1. ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 18
Η ειλικρίνεια ανταμείβεται
Επαναληπτικές Ασκήσεις Γραμματικής:
1. Αφού διαβάσετε τους κανόνες τονισμού , να τονίσετε τις παρακάτω λέξεις
αιτιολογώντας προφορικά τον τόνο που επιλέξατε (να βάλετε πνεύμα, όπου χρειάζεται )
τῆς ψηφου , τῆς ὁδου, των αμπελων , τῷ δημῳ , ἡ αμπελος , τήν γλωσσαν, τῶν γεροντων ,
οἱ μαθηται , οἱ στρατιωται , τοῖς στρατιωταις
2. Αφού διαβάσετε τα ουσιαστικά Α κλίσης,
α. να συμπληρώσετε τα κενά βάζοντας τα ουσιαστικά της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο
1) Αἱ…………………………..(οἰκία)πλησίον τὴς…………………….(θάλασσα) εἰσίν.
2) Οἱ …………………………(λοχαγός) λέγουσιν τοὶς…………………………(στρατιώτης) ὅτι δεῖ
κατακαίειν τάς ……………………………….(ἅμαξα)
3) Οἱ…………………………..(πολίτης ) πείθονται τοῖς ἄρχουσι τὴς …………………..(χώρα)
4) Τοὺτο ἔργον ……………………………..(κιθαριστής, γεν.ενικού) ἀλλ’οὐ
……………………(παιδοτρίβης,γεν.ενικού)
5) Ὦ ………………..(νεανίας) , τί λέγεις; Οὐδείς τῶν ………………(πολίτης) θαυμάζει ταῦτα .
β. Σωστό ή Λάθος;(όπου βρείτε λάθος , συμπληρώστε δίπλα το σωστό )
Σωστό Λάθος
τὴς τράπεζας
οἱ ταμίες
τούς θεατάς
τῆ κώμῃ
ὦ πολίτῃ
τοῦ ποιητοῦ
τοῖς ἀλήθειαις
τῶν γυμνασιαρχῶν
3. Αφού διαβάσετε τα ουσιαστικά Β κλίσης
α. να συμπληρώσετε τα κενά βάζοντας τα ουσιαστικά της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο
1) Οἱ ………………….(θεός) τοῖς………………….(ἄνθρωπος)πάντα τά ἀγαθά παρέχουσιν.
2) Ἤρξαντο ἐν τῷ …………………………….(βουλευτήριον)διαλέγεσθαι περί τούτων .
3) Λέγουσιν ἐκείνους …………………………..(ἔπαινος, γεν.πληθυντικού) τετυχηκέναι.
4) Οἱ Ἕλληνες ………………….(τρόπαιον, αιτιατική πληθυντικού) ἔστησαν ὡς νενικηκότες.
5) Φύλαττε τάς…………………..(ὁδός) τῆς πατρίδος.
β. να μεταφέρετε από τον ενικό στον πληθυντικό και αντίστροφα:
τό μαρτύριον
τοὶς πολεμίοις
τῇ ψήφῳ
τῶν δώρων
ὦ ξένοι
τήν ἄμπελον
τὴς ὁδοὺ

2. 4. Αφού διαβάσετε τα φωνηεντόληκτα και οδοντικόληκτα ουσιαστικά της Γ κλίσης
α. Ανάλογα με το θέμα να διακρίνετε σε φωνηεντόληκτα και οδοντικόληκτα τα παρακάτω
ουσιαστικά και να αναφέρετε ένα τουλάχιστον της ίδιας κατηγορίας (όπως στο
παράδειγμα):
ἡ πόλις τῆς πόλεως φωνηεντόληκτο ἡ δύναμις
ὁ ἄρχων
ὁ ἀνδριάς
ὁ γραμματεύς
ἡ κρίσις
τό κτῆμα
ὁ ἱππεύς
ὁ ἐλέφας
β. Να μεταφέρετε στον άλλο αριθμό τις προτάσεις :
1) Πρός τάς πόλεις σπεύδουσιν
2) Οὐ πείθονται τοῖς κακοῖς μάντεσιν
3) Τοῦ θηρίου ὁ λέων ἄρχει
4) Μάχονται καί ἐλέφαντες σφοδρῶς
5) Ἐνομίζετο Ἀσκληπιοῦ(παραμένει) θεράπων
6) Ἀνδριάντος ἀφωνότερος
7) Οὗτος παρέχει τροφήν τοῖς ἐλέφασι καί τοῖς λέουσι θήραν
5. Αφού διαβάσετε τις προσωπικές αντωνυμίες και τη δεικτική αντωνυμία οὗτος , αὕτη, τοῦτο
α. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο της προσωπικής αντωνυμίας:
1) …………………..ἐστε τό ἅλας τὴς γῆς.
2) Οὐ ……………..κατήγορος μου εἶ , ἀλλ’…………..κατήγορος εἰμί………………….
3) Ἔλεγόν τε τά πρόβατα τῷ δεσπότῃ : ὦ δέσποτα , ………………………..παρέχομεν
………..(δοτική β προσώπου) τυρόν, ἔρια , …………………(ονομ. β προσώπου) δέ οὐδέν
παρέχεις ……..(δοτική πληθ.β προσώπου) , ὁ δέ κύων , καίτοι οὐδέν παρέχει σοι , ἐκ τοῦ
σίτου καθ’ ἡμέραν λαμβάνει .
β. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο της δεικτικής αντωνυμίας:
1) Πάντα………………………ἐφυλαξάμην ἐκ τῆς νεότητός μου .
2) …………………(αρσ.)οὐκ ἠδύναντο ἐλθεῖν εἰς …………………..τήν πόλιν.
3) ……………………..τῷ τρόπῳ οἱ Ἀθηναῖοι ἐτείχισαν τήν πόλιν.
4) Ἐν τῇ χώρᾳ ………………..ξένοι ἐσμέν.
5) Δός μοι ……………………..τόν ξένον.
6. Αφού διαβάσετε τα δευτερόκλιτα επίθετα
α. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο των επιθέτων της παρένθεσης
1) Οὗτοι ἀγωνισθέντες …………………( καλλίνικος, ονομ.πληθ) κατέστησαν.
2) ………………………….(δίκαιος) αἱ κρίσεις αὐτοῦ εἰσί.
3) Ἐν τῇ …………………..(δεξιός) χειρί αὐτοῦ βιβλίον φέρει.
4) Περιβάλλεται ἐν ἱματίοις ………………(λευκός)
5) …………………….(φαῦλος) ἄνθρωπον ὁ νόμος κολάζει.
6) ………………………..(γενναῖος) μαχητάς οἱ ποιηταί δοξάζουσιν.
7) Οἱ μῦθοι λέγουσιν ὅτι οἱ θεοί ………………………..(ἀνδρεῖος) στρατιώτας φυλάττουσιν.

3. β. Να γραφούν τα τρία γένη του επιθέτου :ἄγονος , ἤρεμος , φαιδρός , βάρβαρος , ἅγιος ,
δίκαιος.
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
7. Αφού διαβάσετε το βοηθητικό ρήμα εἰμί
α. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο της οριστικής Ενεστώτα του εἰμί
1) Ἐγκώμιον …………………………..τῆς πόλεως οἱ παλαιοί νόμοι.
2) Ὀ ἀληθής φίλος ………………….ἄλλος ἑαυτός.
3) Ὑμεῖς ἄνδρες γενναὶοι…………………..
4) Σύ ……………………ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός.
5) Ἄλτ! Τίς …….;
β.Να γράψετε τα απαρέμφατα και τις μετοχές Ενεστώτα και Μέλλοντα το είμί
γ. Να μεταφέρετε στον άλλο αριθμό τις προτάσεις :
1) Ἡμεῖς ἐσμέν καλοί κἀγαθοί
2) Οἱ ὁπλὶται εἰσίν Λακεδαιμόνιοι
3) Ἰατρός ἦν ἄτεχνος
4) Σύ εἶ ὁ βασιλεύς τῆς γνώσης
5) Γονεῦσι νεανίαι εἰσίν ἄγκυραι βίου(παραμένει)
δ .Να μεταφέρετε τον τύπο του εἰμί στον παρατατικό και Μέλλοντα
1) Κῦρος στρατηγός ἐστί …………….., ……………..
2) Οἱ στρατιῶται τῶν Ἑλλήνων ὀλίγοι εἰσίν…………., ………………………
3) Σύ πονηρός καί φαῦλος ἀνήρ εἶ …………………….., ……………………….
4) Ὑμεῖς ἐστέ ἀμαθεῖς καί ἄδικοι ………………………., ……………………….
5) Ἡμεῖς ἐσμέν νέοι ἐν τῷ πολέμῳ…………………………., …………………....
8. Αφού ξαναδιαβάσετε την Οριστική όλων των χρόνων ενεργητικής και μέσης φωνής
α. Να συμπληρώσετε τα κενά
1) Ἡρακλῆς ………………………..(φονεύω, αόριστος) τάς Στυμφαλίδας ὄρνιθας.
2) Ἀθηνᾶ……………………………(συμβουλεύω, Παρακείμενος) Ἡρακλεῖ πὼς ἐκ τῆς ὕλης τάς
ὄρνιθας ἐκβάλῃ.
3) Οἱ Ἕλληνες τούς Πέρσας βαρβάρους………………..(ὀνομάζω, παρατατικός)
4) Τό τῶν Ἑλλήνων στράτευμα εἰς μάχην κατά τοῦ Κύρου …………………..(τάσσομαι,
αόριστος)
5) Ὑμεῖς …………………………..(πείθομαι, παρατατικός) τῷ στρατηγῷ.
6) Ὁ λέων τήν ἔλαφον ………………………………..(καταδιώκω, παρακείμενος)

4. β. Να γίνει χρονική αντικατάσταση
ενεστώτας παιδεύεις διώκουσιν βλάπτει θαυμάζετε συμβουλεύομεν
παρατατικός
μέλλοντας
αόριστος
παρακείμενος
υπερσυντέλικος
γ. Να σχηματίσετε τον παρακείμενο και να γράψετε το γ πληθυντικό υπερσυντελίκου
παρακείμενος υπερσυντέλικος
κομίζω
ῥίπτω
πράττω
τρίβω
συγγράφω
χορεύω
ὀνομάζω
δ. Να κλιθεί ο Παρατατικός και αόριστος των ρημάτων ἅπτομαι , εὔχομαι
ε. Να συμπληρωθεί ο πίνακας
ενεστώτας ψεύδεται κρύπτονται τρεπόμεθα τάττεσθε πείθῃ
παρατατικός
μέλλοντας
αόριστος
στ. Να σχηματίσετε το α ενικό Αορίστου και Παρακειμένου
αόριστος παρακείμενος
ἁθροίζω
ἱππεύω
ὑβρίζω
ἀκούω
διορίζω
διακινδυνεύω
ἀναρπάζω

5. Επαναληπτικές Ασκήσεις Συντακτικού:
1.Α) Να βρείτε τους βασικούς όρους στις παρακάτω προτάσεις και Β) να χαρακτηρίσετε
τις προτάσεις με κριτήριο την πληρότητα των όρων
1) Οἱ πολῖται πείθονται τοῖς ἄρχουσι
2) Τοῦ θηρίου ὁ λέων ἄρχει
3) Οὐ πείθονται τοῖς κακοῖς μάντεσιν
4) Οὗτος παρέχει τροφήν τοῖς ἐλέφασι.
5) Σύ εἶ ὁ βασιλεύς τῆς γνώσης
6) Γονεῦσι νεανίαι εἰσίν ἄγκυραι βίου
7) Ἐνομίζετο Ἀσκληπιοῦ θεράπων
8) Οἱ Ἀθηναῖοι ἐτείχισαν τήν πόλιν.
9) Οἱ Ἕλληνες τούς Πέρσας βαρβάρους όνομάζουσιν.
10) Κῦρος στρατηγός ἐστί.
2. Στις παρακάτω προτάσεις να εντοπίσετε τα απαρέμφατα , να τα χαρακτηρίσετε
(ειδικά–τελικά) , να βρείτε το υποκείμενό τους:
1) Ἐβουλεύοντο τήν πόλιν τειχίζειν.
2) Ἐγώ ὑμᾶς βούλομαι ἐρωτῆσαι.
3) Ἔλεγον οὐκ εἶναι αὐτόνομοι.
4) Ὁμολογεῖς με εἶναι σοφόν;
5) Ἀγησίλαος ἐβούλετο τάς πόλεις εἶναι αὐτονόμους.