2. 2
Aves
do Complexo Intermareal
Umia-O Grove-A Lanzada
Este caderno é unha aportación da Asociación Candea
ó coñecemento do noso medio natural e do noso idioma.
Para buscar información:
› Guía das aves de Galicia: Xosé M. Penas Patiño, Carlos
Pedreira López, Calros Silvar. Ed. Bahía.
› Aves da costa. Cosme Damián Romay Cousido. Xunta de
Galicia.
› Viaxeiras da auga. Estanislao Fernández de la Cigoña. Ed.
Xerais.
› Guía das aves de Galicia. Xosé M. Penas Patiño, Carlos
Pedreira López, Calros Silvar. Ed. Galaxia.
› Censo de aves acuáticas invernantes en Galicia. Revista
Paspallás. Sociedade Galega de Histora Natural.
3. 3
As aves
As aves son animais vertebrados coas seguintes
características:
› corpo cuberto de pel con plumas
› dúas ás e dúas patas
› boca sen dentes, con peteiro
› esquelete forte e lixeiro
› reprodución ovípara con fecundación interna e
incubación dos ovos.
4. 4
As aves mariñas teñen o corpo adaptado para a vida na auga de
diferente xeito segundo vivan no mar ou nas beiras.
Moitas teñen a plumaxe impermeabilizada para mergullarse.
Ave mariña típica Limícola
Os peteiros teñen formas diferentes segundo o tipo de
alimentación:
Longos e finos
para sacar
animais da lama.
Longos e afiados,
fortes e rematados
en gancho: para
pillar peixes.
Anchos, para filtrar a lama ou cortar
vexetais
5. 5
NOME CIENTÍFICO:
Larus cachinans
Foto gaivota
NOME EN GALEGO:
Gaivota
patiamarela
DESCRICIÓN
Aspecto xeral: Tamaño medio-grande. Pode medir ata 55 cm de lonxitude e
1,50 m de envergadura.
Cor branca, coa parte superior lo lombo gris prateada e a ás da mesma cor,
cunhas manchas negras nas puntas. Varía segundo a idade ou a época do
ano. Os xubvenís son pardos a manchas.
Cabeza oval e pequena, cun peteiro grande e forte, de cor amarela, rematado
en gancho. Os ollos son ovalados, pequenos, de cor amarela e situados
lateralmente. Debaixo e detrás dos ollos ten os orificios auditivos.
O tronco é oval e alongado, unido á cabeza por un pescozo cilíndrico de
lonxitude media. No extremo posterior remata nun rabo curto.
Ten dúas ás de forma trapezoidal, longas e estreitas.
Ten dúas patas articuladas na cadeira e formadas por un cadril curto, unha
perna cónica (que non se aprecia fóra do tronco) e un pé cilíndrico, longo, sen
plumas e cuberto dunhas placas córneas, semellantes a escamas, de cor
amarela. Póusase en catro dedos, tres longos dirixidos cara adiante, rematados
en unllas débiles e unidos entre sí por unha membrana, e un moi curto dirixido
cara atrás.
RELACIÓN
Oriéntase fundamentalmente coa vista axudada dun gran sentido do equilibrio.
Ten un oído fino e é especialmente sensible ós cambios de presión.
Desprázase fundamentalmente voando, de dous xeitos: activamente (batendo
as ás), ou planeando, aproveitando as correntes de aire, especialmente as que
se producen sobre as ondas nas beiras dos cantís. Nada impulsándose cos
pés palmeados.
Emite un son penetrante semellante a un berro.
Muda as plumas cada ano. Para mantelas en boas condicións arránxaas co
peteiro para liberarse de parásitos e, para impermeabilizalas, estende unha
substancia graxa que segrega unha glándula situada no rabo.
6. 6
ALIMENTACIÓN
Mantense de desperdicios de todo tipo, moluscos ou crustáceos (que tira
dende o aire para romperlles a cuncha e podelos comer), peixes e mesmo ovos
e polos doutras aves. É frecuente velas nos vertedoiros aproveitando restos.
REPRODUCCIÓN
Nidifica formando colonias en zonas
retiradas como cantís e praias con pedras,
nos meses de abril, maio e xuño. Os niños
están no chan, en fendas das pedras ou
lugares un pouco apartados con herbas.
Despois da cópula a femia pon dous ou tres
ovos de 73 mm de lonxitude e cor castaña-
oliva con pintas escuras (poden facer varias
postas de reposición). A incubación dura
28/29 días e realízanna o macho e a femia
por quendas. Os polos nacen cubertos de
plumón e a partir do segundo día andan por
fóra do niño, do que se van alonxando cada
vez máis. Ás oito semanas comezan a voar.
Son alimentados polos pais; os polos
reclaman o alimento petando na mancha
encarnada do peteiro dos adultos, que
devolven a comida a medio dixerir para que
coman as crías.
Os exemplares inmaduros ou xuvenís son
de cor diferente ós adultos. O primeiro ano
son grises con manchas pardas irregulares,
o segundo ano xa teñen parte do lombo gris
e a punta do rabo escura, e ós tres anos
adquiren a cor dos adultos.
Foto
Cría saíndo do ovo
Foto
Unha nai con tres crías
HÁBITAT
É unha ave típica da costa, tanto de zonas rocosas como areosas, expostas ou
protexidas.
PRESENZA NA ZONA
Moi común e abundante.
OUTROS DATOS DE INTERESE
Distribuída por toda a zona costeira de Europa, norte de África e parte de Asia
ata Mongolia. No inverno emigra cara ó sur. É unha especie moi abundante e
en expansión, influenciada pola abundancia de recursos alimenticios, en
especial depósitos de lixo.