a cantiga de amor

1. A CANTIGA DE AMOR
http://cantigas.fcsh.unl.pt/index.asp

2. DEFINICIÓN
 xénero lírico
 voz masculina
 palabra clave SENHOR (normalmente no
primeiro verso)
 expresa sentimentos amorosos, suplícalle
atención á dama e quéixase
 modelo: o amor cortés no que o namorado
mostra submisión á dona
 consérvanse arredor de 700 cantigas

3. AMOR CORTÉS
 muller aristócrata
 o trobador actúa coma un vasalo. Debe gardar
submisión, discreción e fidelidade
 a muller pode estar casada ou solteira

4. GRAOS NA RELACIÓN
 feñedor: sofre, pero non se atreve a
dirixirse á dama.
 precador: pídelle a dama que o acepte
coma o seu namorado.
 entendedor: ela acéptao e prodúcese a
vasalaxe amorosa.
 drudo: amante correspondido. Relación
carnal.

5. DIFERENZAS COA CANÇÓ
PROVENZAL
cançó provenzal cantiga de amor gal-port.
joy (alegría) coita (sufrimento)
o trobador chega a drudo non chega nunca a drudo
hai senhal (alcume) dama totalmente anónima
descrición física da dama muller idealizada e abstracta

6. PERSONAXES
MULLER - idealizada
- sen descrición física: “fremosa”,
“bon parecer”, “ben tallada”
- calidades morais: bondadosa,
discreta (mesura), valente (prez) e
leal
NAMORADO - angustiado (coita)
- amor non correspondido: loucura
(sandece, fol) e morte por amor
- fiel
- non agarda ser correspondido
PERSONAXES DE MENOR
RELEVANCIA
- os amigos
- Deus
- os miscradores: delatores,
murmuradores, competidores
- gardas: vixilantes da dama

7. TEMAS
 eloxio da dama: é perfecta, tanto física como
moralmente.
 amor do poeta pola dama: o poeta decláralle
o seu amor.
 reserva da dama: a senhor acepta o galanteo
amoroso pero mantense distante.
 coita de amor: o sufrimento pode xenerar
insomnio, perda de apetito, loucura...

8. ESTRUTURA
 cobras = estrofas.
 palavras = versos.
 cantigas de refrán: con estribillo (verso ou versos
que se repiten ao final de cada estrofa).
Relacionadas coa lírica tradicional.
 cantigas de mestría: sen estribillo. De influencia
provenzal, máis culta.
 finda: verso ou versos que van ao final da cantiga
e resumen, completan ou reafirman o seu contido.

9. MEDIDA DOS VERSOS
 cóntanse as sílabas ata a última sílaba
acentuada. Nin se suma nin se resta.
 rima macho: o verso remata en palabra aguda.
 rima femia: o verso remata en palabra grave.
 rima consonante / asonante.
 palavra perduda: un verso non rima con ningún
outro da estrofa. Vai sempre situado no mesmo
lugar en cada unha das estrofas.

10. ESTROFAS
 unisonantes: todas as estrofas teñen o mesmo esquema
de rima.
 singulares: cada estrofa presenta un esquema de rima
diferente.
 dobras: o esquema de rima varía cada dúas estrofas.
 alternas: as estrofas pares repiten un esquema de rima e
as estrofas impares, outro.

11. RECURSOS FORMAIS
 dobre: repetición dunha palabra ou grupo de palabras en lugares
simétricos da mesma cobra. Se non afecta a todas as estrofas é un
dobre imperfecto.
 mordobre: repetición do mesmo lexema en lugares simétricos da
mesma cobra. Se non afecta a todas as estrofas é un mordobre
imperfecto.
 palabra rima: repetición da mesma palabra ou grupo de palabras
en posición de rima en todas as estrofas. Se non afecta a todas as
estrofas é unha palabra rima imperfecta.
 cantiga ateúda: encabalgamento entre as estrofas polo que o
significado do último verso de cada estrofa se complementa no
primeiro verso da seguinte estrofa.
 cantiga ateúda ata a finda: cando tamén hai encabalgamento
entre a última estrofa e a finda.