BAB KOORDINASI BADAN

1. SAINS TINGKATAN 4:
Bab 2: Koordinasi Badan
CIK GU MARIAM
SMKTAR

2. 2.1 Koordinasi Badan
• Koordinasi merupakan tindak balas badan
kita ke arah mana-mana rangsangan dari
dan di luar badan
Dua jenis koordinasi :
i – Koordinasi Saraf
(SISTEM SARAF)
ii -Koordinasi Kimia (hormon)
(SISTEM ENDOKRIN

5. KOORDINASI BADAN
SISTEM SARAF SISTEM ENDOKTRIN
- DERIA
- INGATAN DAN PEMIKIRAN
- PERTUTURAN
- TINDAKAN TERKAWAL –
BERJALAN
- TINDAKAN LUAR KAWALAN
– DENYUTAN JANTUNG
- PERTUMBUHAN
- ARAS GLUKOSA DALAM
DARAH
- KANDUNGAN AIR DALAM
BADAN

6. 2.2 SISTEM SARAF
• Terdapat 2 jenis sistem saraf iaitu
• 1.Sistem saraf pusat – otak dan saraf tunjang
• 2.Sistem saraf periferi.- saraf cranium dan
saraf spina
• Penyelarasan aktiviti-aktiviti seperti
menulis, berjalan, berlari, menari dan
sebagainya
•Sistem saraf periferi menghubungkan reseptor
dan efektor dengan sistem saraf pusat

8. Neuron
• Otak, saraf tunjang dan saraf terdiri daripada
sejumlah besar sel-sel saraf atau neuron.
• Neuron adalah unit asas fungsi sistem saraf
• Neuron adalah sel-sel yang khusus untuk
menjana dan menghantar impuls saraf.

9. 1.Neuron deria 2. Neuron motor 3. Neuron
perantaraan
3.0 JENIS NEURON

10. Struktur Fungsi
• Badan sel Terdiri daripada jisim sitoplasma dengan nukleus
mengawal semua aktiviti sel
• Dendron • membawa impuls saraf ke arah sel badan
• Dendrit • Menerima impuls saraf dan menghantar
kebadan sel
• akson •Bawa impuls saraf keluar dari
badan sel
• Salut Meilin Sarung lemak yang mengelilingi saraf
gentian- bertindak sebagai penebat
kepada impuls saraf
- Melindungi gentian saraf dan
- Nodus ranvier mempercepatkan
penghantaran impuls
- Membekalkan nutrient kepada akson dan
dendron
• Synapse • jurang yang sempit antara neuron

11. Neuron deria
- Membawa impuls dari
reseptor di organ deria
ke system saraf pusat
Neuron perantaraan (
terdapat dalam sistem
saraf pusat)
-menerima dan
menghantar impuls saraf
dari neuron deria ke
neuron motor
Neuron motor
- Membawa impuls dari
system saraf pusat ke
efektor(otot/ kelenjar
endokrin ) untuk
bergerak balas

12. 2.3 Koordinasi saraf
RESEPTOR DAN EFEKTOR
• Reseptor merupakan sel deria dalam organ
deria yang mengesan rangsangan
• Efektor merupakan organ yang bergerak
balas terhadap rangsangan.Contoh efektor
adalah otot atau kelenjar. Otot bergerak/balas
melalui pengecutan dan kelenjar melalui
rembesan bahan kimia

13. LINTASAN IMPULS SARAF DALAM KOORDINASI
SARAF
p
e
r
a
n
t
a
r
a
a
n
Digigit semut
kulit
Saraf tunjang
Leg is moved away from
the nail
Rangsangan
Reseptor
hasilkan
impuls
Neuron deria
Neuron
perantaraan
Neuron motor
Efektor buat
tindak balas

14. RANGSANGAN
(GIGITAN SEMUT)
NEURON DERIA SINAP)
NEURON
PERANTARAAN
NEURON MOTOR
EFEKTOR-
OTOT/KELENJAR
SISTEM SARAF PUSAT
(OTAK) TINDAKBALAS
CTH MENEPIS
SEMUT
Hubungan antara reseptor,neuron dan efektor
dengan sistem saraf pusat
Rangsangan
Reseptor
(pada organ
deria)
Sistem saraf
pusat
Otot/kelenjar Gerak balas
impuls
Neuron
deria
Neuron
motor

15. TINDAKAN REFLEKS DAN ARKA
REFLEKS
• Tindakan refleks ialah gerak balas terhadap
sesuatu rangsangan yang berlaku secara
pantas dan automatik serta tidak melibatkan
otak
Dua neuron
terlibat
Rangsangan
Neuron deria
Neuron motor
Efektor
Tindakbalas reflek
sangat penting!!!!
Mengelakkan
kecederaan yang
lebih serius dan
melindungi kita
daripada keadaan
yang berbahaya

16. reseptor
Neuron
deria
Neuron
perantaraan
1. Reseptor
dirangsang
oleh periuk
panas
2.Impuls saraf
dihasilkan dan
bergerak
melalui
neuron deria
ke saraf
tunjang
Saraf tunjang 3. Impuls saraf
dihantar ke
neuron
perantaraan ,
neuron motor
dan otot lengan
efektor
5. Pengecutan otot
lengan menyebabkan
tangan ditarik menjauhi
objek panas
Tindakan Reflek
neuron
motor

18. LALUAN IMPULS tindakbalas refleks
melibatkan 3 Neuron tanpa melibatkan otak
Rangsangan
(periuk panas,
Tangan kena
jarum, kaki
pijak paku)

20. • Deria kinestesis merupakan deria yang
membolehkan kita sedar akan pergerakan dan
kedudukan anggota badan untuk mengekalkan
keseimbangan.
• Deria ini membolehkan kita mengesan
pergerakan anggota badan walaupun dengan
mata tertutup.
• Reseptor deria kinestesis terdapat dalam
otot,sendi,ligamen dan tendon.
• Reseptor-reseptor ini dikenali sebagai reseptor
regang.
2.4 Peranan Reseptor Regang dalam Mengekalkan
Keseimbangan dan Koordinasi Badan

21. Peranan Reseptor Regang dalam Mengekalkan
Keseimbangan dan Koordinasi Badan
Reseptor regang menerima rangsangan dan hantar ke
otak. Otak mentafsir impuls dan hantar kepada otot
yang tertentu untuk menyelaraskan dan mengekalkan
keseimbangan badan. Pergerakan akan menyebabkan
otot, tendon, atau ligamen diregangkan

22. • Reseptor regang berfungsi untuk mengekalkan
keseimbangan badan dan mengkoordinasi
aktiviti otot.
• Contoh aktiviti yang dibantu oleh deria kinestesis :
a) bermain piano
b) memakai pakaian
c) menepuk tangan
d) menaiki tangga
e) mengikat tali kasut tanpa melihat
f) menyikat rambut tanpa melihat cermin

23. Kepentingan Reseptor Regang (Proprioseptor)
Memastikan
kita sedar
akan posisi
badan kita
Memastikan
badan kita
seimbang
Melindungi
otot, urat,
ligamen dan
sendi
daripada
tegangan
serta
penarikan
ekstrem
Membolehkan
badan kita
melakukan
pergerakan
yang rumit
Membantu
otot kita
diselaraskan
dengan deria
yang lain

24. 2.5 Otak Dan Kerencamannya
• Organ paling besardan
kompleks dalam badan
kompleks ≈ 1.5 kg
• Tekstur lembut yang
dilindungi oleh tulang keras
yang disebut
kranium.(tengkorak)
• Sebahagian besar neuron
terdapat di dalam otak.
• Terdapat kira-kira 100 bilion
neuron.

25. Bahagian utama dalam otak manusia
Kranium
Kelenjar
pituitari
Serebrum
Serebellum
Medula
Oblongata
Saraf tunjang

26. Bahagian utama dalam otak manusia
Sereberum- mengawal semua tindakan terkawal –
tindakan yang dilakukan mengikut kehendak kita .Contoh
menulis, menari, makan
Sereberum- bahagian yang paling besar.Permukaan yang
berlipat-lipat untuk membekalkan permukaan yang luas
untuk menempatkan lebih banyak neuron
Sereberum- pusat intelek yang mengawal penaakulan,
pembelajaran, ingatan, kecerdasan dan pertuturan.
Sereberum juga menentukan keperibadian seseorang

27. • Bahagian terbesar otak
Dinding serebrum adalah berlipat-lipat untuk
membenarkan sebilangan besar neuron
masuk ke dalam ruang yang kecil
• Dibahagikan kepada dua bahagian yang
dikenali sebagai hemisfera kanan dan
hemisfera kiri.
• Hemisfera kiri mengawal pergerakan badan
di sebelah kanan
Hemisfera kanan mengawal pergerakan
badan di sebelah kiri
-Terdiri dari 2 hemisfera yang berlipat-lipat
-Menerima maklumat dari otot dan telinga
tentang kedudukan badan dan keadaan
keseimbangan
-Berfungsi untuk mengawal dan
mengekalkan keseimbangan badan semasa
pergerakan
Serebelum

28. • Lapisan dalam (jirim putih) terdiri daripada
gentian saraf yang menghubungkan
serebrum korteks kepada sistem saraf
pusat dan ke bawah
• Serebrum mengawal aktiviti-aktiviti seperti
bercakap, berjalan dan sebagainya
Medula oblongata
-mengawal tindakan luar kawalan
( tindakan yang tidak dapat dikawal
oleh otak)
-Contoh-degupan jantung,
penguncupan dan pembesaran anak
mata, peristalsis

29. Kesan kecederaan pada Otak manusia.
Sebab sebab kerosakan otak:
1.Hentakan yang kuat seperti kemalangan
2. Peningkatan usia- salur darah tersumbat atau
pecah seterusnya menyebabkan bahagian otak
tertentu hilang fungsinya (strok)
3. Jangkitan virus spt Japanese encephalitis/
meningitis

30. 1. Kerosakan serebrum:
- hilang ingatan, penglihatan atau pendengaran atau
lumpuh
2. Kecederaan serebelum:
-hilang koordinasi badan
-kesukaran untuk mengekalkan keseimbangan badan
dan bergerak secara normal
3. Medulla oblongata:
- membawa maut kerana ia mengawal tindakan luar
kawalan seperti pernafasan
Kesan kecederaan

31. Kesan kecederaan

32. 1. Jenis tindakan yang dikawal oleh diri
2. Tidak berlaku secara automatik dan dikawal
oleh serebrum.
3. Impuls/rangsangan diterima daripada organ-
organ deria ke otak. Di dalam otak,
impuls ditafsirkan dan satu dorongan untuk
jawapan dihantar
4. Contoh Tindakan terkawal - bertulis, bercakap,
menari, menaip
•
Beza tindakan terkawal dan tidak terkawal

33. Perbezaan antara tindakan terkawal Dan
tindakan luar kawal
Tindakan terkawal Tindakan luar kawal
Persamaan
Bertindak balas terhadap rangsangan luaran
Di bawah
kawalan sedar
Tidak dibawah
kawalan sedar
Tindakan
GerakbalasDikawal oleh
serebrum Dikawal oleh
Medulla oblongata

34. Perlahan PantasKepantasan tindak
balas
Rangsangan
yang sama
boleh
membawa
kepada tindak
balas yang
berlainan
bergantung
kepada situasi
yang berlainan
Rangsangan
yang sama
sentiasa
menghasilkan
tindak balas yang
sama
gerakbalas

35. • Hormon ialah bahan kimia yang dirembeskan
oleh kelenjar endokrin.
• Hormon ialah protein yang kompleks. Hormon
memulakan kebanyakan tindak balas kimia yang
berlaku di dalam badan.
• Hormon dihasilkan dalam kuantiti yang kecil dan
diangkut oleh sistem peredaran darah
keseluruhan badan.
2.6 KOORDINASI KIMIA/HORMON
DALAM BADAN
• Hormon ialah bahan kimia yang dirembeskan
oleh kelenjar endokrin.
• Hormon ialah protein yang kompleks. Hormon
memulakan kebanyakan tindak balas kimia yang
berlaku di dalam badan.
• Hormon dihasilkan dalam kuantiti yang kecil
dan diangkut oleh sistem peredaran darah
keseluruhan badan.

36. Kelenjar Endokrin dan Fungsinya
• Sistem endokrin terdiri daripada kelenjar endokrin,
iaitu kelenjar tanpa duktus (kelenjar tanpa salur)
yang merembeskan hormon terus ke aliran darah.
Hanya organ tertentu bergerakbalas terhadap
hormon iaitu organ sasaran
• Sistem endokrin terdiri daripada :
• a) Kelenjar pituitary d) pankreas
• b) kelenjar tiroid e) ovari
• c) kelenjar adrenal f) testis

37. Kelenjar pituitari
Kelenjar tiroid
pankreas
Kelenjar adrenal
ovari
testis

38. HORMON DAN FUNGSINYA
Kelenjar Endokrin Hormon Dirembes Fungsi Utama
Kelenjar Pituitari
(Master Gland)
ADH Mengawal kelenjar lain,
pertumbuhan
Kelenjar tiroid Tiroksin Mengawal pertumbuhan
fizikal dan mental
Kelenjar Adrenal Adrenalin
(menyediakan badan utk
kead’n kecemasan)
Meningkatkan denyutan
jantung, pernafasan sel
dan tekanan darah
Pankreas Insulin Mengawal aras gula
dalam darah
Testis Testosteron Mengawal ciri –ciri
seksual sekunder lelaki.
Ovari Oestrogen
Progesteron
Mengawal ciri-ciri seks
sekunderperempuan.
Cth. kitaran haid,
kehamilan.

40. Kesan ketidakseimbangan hormon
Hormone Kekurangan Berlebihan
ADH
Hormon
pertumbuhan
-pertumbuhan terbantut /kerdil
-Air tidak cukup diserap
oleh buah pinggang
- pertumbuhan gergasi
-Air yang banyak diserap
semula oleh buah
pinggang
Tiroksin -Goiter ringkas
-Tidak tahan sejuk
-kadar metabolik rendah
-cenderung jadi gemuk
-berpeluh
-Kadar metabolisme tinggi
-cenderung jadi kurus
-goiter toksik
Adrenalin -Kemampuan yang rendah
mengatasi tekanan
-Meningkatkan
kehilangan garam dan
air dari badan
-Tahap glukosa dan garam
garam tinggi dalam darah
-keletihan kronik
-mudah alergi

41. Insulin -Peningkatan glukosa dalam
darah
-menjadi diabetes melitus
Kekurangan glukosa dalam
darah boleh menyebabkan
,lemah,koma dan kematian
Testosterone -ciri-ciri seksual sekunder
lelaki kurang berkembang
- Kurang sperma dihasilkan
-sangat maskulin
- Sifat kelelakian pada
wanita
Estrogen, -ciri-ciri seksual sekunder
perempuan kurang
berkembang
-sangat feminine (wanita)
-sifat keperempuanan
pada lelaki
Progesteron
-kitaran haid tidak
teratur
-Pengguguran janin
-sakit kepala
-Dipercayai berlaku
perubahan dalam dinding
rahim selepas ovulasi
Kesan ketidakseimbangan hormon

43. CIRI KOORDINASI SARAF KOORDINASI KIMIA
BENTUK UTUSAN IMPULS
SARAF/ELEKTRIK DAN
KIMIA
HORMON/KIMIA
SASARAN UTUSAN EFEKTOR ORGAN SASARAN
KELAJUAN PANTAS PERLAHAN
KAWASAN YANG
DIPENGARUHI
TERHAD MELUAS
TEMPOH KESAN SINGKAT, SEMENTARA,
BERBALIK
LAMA, MUNGKIN
BERKEKALAN DAN
TIDAK BERBALIK
PERBEZAAN ANTARA KOORDINASI SARAF
DAN KOORDINASI KIMIA
Kedua-dua sistem diatas mengesan perubahan di persekitaran (keadaan dalam
badan). Perubahan persekitaran menyebabkan perubahan (rangsangan). Sistem
saraf dan endoktrin salin berinteraksi dalam penyelarasan aktiviti dalam badan

44. Kepentingan penyelarasan antara sistem saraf dan
sistem endokrin

46. 2.8 Kesan penyalahgunaan dadah terhadap
koordinasi badan dan kesihatan
Dadah-ditakrifkan sebagai bahan kimia yang
boleh mengubah cara badan berfungsi.
Biasanya digunakan sebagai ubat
mencegah, mendiagnosis dan merawat
contohnya aspirin melegakan sakit kepala
yang teruk
Penyalahgunaan dadah ialah penggunaan dadah
tanpa preskripsi doktor untuk tujuan selain dari
perubatan.

47. 1. Sifat ingin tahu 2. Pengaruh kawan
2. Mengatasi kesedihan 4.mencari keseronokan
FAKTOR PENGAMBILAN DADAH
KESAN PENGAMBILAN DADAH
1. Kesakitan abdomen 2. kerosakan otak
2. Muntah 4. Jangkitan AIDS
5. Berpeluh yang melampau 6. Mengigil
7. Tekanan darah tinggi 8. Kerosakan hati
9. Lemah system keimunan 9. Boleh membawa
maut

48. PENGELASAN JENIS-JENIS DADAH
Kumpulan
Dadah
Contoh Kesan terhadap system saraf dan
koordinasi badan
Stimulan
(perangsang)
Kafeina,nikotin,
kkokaina,
amfetamina
-Mengaktifkan system saraf
- Meningkat kadar denyutan
jantung, kadar pernafasan,tekanan
darah dan aras glukosa darah
Depresen
(penenang)
Candu,
morfina,
heroin,
kanabis,
barbiturate,
alcohol
-memperlahankan pengaliran
impuls saraf
-menyebabkan pengguna
mengantuk/kurang cemas,
-perlahankan gerakbals
Halusinogen LCD, marijuana,
ekstasi
- Menyebabkan khayal,
- Mejejaskan koordinasi otot
- Memjejaskan persepsi

54. Penyalahgunaan dadah boleh
menyebabkan;
Kemurungan (kerisauan tinggi, rasa tidak
puas hati, putus asa panik, takut,
kecelaruan mental)
Angan-angan (tidak sedar diri dan
persekitaran)
Ketagihan ( penagih akan bergantung
kepada dos dadah yang diulang untuk
keselesaan tubuh dan minda)

55. Kesan pengambilan alkohol yang berlebihan
pada Koordinasi Badan dan kesihatan
• Alkohol minuman-bir, wain, wiski, gin,
brendi, minuman keras
• Etanol didapati dalam minuman
beralkohol dan sedikit beracun jika diambil
• Etanol adalah dadah depresan yang
melambatkan aktiviti otak seperti
kehilangan salah pikiran, sementara
ingatan, jumlah kerugian kawalan diri
dan masa tindak balas yang lambat

56. Kesan-kesan alkohol terhadap
koordinasi badan dan kesihatan
Melambatkan aktiviti saraf
Menjejaskan bahagian serebrum, motor pusat
dan medulla oblongata
Boleh menyebabkan koma atau Kematian!!!!!!!!
1.OTAK - kerosakan, tidak sedarkan diri
2.HATI - keradangan hati dan sirosis (hati
menjadi keras dan kuning)
3.JANTUNG-kerosakan pada otot jantung
4. FETUS-mental terencat

57. KATAKAN "TIDAK 'KEPADA MINUMAN
ALKOHOL TINGKATKAN KESELAMATAN
JALAN RAYA, JIMATKAN WANG, JADIKAN
KELUARGA BAHAGIA DAN MENJAGA
KESIHATAN

58. KEPENTINGAN MINDADAN
PENDENGARAN YANG SIHAT
Minda merupakan keupayaan otak berfikir
Faktor-faktor yang memengaruhi minda
termasuk ketidakseimbangan hormon
Pengambilan alkohol yang berlebihan
penyalahgunaan dadah tekanan mental
kecederaan otak

59. Seseorang tanpa minda yang
sihat boleh menjadi masalah
kepada keluarganya.
Minda yang sihat membantu kita untuk
membuat pertimbangan yang baik
sebelum kita bertindak