1. Хэлэлцүүлэгт зориулав.Хэлэлцүүлэгт зориулав.
2013.08.152013.08.15
АЙМАГ, НИЙСЛЭЛИЙНАЙМАГ, НИЙСЛЭЛИЙН
БОЛОВСРОЛЫН ГАЗРЫНБОЛОВСРОЛЫН ГАЗРЫН
ҮЛГЭРЧИЛСЭН ЖУРАМҮЛГЭРЧИЛСЭН ЖУРАМ ((төсөлтөсөл))

2.  Боловсрол, соёлын газрын үлгэрчилсэн журам 2003, №82
 Тухайн үед үйлчилж байсан хууль тогтоомжийн хүрээнд
боловсруулагдсан
14 үндсэн үйл ажиллагаа тодорхойлогдсон:
 захиргааны чиг үүрэг 9
 мэргэжлийн чиг үүрэг 5
 хэт ерөнхий, эрхлэх асуудлыг бүрэн хамраагүй
Зохицуулах, хяналт тавих зэрэг захиргааны чиг үүрэгт түлхүү
анхаарсан
Зөвлөн туслах, арга зүйн удирдамж, дэмжлэг үзүүлэх хэмээх үг
хэллэг төдийлөн тусгагдаагүй
БСГ-ын үлгэрчилсэн журам 2003, №82

3.  Боловсролын хөгжлийн олон улсын хандлага (боловсролын чанар, өгөөжийг
үнэлэх, хөгжлийн стратегийг шинэчлэх нийтлэг үйл явц, хил дамнасан
нийлүүлэлт/үйлчилгээ, боловсрол улам бүр насан туршийн үйл ажиллагаа болж
байгаа, аливаа хөгжилд үүсгэж буй саад бартааг арилгах/хууль тогтоомжийг
шинэчлэх, төвлөрлийг сааруулах/автономи/, бага, дунд боловсролын агуулга,
стандартыг чадамжид суурилан шинэчлэх, Learning metrics/What every child
should learn/ сурагчид ямар мэдлэг, чадвар эзэмших, түүнийг юугаар үнэлэх)
 Хууль тогтоомжид нэмэлт, өөрчлөлт орсон (Боловсролын хууль 2006, 2009)
 Засгийн газрын 2012-2016 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр (Ерөнхий
боловсролын сургалтад хүүхэд бүрийг хөгжүүлэх бодлого баримтлах, үндэсний
шинэ стандарт нэвтрүүлэх зорилт)
 Бага, дунд боловсролын чанарын шинэчлэлийн үзэл баримтлалын
хэрэгжилтийг хангах (БШУ-ны сайдын 2013 оны А/155 тушаал)
 Засгийн газрын 2013 оны 146 дугаар тогтоол /Аймгийн Засгийн даргын
Тамгын газрын бүтцийг шинэчлэн тогтоох тухай (Засаг даргын дэргэдэх
хэрэгжүүлэгч агентлаг Боловсрол, соёлын газрыг- Боловсролын газар)
 Төсвийн тухай хууль шинээр батлагдсан (Төсвийн байгууллагын удирдлага,
санхүүжилтийн тухай хуулиар байгууллагын дарга цалингийн сандаа багтаан орон тоо
тогтоох зохицуулалт үйлчилж байсан бол Санхүү, төсвийн асуудал эрхэлсэн Засгийн
газрын гишүүн бүтцийн болон орон тооны хязгаарыг тогтоох)
Мэдээллийн технологийн хурдацтай хөгжил (мэдээлэл авах, мэдлэг,-
мэдээлэл харилцан солилцох үйл явц, онлайн хурал/сургалт гэх мэт)
 Олон нийтийн оролцоо, үйл ажиллагааны ил тод, нээлттэй байдал ( үйл
ажиллагааны, хүний нөөцийн, төсөв, санхүү, хөрөнгө оруулалт/ )
Шинэчлэн боловсруулах хэрэгцээ шаардлагаШинэчлэн боловсруулах хэрэгцээ шаардлага

4.  Боловсролын газрын үйл ажиллагааны чиглэл, бүтэц, зохион
байгуулалтын судалгаа ( Боловсролын хүрээлэн, 2013.03-04 сар, 6 аймгийн
Боловсролын газрын 2011 оны үйл ажиллагааны тайланд баримт бичгийн шинжилгээ,
10 аймаг, 2 дүүргийн 13 дарга, 63 мэргэжилтэн, сургууль, цэцэрлэгийн 62 захирал,
эрхлэгч асуулга судалгаа)
 Аймаг, нийслэлийн Боловсролын газруудаас бүтэц, зохион
байгуулалт, үйл ажиллагааны чиглэлд оруулах санал ( Дорнод, Төв, Ховд,
Хөвсгөл, Дархан-уул, Улаанбаатараас бусад аймаг санал ирүүлсэн/ ихэвчлэн орон
тооны санал ирсэн, хуучин журмыг хуулбарлан ирүүлсэн газар байгаа, тухайн
асуудалд төдийлөн ач холбогдол өгөөгүй)
 Боловсролын газрын нэг жилийн ажлын зураглал/жагсаалтад
шинжилгээ хийх (Булган, Өвөрхангай)
Хийгдсэн судалгааХийгдсэн судалгаа
Боловсруулахад баримталсан зарчимБоловсруулахад баримталсан зарчим
 Судалгаанд үндэслэх
 Хууль тогтоомжид нийцсэн байх
 Боловсролын тухай хуулийн 281
–д заасан бүрэн эрхийн хүрээнд хэрэгжүүлэх
үйл ажиллагааг илүү тодорхой болгох
 Боловсролын чанарын шинэчлэлийн үзэл санаа, хөгжлийн шаардлагаар гарч
буй эрэлт, хэрэгцээнд хариу өгөх зохицуулалтыг бүрэн тусгах
 Асуудлыг бүрэн хамрах, тодорхой ойлгомжтой тодорхойлох, давхардалгүй
байх
 Боловсролын мэргэжлийн, мэргэшсэн үйлчилгээ үзүүлэх байгууллага байх
(хянах- шалгах, сургууль, багш нар айх бус- арга зүй, технологи бүтээх, зөвлөн

5.  Бүтэц=Нийтлэг үндэслэл+Үйл ажиллагааны үндсэн чиглэл+Удирдлага, зохион
байгуулалт хамаарах 51 үйл ажиллагаа
Боловсролын тухай хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг орон нутгийн
хэмжээнд зохион байгуулах
10
ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэг байгуулах тусгай
зөвшөөрөл олгох эсэх талаар дүгнэлт гаргаж аймаг, нийслэлийн
Засаг даргад санал болгох
4
багш, суралцагчийн хөдөлмөрийг бодитой үнэлж, шагнаж
урамшуулах, нийгмийн баталгааг сайжруулахад дэмжлэг үзүүлэх
10
боловсролын байгууллагын үйл ажиллагаанд хяналт тавих,
аттестатчилах
8
боловсролын тайлан, мэдээ, мэдээллийг хууль тогтоомжид заасан
журмын дагуу холбогдох байгууллагад гаргаж өгөх
5
орон нутгийн өмчийн цэцэрлэг, ерөнхий боловсролын сургуулийн
хамран сургах тойрог тогтоох
4
орон нутгийн өмчийн ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгийн
захирал, эрхлэгчийг сонгон шалгаруулах ажлыг зохион байгуулах
3
аймаг, дүүргийн ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын дүрэмт
хувцасны нэгдсэн загварыг батлах
3
Бүрэн эрхийн хүрээнд хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа

6. Үйл ажиллагаанд баримтлах зарчимҮйл ажиллагаанд баримтлах зарчим

7.  Хууль тогтоомжийн мэдээллийн сан бүрдүүлж байгууллагын вэб сайтад
байршуулах, баяжилт, шинэчлэл хийх, хэвийн ажиллагааг хангах.
 Шинээр батлагдсан эрх зүйн баримт бичиг, хууль тогтоомжийн хэрэгжилт болон
цаг үеийн бусад асуудлаар цэцэрлэг, сургуулийн удирдах ажилтанд мэдээлэл
өгөх, солилцох (уулзалт, он-лайн хурал, сургалт/семинар, хэлэлцүүлэг гэх мэт)
үйл ажиллагааг тогтмол хэрэгжүүлэх.
 Боловсролын стандарт, сургалтын төлөвлөгөө, хөтөлбөр, арга зүй, технологийн
асуудлаар сурагч, эцэг, эх, олон нийтэд мэдээллээр үйлчлэх,
 Боловсролын тухай хуулийн 34.1 дэх хэсэг, Бага, дунд боловсролын тухай
хуулийн 19.4 дэх хэсэгт заасан сургалтын байгууллагын өөрийн болон мэргэжил,
арга зүйн удирдлага, багшийн ёс зүйн зөвлөлийн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд
мэргэшлийн зөвлөгөө, арга зүйн удирдамжаар хангах, багш, ажилтан ёс зүйн
хэм хэмжээний зөрчил гаргахаас урьдчилан сэргийлэхэд чиглэсэн соён
гэгээрүүлэх арга хэмжээ зохион байгуулах;
 Хүүхдийн хоол, хүнсний хангамжийн норм, норматив, аюулгүй байдалд тавих
хяналтыг тогтмолжуулж, эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх, хүүхдийг хүчирхийлэл,
хорт зуршил, авто замын болон болзошгүй эрсдэлд өртөхөөс сэргийлэх,
нийгмийн сөрөг үзэгдлээс хамгаалах үйл ажиллагааг арга зүйн удирдамж,
зохицуулалтаар хангах.
 Сургууль, цэцэрлэг үүсгэн байгуулсан шийдвэрийг үндэслэн тусгай зөвшөөрөлд
хамаарах асуудлаар бүртгэл, мэдээллийн сан үүсгэх, баяжилт хийх, тусгай
зөвшөөрлийн нөхцөл шаардлагын биелэлтэд хяналт тавих, гарсан зөрчлийг
арилгуулах арга хэмжээ авах.
Шинээр тусгаж буй үйл ажиллагааны зарим хэсгээсШинээр тусгаж буй үйл ажиллагааны зарим хэсгээс

8.  багш, сурагчдын дунд боловсролын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв
байгууллагаас зөвшөөрсөн олимпиад, уралдаан зохион байгуулах, үр дүнг
тайлагнах.
 Боловсролын чанарын баталгаа, хүүхэд бүрийг хөгжүүлэх онол, арга зүйгээр
багш, ажилтныг хангах, энэ чиглэлээр тэдний мэдлэг, ур чадварыг тасралтгүй
хөгжүүлэх, сургалтын шинэ технологи, арга зүй бүтээх, тохироц нийцийг тогтоох,
нутагшуулах, нэвтрүүлэх ажлыг цэцэрлэг, сургууль, багш нартай хамтран зохион
байгуулах, үр дүнг түгээн дэлгэрүүлэх.
 Сургалтын байгууллагуудын сүлжээ үүсгэн багш, ажилтан харилцан туршлага
солилцох, бүтээлч үйл ажиллагаа, тэргүүн туршлагыг хөгжүүлэх, тэдний шилдэг
арга зүй, технологийг боловсролын технологийн санд бүртгэж нийтийн хүртээл
болгох.
 Хүүхдийн хөгжил төлөвшил, авьяасыг хөгжүүлэх, чөлөөт цагийг үр дүнтэй
өнгөрүүлэх чиглэлээр хүүхдийн болон мэргэжлийн бусад байгууллагатай
хамтран ажиллах, багш, ажилтныг арга зүйн удирдлагаар хангах, дэмжлэг
үзүүлэх.
 Сургууль, цэцэрлэгийн үйл ажиллагааны чанар, үр дүнг үнэлэх, хяналт-
шинжилгээ хийх ажлыг олон нийт, иргэний нийгмийн байгууллагын оролцоотой
зохион байгуулах, зөвлөн туслах.
 Орон нутгийн боловсролын хөгжил, үйлчилгээний чанар, хүртээмж, үр нөлөөг
тандах судалгаа, оношлогоо, хэрэглэгчийн үнэлгээний ажлыг багш, ажилтан,
иргэд, олон нийтийн оролцоотой зохион байгуулах, үр дүнг мэдээлэх
үргэлжлэлүргэлжлэл

9.  Сургууль, цэцэрлэг, багшийн үйл ажиллагаанд өөрийн үнэлгээ, дотоод хяналт-
шинжилгээний тогтолцоо төлөвшүүлэх ажлыг арга зүйн удирдамжаар хангаж
зөвлөн туслах, хамтран ажиллах.
 Боловсролын хүртээмж, чанар, үр ашгийн үзүүлэлтүүдийг тооцох, сайжруулах
хариу арга хэмжээ авах.
 Дээд шатны байгууллагаас улс орны нийгэм, эдийн засаг, байгаль, цаг уурын
болон бусад асуудлаар сургууль, цэцэрлэгт хамаарах цаг үеийн үйл ажиллагаа,
зарим шийдвэрийн хэрэгжилтийн талаар шаардсан мэдээ, мэдээллийг шуурхай
гаргаж хүргүүлэх, эргэх холбоотой ажиллах
 Цэцэрлэг, сургуульд хамрагдах хүүхдийн ойрын болон хэтийн төлөвийн
таамаглал боловсруулах, тайлан, мэдээ мэдээллийг судалгаа, баримт
нотолгоонд тулгуурлан үнэн зөв, чанартай боловсруулах
 Судалгаа (газар төлөвлөлт, сургуулийн зураглал)-ны үндсэн дээр орон нутгийн
өмчийн цэцэрлэг, сургуулийн байршил, бүтэц, хэв шинжийг оновчтой тогтоох,
өөрчлөн байгуулах, цэцэрлэг, сургуулийн ачааллын тэнцвэрт байдлыг хангах,
дахин төлөвлөлт хийх
 Орон нутгийн өмчийн цэцэрлэг, сургуулийн хамран үйлчлэх тойрог тогтоох,
хэрэгжүүлэх ажлыг арга зүйн удирдамж, зохицуулалтаар хангах, хяналт тавих.
 Сургууль, цэцэрлэгийн захирал, эрхлэгчийн албан тушаалд томилогдох ажилтны
сонгон шалгаруулалтыг Төрийн албаны зөвлөлөөс баталсан журамд заасны
дагуу зохион байгуулах, үр дүнг ил тод, нээлттэй мэдээлэх
 Удирдах албан тушаалд томилогдох ажилтны ажлын байрны тодорхойлолт
боловсруулах, баталгаажуулахад томилох эрх бүхий байгууллагад мэргэжлийн
дэмжлэг үзүүлэх.
үргэлжлэлүргэлжлэл

10.  Аймаг, дүүргийн ерөнхий боловсролын сургуулийн сурагчдын дүрэмт хувцасны
нэгдсэн загварыг баталж, мөрдүүлэх, сурагч, эцэг, эх, олон нийтэд сурталчлах.
 Боловсролын удирдлагын мэдээллийн нэгдсэн систем (багш, ажилтан,
суралцагчдын бүртгэл)-ийг бүрдүүлж, хөгжүүлэхэд цэцэрлэг, сургуульд
мэргэжил, арга зүйн дэмжлэг үзүүлэх, зөвлөн туслах
 Газрын нэгжийн дарга, мэргэжилтэн нь бакалавр ба түүнээс дээш боловсролын
зэрэгтэй, боловсролын сургалтын нэгж байгууллагад тасралтгүй ажилласан
туршлагатай, багш, ажилтанд мэргэжлийн зөвлөгөө, арга зүйн мэргэшсэн
үйлчилгээ үзүүлэх, судалгаа хийх, мэдээлэл боловсруулах болон багаар
ажиллах ур чадвартай байх бөгөөд харилцааны соёл, ёс зүйн хэм хэмжээ сахин
ажиллах
 Сургуулийн өмнөх болон бага, дунд боловсролын сургалт хариуцсан
мэргэжилтэн нь хүүхдийн хөгжил, төлөвшил, сургалтын байгууллагын болон
хүний нөөцийн тасралтгүй хөгжлийг хангах, боловсролын стандарт, сургалтын
төлөвлөгөө, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх, сургалтын арга зүй, технологи хөгжүүлэхэд
багш, удирдах ажилтанд мэргэжил, арга зүйн мэргэшсэн үйлчилгээ үзүүлэх,
судалгаа хийх, мэдээлэл боловсруулах, зэрэг асуудлыг ажлын байрны
тодорхойлолтод тусган хэрэгжүүлэх
 Сургууль, цэцэрлэгийн захирал, эрхлэгчид холбогдох хуулиар олгосон бүрэн
эрхэд хамаарах асуудалд хөндлөнгөөс оролцох, хууль бусаар нөлөө үзүүлэх
болон ном, гарын авлага, сэтгүүл бусад зүйл худалдан авахыг багш, ажилтанд
тулган шаардах, борлуулахаас зайлсхийж, Төрийн захиргааны албан хаагчийн
ёс зүйн дүрмийг мөрдөн ажиллана.
үргэлжлэлүргэлжлэл

11. АНХААРАН СОНССОНД
БАЯРЛАЛАА!