9. bagshiin hogjil

1. ф
9
-
Е
-
монгол_улсъ[н
ХОДОJIМОРИИН САИДЫН
тушААл
2О/d оны У/
""р","2d-"д.р
Allq Улаанбаатар хот
FП/эргэжлийн боловсрол, сургалтын багшийi
хогжил" хотолбер батлах тухай
Монгол Улсын 3асгийн газрын тухай хуулийн 24 дугээр зуйлийн 24,2 дахь
хэсэг, Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын тухай хуулийн 8 дугаар зуйлийн В,4,
1 9 дугээр зуйлийн '19.'1 дэх хэсгийг тус тус yндэслэн ТУШААХ нь:
1, "Мэргэхоийн боловсрол, сургалтын багшийн хогжил" хетолборийг
нэгдyгээр, Хотелборийг хэрэгжyyлэх арга хэмж9эний толовлогоог хоёрдугаар
хавсралтаар тус тус баталсугай.
2. Энэхуу тушаалын хэрэгжилтийг мэргэя<лtийн болон те йн
боловсрольtн сургалтын байгууллагуудад зохион байгуулж гl
[Лэргэжлийн боловсрол, сургалтьlн бодлого зохицуулалтьlн газ аа)-т
yyрэг болгосугай,
сАйд Г, БАЯ РСАЙХДН
:l-
чi.,
tr

2. оJ.ньt"i"#?]уi;,iД;lF;ъ11''iжfд:'J;жТ#т
"мэргэжлийн Боловсрол, сургАлтын БАгшийн хегжил"
хотолБор
Нэг.Нийтлэг yндэслэл
2014-2015 оны хичээлийн жилд терийн болон терийн бус емчийн 76
мэргэжлийн боловсролын сургалтын байгууллага уйл ажиллагаа явуулсан бегеед
тэдгээрт 2327 багш ажиллаж байгаагийн 67 хувь нь уйлдвэрлэл, уйлчилгээний
мэргэжлийн багш, 33 хувь нь еренхий эрдмийн багш байна. Мэргэжлlийн багш
нарыг ур чадварын ryвшингээр нь ангилбал мастер багш 59, ахлах багш 248
буюу нийт багш нарын денгеж 13,1 хувийг, уйлдвэр аж ахуйн нэDlмд ажиллаж
байсан ryршлагатай мэргэшсэн багш нарын тоо 16,7 хувийг эзэлж байгаа нь
тэдний ур чадварын ryвшин дооryур байгааг харуулж байна.
Мэргэжлlийн боловсролын сургалтын байryуллагын багш нар хyрэлцээтэй
боловч тэдний мэргэшлийн болон сургах зуйн ур чадвар хангалтryй, шинэ техник
технологийг эзэмших, ryyнийгээ сургалтад хэрэглэх чадвар дутмаг, суралцагч
бурийг хоDкчyлэх, хувь хунийх нь онlцог, сонирхол, авьяас чадварыг харгалзаж,
тyyнд тохирсон аргаар ажиллах, багшийн хувийн манлайлал, харилцааны соёл
хангалтryй зэрэг нь багшийн нэр хyнд, сургалтын чанарт сорог нелее yзyyлсээр
байна.
Багш еерийн сургаж буй салбарын уйлдвэр, уйлчилгээний газар, инженер,
техникийн ажилтан нартай холбоотой байж, сургалтаа уйлдвэрлэлээр хетлyyлж,
ryншлэх хандлага дугмаг, еерийн мэргэшлийг дээшлyyлэх, судалгааны арга
зуйгээ хоDкуyлэх тогтолцоо бурэлдээryйн улмаас Мэргэ>tшийн боловсрол,
сургалтын тухай хуулийн '19 дyгээр зуйлийн 19.1 дэх хэсгийн заалryудын
хэрэгжилт дутагдалтай байна.
Иймд мэргэхшийн боловсролын сургалтын байryуллагын багш нарыг
хегл{уyлэх эрх зуйн орчинг боловсронryй болгох, санхyyгийн бодлогоор дэмжих,
тэдэнд yзyyлж байгаа уйлчилгээг сайжруулах, тэднийг мэргэшлийн болон сургах
зуйн ур чадварыг сайжруулах, зовлогее, дэмжлэг yзyyлэх зэрэг шаардлага гарч
байна. Энэ зорилгоор "Мэргэ>tсlийн боловсрол, сургалтын багшийн хоDкил"
хетелбери й г боловсруулав.
Хоёр.Хетелберийн зорилго, зорилт, хэрэг>l{уyлэх зарчим, удирдлага
2. 1 .Хетелберийн зорилго
2.1.,1.Хегжлlийн хандлага, хеделморийн зах зээлийн эрэлтэд суурилсан,
уйлдвэрлэлийн хэрэгцээгээр удирдуулсан, тегсегчийн мэргэжлийн ур чадвар,
ажлын байраар баталгаажсан мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэх шинэ тогтолцооны
хетлегч хуч болж, суралцагч бурийнхээ сонирхол, эрмэлзэл, авъяас чадварыг
танин мэдэж, тyyнд нийцуулэн сургах аргаа сонгодог, мэргэ>tиийн мэдлэг,
чадвар, заах аргазуйгээ тасралтryй дээшлyyлдэг, орселдех чадвартай
мэргэжилтэй ажилтан сургаж чадахуйц багшийг бэлтгэх, теловшyyлэх, хеDкчyлэх,
нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх, багшийг унэлэх, дэмжих, сайн туршлагыг нь
ryгээх суурь нехцлийг бурдуулэхэд оршино.
_-*-**.*,'"т'-1a@
;
",ё:**#.]ij*l;j;":b,,",
д
г"! :iJ

3. 2. 2.Хетелбери йн зорилт
Хетелберийн зорилгыг дараах зорилтуудаар хэрDкуyлнэ:
2.2.1.Мэргэ>tшийн боловсрол, сургалтын багш бэлтгэх, мэргэшлийг нь
дээшлyyлэх бие даасан бyгэц, зохион байryулалтыг буй болгож, багш бэлтгэх,
мэргэшлийг дээшлуулэх уйл ажиллагааг ергожryлж, чанархqrулах;
2.2.2.Мэргэ>клlийн боловсролын сургалтын байryуллагын хуний неец,
багшийн мэдээллийн сан, тэрryyн туршлагын мэдээллийн санг бурдyyлэх замаар
хуний неецийн удирдлагын yp нолеег дээшлyyлэх, сургах зуй, хууль эрх зуй,
мэргэжлийн ном хэвлэл, сурах бичиг бухий номын сан, цахим танхим,
стандартад нийцсэн дадлагын бааз зэргийг мэргэхшийн сурryулиудад бий
болгож, багш нар мэргэ>tшийн мэдлэг чадвар, заах аргазуйгээ байнга хегx{чyлэх
таатай нехцлийг бурдуулэх;
2.2.3. Мэргэ>клийн боловсрол, сургалтын багшийг хепсуулэхтэй холбоотой
эрх зуйн орчныг бyрдyyлэх, журам, зааврыг шинэчлэх, багшлах эрх, мэргэ>tшийн
зэрэг, цол олгох асуудлыг, сургалтын чанар, yp дyн болон мэргэжлийн мэдлэг,
заах арга, ур чадвараа ахиулсан, брээлч санаачилга гаргасан, судалгаа
цинжилгээний ажил хийсэн байдалтай нь уялдуулан багшийн цалин,
урамшуулал бусад дэмжлэгийг зохицуулах;
2.2,4,"Мэргэ>tсгtийн боловсрол, сургалтын багшийн хеDкил" хетелберийн
зорилго, зорилтыг хангах санхyyгийн боломжийг бурдуулэх, багшийн нийгмийн
асуудлыг дэмжих.
2. 3.Хетелберийг хэрэDкуyлэх зарчим :
2.3,1.Багшийн хепслийг тэдний еерсдийн хyч бололцоо, эрэлт, сонирхол,
эрмэлзэлд нийцyyлэх;
2.3.2.Боловсролын ryхай хууль, Мэргэ>t<лlийн боловсрол, сургалтын ryхай
хууль, бусад хууль топоомжид нийцсэн байх;
2.3.3,Хетелбер нь мэргэжлийн боловсрол, сургалтыг чадамжид суурилсан
сургалт, yнэлгээний тогтолцооны унэт зуйлс, мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэж буй
олон улсын хеп<лlийн чиг хандлага, yндэсний онlцогт нийцуулсэн байх;
2.3.4.Хетелберийг хэрэDкуyлэх yйл ажиллагаа нь чанартай, нээлттэй,
хyртээм)tсэй, тасралтryй, уян хатан байх;
2.3.5.Терийн болон терийн бус байryуллага, нийгмийн ryншлэлийн
механизм, дотоод, гадаадын хандивлагч, тесол, хетелбер хэрэDкyyлэн бух
талын дэмжлэгт ryшиглэх;
2. 3.6. Мэргэlt<лийн боловсрол, сургалтын багшийг хепсr/yлэхэд удирдлага,
caнxyy, хяналт, шинжилгээ yнэлгээний бухий л неецийг ур дунтэй ашиглах.
2.4.Хетелбери йн удирдлага:
2.4.1.Хетелберийг хэрэгх{уyлэх ажлыг, салбарын тyвшинд мэргэжлtийн
боловсрол, сургалтын асуудал эрхэлсэн терийн захиргааны тев байryуллага,
Yнэлгээ, мэдээллийн тев, бусийн хэмжээнд Бусийн арга зуйн тев, аймаг,
нийслэлд Мэргэ>lшийн боловсролын сургалтын байryуллагын удирдлага
хариуцна;
2.4,2,Хетелберийг хэрэDкyyлэхэд мэргэlоийн боловсрол, сургалтын
Yндэсний зовлел, мэргэжлийн холбоод, ажил олгогчид, нийгмийн бусад ryншyyд
дэмжлэг yзyyлж хамтран ажиллана.
2

4. Гурав.Хетелбер хэрэпqyлэх ye шат, хугацаа
3.1."Мэргэжлtийн боловсрол, сургалтын багшийн хоDкил" хетелберийг
2015-2020 онд дараах ye шаттайгаар хэрэDкуyлнэ:
3.1.1.Мэргэ>клийн боловсрол, сургалтын багш бэлтгэх, мэргэшил
дээшлyyлэх бие даасан бyгэц, зохион байryулалтыг /шинэ загвар/ буй болгох эрх
зуйн орчныг бурдуулж, хетелберийн хэрэDкчyлж эхлэх ye шат буюу 2015-20'16 он;
3.1.2.Мэргэ>t<лlийн боловсрол, сургалтын салбар болон сургалтын
байryуллаryудад багшийн хеп<лийг дэмжих таатай орчин нехцлийг бурдуулж,
багш бэлтгэх, мэргэшлийн ур чадварыг дээшлyyлэх ryншлэлд суурилсан шинэ
загвар толевших ye шат буюу 2017-2019 он;
3.1.3.Мэргэ>t<лlийн боловсролын сургалтын байгууллаryудыг чадварлаг
багшаар хангаж, хетелберийн зорилгыг бурэн хэрэDкчyлэх ye шат буюу 2019-
2020 он.
!ерев. Хетелберийг хэрэпсуулэх уйл ажиллагааны чиглэл
4,1.Хетелберийн 2.2.1 дэх зорилтын хyрээнд дараах уйл ажиллагааг
зохион байryулна:
4.1 .1 .Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын багш бэлтгэх, мэргэжил
дээшлyyлэх, хегx{уyлэх хэрэгцээний судалгааг гаргах, жил бур тодосгох замаар
салбарын багшийн хэрэгцээний дунд хугацааны зураглалыг гаргах;
4.1.2.Мэргэ>tшийн боловсрол, сургалтын багш, удирдлагын мэргэ>t<лийн
бэлтгэлийн ryвшин, хичээл заах ур чадвар, суралцагчидтай ажиллах арга барил,
ёс зуйн хэм хэмжээ зэргийг багтаасан Мэргэ>tслийн боловсрол, сургалтын
багшийн стандарт топоож мердyyлэх;
4.1.3,Энэхyy стандартын даryу багш, удирдах ажилтныг бэлтгэж, сонгон
шалгаруулж, ажиллуулах, мэргэшлийг нь дээшлyyлэх;
4,1 .4.Мэргэ>t<лlийн боловсрол, сургалтын багшийг бэлтгэх ryншлэлд
суурилсан брэц, зохион байryулалтыг бий болгох. Yунд:
4.1.4.1.Yйлдвэрлэл, уйлчилгээний хурээний мэргэжлlийн багш бэлтгэх,
мэргэшyyлэх тевууд/тэнхим/-ийг уйлдвэрлэлийн салбаруудын чиглэлээр зарим
сургалтын байryуллагыг ryшиглyyлэн байryулах, эдгээр товyyд МУБИС, Бусийн
арга зуйн тев (БА3Т), аж ахуйн нэDкуyдтэй ryншлэн ажиллах;
4.1.4,2,Инженер, техникийн мэргэжилтэй мэргэшсэн багш нарт сургах зуйн
боловсрол олгох сургалт, еренхий эрдмийн багш нарын мэргэшил дээшлyyлэх
сургалтыг багш бэлтгэх их, дээд сурryуль, коллеж, БА3Т, "Багшийн хегх<лийн
тев"-д товлерyyлэн зохион байryулах;
4.1.4.З,Багшийн еерийн санаачилга, сурryулийн захиалгаар мэргэшил
дээшлyyлэх, эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажлыг нь дэмжих зайн болон цахим
сургалт, бусад арга хэлбэрийг брээлчээр ашиглах;
4,1,4.4.Мэргэ>tсtийн боловсрол, сургалтын багш бэлтгэх, мэргэжил
дээшлyyлэх, хеnt{уyлэх асуудлыг хариуцсан нэгжийг Мэдээлэл, унэлгээний
тевийг ryшиглэн байryулах;
4.1 .5.Мэргэlt<лийн боловсрол, сургалтын ryршлагатай багш, удирдах
ажилтан, арга зуйчдээр бyрдyyлсэн yндэсний сургагч багш нарын багийг бус бурт
байryулж ажиллуулах;

5. 4.1.6.Сурryулиуд, багш нэг бурийг мэргэшyyлэх, чадвар)qуулах, еерийгее
хеD{уyлэх хеп<лийн телевлегеетэй ажиллуулах арга хэмжээг авах;
4.1.7,Багц солилцооны хетолберийг Бусийн арга зуйн тевyyд, сургалтын
чанарыг ахиулах тодорхой зорилготойгоор Мэргэlсlийн боловсрольlн сургалтын
байryуллаryудын дунд тогтмол зохион байryулах, сайн туршлагыг судлах, ryгээн
дэлгэрYYлэх.
4.2.Хетелберийн 2.2.2 дахь зорилтын хyрээнд дараах уйл ажиллагааг
зохион байryулна:
4,2,1,Мэргэжлtийн сурryулиудын, мэргэ>клийн болон сургах зуй, хууль эрх
зуйн ном хэвлэл, сурах бичиг, сургалтын хэрэглэгдэхyyн бухий номын сан, цахим
танхим, багшиЙн тэрryYн ryршлагын мэдээллиЙн сан, дадлагын бааз зэргийг
стандартад ниЙцуулэн ерго)оrYлж, багш нар мэргэхслtийн мэдлэг чадвар, заах
аргазуйгээ байнга хоDкyyлэх таатай нехlдийг бyрдyyлэх;
4,2,2,Мэргэlt<лийн боловсролын сургалтын байryуллагын хуний неоц,
багшийн мэдээллийн санг мэргэжлийн боловсрол, сургалтын асуудал эрхэлсэн
териЙн захиргааны тев байryуллага, сургалтын баЙryуллаryудад буЙ болгож,
хуний неецийн удирдлагын yp нолеег дээшлyyлэх;
4.2.3.Мэргэ>t<лlийн боловсрол, сургалтын мэргэшсэн удирдлагын неецийг
бий болгох чиглэл, арга замыг тодорхойлж хэрэп<илтийг зохион байryулах;
4.2,4.Багц нарыг бэлтгэх, тэдний мэргэ>tшийг дээцлyyлэх сургалтын
хетелбериЙг мэргэ>tшийн багш бэлтгэх, мэргэшyyлэх тевууд/тэнхим/,
Боловсролын хyрээлэн, багш бэлтгэдэг их, дээд сурryультай хамтран
боловсруулж мордyyлэх;
4.2.5.Багш нарын мэргэшил дээшлyyлэх нэгдсэн толевлогоег яамнаас
хичээлиЙн жил бур холбогдох яам, газруудтаЙ хамтран, багшийг мэргэшyyлэх
эрэлт хэрэгцээ, сургалтын байryуллагын захиалгад суурилан боловсруулж
ХЭРЭDКУYЛЭХ.
4.3.Хетелберийн 2.2.З дахь зорилтын хyрээнд дараах уйл ажиллагааг
зохион байryулна:
4,З.l.Хетелберийн зорилтуутыг хэрэп{уyлэхтэй холбогдуулан дараах
}ryрам зааврыг гаргаж мердyyлнэ. Yунд:
4,З.1,1.Багш нарт багшлах эрх олгох )iурмыг шинэчилж, эрх олгох
сургалтын хетелберуудийг боловсруулж мэргэжлийн байryуллагаар батлуулж,
мердYYлэх;
4.3.1.2,Мэргэ>rоийн боловсрол, сургалтын багшийн мэргэшлийн зэрэг
олгох, сунгах щурмыг боловсруулж мердох;
4. 3. 1 .3, Мэргэшил боловсролоо дээшлyyлэх, эрдэм шинжилгээ, судалгааны
ажил хийх, боловсролын зэрэг цолны сургалтанд хамрагдаж гэрээгээ биелуулсэн
багш нарт брээлийн челее олгох, ажлын ачааллыг хонгелох, санхyyгийн
дэмжлэг YзYYлэх;
4.3,1,4,Багшийн боловсруулж туурвисан сурах бичиг, ном, гарын авлагын
чанар байдлыг yнэлэх, санхyyгийн дэмжлэг yзyyлэх журмыг боловсруулж
мердYYлэх;
4.3.'I.5.Багш нарын ажлын цагийн норматив тооцох, нэмэлт урамшуулал
олгох ажлыг тусгайлан )чрамлаж мордyyлэх.
4

6. 4.3.2.Багцийн аклlын байрны тодорхойлолтыг боловсронryй болгож, багш
yйл ажиллагааныхаа зонхилох хэсгийг ээлжит хичээлд бэлтгэх, сургалтын
идэвхитэй арга хэлбэрийг эзэмших, хэрэглэх, суралцагч буртээ хyрч ажиллах,
сургалтын явцын yнэлгээ, сургах зуйн анализ хийх, мэдлэг, ур чадвараа
ахиулахад зориулдаг байхаар шинэчлэх;
4.3.3,Багшийн уйл ажиллагааг оновчтой узуулэлтээр, шударга, зев yнэлэх,
ажльlн ур дунтэй уялдуулан цалин хелсийг тогтоох, урамшуулж шагнах;
4.3.4.Багшийн уйл ажиллагаа, мэргэшлийн мэдлэг, ур чадварыг таниулах,
нэр хyндийг ергехед чиглэсэн бодитой мэдээллийг сурryуль, олон нийтэд хyргэх
ажлыг тогтмол зохион байryулах
4.4.Хетелберийн 2.2,4 дэх зорилтын хyрээнд дараах yйл ажиллагааг
зохион байryулна:
4.4. 1 .Багш бэлтгэх, тэдний мэргэжлийг дээшлуулэх, хоDкчyлэх хэрэгцээнд
зориулж гаргах тесов херенгийг сайдын багцад ryсгаж, ye шаттай нэмэгдуулэх
арга хэмжээ авах;
4,4,2.Сурryулийн еерийн yйл ажиллагаанаас олсон орлогын 80-аас
доошryй хувийг сурryульд нь yлдээх, ryyнийгээ хамт олон, суралцагчдын
нийгмийн асуудалд зориулах боломжийг хуулиар зохицуулж огех;
4.4.3.Туншлэгч байryуллаryудаас мэргэ>t<лlийн боловсрол, сургалтыг
дэмжихэд оруулсан хоронго оруулалт, бусад дэмжлэгт татварын хонгелелт
yзyyлэх, мон энэ зорилгоор гадаадаас оруулж байгаа техник тоног техоеромжийг
гаалийн татвараас челеелех хyртэл асуудлыг эрх бухий байryуллагад оруулж
шийдвэрлyyлэх;
4,4,4,Багч нарын орон сууцны нехlдийг сайжруулах, банкны зээлд
хамруулахад нь дэмжлэг yзyyлэх асуудлыг шийдвэрлyyлэх;
4. 4. 5. Мэргэ>t<л и й н боловсрол, сургалты н багши й г чадваржуулж мэр гэшл и й г
нь дээшлyyлэхэд дотоод, гадаадын зээл ryсламж, тесел хетелберийн бололцоог
орген ашиглах;
4.4.6,Мэргэ>t<лtийн боловсрол, сургалтын санхyyDкилт, тэтгэлгийг
мэргэжлийн ертегт суурилсан нэг сурагчид ногдох хувьсах зардлаар толевлехеер
тогтоосон Мэргэttсtийн боловсрол, сургалтын ryхай хуулийн заалтыг хэрэгlqyлэх
арга хэмжээ авах.
Тав.Хетелбери й н санхyDкилт
5. 1 ."Мэргэ>t<лийн боловсрол, сургалтын багшийн хегжил" хотолберийг дор
дурьдсан эх YYсвэрээр санхYDtqYлнэ:
5,1.1.Улсын тесвеес мэргэ>tшийн боловсрол, сургалтын уйлчилгээг
санхyдOryлэхэд зориулж хуваарилсан херенгийн эх yyсвэр;
5.2.2.Орон нргийн тесвийн орлогоос нугаг дэвсгэрийнхээ мэргэ>t<лlийн
бол о всрол, сур галты н са нхyryOryлэхэд yзyyл сэ н дэ мжл э г;
5.2.З,Мэргэlt<лtийн боловсролын сургалтын байryуллагын еерийн yйл
ажиллагааны орлого;
5,2.4,Гадаад, дотоодын тесол, хетелберийн санхyркилтын эх yyсвэр;
5.2.5.Мэргэжлlийн боловсрол, сургалтыг дэмжих чиглэлээр байryуллага,
иргэдээс yзyyлсэн дэмжлэг, хандив.

7. 3ургаа.Хетелберийн хяналт, yнэлгээ, шалryур
6.'l .Хетелберийн зорилго, зорилт, гарах yр дyнг иш yндэс болгон,
"Мэргэжлtийн боловсрол, сургалтын багшийн хегжил" хетелберийн хэрэпкилтийн
явц, дyнд 2жил тутам хяналт, шинжилгээ yнэлгээг хийнэ;
6.2.Хяналт, шинжилгээ yнэлгээг Yнэлгээ, мэдээллийн тев зохион байryулах
бегеед yнэлгээг мэргэ>tиийн боловсрол, сургалтын асуудал эрхэлсэн яам,
мэргэжлийн боловсрол, сургалтын Yндэсний зовлол, салбар зевлол, ажил олгогч,
бусад ryншyyдийн телеелел бухий баг хийнэ.
,Щолоо.Хетелберийн хэрэDlмлтээс гарах yp дyн
7.1.Мэргэжилтэй ажилтан бэлтгэх сургалтын чанар багшаас шууд
шалтгаалдаг. Хетолберт багшаа хег>l{yyлэхэд чиглyyлэн дэвшyyлсэн зорилтуудыг
хэрэDкилтийн ур дyн, мэргэ>клийн боловсрол, сургалтын багшийн хеп<илд гарсан
оселт, оорчлолт нь хетелберийг дyгнэх yндсэн хэмжryр байх болно;
7.2.Хетелберийг дараахи чиглэлийг баримтлан дyгнэх бегеед энэ хyрээнд,
цалryур yзyyлэлтийг ryхай бур боловсруулж yнэлнэ:
7.2.1,Мэргэ>tсtийн боловсрол, сургалтын багш бэлтгэх, мэргэшyyлэх
ryншлэлд суурилсан бие даасан бyгэц, зохион байryулалт /загвар/-ыг бий
болгож, багш мэргэшлээ тогтмол дээшлyyлэх, эрдэм, судалгааны ажил хийх,
ryршлагаа солилцох, хегжих боломж ергожсен байхын зэрэгцээ жил бур 500-гаас
доошryй багшийг мэргэцyyлэх, хеп{чyлэх сургалтад хамруулсан байна;
7.2,2,Хегжлийн бодлого, стратеги, ажил олгогчдын эрэлт, иргэд,
сурал цагчды н сонирхолд ни йцэхуйц мэргэжлийн боловсрол, сургалты н чанартай
уйлчилгээг yзyyлэх, ендор чадвартай мэргэшсэн багшийн неецоер хангагдсан
байна;
7.2.3.Багш тасралтryй суралцах, хоDких, таатай орчныг бурдуулсэн, сурах
бичиг, сургалтын хэрэглэгдэхyyн, дадлагын бааз, мэдээлиийн санг стандартын
ryвшинд хyргэж, багшийг хепсyyлэхтэй холбоотой цахим мэдээлэл, зайн
сургалтын шинэ шинэ терол, технологиуд тэдний уйл ажиллагаанд нэвтэрч, yp
огеежое егсен байна;
7.2.4,Мэргэlt<лtийн боловсрол, сургалтын багш мэдлэг, чадвар, авъяас,
брээлч санаачилга бие дааж хеп{чyлэх сонирхол, хyсэл эрмэлзэлтэй болж,
МБС-ын багшийн нэр хyнд, унэ цэнийг олон нийт хулээн зовшоорч тэднийг ажил
олгогчид бух талаар дэмжих сонирхолтой болсон байна;
7.2.5. Мэргэ>клlийн боловсрол, сургалтын багш, тэдний нийгмийн асуудалд
дэмжлэг yзyyлэх caнxyy, херенге оруулалтын олон эх yyсвэр бухий тогтолцоог
бyрдyyлэн телевшyyлсэн байна;
7.3, Мэргэ>клийн боловсрол, сургалтын Yндэсний 3евлел, асуудал эрхэлсэн
яам, холбогдох терийн байгууллаryуд, багш, мэргэжлийн боловсролын сургалтын
байryуллага, ryнцyyд, салбарын терийн бус байryуллаryуд хyчин чармайлтаа
нэгтгэн ажиллах нь хетелбер хэрэгжих, yp дyнд хyрэх баталгаа болно.
---ооооо---
6

8. бL
бq
q
L
)S
б
to
хоq
Е
о
оФ
х
J-
б
оl-
Е
б
х
F
бт
lo
Фо>с!
JоR
LтY
БЧ ,s, i,j
*ЁFхFдБtЕ
Ёнs
ЁЕаЁFi
х
о
о
to
)s
s
о
_0
F
б
)s
б
to
Е
о
=х
о
a')
Ф
l_
to
б
о(E
б
ц
Ф
s
о
хо
Ф
о
EI
-0
Е
)s
s
о
аФ
=
>i
Ф
F
tr
Ф
to
б
lo
Е
л1
о
lo
=
о
Е
ш
ою
Ёс)
ю
т
Ёо
ýol
lг
9ý
+'ýN
т- {т _с)
Ё,ý,Е*,Еg5ý
$g ýЁ Ё 5 Е t
Е*ЁЕ;*$Е
ЁаЕЕq+qЁ
Е s 9
iв * Ё
g
т.. оц
Ьсо
JO
Фс!
>,Jb
о-гjO
N
оЕ*i,=Е,*g
Е
=9БqsЕЕ
;цЕ,эý'iЕrч
ёаЁЕЁЁЁЕ
ш
ш
l-
ш
ш
1_
Et
а-
Ф
о
q
Ф
|-
Ф
х
iФ
о
о
F
б
ёЕтц>ч
аiФ,Зхбto
Ешtrrl-
> (f)
aFбЕ_Фt()
лq
о9ша.
>Ф
ЕшtrtF>r (f)
>r !:
бЕ
-одолЕ
о9шо-
>Ф
Бшtrt l--
>r (f)
>L
ФЕ
-Ф:олq
о9юо-
> (f)
БшtrtF
>с)>L
бЕ
-о+оJtq
о9шо-
>Ф
б
б
J?
ý6;-х
об-
Еh
ýS
гцi>
>а
rr>ý
БN
N
q
б(о о-
гS
оЕýl>
q
98_
bS
Nч
о
б
бq
Ф
9х
=Ф1ý
>с,l
(о
оýl
оФ
х
=о
х
бl-
о-
б
хФ
q
хо
о-
Ф
х
Еь
,Ei-Ylлх
,Е ч,=
;ё8Б iЕq >d
*э $,s (r)>s
Фtr[=
о-I
=SЕllлт|(D-
g ЕЁ
trt
I
ц
,S
S
д
Ф
о
-хtrб(l) ц
о- о-
оФхЦтЕ,ЗФsb
lб
Ф=юФ
rЕлто-Ф
ФбюJqФ
.ачL)x
sa
q
ооФ
оq
о
to
F-
о-
Ф
trI
Е
Ф
F
о
д
)Sx
SФ
:]q
i.>
б>ю*_Фдб
fEоФюtr
>ё
хФ
q
Ё
оо-
Ф
ххцб
э5,ь}б)strtб
Ею(б-Lд
tJo
-S,=э
=l -ц(D
бФtox
-Е
т9Оош!
>Ё
-: сч о? ч
tF
да
ýfr
вý
Ро_>б
tЦЕ
r: Х
trt
-о-+*
:: х
iЁ а9FI_
ý|Б ,Iб !
а1 х)S |- l_
ýfr R,=i О
Ё;ý х
Еý ,=
Фt =tr[,s гФSlД
хе О
ыю
,+ бýl |-
ý:о
Хб
}Фц|
/rrчч/лl-
l_ .n
9Е
-Ф,SF
S,S
Эsl_T
бв
тУ,
=ллЕ
FФ
зхпl_
5t
ц
о(L
о
d]
оl-
ою
Ilý
S
I-
Z
л
Фl_
(L
Ф
=
iН
!.

9. i
а*ю>
Б9F
Ф-
дб
с"lK
х ш
ою
=Ёс)
tд
ш
ош
=
оS
tд
Ёхю
trt
аФ
|_
q
Fa>)s(оФ
<to
ЕтL
с)
q
зд
F
н*о<>о
=gу
F(f)
ш
ш
ош
Ёс)
ш
{
ЕqL>,
о>tsБ
оli
L
q>
s>
а,Б-юш-
нЁ
>э,-тF!
(f) t:
ш
БшtrtF
с)>rц(Jl
ФЕ_Ф*олq
о9шо-
>Ф
БшцF> (Y)
>iL
бI
-о+одtr
d9шо-
Бюtrt l--
>с)>цol
бt
-о*олq
о9юо-
>Ф
БюtrrF
>с)
aFбt
-Ф*олq
о9юо-
>Ф
БшtrtF
> (f)
>rL
Фt
-Ф*олq
о9шо_
>Ф
Бюtrt l->с)>L
бЕ_с,*одq
о9шо-
>Ф
Ешtrtl-
> (о
>rL
ФЕ_с)*одq
о9юо-
>Ф
хФ
хс)
по;Фс)ФNqо-
S
tr
о
б
Ф
-ББ
* iB
Ф
Ф
,оЕб
* iЕ
о
б
б
оЕх
- o-;j
RЕх
сб(о о-
гS
оq
N>
=
q
98bsýtl
о
б
б
,оБi
R i;
о
Ф
Ф
,оБё
: оq
кЕБ
д
)sl
Фi
Е ё..Ё
З,s tЁ@
=S =Ф
я
а Ц *э Ё
}х > цоc'rs - q fФSxsf
аЁ ЁХбв
Ё
=ч
Ё,Ё i
=,;,Е,н
Q 9
frа,=: gi
; а Ё'Е,s ý
дgё=5Ё
Еýgf,аi
ё -,=. Ф>
=лL_о Ef
Ebd
Еý&
$,Е н
ýьв
Бб;
ьxц
frЁхоахЕйФо _q
tодi
'* ЁЁ
=.- >_rs
QiQ=
Бflýs
аб }
ý'Е *r ý,
Е Ё,Е
=
аоФо - >
Qх-ФФ
> r бю х
I)S=о{
ЁаЕЕН*lд
Б х х
€ЕЁЁэ,=
е,Б: Е
э о' т ,rr,я
Ц Б 9;Б
,ý
tg ЁE
ýЕ яý,ЕшЕrЁQtо
J
8с{л
тт=Ф{5
Б.Ё 0)boJ
}lS т
5,s р
l+8ь
qt,Ё,а
Е-,ý ; Е(D]l--
;Ё Е 9
В,; Б 8
ФLхо
-чсr(D
'ý
R }**
днýЕ
Бq
i;х=
б э_Х ils
dуFF;-
.Ф Е,ЗUds
f5F
Е,Ев
sЕ g 6Отц
*QяЁExF,Sоо;Фх с, iЮls Е} -SЭцФ
I ErS q
fl*Е=tоФ,
>ФrF
'Ё
,Е ,=
HEq
sE а ё
]ье*(D-ooY
ЕtrtФс!+а-б Ф
е,аф I
'ý Н Е'*оцtrtqбб
;,i* F lЕ Ё i
=,Е'* :.'Ё Е Е
g J х *ýо-б'" о о
бо Х - с')
_,5lS Е
,=
F а= Fо x)S r х
>=б Ф
=l,доююо
хоq
iьFtr
9=цЁ
'S (D
So_:]о-хб
охяЕ
Ёа
рвFo
>ч>о
,Ею
бФюр
Ео
тБОФ
gЕ
нЕ
-g3*ls Ф- Ё
--z9 =
ЕtФ
sfqx
Ё Ё* аFхуб
ci9itjE
9 Ё чз
9 i эsдОсjт
i т Е'5
=бFiJ:тБ5
,яý:0
jýEg
,Я=т 6,s
ЕЕёlБ S Еd
р б аЁ
ч (q oq q о
".
с!
I

10. ci
б
Е
цб
f
Ф
цФ
=
)s
s
х
Ф
о.
Ф
=о.хбоЕtr
l>LЕr
Фd,l9!
_lo
Xt_
ФlS
trs}с
aj
эБФЕ
9,sЧ.б
Фьоб
чF
ох-Ф
;}
Ех
ЕБбХ
5р*iEls
1,в
то.=о
5,s-J :>
ос)об*Q
,sбS-
*ЕхФ
f,
б
а)s
G
ю
зl
о
lд
Е
ci;Ф
о
х
d
5ц/>
6>
=БOlr
qя
S>
ft,Б_to
ш-
яЁ.=Чё,а
ьЁ
ll]
(f)
оцl
=
(f)
оlд
=
БшtrtF
>с)>iL
бI
-о+с)лq
о9шо-
Еюtrt l->. (о
>r l:(Jl
бЕ
-Фдолq
о9шо
>Ф
БшtrtF>. (f)
>r 1_
(Jl
ФI
-одолq
о9юа-
>Ф
ЕшqtF
> (Y)
>ьL(Jl
Фт
-о+одq
о9шо-
>Ф
о
Ф
б
,оЕБ
ý iE
(.)
Ф
б
.оЕБ
* аЕ
=
q
Ф
оSq
=л
Е
о
}.-
о,N
=
эБ
бgФqг>
оN
,ý Е.
ЕЁнЕ;нЁЁ;ЁgЕаЁ
ЁЁЁЁЁ;ЁЁЕttцi
Ёа+цЕ Б Ё Ё9Е 9; l,B
ЁЁiЁЕýЁЁаЕЁЁiЁ
д !
'=Е>=
iъ s
=р-
,Еа ЁЕ
Ёq ЁЁ Ёt ii"атд--.jЕ
з х >,= Ё Е
^
j
s ý: Е Н Ё Б п
ЁЕýЁ}аЕЕ
ц=Е=а,в6_Е
ЁЕэЕэЁЁЁ
Ё а Ё в Е аЕ *
яS
у
лL
s- а9q-Фtrt
Ф=5л
Е *ýrц,=
81э э
Е 8 trц,*
9,о 8_ зЕ_цо|-Jl
лЭхтЕ
Ё а iE ý
ý ?*Е ý
iтiххФФ
-оБФ>
ЁýНв"ý
аББЕЕ> Хю о trt
х
за 3
-Ф-sб с
fЕ:tФ
ро *g
"
Бýё
F: Е iцtrьФЕФ*б
Ею х Е
9,ý р Е
,*
i
=g
lееФФ о-о5
:ЕЕа
д frЁ 8
Е 9*5аю ою
I
с!
с!
N
со
ýi
чN

11. Et
б(,
о
Б
б
tr
l
б
о.
S
Б
q
>a
Ф
Б
о
s
л
а.
Е(E
бF,
j
б
е
jx
аg
**L!
cL-
йэ
!ьл)sEs
а.9оэ
ЕQ
lsЯ
аЁ
хcL
Ф
,=
о
F
о
о
ю
tr
о
х
,s
о
F
хо
tr
Y
о
х
)s
sа
l_
б
о
л-
l
о
lo
=qi
б
cL
trt
=б
ц
хо
sо
юq
о
х
Et
Е
б
Е
хо
sо
юq
о
х
ц
=б
ц
хо
sо
ю
ц
о
х
ЕшцF> (Y)
>ьL
Фт
-
(?)
Д(J
лq
о9ша-
>Ф
Еюtrt l-
> (Y)
>ц(Jl
б-
-Фдо
дс
о9юо-
Бшtrt l--
> с)>rL(Jl
Фt
-о+ (-)
дq
о9шо-
>Ф
БшEtF
>r (о
>rL
ФI
_о*одq
о9шо-
=о
Ешtrt l-> (о
>rL
ФЕ
-о+олq
о9ша
>Ф
БюtrtF
> (f)
>L
Фt
-с)+о_0q
d9шо-
>Ф
ЕшtrtF
>r (Y)
>L
ФЕ
-
(r)
+оltq
о9ша
>Ф
БшEt l-
> (f)
>rL
ФЕ
-о+оJtq
о9шо-
>Ф
ц
Фюtrt l-
^ >t/)
g) dl- ш
i Ф тО
й
=
8Е
>.t Б=
йý
>Ф
q
Ф
() о-
-Sоq
ýl>
q
б(() о-
гS
оq
N>
q
бг._ а-
гS
оq
N>
Эс
Б8KS
бЬс{-
tr
ь8
Б=N=,
=
q
б(оагS
оq
ýl>
q
(o8
bS
Na
q
(og
Б=с{
=,
=
хФ
tr
х
19 с)
обNo-
Sq
a
Е
Е,= Е
5,а >
i е=YФ>-v>
Б=х
е*ЕФ рtr
бЕн
5 БЁtrю с(ýФю,< ý
ьаЕбФ;тQ;
-l_)
=
9,!
3 9€
х
9q
о
цх
8-9(r) а-(f,
Б-
т=
'ixqq
:] :>
d}хо
=dlчо
Iо
ls lO
ýцlлц<
EiтХЭх
оЕ
gb
Е
9 ь.
Ё g;
ч s]ЕБ
i,э t,ý ý аq^h(D:Eц
f q
=9
э 9
я i о +5 э
тяЁа6-аЁ
аЁ iя Е,ýЁ
ЁЁаЕЕFЕ
ЁýЁЁЕЕ;
ЦЁiо >>r
-цо-
8еЕSц).
ao)s:
*Е ё
ГrЭ
*т Ё
н,= Е
Ftr>
€ Е Ех
,=БЕ 5s .- ц >
Е=ЁFшюЕt=
х
х9
==
ЕЕ:Ф
Б=Jv-
Lb
Еа
tо
э8Эq
68I?
_до
FE
чsбт
а9
asTJ
,SЧ
Sл
]=trо_
б>,
юх
хоL
q
о
tr
б
5хЯ
(t,
зi
=>бtr[dо-
>Ф
dE-цY
Ф^хч
Е>cj о-
ЕнФо>qФо:Ею
trt!S_o
f>Ео-б>
шх
Еt
ьО
Еб
рь,ЗЮ
o)S
ýý Е
Ё Е€з б-,S
Оц i
)srs^
Е а*
Еtа8д,-
я 9€б-
-Lу,*qa
=Ё=эФЕ
д $;
о-
=х
ЁЕ
,=чЕ
t Е,! =
врЁ*
Б;ý -Е
ýgsЖ
ЕЕ-ýёь
Е +qЕ,Е
:iнF+а
Б i i еЕ
-ц,Ерsё
trttr
-Lб
Е >,s Ё,SxsL
s о-tr i
59ь5
Ё;ЁýоЕ>Ф
Е },s Ь
ýЕgэФц)fсD-
=
дю,Еj *- S Х
хЁ!?tgýцнЕч_
,3iЁ Е,9
т > 1;Ё
'ýg$}g
дgF$ý
c"j
с!
со
с?
(f)
чсо
чс9
ч(f)
г--
c"j
oq
(f)
q
с)

12. llS
ls
lxl=
loltrlolю
lTllS
ls
l>l>lxlI
lб
lo
lxlб
lT
lб
l:1-0
ll_
lql=
la.
l8
=
lEEltr о
la=
lg i
liaоб
9-
Е,=
ьЕх,i
Ls!-
i -lС lSl
о slх зl
,=
El
J xl
Е Plо 9l
iЕltr>l
h tol
cLl
olлl
trloIcLl
ol
Фl
ol
trlolюl
El)SI
sltrl
xl
PlcLlol
Fl
Е-|olcLl
oltrtt
l-
(f)
ш
оц]
(f)
ц)
оlд
=с)
оц]
l_
(f)
ц]
ош
с)
ош
ю
ош
с)
ош
l-
(f)
ш
ою
l-
(f)
tл
оцl
ЕшtrtF
>с)
aFФт
-(D+олq
о9lд о-
>Ф
ЕrдtrtF
> (f)
aFбт
-с)+олq
о*lд о.
>с)
Бю{F
арбt_Ф*о4q
d9Цо-
>Ф
БюtrtF
> (f)
>L
б-_Фдо
4tr
d9шо-
БшEtF
> (f)
aFФI
-о+одq
о9ша-
>Ф
Ешtrt l-
арбЕ_Ф+одq
d9ша-
=Ф
хФ
!Е._х
-
(l)
4 c_l
6ýtоq
rб
оо_NSq
q
<о$
bS
Nч
Б
б
г- о-
гS
оq
ýl>
=
хФ
tr
хqо с)
гЕOпi( cL
S
tr
хФ
!Е,_х
-о* с->
6ýюqгбоо-ýlSq
х(f)
q
х
19 <D
rЕ
Oci
No-
S
q
,Б
Е
бclf
Ф-
х89EF.iу.
3ЦЦпхsFФ
gýE0
,;
Ё,Е i
Е;аЁ
-; Olý Ф
098БFхцq
Ч c))s >
Е 1Е i
Ё ё FElдххI
о-
)s ;Е
с qE
] чtЕ aItrt б,З
8=,ýiФ/=5
лБ>ббо,Е F
д х >ю
_ос)д,ц(о_^
еЕбц
8il5тtчо-
о-сб
ЁЦ8Ёо
,=н,;Е9
ЕаЕ81a,! Ё 9 э
а; 8,s ý
,a>>= оlJхоfФ
Е- Б
Eg. ýЕ._ >a ýý Ф ЕЕ о.= L о_
frtаЁ,Ё*,g
=
о'Е *g 8 З
ýЁЁЕ,ýЕi
E99&;r8
Ё*ЕýЕýý
ЕýЕЁЕЁЕ
a&&Б Р Р,а
+
ffё
ёЕс7>=
,=
эЕ
5ý,=
БsiДо!
эБе
** $
;ЕФ
аЁ ё
oto l
Ёёаоq:
р }Е- о-5iy-
=*^
ý,ýа
,l
qьh
;3qо_* ьол(J
; ýЕЕС[т
lg,=
Х;Ё-
н gЕ
trаЕ
,i ЁЕ
iёhь
,Е *р Е
;Я=а-'.БФтL.rdqФ
g f Ёа
'=
=,=
Е'ý
ЕgЁЁЕЁ
Е$вЁrýЧХ(Dц
Е Е р F 8,=
* Е gЁ ЁБ
Ё * Ё,ý Е Е р
ЁЁýЕiЁF
s
с!
s
(о
ý чt
|о
ý чt

13. хб
б
х
л
tr
ц)s
б
ro
)S
о
F
cL
о
Ф
Е
о
F
)s
s
F
Ё
tr
S
-
Ф
cL
Ф
х
,s
ý
cL
о
lo
q
о
}_
Ф
х
Ф
б
-эJ
о
о
t
Еt
о
оl-
о
ц
б
бl-
о-
S
хб
I=б,-о_б:}(r=
-ЁlSO
Sq
ЕfЧтт>F
Е
оо-
о
Еt
=б
G
хо
Ео
юq
о
х
trI
|-
бq
q
l-
,S
б
ю
I
з|--
q
бl-
о-
о
I
эq
о
о-
о
m
оq
о
to
I
)S
S
яФL
о-
Ф
=
Е
Ф
I
I
Ф
о
J
S
о-
б
х
l-
д
S
о-
оF
S
I
о
оФ
l-
q
S
хтS
з
|-
q
б
I
к
х
trt
БЕ
ЕЕ
8ЁЧrs
обxto
ЕюtrtF> (f)
>lL
ФЕ
-о+оJ)q
о9юа-
БшEtF
> (о
aFбt
-одо
дtr
о9шо-
=с)
q
Ер
=Б(Jl_
Ф'__дд (!)
зоlE
ОGj
gF
Бшqt l-> (Y)
aFФt
-о+одq
d9шо-
=Ф
о-
ю
q
S
а-
Ф
о
;
т)S
S
о-
ю
Б
S
у,
о-
ю
q
S
ýооб Д
€5Ёцб-Ф б)s
Exs
>?8Е,>v
:ьхц
:ю
т
=_ ,S
!ххб-
ь9
]"F,*ЕБSEx
=бцс x,s
Е iFёЁ *ý *LL>-
g q >Ё
=Sx>ý.*oto>х t >t
,= ;,= а
3,=ЕЕт O-S =
Тё 1-о 5 }й
ЁЁЕg
Б
ах1х с)
яЕЕiо Ф >,-ц х >*l-LL
Б,=,Б 8ю ito о
:эJтх
дд ý о
ЁЕЕЁ
Ё
=,ý-
,=
Е 5 *ýо * >S
гцёЁ
ФS>-(of(")+
Е 3; Ёо о б-Б
хЕФi
tr
srS
xLýдts
trt>G
ацьqя5
o_)S х
>S ь-
ilз5*ц!тid
thФq>sYE>
=;*?
ýgЁвБýЁхо-х }- т
яýнв
ЕftrгL
,s _,<- (D
FЕ s 8to д(о оq !|> х
ýЁg Ё
Бq
бцt
,Е
,=.
ч|- (D ,>
-Ю l
БqЕ
оФqtrttsбцUJб
ФхбД=б
-#|-х
'sL-ц(D
iч,=
=х,ý,Е Ё>т _Е
,=шЁЕ
FýавЮ*roJ
Б68ь
ý ЕЕ Е
-l
ю
с!
lr)
сf)
rгj
чю