Αρχές Οικονομικής Θεωρίας - Το γραπτό των πανελλαδικών εξετάσεωνPanagiotis Prentzas
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ): Τι πρέπει να προσέξουν οι υποψήφιοι κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων στη δομή των απαντήσεών τους, αλλά και στην εμφάνιση του γραπτού τους.
Μπορείτε να δείτε και τη διαδραστική παρουσίαση στο www.study4economy.edu.gr.
1. 11η ενότητα, Οδύσσεια, ζ 139-259
Χρόνος: 32η
μέρα της Οδύσσειας
Τόπος: Σχερία.Στηνπορεία προςτοννόστοο OδυσσέαςβγαίνειναυαγόςστηΣχερία,όπουδέχεται
πολύπλευρηφιλοξενία,εξιστορείτιςπεριπέτειέςτουκαιμε τηβοήθεια των Φαιάκων φτάνειστην
Iθάκη.Tο επεισόδιοαυτόείναιεκτεταμένο(ζ-ν 209) καιονομάζεται«Φαιακίδα».
Πρόσωπα:Οδυσσέας,Ναυσικά,συνοδοίτηςΝαυσικάς.
Αφηγηματικές τεχνικές:Περιγραφή,τριτοπρόσωπηαφήγηση,εσωτερικόςμονόλογος (σελ.67),
διάλογος.
Εκτεταμένη/ πλατιά/διεξοδική παρομοίωση: στ.163 – 168, 196 – 205.
Χαρακτηρισμόςπροσώπων: Ναυσικά=χάρη καιευγένεια,συνετή,μυαλωμένη,μεφιλόξενη
διάθεσηκαιευσεβήςπρος τουςθεούς
Αντιθέσεις στηνκυρίαρχηεικόνα τουκειμένου:
Αμέσως μόλις ξυπνάει,οΟδυσσέαςπροβληματίζεταικαιπαίρνειαποφάσεις.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ
Ποια είναιη χώρα όπου έφτασεκαιοι
κάτοικοίτης
«να δειτι τρέχει»
Να απευθυνθείστηνκόρημε την
εθιμοτυπία τουικέτη ή να της μιλήσει
απόμακριά για να του δείξειτηνπόλη
καινα τουδώσει ρούχα
Επιλέγει,για να αποφύγειτην παρεξήγηση, μια
λύση συμβιβαστική:να τηςμιλήσει γονατιστός
αλλά απόμακριά,ρίχνονταςτοβάροςστον
μειλίχιον και κερδαλέον μύθον,τομόνοόπλο
του.
Δομή του λόγουτουΟδυσσέα
Με τονόρο«δομή» εννοούμετον τρόπομε τον οποίο είναικατασκευασμένο/δομημένο
κάτι. Δομή ειδικότερα ενόςλογοτεχνικούέργουείναιοτρόποςμετον οποίοαρθρώνονταιτα
μέρητου για να πετύχουνένα αποτέλεσμα.Π.χ.οΟδυσσέαςθέλεινα βρειπροστασία και
φροντίδα μιλώνταςστηνΝαυσικά.Πώςτο πετυχαίνει;)
Η ψύχραιμη
βασιλοπούλα
Ναυσικά
Οι
τρομαγμένες
υπηρέτριες
Η Ναυσικά
πανέμορφη,
φρεσκολουσμένη,
σαν το βλαστό της
φοινικιάς
Ο Οδυσσέας
γυμνός και
φριχτός στην
όψη
2. Στ.185 ικετευτικήπροσφώνηση
Στ.186 – 206 απευθύνειεκτενέςεγκώμιοστην κόρη,εκθειάζειτην ομορφιά της
καιμακαρίζειτουςγονείς,τουςαδελφούςτηςκαι προπαντόςτον άντρα πουθα την
παντρευτεί,αγγίζονταςέτσιτιςενδόμυχεςσκέψειςτης(έτσιτην κερδίζει)
Στ.200 – 201 αναφέρει λίγα στοιχεία για την ιστορία καιτα πάθητου,αφήνοντας
να εννοηθείότιείναιπρόσωπο σημαντικόκαιβασανισμένο.
Στ. 207 - 214 εκθέτεικαικάτιαπότην πρόσφατηταλαιπωρία τουαλλά μιλάεικαι
για το φόβοτου ότι μπορείνα δοκιμάσεικι εκείνέεςσυμφορές,προκαλώνταςτον οίκτοτης
βασιλοπούλας
Στ.218 – 224 Υποβολή ενόςμικρούαιτήματος(ζητάεινα τουδείξειτην πόλη και
ένα ρούχογια να σκεπαστεί) πουσυνοδεύεταιαπόμεγάλεςευχές
Πρόκειταιπράγματιγια ένα αριστουργηματικόικετευτικόλόγο,πουδεν αφήνειπεριθώρια
αποτυχίας.
Η Ναυσικά παίρνειτολόγοκαι:
Συνοψίζειτηνεντύπωσηπου της προκάλεσεολόγοςτου σε δύοχαρακτηρισμούς
«ασήμαντοςδεφαίνεσαιμήτεκιη φρόνησησουλείπει»,ανταποδίδονταςέτσιτον έπαινο
Τον παρηγορείαποδίδονταςστον Δία τη μοίρα τουκαθενός
Ικανοποιείκαιμετο παραπάνωτα μικρά τουαιτήματα
Καιτου δίνειπρόσθετεςπληροφορίεςγαιτομέρος,την ταυτότητα τουπατέρα τηςαλλά και
για την ίδια.
H απάντησητηςΝαυσικάςστον ικέτητηςαποτελείένα λόγοκαίριοκαιαντίστοιχο
με το δικότου. Εμμέσως του λύνεικαιτην αρχικήαπορία του,αφούβεβαιώνεταιότιοι
Φαίακεςδενείναιαλαζόνεςούτεάδικοικαιάπιστοι. Είναιφιλόξενοικαισέβονταιτους
θεούς.
Από τολόγο τηςπρος τις υπηρέτριεςεπισημαίνονται:
Η φιλική επίπληξησε συνδυασμόμετην περηφάνια τηςωςΦαιακοπούλας
Η υποστηρικτικήδιάθεσήτηςπροςτον Οδυσσέα,πουτον θεωρείσταλμένοαπότους θεούς
καιδύστυχο.
Καιη εντολήτης για προσφορά φιλοξενίαςπροςτον ξένο
Αντιλήψειςτωνανθρώπωντηςεποχής
για την ιδανικήοικογένεια,221-224,
για τη διανομήτων αγαθών230-234 και
για τους ξένους,τουςικέτες,τους φτωχούς, 235-237 και 252-256. H ικεσία ήταν θεσμός της
αρχαίαςελληνικήςκοινωνίαςπροστατευόμενοςαπότον ΙκέσιοΔία,όπως η ξενία απότον
Ξένιο Δία,και είχεκαθιερωθείγι' αυτήν,όπωςκαι για τη φιλοξενία,μια ορισμένη
εθιμοτυπία:ο ικέτηςγονάτιζεμπροστά στον ικετευόμενο,μετοένα χέρι αγκάλιαζετα
γόνατά του,ενώμε τοάλλοάγγιζετο πιγούνιή το γένιτου. Aν υπήρχε δυνατότητα,
κατέφευγεστονβωμό,πουυπήρχε στις αυλέςτων σπιτιών,ή στην εστία,που υπήρχε στο
εσωτερικότουσπιτιού.Eξασφάλιζεέτσιάσυλοοικέτης,ως πρόσωποιερό,και γινόταν
συνήθως δεκτόςως «ξένος»/φιλοξενούμενος.
Άσκησηγια το σπίτι (αφούδιαβάσετεκαιτησελ.85)
Μια φίλη της Ναυσικάςγράφειστοημερολόγιότηςτην εμπειρία απότην περίφημησυνάντησητης
ΝαυσικάςμετονΟδυσσέα στοποτάμι. Πώς σχολιάζειτο γεγονός;Ποια εντύπωσητηςέκανεο
Οδυσσέας;Τονσυμπάθησε;Την τρόμαξε;Κατάλαβε τα αισθήματα τηςΝαυσικάςγι’αυτόν;Της
εξομολογήθηκεκάτιηΝαυσικά;Τιθα συμβούλευετη βασιλοπούλα;