
ang saloobin ng mga estudyante ukol sa paghihiwalay ng kababaihan at kalalakihan at upang
magkaroon ng konklusyon o iisang sagot sa aming suliranin.

Paglalahad ng Suliranin

       Nais pag-aralan ng mga mananaliksik ang saloobin ng mga mag-aaral sa mataas na antas
ng San Andres ang paghihiwalay ng mga kababaihan at kalalakihan.

Pangunahing Suliranin

   1. Anu-ano ang saloobin ng mga estudyante sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan
       batay sa aspetong:
        a) Sikolohikal
        b) Emosyonal
        c) Sosyal
        d) Intelektwal
   2. Bakit pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan sa mataas na antas ng San Andres?




                                                                                           6
Assumption

   1. Ang saloobin ng mga estudyante sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan sa
       Mataas na Antas ng San Andres batay sa aspetong:
       a. Sikolohikal – maaaring mas maging pokus ang mga mag-aaral sa anong gusto nila sa
       buhay at sa kung ano ang nais nilang marating.
       b. Emosyonal – maaaring mas mapalagay ang kalooban nila sa kaparehas na kasarian.
       Mas mababawasan rin ang mga “girl and boy relationship”.
       c. Sosyal – maaaring mas maging marami ang kaibigan mo sa kaparehas na kasarian at
       magkakaroon ng hiyaan sa pagitan ng magkaibang kasarian.
       d. Intektwal – maaaring mas mailabas ng mga estudyante ang kani-kanilang kakayahan
       sapagkat magkakaparehas lang ang kanilang kasarian sa loob ng klase.
   2. Maaaring kaya pinaghiwalay ang mga kababaihan sa mga kalalakihan ay upang mas
       mailabas ng mga mag-aaral ang kanilang kakayahan at upang maiwasan ang pagkakaroon
       ng mag-boyfriend o mag-girlfriend. Pinaghiwalay rin sila upang mas maging pokus sila
       sa kanilang pag-aaral.

Kahalagahan ng Pag-aaral

       Pagkatapos ng pananaliksik na ito ang mga estudyante ng San Andres sa Mataas na Antas
ay magkakaroon ng kaalaman at lalong mas maiintindihan kung bakit pinaghiwalay ang
kababaihan sa mga kalalakihan. Malalaman rin ng mga guro at mga opisyal ng paaralan kung
ano ba ang saloobin ng mga estudyante ukol sa paghihiwalay sa mga babae at lalaki. Maaari rin
itong makatulong sa mga estudyante upang madali nilang makasanayan ang paghihiwalay ng
mga kababaihan at kalalakihan.

Saklaw at Limitasyon

       Ang saklaw ng aming pag-aaral ay ang mga piling estudyante sa mataas na antas at mga
nakakataas na opisyal ng Paaralan ng San Andres. Kasama rin dito ang iilang gurong nagturo ng
limang taon pataas sa Mataas na Antas.




                                                                                           7
Ang limitasyon ng aming pananaliksik ay ang mga estudyanteng nasa elementarya at
pre-school . Hindi rin sakop ng aming pag-aaral ang mga gurong nagtuturo lamang mula apat na
taon pababa.

Katipunan ng mga Katawagan

 1. Congregation- Ito ay tumutukoy sa grupo ng mga kardinal, kaparian, at iba pang nagsisilbi
     sa Panginoon na gumagawa ng misyon upang makatulong sa mga nangangailangan at
     maibahagi ang magandang balita ng Diyos
 2. Co-educational - Ang sistema ng edukasyon kung saan ang parehong mga kalalakihan at
     kababaihan ay magkasama sa iisang klase
 3. Religious Order – Isang distrito na pinamumunuan lamang ng mga kaparian/mga taong
     nangako na maglilingkod sa Diyos
 4. Diocesan – Obispo ng isang diyosesis
 5. Diocese – Isang distrito sa ilalim ng pangangasiwa ng mga obispo
 6. Sikolohikal – Nilalayong impluwensyahan ang nais o pag-iisip
 7. Emosyonal – Nagpapahayag o nagpapakita ng damdamin
 8. Sosyal – Pakikibahagi o pakikipag-usap sa ibang tao
 9. Intelektwal –Diwa o pag-unawa
 10. Kababaihan – Ito ay tumutukoy sa kasarian ng tao o mga babae. Maari itong tumukoy sa
     mga babae o grupo ng mga babae may asawa man o (dalaga) walang asawa.
 11. Kalalakihan – Ito ay tumutukoy sa kasarian ng tao o mga lalake. Maari itong tumukoy sa
     mga lalake o grupo ng mga lalake may asawa man o (binata) walang asawa.




                                                                                           8
KABANATA II
                             MGA KAUGNAY NA LITERATURA


Edukasyon at ang Sistema ng Edukasyon sa Pilipinas

       Tuntungan ng pagkahubog at pag-unlad ng lipunan ng isang bansa ang edukasyon. Ito
ang mabisang sandata upang palayain ang sambayanan mula sa pang-aalipin sa larangan ng
kultura, ekonomiya, at pulitika. Ayon kay, Renato Constantino: Philippine education, therefore
must produce Filipinos who are aware of their country’s problem, who understand the basic
solution these problems, and who care and have the courage enough to work and sacrifice for
their country’s salvation.

       Dahas at relihiyon ang ginamit ng mga Kastila upang sakupin ang Pilipinas, dahas at
edukasyon naman ang ginamit ng mga Amerikano upang bihagin ang kaluluwa ng bawat
Pilipino. Ang edukasyong ipinagkait ng mga Kastila sa ating mga kababayan ang siya namang
ginamit na policy attraction ng mga Amerikano upang payapain ang kalooban ng mga nag-
aalsang mga mamamayan. Noong ika-Hulyo, 1901 ay dumating ang may 600 na gurong
Amerikano sakay ng S.S. Thomas. Agad itinatag ang Department of Public Instruction na
pinamahalaan ng Vice-Governor ng Pamahalaang Amerika ng Pilipinas. Noong 1921, sa 614 na
nasa pamahalaan, 400 sa mga ito ay guro at ang natitira ay empleyado ng Departamento ng
Edukasyon. Makikita rito kung gaano pinahalagahan ng mga Amerikano ang paglalatag ng
pundasyon ng edukasyon sa ating bansa. Naging simula ito ng komprehensibong pagtuturo ng
salitang Ingles bilang midyum sa lahat ng paaralan. Ayon kay Constantino, dumating ang yugto
na a new generation of “Filipino Americans”. There was no longer any need for American
oversees in this field because a captive generation had been come. Kung kaya hindi kataka-taka
na ang mga sumunod na lider ay nahubog sa edukasyon ng mga Amerikano magmula kay
Quezon ay lantad at di lantarang naging tuta ni Uncle Sam.

Sistema ng Edukasyon na ipiinatupad ng mga Amerikano sa Pilipinas:

1. Pag gamit ng Ingles
2. Makadayuhang konsepto ng Ekonomiya
3. Mababang Pagpapahalaga sa Nasyonalismo


                                                                                            9
4. Imperyalismo sa Kultura

Ang IWF-WB at ang Sistema ng Edukasyon sa Pilipinas

       Noong 1972, ang programang Educational Development Projects ImplementingTask
Force (EDFITAF) ni pangulong Marcos ay naglatag ng sampung taong programa para sa
pagpapaunlad ng edukasyon sa bansa. Dahil kulang ang pondo, inaprubahan ni Marcos pag-
aamyenda sa RA6142 na kilala rin bilang Foreign Borrowing Act sa layuning to allow a more
extensive financing of educational projects from foreign and external sources.(Constantino,
Letizia)
     Kung kaya ang Pilipinas ay agad na tinulungan ng World Bank na nagtantiyang aabutin
ng $767 milyon ang aabuting gastos ng sampung taong programa. Noong 1984, nagkaroon ng
Textbook Development Program mula grade 1 hanggang 4th year hayskul na tinatayang
nakapamahagi ng 85 hanggang 95 milyong kopya ng bagong aklat. Subalit ang mga aklat na
nalikha batay sa kagustuhan ng World Bank ay nakadisenyo upang tugunan ang pangangailangn
ng mga multinasyonal na kompanyang pag-aari ng U.S sa Pilipinas. Ipinahayag ni Letizia
Constantino sa kanyang sanaysay na WORLD BANK TEXTBOOKS: SCENARIO FOR
DECEPTION na ang mga tagapagpondo ng mga aklat para sa Pilipinas ay hindi magtataguyod
ng mga kaisipang naglalaman ng nasyonalismo sa politika at ekonomiya sa dahilang ito ay
babangga sa kanilang interes.
Malabnaw at malabo ang pagtalakay sa kasaysayan lalo pa sa mga paksa ng pang-aaalipin at
pagsasamantala ng mga Amerikano sa Pilipinas.
           Sa kasalukuyan, maging ang pagbabago sa kurikulum ng edukasyon ay inaakusahan ng
Association of Concerned Teachers bilang dikta ng IMF-WB upang tugunin ang dikta ng
globalisasyon. Ang MAKABAYAN ay kabaligtaran ng hangarin nitong lalo pang payabungin sa
mga mag-aaral sa kasaluluyan ang pag-ibig sa bansa. Ang gobyerno ng Pangulong Gloria
Macapagal Arroyo ay naghahamong lalo pang patibayin ang pundasyon ng English bilang
midyum ng pagtuturo sa paaralan upang tiyaking magiging globally competitive tayo bilang mga
OFW at caregiver. Utak-alipin pa rin ang sistema ng ating edukasyon na magbubunga ng higit na
miserableng kalagayan ng lipunan habang nilalamon ng mga imperyalista ang ating kabuhayan at
nagsisilbing tuta ng pagpapaalila ang ating gobyerno.
             -Ang Edukasyon at Ang Papel Nito sa Paghubog ng Lipunan ni Joel Costa Malabanan


                                                                                           10
Ang Estratehiya ng Imperyalismo sa Pribatisasyon ng Edukasyon

     Ang pribatsisasyon ng edukasyon sa Pililpinas ay bahagi lamang ng pandaigdiganng
estratehiya ng WTO at WB upang papasukin ang mga TNCs sa Information Technology
(mga computer company) sa larangan ng edukasyon pampubliko. Tinuturing ng WTO,
isang institusyong hawak ng mga kapitalistang korporasyon, na ang larangan ng
edukasyon ay isang mayamang mina na hindi pa nabubungkal para pagtubuan kagaya na
ibang larangan sa serbisyo na matagal nang ginagatasan ng mga TNCs, halimbawa sa
pangbabangko at mga restoran at fast food. Sa pinapairal na General Agreement on Trade
and Services (GATS) ng WTO ay kasama ang serbisyong edukasyon sa mga serbisyo na
tinatarget ng mga TNCs. Ang isang nangungunang lobbyist sa mga pulong ng WTO
tungkol sa GATS na inumpisahan noong Pebrero 2000 sa Geneva ay ang tinatawag na
Global Allance for Transnational Education na pinapamunuan ni Gleen R. Jones, CEO ng
virtual university Jones International Inc. Nais ng WTO na gawing market-based ang
education sa kolehiyo at alisin ang mga state-funding. Ang prinsipyong free universal
education na nakasaad sa Article 13 ng UN International Covenant on Economic, Social
and Cultural Rights ay binabangga ng GATS at World Bank.

     Ang WB ay nagtatag din ng Alliance for Global Learning na nagiispesialize sa
tinatawag na e-learning na ginagamit ang computer. Ang Alliance na ito ay pinoponduhan
ang mga IT rooms, nagsasanay ng mga guro at umuugnay sa mga gobyerno ng mga bansa
upang gumawa ng mga intervention program. Ang mga isponsor ng mga ganitong
programa ay mga malalaking bangko tulad ng JP Morgan at Goldman Sachs, ang
consultancy firm Ernst & Young at mga TNCs sa IT kagaya ng Sun Microsystem at 3
Com. Nakikita kasi ng mga TNCs lalo na yung mga nasa IT na ang edukasyon sa daigdig,
sa partikular sa kolehiyo at sa adult education, ay isang malaking bagong industriya na
maaaring pasukin. Ang kabuuang gastos sa edukasyon sa daigdig ay 2 trilyon dolyar o
1/20th ng GDP ng mundo. Sabi nga ni Gleen R. Jones: “Education is one of the fastest-
growing of all markets. Private training and the adult education industry are expected to
achieve double-digit growth throughout the next decade.” (Internet) Ngunit, ang
pandaigdigan estratehiya ng imperyalismo, sa partikular ng EU, na sa kasalukuyan ay
nababalot sa krisis ng sobrang-produksyon, na pagtubuan pati ang larangan ng edukasyon

                                                                                            11
ay maghigpit na tinutulan ng mga estudyante at mga guro sa Europa sa pamumuno ng
National Union of Students in Europe (ESIB) at ng mga guro sa kanilang organisasyon,
ang European University Association (EUA).

Ang Millennium Curriculum o Curriculum 2002 ng Departement of Education

    Sa paggawa ng kurikulum para sa mga paaralan ng Pilipinas, ang imperyalismo ay
aktibong nanghihimasok, mula pa noong pagpondo ng WB sa panahon ng martial law sa
pagsulat ng mga textbook na tinatangkilik ang pagsisilbi ng mga kabataang Pilipino para
sa negosyo ng mga kapitalista (ang programang EDPITAF) hanggang sa kasalukuyan sa
pagpapairal ng tinatawag ng DepEd na Millennium Curriculum o ang Curriculum 2002
para sa elementarya at sekondaryang baytang. Sa ilalim ng Millennium Curriculum,
inaalis ang mga asignatura na may kaugnayan sa pagtuturo ng kasaysayan at sibikong
kamalayaan at iba pang panlipunang pagaaral, at pinagsama-sama ang mga ito sa isa
lamang asignatura na pinamagatang PAGSIKAP. Kinolaps ang mga asignatura sa limang
“core areas” ang English, Filipino, Math, Science at Pag-Sikap. Pinahaba ang oras ng
pagtuturo ng English at Math at ginawa muli ang English bilang midyum ng pagtuturo.
Ang mga pagbabago na ito sa kurikulum para sa elementarya at haiskul mula Grade 1 to
10 ay batay sa isang pag-aaral na ginawa ng WB-ADB na pinamagatang “Philippine
Education for the 21st Century: The 1998 Philippine Education Sector Study” o (PESS).
Pinayo ng PESS ang “streamlining” ng Philippine education at pagkukulaps ng mga
asignatura lalo na yung may kaugnayan sa pagbibigay ng panlipunang kamalayan sa mga
estudyante. Ang pakay kasi ng WB at kanyang alalay na ADB ay upang makatipid ang
Pililpinas sa badyet sa edukasyon, at siyempre upang makabayad ng utang panlabas.
Kasabay din nito ang pagbuwag sa mga asignatura na di kailangan ng bisnis ng
imperyalismo at natuturuan pa ang mga kabataan na magkaroon ng kamalayang
panlipunan at kritikal na pagiisip. Sa bagong kurikulum, nanganganib ang kabuhayan ng
maraming guro na matatanggal dahil ang kanilang mga asignatura ay di na kailangan, sa
partikular yung mga nagtuturo ng panlipunang aralin. Ngunit ang papel ng ating mga
paaralan bilang mga tagalikha ng mga gradweyt ng mahusay sa kakayahan na kailangan
ng negosyo ng mga malalaking korporasyon, kagaya ng mga call center, tiga-silbi sa fast
food, salesman, mekaniko at iba pa, ay nagreresulta sa sobrang lakas paggawa sa ating

                                                                                          12
lipunan. Dumarami ang bilang ng mga taong di-makahanap ng trabaho na mga bagong
gradwado taon-taon sapagkat lumalaki ang sobrang pwersa sa gawa, na nadadagdagan ng
mga 750,000 katao bawat taon. Sa kasalukuyan, ang bilang ng walang trabaho sa ating
lipunan ay 13% ng kabuuang lakas paggawa ng bayan (ayun mismo sa estadistika ng
gobyerno), pinakamataas sa buong Asya.

     Ayun din sa PESS: “The daunting medium-term challenge for Philippine education,
therefore, is how to preserve the quantitative gains of the past, improve equity and raise
quality – and to achieve all of these objectives during a period of limited or zero growth in
the public budgetary allocation to education as a whole.” (PESS, p. 11, italics dinagdag)
Ang ibig sabihin ng WB-ADB ay paano mapapairal ng gobyerno ng Pilipinas ang
mahusay na pagtutupad nito sa pagalaga sa interes ng imperyalismo sa harap ng pagtitipid
sa edukasyon. Ang sagot – ikulaps ang mga asignatura at tanggalin ang mga guro na di
kailangan ng bisnes ng mga TNCs. Batay sa ganitong layunin ang PESS ay nagsaad:

     “Given lower-cost labor in the People‟s Republic of China and some other Asian
countries, and rising labor costs at home reinforced by minimum wage regulations, the
Philippines‟ future comparative advantage lies not in unskilled-labor production, but
rather in low-end „high-tech‟ areas, such as electronics manufacturing and tourist services,
requiring at least a secondary school education of reasonable quality.”(PESS, p.1)

     Ipinapairal ng PESS ang teorya ng mga kapitalista na ang edukasyon ng isang
bayan ay iaayun sa “comparative advantage” nito sa mga kapitalistang bansa sa harap ng
kumpitesyon ng ibang bansa sa Pangatlong Daigdig. Kaya, kailangang gamitin ang
Curriculum 2002 upang makahubog ng mga manggagawa na semi-skilled at huwag na ng
mga unskilled dahil marami na nito ang ibang bansa kagaya ng Tsina. Ang mga semi-
skilled na manggagawa ay kailangan sa sektor ng serbisyo at marunong ng Inggles.

Ang Revised General Education ng Unibersidad ng Pilipinas (RGEP)

     Gusto kong talakayin sa puntong ito ang pagbabago ng kurikulum sa aking paaralan,
ang Unibersidad ng Pilipinas, ang tinatawag na Revised General Education Program
(RGEP). Sa ilalim ng RGEP ay di na kinakilangan kunin ng lahat ng mga estudyante sa

                                                                                                13
UP ang mga asignatura tulad ng History 1 (History of the Philippines) at Social ScienceII
(Social and Political Thought). Pinapaubaya sa mga estudyante sa partikular sa mga
freshmen at sophomore ang pagpili kung anong asignatura sa GE ang kanilang pag-
aaralan. Siyempre, dahil ang mga estudyante natin ay produkto ng isang sistema sa
hayskul at elementarya (kasama dito ang mga pribadong paaralan), kung saan ang
pinapalaganap ay kultura ng kapitalismo, ang idibidualismo at liberalismo na nakabatay
sa pansariling interes, ang malamang kunin ng mga estudyante sa ilalim ng RGEP ay mga
asignaturang pagkakakitaan (kagaya ng mga computer course) o di kaya madaling ipasa.
Ang dating GE program ng UP na kinakailangang kunin ang mga asignatura na
nagpupukaw ng kamalayang nasyonalismo (History I) at nagtatalakay sa iba‟t-ibang
teoryang panlipunan ay nahubog sa panahon na umigting ang nasyonalismo sa UP lalo na
noong First Quarter Storm. Ang dating GE na napanalunan ng mga estudyante at guro sa
mahabang pakikibaka upang gawing relebante ang edukasyon sa UP ay binuwag na
noong nakaraang taon (2003). Ang hangad namang ipribatize ang UP sa impluwensa ng
WT0 at WB ay nakalahad sa mga panukulang batas na House Bill 455 at Senate Bill
2587 na nakahain ngayon sa Kongreso at mahigpit na tinututulan ng mga estudyante at
guro ng aking pamantasan. Noong nakaraang Oktubre, nabugbog ng mga pulis at militar
at naaresto ang mga estudyante at guro ng UP na nag-rali laban sa dalawang panukalang
batas na ito sa harap ng Senado.

    Sa kasalukuyang kalagayan ng ating sistemang edukasyon na walang kasarinlan at
ginagamit lamang ng pamahalaan upang paunlarin ang interes ng mga nagsasamantalang
uri, ang tunay na emansipasyon ng mga kabataan sa mga ideya at ugali na nilalako ng
mga dayuhang impersyalista ay di kailan mangyayari. Ang mga ideya at kakayahan na
binibigyang-diin sa ating mga paaralan sa loob ng sistemang ito ay lalong pinapaigting
ang mala-kolonyal na katangian ng ating lipunan. Halimbawa, ang mga teoryang nilalako
ng mga asignatura sa economics sa ating mga paaralan tungkol sa supply at demand
analysis na nakabatay sa assumption “that all other things held constant” o ang pananaw
ng “ceteris paribus,” na siyang batayan ng Macroeconomics at Miccroeconomics ng mga
neo-classical economists, ay isang ideyalistang pamaaraan ng pagaanalisa ng ekonomiya
na pabor sa interes ng mga mayayaman, lalo na ng mga TNC. Marami pang ganitong mga


                                                                                            14
maling ideya na ikinakalat ng mga bayarang teorista ng mga kapitalista sa ating mga
  paaralan, kagaya ng “relative autonomy of the state,” kung saan nakuha ni Macapagal-
  Arroyo ang ideya niyang “strong republic,” ang mga ideya ng post-modernismo na
  iniinganyo ang mga tao na asikasuhin na lamang ang kanilang sariling kalayaan at huwag
  sumali sa anumang organisasyon, at iba pa pang teorya.. Ang mga ideyang ito ay
  pinapalagnap ng mga direktang bayaran ng mga imeperyalista na mga gurong Pilipino,
  lalo na sa School of Economics at Political Science Departments ng UP, o ng mga guro na
  walang kamuang-muang na ang tinuturo pala nilang teorya ay ang mga pabor sa
  mayayaman dahil wala naman silang natutunan sa ating paaralan kundi ang mga teoyrang
  ito.

                        -Ang Sistema ng Edukasyon sa Pilipinas ni Dr. Edberto M. Villegas

Ang Kahalagahan ng Edukasyon


         Ang pagkakaroon ng isang mataas at matibay na edukasyon ay isang saligan upang
mabago ang takbo ng isang lipunan tungo sa pagkakaroon ng isang masaganang ekonomiya.
Mataas na edukasyon na hindi lamang binubuhay ng mga aklat o mga bagay na natutunan sa
ating mga university at paaralan. Bagaman, kasama ito sa mga pangunahing elemento upang
magkaroon ng sapat na edukasyon, ang praktikal na edukasyon na nakabase sa ating araw-araw
na pamumuhay ang siya pa ring dapat na piliting maabot. Matibay ang isang edukasyon kung ito
ay pinagsamang katalinuhan bunga ng mga pormal na pag-aaral tungkol sa Mathematics,
Science, English at mga bagay na tungkol naman sa buhay at kung paano mabuhay ng maayos.
         Ang edukasyon ang nagiging daan tungo sa isang matagumpay na hinaharap ng isang
bansa. Kung wala nito, at kung ang mga mamamayan ng isang lipunan ay hindi magkakaroon ng
isang matibay at matatag na pundasyon ng edukasyon, magiging mahirap para sa kanila na
abutin ang pag-unlad. Marapat lamang na maintindihan na ang edukasyon ay siyang magdadala
sa kanila sa kanilang mga inaasam na mga mithiin.
         Ang unang layunin ng edukasyon ay upang magkaroon ng kaalaman sa mga bagay-bagay
at impormasyon sa kasalukuyan, sa hinaharap at sa kinabukasan. Ito ang nagsisilbing mekanismo
na humuhubog sa isipan, damdamin at pakikisalamuha sa kapwa ng isang tao. Ito rin ang dahilan
ng mga mabubuti at magagandang pangyayari sa ating mundo at ginagalawang kapaligiran.

                                                                                            15
Ang edukasyon ay kailangan ng ating mga kabataan sapagkat ito ang kanilang magiging
sandata sa buhay sa kanilang kinabukasan. Ang kanilang kabataan ang siyang estado kung saan
nila hinahasa ang kanilang mga kaisipan at damdamin sa mga bagay na kailangan nila sa
kanilang pagtanda. Ang edukasyon ay mahalaga sapagkat ito ang nagiging daan sa isang tao
upang magkaroon ng mga kaalaman tungkol sa kanyang buhay, pagkatao at komunidad na
ginagalawan. Ito ang naghuhubog ng mga kaisipan tungo sa isang matagumpay na mundo na
kailangan ng bawat isa upang lubusang mapakinabangan ang daigdig at malaman ang mga
layunin nito.
       Ang kabataan ay nararapat lamang na magkaroon ng sapat na edukasyon sa pamamagitan
ng kanilang karanasan at pormal na programa na nakukuha sa mga paaralan. Ito ang kanilang
magiging armas upang maharap nila ang mga bagay na kaakibat ng kanilang magiging
kinabukasan. At dahil sila ang ating pag-asa, nararapat lamang na ibigay natin sa kanila ang lahat
ng edukasyon na kailangan nila upang maabot nila ang mga pangarap na nais nilang matupad.

      -2011 Mga Sanaysay sa Filipino: http://sanaysay-filipino.blogspot.com/2011/07/sanaysay-
                                                                    tungkol-sa-edukasyon.html

Pagkakaiba ng kababaihan sa kalalakihan

       Ang mga babae ay mas magaling makisalamuha sa tao kaysa sa mga lalaki. Mas masalita
       ang mga kakabaihan kaysa sa kalalakihan.
       Ang mga lalaki ay “left-hemisphere” ang gamit o ang kaliwang bahagi ng utak ang mas
       matimbang kaysa sa kanang bahagi kaya mas malakas sila at mas mahilig sa gawaing
       pang-katawan. Ang mga kababaihan naman ay parehas na hemisphere ang gamit kung
       kaya‟t mas magaling o madali nilang naiintindihan ang isang bagay.
       Mas emosyonal ang mga babae kaysa sa mga lalaki.
       Mas malaki ang inferior-pareital lobule kaya nga mapapansin na mas maraming
       kalalakihan ang mas magaling at mas mabilis sa pagkokompyut. O masasabing mas
       magaling ang mga kalalakihan sa matematika kaysa sa mga kababaihan.
       Mas mabilis mag-mature ang mga kababaihan kaysa sa mga kalalakihan.
       Mas maayos ang sulat ng mga kababaihan kaysa sa mga kalalakihan.
       Kayang pagsabay-sabayin ng mga babae ang mga gawain nila samantalang ang mga
       lalaki, pokus sa isang gawain lang.

                                                                                               16
Mas organize ang mga kababaihan sa mga kalalakihan.
       Mas maalaga ang mga babae kaysa sa mga lalaki.
       Magkaiba ang pagbabago sa katawan ng mga kababaihan kaysa sa kalalakihan.
       (halimbawa: menstruation)
                                                               -Babae vs. Lalaki ni Kai Pastores

                    - 10 Big Differences Between Men’s and Women’s Brains ni Amber Hensley
       Paaralan sa Florida nangunguna. Ang hindi kapanipaniwalang tagumpay ng programang
single-sex education (hindi co-ed) sa Woodward Avenue Elementary School. Iniindorso ngayon
ng Amerika ang pagpapatupad ng programang ito dahil sa may mabuti itong maidudulot sa mga
estudyante at mga guro.

                                   -USA Today (http://www.singlesexschools.org/links-articles.htm)

       Alam natin na pantay lang ang mga kababaihan at kalalakihan, nag-umpisa ang single-sex
education noon pa. Nag-umpisa lamang magkaroon ng co-educational noong 1882 na naging
progresibo naman. Ngunit ayon sa pag-aaral, ang utak ng lalaki at babae ay magkaiba kaya nga
hindi advisable ang pagkakaroon ng co-educational na paaralan. Dahil sa mga dahilang ito
gumawa ng mga pag-aaral kung mainam nga ba ang single-sex education kaysa sa co-education.
Lumabas sa pagsusuri na mas nailalabas ng mga kabataan ang kanilang talino at kakayahan
kapag ang kasama nila sa paaralan ay kapareho nila. Nagiging mas pursigido ang mga
kalalakihan at kababaihan sa pag-aaral dahil kaparehas ang kasarian ang kanilang mga kaklase at
hindi sila nag kakahiyaan sapagkat hindi magkaiba ang kanilang kasarian. Mas nagiging
komportable rin ang mga babae sa pakikipaglaro sapagkat puro lang sila mga babae. Nalaman rin
nila na sumasali ang mga lalaki sa mga choir at orchestra pag sila-sila lang magkakasama. Mas
lumalabas rin ang talino ng mga lalaki lalo na sa Matematika kapag single-sex education ang
sistema ng isang paaralan. Ang problema nga lang sa single-sex education ay hindi natututo ang
mga kabataan na makisalamuha sa hindi nila kaparehas na kasarian.

                                                       -Single Sex Education by Robert Kennedy




                                                                                               17
KABANATA III

                                     METODOLOHIYA

       Ang metodolohiya ay ginagamit ng mga mananaliksik upang mapatunayan ang mga
suliranin ng kanilang pag-aaral o para malaman ang kasagutan sa kanilang suliranin. Ang
halimbawa nito ay ang serbey, questionnaire, obserbasyon, pag-eeksperemento, panayam, at iba
pa. Ito ay ginagamit upang makapangalap ng mga datos o impormasyon na may kaugnay sa
pananaliksik.

       Dahil sa tamang pagpili ng metodolohiya na gagamitin, makakatulong ito upang mahanap
niyo ang sagot sa inyong suliranin. Dahil rin dito mas magiging eksakto ang sagot na nais
naming malaman. Ang tamang pagpili ng metodolohiya sa pananaliksik ay makakatulong sa pag-
aaral sa pag-interpreta ng mga datos na nakalap upang makabuo ng angkop na rekomendasyon.

Metodolohiya sa pananaliksik

       Ang napili ng aming grupo para sa aming metodolohiya ay:

   1. Questionnaire- Ang questionnaire ay isang instrumento sa pananaliksik na binubuo ng
       kalipunan ng mga katanungan para sa layuning makakalap ng impormasyon mula sa mga
       taga-tugon. Ang mga mananaliksik ay gagawa ng mga tanong ukol sa suliranin ng aming
       grupo at ito‟y papasagutan sa piling mga estudyante, guro, at mataas na opisyal sa Mataas
       na Antas ng Paaralan ng San Andres. Ito ay binubuo ng apat na tanong para sa mga
       estudyante at isang tanong para sa mga guro at mataas na opisyal.
   2. Panayam- Ang panayam ay pagkuha ng impormasyon o detalye sa pamamagitan ng
       pagtatanong. Isa rin itong instrumento na maaaring gamitin sa pananaliksik upang
       makuha ang sagot na nais mahanap ukol sa suliraning napili. Ang mga mananaliksik ay
       magtatanong sa mga napiling estudyante, guro, at mataas na opisyal sa Mataas na Antas
       ng Paaralan ng San Andres (sila rin ang napili na sumagot ng questionnaire). Ito ay
       kanilang gagawin upang mas makakuha ng kongkretong sagot o opinyon ukol sa
       suliranin na kanilang nais na masagot.




                                                                                             18
Kalahok sa Pag-aaral

      Ang mga kalahok ay ang mga piling estudyante sa Mataas na Antas ng Paaralan ng San
      Andres.
      Kalahok rin ang mga piling gurong nagturo sa Mataas na Antas ng Paaralan ng San
      Andres ng limang taon-pataas.
      Kalahok rin ang mga piling opisyal ng Paaralan ng San Andres sa Mataas na Antas.

          Bahagi                               Gawain                   Takdang Panahon
 A. Paghahanda ng                     Pag-iisip at Pagpili ng              2    araw
    Pananaliksik                      Suliranin
                                      Paghingi ng opinyon sa
                                      aming guro at mga kaklase sa
                                      napili naming suliranin
   B. Paghahanap ng datos             Questionnaire                        3    linggo
                                      Panayam
   C. Pagsusuri                       Nominal                              3    araw
                                      Interval
                                      Percentage

   4 Enterpretasyon                   Coding                                3   araw

   5 Paghahanda at                    Pagsasamahin ang mga datos            1   linggo
      Pagsusulat ng datos             Ie-enterpreta




                                                                                         19
KABANATA IV

                               PAGLALAHAD NG PANANALIKSIK

       Ang ikaapat na kabanata ng pananaliksik na papel na ito ay nagbibigay sa mga
mananaliksik ng paliwanag sa mga nakalap na impormasyon mula sa mga nakausap o
nainterview.

Mga Datos

1. Anu-ano ang mga saloobin ng mga estudyante sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan
batay sa aspetong: sikolohikal, emosyonal, sosyal, at intektwal?

              Concept                       Meaning                          Core Meaning
       Intelektwal                  Ang mga saloobin ng mga          Masasabing kaya naisipan ng
       Sikolohikal                estudyante sa paghihiwalay ng    administrasyon na paghiwalayin
       Emosyonal                   kababaihan sa kalalakihan ay    ang kababaihan sa kalalakihan ay

       Sosyal                       ayon sa apat na aspeto ang      para sa ikabubuti ng mga mag-
                                     sikolohikal, emosyonal,         aaral lalo na sa aspeto ng pag-
                                      sosyal, at intelektwal.      uugali at kakayahan ng bawat isa.
                                                                      Nakakatulong rin ito upang
                                                                   mapaunlad ang pagkatao ng isang
                                                                   estudyante. Ito ang dahilan kung
                                                                     bakit napagyayabong ng mga
                                                                   mag-aaral ang kanilang mga ideya
                                                                    at mas nalilinang ang kanilang
                                                                          isipan at damdamin.
Sikolohikal
R1: Nakakabawas ang pagkakahiwalay ng kababaihan sa kalalakihan sa distraksyon.


R2: Mas magbubukas sila ng damdamin sa isa‟t-isa, lalaki man o babae. Hindi sila mahihiyang
ipakita ang tunay na sarili.




                                                                                                20
R3: Mas nagiging mahiyain ang mga kababaihan. Magkaiba ang paguugali ng kababaihan sa
kalalakihan.


R4: Naging iba ang pag-uugali ng ibang lalaki noong hiniwalay ang mga babae sa lalaki.


R5: Mas masyadong nawawala sa focus ng pag-aaral ang mga estudyante dahil magsasanhi ito ng
mga ingay na mahirap patahimikin.
R6: Maaring makabuti ito sa aspeto ng pag-aaral, dahil sa nababawasan ang distraksyong nangyayari
sa loob ng classroom. Ngunit maaring hindi rin ito makabubuti sa mental na aspeto dahil sa ang mga
lalaki ay nababawasan ang pagkakaroon ng kaunitng hiya sa loob ng klase pag sila ay gumagawa ng
kalokohan.


R7: Sa aspetong sikolohikal, maaaring mawalan ng isang katangitanging inspirasyon ang dalawang
panig. Maaaring mawalan ng konsentrasyon ang isang taong nagbibigay ng isang inspirasyon para
sa kanya.


R8: Sa paghihiwalay, maiiwasan natin ang pag-iisip ng masama sa kabaliktarang kasarian. Hindi
natin maiiwasan ang pag-iisip ng masama sa ibang kasarian kung hindi magkahiwalay ang mga
lalaki at babae.


R9: Mas maganda yung magkahiwalay, para maiwasan yung mga seksyuwal na mga gawain at para
maprotektahan at maigalang ang mga kababaihan dahil hindi naman lahat ng lalaki at maginoo.


R10: Mas nagiging mahiyain ang babae sa kanilang kilos. Walang ideya kung paano makikihalubilo
ang lalaki sa loob ng silid-aralan.


R11: Hindi nagiging “aware” ang mga babae sa mga “etiquettes” nila dahil sa wala ang mga lalaki.


R12: Dahil sa paghihiwalay ng mga lalaki at babae hindi maiiwasan ang magkahiyaan at mag-
iwasan. Minsan madaming pagkakaiba ang ugali ng mga babae at lalaki, Hindi sanay na
makisalamuha.

                                                                                            21
R13: Ito ay naaayon dahil may mga bagay-bagay na dapat irekonsidera. Bilang kababaihan ito ay
malaki lamang para sa amin dahil hindi na kami mahihiyang ilabas an gaming sarili.


R14: Sa aking saloobin, hindi maganda ang epekto nito dahil hindi magkakaroon ng sapat na ideya
ang mga babae hinggil sa lalaki (o baliktad). Pagdating ng kolehiyo, haharap kami sa pagbabago
dahil may kaklase na kaming babae.
R15: Nagkakaroon ng tagisan ng talino ang bawat kampo. Maaaring mangyari ang kompetisyon sa
kahit anumang aspeto at larangan.


R16: Mas madali makihalobilo sa mga kaparehas na kasarian.


R17: Mas nakakaisip ako ng mabuti dahil napapaligiran ako ng taong sanay ako. Parang nahihiya pa
ako kapag napapalibutan ng babae.


R18: Kailangan ang pag-iisip ay naaayon sa nakakasama.


R19: Mas nahihimok ang mga kalalakihang magkaroon o maghanap ng mga babae. Naiiba ang
perspekto nila ukol sa pagkakaroon ng relasyon.


R20: Hindi ko malalaman ang takbo ng pag-iisip ng babae dahil mas alam ko lang kung paano mag-
isip ang lalaki.


R21: Hindi naiintindihan ang isa‟t isa


R22: Ito ay nangyayari bilang reaksyon ng isipan sa mga bagay bagay.


R23: Hindi nakakatulong ang paghihiwala na ito pagdating sa kolehiyo at sa tunay na mundo,
magkahalubilo ang mga lalake at mga babae. Ang paghihiwalay na ito ay hindi nakakatulong upang
magkaintindihan ang magkabilang panig.



                                                                                             22
R24: Okay lang na hiwalay.


R25: Nagiging mas aktibo sa pagiisip ang mga kababaihan kung nakahiwalay sila sa mga
kalalakihan at lalo silang nagiging aktibo sa lahat ng kanilang mga gawain.


R26. Minsan ay walang kontrol at limitasyon sa pag iisip, dahil pare pareho kayo ng kasarian,
walang malisyang napapasok sa bagay na ito.
Emosyonal
R1: Ang kalalakihan at kababaihan ay mawawal sa pokus ng pag-aaral dahil diyan papasok na
magkakahulugan sila sa isa‟t isa.


R2: Magkaiba kasi ang paraan ng pagpapatawa ng mga babae sa mga lalaki. Dahil naghiwalay,
magkakainitindihan sila at mas magiging Malaya. Paminsan-minsan naman, pwedeng maging
makwela ang lalaki. Pwede silang gumawa ng isang bagay na ikatutuwa ng babae tulad ng pang –
aasar.


R3: Mas napapakita ang aking emosyon sa parehas ko ng kasarian.


R4: Medyo nlungkot kasi kumonti ang tahimik na section at dumami ang magugulong section.


R5: Kapag emosyonal naman, mas nagkakaroon ng affection ang mga babae lamang. Sa mga lalaki,
kaunti lamang.


R6: Makakabuti ang pagkakaroon ng seperasyon upang maiwasan o mabawasan ang pagkakaroon
ng isang emosyon sa “opposite sex” Maraming hindi rin ito makabuti depende sa mga taong
naapektohan ng kanilang emosyon.


R7: Maaring nakabuti ang paghihiwalay ng dalawang panig upang maiwasan ang pagkakaroon ng
isang emosyonal na estado kung makapiling man nila ang isang taong importante sa kanya.


R8: Naiiwasan ang magkaroon ng mga paghanga sa murang edad. Maaaring magkagusto ang mga

                                                                                                23
estudyante sa kapwa niya estudyante sa talino o asal ng isa.


R9: Para maiwasang maagang pagkakagusto sa ibang kasarian, pwede siyang maging inspirasyon
pero hanggang doon lang.


R10: Mas rumarami ang mga nagliligawan at nagkakagustuhan. Nagkakaroon ng girl to girl
relationship.
R11: Sa paghihiwalay ng babae sa lalaki ay mas lalo tayong naa-attract sa ibang kasarian. Dahil sa
hindi sila kasama sa loob ng silid-aralan kung kaya‟t hinahanap-hanap natin sila. Nagkakaroon ng
suyuan o panliligaw.


R12: Para sa akin, lahat naman ng bagay ay may dahilan. Kung ito ay para sa estudyante at para sa
ikabubuti ng eskwelahan. Hindi masyado nailalabas ang mga saloobin ng estudyante.


R13: Masaya ito dahil walang ilangang mangyayari sa loob at labas ng silid-aralan. At maaari
naming gawin ang mga nais namin ng walang iniisip.


R14: Hindi ako sumasang-ayon dito dahil kapag pinagsama na ang babae at lalaki sa kolehiyo, iba
ang epektong emosyonal nito.


R15: Maaaring maging mabuti dahil maaari naming hindi makapokus ang isang tao sa kakatingin at
kakaisip niya sa kanyang gusto. Dahil dito makakakuha ng mababang marka ang estudyante kaya
dapat ipaghiwalay ito.


R16: Maaaring mag-iiba ang kanilang sariling paniniwala tungkol sa kanilang kasarian.


R17: Mas nahihiya ako sa babae kapag hindi gaanong nakakasama.


R18: Sa aspetong ito mas naipapakita ko ang nararamdaman ko at madali kong nauunawaan ang iba.


R19: Masakit ito sa parte ng lalaki lalo na doon sa mga seryoso sa kanilang pagmamahal. Kapag ang

                                                                                               24
mga lalaki‟y nasanay na sa hiwalayan, balewala na ang sakit sa emosyon at natututong gumawa ng
mga bagay-bagay.


R20: Bilang lalaki mas madali akong makakapagsabi ng aking saloobin sa kapwa lalaki dahil hindi
ko masasabi agad-agad ang aking saloobin kapag sa babae ko ito sasabihin.


R21: Nadadala sa emosyon at hindi mapigilan ang sarili.
R22: Kung ipagsasama-sama ang mga lalake at babae at isasa-alang-alang ang aspetong emosyonal,
masama ang magiging epekto nito. Dapat isa-isip na kung ipagsasama ang magkaibang kasarian,
maaring may mangyaring hindi kanais-nais.


R23: Dito nalalabas ang damdamin dahil din sa reaksyon sa mga bagay-bagay.


R24: Kuntento ako kung ano ang kasalukuyang ayos ng mga mag-aaral ngayon.


R25: No answer


R26. Hindi na kakahiyang maglabas ng emosyon, dahil bilang pare parehong lalaki sa klase mas
komportable dahil kayo'y mas nagkakaintindihan


Sosyal
R1: Mag kakaroon ng pagkakailangan ang isa‟t isa at ang mga kababaihan ay magiging mahinhin sa
pagkilos at pananalita.


R2: Mas naging madali ang komunikasyon ng lalaki sa kapwa lalaki, at ng ababe sa kapwa babae.


R3: Sa aspetong sosyal, masasabi ko na ito ay makakapekto sa interaksin ng mga kababaihan at
kalalakihan. Dito kasi papasok ang ilangan o “awkwardness” sa dalawang grupo.


R4: Hindi nade-developang pakikipagugnayan sa ibang kasarian.



                                                                                           25
R5: Magkapantay lamang ang babae sa lalaki. Ang mga babae ay nag-uusap lamang kapag break
time, samantalang ang mga lalaki naman, mapa-diskusyon sa klase ay nagkwekwentuhan parin ng
mga kwentong wala namang kabuluhan.


R6: Makakabuti ito o nakakasama depende sa mga taong may ibang uri ng pakikisama. Mayroong
mga taong hirap sa pakikisama o pakikisalamuha sa “opposite sex”. Ang pakikisama at
pakikisalamuha ng mga tao ay depende sa kanila.
R7: Sa sosyal na rason ang paghihiwalay ng mga babae sa mga lalaki ay nakakaapekto sa bawat isa.
Na kung saan maaaring magkaroon ng hiyaan sa dalawang panig.


R8: Sa paghihiwalay ng mga mag-aaral na lalaki sa mga babae ay hindi nagdedevelop ng husto ang
pakikisalamuha ng isa‟t-isa. Nagkakaroon ng hiya ang mga mag-aaral.


R9: Dahil pinaghiwalay ang mga lalaki at mga babae, hindi sila natututong makisalamuha kaya
naman iba ang grupo ng babae sa lalaki bihira lang ang magkasama.


R10: Naiilang makisama ang mga babae at lalaki sa isa‟t-isa.


R11: Nagkakaroon ng ilangan sa pagitan ng ibang kasarian.


R12: Hindi naman maiwasan ang mga bagay na ito na mapag-usapan ng tao at ang mga tao ay
mayroong kanya-kanyang opinyon tungkol dito at may mga bagay na tam o mali sa paghihiwalay ng
kababaihan sa kalalakihan.


R13: Sa kategoryang ito, maraming mga kakabaihan at kalalakihan ang magkakaroon ng hiya sa
isa‟t-isa. At maaaring mas madaming kababaihan ang mas madami ang kaibigang babae at ganun
din sa mga lalaki.


R14: Mahihirapan ang ilan sa pakikipagkapwa sa kolehiyo dahil nahirati na silang kaparehas ang
kasarian ang kasama.



                                                                                              26
R15: Kung hiwalay ang lalaki sa babae, ang mga lalaki o babae ay maaaring maging mahiyain sa
bawat isa dahil di sila sanay sa isa‟t-isa. Maaari din ito makapagpababa ng self-sonfidence ng isang
indibidwal.


R16: Mas madali makisali sa kaparehas mo.


R17: Hindi masyadong maganda ang usapan kapag hindi ka-close iyong tao.
R18: Madali makibahagi dahil nagkakasundo kami ayon sa aming kasarian. Nagagawa kong mang-
urat at mangbadtrip ng kaklase.


R19: Nadaragdagan ang lakas ng loob na makipagusap sa ibang tao.


R20: Mas medaling makibahagi sa mga kapwa ko lalaki kaysa sa mga babae dahil medyo
nakakahiya sa mga babae. Mahiyain kasi ako.


R21: Pwedeng may third party na nangyayari.


R22: Tulad sa aspetong sikolohikal, hindi rin makakatulong ang paghihiwalay dahil ang mundo ay
ginagalawan ng kapwa babae at lalaki. Dapat ay habang maaga, hindi na naiilang ang lalaki sa babae
at babae sa lalaki.


R23: Ito ang pakikisalamuha sa iba dahil sa mga ilang aspeto tulad ng damdamin, sikolohikal at
intelektwal.


R24: Nalilimitahan nito ang pakikipagkaibigan sa kasalungat na kasarian.


R25:Nagiging mababa ang pakikipagugnayan ng isang babae sa isang lalaki na kung tutuusin ay
dapat silang makisalamuha dito.


R26. Medyo malungkot naman dahil hindi buo ang isang lipunan kung walang babae at nakakabgot
tignan kung panay lalaki ang iyong makakasalamuha sa bawat oras

                                                                                               27
Intektwal
R1: Sa aspetong ito ang mga kalalakihan at kababaihan ay mag popokus sa pag-aaral, ngunit,
magbibigay daan ang mga kalalakihan.


R2: Minsan ay magkaiba ang guro ng mga lalaki sa mga babae. Mas mahirap ito dahil minsan ay
baka hindi naituro ang ibang takda sa mga babae pero naituro ito sa mga lalaki o “vice versa”
R3: Iba kung mag-isip ang mga kababaihan sa mga kalalakihan. May iba‟t-ibang pananaw ang mga
ito. Masasabi ko rin na mas makakapagpokus ang ga ito sa pag-aaral.


R4: Masama ang loob ko dahil ang pagkakaunawa ko ay parang walang tiwala ang mga teacher at
mga principal sa mga lalaki na baka magligawan lang sa klase kapag pinaghalo ang mga babae at
lalaki.


R5: Sa aspetong ito naman, mas nakikinig ang mga babae sa mga nileleksyon ng kanilang guro. Ang
mga lalaki naman ay iilan lamang.


R6: Siguro hindi katanggap-tanggap ang pagkakaroon ng hiwalay na klase ng mga babae sa lalaki.
Kung bibigyan ng pansin mayroong mas mataas na “chance” na tumaas ang grado ng mga lalaki
dahil mayroon silang inspirasyon sa mga klase.


R7: Maaaring magkaroon ng isang malinaw na pag-iisip sa dalawang panig kung sila ay
magkahiwalay. Samantala, maaaring magkaroon sila ng isang magulong pag-iisip kung sila man ay
magkasama.


R8: Naiiwasan ang magkumpara sa kung sino ang mas matalino, mas mabait at iba pang
pagkukumpara sa mga lalaki at babae.


R9: Maiiwasan ang pagkukumpara tulad nalang ng kung sino ang mas mabait, mas maganda, mas
gwapo, mas matalino, at iba pa.



                                                                                                28
R10: Mas lumalabas ang talent ng bawat isa sapagkat hindi sila nahihiya sapagkat parehong
kasarian ang kasama nila sa isang silid-aralan.


R11: Mas nakakatuon tayo sa pag-aaral dahil walang mga distraction sa loob ng silid-aralan.


R12: Dahil sa paghihiwalay ng lalaki at mga babae hindi imposible ang magkaroon ng kompetisyon.
Kung ipagkukumpara makikita kung sino ang mas matalino at mas magaling sa mga babae at lalaki.
R13: Dahil mas may kompetisyon ang isang tao sa katulad niya, mas nagpupursige ang taong mag-
aral at lamangan ang kanilang katulad.


R14: Iba ang magiging kapasidad ng pag-iisip ng mga estudyante dahil hindi naman nila naranasan
ang mentalidad ng babae o lalaki.


R15: Mas makakapokus sa pag-aaral ang mga estudyante at mas magiging aktibo sila sa klase dahil
kahit mapahiya sila, hindi iyon makikita ng kanilang “opposite gender”.


R16: Mas tumatalino ang mga babae dahil walang distractions.


R17: Kapag lalaki ang aking mga nakakasama, mas nalalabas ko ang aking saloobin. Kapag babae,
depende na lang kung kaibigan. Maaari ko ring malabas ang aking saloobin.


R18: Sa totoo lang, mas nagiging kampante ako pag puro lalaki sa silid-aralan.


R19: Nakakaisip ng bagong paraan at napapalawak ang pagkakaintindi sa mga hiwalayan.


R20: Mas medaling maunawaan ang mga kapwa ko lalaki dahil halos magkaparehas kami ng takbo
ng pag-iisip, nakakailang kasi sa mga babae minsan.


R21: Hindi pagkakaintindihan sa mga ginawa ng isa‟t-isa.


R22: Magka-iba ang paraan ng pagkatuto ng mga lalaki at mga babae kaya mainam lang na

                                                                                              29
maghiwalay sila.


R23: Ito ang pag-iisip o pang-unawa sa mga bagay-bagay.


R24: Ok lang kung ano ang kasalukuyang ayos ng mga mag-aaral sa San Andres dahil nais lamang
nitong disiplinahin ang mag-aaral nito.


R25: May mga mabubuting epekto ito sa isang babae at lalaki at mayroon din naman itong hindi
mabuting epekto. Ang mabuting epekto ay nagiging mas showy, yung naiexpress nila sarili nila ng
maayos, ang masamang epekto naman ay nagiging mababa ang standard sa social life.


R26. Mauunawaan ng mas lubusan dahil pareho kayo ng kasarian, mas madali ang pag "pick up” ng
sitwasyon.




                                                                                           30
2. Bakit pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan sa Mataas na Antas ng San Andres?

             Concept                        Meaning                          Core Meaning
         Paglawak ng              Pinaghiwalay ang               Ang sistema ng paghihiwalay ng
         Personalidad/kakayahan   kababaihan sa kalalakihan sa   kababaihan sa kalalakihan sa SAS
         ng mga mag-aaral         Mataas na Antas ng San         ay upang madisiplina ang mga
         Pagpapanatili ng         Andres upang mapalawak         estudyante at para makita ang kani-
         kakilanlan ng SAS        ang personalidad at            kanilang kakayahan, mentalidad at
                                  kakayahan ng mga mag-          pag-uugali sa parehong magkaibang
                                  aaral. Pinatupad rin ito       kasarian.
                                  upang mapanatili ang
                                  kakilanlan ng SAS.
Pagpapalawak ng Personalidad/Kakayahan
R1: Ayon kay Msngr. Gabriel, kung magkasama ang mga lalaki at babae sa klaase, ang mga lalaki ay
hindi gaanong magpupursigi sa pag-aaral bagkus ay magpapaubaya na lamang sa mga kababaihan.
Kaya noong siya pa ang director ng paaralan, minabuti niya na paghiwalayin ang mga babae‟t lalaki sa
klase.


R2: Para mas mailabas ng mga lalaki at babae ang kanilang kakayahan dahil minsan ang mga lalaki
pag may mga babaeng nagugustuhan mas ninanais nila na mag-shine ang kanilang hinahangaan.


R3: Sa kadahilanang iba ang emosyonal at pisikal na kondisyon ng mga kababaihan. Dahil doon iba‟t-
iba din ang pamamaraan ng pagbabahagi at pakikipagunawan sa babae at lalaki. Gaya ng “physical
changes”, ibang kilos ng lalaki o babae na maaaring pangit o malaswa sa ibang kasarian at mas
sensitibo ang babae sa madaming bagay.


R4: Ipinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan sa mataas na antas ng San Andres upang magkaroon
ng patas na oportunidad na makakuha ng mataas na grado ang mga kababaihan at kalalakihan.


R5: Ipinaghiwalay ang kababaihan at kalalakihan upang maging pantay ang dalawa, kalimitan kasi
ang mga lalaki ay hindi nag-eexcel kapag may mga babae. Nahihiya rin ang karamihan kapag


                                                                                                31
magkaiba ang kanilang kasarian.


R6: Sa pagkakaalam ko pinanatili ang samahan ng mag-aaral na puro lalaki at upang di maasiwa ang
mga lalaki sa kilos ng mga babae.


R7: Pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan upang mailabas ng mga estudyante ang kanilang
mga kakayahan sapagkat kung magkasama sila sa iisang silid-aralan maaaring magkaroon ng hiyaan.


R8: Pinaghiwalay ang mga kababaihan sa kalalakihan upang mas makapag-pokus sila sa pag-aaral
sapagkat kalimitan ay nagkakaroon ng relasyon ang mga mag-aaral kung saan ito ang dahilan para di
nila malabas ang kanilang kakayahan.


R9: Pinaghiwalay ang mga kababaihan sa kalalakihan upang mailabas ng bawat mag-aaral ang
kanilang talent at kakayahan at para na rin maiwasan ang pagkakaroon ng „girl and boy relationship‟.


R10: Kaya pinaghiwalay ang mga babae sa mga lalaki ay upang hindi magkaroon ng hiyaan at
mailabas ng mga mag-aaral ang kanilang mga kakayahan di lamang sa akademiko kundi pati na rin sa
mga co-curricular.


Pagpapanatili ng Kakilanlan ng SAS
R11: Dati pang-“all boys school” lang ang SAS kaya pinaghiwalay/hindi “co-ed” ang hayskul dahil
nais panatilihin ng SAS ang straktura nito kahit na may kasama ng babae naipapakita pa rin ang
kanilang kakayahan.


R12: Ang pagkakaroon ng mga mag-aaral na kababaihan sa San Andres ay kalian lang kung kaya ang
“all male students spirit” ay buhay pa. Ang mataas na antas ng San Andres ay kilala bilang “exclusive
school for boys” mula noon itinatag pa hanggang sa nagkaroon nga ng mga kababaihang mag-aaral.
Dahil dito ay napagpasyahan ng mga pinuno o administrasyon ng SAS na paghiwalayin ang mga
kalalakihan sa mga kababaihang mag-aaral. Co-ed pero sa seksyoning ay „all male‟ at „all female‟ pa
rin.



                                                                                              32
R13: Sa aking pagkakaalam pinaghiwalay ang kababaihan at kalalakihan upang mapanatili ang “all
boys school” na turing kahit na nga ba mayroon ng mga babae.


R14: Sa pagkakaalam ko kaya pinaghiwalay ang dalawa upang mapanatili ang pagkakakilanlan ng
SAS bilang „all boys school‟ kahit na may mga babae na.


R15: Pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan sa Mataas na Antas upang kahit papaano ay
mapanatili pa rin ang dating taguri sa SAS na „all boys school‟ kahit na nga ba sa seksyoning lang
nagkakahiwalay ang dalawang magkaibang kasarian.




                                                                                               33
KABANATA V

                    BUOD, KONKLUSYON, AT REKOMENDASYON

Buod

       Ang kakabaihan at kalalakihan ay ginawa ng Poong Maykapal na may taglay na
mabuting rason. Ang aming pag-aaral ay ukol sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan sa
Mataas na Paaralan ng San Andres. Nag-umpisa ito taong 2006, na may kaakibat na magandang
dahilan kaya ito‟y naipatupad. Ang pag-aaral ay magaganap sa Paaralan ng San Andres na ang
tanging kalahok lamang ay ang mga piling estudyante, mga mataas na opisyal ng paaralan, at
mga gurong nagturo sa Paaralan ng San Andres ng apat na taon pataas (ito ay parehas na kukunin
sa departamento ng hayskul).

       Nahahati sa dalawang tanong ang aming pananaliksik ito ay kung bakit pinaghiwalay ang
mga kababaihan at kalalakihan sa Mataas na Antas ng San Andres at kung anu-ano ang saloobin
ng mga estudyante na nahahati naman sa apat na konsepto ang: sikolohikal, sosyal, emosyonal,
at intelektwal. Gumamit kami ng dalawang teorya sa pag-aaral na ito, ito ay ang teorya ni
Herbert Blumer at ang teorya ni Jurgen Habermas na ukol sa saloobin ng karamihan o ng mga
tao. Kumuha rin kami ng mga artikulo ukol sa edukasyon at ang kahalagahan nito, pagkakaiba
ng kalalakihan sa kababaihan at ang pagpapatupad ng single-sex education (hindi co-ed) sa iba‟t-
ibang bansa.

       Ito ang aming napiling pag-aralan ng mas maintindihan ng mga estudyante kung bakit
nga ba pag tungtong nila sa Mataas na Paaralan ng San Andres ay hindi na magkasama ang
dalawang magkaibang kasarian. Sa pag-aaral na ito ay gumamit kami ng questionnaire at
panayam upang mas lalo kaming makakuha ng tamang impormasyon ukol sa suliraning ito.

Konklusyon

       Matapos ang pag-aaral nalaman ng mga mananaliksik na kaya pinaghiwalay ang
kababaihan sa kalalakihan ay upang mas mapabuti ang mga mag-aaral di lamang sa aspeto ng
pag-uugali ngunit pati na rin sa kung paano sila makisalamuha sa iba. Ito rin ay nakakatulong
upang mapayabong ang kanilang mga kakayahan at upang mas malinang ang kanilang isipan at
damdamin. Nakakatulong rin ito upang mas madisiplina ang mga mag-aaral.

                                                                                             34
Rekomendasyon

      Matapos ang pag-aaral ng mga mananaliksik mas lalo nilang naintindihan kung bakit
pinaghiwalay ang mga kakabaihan at kalalakihan sa Mataas na Antas ng San Andres kaya naman
inererekomenda nila ang mga sumusunod:

      Paghiwalayin ang magkaibang kasarian upang:
          o Makapag-pokus sa pag-aaral.
          o Maiwasan ang distraksyon tuwing nagkaklase.
          o Makita ang pag-uugali ng magkaibang kasarian.
          o Walang kumpetisyon sa grado ng kababaihan at kalalakihan.


      Turuan ang magkaibang kasarian sa magkaibang paraan.




   Mga mananaliksik:

   Camacho, Paula

   Delivios, Amy

   De Leon, Jeanina




   All Rights Reserved

   © 2012


                                                                                       35

More Related Content

What's hot

Kohesyong gramatikal at uri ng pang abay
Kohesyong gramatikal at uri ng pang abayKohesyong gramatikal at uri ng pang abay
Kohesyong gramatikal at uri ng pang abayCharlene Diane Reyes
 
Mga uri ng pananaliksik "filipino11"
Mga uri ng pananaliksik "filipino11"Mga uri ng pananaliksik "filipino11"
Mga uri ng pananaliksik "filipino11"majoydrew
 
Mga dapat isaalang alang sa epektibong komunikasyon
Mga dapat isaalang alang sa epektibong komunikasyonMga dapat isaalang alang sa epektibong komunikasyon
Mga dapat isaalang alang sa epektibong komunikasyonREGie3
 
Barayti ng wika
Barayti ng wikaBarayti ng wika
Barayti ng wikaREGie3
 
Pagsusuri sa panitikang pilipino sa panahon ng kontemporaryo
Pagsusuri sa panitikang pilipino sa panahon ng kontemporaryoPagsusuri sa panitikang pilipino sa panahon ng kontemporaryo
Pagsusuri sa panitikang pilipino sa panahon ng kontemporaryoDenni Domingo
 
Kalagayan o sitwasyon ng wikang filipino sa mga Kabataan sa Kaslukuyang Panahon
Kalagayan o sitwasyon ng wikang filipino sa mga Kabataan sa Kaslukuyang PanahonKalagayan o sitwasyon ng wikang filipino sa mga Kabataan sa Kaslukuyang Panahon
Kalagayan o sitwasyon ng wikang filipino sa mga Kabataan sa Kaslukuyang PanahonABC Company
 
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang Tales
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang TalesEL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang Tales
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang TalesRyan Emman Marzan
 
Pagsasaling wika
Pagsasaling wikaPagsasaling wika
Pagsasaling wikaAudrey Jana
 
Kasaysayan ng El Filibusterismo
Kasaysayan ng El FilibusterismoKasaysayan ng El Filibusterismo
Kasaysayan ng El FilibusterismoSCPS
 
Diskriminasyon
DiskriminasyonDiskriminasyon
Diskriminasyonmaam jona
 
PAGSUSUNOD-SUNOD (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosidyural)
PAGSUSUNOD-SUNOD (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosidyural)PAGSUSUNOD-SUNOD (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosidyural)
PAGSUSUNOD-SUNOD (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosidyural)Jonah Salcedo
 
Hele ng ina sa kanyang panganay
Hele ng ina sa kanyang panganayHele ng ina sa kanyang panganay
Hele ng ina sa kanyang panganaySean Davis
 

What's hot (20)

Kohesyong gramatikal at uri ng pang abay
Kohesyong gramatikal at uri ng pang abayKohesyong gramatikal at uri ng pang abay
Kohesyong gramatikal at uri ng pang abay
 
Disenyo ng-pananaliksik
Disenyo ng-pananaliksikDisenyo ng-pananaliksik
Disenyo ng-pananaliksik
 
Mga uri ng pananaliksik "filipino11"
Mga uri ng pananaliksik "filipino11"Mga uri ng pananaliksik "filipino11"
Mga uri ng pananaliksik "filipino11"
 
Mga dapat isaalang alang sa epektibong komunikasyon
Mga dapat isaalang alang sa epektibong komunikasyonMga dapat isaalang alang sa epektibong komunikasyon
Mga dapat isaalang alang sa epektibong komunikasyon
 
Barayti ng wika
Barayti ng wikaBarayti ng wika
Barayti ng wika
 
Pagsusuri sa panitikang pilipino sa panahon ng kontemporaryo
Pagsusuri sa panitikang pilipino sa panahon ng kontemporaryoPagsusuri sa panitikang pilipino sa panahon ng kontemporaryo
Pagsusuri sa panitikang pilipino sa panahon ng kontemporaryo
 
Kalagayan o sitwasyon ng wikang filipino sa mga Kabataan sa Kaslukuyang Panahon
Kalagayan o sitwasyon ng wikang filipino sa mga Kabataan sa Kaslukuyang PanahonKalagayan o sitwasyon ng wikang filipino sa mga Kabataan sa Kaslukuyang Panahon
Kalagayan o sitwasyon ng wikang filipino sa mga Kabataan sa Kaslukuyang Panahon
 
Thesis in Filipino Sample
Thesis in Filipino SampleThesis in Filipino Sample
Thesis in Filipino Sample
 
Kabanata 3
Kabanata 3Kabanata 3
Kabanata 3
 
Mga estratehiya sa pag unawa sa pagbasa
Mga estratehiya sa pag unawa sa pagbasaMga estratehiya sa pag unawa sa pagbasa
Mga estratehiya sa pag unawa sa pagbasa
 
Anapora at katapora
Anapora at kataporaAnapora at katapora
Anapora at katapora
 
Ang kalupi suring basa
Ang kalupi suring basaAng kalupi suring basa
Ang kalupi suring basa
 
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang Tales
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang TalesEL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang Tales
EL FILIBUSTERISMO KABANATA 4: Si Kabesang Tales
 
Pagsasaling wika
Pagsasaling wikaPagsasaling wika
Pagsasaling wika
 
Kasaysayan ng El Filibusterismo
Kasaysayan ng El FilibusterismoKasaysayan ng El Filibusterismo
Kasaysayan ng El Filibusterismo
 
Diskriminasyon
DiskriminasyonDiskriminasyon
Diskriminasyon
 
PAGSUSUNOD-SUNOD (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosidyural)
PAGSUSUNOD-SUNOD (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosidyural)PAGSUSUNOD-SUNOD (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosidyural)
PAGSUSUNOD-SUNOD (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosidyural)
 
Hele ng ina sa kanyang panganay
Hele ng ina sa kanyang panganayHele ng ina sa kanyang panganay
Hele ng ina sa kanyang panganay
 
Talumpati
TalumpatiTalumpati
Talumpati
 
Ano ang wika?
Ano ang wika?Ano ang wika?
Ano ang wika?
 

Viewers also liked

THESIS (Pananaliksik) Tagalog
THESIS (Pananaliksik) TagalogTHESIS (Pananaliksik) Tagalog
THESIS (Pananaliksik) Tagaloghm alumia
 
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHONTHESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHONMi L
 
Pamanahong Papel tungkol sa pagkatuto sa Filipino
Pamanahong Papel tungkol sa pagkatuto sa FilipinoPamanahong Papel tungkol sa pagkatuto sa Filipino
Pamanahong Papel tungkol sa pagkatuto sa FilipinoShem Ü
 
Aralin 28 Ang Kababaihan sa Kasalukuyang Asya
Aralin 28 Ang Kababaihan sa Kasalukuyang AsyaAralin 28 Ang Kababaihan sa Kasalukuyang Asya
Aralin 28 Ang Kababaihan sa Kasalukuyang Asyaanton1172
 
Kabuhayan at pamumuhay ng mga bansang asyano
Kabuhayan at pamumuhay ng mga bansang asyanoKabuhayan at pamumuhay ng mga bansang asyano
Kabuhayan at pamumuhay ng mga bansang asyanoRay Jason Bornasal
 
Modyul 13 kababaihang asyano sa sinaunang panahon
Modyul 13 kababaihang asyano sa sinaunang panahonModyul 13 kababaihang asyano sa sinaunang panahon
Modyul 13 kababaihang asyano sa sinaunang panahonEvalyn Llanera
 
Same Sex Marriage ppt
Same Sex Marriage pptSame Sex Marriage ppt
Same Sex Marriage pptMrG
 
Multiculturalism
MulticulturalismMulticulturalism
Multiculturalismharsh
 
What is Multiculturalism?
What is Multiculturalism?   What is Multiculturalism?
What is Multiculturalism? paul_ilsley
 
Multiculturalism
MulticulturalismMulticulturalism
Multiculturalismjrwv
 
Kabanata 1 sa pananaliksik (suliranin at kaligiran)
Kabanata 1 sa pananaliksik (suliranin at kaligiran)Kabanata 1 sa pananaliksik (suliranin at kaligiran)
Kabanata 1 sa pananaliksik (suliranin at kaligiran)NicoleGala
 
Pamanahong Papel o Pananaliksik (Research Paper)
Pamanahong Papel o Pananaliksik (Research Paper)Pamanahong Papel o Pananaliksik (Research Paper)
Pamanahong Papel o Pananaliksik (Research Paper)Merland Mabait
 

Viewers also liked (20)

THESIS (Pananaliksik) Tagalog
THESIS (Pananaliksik) TagalogTHESIS (Pananaliksik) Tagalog
THESIS (Pananaliksik) Tagalog
 
GRADE 10 MIGRASYON
GRADE 10 MIGRASYONGRADE 10 MIGRASYON
GRADE 10 MIGRASYON
 
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHONTHESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
THESIS - WIKANG FILIPINO, SA MAKABAGONG PANAHON
 
Pamanahong Papel tungkol sa pagkatuto sa Filipino
Pamanahong Papel tungkol sa pagkatuto sa FilipinoPamanahong Papel tungkol sa pagkatuto sa Filipino
Pamanahong Papel tungkol sa pagkatuto sa Filipino
 
Aralin 28 Ang Kababaihan sa Kasalukuyang Asya
Aralin 28 Ang Kababaihan sa Kasalukuyang AsyaAralin 28 Ang Kababaihan sa Kasalukuyang Asya
Aralin 28 Ang Kababaihan sa Kasalukuyang Asya
 
Sandaang damit ni fanny garcia
Sandaang damit ni fanny garciaSandaang damit ni fanny garcia
Sandaang damit ni fanny garcia
 
Kabuhayan at pamumuhay ng mga bansang asyano
Kabuhayan at pamumuhay ng mga bansang asyanoKabuhayan at pamumuhay ng mga bansang asyano
Kabuhayan at pamumuhay ng mga bansang asyano
 
Aralin 35 AP 10
Aralin 35 AP 10Aralin 35 AP 10
Aralin 35 AP 10
 
sandaang damit
sandaang damitsandaang damit
sandaang damit
 
Kabanata 18
Kabanata 18Kabanata 18
Kabanata 18
 
Modyul 13 kababaihang asyano sa sinaunang panahon
Modyul 13 kababaihang asyano sa sinaunang panahonModyul 13 kababaihang asyano sa sinaunang panahon
Modyul 13 kababaihang asyano sa sinaunang panahon
 
Multiculturalism
MulticulturalismMulticulturalism
Multiculturalism
 
Same sex Marriage
Same   sex MarriageSame   sex Marriage
Same sex Marriage
 
Module 2 isyu sa paggawa
Module 2  isyu sa paggawaModule 2  isyu sa paggawa
Module 2 isyu sa paggawa
 
Same Sex Marriage ppt
Same Sex Marriage pptSame Sex Marriage ppt
Same Sex Marriage ppt
 
Multiculturalism
MulticulturalismMulticulturalism
Multiculturalism
 
What is Multiculturalism?
What is Multiculturalism?   What is Multiculturalism?
What is Multiculturalism?
 
Multiculturalism
MulticulturalismMulticulturalism
Multiculturalism
 
Kabanata 1 sa pananaliksik (suliranin at kaligiran)
Kabanata 1 sa pananaliksik (suliranin at kaligiran)Kabanata 1 sa pananaliksik (suliranin at kaligiran)
Kabanata 1 sa pananaliksik (suliranin at kaligiran)
 
Pamanahong Papel o Pananaliksik (Research Paper)
Pamanahong Papel o Pananaliksik (Research Paper)Pamanahong Papel o Pananaliksik (Research Paper)
Pamanahong Papel o Pananaliksik (Research Paper)
 

Similar to Kabanata i v pananaliksik

Similar to Kabanata i v pananaliksik (20)

1
11
1
 
2 ap lm tag u1
2 ap lm tag u12 ap lm tag u1
2 ap lm tag u1
 
2 ap lm tag u1
2 ap lm tag u12 ap lm tag u1
2 ap lm tag u1
 
Day-5-Thursday-Pamamahala-ng-Pagkakaiba-iba-ng-Pamilya.pptx
Day-5-Thursday-Pamamahala-ng-Pagkakaiba-iba-ng-Pamilya.pptxDay-5-Thursday-Pamamahala-ng-Pagkakaiba-iba-ng-Pamilya.pptx
Day-5-Thursday-Pamamahala-ng-Pagkakaiba-iba-ng-Pamilya.pptx
 
Ang mga Katangian ng Pagpapakatao.pdf
Ang mga Katangian ng Pagpapakatao.pdfAng mga Katangian ng Pagpapakatao.pdf
Ang mga Katangian ng Pagpapakatao.pdf
 
Ang mga Katangian ng Pagpapakatao.pptx
Ang mga Katangian ng Pagpapakatao.pptxAng mga Katangian ng Pagpapakatao.pptx
Ang mga Katangian ng Pagpapakatao.pptx
 
ESP-CG.pdf
ESP-CG.pdfESP-CG.pdf
ESP-CG.pdf
 
Esp cg
Esp cgEsp cg
Esp cg
 
Esp cg
Esp cgEsp cg
Esp cg
 
ESP-CG.pdf
ESP-CG.pdfESP-CG.pdf
ESP-CG.pdf
 
ESP-CG.pdf
ESP-CG.pdfESP-CG.pdf
ESP-CG.pdf
 
Esp cg
Esp cgEsp cg
Esp cg
 
Espcg 190622080241
Espcg 190622080241Espcg 190622080241
Espcg 190622080241
 
ESP-CG.pdf
ESP-CG.pdfESP-CG.pdf
ESP-CG.pdf
 
tungkod ni welt yang.pptx
tungkod ni welt yang.pptxtungkod ni welt yang.pptx
tungkod ni welt yang.pptx
 
Es p k12 curriculum
Es p   k12 curriculumEs p   k12 curriculum
Es p k12 curriculum
 
Pag unawa sa kaisapan ng may akda ng Ibong Adarna
Pag unawa sa kaisapan ng may akda ng Ibong AdarnaPag unawa sa kaisapan ng may akda ng Ibong Adarna
Pag unawa sa kaisapan ng may akda ng Ibong Adarna
 
EsP 3 Curriculum Guide rev.2016
EsP 3 Curriculum Guide rev.2016EsP 3 Curriculum Guide rev.2016
EsP 3 Curriculum Guide rev.2016
 
EsP 1 Curriculum Guide rev.2016
EsP 1 Curriculum Guide rev.2016EsP 1 Curriculum Guide rev.2016
EsP 1 Curriculum Guide rev.2016
 
EsP 2 Curriculum Guide rev.2016
EsP 2 Curriculum Guide rev.2016EsP 2 Curriculum Guide rev.2016
EsP 2 Curriculum Guide rev.2016
 

Recently uploaded

420506006-Mga-Pangulo-Ng-Pilipinas-at-Ang-Kanilang-Mga-Programa-Copy.pptx
420506006-Mga-Pangulo-Ng-Pilipinas-at-Ang-Kanilang-Mga-Programa-Copy.pptx420506006-Mga-Pangulo-Ng-Pilipinas-at-Ang-Kanilang-Mga-Programa-Copy.pptx
420506006-Mga-Pangulo-Ng-Pilipinas-at-Ang-Kanilang-Mga-Programa-Copy.pptxJoelleG1
 
power point ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
power point  ARALING PANLIPUNAN IV S.pptxpower point  ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
power point ARALING PANLIPUNAN IV S.pptxRosemarieGaring
 
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptxMga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptxitsjewdye
 
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptxdigmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptxSundieGraceBataan
 
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfFiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfYollySamontezaCargad
 
Uri ng Sugnay kahulugan halimbawa at uri nito
Uri ng Sugnay kahulugan halimbawa at uri nitoUri ng Sugnay kahulugan halimbawa at uri nito
Uri ng Sugnay kahulugan halimbawa at uri nitoChristineJaneWaquizM
 
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYAMGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYARonalynGatelaCajudo
 
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...AnjillyAIbrahim
 
filipino 10 - el filibusterismo kabanata 5.pptx
filipino 10 - el filibusterismo kabanata 5.pptxfilipino 10 - el filibusterismo kabanata 5.pptx
filipino 10 - el filibusterismo kabanata 5.pptxglainAE
 
araling panlipunan grade 9 4th quarter AP9Q4M1.pptx
araling panlipunan grade 9 4th quarter AP9Q4M1.pptxaraling panlipunan grade 9 4th quarter AP9Q4M1.pptx
araling panlipunan grade 9 4th quarter AP9Q4M1.pptxfedelgado4
 
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAYQ4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAYYamAltib
 
Edukasyon sa Pagpapakatao 6_4th_week3_melc.pptx
Edukasyon sa Pagpapakatao 6_4th_week3_melc.pptxEdukasyon sa Pagpapakatao 6_4th_week3_melc.pptx
Edukasyon sa Pagpapakatao 6_4th_week3_melc.pptxMaestroSonnyTV
 
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxkasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxSundieGraceBataan
 
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptxAng Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptxmaryjoyrobis2
 
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...erickacalugcugan001
 
QUARTER 4 FILIPINO 8 FLORANTE AT LAURA GAWAIN 1-4.pptx
QUARTER 4 FILIPINO 8 FLORANTE AT LAURA GAWAIN 1-4.pptxQUARTER 4 FILIPINO 8 FLORANTE AT LAURA GAWAIN 1-4.pptx
QUARTER 4 FILIPINO 8 FLORANTE AT LAURA GAWAIN 1-4.pptxlericacbrocano
 
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptxIBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptxjudilynmateo2
 
AP-10-Q4-WEEK-1-2.pptxvvvvvvhhhhhhhhhhbvvv
AP-10-Q4-WEEK-1-2.pptxvvvvvvhhhhhhhhhhbvvvAP-10-Q4-WEEK-1-2.pptxvvvvvvhhhhhhhhhhbvvv
AP-10-Q4-WEEK-1-2.pptxvvvvvvhhhhhhhhhhbvvvcharlyn050618
 
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxPHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxZERos7
 
DULANG PANTELEBISYON.pptx Grade 7-Aralin
DULANG PANTELEBISYON.pptx Grade 7-AralinDULANG PANTELEBISYON.pptx Grade 7-Aralin
DULANG PANTELEBISYON.pptx Grade 7-Aralinbryandomingo8
 

Recently uploaded (20)

420506006-Mga-Pangulo-Ng-Pilipinas-at-Ang-Kanilang-Mga-Programa-Copy.pptx
420506006-Mga-Pangulo-Ng-Pilipinas-at-Ang-Kanilang-Mga-Programa-Copy.pptx420506006-Mga-Pangulo-Ng-Pilipinas-at-Ang-Kanilang-Mga-Programa-Copy.pptx
420506006-Mga-Pangulo-Ng-Pilipinas-at-Ang-Kanilang-Mga-Programa-Copy.pptx
 
power point ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
power point  ARALING PANLIPUNAN IV S.pptxpower point  ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
power point ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
 
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptxMga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
 
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptxdigmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
 
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfFiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
 
Uri ng Sugnay kahulugan halimbawa at uri nito
Uri ng Sugnay kahulugan halimbawa at uri nitoUri ng Sugnay kahulugan halimbawa at uri nito
Uri ng Sugnay kahulugan halimbawa at uri nito
 
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYAMGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
 
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
 
filipino 10 - el filibusterismo kabanata 5.pptx
filipino 10 - el filibusterismo kabanata 5.pptxfilipino 10 - el filibusterismo kabanata 5.pptx
filipino 10 - el filibusterismo kabanata 5.pptx
 
araling panlipunan grade 9 4th quarter AP9Q4M1.pptx
araling panlipunan grade 9 4th quarter AP9Q4M1.pptxaraling panlipunan grade 9 4th quarter AP9Q4M1.pptx
araling panlipunan grade 9 4th quarter AP9Q4M1.pptx
 
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAYQ4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
 
Edukasyon sa Pagpapakatao 6_4th_week3_melc.pptx
Edukasyon sa Pagpapakatao 6_4th_week3_melc.pptxEdukasyon sa Pagpapakatao 6_4th_week3_melc.pptx
Edukasyon sa Pagpapakatao 6_4th_week3_melc.pptx
 
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxkasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
 
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptxAng Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
 
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
 
QUARTER 4 FILIPINO 8 FLORANTE AT LAURA GAWAIN 1-4.pptx
QUARTER 4 FILIPINO 8 FLORANTE AT LAURA GAWAIN 1-4.pptxQUARTER 4 FILIPINO 8 FLORANTE AT LAURA GAWAIN 1-4.pptx
QUARTER 4 FILIPINO 8 FLORANTE AT LAURA GAWAIN 1-4.pptx
 
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptxIBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
 
AP-10-Q4-WEEK-1-2.pptxvvvvvvhhhhhhhhhhbvvv
AP-10-Q4-WEEK-1-2.pptxvvvvvvhhhhhhhhhhbvvvAP-10-Q4-WEEK-1-2.pptxvvvvvvhhhhhhhhhhbvvv
AP-10-Q4-WEEK-1-2.pptxvvvvvvhhhhhhhhhhbvvv
 
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxPHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
 
DULANG PANTELEBISYON.pptx Grade 7-Aralin
DULANG PANTELEBISYON.pptx Grade 7-AralinDULANG PANTELEBISYON.pptx Grade 7-Aralin
DULANG PANTELEBISYON.pptx Grade 7-Aralin
 

Kabanata i v pananaliksik

  • 1. KABANATA I PANIMULA Ang kababaihan at kalalakihan ay sadyang ginawa ng Diyos, makikita natin ito sa banal na kasulatan, ang Bibliya. Ang tao ay ginawa ng Diyos at hinati sa dalawang katauhan ang babae at lalaki. Ang unang nuno ng mga tao ay pinaniniwalaan na sina Eva at Adan. Katulad nga ng sinasabi nila ang babae ay para sa lalaki, at ang lalaki ay para sa babae. Nagsimula ang paghihiwalay ng kalalakihan sa kababaihan noong unang pangkat ng mga kababaihan sa mataas na paaralan ng San Andres noong taong 2006. Ayon sa aming nakapanayam na si Ginang Encarnacion Delos Reyes, simula pa lamang noong una ay napagpasyahan na ng mga nakakataas lalo na ni Msgr. Manny Gabriel na paghiwalayin ang mga kababaihan at kalalakihan sa mataas na paaralan. Ito ay dahil nangangamba sila sa mga bagay na masamang maidudulot nito kung pananatilihing magkasama ang mga babae at mga lalaki sa iisang silid-aralan. Nangangamba sila na kapag pinagsama sa iisang silid ang mga estudyante ay magkaroon ng tinatawag na “girl & boy relationship”, mas mawawala ang pokus ng mga mag- aaral sa klase, mahihiya ang mga bata sa pagtatalastasan, at marami pang iba. Inisip nila na mas marami ang masamang maidudulot nito kaysa sa pagsasama-sama ng magkakaparehas na kasarian. Ayon naman kay Ginoong Jeffrey Bernido, isang mag-aaral na nakapagtapos ng pag- aaral sa San Andres, hindi daw naging madali sa kanila ang pakikisalamuha sa mga kababaihan, ganoon rin daw ang mga nakapagtapos na babae sa San Andres nahirapan sila noong una sa pakikisalamuha sa mga lalaki. Sa pag-aaral na ito, nais namin malaman ang saloobin ng mga mag-aaral sa tuntuning inumpisahan simula ng magkaroon ng babae sa mataas na paaralan. Malalaman natin kung mabuti nga ba ang ibununga nito. Malalaman din natin ang iba‟t-ibang epekto nito sa mga kabataan. Malalaman natin kung nakakabuti ba ang tuntuning ito o hindi. 1
  • 2. Lokal na Pag-aaral Ang Kasaysayan Si Rev. Joseph Van Runckelen, isang Paring Belgian, miyembro ng CICM na mas kilala sa tawag na Congregation of the Immaculate Heart of Mary Missionaries na naging Kura Paroko ng Simbahan ng San Andres noong Oktubre 1915, ang nagtatag ng Paaralan ng San Andres noong ika-27 ng Hunyo taong 1917. Ang pondo ay nagmula sa mga donasyon ng mga taong mula sa Belgium kung saan ito ay nakatulong sa pagpapagawa ng Paaralang Elementarya na itinayo sa kasalukuyang lokasyon ng St. Paul College of Parañaque. Noong taong 1932, naitatag ni Fr. Joseph Van Runckelen ang Departamento ng Mataas na Paaralan. Dahil kay Rev. Adolf Cansse, CICM at Kura Paruko ng Simbahan ng San Andres, naipagpatuloy ang pagiging co-educational ng paaralan hanggang sa paglunsad ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang paaralan ay nagbukas sa taong 1945-1946 na tanging unang baitang 2
  • 3. lamang sa mataas na paaralan at eksklusibo lamang para sa mga kalalakihan. Ang Paaralan ng St. Paul‟s College na para sa kakabaihan ang nag-udyok upang maging eksklusibo sa mga kalalakihan ang Paaralan ng San Andres. Pagkatapos ng pamumuno ni Rev. Fr. Joseph Van Runckelen bilang direktor, pinalitan siya ni Rev. Fr. Antonio Van Overveld na nanungkulan mula 1934 hanggang 1937 bago ang pamumuno ni Rev. Fr. Adolf Cansse na nanungkulan naman mula 1937 hanggang 1952. Si Rev. Fr. Louis Thys, CICM at Kura Paruko ng Simbahan ng San Andres, ay nanungkulang bilang direktor ng paaralan mula 1952 hanggang 1977. Noong taong 1969, si Rev. Fr. Paul Faulton, CICM- isang paring Belgian na naging punong-guro sa Mataas na Paaralan ng San Andres mula 1964 hanggang 1966, ay naging Asst. Director noong 1977 nang hirangin siya bilang Kura Paruko ng Simbahan ng San Andres at naging direktor ng paaralan hanggang 1994. Si Rev. Fr. Francis Gevaert ang huling paring CICM na pansamantalang na namuno bilang direktor ng Paaralan ng San Andres mula 1991 hanggang 1993 dahil sa pagpapalit ng Paaralan ng San Andres mula Religious Order to Diocesan noong taong 1994. Si Fr. Romerico A. Prieto ang unang naging Diocesan Parish Priest of SAPP at pansamantalang namuno bilang direktor ng Paaralan ng San Andres na sinundan ni Msgr. Manuel Sebastian na naging pansamantalang direktor din mula 1995 hanggang 1996. Noong taong 1996, si Msgr. Bayani G. Valenzuela ay naging Kura Paruko ng Simbahan ng San Andres at naging direktor ng paaralan mula 1996 hanggang 2004. Sa pamumuno niya marami ang nabago at naipatayo sa Paaralan ng San Andres ang ilan sa mga ito ay ang Instructional Media Center, Computer Rooms, Physics and Chemistry Laboratories, Home Economics Room, SAS Audio-Visual Room, Multi Purpose Hall, at Gym. Noong taong 1999, nagkaroon ng Pre-School Department ang Paaralan ng San Andres sa tulong nina Msgr. Bayani G. Valenzuela at Ginang Gertrudes F. Bautista na naging Punong-Guro din ng departamentong ito. Sa taon ding ito naibalik ang pagiging co-educational ng paaralan. Nag-umpisa ito sa Departamento ng Pre-School noong Panunurang Taon 1999-2000 pagkatapos ay sa Departamento ng Elementarya noong Panunurang Taon 2000-2001 at naipagpatuloy pa sa Departamento ng Mataas na Paaralan noong Panunurang Taon 2006-2007. 3
  • 4. Ang taong 2003 ang nagsilbing umpisa ng kapanganakan ng Diocese of Parañaque na kasama si Bishop Jesse E. Mercado, D.D, ang unang naging Obispo ng diocese na ito. Sa Panunurang Taon 2004-2005, malugod na binati ng komunidad ng San Andres ang bagong Kura Paroko at Direktor ng Paaralan ng San Andres na si Msgr. Manny G. Gabriel. Ito ay sa pamamagitan ng kanyang kadalubhasaan na isaayos ang pag-unlad ng paaralan, isang bagong direksyon ang ibinigay sa Paaralan ng San Andres: sa pamamagitan ng pagninilay, partisipasyon, pagtalakay at pagsusuri ng komunidad ng SAS. 4
  • 5. Batayang Konseptwal Concept 1: Concept 2: Concept 3: Concept 4: SIKOLOHIKAL SOSYAL EMOSYONAL INTELEKWAL SALOOBIN PAGHIHIWALAY NG KABABAIHAN SA KALALAKIHAN Sa batayang konseptwal na ito pinapakita ang paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan. Isinasaad dito ang mga saloobin ng mga estudyante batay sa pang-sikolohikal, sosyal, emosyonal at intelekwal. Kukunin namin ang mga saloobin ng mga estudyante kung paano nakakaapekto sa mga mag-aaral ang kanilang pagkakahiwalay sa isa‟t-isa sa konseptong pang-sikolohikal, sosyal, emosyonal at intelekwal. 5
  • 6. Theory of Diagram Ayon kay Herbert Blumer, isang Amerikanong sosyolohista, ang opinyon o saloobin sa isang bagay, pangyayari, o suliranin ay tinatalakay ng maraming tao. Ito ay maaaring komunidad, medya, iba‟t-ibang tao o grupo ng tao. Para sa kanya, ang opinyon ng karamihan ang makakasagot sa isang suliranin. Ayon naman kay Jurgen Habermas, sa kanyang “Public Sphere”, ang isang suliranin o isyu ay kinakailangang pag-usapan ng maraming tao, maging debate man ito o sariling opinyon lang sa isang bagay. Ito rin ay kalimitang ginagamit ng mga namumuno upang malaman ang ibig ng kanilang nasasakupan at para masolusyunan ang isang problema. Ito ang napili naming mga teorya sapagkat tulad ng sabi nila, sa aming pananaliksik kinakailangan namin ang saloobin ng maraming estudyante at mga guro upang malaman ang dahilan kung bakit pinaghiwalay ang mga kababaihan at kalalakihan sa Mataas na Antas ng San Andres. Ito rin ay aming napili dahil konektado siya sa nais namin malaman ito ay para makuha ang saloobin ng mga estudyante ukol sa paghihiwalay ng kababaihan at kalalakihan at upang magkaroon ng konklusyon o iisang sagot sa aming suliranin. Paglalahad ng Suliranin Nais pag-aralan ng mga mananaliksik ang saloobin ng mga mag-aaral sa mataas na antas ng San Andres ang paghihiwalay ng mga kababaihan at kalalakihan. Pangunahing Suliranin 1. Anu-ano ang saloobin ng mga estudyante sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan batay sa aspetong: a) Sikolohikal b) Emosyonal c) Sosyal d) Intelektwal 2. Bakit pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan sa mataas na antas ng San Andres? 6
  • 7. Assumption 1. Ang saloobin ng mga estudyante sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan sa Mataas na Antas ng San Andres batay sa aspetong: a. Sikolohikal – maaaring mas maging pokus ang mga mag-aaral sa anong gusto nila sa buhay at sa kung ano ang nais nilang marating. b. Emosyonal – maaaring mas mapalagay ang kalooban nila sa kaparehas na kasarian. Mas mababawasan rin ang mga “girl and boy relationship”. c. Sosyal – maaaring mas maging marami ang kaibigan mo sa kaparehas na kasarian at magkakaroon ng hiyaan sa pagitan ng magkaibang kasarian. d. Intektwal – maaaring mas mailabas ng mga estudyante ang kani-kanilang kakayahan sapagkat magkakaparehas lang ang kanilang kasarian sa loob ng klase. 2. Maaaring kaya pinaghiwalay ang mga kababaihan sa mga kalalakihan ay upang mas mailabas ng mga mag-aaral ang kanilang kakayahan at upang maiwasan ang pagkakaroon ng mag-boyfriend o mag-girlfriend. Pinaghiwalay rin sila upang mas maging pokus sila sa kanilang pag-aaral. Kahalagahan ng Pag-aaral Pagkatapos ng pananaliksik na ito ang mga estudyante ng San Andres sa Mataas na Antas ay magkakaroon ng kaalaman at lalong mas maiintindihan kung bakit pinaghiwalay ang kababaihan sa mga kalalakihan. Malalaman rin ng mga guro at mga opisyal ng paaralan kung ano ba ang saloobin ng mga estudyante ukol sa paghihiwalay sa mga babae at lalaki. Maaari rin itong makatulong sa mga estudyante upang madali nilang makasanayan ang paghihiwalay ng mga kababaihan at kalalakihan. Saklaw at Limitasyon Ang saklaw ng aming pag-aaral ay ang mga piling estudyante sa mataas na antas at mga nakakataas na opisyal ng Paaralan ng San Andres. Kasama rin dito ang iilang gurong nagturo ng limang taon pataas sa Mataas na Antas. 7
  • 8. Ang limitasyon ng aming pananaliksik ay ang mga estudyanteng nasa elementarya at pre-school . Hindi rin sakop ng aming pag-aaral ang mga gurong nagtuturo lamang mula apat na taon pababa. Katipunan ng mga Katawagan 1. Congregation- Ito ay tumutukoy sa grupo ng mga kardinal, kaparian, at iba pang nagsisilbi sa Panginoon na gumagawa ng misyon upang makatulong sa mga nangangailangan at maibahagi ang magandang balita ng Diyos 2. Co-educational - Ang sistema ng edukasyon kung saan ang parehong mga kalalakihan at kababaihan ay magkasama sa iisang klase 3. Religious Order – Isang distrito na pinamumunuan lamang ng mga kaparian/mga taong nangako na maglilingkod sa Diyos 4. Diocesan – Obispo ng isang diyosesis 5. Diocese – Isang distrito sa ilalim ng pangangasiwa ng mga obispo 6. Sikolohikal – Nilalayong impluwensyahan ang nais o pag-iisip 7. Emosyonal – Nagpapahayag o nagpapakita ng damdamin 8. Sosyal – Pakikibahagi o pakikipag-usap sa ibang tao 9. Intelektwal –Diwa o pag-unawa 10. Kababaihan – Ito ay tumutukoy sa kasarian ng tao o mga babae. Maari itong tumukoy sa mga babae o grupo ng mga babae may asawa man o (dalaga) walang asawa. 11. Kalalakihan – Ito ay tumutukoy sa kasarian ng tao o mga lalake. Maari itong tumukoy sa mga lalake o grupo ng mga lalake may asawa man o (binata) walang asawa. 8
  • 9. KABANATA II MGA KAUGNAY NA LITERATURA Edukasyon at ang Sistema ng Edukasyon sa Pilipinas Tuntungan ng pagkahubog at pag-unlad ng lipunan ng isang bansa ang edukasyon. Ito ang mabisang sandata upang palayain ang sambayanan mula sa pang-aalipin sa larangan ng kultura, ekonomiya, at pulitika. Ayon kay, Renato Constantino: Philippine education, therefore must produce Filipinos who are aware of their country’s problem, who understand the basic solution these problems, and who care and have the courage enough to work and sacrifice for their country’s salvation. Dahas at relihiyon ang ginamit ng mga Kastila upang sakupin ang Pilipinas, dahas at edukasyon naman ang ginamit ng mga Amerikano upang bihagin ang kaluluwa ng bawat Pilipino. Ang edukasyong ipinagkait ng mga Kastila sa ating mga kababayan ang siya namang ginamit na policy attraction ng mga Amerikano upang payapain ang kalooban ng mga nag- aalsang mga mamamayan. Noong ika-Hulyo, 1901 ay dumating ang may 600 na gurong Amerikano sakay ng S.S. Thomas. Agad itinatag ang Department of Public Instruction na pinamahalaan ng Vice-Governor ng Pamahalaang Amerika ng Pilipinas. Noong 1921, sa 614 na nasa pamahalaan, 400 sa mga ito ay guro at ang natitira ay empleyado ng Departamento ng Edukasyon. Makikita rito kung gaano pinahalagahan ng mga Amerikano ang paglalatag ng pundasyon ng edukasyon sa ating bansa. Naging simula ito ng komprehensibong pagtuturo ng salitang Ingles bilang midyum sa lahat ng paaralan. Ayon kay Constantino, dumating ang yugto na a new generation of “Filipino Americans”. There was no longer any need for American oversees in this field because a captive generation had been come. Kung kaya hindi kataka-taka na ang mga sumunod na lider ay nahubog sa edukasyon ng mga Amerikano magmula kay Quezon ay lantad at di lantarang naging tuta ni Uncle Sam. Sistema ng Edukasyon na ipiinatupad ng mga Amerikano sa Pilipinas: 1. Pag gamit ng Ingles 2. Makadayuhang konsepto ng Ekonomiya 3. Mababang Pagpapahalaga sa Nasyonalismo 9
  • 10. 4. Imperyalismo sa Kultura Ang IWF-WB at ang Sistema ng Edukasyon sa Pilipinas Noong 1972, ang programang Educational Development Projects ImplementingTask Force (EDFITAF) ni pangulong Marcos ay naglatag ng sampung taong programa para sa pagpapaunlad ng edukasyon sa bansa. Dahil kulang ang pondo, inaprubahan ni Marcos pag- aamyenda sa RA6142 na kilala rin bilang Foreign Borrowing Act sa layuning to allow a more extensive financing of educational projects from foreign and external sources.(Constantino, Letizia) Kung kaya ang Pilipinas ay agad na tinulungan ng World Bank na nagtantiyang aabutin ng $767 milyon ang aabuting gastos ng sampung taong programa. Noong 1984, nagkaroon ng Textbook Development Program mula grade 1 hanggang 4th year hayskul na tinatayang nakapamahagi ng 85 hanggang 95 milyong kopya ng bagong aklat. Subalit ang mga aklat na nalikha batay sa kagustuhan ng World Bank ay nakadisenyo upang tugunan ang pangangailangn ng mga multinasyonal na kompanyang pag-aari ng U.S sa Pilipinas. Ipinahayag ni Letizia Constantino sa kanyang sanaysay na WORLD BANK TEXTBOOKS: SCENARIO FOR DECEPTION na ang mga tagapagpondo ng mga aklat para sa Pilipinas ay hindi magtataguyod ng mga kaisipang naglalaman ng nasyonalismo sa politika at ekonomiya sa dahilang ito ay babangga sa kanilang interes. Malabnaw at malabo ang pagtalakay sa kasaysayan lalo pa sa mga paksa ng pang-aaalipin at pagsasamantala ng mga Amerikano sa Pilipinas. Sa kasalukuyan, maging ang pagbabago sa kurikulum ng edukasyon ay inaakusahan ng Association of Concerned Teachers bilang dikta ng IMF-WB upang tugunin ang dikta ng globalisasyon. Ang MAKABAYAN ay kabaligtaran ng hangarin nitong lalo pang payabungin sa mga mag-aaral sa kasaluluyan ang pag-ibig sa bansa. Ang gobyerno ng Pangulong Gloria Macapagal Arroyo ay naghahamong lalo pang patibayin ang pundasyon ng English bilang midyum ng pagtuturo sa paaralan upang tiyaking magiging globally competitive tayo bilang mga OFW at caregiver. Utak-alipin pa rin ang sistema ng ating edukasyon na magbubunga ng higit na miserableng kalagayan ng lipunan habang nilalamon ng mga imperyalista ang ating kabuhayan at nagsisilbing tuta ng pagpapaalila ang ating gobyerno. -Ang Edukasyon at Ang Papel Nito sa Paghubog ng Lipunan ni Joel Costa Malabanan 10
  • 11. Ang Estratehiya ng Imperyalismo sa Pribatisasyon ng Edukasyon Ang pribatsisasyon ng edukasyon sa Pililpinas ay bahagi lamang ng pandaigdiganng estratehiya ng WTO at WB upang papasukin ang mga TNCs sa Information Technology (mga computer company) sa larangan ng edukasyon pampubliko. Tinuturing ng WTO, isang institusyong hawak ng mga kapitalistang korporasyon, na ang larangan ng edukasyon ay isang mayamang mina na hindi pa nabubungkal para pagtubuan kagaya na ibang larangan sa serbisyo na matagal nang ginagatasan ng mga TNCs, halimbawa sa pangbabangko at mga restoran at fast food. Sa pinapairal na General Agreement on Trade and Services (GATS) ng WTO ay kasama ang serbisyong edukasyon sa mga serbisyo na tinatarget ng mga TNCs. Ang isang nangungunang lobbyist sa mga pulong ng WTO tungkol sa GATS na inumpisahan noong Pebrero 2000 sa Geneva ay ang tinatawag na Global Allance for Transnational Education na pinapamunuan ni Gleen R. Jones, CEO ng virtual university Jones International Inc. Nais ng WTO na gawing market-based ang education sa kolehiyo at alisin ang mga state-funding. Ang prinsipyong free universal education na nakasaad sa Article 13 ng UN International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights ay binabangga ng GATS at World Bank. Ang WB ay nagtatag din ng Alliance for Global Learning na nagiispesialize sa tinatawag na e-learning na ginagamit ang computer. Ang Alliance na ito ay pinoponduhan ang mga IT rooms, nagsasanay ng mga guro at umuugnay sa mga gobyerno ng mga bansa upang gumawa ng mga intervention program. Ang mga isponsor ng mga ganitong programa ay mga malalaking bangko tulad ng JP Morgan at Goldman Sachs, ang consultancy firm Ernst & Young at mga TNCs sa IT kagaya ng Sun Microsystem at 3 Com. Nakikita kasi ng mga TNCs lalo na yung mga nasa IT na ang edukasyon sa daigdig, sa partikular sa kolehiyo at sa adult education, ay isang malaking bagong industriya na maaaring pasukin. Ang kabuuang gastos sa edukasyon sa daigdig ay 2 trilyon dolyar o 1/20th ng GDP ng mundo. Sabi nga ni Gleen R. Jones: “Education is one of the fastest- growing of all markets. Private training and the adult education industry are expected to achieve double-digit growth throughout the next decade.” (Internet) Ngunit, ang pandaigdigan estratehiya ng imperyalismo, sa partikular ng EU, na sa kasalukuyan ay nababalot sa krisis ng sobrang-produksyon, na pagtubuan pati ang larangan ng edukasyon 11
  • 12. ay maghigpit na tinutulan ng mga estudyante at mga guro sa Europa sa pamumuno ng National Union of Students in Europe (ESIB) at ng mga guro sa kanilang organisasyon, ang European University Association (EUA). Ang Millennium Curriculum o Curriculum 2002 ng Departement of Education Sa paggawa ng kurikulum para sa mga paaralan ng Pilipinas, ang imperyalismo ay aktibong nanghihimasok, mula pa noong pagpondo ng WB sa panahon ng martial law sa pagsulat ng mga textbook na tinatangkilik ang pagsisilbi ng mga kabataang Pilipino para sa negosyo ng mga kapitalista (ang programang EDPITAF) hanggang sa kasalukuyan sa pagpapairal ng tinatawag ng DepEd na Millennium Curriculum o ang Curriculum 2002 para sa elementarya at sekondaryang baytang. Sa ilalim ng Millennium Curriculum, inaalis ang mga asignatura na may kaugnayan sa pagtuturo ng kasaysayan at sibikong kamalayaan at iba pang panlipunang pagaaral, at pinagsama-sama ang mga ito sa isa lamang asignatura na pinamagatang PAGSIKAP. Kinolaps ang mga asignatura sa limang “core areas” ang English, Filipino, Math, Science at Pag-Sikap. Pinahaba ang oras ng pagtuturo ng English at Math at ginawa muli ang English bilang midyum ng pagtuturo. Ang mga pagbabago na ito sa kurikulum para sa elementarya at haiskul mula Grade 1 to 10 ay batay sa isang pag-aaral na ginawa ng WB-ADB na pinamagatang “Philippine Education for the 21st Century: The 1998 Philippine Education Sector Study” o (PESS). Pinayo ng PESS ang “streamlining” ng Philippine education at pagkukulaps ng mga asignatura lalo na yung may kaugnayan sa pagbibigay ng panlipunang kamalayan sa mga estudyante. Ang pakay kasi ng WB at kanyang alalay na ADB ay upang makatipid ang Pililpinas sa badyet sa edukasyon, at siyempre upang makabayad ng utang panlabas. Kasabay din nito ang pagbuwag sa mga asignatura na di kailangan ng bisnis ng imperyalismo at natuturuan pa ang mga kabataan na magkaroon ng kamalayang panlipunan at kritikal na pagiisip. Sa bagong kurikulum, nanganganib ang kabuhayan ng maraming guro na matatanggal dahil ang kanilang mga asignatura ay di na kailangan, sa partikular yung mga nagtuturo ng panlipunang aralin. Ngunit ang papel ng ating mga paaralan bilang mga tagalikha ng mga gradweyt ng mahusay sa kakayahan na kailangan ng negosyo ng mga malalaking korporasyon, kagaya ng mga call center, tiga-silbi sa fast food, salesman, mekaniko at iba pa, ay nagreresulta sa sobrang lakas paggawa sa ating 12
  • 13. lipunan. Dumarami ang bilang ng mga taong di-makahanap ng trabaho na mga bagong gradwado taon-taon sapagkat lumalaki ang sobrang pwersa sa gawa, na nadadagdagan ng mga 750,000 katao bawat taon. Sa kasalukuyan, ang bilang ng walang trabaho sa ating lipunan ay 13% ng kabuuang lakas paggawa ng bayan (ayun mismo sa estadistika ng gobyerno), pinakamataas sa buong Asya. Ayun din sa PESS: “The daunting medium-term challenge for Philippine education, therefore, is how to preserve the quantitative gains of the past, improve equity and raise quality – and to achieve all of these objectives during a period of limited or zero growth in the public budgetary allocation to education as a whole.” (PESS, p. 11, italics dinagdag) Ang ibig sabihin ng WB-ADB ay paano mapapairal ng gobyerno ng Pilipinas ang mahusay na pagtutupad nito sa pagalaga sa interes ng imperyalismo sa harap ng pagtitipid sa edukasyon. Ang sagot – ikulaps ang mga asignatura at tanggalin ang mga guro na di kailangan ng bisnes ng mga TNCs. Batay sa ganitong layunin ang PESS ay nagsaad: “Given lower-cost labor in the People‟s Republic of China and some other Asian countries, and rising labor costs at home reinforced by minimum wage regulations, the Philippines‟ future comparative advantage lies not in unskilled-labor production, but rather in low-end „high-tech‟ areas, such as electronics manufacturing and tourist services, requiring at least a secondary school education of reasonable quality.”(PESS, p.1) Ipinapairal ng PESS ang teorya ng mga kapitalista na ang edukasyon ng isang bayan ay iaayun sa “comparative advantage” nito sa mga kapitalistang bansa sa harap ng kumpitesyon ng ibang bansa sa Pangatlong Daigdig. Kaya, kailangang gamitin ang Curriculum 2002 upang makahubog ng mga manggagawa na semi-skilled at huwag na ng mga unskilled dahil marami na nito ang ibang bansa kagaya ng Tsina. Ang mga semi- skilled na manggagawa ay kailangan sa sektor ng serbisyo at marunong ng Inggles. Ang Revised General Education ng Unibersidad ng Pilipinas (RGEP) Gusto kong talakayin sa puntong ito ang pagbabago ng kurikulum sa aking paaralan, ang Unibersidad ng Pilipinas, ang tinatawag na Revised General Education Program (RGEP). Sa ilalim ng RGEP ay di na kinakilangan kunin ng lahat ng mga estudyante sa 13
  • 14. UP ang mga asignatura tulad ng History 1 (History of the Philippines) at Social ScienceII (Social and Political Thought). Pinapaubaya sa mga estudyante sa partikular sa mga freshmen at sophomore ang pagpili kung anong asignatura sa GE ang kanilang pag- aaralan. Siyempre, dahil ang mga estudyante natin ay produkto ng isang sistema sa hayskul at elementarya (kasama dito ang mga pribadong paaralan), kung saan ang pinapalaganap ay kultura ng kapitalismo, ang idibidualismo at liberalismo na nakabatay sa pansariling interes, ang malamang kunin ng mga estudyante sa ilalim ng RGEP ay mga asignaturang pagkakakitaan (kagaya ng mga computer course) o di kaya madaling ipasa. Ang dating GE program ng UP na kinakailangang kunin ang mga asignatura na nagpupukaw ng kamalayang nasyonalismo (History I) at nagtatalakay sa iba‟t-ibang teoryang panlipunan ay nahubog sa panahon na umigting ang nasyonalismo sa UP lalo na noong First Quarter Storm. Ang dating GE na napanalunan ng mga estudyante at guro sa mahabang pakikibaka upang gawing relebante ang edukasyon sa UP ay binuwag na noong nakaraang taon (2003). Ang hangad namang ipribatize ang UP sa impluwensa ng WT0 at WB ay nakalahad sa mga panukulang batas na House Bill 455 at Senate Bill 2587 na nakahain ngayon sa Kongreso at mahigpit na tinututulan ng mga estudyante at guro ng aking pamantasan. Noong nakaraang Oktubre, nabugbog ng mga pulis at militar at naaresto ang mga estudyante at guro ng UP na nag-rali laban sa dalawang panukalang batas na ito sa harap ng Senado. Sa kasalukuyang kalagayan ng ating sistemang edukasyon na walang kasarinlan at ginagamit lamang ng pamahalaan upang paunlarin ang interes ng mga nagsasamantalang uri, ang tunay na emansipasyon ng mga kabataan sa mga ideya at ugali na nilalako ng mga dayuhang impersyalista ay di kailan mangyayari. Ang mga ideya at kakayahan na binibigyang-diin sa ating mga paaralan sa loob ng sistemang ito ay lalong pinapaigting ang mala-kolonyal na katangian ng ating lipunan. Halimbawa, ang mga teoryang nilalako ng mga asignatura sa economics sa ating mga paaralan tungkol sa supply at demand analysis na nakabatay sa assumption “that all other things held constant” o ang pananaw ng “ceteris paribus,” na siyang batayan ng Macroeconomics at Miccroeconomics ng mga neo-classical economists, ay isang ideyalistang pamaaraan ng pagaanalisa ng ekonomiya na pabor sa interes ng mga mayayaman, lalo na ng mga TNC. Marami pang ganitong mga 14
  • 15. maling ideya na ikinakalat ng mga bayarang teorista ng mga kapitalista sa ating mga paaralan, kagaya ng “relative autonomy of the state,” kung saan nakuha ni Macapagal- Arroyo ang ideya niyang “strong republic,” ang mga ideya ng post-modernismo na iniinganyo ang mga tao na asikasuhin na lamang ang kanilang sariling kalayaan at huwag sumali sa anumang organisasyon, at iba pa pang teorya.. Ang mga ideyang ito ay pinapalagnap ng mga direktang bayaran ng mga imeperyalista na mga gurong Pilipino, lalo na sa School of Economics at Political Science Departments ng UP, o ng mga guro na walang kamuang-muang na ang tinuturo pala nilang teorya ay ang mga pabor sa mayayaman dahil wala naman silang natutunan sa ating paaralan kundi ang mga teoyrang ito. -Ang Sistema ng Edukasyon sa Pilipinas ni Dr. Edberto M. Villegas Ang Kahalagahan ng Edukasyon Ang pagkakaroon ng isang mataas at matibay na edukasyon ay isang saligan upang mabago ang takbo ng isang lipunan tungo sa pagkakaroon ng isang masaganang ekonomiya. Mataas na edukasyon na hindi lamang binubuhay ng mga aklat o mga bagay na natutunan sa ating mga university at paaralan. Bagaman, kasama ito sa mga pangunahing elemento upang magkaroon ng sapat na edukasyon, ang praktikal na edukasyon na nakabase sa ating araw-araw na pamumuhay ang siya pa ring dapat na piliting maabot. Matibay ang isang edukasyon kung ito ay pinagsamang katalinuhan bunga ng mga pormal na pag-aaral tungkol sa Mathematics, Science, English at mga bagay na tungkol naman sa buhay at kung paano mabuhay ng maayos. Ang edukasyon ang nagiging daan tungo sa isang matagumpay na hinaharap ng isang bansa. Kung wala nito, at kung ang mga mamamayan ng isang lipunan ay hindi magkakaroon ng isang matibay at matatag na pundasyon ng edukasyon, magiging mahirap para sa kanila na abutin ang pag-unlad. Marapat lamang na maintindihan na ang edukasyon ay siyang magdadala sa kanila sa kanilang mga inaasam na mga mithiin. Ang unang layunin ng edukasyon ay upang magkaroon ng kaalaman sa mga bagay-bagay at impormasyon sa kasalukuyan, sa hinaharap at sa kinabukasan. Ito ang nagsisilbing mekanismo na humuhubog sa isipan, damdamin at pakikisalamuha sa kapwa ng isang tao. Ito rin ang dahilan ng mga mabubuti at magagandang pangyayari sa ating mundo at ginagalawang kapaligiran. 15
  • 16. Ang edukasyon ay kailangan ng ating mga kabataan sapagkat ito ang kanilang magiging sandata sa buhay sa kanilang kinabukasan. Ang kanilang kabataan ang siyang estado kung saan nila hinahasa ang kanilang mga kaisipan at damdamin sa mga bagay na kailangan nila sa kanilang pagtanda. Ang edukasyon ay mahalaga sapagkat ito ang nagiging daan sa isang tao upang magkaroon ng mga kaalaman tungkol sa kanyang buhay, pagkatao at komunidad na ginagalawan. Ito ang naghuhubog ng mga kaisipan tungo sa isang matagumpay na mundo na kailangan ng bawat isa upang lubusang mapakinabangan ang daigdig at malaman ang mga layunin nito. Ang kabataan ay nararapat lamang na magkaroon ng sapat na edukasyon sa pamamagitan ng kanilang karanasan at pormal na programa na nakukuha sa mga paaralan. Ito ang kanilang magiging armas upang maharap nila ang mga bagay na kaakibat ng kanilang magiging kinabukasan. At dahil sila ang ating pag-asa, nararapat lamang na ibigay natin sa kanila ang lahat ng edukasyon na kailangan nila upang maabot nila ang mga pangarap na nais nilang matupad. -2011 Mga Sanaysay sa Filipino: http://sanaysay-filipino.blogspot.com/2011/07/sanaysay- tungkol-sa-edukasyon.html Pagkakaiba ng kababaihan sa kalalakihan Ang mga babae ay mas magaling makisalamuha sa tao kaysa sa mga lalaki. Mas masalita ang mga kakabaihan kaysa sa kalalakihan. Ang mga lalaki ay “left-hemisphere” ang gamit o ang kaliwang bahagi ng utak ang mas matimbang kaysa sa kanang bahagi kaya mas malakas sila at mas mahilig sa gawaing pang-katawan. Ang mga kababaihan naman ay parehas na hemisphere ang gamit kung kaya‟t mas magaling o madali nilang naiintindihan ang isang bagay. Mas emosyonal ang mga babae kaysa sa mga lalaki. Mas malaki ang inferior-pareital lobule kaya nga mapapansin na mas maraming kalalakihan ang mas magaling at mas mabilis sa pagkokompyut. O masasabing mas magaling ang mga kalalakihan sa matematika kaysa sa mga kababaihan. Mas mabilis mag-mature ang mga kababaihan kaysa sa mga kalalakihan. Mas maayos ang sulat ng mga kababaihan kaysa sa mga kalalakihan. Kayang pagsabay-sabayin ng mga babae ang mga gawain nila samantalang ang mga lalaki, pokus sa isang gawain lang. 16
  • 17. Mas organize ang mga kababaihan sa mga kalalakihan. Mas maalaga ang mga babae kaysa sa mga lalaki. Magkaiba ang pagbabago sa katawan ng mga kababaihan kaysa sa kalalakihan. (halimbawa: menstruation) -Babae vs. Lalaki ni Kai Pastores - 10 Big Differences Between Men’s and Women’s Brains ni Amber Hensley Paaralan sa Florida nangunguna. Ang hindi kapanipaniwalang tagumpay ng programang single-sex education (hindi co-ed) sa Woodward Avenue Elementary School. Iniindorso ngayon ng Amerika ang pagpapatupad ng programang ito dahil sa may mabuti itong maidudulot sa mga estudyante at mga guro. -USA Today (http://www.singlesexschools.org/links-articles.htm) Alam natin na pantay lang ang mga kababaihan at kalalakihan, nag-umpisa ang single-sex education noon pa. Nag-umpisa lamang magkaroon ng co-educational noong 1882 na naging progresibo naman. Ngunit ayon sa pag-aaral, ang utak ng lalaki at babae ay magkaiba kaya nga hindi advisable ang pagkakaroon ng co-educational na paaralan. Dahil sa mga dahilang ito gumawa ng mga pag-aaral kung mainam nga ba ang single-sex education kaysa sa co-education. Lumabas sa pagsusuri na mas nailalabas ng mga kabataan ang kanilang talino at kakayahan kapag ang kasama nila sa paaralan ay kapareho nila. Nagiging mas pursigido ang mga kalalakihan at kababaihan sa pag-aaral dahil kaparehas ang kasarian ang kanilang mga kaklase at hindi sila nag kakahiyaan sapagkat hindi magkaiba ang kanilang kasarian. Mas nagiging komportable rin ang mga babae sa pakikipaglaro sapagkat puro lang sila mga babae. Nalaman rin nila na sumasali ang mga lalaki sa mga choir at orchestra pag sila-sila lang magkakasama. Mas lumalabas rin ang talino ng mga lalaki lalo na sa Matematika kapag single-sex education ang sistema ng isang paaralan. Ang problema nga lang sa single-sex education ay hindi natututo ang mga kabataan na makisalamuha sa hindi nila kaparehas na kasarian. -Single Sex Education by Robert Kennedy 17
  • 18. KABANATA III METODOLOHIYA Ang metodolohiya ay ginagamit ng mga mananaliksik upang mapatunayan ang mga suliranin ng kanilang pag-aaral o para malaman ang kasagutan sa kanilang suliranin. Ang halimbawa nito ay ang serbey, questionnaire, obserbasyon, pag-eeksperemento, panayam, at iba pa. Ito ay ginagamit upang makapangalap ng mga datos o impormasyon na may kaugnay sa pananaliksik. Dahil sa tamang pagpili ng metodolohiya na gagamitin, makakatulong ito upang mahanap niyo ang sagot sa inyong suliranin. Dahil rin dito mas magiging eksakto ang sagot na nais naming malaman. Ang tamang pagpili ng metodolohiya sa pananaliksik ay makakatulong sa pag- aaral sa pag-interpreta ng mga datos na nakalap upang makabuo ng angkop na rekomendasyon. Metodolohiya sa pananaliksik Ang napili ng aming grupo para sa aming metodolohiya ay: 1. Questionnaire- Ang questionnaire ay isang instrumento sa pananaliksik na binubuo ng kalipunan ng mga katanungan para sa layuning makakalap ng impormasyon mula sa mga taga-tugon. Ang mga mananaliksik ay gagawa ng mga tanong ukol sa suliranin ng aming grupo at ito‟y papasagutan sa piling mga estudyante, guro, at mataas na opisyal sa Mataas na Antas ng Paaralan ng San Andres. Ito ay binubuo ng apat na tanong para sa mga estudyante at isang tanong para sa mga guro at mataas na opisyal. 2. Panayam- Ang panayam ay pagkuha ng impormasyon o detalye sa pamamagitan ng pagtatanong. Isa rin itong instrumento na maaaring gamitin sa pananaliksik upang makuha ang sagot na nais mahanap ukol sa suliraning napili. Ang mga mananaliksik ay magtatanong sa mga napiling estudyante, guro, at mataas na opisyal sa Mataas na Antas ng Paaralan ng San Andres (sila rin ang napili na sumagot ng questionnaire). Ito ay kanilang gagawin upang mas makakuha ng kongkretong sagot o opinyon ukol sa suliranin na kanilang nais na masagot. 18
  • 19. Kalahok sa Pag-aaral Ang mga kalahok ay ang mga piling estudyante sa Mataas na Antas ng Paaralan ng San Andres. Kalahok rin ang mga piling gurong nagturo sa Mataas na Antas ng Paaralan ng San Andres ng limang taon-pataas. Kalahok rin ang mga piling opisyal ng Paaralan ng San Andres sa Mataas na Antas. Bahagi Gawain Takdang Panahon A. Paghahanda ng Pag-iisip at Pagpili ng 2 araw Pananaliksik Suliranin Paghingi ng opinyon sa aming guro at mga kaklase sa napili naming suliranin B. Paghahanap ng datos Questionnaire 3 linggo Panayam C. Pagsusuri Nominal 3 araw Interval Percentage 4 Enterpretasyon Coding 3 araw 5 Paghahanda at Pagsasamahin ang mga datos 1 linggo Pagsusulat ng datos Ie-enterpreta 19
  • 20. KABANATA IV PAGLALAHAD NG PANANALIKSIK Ang ikaapat na kabanata ng pananaliksik na papel na ito ay nagbibigay sa mga mananaliksik ng paliwanag sa mga nakalap na impormasyon mula sa mga nakausap o nainterview. Mga Datos 1. Anu-ano ang mga saloobin ng mga estudyante sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan batay sa aspetong: sikolohikal, emosyonal, sosyal, at intektwal? Concept Meaning Core Meaning Intelektwal Ang mga saloobin ng mga Masasabing kaya naisipan ng Sikolohikal estudyante sa paghihiwalay ng administrasyon na paghiwalayin Emosyonal kababaihan sa kalalakihan ay ang kababaihan sa kalalakihan ay Sosyal ayon sa apat na aspeto ang para sa ikabubuti ng mga mag- sikolohikal, emosyonal, aaral lalo na sa aspeto ng pag- sosyal, at intelektwal. uugali at kakayahan ng bawat isa. Nakakatulong rin ito upang mapaunlad ang pagkatao ng isang estudyante. Ito ang dahilan kung bakit napagyayabong ng mga mag-aaral ang kanilang mga ideya at mas nalilinang ang kanilang isipan at damdamin. Sikolohikal R1: Nakakabawas ang pagkakahiwalay ng kababaihan sa kalalakihan sa distraksyon. R2: Mas magbubukas sila ng damdamin sa isa‟t-isa, lalaki man o babae. Hindi sila mahihiyang ipakita ang tunay na sarili. 20
  • 21. R3: Mas nagiging mahiyain ang mga kababaihan. Magkaiba ang paguugali ng kababaihan sa kalalakihan. R4: Naging iba ang pag-uugali ng ibang lalaki noong hiniwalay ang mga babae sa lalaki. R5: Mas masyadong nawawala sa focus ng pag-aaral ang mga estudyante dahil magsasanhi ito ng mga ingay na mahirap patahimikin. R6: Maaring makabuti ito sa aspeto ng pag-aaral, dahil sa nababawasan ang distraksyong nangyayari sa loob ng classroom. Ngunit maaring hindi rin ito makabubuti sa mental na aspeto dahil sa ang mga lalaki ay nababawasan ang pagkakaroon ng kaunitng hiya sa loob ng klase pag sila ay gumagawa ng kalokohan. R7: Sa aspetong sikolohikal, maaaring mawalan ng isang katangitanging inspirasyon ang dalawang panig. Maaaring mawalan ng konsentrasyon ang isang taong nagbibigay ng isang inspirasyon para sa kanya. R8: Sa paghihiwalay, maiiwasan natin ang pag-iisip ng masama sa kabaliktarang kasarian. Hindi natin maiiwasan ang pag-iisip ng masama sa ibang kasarian kung hindi magkahiwalay ang mga lalaki at babae. R9: Mas maganda yung magkahiwalay, para maiwasan yung mga seksyuwal na mga gawain at para maprotektahan at maigalang ang mga kababaihan dahil hindi naman lahat ng lalaki at maginoo. R10: Mas nagiging mahiyain ang babae sa kanilang kilos. Walang ideya kung paano makikihalubilo ang lalaki sa loob ng silid-aralan. R11: Hindi nagiging “aware” ang mga babae sa mga “etiquettes” nila dahil sa wala ang mga lalaki. R12: Dahil sa paghihiwalay ng mga lalaki at babae hindi maiiwasan ang magkahiyaan at mag- iwasan. Minsan madaming pagkakaiba ang ugali ng mga babae at lalaki, Hindi sanay na makisalamuha. 21
  • 22. R13: Ito ay naaayon dahil may mga bagay-bagay na dapat irekonsidera. Bilang kababaihan ito ay malaki lamang para sa amin dahil hindi na kami mahihiyang ilabas an gaming sarili. R14: Sa aking saloobin, hindi maganda ang epekto nito dahil hindi magkakaroon ng sapat na ideya ang mga babae hinggil sa lalaki (o baliktad). Pagdating ng kolehiyo, haharap kami sa pagbabago dahil may kaklase na kaming babae. R15: Nagkakaroon ng tagisan ng talino ang bawat kampo. Maaaring mangyari ang kompetisyon sa kahit anumang aspeto at larangan. R16: Mas madali makihalobilo sa mga kaparehas na kasarian. R17: Mas nakakaisip ako ng mabuti dahil napapaligiran ako ng taong sanay ako. Parang nahihiya pa ako kapag napapalibutan ng babae. R18: Kailangan ang pag-iisip ay naaayon sa nakakasama. R19: Mas nahihimok ang mga kalalakihang magkaroon o maghanap ng mga babae. Naiiba ang perspekto nila ukol sa pagkakaroon ng relasyon. R20: Hindi ko malalaman ang takbo ng pag-iisip ng babae dahil mas alam ko lang kung paano mag- isip ang lalaki. R21: Hindi naiintindihan ang isa‟t isa R22: Ito ay nangyayari bilang reaksyon ng isipan sa mga bagay bagay. R23: Hindi nakakatulong ang paghihiwala na ito pagdating sa kolehiyo at sa tunay na mundo, magkahalubilo ang mga lalake at mga babae. Ang paghihiwalay na ito ay hindi nakakatulong upang magkaintindihan ang magkabilang panig. 22
  • 23. R24: Okay lang na hiwalay. R25: Nagiging mas aktibo sa pagiisip ang mga kababaihan kung nakahiwalay sila sa mga kalalakihan at lalo silang nagiging aktibo sa lahat ng kanilang mga gawain. R26. Minsan ay walang kontrol at limitasyon sa pag iisip, dahil pare pareho kayo ng kasarian, walang malisyang napapasok sa bagay na ito. Emosyonal R1: Ang kalalakihan at kababaihan ay mawawal sa pokus ng pag-aaral dahil diyan papasok na magkakahulugan sila sa isa‟t isa. R2: Magkaiba kasi ang paraan ng pagpapatawa ng mga babae sa mga lalaki. Dahil naghiwalay, magkakainitindihan sila at mas magiging Malaya. Paminsan-minsan naman, pwedeng maging makwela ang lalaki. Pwede silang gumawa ng isang bagay na ikatutuwa ng babae tulad ng pang – aasar. R3: Mas napapakita ang aking emosyon sa parehas ko ng kasarian. R4: Medyo nlungkot kasi kumonti ang tahimik na section at dumami ang magugulong section. R5: Kapag emosyonal naman, mas nagkakaroon ng affection ang mga babae lamang. Sa mga lalaki, kaunti lamang. R6: Makakabuti ang pagkakaroon ng seperasyon upang maiwasan o mabawasan ang pagkakaroon ng isang emosyon sa “opposite sex” Maraming hindi rin ito makabuti depende sa mga taong naapektohan ng kanilang emosyon. R7: Maaring nakabuti ang paghihiwalay ng dalawang panig upang maiwasan ang pagkakaroon ng isang emosyonal na estado kung makapiling man nila ang isang taong importante sa kanya. R8: Naiiwasan ang magkaroon ng mga paghanga sa murang edad. Maaaring magkagusto ang mga 23
  • 24. estudyante sa kapwa niya estudyante sa talino o asal ng isa. R9: Para maiwasang maagang pagkakagusto sa ibang kasarian, pwede siyang maging inspirasyon pero hanggang doon lang. R10: Mas rumarami ang mga nagliligawan at nagkakagustuhan. Nagkakaroon ng girl to girl relationship. R11: Sa paghihiwalay ng babae sa lalaki ay mas lalo tayong naa-attract sa ibang kasarian. Dahil sa hindi sila kasama sa loob ng silid-aralan kung kaya‟t hinahanap-hanap natin sila. Nagkakaroon ng suyuan o panliligaw. R12: Para sa akin, lahat naman ng bagay ay may dahilan. Kung ito ay para sa estudyante at para sa ikabubuti ng eskwelahan. Hindi masyado nailalabas ang mga saloobin ng estudyante. R13: Masaya ito dahil walang ilangang mangyayari sa loob at labas ng silid-aralan. At maaari naming gawin ang mga nais namin ng walang iniisip. R14: Hindi ako sumasang-ayon dito dahil kapag pinagsama na ang babae at lalaki sa kolehiyo, iba ang epektong emosyonal nito. R15: Maaaring maging mabuti dahil maaari naming hindi makapokus ang isang tao sa kakatingin at kakaisip niya sa kanyang gusto. Dahil dito makakakuha ng mababang marka ang estudyante kaya dapat ipaghiwalay ito. R16: Maaaring mag-iiba ang kanilang sariling paniniwala tungkol sa kanilang kasarian. R17: Mas nahihiya ako sa babae kapag hindi gaanong nakakasama. R18: Sa aspetong ito mas naipapakita ko ang nararamdaman ko at madali kong nauunawaan ang iba. R19: Masakit ito sa parte ng lalaki lalo na doon sa mga seryoso sa kanilang pagmamahal. Kapag ang 24
  • 25. mga lalaki‟y nasanay na sa hiwalayan, balewala na ang sakit sa emosyon at natututong gumawa ng mga bagay-bagay. R20: Bilang lalaki mas madali akong makakapagsabi ng aking saloobin sa kapwa lalaki dahil hindi ko masasabi agad-agad ang aking saloobin kapag sa babae ko ito sasabihin. R21: Nadadala sa emosyon at hindi mapigilan ang sarili. R22: Kung ipagsasama-sama ang mga lalake at babae at isasa-alang-alang ang aspetong emosyonal, masama ang magiging epekto nito. Dapat isa-isip na kung ipagsasama ang magkaibang kasarian, maaring may mangyaring hindi kanais-nais. R23: Dito nalalabas ang damdamin dahil din sa reaksyon sa mga bagay-bagay. R24: Kuntento ako kung ano ang kasalukuyang ayos ng mga mag-aaral ngayon. R25: No answer R26. Hindi na kakahiyang maglabas ng emosyon, dahil bilang pare parehong lalaki sa klase mas komportable dahil kayo'y mas nagkakaintindihan Sosyal R1: Mag kakaroon ng pagkakailangan ang isa‟t isa at ang mga kababaihan ay magiging mahinhin sa pagkilos at pananalita. R2: Mas naging madali ang komunikasyon ng lalaki sa kapwa lalaki, at ng ababe sa kapwa babae. R3: Sa aspetong sosyal, masasabi ko na ito ay makakapekto sa interaksin ng mga kababaihan at kalalakihan. Dito kasi papasok ang ilangan o “awkwardness” sa dalawang grupo. R4: Hindi nade-developang pakikipagugnayan sa ibang kasarian. 25
  • 26. R5: Magkapantay lamang ang babae sa lalaki. Ang mga babae ay nag-uusap lamang kapag break time, samantalang ang mga lalaki naman, mapa-diskusyon sa klase ay nagkwekwentuhan parin ng mga kwentong wala namang kabuluhan. R6: Makakabuti ito o nakakasama depende sa mga taong may ibang uri ng pakikisama. Mayroong mga taong hirap sa pakikisama o pakikisalamuha sa “opposite sex”. Ang pakikisama at pakikisalamuha ng mga tao ay depende sa kanila. R7: Sa sosyal na rason ang paghihiwalay ng mga babae sa mga lalaki ay nakakaapekto sa bawat isa. Na kung saan maaaring magkaroon ng hiyaan sa dalawang panig. R8: Sa paghihiwalay ng mga mag-aaral na lalaki sa mga babae ay hindi nagdedevelop ng husto ang pakikisalamuha ng isa‟t-isa. Nagkakaroon ng hiya ang mga mag-aaral. R9: Dahil pinaghiwalay ang mga lalaki at mga babae, hindi sila natututong makisalamuha kaya naman iba ang grupo ng babae sa lalaki bihira lang ang magkasama. R10: Naiilang makisama ang mga babae at lalaki sa isa‟t-isa. R11: Nagkakaroon ng ilangan sa pagitan ng ibang kasarian. R12: Hindi naman maiwasan ang mga bagay na ito na mapag-usapan ng tao at ang mga tao ay mayroong kanya-kanyang opinyon tungkol dito at may mga bagay na tam o mali sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan. R13: Sa kategoryang ito, maraming mga kakabaihan at kalalakihan ang magkakaroon ng hiya sa isa‟t-isa. At maaaring mas madaming kababaihan ang mas madami ang kaibigang babae at ganun din sa mga lalaki. R14: Mahihirapan ang ilan sa pakikipagkapwa sa kolehiyo dahil nahirati na silang kaparehas ang kasarian ang kasama. 26
  • 27. R15: Kung hiwalay ang lalaki sa babae, ang mga lalaki o babae ay maaaring maging mahiyain sa bawat isa dahil di sila sanay sa isa‟t-isa. Maaari din ito makapagpababa ng self-sonfidence ng isang indibidwal. R16: Mas madali makisali sa kaparehas mo. R17: Hindi masyadong maganda ang usapan kapag hindi ka-close iyong tao. R18: Madali makibahagi dahil nagkakasundo kami ayon sa aming kasarian. Nagagawa kong mang- urat at mangbadtrip ng kaklase. R19: Nadaragdagan ang lakas ng loob na makipagusap sa ibang tao. R20: Mas medaling makibahagi sa mga kapwa ko lalaki kaysa sa mga babae dahil medyo nakakahiya sa mga babae. Mahiyain kasi ako. R21: Pwedeng may third party na nangyayari. R22: Tulad sa aspetong sikolohikal, hindi rin makakatulong ang paghihiwalay dahil ang mundo ay ginagalawan ng kapwa babae at lalaki. Dapat ay habang maaga, hindi na naiilang ang lalaki sa babae at babae sa lalaki. R23: Ito ang pakikisalamuha sa iba dahil sa mga ilang aspeto tulad ng damdamin, sikolohikal at intelektwal. R24: Nalilimitahan nito ang pakikipagkaibigan sa kasalungat na kasarian. R25:Nagiging mababa ang pakikipagugnayan ng isang babae sa isang lalaki na kung tutuusin ay dapat silang makisalamuha dito. R26. Medyo malungkot naman dahil hindi buo ang isang lipunan kung walang babae at nakakabgot tignan kung panay lalaki ang iyong makakasalamuha sa bawat oras 27
  • 28. Intektwal R1: Sa aspetong ito ang mga kalalakihan at kababaihan ay mag popokus sa pag-aaral, ngunit, magbibigay daan ang mga kalalakihan. R2: Minsan ay magkaiba ang guro ng mga lalaki sa mga babae. Mas mahirap ito dahil minsan ay baka hindi naituro ang ibang takda sa mga babae pero naituro ito sa mga lalaki o “vice versa” R3: Iba kung mag-isip ang mga kababaihan sa mga kalalakihan. May iba‟t-ibang pananaw ang mga ito. Masasabi ko rin na mas makakapagpokus ang ga ito sa pag-aaral. R4: Masama ang loob ko dahil ang pagkakaunawa ko ay parang walang tiwala ang mga teacher at mga principal sa mga lalaki na baka magligawan lang sa klase kapag pinaghalo ang mga babae at lalaki. R5: Sa aspetong ito naman, mas nakikinig ang mga babae sa mga nileleksyon ng kanilang guro. Ang mga lalaki naman ay iilan lamang. R6: Siguro hindi katanggap-tanggap ang pagkakaroon ng hiwalay na klase ng mga babae sa lalaki. Kung bibigyan ng pansin mayroong mas mataas na “chance” na tumaas ang grado ng mga lalaki dahil mayroon silang inspirasyon sa mga klase. R7: Maaaring magkaroon ng isang malinaw na pag-iisip sa dalawang panig kung sila ay magkahiwalay. Samantala, maaaring magkaroon sila ng isang magulong pag-iisip kung sila man ay magkasama. R8: Naiiwasan ang magkumpara sa kung sino ang mas matalino, mas mabait at iba pang pagkukumpara sa mga lalaki at babae. R9: Maiiwasan ang pagkukumpara tulad nalang ng kung sino ang mas mabait, mas maganda, mas gwapo, mas matalino, at iba pa. 28
  • 29. R10: Mas lumalabas ang talent ng bawat isa sapagkat hindi sila nahihiya sapagkat parehong kasarian ang kasama nila sa isang silid-aralan. R11: Mas nakakatuon tayo sa pag-aaral dahil walang mga distraction sa loob ng silid-aralan. R12: Dahil sa paghihiwalay ng lalaki at mga babae hindi imposible ang magkaroon ng kompetisyon. Kung ipagkukumpara makikita kung sino ang mas matalino at mas magaling sa mga babae at lalaki. R13: Dahil mas may kompetisyon ang isang tao sa katulad niya, mas nagpupursige ang taong mag- aral at lamangan ang kanilang katulad. R14: Iba ang magiging kapasidad ng pag-iisip ng mga estudyante dahil hindi naman nila naranasan ang mentalidad ng babae o lalaki. R15: Mas makakapokus sa pag-aaral ang mga estudyante at mas magiging aktibo sila sa klase dahil kahit mapahiya sila, hindi iyon makikita ng kanilang “opposite gender”. R16: Mas tumatalino ang mga babae dahil walang distractions. R17: Kapag lalaki ang aking mga nakakasama, mas nalalabas ko ang aking saloobin. Kapag babae, depende na lang kung kaibigan. Maaari ko ring malabas ang aking saloobin. R18: Sa totoo lang, mas nagiging kampante ako pag puro lalaki sa silid-aralan. R19: Nakakaisip ng bagong paraan at napapalawak ang pagkakaintindi sa mga hiwalayan. R20: Mas medaling maunawaan ang mga kapwa ko lalaki dahil halos magkaparehas kami ng takbo ng pag-iisip, nakakailang kasi sa mga babae minsan. R21: Hindi pagkakaintindihan sa mga ginawa ng isa‟t-isa. R22: Magka-iba ang paraan ng pagkatuto ng mga lalaki at mga babae kaya mainam lang na 29
  • 30. maghiwalay sila. R23: Ito ang pag-iisip o pang-unawa sa mga bagay-bagay. R24: Ok lang kung ano ang kasalukuyang ayos ng mga mag-aaral sa San Andres dahil nais lamang nitong disiplinahin ang mag-aaral nito. R25: May mga mabubuting epekto ito sa isang babae at lalaki at mayroon din naman itong hindi mabuting epekto. Ang mabuting epekto ay nagiging mas showy, yung naiexpress nila sarili nila ng maayos, ang masamang epekto naman ay nagiging mababa ang standard sa social life. R26. Mauunawaan ng mas lubusan dahil pareho kayo ng kasarian, mas madali ang pag "pick up” ng sitwasyon. 30
  • 31. 2. Bakit pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan sa Mataas na Antas ng San Andres? Concept Meaning Core Meaning Paglawak ng Pinaghiwalay ang Ang sistema ng paghihiwalay ng Personalidad/kakayahan kababaihan sa kalalakihan sa kababaihan sa kalalakihan sa SAS ng mga mag-aaral Mataas na Antas ng San ay upang madisiplina ang mga Pagpapanatili ng Andres upang mapalawak estudyante at para makita ang kani- kakilanlan ng SAS ang personalidad at kanilang kakayahan, mentalidad at kakayahan ng mga mag- pag-uugali sa parehong magkaibang aaral. Pinatupad rin ito kasarian. upang mapanatili ang kakilanlan ng SAS. Pagpapalawak ng Personalidad/Kakayahan R1: Ayon kay Msngr. Gabriel, kung magkasama ang mga lalaki at babae sa klaase, ang mga lalaki ay hindi gaanong magpupursigi sa pag-aaral bagkus ay magpapaubaya na lamang sa mga kababaihan. Kaya noong siya pa ang director ng paaralan, minabuti niya na paghiwalayin ang mga babae‟t lalaki sa klase. R2: Para mas mailabas ng mga lalaki at babae ang kanilang kakayahan dahil minsan ang mga lalaki pag may mga babaeng nagugustuhan mas ninanais nila na mag-shine ang kanilang hinahangaan. R3: Sa kadahilanang iba ang emosyonal at pisikal na kondisyon ng mga kababaihan. Dahil doon iba‟t- iba din ang pamamaraan ng pagbabahagi at pakikipagunawan sa babae at lalaki. Gaya ng “physical changes”, ibang kilos ng lalaki o babae na maaaring pangit o malaswa sa ibang kasarian at mas sensitibo ang babae sa madaming bagay. R4: Ipinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan sa mataas na antas ng San Andres upang magkaroon ng patas na oportunidad na makakuha ng mataas na grado ang mga kababaihan at kalalakihan. R5: Ipinaghiwalay ang kababaihan at kalalakihan upang maging pantay ang dalawa, kalimitan kasi ang mga lalaki ay hindi nag-eexcel kapag may mga babae. Nahihiya rin ang karamihan kapag 31
  • 32. magkaiba ang kanilang kasarian. R6: Sa pagkakaalam ko pinanatili ang samahan ng mag-aaral na puro lalaki at upang di maasiwa ang mga lalaki sa kilos ng mga babae. R7: Pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan upang mailabas ng mga estudyante ang kanilang mga kakayahan sapagkat kung magkasama sila sa iisang silid-aralan maaaring magkaroon ng hiyaan. R8: Pinaghiwalay ang mga kababaihan sa kalalakihan upang mas makapag-pokus sila sa pag-aaral sapagkat kalimitan ay nagkakaroon ng relasyon ang mga mag-aaral kung saan ito ang dahilan para di nila malabas ang kanilang kakayahan. R9: Pinaghiwalay ang mga kababaihan sa kalalakihan upang mailabas ng bawat mag-aaral ang kanilang talent at kakayahan at para na rin maiwasan ang pagkakaroon ng „girl and boy relationship‟. R10: Kaya pinaghiwalay ang mga babae sa mga lalaki ay upang hindi magkaroon ng hiyaan at mailabas ng mga mag-aaral ang kanilang mga kakayahan di lamang sa akademiko kundi pati na rin sa mga co-curricular. Pagpapanatili ng Kakilanlan ng SAS R11: Dati pang-“all boys school” lang ang SAS kaya pinaghiwalay/hindi “co-ed” ang hayskul dahil nais panatilihin ng SAS ang straktura nito kahit na may kasama ng babae naipapakita pa rin ang kanilang kakayahan. R12: Ang pagkakaroon ng mga mag-aaral na kababaihan sa San Andres ay kalian lang kung kaya ang “all male students spirit” ay buhay pa. Ang mataas na antas ng San Andres ay kilala bilang “exclusive school for boys” mula noon itinatag pa hanggang sa nagkaroon nga ng mga kababaihang mag-aaral. Dahil dito ay napagpasyahan ng mga pinuno o administrasyon ng SAS na paghiwalayin ang mga kalalakihan sa mga kababaihang mag-aaral. Co-ed pero sa seksyoning ay „all male‟ at „all female‟ pa rin. 32
  • 33. R13: Sa aking pagkakaalam pinaghiwalay ang kababaihan at kalalakihan upang mapanatili ang “all boys school” na turing kahit na nga ba mayroon ng mga babae. R14: Sa pagkakaalam ko kaya pinaghiwalay ang dalawa upang mapanatili ang pagkakakilanlan ng SAS bilang „all boys school‟ kahit na may mga babae na. R15: Pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan sa Mataas na Antas upang kahit papaano ay mapanatili pa rin ang dating taguri sa SAS na „all boys school‟ kahit na nga ba sa seksyoning lang nagkakahiwalay ang dalawang magkaibang kasarian. 33
  • 34. KABANATA V BUOD, KONKLUSYON, AT REKOMENDASYON Buod Ang kakabaihan at kalalakihan ay ginawa ng Poong Maykapal na may taglay na mabuting rason. Ang aming pag-aaral ay ukol sa paghihiwalay ng kababaihan sa kalalakihan sa Mataas na Paaralan ng San Andres. Nag-umpisa ito taong 2006, na may kaakibat na magandang dahilan kaya ito‟y naipatupad. Ang pag-aaral ay magaganap sa Paaralan ng San Andres na ang tanging kalahok lamang ay ang mga piling estudyante, mga mataas na opisyal ng paaralan, at mga gurong nagturo sa Paaralan ng San Andres ng apat na taon pataas (ito ay parehas na kukunin sa departamento ng hayskul). Nahahati sa dalawang tanong ang aming pananaliksik ito ay kung bakit pinaghiwalay ang mga kababaihan at kalalakihan sa Mataas na Antas ng San Andres at kung anu-ano ang saloobin ng mga estudyante na nahahati naman sa apat na konsepto ang: sikolohikal, sosyal, emosyonal, at intelektwal. Gumamit kami ng dalawang teorya sa pag-aaral na ito, ito ay ang teorya ni Herbert Blumer at ang teorya ni Jurgen Habermas na ukol sa saloobin ng karamihan o ng mga tao. Kumuha rin kami ng mga artikulo ukol sa edukasyon at ang kahalagahan nito, pagkakaiba ng kalalakihan sa kababaihan at ang pagpapatupad ng single-sex education (hindi co-ed) sa iba‟t- ibang bansa. Ito ang aming napiling pag-aralan ng mas maintindihan ng mga estudyante kung bakit nga ba pag tungtong nila sa Mataas na Paaralan ng San Andres ay hindi na magkasama ang dalawang magkaibang kasarian. Sa pag-aaral na ito ay gumamit kami ng questionnaire at panayam upang mas lalo kaming makakuha ng tamang impormasyon ukol sa suliraning ito. Konklusyon Matapos ang pag-aaral nalaman ng mga mananaliksik na kaya pinaghiwalay ang kababaihan sa kalalakihan ay upang mas mapabuti ang mga mag-aaral di lamang sa aspeto ng pag-uugali ngunit pati na rin sa kung paano sila makisalamuha sa iba. Ito rin ay nakakatulong upang mapayabong ang kanilang mga kakayahan at upang mas malinang ang kanilang isipan at damdamin. Nakakatulong rin ito upang mas madisiplina ang mga mag-aaral. 34
  • 35. Rekomendasyon Matapos ang pag-aaral ng mga mananaliksik mas lalo nilang naintindihan kung bakit pinaghiwalay ang mga kakabaihan at kalalakihan sa Mataas na Antas ng San Andres kaya naman inererekomenda nila ang mga sumusunod: Paghiwalayin ang magkaibang kasarian upang: o Makapag-pokus sa pag-aaral. o Maiwasan ang distraksyon tuwing nagkaklase. o Makita ang pag-uugali ng magkaibang kasarian. o Walang kumpetisyon sa grado ng kababaihan at kalalakihan. Turuan ang magkaibang kasarian sa magkaibang paraan. Mga mananaliksik: Camacho, Paula Delivios, Amy De Leon, Jeanina All Rights Reserved © 2012 35