1. Os tricópteros tamén coñecidos como frigáneas, son unha orde de
insectos (orde Trichoptera) non demasiado popular, excepto para aqueles
que se dediquen á pesca, pois as súas larvas utilízanse habitualmente
como cebo. A fase adulta é voadora, asemellándose morfolóxicamente ás
bolboretas nocturnas e presentando as mesmas tonalidades parduzcas,
mentras que as larvas e as pupas soen ser acuáticas.
LARVAS
Soen presentar un abdome blando que protexen fabricándose unha “casa”
ou “estoxo” cos materiáis que hai ao seu arredor, uníndoos e fixándoos
mediante unha seda pegañenta. De feito, cada especie emplea os seus
materias favoritos para a construcción do estoxo, que vai dende grans de
area, fragmentos vexetales e incluso cunchas de moluscos, sendo posible
recoñecer cada especie pola morfoloxía e materias do estoxo. En moitas
ocasións intégranse tan ben có entorno que son auténticos reis da
camuflaxe, sendo difícil encontralos se non poñemos suficiente atención.
Os estoxos están sempre abertos por ambos extremos, aínda que a
abertura posterior soe ser moi pequena, incluso inapreciable. Pola
abertura dianteira asoman a cabeza e as patas, o que permite á larva
desplazarse en busca do alimento, mentras que dos ganchos situados no
extremo final do abdome fixan o estoxoe para asegurar que o animal e a
súa casa viaxen sempre xuntos. Ademáis, ao moverse a larva dentro do
estoxo, fai que se cree unha corrente de auga no seu interior que o
permite obteñer unha provisión constante de oxíxeno, o cal extraerá
mediante as branquias que ten situadas polo corpo.
ADULTO
A cabeza posee dous ollos compostos ben desenrolados e, ás veces, tres
ocelos; as anteas son largas e filiformes. As pezas bucales son do tipo
lamedor coas mandíbulas xeralmente vestixiales; as maxilas e o labio
contribúen á formación dunha probóscide (haustelo) coa que toman
líquidos. O tórax presenta os tres segmentos ben desenrrolados, con patas
largas y delgadas provistas de espiñas, e dous pares de alas membranosas
densamente recubertas de pelos e con moi poucas veas transversáis. O
abdome posee 10 segmentos, dos cales os últimos están modificados e
constitúen a xenitalia.
MANUEL RUBIO y OMAR SÁNCHEZ.