urology

1. FOURNIER
GANGRENE

2.  Фурньегийн гангрен бол бэлэг эрхтэний зөөлөн эдийн
үхжилт халдвар юм.
 Фурньегийн гангрен нь өнгөц болон гүний аль ч
давхаргыг хамарч болно гэдэг нь нотлогдсон.
 Фурньегийн гангрен эхлэхдээ шалтгаан тодорхойгүй
үхжилт үүсч эхэлнэ. Цаашдаа хярзан, бэлэг эрхтэн
орчмийн үлэмж хэмжээний талбайг хамрах болно.
Эхлэхдээ бэлэг эрхтэний хамарсан хязгаарлагдмал
нэгэн төрлийн байна.

3. ТАРХАЛТ
 1992 онд Пати болон түүний хамтрагчдын
хийсэн судалгаагаар 1883 оноос хойш
бичигдсэнээр 500 орчим тохиолдол бүртгэгдсэн
байна. 7500 хүнд 1 тохиолдсон.
 Фурньегийн гангрен нь ховор боловч тийм ч цөөн
тохиолддоггүй. Ямарч хүн өвчилж болох авч
Африк тив тохиолдолд их байдаг.

4.  Шалтгаан :
Фурньегийн гангрен эхэндээ шалтгаан тодорхойгүй
бэлэг эрхтэн орчмийн идээт үрэвсэлхярзангийн
гангрен мэт харагддаг. 95%д нь илрүүлж болохуйц
байдаг.
Үхжил нь гол төлөв хошного болон шулуун гэдэсний,
шээс бэлгийн замын, бэлэг эрхтэний арьсны
халдвараас эхэлдэг.

5.  Шулуун гэдэсний шалтгаант үхжил нь хярзангийн
булчирхайн үрэвсэл халдвар, мухар олгойн үрэвсэл,
бүдүүн гэдэсний дивертикул, хэвлийн хөндийн
үрэвсэлт өвчнүүд, бүдүүн шулуун гэдэсний шарх
эсвэл бүдүүн шулуун гэдэсний хавдрын өөрчлөлтийн
үед тохиолдоно
 Шээс бэлгийн замын шалтгаан : булцууут булчирхайн
үрэвсэл, уретрит, нарийсалт, шээс дамжуулах доод
замын халдвар.
 Арьсны халдварын шалтгаант : хөлсний булчирхайн
үрэвсэл, гэмтэл болон хагалгааны дараах

7.  Бусад шалтгаан : энэ нь ховор тохиолдоно:
 ясны чөмөгний хавдар, системийн чонон хөрвөс,
Кроны өвчин, ХДХВ-н халдвар,
 Дархлаа сулрал нь Фурньегийн гангрен үүсэхэд гол
нөлөөтэй. Үүнд :
o чихрийн шижин
o таргалалт
o цирроз
o аарцгийн судасны архаг эмгэг
o хавдар
o эрсдэлт хүчин зүйл / архи, судас гэмтээх /
o дархлал дарангуйлах эмгэгүүд, стеройд хэрэглээ

8. Зонхилох тохиолдох өвчин үүсгэгч:
 Streptococcal
 Staphylococcal
 Enterobacteria
 Анаэроб нян
 Мөөгөнцөр

10. ЭМГЭГ ЖАМ
 Арьсны өнгөц болон гүний үхжил
 артериолын фибринойд өөрчлөлт
 олон бөөмт эсийн нэвчдэс
 гэмтсэн эд бүтцээ алдах үхжил

11. ШИНЖ ТЭМДЭГ :
 Фурньегийн гангрений шинж тэмдэг нь хүчтэй өвдөлт
болон бэлэг эрхтэн хярзангийн арьс нь хаван, улайлт
эмзэглэлээр илэрнэ.
 Клиникийн үе шат :
 Урьтал шинж тэмдэгүүд 2-7 хоног халуурах, бие
сулрах
 хүчтэй өвдөлт, эмзэглэл /ихэвчлэн арьс хавагнана./
 Өвдөлт нэмэгдэнэ, эмзэглэлтэй арьс дээр нь нэмж
улайна.
 арьсны түвшнөөс ялгагдахгүй арьсан доорх
шаржигнуур
 хярзангийн илэрхий үхжил, идээт шүүдэст шарх

12. Цаашид үрэвслийн голомт нь даамжирч тухайн
хэсэг улайж, өвдөлт эмзэглэлтэй болсоноор халдвар
авсныг харуулна.
Фурньегийн гангрен
 эрэгтэй 60-70 хүмүүст ихэвчлэн тохиолдоно
 эмэгтэй хүмүүст харьцангуй бага тохиолдоно.
Клиникт илрэх :
Бэлгийн эрхтэний эмгэг
Эмгэг таргалалт/ целлулит

13. ОНОШЛОГОО
Лабораторын шинжилгээ:
 Өвчиний явц болон түүхийг бүрэн асуух
 Бэлэг эрхтэн болон хярзанг тэмтэрч үзэх, шулуун
гэдэс хуруугаар үзэх
 Зөөлөн эдийн гэмтсэн хэсгийг олох, шалгах, шарх
байвал аюултайн шинж.....?
 Электролитийн түвшинг тодорхойлох, креатинин,
глюкоз, С урвалж
 Улаан эс, болон тромбоцитын тоо / анеми,
тромбоцитопени /
 Тухайн хэсгээс сорьц авж өсгөвөрлөх
 коагуляци / протромбины хугацаа, тромбоцитын тоо,
тромбобластины хугацаа, фибриногений түвшин /

14. Багажийн шинжилгээ
 Рентген шинжилгээ нь Фурньегийн гангрений тархсан
хэмжээг тогтооход ашиглаж болох боловч, оношийг
бүрэн баталж чадахгүй.
 ЭХО – зөөлөн эд дэх хий шингэний түвшинг тогтооно.
Хэрэв төмсөг мушгирсан байвал ЭХО-д цусны
урсгалыг шалгаж болно.
 СТ шинжилгээ – нь жижиг болон гүнд байрласан
зөөлөн эдийн гэмтэлийг оношлоход үр дүнтэй
 МRI – илүү үр дүнтэй.

15. ЭМЧИЛГЭЭ
Эмийн эмчилгээ
 Өргөн хүрээний антибиотик эмчилгээ / ciprofloxacin,
clindamycin/
 Мөөгөнцөрийн эсрэг эмчилгээ / amphotericin B,
caspofungin /
 Хүчилтөрөгч эмчилгээ
 Шингэн сэлбэлт, хордлого тайлах
 Уурагь цус сэлбэлт

16. МЭС ЗАСЛЫН ЭМЧИЛГЭЭ
 Оношийг баталгаажуулах
 Үхжсэнийг авах
 Нөхөн төлжүүлэх

18. ХҮНДРЭЛ
 Сепсис
 эндокардит
 уушигны хатгалгаа
 шалтгаан тодорхойгүй халдвар
 шарх / олон голомтот
 миокардийн инфаркт
 амьсгалын дутагдал
 солиорол
 уушигны эмболи, гүнийн венийн тромбоз
 уушиг тэлэгдэх, уушигны хатгаа