1. Bab : 6
Sintaksi

2. Sintaksis:
•Sintaksis ialah cabang ilmu bahasa yang
mengkaji bentuk, struktur, dan binaan atau
konstruksi ayat.
•Sintaksis bukan sahaja mengkaji proses
pembinaan ayat tetapi juga hukum-hukum yang
menentukan bagaimana perkataan disusun
dalam ayat.

3. Konsep ayat
•Unit pengucapan yang tertinggi dalam
susunan tatabahasa.
•Mengandungi makna atau idea yang lengkap.
•Diucapkan dengan intonasi yang sempurna

4. •Pola ayat inti terbahagi kepada empat jenis pola
berdasarkan jenis-jenis unsur yang hadir dalam
konstituen subjek dan konstituen predikat.
• Konstituen ini boleh terdiri daripada frasa nama,
frasa kerja, frasa adjektif dan frasa sendi nama.
Pola-pola ayat inti ini adalah gabungan frasa- frasa
tersebut.
Pola Subjek Predikat
FN + FN Suhanis pelajar maktab.
( frasa nama) ( frasa nama)
FN + FK Kathy sedang memasak
( frasa nama) (frasa kerja)
FN + FA Lo Bing Bing rajin
( frasa nama) (frasa adjektif)
FN + FSN Si Putih di kantin.
( frasa nama) (frasa sendi nama)

5. Unsur/Komponen Ayat
Sesuatu ayat mesti mengandungi subjek dan predikat.
Dalam struktur dasarnya, ayat terbentuk daripada susunan
subjek diikuti oleh predikat.
Ayat → subjek + predikat
Contoh: Siti + membaca buku di dalam biliknya.
Siti - subjek.
Membaca buku di dalam biliknya - predikat.

6. Selain subjek dan predikat, sesuatu ayat mungkin juga
mengandungi objek, pelengkap dan keterangan/penerang.
Objek ialah unsur yang hadir selepas frasa kerja transitif.
Oleh itu, objek ialah sebahagian daripada predikat.
Contoh: Ali + memukul ular itu.
Ali - subjek
Memukul ular itu - predikat
Memukul - frasa kerja transitif
Ular itu - objek

7. Pelengkap pula ialah unsur yang hadir selepas sesetengah
frasa kerja tak transitif. Oleh itu, pelengkap juga ialah
sebahagian daripada predikat.
Contoh: Siti + pergi ke sekolah.
Siti - subjek
Pergi ke sekolah – predikat
Pergi - frasa kerja tak transitif
Ke sekolah - pelengkap

8. Keterangan boleh hadir dalam pelbagai posisi ayat tetapi ia
boleh dibahagikan kepada dua kategori utama, iaitu
keterangan subjek dan katerangan predikat. Keterangan
subjek hadir sebelum/selepas subjek dan membentuk
sebahagian daripada subjek.
Contoh: Seorang pelajar + dipilih untuk menyertai program
itu.
Seorang pelajar - subjek
Seorang - keterangan (bilangan

9. Jenis-jenis Ayat
Pada umumnya terdapat dua jenis ayat sahaja iaitu ayat dasar dan ayat
terbitan.
Ayat Dasar
Ayat yang belum melalui proses transformasi, iaitu
penyisipan/penambahan, pengguguran atau pergerakan unsur
(perkataan/frasa/klausa). Ia ialah ayat asal yang daripadanya
diterbitkan ayat jenis lain (ayat terbitan).

10. Ada empat pola ayat dasar (berdasarkan susunan subjek + predikat).
a) FN + FN
Siti + guru.
b) FN + FAdjektif
Siti + pandai.
c) FN + FSN (sendi nama)
Siti + di dalam bilik.
d) FN + FKerja
Siti + tidur.

11. Jenis
Ayat Terbitan
Ayat terbitan diterbitkan daripada ayat dasar melalui mana-mana
proses transformasi. Dari segi bilangan klausa yang terdapat di
dalamnya, ayat terbitan dapat dibahagikan kepada dua jenis, iaitu
ayat tunggal dan ayat majmuk. Dari segi tujuan pula, ayat
terbitan dapat dibahagikan kepada beberapa jenis. Antaranya
adalah penyata, ayat soal, ayat perintah dan ayat seru.

12. a) Ayat Tunggal
Ayat yang mengandungi satu klausa/ayat sahaja.
Contoh: Siti guru sekolah rendah.
Siti tidur di dalam biliknya.
b) Ayat Majmuk
Ayat yang mengandungi dua atau lebih klausa di dalamnya. Berdasarkan
status klausa
yang menganggotainya, ayat majmuk dapat dibahagikan kepada tiga
jenis, iaitu
gabungan, pancangan dan campuran.

13. a) Ayat majmuk gabungan
Ayat yang mengandungi dua atau lebih ayat/klausa yang sama taraf
(tiada
ayat/klausa induk). Sebagai contoh, enam ayat yang berikut boleh
digabungkan
menjadi satu ayat majmuk.
1. Dia pandai menyanyi.
2. Dia pandai berlakon.
3. Dia pandai menggubah lagu.
4. Dia pandai mengarah filem.
5. Dia pandai menulis skrip.
6. Dia pandai berlawak.

14. b) Ayat majmuk pancangan
Ayat yang mengandungi dua ayat yang tidak sama taraf (satu ayat induk
dan satu
lagi ayat kecil / klausa).
Nota: Ayat induk ialah ayat yang wujud secara bebas (tidak bergantung
pada kewujudan
ayat lain) sementara ayat kecil ialah ayat yang wujud secara terikat
(kewujudannya
bergantung pada kewujudan ayat induk).
Dari segi jenis kata hubung yang berfungsi menghubungkan klausa induk
dengan
klausa kecil di dalamnya, ayat majmuk pancangan dapat dibahagikan kepada
dua
jenis, iaitu komplemen dan relatif.

15. Ayat majmuk pancangan komplemen (”bahawa”,
”supaya”/”agar”)
Dia menegaskan bahawa kejayaannya dicapai melalui usaha dan
pengorbanan.
Ayat induk : Dia menegaskan ”sesuatu”.
Ayat kecil : bahawa kejayaannya dicapai melalui usaha dan
pengorbanan.
Perhatikan: Kewujudan ayat kecil ”bahawa kejayaannya dicapai
melalui usaha
dan pengorbanan” adalah terikat dengan kewujudan ayat induk ”dia
menegaskan sesuatu”.

16. ii) Ayat majmuk pancangan relatif (”yang”)
Orang yang meminjam buku itu (ialah) Ali.
Ayat induk : Orang meminjam buku itu.
Ayat kecil : Orang itu (ialah) Ali.
c) Ayat Majmuk Campuran
Ayat yang mengandungi dua atau lebih ayat pelbagai jenis.
Contoh: Ali membaca buku tetapi kawan-kawannya yang keletihan telah
tidur
nyenyak di dalam bilik masing-masing.
Ali membaca buku. – ayat dasar.
Kawan-kawannya yang keletihan .... – ayat majmuk pancangan relatif.

17. Ragam Ayat
1. Terdapat empat jenis ragam ayat dalam
bahasa Malaysia, iaitu:
(a) ayat penyata;
(b) ayat tanya;
(c) ayat perintah;
(d) ayat seruan.

18. 2. Keterangan dan contoh ayatayat tersebut adalah seperti berikut:
(a) Ayat penyata
1. Ayat yang menceritakan sesuatu hal atau memberitahu tentang sesuatu
hal.
2. Ayat penyata dikenali juga sebagai Ayat Berita atau Ayat Keterangan.
Ayat penyata ialah ayat yang menyatakan atau menerang­kan sesuatu
cerita, benda, kejadian, dan sebagainya.
Contohnya:
i. Kakak sedang menyiram bunga.
ii. Lembu itu akan dijual.
Budak-budak itu bermain di tepi longkang

19. (b) Ayat tanya
1. Ayat yang digunakan untuk menanyakan sesuatu hal.
Ayat tanya ialah ayat yang digunakan
untuk menanyakan sesuatu perkara, tempat, benda, manusia,
binatang dan sebagainya.
2. Ayat tanya terbahagi kepada dua iaitu :
a. Ayat Tanya Dengan Kata Tanya.
b. Ayat Tanya Tanpa Kata Tanya.

20. Ayat Tanya Dengan Kata Tanya.
1. Ayat ini menggunakan kata tanya seperti apa, siapa, berapa, bila,
mana, bagaimana, kenapa dan mengapa.
2. Diakhiri dengan partikel -kah.
Contoh : Siapakah nama bapa kamu ?
Ayat Tanya Tanpa Kata Tanya
1. Ayat ini tidak menggunakan kata tanya.
2. Ayat ini diucapkan dengan meninggikan nada suara pada akhir
ayat penyata.
3. Dalam penulisan, lambang tanda tanya digunakan ( ? )
contoh : Kamu belum hantar buku itu ?

21. (c) Ayat perintah
1. Ayat yang digunakan untuk menyuruh seseorang melakukan sesuatu.
Ayat perintah ialah ayat yang menyuruh, melarang,
mempersilakan, ataumeminta seseorang melakukan sesuatu.
2. Ayat perintah terbahagi kepada
a. Ayat Suruhan
b.Ayat Permintaan
c.Ayat Larangan
d.Ayat Silaan

22. a. Ayat Suruhan
1. Ayat ini bertujuan memberi arahan atau perintah.
2. Partikel -lah boleh digunakan untuk tujuan melembutkan ayat.
Contoh : Hantarlah buku itu sebelum pulang.
Turunlah dari sini sekarang juga.
Cuci kasut kamu. (suruhan)

23. b. Ayat Permintaan
1. Ayat ini bertujuan memohon pertolongan dan permintaan.
2. Ia menggunakan perkataan tolong dan minta pada permulaan
ayat.
Contoh : Tolong bawakan minuman ini ke dapur.
Minta hadirin semua bergerak ke ilik jamuan.
Tolong jemurkan pakaian itu. (permintaan

24. c. Ayat Larangan
1. Ayat ini bertujuan melarang melakukan sesuatu .
2. Ia menggunakan kata silaan seperti usah, tak usah dan jangan.
3. Partikel -lah boleh digunakan untuk melembutkan ayat.
Contoh : Jangan minum air itu.
Usahlah menangis lagi.
Jangan petik bungs itu.(Larangan)

25. d. Ayat Silaan
1. Ayat ini bertujuan mempersilakan atau menjemput seseorang.
2. Ia menggunkan kata silaan seperti sila dan jemput pada
permulaan ayat.
3. Partikel -lah boleh digunakan.
Contoh : Sila bawa sejadah bila ke surau.
Jemputlah menikmati
Datanglah ke rumah saya. (silaan)

26. (d) Ayat seruan
Ayat seruan diucapkan untuk melahirkan perasaan seperti takut,
marah, hairan, dan terkejut, sakit, hairan dan sebagainya.
Ayat seruan diakhiri dengan tanda seru ( ! )
3. Tanda seru biasanya terletak diakhir ayat.
4. Ayat seru dimulai oleh kata seru seperti Oh, Cis, Wah, Amboi dan
sebagainya.
Contohnya:
i. Amboi, cantiknya baju kamu!
ii. Aduh, sakitnya perut aku!
Oh, dia sudah pergi ke sekolah !

27. Proses Penerbitan Ayat
Terdapat tiga proses penerbitan ayat, iaitu penambahan/penyisipan,
pengguguran dan penyusunan semula/pemindahan unsur. Dalam
bahagian ini akan dibincangkan proses yang dapat menerbitkan ayat
yang posisi pangkalnya tidak diisi oleh frasa nama. Dengan kata lain,
ayat yang tidak bermula dengan frasa nama. Hal ini perlu dijelaskan
kerana ada orang berpandangan bahawa sesetengah jenis
perkataan/frasa, misalnya kata tunjuk dan frasa sendi nama, tidak
boleh mengisi posisi ini.

28. Sekian,
Terima Kasih