SlideShare a Scribd company logo
1 of 62
А-401
Г. НАРАНЧИМЭГ
ТӨРСНИЙ ДАРААХ ХОЖУУ
ҮЕИЙН ЦУС АЛДАЛТ, АВАХ
АРГА ХЭМЖЭЭ
• Төрсний дараа үтрээнээс 500мл-ээс дээш
цус төрөх замаас гарвал төрсний дараах цус
алдалт гэж үзнэ.
ТӨРСНИЙ ДАРААХ ҮЕИЙН ХОЁРДОГЧ
ЦУС АЛДАЛТ:
• Хүүхэд төрснөөс хойш 24 цагаас хойших хугацаанд
цус алдахыг хоёрдогч цус алдалт гэнэ. Хоёрдогч цус
алдалт ховор тохиолдох бөгөөд гол төлөв үрэвслийн
шалтгаантай байдаг.
ХОЁРДОГЧ ЦУС АЛДАЛТЫН
ШАЛТГААН:
• Цэлмэн бүрхүүл, хальсны үрэвсэл
(хорионамнионит)
• Умайн салст бүрхэвчийн үрэвсэл
• Үжлийн шалтгаантай цусны бүлэгнэх
тогтолцооны өөрчлөлт
• Ихсийн ургацаг
• Умайн хавдартай төрөлт
ЭМНЭЛ ЗҮЙ:
•Төрсний дараах хожуу үед цус алдах
шинж тэмдгээр эмнэлзүй илэрнэ.
Хоёрдогчоор цус алдалтын
шалтгаантай уялдаж эмнэлзүйн шинж
тэмдэг бага зэрэг ялгаатай боловч гол
шинж тэмдэг нь их бага хэмжээгээр
цус алдах явдал юм.
ЭМНЭЛ ЗҮЙ:
• Арьс салст цайх (зовхи, амны эргэн
тойронд, алга цайх)
• Арьс хүйтэн, хүйтэн хөлс гарах
• Амьсгал хурдсах (1 хоромд 30-с олон)
• Судасны цохилт түргэсэх, сул тэмтрэгдэх
(110-с олон )
• Баримжаа алдах, ухаангүй болох
• Шээсний гарц багасах ( цагт 30 мл-с бага)
ЭМНЭЛ ЗҮЙ:
Баримжаа алдах,
ухаангүй болох
Арьс салст цайх
Хүйтэн хөлс гарах
Амьсгал хурдсах
ЭМЧИЛГЭЭ:
• Хэрвээ хүнд хэлбэрийн цус багадалттай
байвал (гемоглобин 7г/л-с бага эсвэл
гематокрит 20%-иас бага) цус сэлбэж,
төмрийн бэлдмэл, фолийн хүчлийг уулгана.
• Хэрвээ халдварын шинж тэмдэгтэй
(халуунтай, үтрээнээс эвгүй үнэртэй
ялгадастай) байвал умайн үрэвсэл гэж үзээд
антибиотикоор эмчилнэ.
• Окситоцины төрлийн эмүүд хэрэглэнэ.
ЭМЧИЛГЭЭ:
• Умайн хүзүү нээлттэй бол ихсийн үлдэгдэл
буюу том нөжийг саатсан ихсийг гаргахтай
адил аргаар авна.
• Хэрвээ умайн хүзүү хаалттай бол умайгаас
ихсийн хэсгийг соруулж авна.
• Цус алдалт үргэлжилж байвал умайн ба
умай-өндгөвчийн тараагуур судсанд оёдол
тавих эсвэл умай авах мэс засал хийнэ.
ЦУС АЛДАЛТЫГ ТОГТООХ
АРГУУД:
• Умайн булчингийн агшилт сайжруулах
(эмийн, химийн, механик, физик)
• Умайд очих цусны хэмжээг багасгах (гол
судас болон умайн том судсуудыг дарах)
• Мэс заслын (умайн зарим судас боох, умайг
үтрээний дээгүүр тайрах, бүтнээр нь авах)
• Цусны бүлэгнүүлэх үйл ажиллагааг
сайжруулах
ЗААВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ДЭС
ДАРААЛСАН АРГА ХЭМЖЭЭ:
• Бургуйгаар шээс авах, хойтохын үеийг
оновчтой удирдаж явуулах
• Умайд гадна иллэг хийж, хэвлийд хүйтэн
жин тавина
• Умай агшаах эм (окситоцин, эргометрин,
метилэргометрин) судсанд болон умайн
бүлчинд тарих
• Үтрээ, арын хүнхрээнд эфирт норгосон
чихээс тавих
ЗААВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ДЭС
ДАРААЛСАН АРГА ХЭМЖЭЭ:
• Цус алдалт үргэлжлэх хандлагатай бол умайн
хөндийг гараар шалгана.
• А. Оношийн: Умайн агшилт хэр зэрэг байгаа,
ихсийн хэсэг үлдсэн эсэхийг тогтооно
• Б. Эмчилгээний: Зангидсан гар дээр хавсарсан
иллэг хийх (Губарев-Рачинскийн арга), умайн
судсууд дарах (Бакшеев, Соколов, Цвейфел,
Снегирев-Соколовын арга) зэрэг нь умайд
механик цочруул болж умайг агшаадаг.
ЗАНГИДСАН ГАР ДЭЭР
ХАВСАРСАН ИЛЛЭГ ХИЙХ:
ЗААВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ДЭС
ДАРААЛСАН АРГА ХЭМЖЭЭ:
• Гол судсыг гараар болон аппаратаар
нуруунд шахаж 20-30 минут дарах (Гентер,
Бакшеевын арга). Энэ нь умайд очих цус
багадахад , умай цочирч агшдаг.
• Умайн хүзүүний арын уруулд Лосицкийн
оёдол тавих. Энэ нь уруулын салст, хүзүүнд
шилжих заагт бүдүүн кетгутээр хөндлөн
(зүү орсон гарсан зай 5-6см) оёдол тавихад
мэдрэлийн төгсгөл цочирсноос умай агшдаг
ГОЛ СУДСЫГ ГАРААР ДАРАХ
УМАЙН ХҮЗҮҮНИЙ АРЫН УРУУЛД
ЛОСИЦКИЙН ОЁДОЛ ТАВИХ
ЗААВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ДЭС
ДАРААЛСАН АРГА ХЭМЖЭЭ:
• Умайн артерийн уруудах салаанд Генкел-
Тиканадзен-Бакшеевын хавчуур тавина
• Дээрх аргууд үр дүн өгөхгүй бол умайд
чихээс тавина. 4 давхар 20 метр самбай
норгож эсвэл резинэн баллонд шингэн юмуу
хий дүүргэдэг.
• Эцсийн арга хэмжээ нь мэс засал юм.
Цицишвилийн аргаар умайн судас боох, умайг
үтрээний дээгүүр тайрах юм уу умайг авах
мэс засал хийнэ.
УМАЙД ХИЙТЭЙ БАЛЛОНООР
ЧИХЭЭС ХИЙХ
ЦИЦИШВИЛИЙН АРГААР УМАЙН
СУДАС БООХ
УМАЙ ТАЙРАХ МЭС ЗАСАЛ
УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭЛТ:
• Хоёрдогч цус алдалтын гол 2 шалтгаанаас
урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авна.
• Умайн салстын үрэвсэл ба ихэс үлдэхээс
сэргийлнэ.
• Халдвараас сэргийлэх, төрөлтийн үед
халдваргүйжүүлэх дэглэмийг чанд сахина.
• Ургийн шингэн хугацаанаас өмнө эсвэл эрт гарсан
байвал олон удаа үтрээний үзлэг хийхээс аль
болох зайлсхийнэ.
УМАЙН ГИПОТОНИЙН
ЦУС АЛДАЛТ
• Умайн болон төрөх замын зөөлөн эдийн
гэмтэл, урагдалгүй, ихсийн хэсэг эд
үлдээгүй байхад умайн агшилтын эмгэгээс
улбаатай цус алдвал умайн сул агшилт гэж
үзнэ. Умайн агшилтын эмгэгээс цус
алдахыг умайн сул агшилт-гипотони, умай
агшилтгүй болох-атони гэсэн 2 ойлголтонд
хамруулна.
УМАЙН СУЛ АГШИЛТЫГ ҮҮСГЭХ
ШАЛТГААН:
• Төрөх хүчний сулралттай төрөлт
• Төрөх үйл ажиллагааны зохицуулгын
алдагдал
• Умай хэт сунах (ихэр жирэмсэн, ураг
орчмын шингэн их, том урагтай төрөлт)
• Умайд урьд нь үүссэн сорвижилт
УМАЙН СУЛ АГШИЛТЫГ ҮҮСГЭХ
ШАЛТГААН:
• Умайн уртай жирэмслэлт, төрөлт
• Умайн гажиг хөгжил
• Төрөлтийг буруу удирдах
• Төрөлтийг сэдээх, түргэсгэх эмчилгээг
оновчгүй хийх
• Төрөгч эхийн сэтгэл зүй хямрал, хэт ядрах
ЭМНЭЛЗҮЙ:
• Умайн сул агшилтыг оношлоход бэрхшээл
багатай, гагцхүү умай, төрөх замын урагдал
болон ихсийн эд хэсэг үлдээгүй байх ёстой.
• Умайн агшилт сайн мэдэгдэхгүй
• Умайд иллэг хийхэд агшилт сайжирч
удалгүй умай улбайна
• Цус нэг хэсэгтээ тогтоод умай сулрах үед
цус бүлэн холилдон гарна
• Умайгаас цус алдана
ЭМЧИЛГЭЭ:
• Умайд иллэг хийнэ
• Окситоцины төрлийн эмүүдийг хавсарган
хэрэглэнэ.
• Урьдчилан цус бэлтгэж, цус сэлбэнэ.
• Цус алдалт үргэлжилбэл: Ихсийн бүрэн бүтэн
байдлыг эргэн шалгана. Ихсийн хэсэг үлдсэн
байвал умайн хөндийгөөс ихсийн эдийг авна.
• Цусны бүлэгнэлтийг шалгана. Хэрвээ 7 хормын
дараа цус бүлэгнэхгүй байвал цусны
бүлэгнэлтийн эмгэг гэж үзнэ.
ЭМЧИЛГЭЭ:
• Цус алдалт үргэлжилбэл:
• 2 гараараа умайг шахаж, иллэг хийж дарна.
Ариун бээлий өмсч, үтрээгээр гараа оруулж
умай болон умайн хүзүүнд байгаа цусны
бүлэнг гаргана. Гараа атгана. Атгасан гарыг
үтрээний урд хүнхрээнд байрлуулж умайн урд
хананд дарж шахна. Нөгөө гараар хэвлийн
гаднаас умайн ар хананд байрлуулж умайн ар
хана руу шахаж дарна. Цус тогтож, умай
агших хүртэл дарна.
УМАЙД 2 ГАРЫН ХАВСАРСАН
ИЛЛЭГ ХИЙНЭ
ЭМЧИЛГЭЭ:
• Гол судсыг цус алдалт зогстол дарна.
• Цус алдалт үргэлжилбэл: Умайн болон
умай-өндгөвчний тараагуур судсанд оёдол
тавина.
ЭМЧИЛГЭЭ:
• Умайн сул агшилтын үед мэргэжлийн эмч
нар B-Lynch-ийн оёдол тавих мэс заслыг
хийнэ. Дараах сонголтыг харгалзан үзнэ:
• Умай болон төрөх зам гэмтэлгүй байна.
• Их хэмжээний цус алдалттай байна.
• Цус алдалтын хэмжээ 1000,0-аас дээш цааш гарах
хандлагатай.
• B-Lynch-ийн мөрөвчлөх оёдол тавих техникийг бүрэн
эзэмшсэн эмч хийнэ.
• Мэдээ алдуулах, сэхээн амьдруулах арга хэмжээг авна.
B-LYNCH-ИЙН ОЁДОЛ ТАВИХ
УМАЙ ТАЙРАХ МЭС ЗАСАЛ
ЦУС АЛДАЛТЫН
ШОК
•Эх барихын хурц цус алдалтын үед
илэрдэг, төв мэдрэлийн тогтолцоо,
цусны эргэлт, амьсгал, бодисын
солилцоо зэрэг бие махбодын
амьдралын чухал эрхтнүүдийн үйл
ажиллагааны даамжирсан дутагдлыг эх
барихын дайрлага буюу шок гэнэ.
АНГИЛАЛ:
• Үүссэн шалтгаанаар нь:
• Цус алдалтын (ихэс түрүүлэх, ховхрох, умайн
гипотони, атони)
• Гэмтлийн (мэс заслын, умайн урагдал, умайн
гадуурх жирэмслэлт) гэж ангилдаг.
• Эмнэл зүйгээр нь:
• Ээнэгшилтэй
• Хагас ээнэгшилтэй
• Ээнэгшил алдагдсан
ЭМНЭЛ ЗҮЙ:
• Ээнэгшил алдагдаагүй үед:
Зүрх судасны системийн талаас илэрсэн
өөрчлөлт үйл ажиллагааны шинжтэй,
биемахбод алдсан цусыг нөхөж чадна.
Өвчтөн ухаантай, арьс салст цайвар,
мөчдүүд хөх, хөрсөн, судасны хүчдэл,
дүүрэлт сул, артерийн даралт буурсан,
шээсний гарц бага байна.
ЭМНЭЛ ЗҮЙ:
• Хагас ээнэгшилтэй үед:
Захын судас агшиж, зах хязгаарын хэсгийн
даралт сайжирлаач зүрхний үйл
ажиллагаанд нөлөөлж чадахгүй, цусны
эргэлтийн хямрал улам гүнзгийрч, артерийн
даралтын бууралт нь биемахбод хязгаарын
цусыг төвлөрүүлж, цусны гемодинамик
хэвд оруулах зохицуулалтаас хамаарахгүй
болдог.
ЭМНЭЛ ЗҮЙ:
• Ээнэгшилээ алдсан үед: Эмнэл зүйн хувьд
онц ялгарахгүй боловч эмгэг өөрчлөлтүүд
гүнзгийрсэн, хялгасан судсанд цусны зогсонги
үүсэж, сийвэн судаснаас гадагшилж, улаан эс
бөөгнөрдөг, хүчилтөрөгчийн гүнзгий дутагдал,
хүчилшилт, артерийн даралт 60 мм.мубаас
доош байна. Цаашид даамжран үхлүүд
(терминаль) байдалд ордог ба энэ нь эмнэл
зүйн үхлийн өмнөх (предагональ) , эмнэл зүйн
үхэл (агональ) гэсэн 2 үе шаттай.
ЭМНЭЛ ЗҮЙ:
• Үхлийн өмнөх шат: Артерийн даралт
хэмжигдэхгүй, гүрээ, дунд чөмөгний артер
дээр лугшилт мэдрэгдэж болно, амьсгал
өнгөц, хурдан, заримдаа хөөрөлд орж,
мөчнүүд савах хэлбэрийн хөдөлгөөн хйинэ.
• Үхлийн шат: Зүрх, амьсгал зогсоно. 5-7
минут үргэлжлээд биологийн үхэлд
шилждэг.
МӨН ЦУС АЛДАЛТЫН ШОКЫГ ЭМНЭЛ
ЗҮЙН ИЛЭРЛИЙГ 4 ЗЭРЭГ БОЛГОН
АНГИЛДАГ.
• I зэрэг: Эргэлдэх цусны хэмжээ 15% хүртэл
хомсдоно
• II зэрэг: Эргэлдэх цусны хэмжээ 30%
хүртэл хомсдоно.
• III зэрэг: Эргэлдэх цусны хэмжээ 30-40%
хомсдоно.
• IV зэрэг: Эргэлдэх цусны хэмжээ 40%
түүнээс дээш хомсдоно.
ОНОШЛОГОО:
• Дээр дурьдсан эмнэл зүйг үндэслэх
• Цус алдалтын шокын хэлбэрийг эмнэлзүйн
лабораторын хослолоор тодорхойлно.
• Дайрлагын индекс (Алговерийн индекс).
• Цусны нягтрал ба гематокритын хэмжээгээр
алдсан цусыг Барашковын аргаар тодорхойлно
• Дайрлагын байдалд байгаа өвчтөний шээс нам
нягтралтай, уурагтай, цилиндр ба бөөрний
хучуур эсүүд байдаг.
ДАЙРЛАГЫН ИНДЕКС
(АЛГОВЕРИЙН ИНДЕКС).
• Өвчтөний хүнд, хөнгөний байдалд үнэлгээ
өгөхөд чухал ач холбогдолтой. ДИ-н хэвийн
үзүүлэлт нь 0.5-0.54% байдаг. Өөрөөр
хэлбэл судасны лугшилтын тоо 1 минутанд
60 удаа, артерийн даралт 120 мм.муб-тай
байхад шокын индекс (60:120)=0.5 байна.
ДАЙРЛАГЫН ИНДЕКС
(АЛГОВЕРИЙН ИНДЕКС).
Алдсан цусны хэмжээ, % Алговерийн индекс
10 0.8 ба түүнээс бага
20 0.9-1.2
30 1.3-1.4
40 1.5 ба түүнээс их
ЭМЧИЛГЭЭ:
• Цусны бүлэг яаралтай тодорхойлно.
• Цусны дэлгэрэнгүй шинжилгээ (бүлэгнэлт)
хийнэ.
• Шинжилгээний нэгэн зэрэг хүчилтөрөгчийг
чийглэж амьсгалуулна.
• Венийн 2-оос доошгүй судсанд уян зүү
тавьж физиологийн уусмалыг түргэн
урсгаж сэлбэн, эргэлдэх шингэний
эзэлхүүнийг нөхнө
ЭМЧИЛГЭЭ:
• Хүчил шүлтийн байдлыг хэвийн болгох
зорилгоор 4% Содын уусмалыг 1кг жинд 1.5-
2.0 мл байхаар тооцоолж хийнэ.
• Амьдралын чухал эрхтнүүдийн үйл
ажиллагааг дэмжих эмчилгээ хийнэ.
ЦУС СУДСАНДАА
ТҮГЭЭМЭЛ БҮЛЭГНЭХ
ХАМ ШИНЖ
• Цус судсандаа их хэмжээгээр бүлэгнэснээс
шалтгаалан их хэмжээний цусны бүлэн,
тромбо үүсэхийн зэрэгцээ цусны бүлэгнэх
үйлийн эсрэг ба хялгасан судасны ханыг
хордуулдаг фибринолиз, задралын
бүтээгдэхүүний үйл ажиллагааг идэвхжүүлдэг.
Дээрхийн нөлөөгөөр маш хүнд хэлбэрийн цус
алдах, цус алдамтгай болох хам шинж илэрдэг.
ШАЛТГААН:
• ЦТБ хам шинж нь бие даасан эмгэг биш , эх
барихын хүндрэл болон бусад шалтгаанаас
үүсч цус алдалтыг нөхцөлдүүлдэг эмгэг юм.
• Бүх хэлбэрийн шок (цус алдалтын, үжлийн,
анафилаксийн гэх мэт)
• Бүлэг тохироогүй цус сэлбэх
• Бүх төрлийн цус алдах эрсдэл бүхий эмгэгүүд
АНГИЛАЛ:
• Эмнэлзүйн явцаар нь: Хурц
Хурцавтар
Архаг
• Эмнэлзүйн үе шатаар:
• I үе – Цусны бүлэгнэх идэвхи ихэссэн (гиперкоагуляци)
• II үе – Цусны бүлэгнэх чадвар буурсан фибринолизин
идэвхжээгүй (гипокоагуляци)
• III үе – Цусны бүлэгнэх чадавхи буурсан, фибринолизин
идэвхжсэн
• IV үе – Цус бүлэгнэх чадвараа бүлэн алдсан
ЦТБ ХАМ ШИНЖИЙН ЭМНЭЛЗҮЙ НЬ ҮЕ
ШАТААСАА ИХЭЭХЭН ХАМААРДАГ.
Үе шат Эмнэлзүйн шинж
1. Гиперкоагуляци
Ядрамтгай, тайван биш, арьс
хүрэн улаан, хөх бор туяатай
2. Гипокоагуляци,
фибринолизийн түгээмэл
идэвхжил үгүй
Умайгаас, шархнаас гарах цусны
хэмжээ нэмэгдэнэ, хамраас цус
гарна, арьсан дээр тууралт гарна,
цус хөвсгөр нөжтэй гарах авч нөж
нь амархан хайлдаг.
Үе шат Эмнэлзүйн шинж
3. Гипокоагуляци,
фибринолизийн түүгэмэл
идэвхжилттэй, 2догч
фибринолиз үүсдэг.
Бүлэнгүй шингэн цус гарна,
тариа хийсэн газар, мэс заслын
шархнаас цус гоожино, шээс
цустай гарна, серозон
хөндийнүүдэд цусархаг
шингэн хуримтлагдана.
4. Цус бүлэгнэх чадвараа
бүрэн алдсан
3-р шатныхтай ижил
ОНОШЛОГОО:
•Эмгэгийн үе шат бүрт эмнэлзүйн өөр
өөр шинжүүд илэрдэг тул онош
тавихад лаборатори шинжилгээ
ихээхэн ач холбогдолтой.
ОНОШЛОГОО
• Цусны бүлэгнэлтийн хугацааг Ли-
Уайтын аргаар тодорхойлно. Хуурай
цэвэр хуруу шилэнд өвчтөний венийн
судаснаас 1мл цусыг өөрийн урсгалаар нь
авч цус бүрэн бүлэгнэх хүртэл хуруу шилээ
хөдөлгөөнгүй байлгана. Хэвийн үедээ
цусны бүлэгнэх хугацаа 5-12 минут байна.
ОНОШЛОГОО
• Бүлэн аяндаа уусах – Цусны бүлэгнэлтийг
тогтооход хэрэглэсэн цустай хуруу шилээ
37 градусын термостатанд тавина. 15-20
минутын дараа бүлэн үүсэх нь ½-ээр
багасаж бүлэн аяндаа уусаж байгаа нь
цусанд плазмины идэвхжил ихэссэнийг
гэрчилнэ.
ОНОШЛОГОО
• Тромбин-тестийг тодорхойлох – 0.2 мл
тромбин-тест агуулсан уусмалтай хуруу
шилэндээ 0-5 мл цус буюу цитратын сийвэн
хийж секундометрээр хугацааг тотооход хэвийн
үед 7-11 секундын дотор бүлэн үүснэ. Хэрэв 7-
11 секундын дотор бүлэн үүсч байвал
фибриногенийн концентраци 2-4 г/л байна.
Хэрэв бүлэгнэлтийн хугацаа 60 секунд хүртэл
ихсэх юмуу бүлэн үүслээ ч хөвсгөр байвал
фибриногенийн хэмжээ багассаныг гэрчилнэ.
Үе шат Эмчилгээ
I шат Цусны бүлэгнэлтэнд идэвхитэй засал хэрэглэхгүй. ЦТБ хам шинжээс урьдчилан
сэргийлж доорх шингэн эмчилгээг хийнэ.
 Цусны реологи чанарыг сайжруулахын тулд Реополиглюкин 300-400 мг-г
дезагреганттай хавсарч хийнэ. Дезагрегант: 100 мг тренталыг 100 мл хлор
натрийн уусмал эсвэл 0.5%-2 мл курантил хийнэ.
 Гепарин эхлэх тунг 50 нэгж/кг цаашид тунг багасгаж 0.9% NaCl ба 5%-100 мл
глюкозын уусмалд найруулж цусны бүлэгнэх хугацааг (Ли-Уайт) 15-20 минут
байлгана.
 Кортикостеройд, преднизолоныг 0.5-1 мг/кг тооцож гемодинамик үзүүлэлтээс
хамаарч хийнэ.
II шат  Урсах чадварыг нэмэгдүүлэх уусмалаар эхэлнэ. Реополиглюкин 400 мл,
альбумин 5% 200-400 мл хийнэ.
 Преднизолонийг 1 кг жинд 1-1.5 мг-р бодож хийнэ.
 Цусны бүлэгнэх хугацаа 15 минут хүртэл уртасхад гепарин 30 нэгж/кг, 0.9%
NaCl, 5% глюкозын уусмалд шингэлж цусны бүлэгнэх хугацааг байнгын
хяналтанд хэрэглэнэ. Нийт тун 5000ЕД-ээс хэтрэхгүй. Эмчилгээний явцад
гепарины тун ихэссэн үед 100 нэгж гепариныг 1%-ийн протамин сульфатын
0.1 мл-ээр саармагжуулна.
 Прокоагулянтаар орлуулах эмчилгээ. Хуурай сийвэн, хөлдөөсөн шинэ сийвэн
500 мл хүртэл, 3-5 хоног хадгалсан шинэ цус
Үе шат Эмчилгээ
III шат  Инкубатор протеаз: Контрикал 50-60Т. Гордокс 300-500ТЕд
 Прокоагулянтууд: Хуурай сийвэн, хөлдөөсөн шинэ сийвэн 500-750 мл,
Фибриногены – 1г, Хемоглобин 100 г/л-ээс багассан үед түвшинг дээшилтэл
хийнэ.
 Тромбоцитын хемостазын үеийг идэвхжүүлэх бэлдмэлд: Желатин 10% 30-40
мл, дицинон 500-750мг судсанд, шээсний гарц цагт 60-80 мл-ээс багагүй байх
ёстой. Үүнээс буурсан үед сэдээлт: Эуфиллин, лазикс, трентал, шүлтлэг
уусмал хэрэглэнэ. Осмодиуретикуудыг болгоомжтой хэрэглэнэ.
Кортикомтеройд дааврын хэмжээг II зэрэгтэй адил тооцно.
IV шат  Фибрин уусгалтын эсрэг бэлдмэлийг өндөр тунгаар эмчилгээг эхэлнэ.
Контрикал – 100000АТрЕ ба гордокс 600000-1000000 нэгжээр
 Гепарин хэрэглэхгүй.
 Кортикостеройд дааврууд: Преднизолон 2-3 мг/кг
 Орлуулах эмчилгээ. Хуурай сийвэн, хөлөөсөн шинэ сийвэн, 1000 мл хүртэл,
фибриноген 3-4 гр, хадгалсан шинэ цусыг хемоглобин 100 г/л, гематокрит 0.35
г/л хүртэл хийнэ. Үүнд: 5%-100мл ЕАК, 5 мл адроксона 2-3 ампул, хуурай
тромбин 400-600ед. Гемодинамик, шингэний тэнцвэр, электролитууд, хүчил
шүлтийн байнгын хяналтанд байлгана.
АШИГЛАСАН НОМ, МАТЕРИАЛ
• “Жирэмслэлт төрөлтийн хүндрэлийг
удирдах нь” (эмч, эх баригч нарт зориулсан
удирдамж) 119, 127-р хуудас
• Б. Шижирбаатар “Эх барих”
319, 327, 331-р хуудас
• Т. Эрхэмбаатар “Эх барихын тулгамдсан
эмгэг” 467, 519, 554-р хуудас
• Интернэт
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД
БАЯРЛАЛАА

More Related Content

What's hot

жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
Tuul Tula
 
ходоод,дээрх гэдэсний шархлаа өвчин
ходоод,дээрх гэдэсний шархлаа өвчинходоод,дээрх гэдэсний шархлаа өвчин
ходоод,дээрх гэдэсний шархлаа өвчин
ganhuyag khishigmaa
 
Nursing in infectious diseses lection 7-8
Nursing in infectious diseses lection 7-8Nursing in infectious diseses lection 7-8
Nursing in infectious diseses lection 7-8
bayarmagnaiubuns
 
тархины инсульт
тархины инсульттархины инсульт
тархины инсульт
Sosoo Byambaa
 
2.3 Төрөх үеийн хүндрэлүүд
2.3 Төрөх үеийн хүндрэлүүд2.3 Төрөх үеийн хүндрэлүүд
2.3 Төрөх үеийн хүндрэлүүд
saruul tungalag
 
баасны шинжилгээ зассан
баасны шинжилгээ зассанбаасны шинжилгээ зассан
баасны шинжилгээ зассан
night owl
 
4. Жирэмсэн үед гарах физиологийн өөрчлөлтүүд
4. Жирэмсэн үед гарах физиологийн өөрчлөлтүүд4. Жирэмсэн үед гарах физиологийн өөрчлөлтүүд
4. Жирэмсэн үед гарах физиологийн өөрчлөлтүүд
saruul tungalag
 
6. Жирэмсэн эмэгтэйд үзүүлэх сувилахуйн тусламж үйлчилгээ
6. Жирэмсэн эмэгтэйд үзүүлэх сувилахуйн тусламж үйлчилгээ6. Жирэмсэн эмэгтэйд үзүүлэх сувилахуйн тусламж үйлчилгээ
6. Жирэмсэн эмэгтэйд үзүүлэх сувилахуйн тусламж үйлчилгээ
saruul tungalag
 
жирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн хэрэглээ
жирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн хэрэглээжирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн хэрэглээ
жирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн хэрэглээ
Да Баярцэцэг
 
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдалкардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
М. Лхагва-Өлзий
 
нойр булчирхай
нойр булчирхайнойр булчирхай
нойр булчирхай
АШУҮИС
 

What's hot (20)

төрөлтийн 3- р үеийн физиологи, төрлөгийн гэмтэл
төрөлтийн 3- р үеийн физиологи, төрлөгийн гэмтэлтөрөлтийн 3- р үеийн физиологи, төрлөгийн гэмтэл
төрөлтийн 3- р үеийн физиологи, төрлөгийн гэмтэл
 
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
жирэмсний хичээл жирэмслэлттэй холбоотой хууль зүйн ойлголтууд 2013
 
Эрэмбэлэн ангилалт, яаралтай тусламж /хичээл/
Эрэмбэлэн ангилалт, яаралтай тусламж /хичээл/Эрэмбэлэн ангилалт, яаралтай тусламж /хичээл/
Эрэмбэлэн ангилалт, яаралтай тусламж /хичээл/
 
ходоод,дээрх гэдэсний шархлаа өвчин
ходоод,дээрх гэдэсний шархлаа өвчинходоод,дээрх гэдэсний шархлаа өвчин
ходоод,дээрх гэдэсний шархлаа өвчин
 
Nursing in infectious diseses lection 7-8
Nursing in infectious diseses lection 7-8Nursing in infectious diseses lection 7-8
Nursing in infectious diseses lection 7-8
 
New зүрхний шигдээс
New зүрхний шигдээсNew зүрхний шигдээс
New зүрхний шигдээс
 
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
Ураг орчмын шингэн цагаасаа эрт гарах
 
хөнгөвчлөх эмчилгээ
хөнгөвчлөх эмчилгээхөнгөвчлөх эмчилгээ
хөнгөвчлөх эмчилгээ
 
тархины инсульт
тархины инсульттархины инсульт
тархины инсульт
 
2.3 Төрөх үеийн хүндрэлүүд
2.3 Төрөх үеийн хүндрэлүүд2.3 Төрөх үеийн хүндрэлүүд
2.3 Төрөх үеийн хүндрэлүүд
 
баасны шинжилгээ зассан
баасны шинжилгээ зассанбаасны шинжилгээ зассан
баасны шинжилгээ зассан
 
Мухар олгойн цочмог үрэвсэл
Мухар олгойн цочмог үрэвсэлМухар олгойн цочмог үрэвсэл
Мухар олгойн цочмог үрэвсэл
 
4. Жирэмсэн үед гарах физиологийн өөрчлөлтүүд
4. Жирэмсэн үед гарах физиологийн өөрчлөлтүүд4. Жирэмсэн үед гарах физиологийн өөрчлөлтүүд
4. Жирэмсэн үед гарах физиологийн өөрчлөлтүүд
 
6. Жирэмсэн эмэгтэйд үзүүлэх сувилахуйн тусламж үйлчилгээ
6. Жирэмсэн эмэгтэйд үзүүлэх сувилахуйн тусламж үйлчилгээ6. Жирэмсэн эмэгтэйд үзүүлэх сувилахуйн тусламж үйлчилгээ
6. Жирэмсэн эмэгтэйд үзүүлэх сувилахуйн тусламж үйлчилгээ
 
жирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн хэрэглээ
жирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн хэрэглээжирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн хэрэглээ
жирэмслэлтээс хамгаалах арга хэрэгслийн хэрэглээ
 
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдалкардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
кардиомиопати, зүрхний архаг дутагдал
 
шокын үеийн яаралтай тусламж
шокын үеийн яаралтай тусламжшокын үеийн яаралтай тусламж
шокын үеийн яаралтай тусламж
 
Артерийн даралт ихсэлт
Артерийн даралт ихсэлтАртерийн даралт ихсэлт
Артерийн даралт ихсэлт
 
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
#Түрүү булчирхайн хоргүй-томрол.pptx
 
нойр булчирхай
нойр булчирхайнойр булчирхай
нойр булчирхай
 

Viewers also liked (10)

HEON101 /2016-03-02/ Хичээл-6 /2-р хэсэг/
HEON101 /2016-03-02/ Хичээл-6 /2-р хэсэг/HEON101 /2016-03-02/ Хичээл-6 /2-р хэсэг/
HEON101 /2016-03-02/ Хичээл-6 /2-р хэсэг/
 
лекц 4 цочимог цус алдал т
лекц   4 цочимог цус алдал тлекц   4 цочимог цус алдал т
лекц 4 цочимог цус алдал т
 
цус алдалтийн үед үзүүлэ х анхны тусламж 1
цус алдалтийн үед үзүүлэ х анхны тусламж 1цус алдалтийн үед үзүүлэ х анхны тусламж 1
цус алдалтийн үед үзүүлэ х анхны тусламж 1
 
лекц 9 цус алдалт, үзүүлэх анхны тусламж
лекц 9 цус алдалт, үзүүлэх анхны тусламжлекц 9 цус алдалт, үзүүлэх анхны тусламж
лекц 9 цус алдалт, үзүүлэх анхны тусламж
 
цус алдалтын үед үзүүлэх анхны тусламж
цус алдалтын үед үзүүлэх анхны тусламжцус алдалтын үед үзүүлэх анхны тусламж
цус алдалтын үед үзүүлэх анхны тусламж
 
цус алдалтыг тогтоох
цус алдалтыг тогтоохцус алдалтыг тогтоох
цус алдалтыг тогтоох
 
цус алдалтын үед
цус алдалтын үедцус алдалтын үед
цус алдалтын үед
 
цус алдалт, анеми
цус алдалт, анемицус алдалт, анеми
цус алдалт, анеми
 
Лабораторийн шинжилгээ
Лабораторийн шинжилгээЛабораторийн шинжилгээ
Лабораторийн шинжилгээ
 
шээсний ерөнхий шинжилгээ
шээсний ерөнхий шинжилгээшээсний ерөнхий шинжилгээ
шээсний ерөнхий шинжилгээ
 

Similar to Төрсний дараах хожуу үеийн цус алдалт, авах арга хэмжээ

6.health assessment prenatal assessment
6.health assessment prenatal assessment6.health assessment prenatal assessment
6.health assessment prenatal assessment
Hishgeeubuns
 
Гипоспадия, hypospadias
Гипоспадия, hypospadiasГипоспадия, hypospadias
Гипоспадия, hypospadias
Naraa Bayarsaikhan
 
2.4 Кесар зүслэгээр төрөх арга
2.4 Кесар зүслэгээр төрөх арга2.4 Кесар зүслэгээр төрөх арга
2.4 Кесар зүслэгээр төрөх арга
saruul tungalag
 

Similar to Төрсний дараах хожуу үеийн цус алдалт, авах арга хэмжээ (20)

умайн хүзүүний хорт хавдар
умайн хүзүүний хорт хавдар умайн хүзүүний хорт хавдар
умайн хүзүүний хорт хавдар
 
Хөхний хорт хавдар
Хөхний хорт хавдарХөхний хорт хавдар
Хөхний хорт хавдар
 
Intussusception
IntussusceptionIntussusception
Intussusception
 
төрөлтийн 3- р үеийн физиологи, төрлөгийн гэмтэл
төрөлтийн 3- р үеийн физиологи, төрлөгийн гэмтэлтөрөлтийн 3- р үеийн физиологи, төрлөгийн гэмтэл
төрөлтийн 3- р үеийн физиологи, төрлөгийн гэмтэл
 
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
Перитонит peritonitis гяльтан хальсны үрэвсэл
 
Ивэрхий.pdf
Ивэрхий.pdfИвэрхий.pdf
Ивэрхий.pdf
 
умайн их биеийн өмөн
умайн их биеийн өмөнумайн их биеийн өмөн
умайн их биеийн өмөн
 
Ихэс түрүүлэлт Placenta previa.pptx
Ихэс түрүүлэлт Placenta previa.pptxИхэс түрүүлэлт Placenta previa.pptx
Ихэс түрүүлэлт Placenta previa.pptx
 
6.health assessment prenatal assessment
6.health assessment prenatal assessment6.health assessment prenatal assessment
6.health assessment prenatal assessment
 
ýíõýý
ýíõýýýíõýý
ýíõýý
 
Гипоспадия, hypospadias
Гипоспадия, hypospadiasГипоспадия, hypospadias
Гипоспадия, hypospadias
 
Өндгөвчний урагдал Апоплексия Ovarian apoplexy.pptx
Өндгөвчний урагдал Апоплексия Ovarian apoplexy.pptxӨндгөвчний урагдал Апоплексия Ovarian apoplexy.pptx
Өндгөвчний урагдал Апоплексия Ovarian apoplexy.pptx
 
Xөхний хавдар
Xөхний хавдарXөхний хавдар
Xөхний хавдар
 
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчин
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчинЖирэмслэлт ба зүрх судасны өвчин
Жирэмслэлт ба зүрх судасны өвчин
 
2.4 Кесар зүслэгээр төрөх арга
2.4 Кесар зүслэгээр төрөх арга2.4 Кесар зүслэгээр төрөх арга
2.4 Кесар зүслэгээр төрөх арга
 
үр хөндөлт
үр хөндөлтүр хөндөлт
үр хөндөлт
 
Cancer
CancerCancer
Cancer
 
Эхийн сувилахуй-II, тест
Эхийн сувилахуй-II, тестЭхийн сувилахуй-II, тест
Эхийн сувилахуй-II, тест
 
4. buur sheesnii zam
4. buur sheesnii zam4. buur sheesnii zam
4. buur sheesnii zam
 
нойр булчирхайн хорт хавдар
нойр булчирхайн хорт хавдарнойр булчирхайн хорт хавдар
нойр булчирхайн хорт хавдар
 

More from Наранчимэг Г.

More from Наранчимэг Г. (6)

БЗДХ өвчний үед хийгдэх лаборатори шинжилгээний аргууд
БЗДХ өвчний үед хийгдэх лаборатори шинжилгээний аргуудБЗДХ өвчний үед хийгдэх лаборатори шинжилгээний аргууд
БЗДХ өвчний үед хийгдэх лаборатори шинжилгээний аргууд
 
Trichomonas vaginalis
Trichomonas vaginalisTrichomonas vaginalis
Trichomonas vaginalis
 
Төмсөг түүний үүсэл хөгжил, макро микро бүтэц
Төмсөг түүний үүсэл хөгжил, макро микро бүтэцТөмсөг түүний үүсэл хөгжил, макро микро бүтэц
Төмсөг түүний үүсэл хөгжил, макро микро бүтэц
 
Нурууны өвдөлтийн физик эмчилгээ
Нурууны өвдөлтийн физик эмчилгээНурууны өвдөлтийн физик эмчилгээ
Нурууны өвдөлтийн физик эмчилгээ
 
Нурууны өвдөлтийн үеийн сэргээн засах эмчилгээ
Нурууны өвдөлтийн үеийн сэргээн засах эмчилгээНурууны өвдөлтийн үеийн сэргээн засах эмчилгээ
Нурууны өвдөлтийн үеийн сэргээн засах эмчилгээ
 
Жирэмслэлтээс хамгаалах аргууд
Жирэмслэлтээс хамгаалах аргуудЖирэмслэлтээс хамгаалах аргууд
Жирэмслэлтээс хамгаалах аргууд
 

Төрсний дараах хожуу үеийн цус алдалт, авах арга хэмжээ

  • 1. А-401 Г. НАРАНЧИМЭГ ТӨРСНИЙ ДАРААХ ХОЖУУ ҮЕИЙН ЦУС АЛДАЛТ, АВАХ АРГА ХЭМЖЭЭ
  • 2. • Төрсний дараа үтрээнээс 500мл-ээс дээш цус төрөх замаас гарвал төрсний дараах цус алдалт гэж үзнэ.
  • 3. ТӨРСНИЙ ДАРААХ ҮЕИЙН ХОЁРДОГЧ ЦУС АЛДАЛТ: • Хүүхэд төрснөөс хойш 24 цагаас хойших хугацаанд цус алдахыг хоёрдогч цус алдалт гэнэ. Хоёрдогч цус алдалт ховор тохиолдох бөгөөд гол төлөв үрэвслийн шалтгаантай байдаг.
  • 4. ХОЁРДОГЧ ЦУС АЛДАЛТЫН ШАЛТГААН: • Цэлмэн бүрхүүл, хальсны үрэвсэл (хорионамнионит) • Умайн салст бүрхэвчийн үрэвсэл • Үжлийн шалтгаантай цусны бүлэгнэх тогтолцооны өөрчлөлт • Ихсийн ургацаг • Умайн хавдартай төрөлт
  • 5. ЭМНЭЛ ЗҮЙ: •Төрсний дараах хожуу үед цус алдах шинж тэмдгээр эмнэлзүй илэрнэ. Хоёрдогчоор цус алдалтын шалтгаантай уялдаж эмнэлзүйн шинж тэмдэг бага зэрэг ялгаатай боловч гол шинж тэмдэг нь их бага хэмжээгээр цус алдах явдал юм.
  • 6. ЭМНЭЛ ЗҮЙ: • Арьс салст цайх (зовхи, амны эргэн тойронд, алга цайх) • Арьс хүйтэн, хүйтэн хөлс гарах • Амьсгал хурдсах (1 хоромд 30-с олон) • Судасны цохилт түргэсэх, сул тэмтрэгдэх (110-с олон ) • Баримжаа алдах, ухаангүй болох • Шээсний гарц багасах ( цагт 30 мл-с бага)
  • 7. ЭМНЭЛ ЗҮЙ: Баримжаа алдах, ухаангүй болох Арьс салст цайх Хүйтэн хөлс гарах Амьсгал хурдсах
  • 8. ЭМЧИЛГЭЭ: • Хэрвээ хүнд хэлбэрийн цус багадалттай байвал (гемоглобин 7г/л-с бага эсвэл гематокрит 20%-иас бага) цус сэлбэж, төмрийн бэлдмэл, фолийн хүчлийг уулгана. • Хэрвээ халдварын шинж тэмдэгтэй (халуунтай, үтрээнээс эвгүй үнэртэй ялгадастай) байвал умайн үрэвсэл гэж үзээд антибиотикоор эмчилнэ. • Окситоцины төрлийн эмүүд хэрэглэнэ.
  • 9. ЭМЧИЛГЭЭ: • Умайн хүзүү нээлттэй бол ихсийн үлдэгдэл буюу том нөжийг саатсан ихсийг гаргахтай адил аргаар авна. • Хэрвээ умайн хүзүү хаалттай бол умайгаас ихсийн хэсгийг соруулж авна. • Цус алдалт үргэлжилж байвал умайн ба умай-өндгөвчийн тараагуур судсанд оёдол тавих эсвэл умай авах мэс засал хийнэ.
  • 10. ЦУС АЛДАЛТЫГ ТОГТООХ АРГУУД: • Умайн булчингийн агшилт сайжруулах (эмийн, химийн, механик, физик) • Умайд очих цусны хэмжээг багасгах (гол судас болон умайн том судсуудыг дарах) • Мэс заслын (умайн зарим судас боох, умайг үтрээний дээгүүр тайрах, бүтнээр нь авах) • Цусны бүлэгнүүлэх үйл ажиллагааг сайжруулах
  • 11. ЗААВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ДЭС ДАРААЛСАН АРГА ХЭМЖЭЭ: • Бургуйгаар шээс авах, хойтохын үеийг оновчтой удирдаж явуулах • Умайд гадна иллэг хийж, хэвлийд хүйтэн жин тавина • Умай агшаах эм (окситоцин, эргометрин, метилэргометрин) судсанд болон умайн бүлчинд тарих • Үтрээ, арын хүнхрээнд эфирт норгосон чихээс тавих
  • 12. ЗААВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ДЭС ДАРААЛСАН АРГА ХЭМЖЭЭ: • Цус алдалт үргэлжлэх хандлагатай бол умайн хөндийг гараар шалгана. • А. Оношийн: Умайн агшилт хэр зэрэг байгаа, ихсийн хэсэг үлдсэн эсэхийг тогтооно • Б. Эмчилгээний: Зангидсан гар дээр хавсарсан иллэг хийх (Губарев-Рачинскийн арга), умайн судсууд дарах (Бакшеев, Соколов, Цвейфел, Снегирев-Соколовын арга) зэрэг нь умайд механик цочруул болж умайг агшаадаг.
  • 14. ЗААВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ДЭС ДАРААЛСАН АРГА ХЭМЖЭЭ: • Гол судсыг гараар болон аппаратаар нуруунд шахаж 20-30 минут дарах (Гентер, Бакшеевын арга). Энэ нь умайд очих цус багадахад , умай цочирч агшдаг. • Умайн хүзүүний арын уруулд Лосицкийн оёдол тавих. Энэ нь уруулын салст, хүзүүнд шилжих заагт бүдүүн кетгутээр хөндлөн (зүү орсон гарсан зай 5-6см) оёдол тавихад мэдрэлийн төгсгөл цочирсноос умай агшдаг
  • 16. УМАЙН ХҮЗҮҮНИЙ АРЫН УРУУЛД ЛОСИЦКИЙН ОЁДОЛ ТАВИХ
  • 17. ЗААВАЛ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ДЭС ДАРААЛСАН АРГА ХЭМЖЭЭ: • Умайн артерийн уруудах салаанд Генкел- Тиканадзен-Бакшеевын хавчуур тавина • Дээрх аргууд үр дүн өгөхгүй бол умайд чихээс тавина. 4 давхар 20 метр самбай норгож эсвэл резинэн баллонд шингэн юмуу хий дүүргэдэг. • Эцсийн арга хэмжээ нь мэс засал юм. Цицишвилийн аргаар умайн судас боох, умайг үтрээний дээгүүр тайрах юм уу умайг авах мэс засал хийнэ.
  • 21. УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭЛТ: • Хоёрдогч цус алдалтын гол 2 шалтгаанаас урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авна. • Умайн салстын үрэвсэл ба ихэс үлдэхээс сэргийлнэ. • Халдвараас сэргийлэх, төрөлтийн үед халдваргүйжүүлэх дэглэмийг чанд сахина. • Ургийн шингэн хугацаанаас өмнө эсвэл эрт гарсан байвал олон удаа үтрээний үзлэг хийхээс аль болох зайлсхийнэ.
  • 23. • Умайн болон төрөх замын зөөлөн эдийн гэмтэл, урагдалгүй, ихсийн хэсэг эд үлдээгүй байхад умайн агшилтын эмгэгээс улбаатай цус алдвал умайн сул агшилт гэж үзнэ. Умайн агшилтын эмгэгээс цус алдахыг умайн сул агшилт-гипотони, умай агшилтгүй болох-атони гэсэн 2 ойлголтонд хамруулна.
  • 24.
  • 25. УМАЙН СУЛ АГШИЛТЫГ ҮҮСГЭХ ШАЛТГААН: • Төрөх хүчний сулралттай төрөлт • Төрөх үйл ажиллагааны зохицуулгын алдагдал • Умай хэт сунах (ихэр жирэмсэн, ураг орчмын шингэн их, том урагтай төрөлт) • Умайд урьд нь үүссэн сорвижилт
  • 26. УМАЙН СУЛ АГШИЛТЫГ ҮҮСГЭХ ШАЛТГААН: • Умайн уртай жирэмслэлт, төрөлт • Умайн гажиг хөгжил • Төрөлтийг буруу удирдах • Төрөлтийг сэдээх, түргэсгэх эмчилгээг оновчгүй хийх • Төрөгч эхийн сэтгэл зүй хямрал, хэт ядрах
  • 27. ЭМНЭЛЗҮЙ: • Умайн сул агшилтыг оношлоход бэрхшээл багатай, гагцхүү умай, төрөх замын урагдал болон ихсийн эд хэсэг үлдээгүй байх ёстой. • Умайн агшилт сайн мэдэгдэхгүй • Умайд иллэг хийхэд агшилт сайжирч удалгүй умай улбайна • Цус нэг хэсэгтээ тогтоод умай сулрах үед цус бүлэн холилдон гарна • Умайгаас цус алдана
  • 28. ЭМЧИЛГЭЭ: • Умайд иллэг хийнэ • Окситоцины төрлийн эмүүдийг хавсарган хэрэглэнэ. • Урьдчилан цус бэлтгэж, цус сэлбэнэ. • Цус алдалт үргэлжилбэл: Ихсийн бүрэн бүтэн байдлыг эргэн шалгана. Ихсийн хэсэг үлдсэн байвал умайн хөндийгөөс ихсийн эдийг авна. • Цусны бүлэгнэлтийг шалгана. Хэрвээ 7 хормын дараа цус бүлэгнэхгүй байвал цусны бүлэгнэлтийн эмгэг гэж үзнэ.
  • 29. ЭМЧИЛГЭЭ: • Цус алдалт үргэлжилбэл: • 2 гараараа умайг шахаж, иллэг хийж дарна. Ариун бээлий өмсч, үтрээгээр гараа оруулж умай болон умайн хүзүүнд байгаа цусны бүлэнг гаргана. Гараа атгана. Атгасан гарыг үтрээний урд хүнхрээнд байрлуулж умайн урд хананд дарж шахна. Нөгөө гараар хэвлийн гаднаас умайн ар хананд байрлуулж умайн ар хана руу шахаж дарна. Цус тогтож, умай агших хүртэл дарна.
  • 30. УМАЙД 2 ГАРЫН ХАВСАРСАН ИЛЛЭГ ХИЙНЭ
  • 31. ЭМЧИЛГЭЭ: • Гол судсыг цус алдалт зогстол дарна. • Цус алдалт үргэлжилбэл: Умайн болон умай-өндгөвчний тараагуур судсанд оёдол тавина.
  • 32. ЭМЧИЛГЭЭ: • Умайн сул агшилтын үед мэргэжлийн эмч нар B-Lynch-ийн оёдол тавих мэс заслыг хийнэ. Дараах сонголтыг харгалзан үзнэ: • Умай болон төрөх зам гэмтэлгүй байна. • Их хэмжээний цус алдалттай байна. • Цус алдалтын хэмжээ 1000,0-аас дээш цааш гарах хандлагатай. • B-Lynch-ийн мөрөвчлөх оёдол тавих техникийг бүрэн эзэмшсэн эмч хийнэ. • Мэдээ алдуулах, сэхээн амьдруулах арга хэмжээг авна.
  • 36. •Эх барихын хурц цус алдалтын үед илэрдэг, төв мэдрэлийн тогтолцоо, цусны эргэлт, амьсгал, бодисын солилцоо зэрэг бие махбодын амьдралын чухал эрхтнүүдийн үйл ажиллагааны даамжирсан дутагдлыг эх барихын дайрлага буюу шок гэнэ.
  • 37. АНГИЛАЛ: • Үүссэн шалтгаанаар нь: • Цус алдалтын (ихэс түрүүлэх, ховхрох, умайн гипотони, атони) • Гэмтлийн (мэс заслын, умайн урагдал, умайн гадуурх жирэмслэлт) гэж ангилдаг. • Эмнэл зүйгээр нь: • Ээнэгшилтэй • Хагас ээнэгшилтэй • Ээнэгшил алдагдсан
  • 38. ЭМНЭЛ ЗҮЙ: • Ээнэгшил алдагдаагүй үед: Зүрх судасны системийн талаас илэрсэн өөрчлөлт үйл ажиллагааны шинжтэй, биемахбод алдсан цусыг нөхөж чадна. Өвчтөн ухаантай, арьс салст цайвар, мөчдүүд хөх, хөрсөн, судасны хүчдэл, дүүрэлт сул, артерийн даралт буурсан, шээсний гарц бага байна.
  • 39. ЭМНЭЛ ЗҮЙ: • Хагас ээнэгшилтэй үед: Захын судас агшиж, зах хязгаарын хэсгийн даралт сайжирлаач зүрхний үйл ажиллагаанд нөлөөлж чадахгүй, цусны эргэлтийн хямрал улам гүнзгийрч, артерийн даралтын бууралт нь биемахбод хязгаарын цусыг төвлөрүүлж, цусны гемодинамик хэвд оруулах зохицуулалтаас хамаарахгүй болдог.
  • 40. ЭМНЭЛ ЗҮЙ: • Ээнэгшилээ алдсан үед: Эмнэл зүйн хувьд онц ялгарахгүй боловч эмгэг өөрчлөлтүүд гүнзгийрсэн, хялгасан судсанд цусны зогсонги үүсэж, сийвэн судаснаас гадагшилж, улаан эс бөөгнөрдөг, хүчилтөрөгчийн гүнзгий дутагдал, хүчилшилт, артерийн даралт 60 мм.мубаас доош байна. Цаашид даамжран үхлүүд (терминаль) байдалд ордог ба энэ нь эмнэл зүйн үхлийн өмнөх (предагональ) , эмнэл зүйн үхэл (агональ) гэсэн 2 үе шаттай.
  • 41. ЭМНЭЛ ЗҮЙ: • Үхлийн өмнөх шат: Артерийн даралт хэмжигдэхгүй, гүрээ, дунд чөмөгний артер дээр лугшилт мэдрэгдэж болно, амьсгал өнгөц, хурдан, заримдаа хөөрөлд орж, мөчнүүд савах хэлбэрийн хөдөлгөөн хйинэ. • Үхлийн шат: Зүрх, амьсгал зогсоно. 5-7 минут үргэлжлээд биологийн үхэлд шилждэг.
  • 42. МӨН ЦУС АЛДАЛТЫН ШОКЫГ ЭМНЭЛ ЗҮЙН ИЛЭРЛИЙГ 4 ЗЭРЭГ БОЛГОН АНГИЛДАГ. • I зэрэг: Эргэлдэх цусны хэмжээ 15% хүртэл хомсдоно • II зэрэг: Эргэлдэх цусны хэмжээ 30% хүртэл хомсдоно. • III зэрэг: Эргэлдэх цусны хэмжээ 30-40% хомсдоно. • IV зэрэг: Эргэлдэх цусны хэмжээ 40% түүнээс дээш хомсдоно.
  • 43. ОНОШЛОГОО: • Дээр дурьдсан эмнэл зүйг үндэслэх • Цус алдалтын шокын хэлбэрийг эмнэлзүйн лабораторын хослолоор тодорхойлно. • Дайрлагын индекс (Алговерийн индекс). • Цусны нягтрал ба гематокритын хэмжээгээр алдсан цусыг Барашковын аргаар тодорхойлно • Дайрлагын байдалд байгаа өвчтөний шээс нам нягтралтай, уурагтай, цилиндр ба бөөрний хучуур эсүүд байдаг.
  • 44. ДАЙРЛАГЫН ИНДЕКС (АЛГОВЕРИЙН ИНДЕКС). • Өвчтөний хүнд, хөнгөний байдалд үнэлгээ өгөхөд чухал ач холбогдолтой. ДИ-н хэвийн үзүүлэлт нь 0.5-0.54% байдаг. Өөрөөр хэлбэл судасны лугшилтын тоо 1 минутанд 60 удаа, артерийн даралт 120 мм.муб-тай байхад шокын индекс (60:120)=0.5 байна.
  • 45. ДАЙРЛАГЫН ИНДЕКС (АЛГОВЕРИЙН ИНДЕКС). Алдсан цусны хэмжээ, % Алговерийн индекс 10 0.8 ба түүнээс бага 20 0.9-1.2 30 1.3-1.4 40 1.5 ба түүнээс их
  • 46. ЭМЧИЛГЭЭ: • Цусны бүлэг яаралтай тодорхойлно. • Цусны дэлгэрэнгүй шинжилгээ (бүлэгнэлт) хийнэ. • Шинжилгээний нэгэн зэрэг хүчилтөрөгчийг чийглэж амьсгалуулна. • Венийн 2-оос доошгүй судсанд уян зүү тавьж физиологийн уусмалыг түргэн урсгаж сэлбэн, эргэлдэх шингэний эзэлхүүнийг нөхнө
  • 47. ЭМЧИЛГЭЭ: • Хүчил шүлтийн байдлыг хэвийн болгох зорилгоор 4% Содын уусмалыг 1кг жинд 1.5- 2.0 мл байхаар тооцоолж хийнэ. • Амьдралын чухал эрхтнүүдийн үйл ажиллагааг дэмжих эмчилгээ хийнэ.
  • 49. • Цус судсандаа их хэмжээгээр бүлэгнэснээс шалтгаалан их хэмжээний цусны бүлэн, тромбо үүсэхийн зэрэгцээ цусны бүлэгнэх үйлийн эсрэг ба хялгасан судасны ханыг хордуулдаг фибринолиз, задралын бүтээгдэхүүний үйл ажиллагааг идэвхжүүлдэг. Дээрхийн нөлөөгөөр маш хүнд хэлбэрийн цус алдах, цус алдамтгай болох хам шинж илэрдэг.
  • 50.
  • 51. ШАЛТГААН: • ЦТБ хам шинж нь бие даасан эмгэг биш , эх барихын хүндрэл болон бусад шалтгаанаас үүсч цус алдалтыг нөхцөлдүүлдэг эмгэг юм. • Бүх хэлбэрийн шок (цус алдалтын, үжлийн, анафилаксийн гэх мэт) • Бүлэг тохироогүй цус сэлбэх • Бүх төрлийн цус алдах эрсдэл бүхий эмгэгүүд
  • 52. АНГИЛАЛ: • Эмнэлзүйн явцаар нь: Хурц Хурцавтар Архаг • Эмнэлзүйн үе шатаар: • I үе – Цусны бүлэгнэх идэвхи ихэссэн (гиперкоагуляци) • II үе – Цусны бүлэгнэх чадвар буурсан фибринолизин идэвхжээгүй (гипокоагуляци) • III үе – Цусны бүлэгнэх чадавхи буурсан, фибринолизин идэвхжсэн • IV үе – Цус бүлэгнэх чадвараа бүлэн алдсан
  • 53. ЦТБ ХАМ ШИНЖИЙН ЭМНЭЛЗҮЙ НЬ ҮЕ ШАТААСАА ИХЭЭХЭН ХАМААРДАГ. Үе шат Эмнэлзүйн шинж 1. Гиперкоагуляци Ядрамтгай, тайван биш, арьс хүрэн улаан, хөх бор туяатай 2. Гипокоагуляци, фибринолизийн түгээмэл идэвхжил үгүй Умайгаас, шархнаас гарах цусны хэмжээ нэмэгдэнэ, хамраас цус гарна, арьсан дээр тууралт гарна, цус хөвсгөр нөжтэй гарах авч нөж нь амархан хайлдаг.
  • 54. Үе шат Эмнэлзүйн шинж 3. Гипокоагуляци, фибринолизийн түүгэмэл идэвхжилттэй, 2догч фибринолиз үүсдэг. Бүлэнгүй шингэн цус гарна, тариа хийсэн газар, мэс заслын шархнаас цус гоожино, шээс цустай гарна, серозон хөндийнүүдэд цусархаг шингэн хуримтлагдана. 4. Цус бүлэгнэх чадвараа бүрэн алдсан 3-р шатныхтай ижил
  • 55. ОНОШЛОГОО: •Эмгэгийн үе шат бүрт эмнэлзүйн өөр өөр шинжүүд илэрдэг тул онош тавихад лаборатори шинжилгээ ихээхэн ач холбогдолтой.
  • 56. ОНОШЛОГОО • Цусны бүлэгнэлтийн хугацааг Ли- Уайтын аргаар тодорхойлно. Хуурай цэвэр хуруу шилэнд өвчтөний венийн судаснаас 1мл цусыг өөрийн урсгалаар нь авч цус бүрэн бүлэгнэх хүртэл хуруу шилээ хөдөлгөөнгүй байлгана. Хэвийн үедээ цусны бүлэгнэх хугацаа 5-12 минут байна.
  • 57. ОНОШЛОГОО • Бүлэн аяндаа уусах – Цусны бүлэгнэлтийг тогтооход хэрэглэсэн цустай хуруу шилээ 37 градусын термостатанд тавина. 15-20 минутын дараа бүлэн үүсэх нь ½-ээр багасаж бүлэн аяндаа уусаж байгаа нь цусанд плазмины идэвхжил ихэссэнийг гэрчилнэ.
  • 58. ОНОШЛОГОО • Тромбин-тестийг тодорхойлох – 0.2 мл тромбин-тест агуулсан уусмалтай хуруу шилэндээ 0-5 мл цус буюу цитратын сийвэн хийж секундометрээр хугацааг тотооход хэвийн үед 7-11 секундын дотор бүлэн үүснэ. Хэрэв 7- 11 секундын дотор бүлэн үүсч байвал фибриногенийн концентраци 2-4 г/л байна. Хэрэв бүлэгнэлтийн хугацаа 60 секунд хүртэл ихсэх юмуу бүлэн үүслээ ч хөвсгөр байвал фибриногенийн хэмжээ багассаныг гэрчилнэ.
  • 59. Үе шат Эмчилгээ I шат Цусны бүлэгнэлтэнд идэвхитэй засал хэрэглэхгүй. ЦТБ хам шинжээс урьдчилан сэргийлж доорх шингэн эмчилгээг хийнэ.  Цусны реологи чанарыг сайжруулахын тулд Реополиглюкин 300-400 мг-г дезагреганттай хавсарч хийнэ. Дезагрегант: 100 мг тренталыг 100 мл хлор натрийн уусмал эсвэл 0.5%-2 мл курантил хийнэ.  Гепарин эхлэх тунг 50 нэгж/кг цаашид тунг багасгаж 0.9% NaCl ба 5%-100 мл глюкозын уусмалд найруулж цусны бүлэгнэх хугацааг (Ли-Уайт) 15-20 минут байлгана.  Кортикостеройд, преднизолоныг 0.5-1 мг/кг тооцож гемодинамик үзүүлэлтээс хамаарч хийнэ. II шат  Урсах чадварыг нэмэгдүүлэх уусмалаар эхэлнэ. Реополиглюкин 400 мл, альбумин 5% 200-400 мл хийнэ.  Преднизолонийг 1 кг жинд 1-1.5 мг-р бодож хийнэ.  Цусны бүлэгнэх хугацаа 15 минут хүртэл уртасхад гепарин 30 нэгж/кг, 0.9% NaCl, 5% глюкозын уусмалд шингэлж цусны бүлэгнэх хугацааг байнгын хяналтанд хэрэглэнэ. Нийт тун 5000ЕД-ээс хэтрэхгүй. Эмчилгээний явцад гепарины тун ихэссэн үед 100 нэгж гепариныг 1%-ийн протамин сульфатын 0.1 мл-ээр саармагжуулна.  Прокоагулянтаар орлуулах эмчилгээ. Хуурай сийвэн, хөлдөөсөн шинэ сийвэн 500 мл хүртэл, 3-5 хоног хадгалсан шинэ цус
  • 60. Үе шат Эмчилгээ III шат  Инкубатор протеаз: Контрикал 50-60Т. Гордокс 300-500ТЕд  Прокоагулянтууд: Хуурай сийвэн, хөлдөөсөн шинэ сийвэн 500-750 мл, Фибриногены – 1г, Хемоглобин 100 г/л-ээс багассан үед түвшинг дээшилтэл хийнэ.  Тромбоцитын хемостазын үеийг идэвхжүүлэх бэлдмэлд: Желатин 10% 30-40 мл, дицинон 500-750мг судсанд, шээсний гарц цагт 60-80 мл-ээс багагүй байх ёстой. Үүнээс буурсан үед сэдээлт: Эуфиллин, лазикс, трентал, шүлтлэг уусмал хэрэглэнэ. Осмодиуретикуудыг болгоомжтой хэрэглэнэ. Кортикомтеройд дааврын хэмжээг II зэрэгтэй адил тооцно. IV шат  Фибрин уусгалтын эсрэг бэлдмэлийг өндөр тунгаар эмчилгээг эхэлнэ. Контрикал – 100000АТрЕ ба гордокс 600000-1000000 нэгжээр  Гепарин хэрэглэхгүй.  Кортикостеройд дааврууд: Преднизолон 2-3 мг/кг  Орлуулах эмчилгээ. Хуурай сийвэн, хөлөөсөн шинэ сийвэн, 1000 мл хүртэл, фибриноген 3-4 гр, хадгалсан шинэ цусыг хемоглобин 100 г/л, гематокрит 0.35 г/л хүртэл хийнэ. Үүнд: 5%-100мл ЕАК, 5 мл адроксона 2-3 ампул, хуурай тромбин 400-600ед. Гемодинамик, шингэний тэнцвэр, электролитууд, хүчил шүлтийн байнгын хяналтанд байлгана.
  • 61. АШИГЛАСАН НОМ, МАТЕРИАЛ • “Жирэмслэлт төрөлтийн хүндрэлийг удирдах нь” (эмч, эх баригч нарт зориулсан удирдамж) 119, 127-р хуудас • Б. Шижирбаатар “Эх барих” 319, 327, 331-р хуудас • Т. Эрхэмбаатар “Эх барихын тулгамдсан эмгэг” 467, 519, 554-р хуудас • Интернэт