бөөр

1. AУС-319 Д. Бямбадорж
М. Дулмаа

2.  Бөөрний эд хоёрдогчоор гэмтэж өвөрмөц
халдвараар үүсгэгдэнэ.
 30-50 насны хүмүүсийг хамардаг. (эм:эр=2:1)
 Уушигны бус дотор эрхтний сүрьеэ өвчний
дотор 1-р байрыг эзэлдэг.

3.  Бөөрний сүрьеэ хожуу оношлогддог
 ЭЗ-н практикт ховор тохиолдоно
 ЭЗ-д илрэх шинж тэмдэг багатай, нарийн
шинжилгээгээр оношлох боломжтой
 Бөөрний сүрьеэгийн 50%-д шээсний шинжилгээ
өөрчлөлтгүй байдаг

4.  Өвөрмөц ба өвөрмөц бус үрэвслийн процесст
хавсарч байдаг
 Халдвар авснаас 5-15 жилийн дараа шинж
тэмдэг илэрдэг
 Далд хэлбэр нь 3-20 жил хүртэл үргэлжилнэ
 Далд явцтай хэлбэрийг уг өвчний эхний үед нь
рентген болон бактериологи шинжилгээгээр 20-
65% оношлодог. Үүнд 3 ссар шаардлагатай

8.  4 замаар халдварлана
1. Цусаар
2. Тунгалгын урсгалаар
3. Шээс дамжуулах замаар
4. Хавьтлын замаар

9.  Микобактерийн хоруу чанар
 Хэсэг газрын цусны эргэлтийн хямрал
 Орчны тааламжтай бус байдал
 Шээсний урсгалын алдагдах
 Өвөрмөц бус халдвараар өвдөх
 Бие махбодийн урвалж чанар буурах
 Дархлаажуулалт

10.  Бөөрний эдийг гэмтээх байдлаар нь
1. Паренхимын сүрьеэ
2. Өвөрмөц папиллит
3. Каверноз туберкулёз
4. Фиброзно-каверноз туберкулёз
5. Туберкулём болом казеомууд
6. Сүрьеэгийн пионефроз

11. Орчны тааламжгүй х/з, бие мах бодийн урвалж чанар
буурсанаар өвчин улам даамжран шээсний замыг хамарч
уретрит, цистит, каликопиелитэд хүргэнэ.
Кавернагийн хүрээг тойрон фибрин ширхгүүд үүссэнээр хатуу
ханан бүрхүүл / фиброзжин-кавернозжих үе/ үүснэ.
Голомтонд лимфойд эсүүд, эпителиод эсүүд, гигант эсүүд
хуримтлагдан хүрээгээ тэлж, бөөрний эд ихээр гэмтэн казеоз
некрозыг үүсгэнэ. / сүрьеэгийн каверна /
Хэсэг газрын цусны эргэлтийн алдагдлын суурин дээр
сүрьеэгийн үрэвслийн голомтот процесс явагдана.
Сүрьеэгийн микобактери цусаар дамжин 2 бөөрөнд
очно.
Энэ нь бөөрний холтослог давхаргаас гэмтээж далд
хэлбэрээр явагддаг.

12.  Өвөрмөц үрэвслийн эцэст
шархлаа үүсэн их
хэмжээний холбогч эд
үүсч сорвижих нь өвчин
даамжирсны шинж юм.
 Шээс ялгаруулах зам
гэмтэн их бага аяганцар,
тэвшинцэрийг хамарч,
шээсний замын
төгсгөлийн хэсэг
сорвижсоноор шээсний
урсгал хөдөлгөөн
алдагдана.

13.  Сүрьеэгийн папиллитийн үед сүрьэгийн өвөрмөц
үрэвсэл бөөрний хөхлөгийг 2 янзаар гэмтээнэ.
1. Каверноз процессоор
2. Нарийсал бөглөрөл үүсэх

14.  Зарим тохиолдолд
холтослог давхаргад
үүссэн каверна нь
тархилаг давхаргыг
хамран өргөжилгүй
б.м.б-ын нөлөөгөөр
сүрьеэгийн голомтот
өвөрмөц гэмтэл кальцийн
давс нэвчиж орсон
хэсгээр хязгаарлагдаж
казеом, туберкулём
үүсдэг. Үүнийг үхжсэн
бөөр гэнэ.

15.  Бүсэлхийн орчмоор өвдөх 50-60%
 Бөөрний хатгаа өвдөлт 15-20%
 Бөөрний сүрьеэгийн өвчин нь өвчлөгсдийн 50%-
д шээсний замын илэрхий өөрчлөлт гардаггүй

16.  Субфебриль халуурна.
 Бөөрний харалдаа эмзэглэл илрэхгүй
 Бактериологи шинжилгээнд микобактер илрэнэ

17.  Шээсэнд: леикоцирури, гематури, протеинури,
шээсний орчин хүчиллэгжих,
 Бактериологи: сүрьеэгийн микобактери илрэх

18.  ЭЗ-д өвдөлтийн шинж тод илрэнэ
 Ихэнх тохиолдолд дизури илэрч удаан
үргэлжилнэ
 Шээсэнд: леикоцитури
 Давсагни гэмтлээс өвдөлттэй шээх шинж тэмдэг
гарна
 Морфологи : шээсний замын салст бүрхэвч
гэмтэх

19.  Үндсэн 2 шинжилгээний аргаар оношлоно.
1. Бактериологи шинжилгээ
2. Морфологийн шинжилгээгээр гигант эс,
Пирогова-Лангаханс тус тус илэрнэ.

20.  Ялгаруулах урограмм:
Каверма хэлбэржээгүй,
хүрээ нь дугуй контраст
бодисын сүүдэр нягт
харагдана
 Туберкулины сэдрээх
сорил: туберкулины 20 ТЕ-
100ТЕ нэгж бугалганы
арьсан доор тарьж шээсийг
шинжлэхэд эритроцит,
леикоцит, микобактер тоо
өмнөхөөсөө 2 дахин ихэссэн
байдаг

21.  Хэт авиан
шинжилгээ: Бөөрний
каверноз гэмтлийн үед
эхонегатив дугуй
сүүдэр бүхий үүсгэвэр,
нягт бүрхүүлтэй,
эхопозитив эффект тод
илэрнэ.

22.  Гидронефроз
 Пионефроз
 Пиелонефрит
 Бөөрний аномали
 Бөөрний хөхлөгийн үхжил
 Бөөрний хавдар

23.  Эмч бүр сүрьеэгийн эсрэг бэлдмэлийг
гепатотроп, нефротроп үйлчилгээтэйг анхаарч
байх зүйтэй.
 Сүрьеэгийн бэлдмэл
1. Үндсэн Бэлдмэл
2. Нөөц бэлдмэл

24. ҮНДСЭН БЭЛДМЭЛ НӨӨЦ БЭЛДМЭЛ
 ГИНК
 Рифамицин
 Этамбутол
 Стрептомицин
 Этионамид
 ПАСК
 Протиомид
 Циклосирин