Ασκήσεις στο υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο.

1. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΑΡΧΑΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΕΝΟΤΗΤΑ 11η
1. Να σχηματίσετε παράγωγα ρήματα από τα παρακάτω ονόματα
(ουσιαστικά & επίθετα) χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες
παραγωγικές καταλήξεις από τις εξής: -άζω, -ύνω, -έω, -όω,
-αίνω,-εύω.:
τόξον ………………………………… ὑγεία …………………………………….
σκεύη…………………………………… κενός ……………………………………
πόνος …………………………………. ἑορτή …………………………………….
δόξα …………………………………… ευθύς …………………………………..
2. Να αναφέρετε τι δηλώνουν τα παρακάτω ουσιαστικά
(Πρόσωπο που ενεργεί, Ενέργεια-Κατάσταση, Αποτέλεσμα
ενέργειας)
Φόβος, μάθημα, κίνησις, κλέπτης, συγγραφεὺς, εὐτυχία, δίδαγμα, ῥήτωρ,
ἐργασία
3. Να εντοπίσετε στις παρακάτω προτάσεις το ρήμα, το
υποκείμενο και όπου υπάρχουν, το κατηγορούμενο ή το
αντικείμενο/α:
α. Μικρός ἐστιν οὗτος ὁ οἷκος.
β. Προμηθεὺς ἔδωκε τοῖς ἀνθρώποις τό πῦρ.
γ. Ἅπαντες ἤκουον τοῦ ρήτορος.
δ. Λεωνίδας ἀπέθανεν ἐν Θερμοπύλαις.
ε. Οι Φελλόποδες εύχονται ημιν εύπλοιαν.
στ. Ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ σωφροσύνη νομίζονται ἀρεταί.
4. Να βρείτε τα υποκείμενα, αντικείμενα και κατηγορούμενα στα
παραδείγματα:

2. α. Περικλῆς ἄρχων καὶ στρατηγὸς ᾑρέθη.
β. Ἡρακλῆς τῆς Ἑλλάδος κατέστη εὐεργέτης.
γ. Μιλτιάδην ἐδίωξαν οἱ ἔχθροί.
δ. Οἱ θεοὶ δίκαιοί εἰσιν.
ε. Ὁ ἔπαινος ἀρχὴ φιλίας γίγνεται.
ζ. Οι παιδες ρίπτουσιν λίθους.
5. Να βρείτε το υποκείμενο και το κατηγορούμενο στις
παρακάτω προτάσεις:
Α. Ο πόλεμος πολλων κακων αίτιος γεγένηται.
Β. Επίδαμνος εστί πόλις.
Γ. Οι άδικοι ενομίζοντο άξιοι θανάτου.
Δ. Ουτοι ουκ απέβησαν σώφρονες.
Ε. Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφειν.
Ζ. Δερκυλίδας επεκαλειτο Σίσυφος.
Η. Ο είρων αναίσχυντος εστίν.
6. Να βρείτε το υποκείμενο, το ρήμα και το αντικείμενο στις
παρακάτω προτάσεις:
Α. Αλέξανδρος εθήρευεν ελάφους εν τω όρει.
Β. Λέγει αυτω ο νεανίσκος.
Γ. Οι δικασταί εθαύμαζον την σοφίαν του νομοθέτου.
Δ. Γέρων αγρούς και αμπέλους ειχεν.
Ε. Βασιλεύς ήκουσε Τισσαφέρνους την Κύρου στρατείαν.
7. Να βρείτε ποια ρήματα είναι μονόπτωτα και ποια δίπτωτα στα
παρακάτω παραδείγματα και να εντοπίσετε τα αντικείμενα
τους:
- Οὗτος λέγει ἡμῖν τήν ἀλήθειαν.

3. - Οἱ στρατιῶται τάφρον ὀρύττουσιν.
- Σωκράτης διδάσκει τούς νέους τήν ἀρετήν.
- Μένων χρήματα ἔλαβε.
- Κῦρος ἐθήρευεν κάπρους.
- Ὁ ἥλιος θερμαίνει τήν γῆν.
- Μή ποιήσης τοῦτο.
- Σύ ἐπιθυμεῖς παιδείας.
- Ἡμεις ἵππους καί κύνας τρέφομεν.
- Οι γεωργοί τους αγρούς θεραπεύουσι.
- Η μωρία κακά τοις ανθρώποις φέρει.
8. Να βρείτε το υποκείμενο και το αντικείμενο/α ή το
κατηγορούμενο στις παρακάτω προτάσεις:
Α. Αλέξανδρος έκτισεν πόλεις.
Β. Βουκεφάλας τους άλλους αμβάτας απηξίου.
Γ. Ουτος ο ίππος αφανης εγένετο.
Δ. Ηρακλης αυτόν ύστερον έλυσε.
Ε. Οι ήρωες αθάνατοι εισίν.
Στ. Υμεις φυλάττετε τους όρκους των θεων.
Ζ. Φίλιππος κύριος της χώρας εγένετο.
Η. Βλάπτει τους άνδρας ο θυμός.
Θ. Παρέδοσαν αυτοις την πόλιν.
Ι. Έπεμψεν πρέσβεις τοις Λακεδαιμονίοις.
Κ. Πολλά αγαθά οι θεοί παρέχουσιν τοις ανθρώποις.