1. SINTAKSIS : Daripada pola tersebut, terbit ayat lain (ayat
tunggal dan ayat majmuk, ayat pendek atau
BAB 1 : SINTAKSIS : BIDANG KAJIAN ayat panjang, ayat aktif atau pasif dan
sebagainya)
sintaksis ialah :
: Semua ayat dasar terdiri daripada ayat
 Cabang ilmu bahasa yang penyata, yakni ayat yang diucapkan dengan
mengkaji bentuk, maksud membuat penyataan
struktur, dan binaan atau konstruksi
ayat. : Pola ayat dasar :
 Sintaksis bukan sahaja mengkaji proses
pembinaan ayat tetapi juga hukum- Pola Subjek Predikat
hukum yang menentukan bagaimana
perkataan disusun dalam ayat. 1 FN FN
1.1 Struktur binaan ayat 2 FN FK
: binaan/konstruksi 3 FN FA
: gabungan/rentetan bentuk kata yg 4 FN FSN
sewenang2 & tdk tersusun
Ayat Terbitan :
:t’bentuk drpd unit kecil rangkai kata yg
dikenali sbg unsur/konstituen
: ayat2 yg lebih panjang/kompleks
: cth : Ahmad tertidur. (mengandungi 2
: terbentuk apabila beberapa unsur, baik unsur
unsur/konstituen)
pkataan/unsur frasa ditambah pd frasa
subjek/predikat sesuatu ayat dasar.
1.2 Pembahagian Subjek & Predikat
cth :
Subjek : konstituen, sama ada terdiri daripada
satu perkataan atau beberapa perkataan, yang
ayat dasar : Ali guru.
bersifat frasa nama dan menjadi unsur yang
diterangkan.
ayat terbitan : Ali guru sementara di sekolah
itu.
Predikat : kumpulan perkatan yang tergolong
dalam satu frasa dan menjadi unsur yang
menerangkan subjek. 1. 4 Susunan dalam Ayat
Dalam kebanyakan bahasa, subjek setiap ayat : kedudukan subjek dan predikat dalam ayat.
hanyalah terdiri daripada frasa nama.
Susunan biasa : binaan ayat yang subjeknya
Predikat sesuatu ayat tunggal dapat dibina terletak di hadapan ayat, diikuti oleh predikat.
daripada unsur-unsur frasa nama, frasa kerja,
frasa adjektif, dan frasa sendi nama. Susunan songsang : binaan ayat yg
predikatnya mendahului subjek
cth : Adik / makan nasi.
BAB 2 : SINTAKSIS(BIDANG KAJIAN)
1.3 Ayat Dasar & Ayat Terbitan
2.1 Urutan Kata
Ayat Dasar : Ayat yang menjadi dasar atau
sumber bagi pem bentukan semua ayat lain : hukum/rumus yg mendasari proses urutan
dalam sesuatu bahasa. perkataan / kelompok perkataan utk m’bentuk
ayat. (BM = S[subjek] +K [k.kerja]+O [objek].
: Konstituen subjek mendahului konstituen
predikat 2.2 Perpindahan ayat
: Semua ayat boleh dikesan rangka dasarnya : kedudukan sesuatu /kelompok pkataan
tertentu. Mempunyai pola ayat dasar. mpunyai kebolehan berubah tempat dalam
sesuatu binaan ayat. (xpenting pun)

2. 2.3 Ragam Ayat 2 FN FK
terdapat 2 golongan ragam ayat : ayat aktif, 3 FN FA
ayat pasif
4 FN FSN
ayat aktif : ayat yang menekankan objek,
mengandungi kata kerja yg mengutamakan : Boleh tdiri drpd 1 pkataan sahaja/beberapa
subjek asal sbg judul pkataan
ayat pasif : menerangkan benda atau orang : juga boleh hadir sesudah k.kerja transitif dlm
yang dikenakan perbuatan ke atasnya, frasa kerja.
mengutamakan subjek terbitan sbg judul
cthnya :
2.4 Jenis Ayat
subjek k.kerja objek
Ayat penyata : ayat yg diucapkan utk tujuan 1. Orang itu memanggil saya.
melakukan suatu penyataan / mengemukakan 2. Para memohon jawatan itu
keterangan ttg sesuatu perkara. siswazah
cth : Bapa saya seorang guru Bahasa Melayu. : hadir juga pada bahagian unsur nama dalam
frasa sendi nama.
Ayat Tanya : ayat utk tujuan mengemukakan
sesuatu pertanyaan. : FN wujud sbg unsur dlm predikat FSN
cth : Apakah pekerjaan bapa kamu? subjek frasa sendi nama
Ayat Perintah : diucapkan utk tujuan sendi nama frasa nama
memberikan arahan utk tujuan menimbulkan
1. Mereka di Kuala Lumpur.
sesuatu tindakan.
2. Hadiah itu daripada Ahmad.
3. Kereta itu ke Kota Bahru.
cth
: FN juga menjadi unsur frasa keterangan
1. suruhan : Siapkan kerja itu dengan segera.
dalam predikat slps frasa kerja
2. larangan : Jangan berludah di sini.
subjek predikat
3. silaan : Sila buat laporan di balai polis. k. kerja k. frasa
sendi nama
4. permintaan : Tolong tutup pintu itu. nama
1. Umat berpegang pada takdir Ilahi.
Ayat seruan : diucapkan secara bernada seru Islam
utk menyatakan sesuatu keadaan perasaan 2. Pena itu ada pada saya.
seperti marah, takut, geram, takjub & 3. Dia memotong dengan pisau.
sebagainya. buah itu
cth : Cis, berani kau mengganggu dia!
BAB 3 : FRASA NAMA BM 3.1 Konstituen Frasa Nama
: binaan yg dr sudut nahu, boleh terdiri drpd Konstituen=unsur.
satu pkataan yg boleh bfungsi sbg 1 konstituen
dlm binaan ayat. : unsur yg menjadi pengisi FN ialah KN sbg
unsur intinya.
: bfungsi sbg subjek, hanya berfungsi sbg
predikat dlm pola ayat dasar iaitu: : unsur inti boleh wujud secara bersendirian
ataupun dgn sederetan penerang yg hadir sblm
Pola Subjek Predikat FN / sesudahnya / sebelum dan sesudah FN.
1 FN FN

3. : terdapat unsur BUKAN KN yg boleh mengisi cth : anak kampung, Cina Melaka, tepi pantai
FN jika unsur itu boleh saling berganti dgn KN.
cthnya : 7. inti + penerang nama arah
1. Bersenam menyihatkan badan. cth : angin timur, kawasan barat, jalan tengah
2. Putih melambangkan kesucian. 8. inti + penerang nama anggota badan
3. Makan suap perbuatan yang keji. cth : jam tangan, rantai leher, kepala lutut
9. inti + penerang tenaga penggerak
3.2 Binaan Frasa Nama cth : kipas elektrik, dapur gas, kapal api
: boleh terbentuk drpd 1 pkataan sahaja 10. inti + penerang nama perihal/perkara
ataupun sederetan pkataan.
cth : lesen perniagaan, surat perjanjian
: jika bentuknya sederetan pkataan. tdapat dua
jenis iaitu [ inti + penerang ] dan [inti + inti] 11. inti + penerang nama milik
1. inti + penerang cth : rumah saya, perkerjaan bapa
: boleh terdiri drpd 12. inti + penerang nama khas
i. inti + penerang nama cth : Bandar Ipoh, Sungai Pahang
ii. inti + penerang bukan nama 13. inti + pen nama panggilan/gelaran
cth : Haji Ahmad, Tan Sri Abdullah, Sang Kancil
i. inti + penerang nama
: semua unsur terdiri drpd KN, intinya terdiri ii. inti + penerang bukan nama
drpd KN dan penerangnya juga KN.
: menerima penerang bukan drpd jenis KN.
: boleh merupakan :
1. inti + pen penentu
1. inti + penerang nama keturunan
- penentu hadapan : k. bilangan & penjodoh
cth : orang Melayu, keturunan Jawa bilangan sebelum inti
2. inti + penerang nama jenis cth : lima orang askar, segala kelengkapan
cth : harimau bintang, pingat gangsa - penentu belakang : unsur yg hadir selepas KN
3. inti + penerang nama penyambut cth : orang itu, calon ini, pemenang itu
cth : pam air, gunting kain, pelayan tetamu
4. inti + penerang nama kegunaan 2. inti + pen k. kerja
cth : sabun pencuci, minyak pelincir, kayu cth : kamar tidur, kedai gunting, bilik
pemukul menunggu
5. inti + penerang nama kelamin 3. inti + pen k. adjektif
cth : ayam jantan, anak perempuan cth : anak muda, kulit putih, rumah haram
6. inti + penerang nama tempat 4. inti + pen k. adverb

4. cth : masa serentak, hari lusa, lawatan julung
kali
BAB 5 : FRASA KERJA BM
5. inti + pen FSN
: boleh terdiri drpd 1 pkataan / lebih dan kata
cth : rumah di Bandar, lawatan ke Muzium intinya kata kerja.
Negara, kiriman daripada abang
: boleh merupakan k.kerja transitif dan k.kerja
6. inti + pen bilangan ordinal tak transitif
cth : tempat pertama, tingkat ke sepuluh : k.kerja tak transitif hadir bersendirian/ diikuti
oleh satu / sederetan pkataan
: k. kerja transitif mesti diikuti oleh objek serta
2. inti + inti unsur2 lain
: tidak mpunyai unsur penerang, makna 5.1 Binaan Frasa Kerja
keselruhan didukung oleh kedua-dua KN inti.
i. FK yg tdk mempunyai objek yg KKerjanya
i. inti + inti dgn maksud sama erti tidak perlu disambut oleh sesuatu FN sbg objek
utk melengkapkannya, mengandungi KK tak
cth : tubuh badan, ribut taufan, hutan rimba transitif.
ii. inti + dgn maksud lawan erti cth : 1. Ali menang.
cth : kerusi meja, jantan betina, ibu bapa 2. Mereka sedang tidur.
3. Hang Jebat bertikam dengan Hang
Tuah.
BAB 4 : SUSUNAN KONSTITUEN FRASA
NAMA BM ii. FK yg mengandungi objek, yg KKerjanya
mesti disambut oleh FN sbg objek utk
melengkapkan KK. mengandungi KK transitif,
4.1 Peraturan D-M
boleh juga diikuti oleh bahagian keterangan.
: D (diterangkan), M (menerangkan)
cth : 1. Kami makan ayam goreng itu.
: unsur yg diterangkan itu merupakan unsur
2. Pemburu menembak harimau itu
inti yg hadir pd kedudukan pertama
dengan senapangnya.
: unsur menerangkan unsur penerang yg hadir
pd kedudukan yg kedua
5.2 Binaan FK Tanpa Objek
cth :
: terdiri drpd satu jenis KK sbg intinya iaitu KK
orang lelaki, askar Melayu, kelapa sawit,
tak transitif.
Restoran Aminah.
: KK tak transitif ialah sejenis kata kerja yg tdk
: penggunaan susunan unsur2 frasa nama yg
perlu disambut oleh sebarang FN sbg objek
bertentangan dgn peraturan D-M adalah salah
sebagai pelengkapnya.
4.2 Kekecualian Hukum D-M
: FK jenis ini TIDAK boleh dipasifkan.
: kekecualian hukum D-M boleh berlaku akibat
: terdpt 3 jenis KK tak transitif.
kebiasaan dalam penggunaan, terutama pada
nama-nama jawatan
i. K. Kerja Tak Transitif Tanpa Pelengkap
cth : perdana menteri, timbalan pengerusi, ibu
pejabat. : tidak memerlukan apa2 unsur sbg pelengkap.
telah mempunyai makna yg sempurna.

5. cth : 1. Semua penonton bangun. iii. K. Kerja Tak Transitif dgn KN sbg
penerang
2. Pokok itu tumbang.
: bukan menjadi objek kerana tdk boleh
3. Mereka semua pulang. dipasifkan.
4. Kakak sedang tidur. : bukan menjadi pelengkap kerana boleh
ditiadakan tanpa merosakkan kesempurnaan
ii. K. Kerja Tak Transitif dgn Pelengkap makna KK yg diikutinya
: KK yg tidak mempunyai makna yg lengkap cth :
sekiranya tdk diikuti oleh unsur pelengkap.
subjek frasa kerja
: tetapi, unsur ini bukanlah objek kerana
K.kerja penerang
ayatnya tdk boleh dipasifkan.
1. Lelaki itu berseluar jean.
: cth KK ialah beransur, berbuat, ada, 2. Mereka bersawah padi.
berbantalkan 3. Bapanya berniaga ayam.
: tdpt 3 jenis KKTT dgn pelengkap.
1. K.Adjektif sbg pelengkap 5.3 Binaan FK dgn Objek
cth : 1. Keadaannya menjadi genting. : mengandungi K.kerja Transitif sbg inti dan FN
yg mengikuti KK sbg objek atau penyambutnya.
2. Badannya menjadi lemah.
: boleh dipasifkan
3. Ekonomi negara kita bertambah
kukuh. cth :
2. Frasa Sendi Nama sbg pelengkap 1. Kami makan ayam goreng itu.
cth : 1. Mereka berada di Kuala Lumpur. Ayam goreng itu kami makan. (pasif)
2. Keretanya membelok ke kiri. 2. Pemburu menembak harimau itu dengan
senapangnya.
3. Saya tinggal di kampung.
Harimau itu ditembak oleh pemburu dengan
3. K. Nama sbg pelengkap senapangnya. (pasif)
: cara membezakan KN sbg pelengkap dan KN : FK yg mengandungi FN sbg objek boleh
sbg objek ialah pelengkap TIDAK boleh dibahagikan kpd 2.
dipasifkan.
: tdpt 2 kump KKTT yg terima KN sbg
pelengkap iaitu yg ada imbuhan ber-…-kan i. FK dgn satu objek
dan KKTT menjadi dan ada.
cth :
cth : 1. Dia berbantalkan lengan.
1. Saya menjawab surat itu.
2. Pak Kaduk berbajukan kertas.
2. Dia tidak mengabaikan tugasnya.
3. Pengembara itu berselimutkan
embun. 3. Perahu-perahu itu menyusuri pantai.
4. Dia menjadi guru. : terdpt sejumlah pkataan yg berbentuk KK ttpi
membawa makna adjektif.
5. Orang itu ada harta.

6. : ia boleh menerima k.penguat dan FN yg 1. Dia mencari buah nangka untuk isterinya.
mengikutinya boleh digugurkan.
2. Tuhan mengurniakan rahmat kepada
cth : makhluknya.
1. Filem itu sungguh menyeramkan.(kami) : Hal ini sama seperti ayat2 di bawah yg
seolah2 mengandungi 2 objek.
2. Keputusan itu sangat menggembirakan.
(saya) 1. Sultan menamai tempat itu Melaka.
3. Saya percaya peristiwa semalam sangat 2. Dia menjadikan budak itu anak angkatnya.
menakutkan anda.
[ Melaka, anak angkatnya ] berfungsi sbg
penerang.
ii. FK dgn Dua Objek BAB 6 : FRASA KERJA BM
: mengandungi dua FN yg menjadi objek kpd 6.1 FK dgn Kata Bantu
KK itu.
: K. Bantu aspek – menerangkan aspek waktu
: mempunyai fungsi yg berbeza2 dan disebut bg kata kerja
sbg objek tepat dan objek sipi
: K. Bantu ragam – yg menerangkan ragam
: objek tepat – menjadi penyambut secara perasaan bg k. kerja
langsung kpd KK
i. cth K.Bantu Aspek dlm ayat :
: objek sipi – tidak menjadi penyambut secara
langsung kpd KK. 1. Mereka sudah menonton wayang gambar
itu.
cth :
2. Adik kecil masih tidur lagi.
1. a) Ahmad menghadiahkan buku kepada Ali.
3. Matahari belum terbit lagi.
b) Ahmad menghadiahi Ali sebuah buku.
: terdpt sederetan k.bantu aspek tertentu yg
: objek tepat bg ayat di atas ialah Ali, manakala BOLEH hadir bersama
objek sipi ialah sebuah buku.
cth : belum pernah, masih belum, sudah
: jika ayat ini dipasifkan, hanya FN yg menjadi pernah
objek tepat akan mengalami penjudulan, iaitu
subjek kpd unsur yg diterangkan. : tdpt juga k.bantu aspek yg TIDAK boleh hadir
sederetan.
c) Ali dihadiahi buku oleh Ahmad.
cth : akan belum, akan sedang, sedang masih
cth2 lain :
ii. cth K.bantu ragam dlm ayat :
1. Dia mencarikan isterinya buah nangka.
1. Encik Yahya hendak mengembara ke Afrika.
2. Tuhan mengurniakan makhluknya rahmat.
2. Mereka mahu berikhtiar lagi.
3. Ibu memasakkan tetamu makanan.
3. Saksi itu enggan bekerjasama.
: jika ayat2 tersebut berubah susunannya
(objek tepat diletakkan di bahagian blkg ayat : tdpt K.bantu ragam yg BOLEH hadir
dgn didahului oleh KSN kepada/untuk) maka sederetan, cthnya ialah :
ayat tersebut hanya mengandungi 1 objek shja.
- harus mahu, harus dapat, mesti mahu,
: frasa yg mengikuti objek itu berfungsi sbg mesti dapat
penerang

7. : tdpt juga K.bantu ragam yg TIDAK boleh hadir 1. Kerajaan mengeluarkan kenyataan tentang
bersama2 kenaikan gaji.
- hendak mahu, hendak harus, mahu 2. Sungai Perak mengalir dengan tenangnya.
dapat, dapat hendak
3. Murid-murid itu menjawab serentak apabila
: K.bantu aspek & K.bantu ragam boleh juga ditanya.
hadir bersama2 secara berderetan. spt dlm
cthn ayat berikut : : terbahagi kepada 8 :
1. Ahmad sedang hendak ke Bandar ketika a) Keterangan tempat/arah (FSN)
kami sampai. (sedang-KBA, hendak-KBR)
Adik menerima surat daripada sahabat
2. Dia belum hendak makan kerana masih penanya.
kenyang. (belum-KBA, hendak-KBR)
b) Keterangan waktu (FSN&FN)
3. Mereka mesti akan datang lagi. (mesti-KBA,
akan-KBR) 1. Kami menunggu ketibaannya hingga pukul
12.00 malam.
4. Polis mesti telah menangkap pencuri itu
sesudah mendapat maklumat. (mesti-KBA, 2. Peristiwa itu berlaku dua dekad yang lalu.
telah-KBR)
c) Keterangan cara
1. Kereta itu bergerak laju. (KA berfungsi
6.2 FK dgn Ayat KOmplemen K.adverba)
: FK boleh menerima ayat komplemen. Apabila - Kereta itu bergerak dengan lajunya (FS)
ini berlaku ayat yg terhasil ialah ayat majmuk.
d) keterangan tujuan / harapan
cthnya :
1. Kita berjuang demi keadilan undang-undang.
1. Pemuda itu mengakui bahawa dia telah
memenangi peraduan mengarang cerpen.
2. Dasar baharu itu dilaksanakan bagi
(FKTransitif)
kesejahteraan rakyat.
2. Berita itu menyatakan bahawa semua
e) keterangan alat
penumpang terselamat.(FKTransitif)
1. Rombongan pelajar itu datang dengan bas.
3. Pak Abu berkata bahawa tetamu anaknya
dari kota. (FKtak transitif)
2. Saya memotong tali itu dengan pisau belati.
4. Penduduk kampung itu beranggapan bahawa
penghulu mereka sudah berpindah.(FKTak
transitif)
f) keterangan penyertaan
6.3 Unsur Keterangan dalam FK
1. Pelajar baharu itu datang dengan ayahnya.
: terdiri drpd unsur yg menerangkan KK itu dgn
lebih lanjut lagi. 2. Murid-murid melawat muzium dengan guru
mereka.
: berfungsi sbg frasa adverba, hadir sesudah KK
g) keterangan hal
: KK transitif – unsur keterangan hadir selepas
objek 1. Mereka sedang berbincang tentang perkara
itu.
: binaan unsur keterangan dlm FK terdiri drpd
FSN, FA, FN dan kata adverba. 2. Kerajaan akan mengeluarkan kenyataan
mengenai kekecohan yang berlaku di bank
cth : tersebut.

8. h) keterangan bagai BAB 7 : FRASA ADJEKTIF BM
1. Dia berlagak seperti pegawai. : susunan pkataan yg terdiri drpd satu pkataan
yg mengandungi kata adjektif/kata sifat sbg
2. Pasangan suami isteri itu bagai pinang inti.
dibelah dua.
: berfungsi sbg predikat dan juga sbg unsur
Kesimpulan : keterangan dlm predikat
Binaan frasa kerja boleh terdiri drpd : : sbg unsur keterangan. KA hadir sesudah FK
dan FSN
i. k. kerja transitif + objek
cth FA sbg predikat : Adiknya sangat pandai.
cth : Dia tidak mengabaikan tugasnya.
cth FA sbg unsur keterangan dlm predikat : Dia
ii. k. kerja transitif + ayat komplemen berjalan sangat cepat.
cth : Kami menegaskan bahawa kejayaan 7.1 Binaan FA : Unsur Pengisi FA
bergantung pada usaha gigih.
: FA boleh terdiri drpd
iii. k.bantu +k.kerja transitif + objek +
keterangan - satu pkataan adjektif sahaja
- sederetan pkataan yg mengandungi KA
cth : Setiausaha itu akan menjelaskan tugasnya dgn KBantu dan KPenguat sama ada di
kepada ketua baharunya. hadapan/di blkg
iv. k.bantu + k. kerja transitif + ayat cth : 1. terlalu [Kpenguat] nakal [KA]
komplemen + keterangan
2. belum [k.bantu] masak [KA] sangat
cth : Dia menjelaskan bahawa tugasnya sudah [Kpenguat]
diubah sejak tahun lalu.
: inti FA terletak pd KA. bahagian inti tdiri drpd
v. kata kerja tak transitif 2 jenis.
cth : Bendera-bendera berkibaran. i. Binaan satu perkataan
vi. k. kerja tak transitif + pelengkap : terdiri drpd 1 KA yg terdiri drpd kata dasar
dan pkataan berimbuhan.
cth : Kesihatan bapanya menjadi genting.
cth : 1. Mukanya pucat.
vii. k. kerja tak transitif + ayat komplemen
2. Hidup seniman itu amat sederhana.
cth : Ibu berasa bahawa keputusan kakak itu
wajar. 3. Aminah tidak sepandai adiknya.
viii. k.bantu + k.k tak transitif + pelengkap 4. Gaya pertuturannya agak keinggeris-
+ keterangan ingerisan.
cth : Negara kita kini telah menjadi menjadi
pengeksport barang-barang kilang ke luar
negara. ii. Binaan dua pkataan
ix. k.bantu + k.k tak transitif + ayat : terdiri drpd 2 pkataan iaitu :
komplemen+ keterangan
1. K.A + K.A
cth : Ayah masih berasa bahawa keputusan itu
wajar pada ketika itu. a) dua adjektif yg menekankan unsur
keserasian makna

9. cth : riang gembira, letih lesu, cantik molek, 2. Permandangan di pantai itu indah amat.
lemak manis
: Dua unsur penguat boleh juga hadir
b) Dua KA yg maknanya blawanan berderetan sblm k.adjektif.
cth : tinggi rendah, pahit manis, baik buruk, cth : 1. Suaranya sungguh amat merdu.
tua muda
2. Perangainya sungguh kurang
c) deretan dua KA dgn perkataan yg kedua sopan.
digunakan oleh sebab unsur rima
cth : tinggi lampai, gemuk gedempol, kaya
raya, lemah gemalai 7.3 Kata Bantu dalam FA
2. K.A + K.N : FA boleh juga disertai oleh K.bantu
: K.Adjektif menjd inti frasa, K.nama sbg cth : 1. Anak itu sudah besar.
penerang
2. Dia belum cerdik lagi.
: boleh terdiri drpd
: ada K.bantu yg boleh hadir sebelum/sesudah
a) FA yg membawa maksud keserupaan. cth : K.penguat diikuti dgn KA
merah jambu, hijau daun, biru laut, kuning cth : 1. Anak-anak jiran saya bersekolah
langsat, manis buah, muda remaja kerana masih amat kecil.
b) FA yg membawa maksud kiasan. cth : 2. Kami dapat mengejar Ali kerana dia
belum terlalu jauh.
panjang tangan, besar kepala, ringan tulang
3. Kami terasa masih sungguh letih
walaupun telah lama berehat.
7.2 Unsur Penguat dlm FA BAB 8 : FRASA ADJEKTIF BM
: ada 3 jenis unsur penguat yg menyertai KA 8.1 SUsunan FA dalam ayat
i. penguat hadapan : terletak di hadapan i. Selepas subjek sbg predikat
KA
cth : 1. Rumah Ali sangat sederhana.
cth : terlalu, paling, sedap, sangat
2. Badannya letih lesu.
1. Anak kecil itu terlalu nakal. 3. Tidurnya nyenyak benar.
2. Masakan ibunya paling sedap. : boleh disongsangkan, FA berfungsi sbg
predikat mendahului subjek
ii. Penguat belakang : terletak di blkg KA
cth : 1. Sangat sederhana rumah Ali.
cth : sekali, benar, nian 2. Letih lesu badannya.
1. Perangai budak itu baik sekali. 3. Nyenyak benar tidurnya.
ii. FA sbg keterangan
2. Kereta api itu lambat benar.
: hadir selepas FK, menjadi keterangan
iii. Penguat bebas : sama ada di
hadapan/blkg cth :
cth : amat, sangat, sungguh subjek Predikat
Frasa Kerja Keterangan
1. Permandangan di pantai itu amat indah.

10. 1. Mereka pulang segera. g) keterangan musabab
2. Burung terbang tinggi.
helang cth : 1. Budak itu lemah oleh sebab
3. Sungai itu mengalir tenang. keletihan.
2. Murid-murid itu lembap kerana tiada
iii. KA sbg penerang K.nama bimbingan.
cthnya : pelajar baharu, warna merah, baju h) keterangan waktu
putih, bulan penuh
cth : 1. Ali selalu sakit ketika masih kecil
dahulu.
8.2 Unsur Keterangan dalam FA 2. Pegawai itu sungguh cekap pada
masa sekarang ini.
: unsur keterangan boleh hadir sesudah KA.
cthnya : i) Keterangan tempat
1. Pegawai itu selalu sibuk dengan cth : 1. Kanak-kanak itu sakit pada kakinya.
pekerjaannya.
2. Buah nanas manis di bahagian
2. Rumah harus bersih demi kesihatan hidup pangkalnya.
kita.
: unsur keterangan KA boleh digolongkan ke
8.3 Frasa Adjektif dgn Ayat Komplemen
dlm beberapa golongan.
: FA sbg predikat dpt diikuti oleh ayat
a) Keterangan cara
komplemen menjadikan ayat yg terhasil itu
cth : 1. Badannya lemah dengan tiba-tiba. ayat majmuk
2. Lukanya baik dengan sendirinya. cth :
b) Keterangan bandingan 1. Para peserta amat sedar bahawa persiapan
mereka tidak mencukupi.
cth : 1. Buahnya manis ibarat gula.
2. Mereka pasti yakin bahawa pasukan
2. Badannya kurus bagai lidi. sekolah mereka akan menang.
c) Keterangan hal/keadaan
cth : 1. Pegawai itu selalu sibuk dengan Kesimpulan
pekerjaannya.
: Binaan FA boleh terdiri drpd
2. Budak itu pandai dalam semua
mata pelajaran. 1. K.bantu+K.adjektif
d) keterangan tujuan : Masih kuat
cth : 1. Rumah harus bersih demi kesihatan 2. K.penguat + k.adjektif
hidup kita.
sungguh cantik
2. Rakyat mesti cergas untuk
3. k.bantu+k.penguat+k.adjektif
kemajuan masa depan.
belum terlalu lewat
e) Keterangan kekerapan
4. k.adj + k.penguat
cth : 1. Dia sakit selalu.
banyak sungguh
2. Wanita itu sering lewat.
5. k.bantu+k.adj+ k.penguat
f) Keterangan terhadap
belum masak benar
cth : 1. Anak itu sangat rindu akan
emaknya. 6. k.penguat+k.adj+k.penguat
2. Kita harus cinta akan tanah air. amat cantik sekali

11. 7. k.penguat+k.adj+unsur keterangan kepentingan
keluarga
sungguh cinta akan tanah airnya
8. k.penguat+k.adj+ayat komplemen 9.2 Kedudukan frasa sendi nama dlm ayat
amat percaya bahawa budak itu pernah dating : FSN boleh hadir sbg predikat dlm pola ayat
dasar BM
9. k.adj+k.penguat+ayat komplemen
: sbg unsur keterangan dlm ayat2 yg lain
percaya benar bahawa anaknya telah Berjaya
i. Predikat Frasa Sendi Nama
10. k.bantu+k.adj+k.adj
cth :
masih riang gembira
1. Mereka ke sawah setiap pagi.
2. Hadiah itu untuk pelajar yang terbaik.
BAB 9 : FRASA SENDI NAMA BM
3. Surat itu daripada ibu tersayang.
: binaan yg terdiri drpd satu sendi nama & satu
frasa nama yg menjadi pelengkap kpd k.SN ii. FSN sbg keterangan
itu.
: boleh wujud sbg unsur keterangan kpd FK, FA
9.1 Binaan Frasa Sendi Nama dan FA
i. K.sendi nama + frasa nama a) FSN keterangan FK
- di jambatan cth :
- ke sekolah 1. Kereta api bertolak pada pukul lima pagi.
- dari Johor Bahru 2. Budak-budak itu berehat di bawah pokok.
- bagi kanak-kanak cacat b) FSN keterangan FA
ii. k.sendi nama+k.arah+frasa nama cth :
- di belakang rumah 1. Budak itu kurus seperti galah.
- ke dalam bilik gelap
- dari hujung balai 2. Bayi itu selalu lapar pada waktu pagi.
- dengan belakang parang
iii. k.sendi nama+k.arah+frasa keterangan
c) FSN keterangan FN
KSN frasa nama
cth :
kata arah frasa
Keterangan 1. Rumah-rumah di bandar tidak semuanya
1. ke negeri Jepun pada tahun besar.
lalu.
2. dari Johor dengan 2. Panggilan telefon untuk ayah itu datang
bapanya. dari Singapura.
3. dengan rombongannya pada setiap
3. Kain daripada sutera mahal harganya.
hari.
iv. k.sendi nama+k.arah+FN+Frasa keterangan 9.3 Penggunaan KSN secara umum
kSN K.Arah FN F.keterangan : 2 kSN yg serupa boleh digabungkan dlm
ke selatan negeri pada musim bentuk setara dgn penggunaan K.hubung (dan,
Jerman panas. atau, tetapi, etc)
dari belakang rumah dengan cara
tiba-tiba : :dlm penggabungan kSN tetapi, k.nafi bukan
di atas pangkuan saban hari digunakan sblm kSN nama pertama
ibu
pada hujung minggu untuk cth :

12. 1. Serangan itu datang dari dalam dan dari 3. K.bantu+K.Sn+FN
luar kota.
telah ke hutan.
2. Hadiah ini untuk ayah atau untuk ibu?
4. K.Sn + FN
3. Ali bukan ke Singapura tetapi ke Johor.
ke hutan.
* kSN yg kedua boleh digugurkan, kecuali
kSN bentuk setara itu ialah ke. BAB 10 : AYAT BAHASA MELAYU
1. Serangan itu datang dari dalam dan luar
kota. AYAT Pemandu teksi itu sedang berehat.
2. Hadiah ini untuk ayah atau ibu? KLAUSA pemandu teksi itu sedang berehat
3. Ali bukan ke Singapura tetapi ke Johor. FRASA pemandu teksi sedang berehat
itu
#Ali bukan ke Singapura tetapi Johor.
PERKATAAN pemandu teksi itu sedang berehat
*KSn pd kedudukan unsur yg kedua
TIDAK boleh digugurkan dlm FSn yg
setara yg tdk menggunakan k.hubung.
cthnya :
Ayat : Ayat ialah unit pengucapan yang paling
1. Ia berjalan ke hulu ke hilir. tinggi letaknya dalam susunan tatabahasa dan
mengandungi makna yang lengkap.
# Ia berjalan ke hulu hilir.
: pengucapannya dimulai & diakhiri dgn
2. Ayat tersebut diubah daripada bentuk aktif kesenyapan serta mengandungi intonasi yg
kepada bentuk pasif. sempurna
# Ayat tersebut diubah daripada bentuk aktif : tbahagi kpd 2 golongan (gol. ayat dasar &
bentuk pasif. ayat terbitan)
* FSn yg mpunyai unsur FN se- (cth : : jenis2 ayat : a.penyata, a.tanya, a.seruan,
sedetik, setahun, semasa), tdk boleh a.perintah.
digugurkan secara berasingan. jika mahu
digugurkan, perlu gugur pd kedua2 : ragam ayat : a.aktif & a.pasif
bahagian FSn. cth :
Klausa : unit yang merupakan rangkaian
1. Wanita itu berubah dari sedetik ke sedetik. perkataan yang mengandungi subjek dan
predikat dan menjadi konstituen atau bahagian
Wanita itu berubah dari detik ke detik. kepada ayat.
# Wanita itu berubah dari detik ke sedetik. : terbahagi kpd 2 jenis , klausa bebas & klausa
tak bebas
: FSn boleh didahului oleh K.bantu. cth :
: Klausa bebas : klausa yg boleh berdiri
1. Mereka akan ke dalam hutan untuk sendiri & boleh menjadi ayat lengkap apabila
memburu penjahat-penjahat itu. diucapkan dgn intonasi yangsempurna.
2. Sampan itu masih di tepi tasik. cth : Saya cemerlang.
: Klausa tak bebas : klausa yang tidak boleh
berdiri sendiri dalam ayat
Kesimpulan :
cth : kerana saya rajin berusaha.
: Binaan FSn dpt mengandungi binaan2 berikut:
Frasa : unit yg boleh terdiri drpd satu susunan
1.K.bantu+K.Sn+K.arah+FN+F.keterangan yg mengandungi sekurang2nya 2 perkataan
ataupun satu perkataan
telah ke dalam hutan untuk memburu
penjahat-penjahat itu. : boleh hanya terdiri drpd subjek atau predikat
(berbeza dgn klausa)
2. K.bantu+k.Sn+k.arah+FN
telah ke dalam hutan.

13. : boleh menjadi unsur kpd klausa / frasa itu cthnya
sendiri
Pola 1 : FN+FN
cth : Burung merpati, terbang tinggi
: berpotensi utk diperluas mjadi 2 perkataan / Ahmad guru.
lebih
Pola 2 : FN+FK
cth : burung, seekor burung, burung merpati,
anak burung merpati…… Padi menguning.
Pola 3 : FN+FA
Perkataan : bentuk bebas yang terkecil yang
boleh berdiri sendiri dan binaannya tidak boleh Murid-murid rajin.
dibahagi atau dipisahkan kepada bentuk
tatabahasa yang lebih kecil lagi. Pola 4 : FN+FSn
cth : orang, baju, jadi, makan Ipoh di Perak.
: dlm BM tdpt golongan pkataan yg utama
(k.nama, k.kerja, k.sendi, k.adjektif, etc) 10.3 Ayat Tunggal
: mengandungi satu klausa shj. (ada 1 unsur
subjek, 1 unsur predikat)
10.2 Ayat Dasar
: terbit drpd ayat dasar
Ayat yang menjadi dasar atau sumber bagi pem
bentukan semua ayat lain dalam sesuatu : binaan ayat tunggal menyamai binaan ayat
bahasa. dasar , namun tidak semuanya terdiri daripada
subjek yang diiikuti oleh predikat.
: Konstituen subjek mendahului konstituen
predikat : Ada susunan yang berbeza , iaitu keseluruhan
atau sebahagian daripada predikat mendahului
: Semua ayat boleh dikesan rangka dasarnya subjek (ayat songsang).
tertentu. Mempunyai pola ayat dasar.
cth :
: Daripada pola tersebut, terbit ayat lain (ayat
tunggal dan ayat majmuk, ayat pendek atau 1. Ayah Ali peguam.
ayat panjang, ayat aktif atau pasif dan
sebagainya)
2. Dia membaca akhbar itu.
: Semua ayat dasar terdiri daripada ayat : Tak semua ayat tunggal tdiri drpd susunan
penyata, yakni ayat yang diucapkan dengan subjek mendahului predikat.
maksud membuat penyataan
: tdpt susunan yg berbeza iaitu predikat
: Pola ayat dasar : mendahului subjek (susunan songsang).
cth :
Pola Subjek Predikat
1. Peguam ayah Ali.
1 FN FN
2. Membaca akhbar dia.
2 FN FK
: Boleh dikesan apabila ayat tersebut terhasil
3 FN FA daripada binaan ayat dasar.
4 FN FSN : Tidak mempunyai sebarang pola ayat.
: pola ayat dasar boleh mengandungi 2 : Boleh terdiri daripada ayat penyata, ayat
pkataan, namun tiap2 unsur boleh hanya perintah, ayat seruan, ayat tanya dan
mengandungi 1 unsur sahaja kecuali dlm pola 4 sebagainya
: FN+FSN.

14. BAB 11 : PROSES PENERBITAN AYAT BM Ibu bapa Ali telah meninggal dunia.
DR SEGI TRANSFORMASI GENERATIF
* ayat diatas dpt diertikan dgn :
11.1 Konsep Transformasi Generatif
1. Ibu kepada bapa (nenek) Ali telah meninggal
(teori, so payah sket. dah ringkaskan. dunia.
kalau nak baca lebih buka TD ms 531)
2. Kedua-dua ibu bapa Ali telah meninggal
: setiap penutur asli dlm sesuatu bahasa dpt dunia.
mengenali/ membezakan jenis2 binaan ayat
cth yg lain :
: secara instuisi (gerak hati) penutur asli juga
mengenali sama ada sesuatu ayat itu 1. Ali teringat akan kekasihnya.
gramatis/tidak
2. Ali teringat oleh kekasihnya.
: hal ini berkaitan dgn kemampuan membentuk
serta memahami bil ayat dlm bahasa yg tak * ayat di atas mempunyai struktur yg agak
terkira jumlahnya. sama tapi maknanya berbeza.
cth ayat dlm BI : * jika dipasifkan ayat yg k2, menjadi
Kekasihnya mengingati Ali.
1. colorless green ideas sleep furiously
: jadi, walaupun kedua2 ayat spt di atas
2. sleep ideas furiously green colorless kelihatan sama dr segi struktur peringkat
permukaan, tp pada peringkat yg lebih dasar
*ayat 1 boleh diterima dr segi struktur &bentuk ayat dalaman, tdpt hubungan gramatis
ayat BI yg berlainan antara bentuk kata sehingga
mhasilkan makna/erti yg berbeza
*ayat 2 tidak kerana salah dr segi aturan
tatabahasa. : oleh itu, setiap ayat mpunyai 2 peringkat,
peringkat struktur dalaman & struktur
*namun penutur jati tidak boleh menerima permukaan
kedua2 ayat di atas kerana tidak memberi
pengertian yg wajar : struktur dalaman – biasanya mengandungi
bentuk ayat dasar/ayat inti yg diperlukan utk
: ini boleh dikaitkan dgn instuisi seorang membentuk asas makna aya
penutur thadap sesuatu yg disebut struktur
dalaman (struktur yg sifatnya amat dasar & :struktur pmukaan – biasanya mengalami
mjadi asas kpd pembentukan / penerbitan perubahan drpd struktur dalaman /bentuk ayat
ayat2 lain yg lebih kompleks) yg sebenarnya diucapkan oleh penutur
: memungkinkan penutur memahami *konsep ini diperkenalkan oleh Noam
persamaan makna antara 2 ayat. (mengenali Chomsky (1957). Beliau mengemukakan
ayat2 yg berparafrasa) teori tatabahasa transformasi-generatif
cth ayat berparafrasa * pemusatan kajian bahasa tletak pd
pengetahuan penutur asli yg boleh
1. Ali memandu kereta itu. membentuk & memahami ayat2
(kecekapan berbahasa)
2. Kereta itu dipandu oleh Ali.
: kecekapan berbahasa – mengandungi 1 set
* kedua2 ayat ini mempunyai makna yg rumus yg sifatnya eksplisit (tepat&jelas) ,
sama, tp mpunyai struktur/aturan kata yg penutur asli mampu membentuk serta
berbeza memahami berbagai2 ayat dgnnya
* dari segi struktur, kedua2 ayat : memahami peringkat struktur dalaman &
membawa penegasan yg berlainan (ayat 1: struktur permukaan diterbitkan oleh 2 jenis
Ali, ayat 2 : kereta) tapi membawa maksud hukum / rumus tatabahasa
yg sama
: 1 – rumus struktur frasa (menerbitkan ayat2
* ayat di atas terdiri drpd ayat pasif & ayat pd peringkat dalaman)
pasif, dan ini dianggap berparafrasa.
: 2 – rumus transformasi (berfungsi
: kecekapan berbahasa juga dikaitkan dgn menukarkan pola/struktur ayat hingga
unsur2 ketaksaan (Kekeliruan dalam penentuan membawa kpd peringkat struktur permukaan)
makna perkataan). cthnya :

15. *kedua2 unsur ini menjadi sebahagian drpd : boleh mengandungi unsur2 yg berikut
unsur kecekapan berbahasa seseorang individu
1. A --> SP
2. S --> FN
representasi semantik
3. P  FN, FK, FA, FSN
4. FN --> (Bil)+(Penj
Bil)+(Gel)+KNInti+(KNInti)+(Penentu)+Pen
komponen semantik
5. FK  (KBantu)+ KKtr + Obj + A.komple +
keterangan
Rumus Leksikon
struktur
Struktur dalaman  (Kbantu) + KKttr + Pelengkap +
Frasa (A.komple) + keterangan
6. FA  (KB)+ (K.penguat) + KA + (ket) +
(a.komp)
Rumus Trasformasi
7. FS 
(KB)+SN+(K.Arah)+FN+(a.komp)+(ket)
struktur
dalaman *rujuk semula binaan2 bg semua frasa dlm
nota2 di atas
: rumus2 struktur frasa melahirkan rajah pohon
Komponen Fonologi
A
Representasi Fonetik
S P
*transformasi thadap sesuatu struktur dalaman FN FN/FK/FA/F
akan mhasilkan ayat2 yg berbentuk struktur SN
permukaan
* setiap ayat terdiri drpd rentetan bunyi bahasa *rujuk semula rajah pohon yg penah buat dlm
(cara penyebutan sesuatu ayat, terjadi pada esaimen
komponen fonologi yg melahirkan representasi
fonetik) : rajah pohon akan mengalami penyisipan
leksikon utk menjadikan ia suatu ayat yg
* semua bentuk kata iaitu morfem tersimpan lengkap
sbg leksikon(data kamus) pd setiap penutur
: yg tbentuk ialah satu representasi/ayat yg
*seseorg dpt membentuk ayat2 bahasa dgn merupakan struktur dalaman
mengetahui semua bentuk kata dan satu set
: ia kemudian akan mjadi input kpd komponen
rumus tatabahasa (rumus sintaksis) yg akan
yg mngandungi rumus transformasi
menentukan aturan penyusunan bentuk2
pkataan hingga mjadi ayat : rumus2 transformasi berkuasa
menggugurkan, menambah dan
mengubah/menyusun semula susunan unsur
* rumus tatabahasa tbahagi kpd 2 jenis :
kata.
rumus struktur frasa & rumus transformsi
- RUMUS STRUKTUR FRASA : tletak pd
komponen dasar utk menghasilkan deskripsi 11.2 Konsep Ayat Terbitan
struktur, seterusnya menghasilkan bentuk ayat
dasar/ayat inti : penerbitan sesuatu ayat sbg struktur
permukaan itu berpunca drpd suatu ayat yg
: berfungsi utk menghasilkan rajah2 pohon yg lain, kecuali ayt itu mmg menyerupai ayat
menunjukkan hbgn gramatis (subjek, objek, dasar
predikat etc) antara berbagai2 bentuk2 kata yg
tdpt pd sesuatu ayat dasar

16. : ayat spt itu wujud pd peringkat struktur *dia digugurkan kerana dia dlm kedua2
dalaman/struktur dasar, & wujud dlm bentuk yg ayat merujuk kpd org yg sama
serupa pd peringkat struktur pmukaan
2. Datuk Ahmad bukan pengarah. Datuk Ahmad
: proses pnerbitan ini bermaksud sbg hasil drpd pengurus besar.
proses gramatis (pelaksanaan rumus
transformasi) = Datuk Ahmad bukan pengarah tetapi Datuk
Ahmad pengurus besar.
: rumus transformasi ini yg berfungsi megubah
aturan / struktur ayat serta memperluas = Datuk Ahmad bukan pengarah tetapi
sesuatu unsur dlm ayat/frasa pengurus besar.
: dlm BM, penerbitan ayat melalui proses
transformasi mengakibatkan pengguguran,
penyusunan semula / perluasan kpd unsur2 2. Pengguguran Frasa Predikat
struktur dalaman
i. Pengguguran seluruh frasa predikat
: FPredikat tdiri drpd FN, FK, FA dan FSN
11.3 Proses pengguguran
: jika tdpt penggunaan F.predikat yg serupa
- proses transformasi yg berlaku pd struktur
dlm ayat majmuk gabungan, maka F.predikat
ayat yg mengakibatkn pengguguran unsur2
yg serupa kecuali yg terakhir boleh digugurkan.
tertentu drpd binaan ayat itu
cth :
- pada peringkat struktur permukaan, unsur yg
- FK yg serupa
digugurkan tdk lagi wujud
Adik Ali belajar di England. Sepupunya
- tdpt 3 jenis pengguguran utama ;
belajar di England.
1. Pengguguran FN sbg subjek
= Adik Ali belajar di England dan sepupunya
: tdiri drpd 2 jenis belajar di England.
i. Pengguguran subjek k.ganti nama diri org = Adik Ali dan sepupunya belajar di
kedua dlm ayat perintah (ayat suruhan) England.
: K.Ganti Nama Diri Kedua ( kamu, awak, - FN yg serupa
engkau, tuan, anda, kalian, etc) yg berfungsi
Kebersihan amalan kita. Kesopanan amalan
sbg subjek selalunya digugurkan. cthnya :
kita kita.
1. Kamu keluar ! ----- Keluar!
= Kebersihan amalan kita dan kesopanan
2. Awak semua pergi dari sini! -- Pergi dari amalan kita.
sini!
= Kebersihan dan kesopanan amalan kita.
3. Anda boleh masuk sekarang -- Boleh
- FA yg serupa
masuk sekarang.
Sekolah jauh dari sini. Hospital jauh dari
*rujuk TD m/s 539 utk lihat rajah pohon
sini.
bg proses pengguguran ini
= Sekolah jauh dari sini dan hospital jauh
dari sini.
ii. Pengguguran subjek yg serupa dlm ayat
= Sekolah dan hospital jauh dari sini.
majmuk
- FSN yg serupa
: FN sbg subjek yg serupa/beridentiti sama yg
diberi tanda i dlm ayat2 yg bergabung menjadi Pasport di dalam sakunya. Wang di dalam
ayat majmuk di bawah, maka subjek frasa yg sakunya.
serupa itu boleh digugurkan, kecuali subjek FN
yg di awal ayat majmuk tersebut. cth : = Pasport di dalam sakunya dan wang di
dalam sakunya.
1. Diai sangat pandai. + Diai rajin belajar.
= Pasport dan wang di dalam sakunya.
= Diai sangat pandai kerana diai rajin belajar.
= Dia sangat pandai kerana rajin belajar.

17. ii. Pengguguran bahagian2 frasa predikat = Mereka membantu kumpulan yang lemah itu.
- oleh + FN dlm ayat pasif, cth : iv. Pengguguran KN yg berfungsi sbg inti dlm
FN
1. Dia dipukul oleh ayah.
binaan FN : inti + penerang
= Dia dipukul.
cth : kegiatan bersenam ( inti = kegiatan
2. Perbuatan mereka dikecam hebat oleh orang digugurkan )
ramai.
cth ayat :
= Perbuatan mereka dikecam hebat.
1. Kegiatan bersenam boleh menyihatkan
- Pengguguran Kbantu yg serupa.cth : badan.
1. Dia boleh menyanyi. Dia boleh menari. = Bersenam boleh menyihatkan badan.
= Dia boleh menyanyi dan dia boleh menari.
Note : Dalam rajah pohon bagi
= Dia boleh menyanyi dan menari. proses pengguguran, lambangnya
ialah : Ø
2. Negara telah berkembang. Negara telah
maju.
= Negara telah berkembang dan negara telah
maju.
11.4 Proses Penyusunan Semula
= Negara telah berkembang maju.
- bentuk pkataan dlm ayat asal diubah
- Pengguguran F.N sbg objek yg serupa. susunannya & diterbitkan semula dlm ayat
cth : gramatis yg baru
1. Daud memukul penjahat itu. Daud - mengakibatkn berlakunya perubahan/
menumbuk penjahat itu. pengguguran kata2 tertentu &
penggantian/penambahan kata2 lain pd ayat yg
= Daud memukul penjahat itu dan Daud diterbitkan
menumbuk penjahat itu.
- tetapi tdk membawa perubahan mkna ayat
= Daud memukul dan menumbuk penjahat
itu. - tdpt 3 proses penyusunan semula :
- Pengguguran FN sbg frasa objek K.kerja i. Penyusunan semula FN sbg subjek
yg membawa makna adjektif.
- boleh berlaku melalui proses transformasi
Cth K.kerja yg membawa makna adjektif : pasif. Cth :
- mempersonakan 1. a) Ali menendang bola itu. (ayat aktif)
- menakjubkan
- menghairankan b) Bola itu ditendang oleh Ali. (ayat pasif)
- mengghairahkan
2. a) Pekerja muda itu mengecat rumahku.
*boleh didahului oleh k.penguat amat, sangat,
b) Rumahku dicat oleh pekerja muda itu.
sungguh. Objek tdiri drpd K.Ganti nama diri
pertama. Cth : * ayat aktif bersifat ayat dasar, mengandungi
K.kerja yg wajib ada imbuhan meN-
1. Kejadian itu sungguh menakjubkan kami.
*ayat pasif tdk mengambil imbuhan meN-
= Kejadian itu sungguh menakjubkan.
ii. Penyusunan semula FN sbg objek
iii. Pengguguran FN yg mendahului F.relatif
- boleh terjadi pd ayat2 yg mngandungi 2 jenis
* frasa relatif- gabungan 2 ayat yg
objek (objek tepat & objek sipi). Cth :
dipancangkan dgn kata hubung yang. Cth :
1. Ali menghadiahi Ahmad sebuah buku.
1. Mereka membantu kumpulan itu. Kumpulan
itu lemah. 2. Guru mengajar murid-muridnya
Matematik.

18. * disusun semula dgn menukar ganti 2. Budak itu membaca buku.
kedudukan objek tepat & objek sipi
= Budak yang membaca buku itu adik saya.
* tambah KSN kepada sblm objek sipi yg baru
iaitu Ahmad. 1. Orang itu sudah pulih.
2. Orang itu sakit.
* objek tepat sebuah buku diletakkan slps
k.kerja = Orang yang sakit itu sudah pulih.
*k.kerja berubah-imbuhan –I ditukar menjadi – ii. Perluasan Frasa Predikat
kan.
- frasa nama yg hendak direlativisasikan itu
Jadi ayat diatas berubah mjadi : mesti berfungsi sbg subjek dlm ayat yg hendak
dipancangkan, cth:
1. Ali menghadiahkan sebuah buku kepada
Ahmad. 1. Ali mengusik budak itu.
2. Budak itu cantik.
2. Guru mengajarkan Matematik kepada
murid-muridnya. = Ali mengusik budak yang cantik itu.
ii. Penyusunan semula melalui ayat songsang 1. Kami membeli rumah itu.
2. Rumah itu besar.
- ayat yg mengandungi keterangan boleh
disongsangkan apabila keterangan itu hendak = Kami membeli rumah yang besar itu.
difokuskan. Cth :
iii. Perluasan dgn Kata Hubung
1. Orang tua itu pergi ke sungai.
- boleh berlaku melalui proses penggabungan
= Ke sungai orang tua itu pergi. ayat yg mempunyai konstituen yg sama dgn
menggunakan k.hubung. cthnya :
2. Ali tidak datang ke sekolah kerana dia
sakit. 1. Ali berbasikal ke sekolah.
= Kerana dia sakit, Ali tidak datang ke 2. Osman berbasikal ke sekolah.
sekolah.
= Ali dan Osman berbasikal ke sekolah.
* frasa yg dihitamtebalkan adalah frasa
keterangan iv. Perluasan melalui proses komplementasi
* boleh juga memfokuskan k.kerja.jadi ayatnya - proses yg mengubah sesuatu ayat mjadi 1
menjadi spt berikut : frasa nama & memancangkannya pd suatu ayat
yg lain, mhasilkan 1 ayat terbitan. Cthnya :
1. Pergi ke sungai orang tua itu.
1. Polis menafikan (sesuatu). Penjahat itu telah
2. Tidak datang Ali ke sekolah, kerana dia sakit. menyerah diri.
= Polis menafikan bahawa penjahat itu telah
menyerah diri.
11.5 Proses Perluasan
- menambahkan unsur2 dlm ayat baru
- 4 jenis perluasan :
i. Perluasan FN sbg subjek
- boleh diluaskan melalui proses relativisasi
(proses pemancangan ayat ke dlm satu ayat yg
lain)
- guna k.hubung pancangan relatif yang
- FN yang hendak direlativisasikan mestilah
berfungsi sbg subjek. Cth :
1.Budak itu adik saya.

19. Ayat Tunggal (i) Predikat Frasa Nama
Ayat yang mengandungi hanya satu kalusa, Subjek Predikat (Frasa
iaitu satu unit rangkaian perkataan yang Nama Am)
mengandungi satu subjek dan predikat. Nizam ketua darjah
Subjek Predikat (Frasa
Binaan Ayat Tunggal Nama Khas)
Bangunan itu Muzium Negara
Subjek Predikat
(diterangkan) (menerangkan)
(ii) Predikat Kata Kerja
Orang tua itu kuat berjalan
Binaan Subjek Subjek Predikat (Kata kerja
asal tidak
berimbuhan)
(i) Subjek Kata Nama
Bapa Aliah tidur (KK tak
transitif)
Subjek (Nama Am) Predikat Monyet itu makan pisang (KK
Abangnya juruterbang transitif - objek)
Subjek (Nama Predikat Subjek Predikat (Kata kerja
Khas) asal berimbuhan)
Si Tompok mencakar dinding Para pelancong sedang menari di
Subjek (Nama Predikat majlis itu
Terbitan) Dia mengarang sebuah
Kesilapan itu Satu pengajaran cerita jenaka (KK
transitif)
(ii) Subjek Kata Ganti Nama Subjek Predikat (Kata kerja
Terbitan)
Subjek (Kata Ganti Predikat Encik Sulaiman menyekolahkan anak
Nama Orang) bongsunya
Kami pelajar Tingkatan Subjek Predikat (kata
Enam bantu)
Subjek (Kata Ganti Predikat Pesawat itu belum tiba lagi (aspek)
Nama Tunjuk Orang tua itu hendak hendak pergi
Umum) ke bandar
Ini pendapat yang bernas Subjek Predikat (unsur
Subjek (Kata Ganti Predikat keterangan)
Nama Tunjuk Mereka bertindak untuk
Tempat) kepentingan diri
Sini Perhentian bas yang sendiri
baharu
(iii) Predikat Frasa Adjektif
(iii) Subjek Kata kerja yang berfungsi sebagai
kata nama Subjek Predikat (kata
adjektif selapis)
Subjek (Kata Predikat Ibu pejabat firma itu besar / amat besar
Kerja) /besar sungguh/
Melukis menjadi kegemarannya paling besar
Subjek Predikat (kata
adjektif ganda)
(iv) Subjek Kata adjektif yang berfungsi
Bangunan di bandar raya tinggi-
sebagai kata nama tinggi (jamak)
Subjek (Kata Predikat (iv) Predikat Frasa Sendi Nama
Adjektif) Subjek Predikat
Putih ialah warna pilihan
Adik saya di rumah
Hasnah
Susunan Konstituen Ayat Tunggal
Binaan Predikat (i) Susunan biasa

20. Cth: Guru itu telah memenangi hadiah Kebanyakan mereka tinggal di rumah
pertama setinggan.  *Kebanyakan mereka
Boleh menerima kata penegas (partikel tinggal.
–lah, -kah, dan –tah)
Cth: Bapa saya dia  Dialah bapa saya. Ayat pasif
(ii) Susunan songsang Asalnya daripada ayat aktif transitif dan
(a) pendepanan frasa kerja mengandungi KK yang mengutamakan
Mereka bekerja setiap hari  Bekerja objek asal sebagai judul @ unsur yang
mereka setiap hari diterangkan
(b) pendepanan frasa adjektif (i) ayat pasif dengan imbuhan kata kerja pasif
Dia sakit pada masa itu  Sakit sia pada (ii) ayat pasif dengan kata ganti nama diri
masa itu. pertama dan kata ganti nama diri kedua
(c) pendepanan frasa sendi (iii) ayat pasif dengan perkataan kena yang
Surat ini daripada Ali  Daripada Ali hadir sebelum kata kerja
Surat ini.
Ayat Aktif dan Ayat Pasif Subjek Kata Oleh + Keterangan
kerja frasa
Ayat aktif pasif nama
Ayat yang mengandungi KK yang Sampah Dibakar oleh pagi tadi
sarap (di-) ayah
mengutamakan subjek asal sebagai
Mereka kehujanan - sepanjang
judul @ unsur yang diterangkan (ke-…-an) hari
Baju itu berjahit - dengan
(i) ayat aktif transitif (mengandungi objek (ber-) benang
sebagai unsur penyambutnya) sutera
Subjek Predikat Subjek FK pasif dengan Keterangan
KK transitif Objek Objek sipi Ganti Nama Diri
Guru memanggil saya - Pertama/Kedua
Besar Kerja itu sudah saya semalam
Pembantu membawakan saya secawan kopi selesaikan
rumahnya Hutang akan engkau sepenuhnya
itu jelaskan
Subjek kena Kata Oleh +
Subjek Predikat Kerja Frasa Nama
Dasar
Kata Kerja Objek Frasa sendi
nama Pencuri kena tangkap Oleh polis
(keterangan) itu
Pembantu membawakan secawan untuk saya
rumahnya kopi
Unsur pilihan dalam Frasa Predikat
(i) Kata nafi
(ii) ayat aktif tak transitif (tidak diikuti objek (ii) Kata pemeri
sebagai penyambutnya)
(a) dengan keterangan yang boleh Kata Nafi
digugurkan Menyatakan maksud nafi @ negatif kepada
Kanak-kanak sedang mandi di kolam itu. unsur utama dalam predikat itu (bukan & tidak)
 Kanak-kanak sedang mandi. Bukan boleh menafikan semua frasan
Dia menangis sepanjang hari.  Dia nama (FN) dan frasa sendi nama (FS)
menangis. Cth: Itu bukan sekolahnya (FN)
Faedahnya bukan untuk saya
(b) dengan keterangan yang tidak boleh sahaja (FS)
digugurkan Bukan boleh hadir bagi menfikan frasa
Dia berada di Kuala Lumpur.  *Dia kerja (FK) dan frasa adjektif (FA) jika
berada kedua-keduanya mendukung maksud
pertentangan maklumat.

21. Cth: Ucapannya bukan menghina kita, mencantumkan ayat-ayat tersebut dengan kata
tetapi menyatakan kebenaran. (FK) hubung seperti dan, atau, tetapi dan
Ali bukan pandai sangat, tetapi sebagainya. Contohnya:
rajin. (FA) a) Encik hendak ke sekolah atau hendak ke
Tidak boleh menafikan frasa kerja (FK) pejabat?
dan frasa adjektif (FA)
Cth: Mereka tidak datang semalam b) Ahmad kurus tetapi adiknya gemuk.
(FK)
Ayat-ayat yang disambungkan itu setara
Bapa saya tidak kuat lagi (FA) sifatnya, iaitu ayat-ayat itu sama taraf dan
boleh berdiri sendiri.
Kata Pemeri Ayat-ayat ini boleh juga disambungkan
Unsur yang menjadi pemeri hal @ penghubung tanpa kata hubung; apabila ini berlaku,
antara subjek dengan frasa-frasa utama dalam nada suara berfungsi sebagai penanda, iaitu
disuarakan sebagai deretan penyataan.
predikat
Contohnya:
Ialah hadir di hadapan frasa nam (FN)
Cth: Warna pinang masak ialah warna a)Penari-penari itu sungguh santun, melenggok
rasmi bas sekolah seluruh negara kita. (FN) ke kiri, melenggok ke kanan.
Adalah boleh hadir di hadapan frasa
b) Ali berdiri tegak, memerhatikan gerak-geri
adjektif (FA) dan frasa sendi nama (FS)
mereka.
Cth: Taklimat tentang skim jawatan
itu adalah terlalu panjang. (FA)
Matlamat penyelidikan dan
PEMBENTUKAN AYAT MAJMUK GABUNGAN
pembangunan kebangsaan
adalah untuk kemajuan negara. Perkaitan antara ayat dalam ayat
(FS) majmuk jenis ini dapat digambarkan seperti
gambar rajah berikut:
Kata nafi & kata pemeri tidak boleh hadir
bersama-sama kecuali dalm binaan adalah + Ayat
kata nafi + frasa adjektif
Cth: Kita semua sedia maklum bahawa dunia
yang dicipta oleh Tuhan adalah tidak Ayat 1 Kata hubung Ayat 2
kekal dan suatu hari nanti akan berakhir
jua.
Ayat 1 - Mereka melompat-lompat.
Ayat 2 - Mereka menjerit dengan kuat.
TAJUK 15
Kata hubung – sambil
AYAT MAJMUK BAHASA MELAYU
Ayat majmuk - Mereka melompat-lompat
Ayat majmuk ialah ayat yang dibina dengan sambil menjerit dengan kuat.
mencantumkan 2 ayat tunggal atau lebih dan
percantuman ayat2 itu disusun mangikut cara * Jikalau ayat-ayat yang digabungkan itu
tertentu sehingga menjadikan ayat baharu. mempunyai unsur yang sama dan diulang,
maka bahagian yang sama itu boleh
Ayat majmuk digugurkan. Contohnya:
a) Ali pandai bermain bola.
b) Ali pandai bermain hoki.
= Ali pandai bermain bola dan hoki.
Gabungan Pancangan Campuran
AYAT MAJMUK GABUNGAN * Ayat-ayat yang dihubungkan adalah terdiri
daripada jenis yang sama dan boleh terdiri
Ayat majmuk gabungan ialah ayat yang terdiri
daripada ayat penyata, ayat perintah atau ayat
daripada dua ayat atau lebih yang dijadikan
tanya, tetapi ayat-ayat tersebut biasanya tidak
satu dengan cara menggabungkan atau
boleh dicampuradukkan jenisnya. Contohnya:

22. a) Bolehkah anda datang esok dan Ada tiga jenis ayat majmuk pancangan:
menyelesaikan kerja itu?
a) Ayat relatif
b) Ahmad rajin belajar tetapi adiknya malas.
b) Ayat komplemen
c) Pergilah masuk ke bilik dan tidur!
c) Ayat keterangan
JENIS GABUNGAN
AYAT RELATIF
1) Gabungan yang susunan faktanya
berurutan .Klausa-klausa itu digabungkan Ayat relatif ialah ayat yang ditandai
dengan menggunakan kata hubung dan, dengan penggunaan perkataan “yang”, seperti:
lalu, lagi, serta,, sambil, tambahan pula,
kemudian, malahan dan akhirnya. Tanda a) Saya membeli baju yang berwarna merah.
baca koma ( , ) juga digunakan bagi
b) Mereka menonton wayang yang amat lucu.
menggantikan kata hubung. Contohnya
Pertama : Saya membeli baju + Baju itu
Beliau memandang saya sambil berwarna merah
tersenyum.
Wanita itu baik orangnya, malahan Kedua : Saya membeli baju + Baju itu
jarang-jarang sekali ia menyakiti hati berwarna merah
saya.
Mula-mula saya disuruh duduk, = Saya membeli baju yang berwarna
kemudian diajak berbincang, akhirnya merah
dibawa masuk bertemu dengan
majikannya.
Ayat di bawah menerima ayat
2) Gabungan yang susunannya memberi
pancangan sebagai subjeknya dengan
maksud pertentangan. Ayat majmu
menukarkan bentuk ayat itu . Contohnya:
bertentangan mempunyai dua klausa yang
dipertentangkan oleh kata hubung tetapi, b) Budak yang sedang membaca itu majalah itu
sebaliknya, melainkan, padahal dan anak saya
sebagainya. Contohnya:
Pertama : Budak itu anak saya + Budak itu
Ayah rajin berniaga tetapi anaknya tidak sedang membaca
berminat
sama sekali. majalah
Musim hujan dingin, sebaliknya musim
kemarau panas. Kedua : Budak itu + Budak itu sedang
membaca majalah + anak
3) Gabungan yang susunannya
menggabungkan dua ayat atau lebih, saya
menggunakan kata hubung yang
=Budak yang sedang membaca majalah
berpasangan seperti lebih baik ……
itu anak saya.
daripada, apakah ……ataupun, sama ada
……. atau dan sebagainya. Contohnya:
Daripada kita makan gaji, lebih baik Ayat di bawah berbeza daripada ayat-ayat di
bekerja sendiri. atas. Ayat ini juga terdiri daripada ayat induk
Lebih baik mereka pergi dengan bas dengan ayat kecil seperti berikut:
daripada memandu kereta sendiri.
Ayat induk : Bas itu bas ekspres.
Ayat kecil : Adik saya menaiki bas itu.
AYAT MAJMUK PANCANGAN
yang dijadikan ayat pasif : Bas dinaiki adik saya
Dalam ayat majmuk pancangan,
terdapat satu ayat utama atau ayat induk dan
satu atau beberapa ayat kecil lain yang
dipancangkan di dalam ayat induk dan menjadi AYAT KOMPLEMEN
sebahagian daripada ayat induk itu.
Ayat majmuk komplemen ialah ayat utama
yang dipancangkan dengan ayat kecil yang

23. seterusnya menjadi komplemen kepada
ayat utama.
Ayat majmuk pancangan komplemen AYAT KOMPLEMEN FRASA KERJA
ditandai oleh penggunaan kata hubung
komplemen bahawa dan untuk. Frasa kerja dalam ayat boleh terdiri
Contohnya: daripada kata kerja tak transitif, iaitu yang
diikuti bukan oleh frasa nama objek tetapi oleh
*Ketua Pengarah Kesihatan mengumumkan keterangan-keterangan lain yang bertujuan
bahawa kematian akibat wabak denggi semakin melengkapkan frasa tersebut. Ada ayat
meningkat . komplemen yang berfungsi sebagai pelengkap
kepada kata kerja ini, yang bukan frasa nama.
*Pengetua menjelaskan bahawa kelas Sekali imbas, ayat ini kelihatan seolah-olah
tambahan akan mula diadakan pada bulan Mac. ayat komplemen frasa nama objek tetapi
terbukti tidak demikian oleh sebab ayat-ayat
*Sungguh sukar untuk saya melengkapkan tersebut tidak boleh mengalami proses pasif,
tugasan itu . iaitu satu ukuran bagi menentukan status
frasa nama objek. Oleh itu, ayat demikian
digolongkan ke dalam jenis ayat komplemen
frasa kerja. Contohnya:
JENIS AYAT KOMPLEMEN
a) Ayat komplemen frasa nama
b) Ayat komplemen frasa kerja
*Pak Abu berpendirian bahawa tanah itu tidak
c) ayat komplemen frasa adjektif
patut dijual.
*Ibu Ali beranggapan bahawa anaknya telah
AYAT KOMPLEMEN FRASA NAMA Berjaya.
Frasa nama boleh menduduki empat *Kerajaan bersetuju bahawa projek itu wajar
tempat dalam ayat, iaitu sebagai subjek, dilaksanakan.
predikat, objek tepat dan objek sipi. Tetapi ayat
komplemen jenis frasa nama hanya dapat
menduduki dua tempat iaitu sebagai ayat AYAT KOMPLEMEN FRASA ADJEKTIF
komplemen frasa nama subjek dan ayat
komplemen frasa nama objek tepat, seperti Frasa adjektif boleh menjadi unsur
yang berikut: predikat sesuatu ayat. Demikian juga, ayat
komplemen boleh terdiri daripada ayat
komplemen adjektif, iaitu yang merupakan ayat
kecil yang dipancangkan ke dalam ayat induk.
a) Ayat komplemen frasa nama subjek:
Tetapi jumlah ayat jenis ini dalam bahasa
*Bahawa Islam menjamin keadilan Melayu terhad. Contohnya:
memanglah jelas.
*Saya sangat yakin bahawa dia akan berjaya.
*Bahawa rancangan itu gagal tidak benar.
*Mereka sangat insaf bahawa mereka daif.
*Dakwaan bahawa Ali menipu telah
diketahui umum.
AYAT KETERANGAN
Ayat makjum keterangan ialah ayat
b) Ayat komplemen frasa nama objek tepat
majmuk yang terdiri daripada satu ayat induk
Objek dalam ayat boleh wujud sebagai dan satu ayat kecil atau lebih yang berfungsi
objek tepat kata kerja transitif atau sebagai sebagai keterangan kepada predikat,
objek sipi, tetapi ayat komplemen boleh wujud contohnya:
hanya sebagai objek tepat sahaja. Contohnya:
a) Dia bukan ketua saya ketika saya bekerja
*Orang itu menafikan bahawa barang- dahulu.
barangnya telah hilang.
b) Anak itu menangis kerana ia lapar.
*Berita itu menyebut bahawa semua
c) Ali tidak begitu pandai semasa saya
penumpang terselamat.
mengajarnya dahulu.

24. .JENIS AYAT KETERANGAN e) Keterangan pertentangan
a) Keterangan musabab Keterangan pertentangan ialah unsur yang
menerangkan sesuatu perbuatan atau kejadian
Keterangan musabab ialah unsur yang yang berlawanan. kata hubung keterangan
menerangkan sebab berlakunya sesuatu pertentangan adalah seperti walaupun,
kejadian atau perbuatan. Kata hubung meskipun, kendatipun, biarpun, walau
keterangan adalah seperti kerana, lantaran,dan bagaimanapun, namun, sekalipun, dan
oleh sebab. Contohnya: sedangkan. Contohnya:
*Saya tidak dapat hadir kerana saya *Sungguhpun badannya letih, Ali tetap
kurang sihat. menghadiri majlis perayaan itu.
*Oleh sebab mereka datang lambat, *Sekalipun sudah berumur, dia masih ingin
mereka tidak belajar juga.
dibenarkan masuk ke dewan .peperiksaan.
f) Keterangan harapan
b) Keterangan akibat Keterangan harapan ialah unsur yang
menerangkan sesuatu perbuatan atau kejadian
Keterangan akibat ialah unsur yang yang dihajati. Kata hubung keterangan harapan
menerangkan kesan atau hasil sesuatu adalah seperti supaya, agar, semoga, moga-
perbuatan. Kata hubung keterangan akibat moga dan kalau-kalau. Contohnya:
adalah seperti hingga dan sehingga.Contohnya:
*Kita mesti bertolak ansur agar semua pihak
*Ia bersorak terlalu kuat hingga serak berpuas hati.
suaranya.
*Cuba bertanya pada orang tua itu kalau-kalau
*Pelajar itu berusaha bersungguh-sungguh dia mengetahuinya.
sehingga ia Berjaya.
g) Keterangan cara
c) Keterangan syarat
Keterangan cara ialah unsur yang menerangkan
Keterangan syarat ialah unsur yang gaya atau kaedah sesuatu perbuatan atau
menerangkan tuntutan yang mesti dipenuhi. kejadian berlaku. Kata hubung keterangan cara
Kata hubung keterangan syarat adalah seperti ialah dengan. Contohnya:
sekiranya, andai kata, jikalau, jika dan kalau.
Contohnya: *Pemuda itu datang dengan menaiki kereta api.
*Sekiranya saya lulus peperiksaan ini, saya *Mereka ke sekolah dengan menunggang
akan berpuasa sepuluh hari. basikal.
*Andai kata mereka menyerang, kita akan
bertahan bersungguh-sungguh.
h) Keterangan tujuan
Keterangan tujuan ialah unsur yang
d) Keterangan waktu menerangkan maksud bagi sesuatu perbuatan
atau kejadian. Kata hubung keterangan tujuan
Keterangan waktu ialah unsur yang adalah seperti untuk, demi, dan bagi.
menerangkan masa sesuatu perbuatan atau Contohnya:
kejadian. kata hubung keterangan waktu
adalah seperti sejak, semenjak, setelah, *Para pemimpin menyusun rancangan ekonomi
sewaktu, sementara, tatkala dan ketika. untuk meningkatkan taraf hidup rakyat.
Contohnya:
*Polis segera tiba setelah mendapat maklumat
tentang pergaduhan itu. i) Keterangan perbandingan
*Tatkala hujan mula turun, mereka masih di Keterangan perbandingan ialah unsur yang
sawah menerangkan sesuatu kejadian yang menjadi

25. persamaan. Kata hubung keterangan b) Pasif : Bahawa ujian akan bermula
perbandingan adalah seperti macam,seolah- pada bulan hadapan diterangkan oleh guru.
olah, seakan-akan, ibarat, bagaikan dan bak.
Contohnya: 4) Ayat majmuk keterangan
*Dia kebingungan bagai rusa masuk kampung. a) Aktif : Ali akan membeli buku itu kalau
ayah membenarkannya.
*Hatinya hancur seperti kaca terhempas ke
batu. b) Pasif : Buku itu akan dibeli oleh Ali
kalau ayah membenarkannya.
AYAT MAJMUK CAMPURAN
Ayat majmuk campuran ialah ayat yang
mengandungi lebih daripada satu jenis ayat,
yakni terdiri daripada campuran ayat tunggal
dengan ayat majmuk atau deretan berbagai-
bagai jenis ayat majmuk. Ayat sedemikian
biasanya panjang.Contohnya:
a) Ahmad sedang membaca buku tetapi kawan-
kawannya yang sudah letih lesu telah lama
tidur.
Ayat ini terdiri daripada ayat majmuk
gabungan yang disambungkan dengan kata
hubung tetapi. Ayat pertama ialah Ahmad
sedang membaca buku sementara ayat yang
kedua ialah kawan-kawannya yang sudah letih
lesu telah lama tidur. Ayat yang kedua ini
merupakan ayat majmuk juga kerana terdapat
ayat relatif, iaitu yang sudah letih lesu,
dipancangkan ke dalamnya.
AYAT MAJMUK PASIF
Kesemua ayat majmuk aktif ini, jika
mengandungi kata kerja transitif, boleh
dijadikan ayat pasif. Contohnya:
1) Ayat majmuk gabungan
a) Aktif : Saya minum air dan Aminah
makan nasi.
b) Pasif : air saya minum dan nasi
dimakan oleh Aminah
2) Ayat majmuk relatif
a) Aktif : Mereka menonton wayang yang
lucu itu.
b) Pasif : Wayang yang lucu itu ditonton
oleh mereka.
3) Ayat majmuk komplemen : komplemen
objek
a) Aktif : Guru menerangkan bahawa
ujian akan bermula pada bulan hadapan.