Η Δυναστεία των Παλαιολόγων - Βυζαντινή Αυτοκρατορία
ραψωδία α 109 360 (περίληψη)
1. Αρτινού Ιωάννα 4ο Γ/σιο Π. Φαλήρου
ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Ονοματεπώνυμο:………………………………………………………………….. τμήμα: Α…. ………/……../201….
Τόπος: Ιθάκη, στο παλάτι του Οδυσσέα Χρόνος: 1η
μέρα της ομηρικής διήγησης (συνέχεια)
Πρόσωπα:η Αθηνά – Μέντης, ο Τηλέμαχος, οι Μνηστήρες, οι δούλοι, οι υπηρέτες
Υπόθεση: μπαίνει σε εφαρμογή το διπλό σχέδιο της Αθηνάς (το 2ο
μέρος)
Η Αθηνά – Μέντης φιλοξενείται από τον Τηλέμαχο.
……………………………………………………………………………………………………………………….
Η Αθηνά, αφού φορέσει τα χρυσά σανδάλια που της επιτρέπουν να πετά, παίρνει το χάλκινο
κοντάρι της και πετά από τον Όλυμπο προς την Ιθάκη. Όταν φτάνει στην
αυλή του παλατιού του Οδυσσέα, μεταμορφώνεται σε έναν θνητό (θεϊκή
ενανθρώπιση).
Εκεί βλέπει τους μνηστήρες να είναι ξαπλωμένοι, να παίζουν
πεσσούς και να δέχονται τις περιποιήσεις των υπηρετών του παλατιού. Ο
Τηλέμαχος, μόνος του, φανταζόταν την επιστροφή του πατέρα του, ο
οποίος θα πέταγε τους μνηστήρες έξω από το παλάτι και θα ξαναγινόταν
βασιλιάς...
Οι μνηστήρες αγνοούν τον «ξένο», αλλά ο Τηλέμαχος σπεύδει κοντά του, τον καλωσορίζει, τον
οδηγεί μέσα στο παλάτι και τον προσκαλεί σε γεύμα. Μετά το φαγητό και την ξεκούραση, ο «ξένος», ο
φιλοξενούμενος, θα έλεγε στον οικοδεσπότη Τηλέμαχο το λόγο της επίσκεψής του. Ακολούθησε, δηλαδή,
ο Τηλέμαχος τα τυπικά στάδια της φιλοξενίας, την οποία ο Δίας όριζε πως έπρεπε να προσφέρουν οι
θνητοί απέναντι σε οποιονδήποτε άγνωστο έφτανε στο κατώφλι τους.
Η φιλοξενία περιελάμβανε:
εγκάρδια υποδοχή και πρόσκληση σε γεύμα
εξαιρετικές περιποιήσεις
μετά το γεύμα, ερωτήσεις για την ταυτότητα του ξένου
λουτρό και ανταλλαγή δώρων, που θα δοθούν στο τέλος της φιλοξενίας
από εκείνη τη στιγμή, οικοδεσπότης και φιλοξενούμενος είναι δεμένοι για πάντα με φιλία, τόσο
οι ίδιοι όσο και οι απόγονοί τους
Ο Τηλέμαχος προσφέρει στον ξένο (την Αθηνά) κάθισμα μακριά από τους
μνηστήρες και για να μην κουράσουν τον ξένο οι φωνές των μνηστήρων και
γιατί σκόπευε να τον ρωτήσει μήπως έχει ακούσει νέα για τον πατέρα του.
Ένα μεγάλο πλήθος υπηρετών έσπευδαν να τους περιποιηθούν. Σε λίγο
μπαίνουν και οι μνηστήρες στη μεγάλη αίθουσα, κάθονται σε αναπαυτικά
καθίσματα και αρχίζουν να απολαμβάνουν το φαγητό τους.
Τέλος, φωνάζουν τον αοιδό του παλατιού της Ιθάκης, το Φήμιο, να τους
τραγουδήσει. Ο Φήμιος αναγκάζεται να πάρει την κιθάρα του και να σκεφτεί
τι θα τους τραγουδήσει...
{ΦΕΡΝΩ ΤΗ Φ 1, ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΩ ΓΙΑ ΑΟΙΔΟΥΣ ΚΑΙ ΡΑΨΩΔΟΥΣ}
Φ 3η
ΕΝΟΤΗΤΑ 3η : ραψωδία α στίχοι 109-173
2. Αρτινού Ιωάννα 4ο Γ/σιο Π. Φαλήρου
Τόπος, Χρόνος, Πρόσωπα: τα ίδια με την προηγούμενη Ενότητα.
Ο ευγενικός και φιλόξενος Τηλέμαχος είναι δυστυχισμένος
και γεμάτος απαισιοδοξία: μιλά στον ξένο για την αδιαντροπιά
των μνηστήρων, που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να
διασκεδάζουν με την περιουσία του Οδυσσέα. Προσθέτει πως
μένουν ατιμώρητοι γιατί ο Οδυσσέας έχει πεθάνει, κάπου μάλλον
θα βρίσκονται το οστά του παρατημένα...
Στη συνέχεια ρωτά τον ξένο ποιος είναι, πού πηγαίνει. Η
μεταμορφωμένη Αθηνά του λέει μια πλαστή ιστορία, πως τάχα
είναι ο Μέντης, ο βασιλιάς του λαού των Ταφίων, που πηγαίνει
για εμπόριο στην Τεμέσα της Κύπρου. Ήταν φίλος του Οδυσσέα, πέρασε μάλιστα από την Ιθάκη
επειδή άκουσε πως ο Οδυσσέας γύρισε. Ο «Μέντης» μιλά με θαυμασμό για τον Οδυσσέα, λέγοντας
πως είναι τόσο ικανός και γενναίος που, ακόμα κι αν έχει βρει εμπόδια, σίγουρα θα τα ξεπεράσει.
Ο Τηλέμαχος, όμως, εξακολουθεί να είναι απελπισμένος. Έχοντας
νιώσει εμπιστοσύνη απέναντι στον Μέντη, το φίλο του πατέρα του,
του εξομολογείται τα βάσανά του: ο πατέρας του πέθανε και μάλιστα
άδοξα, όχι σε μάχη στην Τροία. Κανείς δεν ξέρει τι έγινε, κανείς δεν
του έστησε τύμβο, μνημείο, ώστε να τον θυμούνται όλοι, να κερδίσει
υστεροφημία (=δόξα μετά το θάνατό του). Ακόμα, ο Τηλέμαχος
κατηγορεί τη μητέρα του, την Πηνελόπη, που ούτε αρνείται να
παντρευτεί, ούτε επιλέγει γαμπρό, ώστε να φύγουν οι υπόλοιποι από
το παλάτι. Ο απελπισμένος και άτολμος Τηλέμαχος λέει πως φοβάται
και για την ίδια του τη ζωή.
Ο «Μέντης», τότε, αποφασίζει να συμβουλέψει και να ενθαρρύνει το γιο του Οδυσσέα. Του λέει
πως πρέπει να φανεί αντάξιος της γενναιότητας του πατέρα του. Τον συμβουλεύει να μιλήσει
ξεκάθαρα στους Μνηστήρες, να παντρέψει, αν το θέλει κι εκείνη, τη μητέρα του και κατόπιν να
ταξιδέψει στην Πύλο, στο Νέστορα καθώς και στη Σπάρτη, στο Μενέλαο, να του πουν αν ξέρουν κάτι
για την τύχη του Οδυσσέα. Αν του πουν ότι ο Οδυσσέας πέθανε, να γυρίσει στην Ιθάκη και να του κάνει
νεκρικές τιμές. Αν μάθει πως ο πατέρας του ζει, να περιμένει ένα χρόνο ακόμα. Πάντως, με κάθε
τρόπο, να εξοντώσει τους μνηστήρες, ώστε να αποκτήσει δόξα ανάλογη του Ορέστη, που εκδικήθηκε
το θάνατο του πατέρα του, του Αγαμέμνονα.
Τα λόγια της Αθηνάς-Μέντη πιάνουν τόπο: ο Τηλέμαχος, χαρούμενος, υπόσχεται να μην τα
ξεχάσει. Θέλει να δώσει δώρο στο φιλοξενούμενό του, αλλά η Αθηνά-Μέντης του λέει πως βιάζεται να
φύγει. Την ίδια στιγμή, χάνεται πετώντας από το άνοιγμα της σκεπής και τότε ο Τηλέμαχος
συνειδητοποιεί πως μίλαγε με κάποιο θεό ως τώρα...
Τότε ο Τηλέμαχος, έχοντας πλέον στην ψυχή του τη μνήμη του γενναίου πατέρα του, κινήθηκε με
τόλμη, όμοιος με θεό, προς τους μνηστήρες!
ΕΝΟΤΗΤΑ 4η : ραψωδία α στίχοι 174 - 360