สไลด์ประกอบการบรรยายในหัวข้อ "ระบบวิดีโอตามประสงคสําหรับระบบงานดานการแพทยและสาธารณสุข (Video on Demand System for Medical Applications)"

1. ระบบวิดีโอตามประสงคสําหรับระบบงาน
ดานการแพทยและสาธารณสุข
Video on Demand System for Medical Applications
ราชบดินทร สุวรรณคัณฑิ จุฬารัตน ตันประเสริฐ ปยวุฒิ ศรีชยกุล
ั
งานวิจัยเทคโนโลยีคลังขอมูล
ฝายวิจยและพัฒนาเทคโนโลยีคอมพิวเตอรเพื่อการคํานวณ
ั
ศูนยเทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอรแหงชาติ

2. หัวขอบรรยาย
• ระบบวิดีโอตามประสงค
• มาตรฐานขอมูลวิดโอและการบีบอัด
ี
• คําอธิบายขอมูล
• การประยุกตใชงานทางการแพทยและสาธารณสุข

3. ระบบวิดีโอตามประสงคคืออะไร?
คือ ระบบทีทาหนาที่ในการจัดเก็บ บริหารจัดการ และสืบคน
่ ํ
ขอมูลวิดีโอ พรอมคําอธิบายขอมูล (Metadata) ซึ่งอธิบาย
คุณสมบัติในดานตางๆ ของวิดีโอแตละเรื่อง โดยใชเทคโนโลยี
ฐานขอมูล และเทคโนโลยีการสื่อสารผานระบบเครือขาย
คอมพิวเตอร
การเขาถึงขอมูลวิดีโอแตละเรืองทีจัดเก็บอยูในระบบ
่ ่
สามารถทําไดโดยการสืบคนดวยคําสําคัญ หรือสวนใดสวนหนึ่ง
ของคําอธิบายขอมูลของวิดีโอ

4. ทําไมตองใชระบบวิดีโอตามประสงค
• ความแพรหลายของการใชงานสารสนเทศ
• การแขงขัน ทําใหเกิดการคนคิดรูปแบบใหมของการนําเสนอ
ขอมูลขาวสารใหเกิดความนาสนใจ เขาใจงาย
• ความกาวหนาทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศ
• ความสามารถในการตอบสนองความตองการใชงาน

5. ตัวอยางการประยุกตใชระบบวิดีโอตามประสงค
http://vod.msu.ac.th/

6. ตัวอยางการประยุกตใชระบบวิดีโอตามประสงค
http://www.hispeedworld.com/

7. ตัวอยางการประยุกตใชระบบวิดีโอตามประสงค
http://kanchanapisek.or.th/vod/

8. ตัวอยางการประยุกตใชระบบวิดีโอตามประสงค
http://www.cnn.com/video/

9. เทคโนโลยีที่เกียวของ
่
• เทคโนโลยีเครือขายคอมพิวเตอร (Computer Network)
– Streaming video system
• เทคโนโลยีฐานขอมูล (Database Management System)
– Metadata and database
• เทคโนโลยีการผลิตสือวิดีโอระบบดิจิทล
่ ั
– Digital Video Production
– Video Compression

10. โครงสรางของระบบวิดีโอตามประสงค

11. แผนภาพการทํางานของระบบวิดีโอตามประสงค

12. ชนิดของสื่อวิดีโอ
• วิดีโอระบบแอนาล็อก
– PAL
– NTSC
– SECAM
• วิดีโอระบบดิจิทล
ั

13. ขนาดของไฟลวิดีโอ
รูปแบบของขอมูล อัตราการรับและสงขอมูล (Bit-Rate)
ไมมีการบีบอัดขอมูล มีการบีบอัดขอมูล
Digital video 1.5 เมกะบิตตอวินาที 128 กิโลบิตตอวินาที -
1.5 เมกะบิตตอวินาที
Video conference 30.41 เมกะบิตตอวินาที 64 - 768 กิโลบิตตอวินาที
- 15 เฟรมตอวินาที
- 352x240 พิกเซลตอเฟรม
- 24 บิตตอพิกเซล
Digital video on CD-ROM 60.83 เมกะบิตตอวินาที 1.5 - 4 เมกะบิตตอวินาที
- 30 เฟรมตอวินาที
- 352x240 พิกเซลตอเฟรม
- 24 บิตตอพิกเซล
Broadcast video / DVD 248.83 เมกะบิตตอวินาที 3 - 8 เมกะบิตตอวินาที
- 30 เฟรมตอวินาที
- 720x480 พิกเซลตอเฟรม
- 24 บิตตอพิกเซล
HDTV 1.33 กิกะบิตตอวินาที 20 เมกะบิตตอวินาที
- 59.94 เฟรมตอวินาที
- 1280x720 พิกเซลตอเฟรม
- 24 บิตตอพิกเซล

14. การบีบอัดขอมูล
การบีบอัดขอมูล (Data compression) หมายถึง
กระบวนการหรือเทคนิคในการลดขนาดของแฟมขอมูลเพื่อให
สามารถจัดเก็บ หรือสงขอมูลผานชองทางการสื่อสารไดอยางมี
ประสิทธิภาพ ในขณะที่คณภาพของขอมูลหลังจากการคลาย
ุ
ขอมูล (Decompression) เปนทียอมรับไดตอการนําไปใชใน
่
ระบบงานตางๆ ตอไป ซึ่งการบีบอัดขอมูลนัน สามารถทําไดโดย
้
การลดความซ้ําซอนของขอมูล (Data redundancy)

15. ชนิดของความซ้ําซอนของขอมูล
• Interpixel redundancy
– Spatial redundancy
– Temporal redundancy
• Psychovisual redundancy
– Luminance masking
– Texture masking
– Frequency masking
– Temporal masking
– Color masking
• Coding redundancy

16. สวนประกอบของการบีบอัดขอมูล
การบีบอัดขอมูลจะมีการทํางาน 2 ขั้นตอน คือ
1. ขั้นตอนในการบีบอัดหรือการเขารหัสขอมูล (Compression or
Encoding) ทําโดยสวนเขารหัส (Coder)
2. ขั้นตอนในการคลายขอมูลหรือการถอดรหัส (Decompression
or Decoding) ทําโดยสวนถอดรหัส (Decoder)

17. ชนิดของการบีบอัดขอมูล
พิจารณาทีคุณภาพของไฟลกอนและหลังการบีบอัดขอมูล
่
เปนหลัก สามารถจําแนกการบีบอัดขอมูลไดเปน 2 ชนิด คือ
• Lossless compression
• Lossy compression
พิจารณาเทคนิคหรือขอบเขตการบีบอัดขอมูลทีนามาใชกับ
่ ํ
ไฟลภาพเคลือนไหวเปนหลัก สามารถจําแนกการบีบอัดขอมูลได
่
เปน 2 ชนิด คือ
• Infra-frame compression
• Inter-frame compression

18. มาตรฐานที่เกียวของกับการบีบอัดขอมูลวิดีโอ
่
• MPEG-I
• MPEG-II
• MPEG-4
• Real video
• Windows media video
• Quicktime video

19. คําอธิบายขอมูล (Metadata)
คําอธิบายขอมูล หมายถึง ขอมูลหรือโครงสรางขอมูลที่
อธิบายเกี่ยวกับขอมูล (data about data) โดยคําอธิบายขอมูล
จะประกอบดวยชุดของขอมูลที่แสดงลักษณะ (Attribute) หรือ
สวนประกอบ (Elements) ที่จําเปนตอการอธิบายถึงขอมูลนัน
้
การใชงานคําอธิบายขอมูลนันมุงเนนในเรืองของการบริหาร
้ ่
จัดการขอมูล, การเขาถึงขอมูล และการสืบคนขอมูลดิจิทล
ั
มากกวาที่จะเปนการแสดงรายละเอียดเฉพาะของขอมูลหรือ
สารสนเทศที่สนใจเทานัน ้

20. การเชื่อมโยงระหวางขอมูลและคําอธิบายขอมูล
การเชื่อมโยงระหวางขอมูลและคําอธิบายขอมูลสามารถทํา
ได 2 วิธีคือ
• เก็บคําอธิบายขอมูลไวในระบบฐานขอมูลแยกจากขอมูล
เชน การทําระบบแค็ตตาล็อกของหองสมุด
• เก็บคําอธิบายขอมูลไวในไฟลขอมูล (Embedded) เชน
ขอมูลเกี่ยวกับภาพนิ่งทีถายจากกลองดิจิทล ซึ่งถูกเก็บ
่ ั
อยูในสวนหัว (File header) ของไฟลภาพนิ่ง

21. ประโยชนของคําอธิบายขอมูล
ประโยชนทผใชทวไปจะไดรับจากการที่ขอมูลมีคําอธิบาย
ี่ ู ั่ 
ขอมูลกํากับ คือ ความสะดวกตอการเขาถึงและสืบคนขอมูล
เนื่องจากขอมูลแตละชินจะมีคําสําคัญที่แสดงถึงขอมูลชินนัน
้ ้ ้
กํากับอยู นอกจากนันการทีมีคําอธิบายขอมูลยังทําใหผูใชเกิด
้ ่
ความเขาใจมากขึ้นเกี่ยวกับขอมูลที่สนใจ

22. ประเภทของคําอธิบายขอมูล
คําอธิบายขอมูลแบงออกเปน 3 ประเภทคือ
ประเภทคําอธิบายขอมูล คําอธิบาย
Descriptive คือ คําอธิบายขอมูลที่ทําหนาที่อธิบายเนื้อหา
metadata หลักของขอมูล เพื่อการสืบคนและเขาถึง
ขอมูลไดตรงกับตามความตองการ
Structural คือ คําอธิบายขอมูลที่ทําหนาที่อธิบาย
metadata โครงสรางขอมูล สถาปตยกรรมของขอมูล และ
ความสัมพันธของขอมูล เพื่อเปนแนวทางใน
การนําไปสูที่เก็บขอมูล

Administrative คือ คําอธิบายขอมูลที่ทาหนาที่อธิบายขอมูล
ํ
metadata เชิงเทคนิคซึงเกี่ยวของ เพื่อการประมวลผล
่
และการบริหารจัดการ

23. ตัวอยางมาตรฐานของคําอธิบายขอมูล
• Dublin Core
• Visual Resources Association (VRA)
• NISO Data Dictionary
• Educational Metadata

24. ตัวอยางมาตรฐานของคําอธิบายขอมูล
องคประกอบของคําอธิบายขอมูลตามมาตรฐาน Dublin Core
ลําดับที่ ชื่อไทย ชื่ออังกฤษ ลําดับที่ ชื่อไทย ชื่ออังกฤษ
1. ชื่อเรื่อง Title 9. รูปแบบ Format
2. ผูแตงหรือเจาของผลงาน Author or 10. รูปแบบหรือเลขที่ระบุเฉพาะ Resource
Creator Identifier
3. หัวเรื่องหรือคําสําคัญ Subject or 11. ตนฉบับ Source
Keywords
12. ภาษา Language
4. ลักษณะ/รายละเอียดของ Description
13. เรื่องที่เกี่ยวของ Relation
สารสนเทศ
14. สถานที่และเวลา Coverage
5. สํานักพิมพ Publisher
15. สิทธิ์ Right
6. ผูรวมงาน, บุคคล, Other
Management
หนวยงานอื่นนอกจากผูแตง Contributors
7. วัน/เดือน/ป Date
8. ประเภทของขอมูล Resource
Type

25. ตัวอยางมาตรฐานของคําอธิบายขอมูล
องคประกอบของคําอธิบายขอมูลตามมาตรฐาน Visual
Resources Association
ลําดับ องคประกอบ คําอธิบาย ลําดับ องคประกอบ คําอธิบาย
ที่ ที่
1. Record Type ชนิดของขอมูล (ชิ้นงานหรือภาพ) 10. ID Number หมายเลขประจําชิ้นงานหรือ
2. Type คําอธิบายรายละเอียดชนิดของ ภาพ
ชิ้นงานหรือภาพ 11. Style/Period สไตลหรือยุคที่เปนรูปแบบ
3. Title ชื่อของชิ้นงานหรือภาพ ของชิ้นงานหรือภาพ
4. Measurements ขนาด, รูปราง, สัดสวน, รูปแบบ, 12. Culture วัฒนธรรมที่เปนตนกําเนิด
และ ขอกําหนดในการจัดเก็บ ของชิ้นงานหรือภาพ
5. Material องคประกอบของชิ้นงานหรือภาพ 13. Subject ประโยคหรือวลีที่อธิบายแทน
ชิ้นงานหรือภาพ
6. Technique เทคนิคและวิธีการในการผลิต
14. Relation ประโยคหรือวลีที่อธิบาย
7. Creator ชื่อคนหรือกลุมคนที่ออกแบบ และ ความเกี่ยวของกับชิ้นงาน
สรางหรือผลิต หรือภาพอื่น
8. Date วันทีในการออกแบบ, สราง, และ
่ 15. Description คําอธิบายเกี่ยวกับชิ้นงาน
ผลิต หรือภาพ
9. Location ตําแหนงทางภูมิศาสตรที่เปนที่ตั้ง 16. Source อางถึงที่อยูของขอมูลที่
ของชิ้นงานหรือภาพ เกี่ยวของ
17. Rights ขอมูลเกี่ยวกับลิขสิทธิ์

26. คําอธิบายขอมูลทางการแพทยและสาธารณสุข
• Medical Subject Headings (MeSH)
• The Systematized Nomenclature of Medicine Clinical
Terms (SNOMED CT)
• The Logical Observation Identifiers Names and Codes
(LOINC)
• The International Classification of Diseases (ICD-10)
• Health Level 7 (HL7)
• Digital Imaging and Communication in Medicine (DICOM)

27. การประยุกตใชในระบบงานทางการแพทย
และสาธารณสุข
• ใชงานเพื่อการศึกษาและฝกอบรมทางการแพทยและ
สาธารณสุข
• การใชงานในระบบการรักษาทางไกล (Telemedicine)
• การใชงานเพื่อดูแลและใหความรูกบคนไข หรือบุคคล
 ั
ทั่วไป
• การใชงานเพื่อการประชาสัมพันธ

28. ตัวอยางการใชงานระบบวิดีโอตามประสงคใน
ระบบงานทางการแพทยและสาธารณสุข
http://www.hsph.harvard.edu/video/

29. ตัวอยางการใชงานระบบวิดีโอตามประสงคใน
ระบบงานทางการแพทยและสาธารณสุข
http://www.wired.md/products/streamed_main.shtml

30. ตัวอยางการใชงานระบบวิดีโอตามประสงคใน
ระบบงานทางการแพทยและสาธารณสุข
http://www.brighamandwomens.org/healthinfo/video.asp

31. ปญหาในการประยุกตใชในระบบงานทาง
การแพทยและสาธารณสุข
• ขาดงบประมาณ
• ขาดความรูในสาขาที่เกี่ยวของ
• ขาดทีมงาน

32. ขอบคุณครับ